Lab tìm hiểu về hệ điều hành linux

1. Mục đích
• Rèn luyện kỹ năng cài đặt và quản trị HĐH máy trạm Linux cho người dùng

với các dịch vụ cơ bản
2. Nội dung thực hành

2.1 Tìm hiểu lý thuyết
• Tìm hiểu về hệ điều hành Linux: lịch sử, kiến trúc, giao diện, đặc điểm

đặc trưng.

Định nghĩa

Linux là một hệ điều hành máy tính được phát triển từ năm 1991 dựa trên
hệ điều hành Unix và bằng viết bằng ngôn ngữ C.

Do Linux được phát hành miễn phí và có nhiều ưu điểm vượt trội nên
Linux vẫn giữ được một chỗ đứng vững chắc trong lịng người dùng trước các ơng
lớn như Windows hay macOS.

- Cấu trúc hệ điều hành Linux
+ Kernel

Hay được gọi là phần Nhân vì đây là phần quan trọng nhất trong máy
tính bởi chứa đựng các module hay các thư viện để quản lý, giao tiếp giữa phần
cứng máy tính và các ứng dụng.

+ Shell

Shell là phần có chức năng thực thi các lệnh (command) từ người dùng hoặc từ các
ứng dụng yêu cầu, chuyển đến cho Kernel xử lý. Shell chính là cầu nối để kết nối

Kernel và Application, phiên dịch các lệnh từ Application gửi đến Kernel để thực
thi.

Có các loại Shell như sau: sh (the Bourne Shell), bash(Bourne-again shell), csh (C
shell), ash (Almquist shell), tsh (TENEX C shell), zsh (Z shell).

+ Application

Đây là phần quen thuộc với chúng ta nhất, phần để người dùng cài đặt
ứng dụng, chạy ứng dụng để người dùng có thể phục vụ cho nhu cầu của mình.

- Công dụng của hệ điều hành Linux
Tương tự như các hệ điều hành khác, Linux cũng cấp mơi trường trung gian để
người dùng có thể giao tiếp với phần cứng máy tính, thực hiện các cơng việc của
mình.

Bên cạnh đó, nhờ ứng dụng mã nguồn mở mà Linux đem lại nhiều sự thoải mái
hơn cho người dùng, đặc biệt các lập trình viên, nhà phát triển.

- Ưu nhược điểm của hệ điều hành Linux

Ưu điểm

+ Miễn phí và được hỗ trợ các ứng dụng văn phòng OpenOffice và
LibreOffice.

+ Tính bảo mật cao.

+ Tính linh hoạt, người dùng có thể chỉnh sửa hệ điều hành để phù hợp
với nhu cầu sử dụng của mình.

+ Không lo sợ giật, lag, khơng chạy nổi,…trên các máy tính có cấu hình
khơng cao.

Nhược điểm

+ Các nhà phát triển phần mềm vẫn chưa để tâm đến hệ điều hành tiềm
năng này nên số lượng phần mềm được hỗ trợ vẫn còn hạn chế.

+ Một số nhà sản xuất không phát triển driver hỗ trợ nền tảng Linux.

• Giải thích các lệnh cơ bản của Linux (trong phần thực hành)

2.2 Tài liệu tham khảo

• Phạm Hoàng Duy, Bài giảng Hệ điều hành Windows và Linux/Unix, Học
viện Cơng Nghệ Bưu Chính Viễn Thơng, 2016.

• Wale Soyinka, Linux Administration A Beginners Guide, McGraw-Hill
Osborne Media, 2012.

2.3 Chuẩn bị môi trường
• File cài đặt Ubuntu định dạng ISO.
• Phần mềm ảo hóa, ví dụ: VMWare Workstation.

2.4 Các bước thực hiện
• Khởi động chương trình máy ảo
• Cài đặt Ubuntu từ file đã chuẩn bị. Đặt tên máy là: Họ tên SV_Mã SV.
• Sau khi cài đặt, thực hành một số câu lệnh cơ bản trên Ubuntu: sudo,

update, upgrade, pwd, ls, man, PS1, mkdir, cd, cp, mv, rm, rmdir, cat, more, head,
tail, grep, wc, clear, echo, >, >> (append), cat, sort, uniq.
+ Cài đặt thành công ubuntu và đặt tên máy

+ Xem con trỏ đang ở đâu: pwd

+ Xem thông tin tại nơi làm việc: ls
+ Chuyển sang thư mục khác: cd

+ Tạo thư mục: mkdir
+ Tạo file: touch

+ Nhập dữ liệu cho file: vi
+ Xem dữ liệu trong file: cat

+ Xem nội dung n dòng đầu tiên trong file: head
+ Xem nội dung n dòng cuối: tail

+ Xem quyền hạn của thư mục hay tập tin: ls -l
+ Cope 1 file sang folder khác: cp

+ Di chuyển file sang folder khác: mv
+ Đổi tên folder: mv

+ Xóa 1 file: rm
+ Xóa bỏ thư mục trống mang tên folder: rmdir

+ Xem nội dung của tập tin file trên màn hình theo chế độ từng trang một :
ấn phím «Enter» để xuống 1 dịng; ấn phím «Space» để sang thêm 1 trang ; ấn
phím «q» để thốt: more

+ Tìm và hiển thị các dòng chứa từ keyword trong tập tin file:grep

+ Gỡ bỏ các dòng trống và kề nhau trong văn bản: uniq

+ Sắp xếp các dòng của tệp văn bản theo thứ tự tăng dần hoặc giảm dần:
sort

+ Hiển thị 1 dòng của văn bản: echo

+ Cập nhật các gói từ Internet, cài đặt phiên bản mới nhất của các gói hiện
được cài đặt trên hệ thống:

Sudo apt-get upgrade
+ Xoá màn hình của cửa sổ « Thiết bị cuối » (terminal): clear