Xây dựng đội ngũ viên chức tại bảo hiểm xã hội huyện phù cát, tỉnh bình định

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề án “Xây dựng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã
hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định” là cơng trình nghiên cứu khoa học độc
lập của riêng cá nhân tôi. Các số liệu sử dụng trong đề án là trung thực và có
trích dẫn nguồn gốc rõ ràng. Kết quả nghiên cứu của đề án chưa từng được
tuyên bố trong bất kỳ cơng trình nghiên cứu khoa học nào trước đây.

Bình Định, ngày 08 tháng 12 năm 2023
Tác giả

Ngơ Thị Bích Phương

ii

LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hồn thiện đề án, tôi đã
nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể. Nhân đây, tôi
xin được bày tỏ lịng cảm ơn chân thành của mình:
Tôi xin chân thành cảm ơn sự quan tâm, giúp đỡ của Ban Giám hiệu
Nhà trường, Phòng đào tạo Sau đại học - Trường Đại học Quy Nhơn, sự tận
tình giảng dạy của q thầy, cơ trong suốt khóa học và sự giúp đỡ của bạn bè
cùng lớp.
Tôi xin chân thành cảm ơn và bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Hồ
Thị Minh Phương đã trực tiếp, tận tình hướng dẫn, chỉ bảo trong suốt thời
gian thực hiện đề án và cung cấp nhiều thông tin khoa học có giá trị để đề
án này được hồn thành.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Thường vụ Huyện ủy, Lãnh đạo UBND
huyện Phù Cát, Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát cùng các phòng, ban, cơ quan
trong huyện đã tạo điều kiện tốt nhất để tôi học tập, thu thập các tài liệu phục

vụ nghiên cứu và hoàn thành đề án này.
Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến người thân, bạn bè và đồng
nghiệp đã động viên, giúp đỡ tôi trong thời gian qua.
Một lần nữa, xin trân trọng cảm ơn!

Học viên

Ngơ Thị Bích Phương

iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH
MỞ ĐẦU........................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài ......................................................... 2
3. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 4
4.1. Đối tượng nghiên cứu................................................................................. 4
4.2. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................... 4
5. Nội dung nghiên cứu ..................................................................................... 5
6. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ
VIÊN CHỨC BẢO HIỂM XÃ HỘI ................................................................. 6
1.1. Một số vấn đề lý luận chung về đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội......... 6

1.1.1. Khái niệm đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội ....................................... 6
1.1.2. Đặc điểm của đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội .................................. 7
1.2. Xây dựng đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội ........................................... 9
1.2.1. Khái niệm, nguyên tắc xây dựng đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội .... 9
1.2.2. Yêu cầu xây dựng đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội ......................... 10

iv

1.2.3. Nội dung xây dựng đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội ....................... 13
1.3. Kinh nghiệm xây dựng đội ngũ viên chức ở một số cơ quan Bảo hiểm xã
hội và bài học kinh nghiệm cho Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình
Định ................................................................................................................. 19
1.3.1. Kinh nghiệm xây dựng đội ngũ viên chức ở một số cơ quan Bảo hiểm
xã hội ............................................................................................................... 19
1.3.2. Bài học kinh nghiệm cho Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình
Định trong xây dựng đội ngũ viên chức.......................................................... 23
Chương 2: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ VIÊN CHỨC TẠI BẢO
HIỂM XÃ HỘI HUYỆN PHÙ CÁT, TỈNH BÌNH ĐỊNH ............................. 26
2.1. Tổng quan về Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định ............. 26
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát,
tỉnh Bình Định ................................................................................................. 26
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Bảo hiểm xã hội huyện Phù
Cát, tỉnh Bình Định ......................................................................................... 26
2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định .. 29
2.2. Thực trạng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh
Bình Định ........................................................................................................ 34
2.2.1. Về quy mơ, trình độ, sức khỏe và cơ cấu giới tính, độ tuổi của đội ngũ
viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định ...................... 34
2.2.2. Về năng lực giải quyết công việc của đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã
hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định ................................................................. 43

2.3. Hoạt động xây dựng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù
Cát, tỉnh Bình Định ......................................................................................... 44

v

2.3.1. Quy hoạch đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh
Bình Định ........................................................................................................ 44
2.3.2. Tuyển dụng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh
Bình Định ........................................................................................................ 46
2.3.3. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù
Cát, tỉnh Bình Định ......................................................................................... 48
2.3.4. Bố trí, sử dụng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát,
tỉnh Bình Định ................................................................................................. 50
2.3.5. Xây dựng chế độ chính sách đối với đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã
hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định ................................................................. 51
2.3.6. Thanh tra, kiểm tra, đánh giá đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội
huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định ....................................................................... 55
2.4. Đánh giá hoạt động xây dựng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội
huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định ....................................................................... 56
2.4.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 56
2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế ........................................ 58
2.4.3. Nguyên nhân của hạn chế ..................................................................... 60
Chương 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ VIÊN
CHỨC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN PHÙ CÁT, TỈNH BÌNH ĐỊNH 62
3.1. Quan điểm, mục tiêu và phương hướng xây dựng đội ngũ viên chức tại
Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định............................................ 62
3.1.1. Quan điểm xây dựng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù
Cát, tỉnh Bình Định ......................................................................................... 62

vi

3.1.2. Mục tiêu xây dựng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù
Cát, tỉnh Bình Định ......................................................................................... 63
3.1.3. Phương hướng xây dựng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện
Phù Cát, tỉnh Bình Định .................................................................................. 63
3.2. Một số giải pháp tăng cường xây dựng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã
hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định ................................................................. 65
3.2.1. Hồn thiện xây dựng quy hoạch đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội
huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định ....................................................................... 65
3.2.2. Hồn thiện cơng tác tuyển dụng, sử dụng và đánh giá đội ngũ viên chức
theo hướng tăng cường sự cơng khai, minh bạch ........................................... 66
3.2.3. Hồn thiện, đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ viên chức tại
Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát ...................................................................... 69
3.2.4. Hoàn thiện chế độ đãi ngộ nhằm đáp ứng nhu cầu của đội ngũ viên
chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát ........................................................ 72
3.2.5. Xây dựng mơi trường văn hóa trong cơng sở, đẩy mạnh cải cách hành
chính tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát ....................................................... 73
3.2.6. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, chính quyền huyện Phù Cát đối với
việc xây dựng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát ........... 75
3.2.7. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện công
vụ của đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát ....................... 76
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................... 79
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI ĐỀ ÁN

vii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ

BHTN : Bảo hiểm thất nghiệp

BHXH : Bảo hiểm xã hội

BHYT : Bảo hiểm y tế

ĐNVC : Đội ngũ viên chức

UBND : Ủy ban nhân dân

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Số lượng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Sơn giai
đoạn 2018 – 2022 ........................................................................................... 20
Bảng 1.2. Số lượng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Tuy Phước
giai đoạn 2018 – 2022 .................................................................................... 22
Bảng 2.1. Số lượng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát giai
đoạn 2018 – 2022 ........................................................................................... 34
Bảng 2.2. Trình độ lý luận chính trị đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội
huyện Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022 ............................................................ 35
Bảng 2.3. Trình độ học vấn của đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện
Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022 ....................................................................... 37
Bảng 2.4. Đội ngũ viên chức phân theo ngạch quản lý nhà nước tại Bảo hiểm
xã hội huyện Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022 ................................................. 38
Bảng 2.5. Trình độ tin học của đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện
Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022 ....................................................................... 39
Bảng 2.6. Tình hình sức khỏe đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện
Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022....................................................................... 41

Bảng 2.7. Cơ cấu đội ngũ viên chức theo giới tính và độ tuổi tại Bảo hiểm xã
hội huyện Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022 ...................................................... 42
Bảng 2.8. Mức độ hoàn thành nhiệm vụ giai đoạn 2018 – 2022 của đội ngũ
viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát ................................................ 43
Bảng 2.9. Quy hoạch viên chức quản lý tại cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện
Phù Cát ............................................................................................................ 44
Bảng 2.10. Kết quả bồi dưỡng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện
Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022 ....................................................................... 49

ix

Bảng 2.11. Kết quả đào tạo đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện
Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022....................................................................... 49
Bảng 2.12. Hệ số lương trung bình từng ngạch của viên chức tại BHXH
huyện Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022 ............................................................ 52
Bảng 2.13. Phụ cấp của đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát
giai đoạn 2018 – 2022 ..................................................................................... 53
Bảng 2.14. Cấp khen thưởng cho đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội
huyện Phù Cát giai đoạn 2018 – 2022 ............................................................ 53

x

DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh Bình
Định ................................................................................................................. 30
Hình 2.2. Quy trình tuyển dụng ...................................................................... 46

1

1. Tính cấp thiết của đề tài MỞ ĐẦU

Trong thời kỳ hội nhập và phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật
như hiện nay, để thực hiện tốt nhiệm vụ phục vụ nhân dân, người lao động,
đòi hỏi ngành Bảo hiểm xã hội (BHXH) phải có đội ngũ cán bộ, viên chức đủ
về số lượng, đảm bảo về chất lượng, nắm chắc chun mơn nghiệp vụ, bản
lĩnh chính trị vững vàng, có ý thức trách nhiệm và tinh thần phục vụ cao.

BHXH huyện Phù Cát là đơn vị trực thuộc BHXH tỉnh Bình Định có
chức năng giúp Giám đốc BHXH tỉnh Bình Định tổ chức thực hiện chế độ
chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN);
quản lý thu, chi BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn huyện Phù Cát theo phân
cấp quản lý của BHXH tỉnh Bình Định, chịu sự quản lý hành chính về nhà
nước của Uỷ ban nhân dân (UBND) huyện Phù Cát và quy định của Nhà
nước. Với chức năng đó, trong những năm qua BHXH huyện Phù Cát đã chủ
động phối hợp với BHXH tỉnh Bình Định và chính quyền huyện Phù Cát và
tỉnh Bình Định triển khai nhiều hoạt động nhằm xây dựng đội ngũ viên chức
(ĐNVC) tại BHXH huyện Phù Cát ngày một phát triển đáp ứng yêu cầu công
việc trong xu thế mới.

Thực tế, trong những năm gần đây ĐNVC tại BHXH huyện Phù Cát có
những phát triển đáng kể, ngày càng được trẻ hóa, chuẩn hóa, có tư tưởng
vững vàng, tận tâm với công việc, kiến thức chuyên môn ngày một tăng lên.
Tuy nhiên, do sự phát triển của ngành BHXH trong bối cảnh mới, đòi hỏi
BHXH huyện Phù Cát phải nâng cao chất lượng phục vụ người lao động,
người dân, thực hiện tốt những chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà
nước nhằm chăm lo cho đời sống, sức khỏe của người dân. Để đáp ứng yêu
cầu đó cần có nguồn nhân lực đủ về số lượng, cơ cấu và trình độ cao có khả
năng tiếp cận và sử dụng công nghệ mới trong mọi lĩnh vực bảo hiểm. Điều

2

đó đặt ra một yêu cầu, cần xây dựng ĐNVC tại BHXH huyện Phù Cát nắm
vững đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, có chun mơn
nghiệp vụ chun nghiệp, chun sâu từng bước đáp ứng yêu cầu quản lý
BHXH hiện đại là hết sức cấp thiết và cũng là một yếu tố quan trọng phát huy
nội lực tại cơ quan đơn vị. Xuất phát từ u cầu đó, tơi mạnh dạn lựa chọn đề
tài “Xây dựng đội ngũ viên chức tại Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cát, tỉnh
Bình Định” nghiên cứu làm đề án thạc sĩ của mình.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài

Vấn đề xây dựng ĐNVC ngành Bảo hiểm xã hội đã được nhiều tác giả
nghiên cứu ở những khía cạnh khác nhau. Có thể kể đến các cơng trình nghiên
cứu tiêu biểu như sau:

Cơng trình nghiên cứu: “Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của
ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam” của tác giả Đặng Mai Phương, Đại học
Lao động – Xã hội. Đề tài đã làm sáng tỏ nhiều vấn đề và nội dung cơ bản về
nguồn nhân lực, các vấn đề liên quan đến đào tạo và cải cách thủ tục hành
chính, đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau và có những đóng góp nhất định
trong việc hoạch định chủ trương, chính sách nhằm tìm ra những giải pháp để
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành BHXH. Tuy nhiên đề tài trên tiến
hành phân tích vĩ mơ về nguồn nhân lực tồn ngành BHXH, khơng đi sâu vào
một địa phương cụ thể [13].

Cơng trình nghiên cứu: “Phát triển nguồn nhân lực tại Bảo hiểm xã hội
tỉnh Quảng Nam” của tác giả Phạm Quốc Vũ, Đại học Đà Nẵng. Đề tài đã đi
sâu phân tích thực trạng và sự phát triển nguồn nhân lực của BHXH tỉnh
Quảng Nam. Tuy nhiên đề tài chưa đi sâu về nội dung chất lượng nguồn nhân
lực trong việc đánh giá và đưa ra giải pháp [18].

Cơng trình nghiên cứu: “Hoàn thiện quản trị nguồn nhân lực tại Bảo
hiểm xã hội tỉnh Bến Tre” của tác giả Bùi Minh Toàn, Đại học Trà Vinh. Đề

3

tài đã đi sâu phân tích thực trạng và công tác quản trị nguồn nhân lực của
BHXH tỉnh Bến Tre, từ đó đưa ra giải pháp hoàn thiện quản trị nguồn nhân
lực tại BHXH tỉnh Bến Tre. Tuy nhiên đề tài chỉ tập trung vào việc hồn thiện
cơng tác quản trị nguồn nhân lực chưa đi sâu về nội dung nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực [9].

Trương Thị Văn, Phẩm chất đạo đức cách mạng cán bộ lãnh đạo, quản
lý theo tư tưởng Hồ Chí Minh, Tạp chí Xây dựng Đảng. Tác giả đã chỉ ra
những phẩm chất chính trị, chuẩn mực đạo đức, lối sống mà người cán bộ cần
phải có để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới [26].

TS. Nguyễn Thị Thu Hà và ThS. Khổng Văn Chiến: Nâng cao chất
lượng cán bộ - “khâu then chốt” trong cơng tác cán bộ của Đảng hiện nay,
Tạp chí Cộng sản. Tác giả đã chỉ ra được vị trí, vai trò, tầm quan trọng của
người cán bộ, nêu ra được thực trạng công tác cán bộ thời gian qua, đồng thời
đưa ra các giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ trong thời gian tới [27].

Trần Đức Lương: “Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế cấp huyện
ở tỉnh Thanh Hóa trong q trình cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa”, Luận án
Tiến sĩ, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Tác giả đã hệ thống hóa,
bổ sung và làm sáng rõ cơ sở lý luận về xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý kinh
tế cấp huyện; phân tích, đánh giá khách quan thực trạng và đề xuất phương
hướng, giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý
kinh tế cấp huyện đáp ứng tốt u cầu đẩy nhanh cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa [25].

Tác giả Huỳnh Thanh Phong với cơng trình nghiên cứu: “Nâng cao
chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức quản lý kinh tế ở huyện Phù Cát, tỉnh
Bình Định”, Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý kinh tế, Đại học Quy
Nhơn. Luận văn có ý nghĩa lý luận và thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả
hoạt động của bộ máy quản lý nhà nước nói chung và đội ngũ cán bộ công

4

chức quản lý kinh tế nói riêng ở huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định [15].
Nhìn chung các nghiên cứu trên đều có những đóng góp nhất định về

mặt lý luận và thực tiễn cho công tác xây dựng nguồn nhân lực ngành BHXH.
Tuy nhiên những nghiên cứu đó có thể ở phạm vi rộng hoặc ở một đơn vị
BHXH khác. Riêng xây dựng ĐNVC tại BHXH huyện Phù Cát, tỉnh Bình
Định chưa có nghiên cứu nào. Vì vậy, đề tài đề án nghiên cứu này có tính mới
và giá trị thực tiễn cao.
3. Mục tiêu nghiên cứu

Trên cơ sở xác định khung nghiên cứu ĐNVC tại BHXH; Phân tích
thực trạng ĐNVC tại BHXH huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định. Đề án đưa ra
một số giải pháp chủ yếu xây dựng ĐNVC nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động
của viên chức giúp cơ quan BHXH huyện Phù Cát thực hiện tốt chức năng,
nhiệm vụ của mình và phát triển bền vững trong tương lai.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu

Hoạt động xây dựng ĐNVC tại BHXH huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định.
4.2. Phạm vi nghiên cứu

- Chủ thể trong hoạt động xây dựng ĐNVC tại BHXH huyện Phù Cát,
tỉnh Bình Định: Huyện uỷ, UBND huyện và BHXH huyện Phù Cát.

- Về nội dung: Đề án nghiên cứu hoạt động xây dựng ĐNVC tại BHXH
bao gồm: Quy hoạch ĐNVC; Tuyển dụng ĐNVC; Đào tạo bồi dưỡng ĐNVC;
Bố trí, sử dụng ĐNVC; Xây dựng chế độ chính sách đối với ĐNVC; Thanh
tra, kiểm tra, đánh giá ĐNVC.

- Về không gian: Đề án nghiên cứu tại BHXH huyện Phù Cát, tỉnh Bình
Định.

5

- Về thời gian: Thu thập số liệu để phân tích giải quyết vấn đề nghiên
cứu từ năm 2018 – 2022 và giải pháp được đề xuất đến năm 2030.
5. Nội dung nghiên cứu

- Hệ thống hóa lý luận và thực tiễn về xây dựng ĐNVC ngành BHXH.
- Phân tích, đánh giá thực trạng ĐNVC tại BHXH và hoạt động xây
dựng ĐNVC tại BHXH huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định giai đoạn 2018 –
2022.
- Đề xuất một số giải pháp tăng cường hoạt động xây dựng ĐNVC tại
BHXH huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định đến năm 2030.
6. Phương pháp nghiên cứu
Đề án sử dụng các phương pháp nghiên cứu như:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Nghiên cứu các tài liệu như: sách,
đề tài, bài viết tạp chí, các văn bản quy phạm pháp luật, các chính sách,… liên
quan đến cơng tác xây dựng nguồn nhân lực nói chung và xây dựng nguồn
nhân lực của ngành BHXH nói riêng.
- Phương pháp thống kê: Thống kê các số liệu có liên quan đến lực

lượng viên chức và hoạt động xây dựng ĐNVC tại BHXH huyện Phù Cát,
tỉnh Bình Định.
- Phương pháp phân tích tổng hợp: Dựa trên nghiên cứu những tài liệu,
những số liệu thống kê để tiến hành phân tích, tổng hợp nhằm đưa ra đánh giá
về ĐNVC và hoạt động xây dựng ĐNVC tại BHXH huyện Phù Cát, tỉnh Bình
Định.

6

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN XÂY DỰNG ĐỘI
NGŨ VIÊN CHỨC BẢO HIỂM XÃ HỘI

1.1. Một số vấn đề lý luận chung về đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội

1.1.1. Khái niệm đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội

Ở Việt Nam, ĐNVC là khái niệm được sử dụng để chỉ những người lao
động trong các cơ quan nhà nước và cách hiểu về khái niệm viên chức thay
đổi theo từng thời kỳ. Tại Hiến pháp năm 2013 sử dụng cụm từ “Cán bộ, viên
chức” để chỉ chung những người làm việc trong cơ quan nhà nước. Như vậy,
viên chức là một khái niệm rất rộng là những người làm việc trong tất cả bộ
máy, tổ chức của Nhà nước. Trước đây đội ngũ viên chức nằm trong đội ngũ
cán bộ, công chức, nhưng khi Pháp lệnh cán bộ, công chức được sửa đổi, bổ
sung vào năm 2003, lần đầu tiên viên chức tách riêng ra thành một nhóm phân
biệt với cơng chức. Tại Điều 1 của Pháp lệnh cán bộ, công chức năm 2003:
Viên chức là những người được tuyển dụng, bổ nhiệm vào một ngạch viên
chức hoặc giao những nhiệm vụ thường xuyên trong sự nghiệp của Nhà nước,
tổ chức chính trị, xã hội [22]. Theo quy định này, viên chức là một nhóm nhỏ
của nhóm cán bộ, cơng chức.

Tại Điều 2 Luật Viên chức năm 2010 quy định: Viên chức là công dân
Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại đơn vị sự nghiệp
công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn
vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật [21]. Như vậy, ĐNVC là
những người mang quốc tịch Việt Nam, được ký hợp đồng làm việc theo vị trí
việc làm tại đơn vị sự nghiệp công lập và hưởng lương từ nguồn thu của đơn
vị. Viên chức là những người làm thuần túy về chuyên môn như giảng dạy,
nghiên cứu khoa học, khám chữa bệnh, cung cấp dịch vụ,… tại các đơn vị sự
nghiệp công lập.

7

Như vậy, ĐNVC ngành BHXH là những công dân Việt Nam được tuyển
dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại đơn vị BHXH công lập theo chế độ hợp
đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị BHXH theo quy định
của pháp luật. Theo chức trách, nhiệm vụ: Viên chức quản lý và viên chức
không giữ chức vụ quản lý. Theo trình độ đào tạo: Viên chức giữ chức danh
nghề nghiệp có u cầu trình độ đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ, đại học, cao đẳng,
trung cấp.

1.1.2. Đặc điểm của đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội

Từ khái niệm về ĐNVC ngành BHXH nêu trên, cho thấy ĐNVC ngành
BHXH bao gồm những đặc điểm sau đây:

Thứ nhất, ĐNVC ngành BHXH phải là công dân Việt Nam.

Thứ hai, về chế độ tuyển dụng: ĐNVC ngành BHXH phải là người
được tuyển dụng theo vị trí việc làm, là cơ sở đầu tiên để tuyển dụng những
viên chức là vị trí việc làm tại BHXH. Ngồi ra, Điều 20 Luật Viên chức năm

2010 quy định cụ thể hơn về chế độ tuyển dụng như sau: Việc tuyển dụng
viên chức phải căn cứ vào nhu cầu công việc, vị trí việc làm, tiêu chuẩn chức
danh nghề nghiệp và quỹ tiền lương của đơn vị sự nghiệp công lập.

Vị trí việc làm được hiểu là công việc hoặc nhiệm vụ gắn với chức
danh nghề nghiệp hoặc chức vụ quản lý tương ứng, là căn cứ xác định số
lượng người làm việc, cơ cấu viên chức để thực hiện việc tuyển dụng, sử dụng
và quản lý viên chức trong đơn vị sự nghiệp cơng lập [21]. Vị trí việc làm có
thể có một hoặc nhiều cơng việc, có tính thường xun, liên tục chứ không
bao gồm những công việc thời vụ, tạm thời. Để được tuyển dụng vào vị trí
việc làm thì phải thông qua một trong hai phương thức tuyển dụng Viên chức:
thi tuyển hoặc xét tuyển.

8

Thứ ba, về nơi làm việc: Viên chức làm việc tại Đơn vị sự nghiệp công
lập. Đơn vị sự nghiệp công lập theo khoản 1 Điều 9 Luật Viên chức năm 2010
được hiểu là “… tổ chức do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước, tổ chức
chính trị, tổ chức chính trị – xã hội thành lập theo quy định của pháp luật, có
tư cách pháp nhân, cung cấp dịch vụ công, phục vụ quản lý nhà nước”. Đơn
vị sự nghiệp công lập bao gồm:

Đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền tự chủ hoàn toàn về thực
hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự (sau đây gọi là đơn vị sự
nghiệp công lập được giao quyền tự chủ).

Đơn vị sự nghiệp công lập chưa được giao quyền tự chủ hồn tồn về
thực hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự (sau đây gọi là đơn vị
sự nghiệp công lập chưa được giao quyền tự chủ).

Như vậy, nơi làm việc của ĐNVC ngành BHXH là các cơ quan đơn vị
BHXH của Nhà nước Việt Nam.

Thứ tư, về thời gian làm việc: thời gian làm việc của ĐNVC ngành
BHXH được tính kể từ khi được tuyển dụng, hợp đồng làm việc có hiệu lực
cho đến khi chấm dứt hợp đồng làm việc hoặc đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định
của Bộ luật Lao động.

Thứ năm, về chế độ lao động: ĐNVC ngành BHXH làm việc theo chế
độ Hợp đồng làm việc và hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp
công lập theo quy định của pháp luật. Điều đó có nghĩa giữa viên chức và bên
tuyển dụng có sự thỏa thuận về vị trí việc làm, tiền lương, chế độ đãi ngộ,
quyền và nghĩa vụ của mỗi bên … Hợp đồng làm việc là cơ sở pháp lý để sau
này xử lý các việc liên quan đến việc vi phạm quyền hay các vấn đề khác phát
sinh giữa hai bên. Lương của ĐNVC ngành BHXH được nhận từ quỹ của cơ
quan BHXH nơi họ làm việc chứ không phải từ nhà nước. Do vậy, tiền lương

9

mà viên chức nhận được phụ thuộc vào sự thỏa thuận của viên chức và cơ
quan BHXH nơi họ làm việc.
1.2. Xây dựng đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội
1.2.1. Khái niệm, nguyên tắc xây dựng đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội

Xây dựng ĐNVC BHXH bao gồm: Quy hoạch ĐNVC; Tuyển dụng
ĐNVC; Đào tạo bồi dưỡng ĐNVC; Bố trí, sử dụng ĐNVC; Xây dựng chế độ
chính sách đối với ĐNVC; Thanh tra, kiểm tra, đánh giá ĐNVC để nâng cao
chất lượng phục vụ người dân và cộng đồng, tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý
và xây dựng đội ngũ viên chức có phẩm chất, trình độ, năng lực, khắc phục
những tồn tại và hạn chế của thể chế quản lý viên chức hiện có.

Vì vậy, xây dựng ĐNVC BHXH đảm bảo những nguyên tắc sau:
Thứ nhất, ĐNVC BHXH có phẩm chất, trình độ và năng lực đáp ứng
được yêu cầu ngày càng cao trong quá trình phục vụ người dân và cộng đồng;
phát huy được tính sáng tạo, tính năng động và tài năng của viên chức đồng
thời thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với việc
phát triển đội ngũ viên chức.
Thứ hai, ĐNVC BHXH góp phần thúc đẩy phát triển hoạt động của
BHXH; chuyển cơ chế quản lý viên chức theo chỉ tiêu biên chế sang quản lý
viên chức theo vị trí việc làm và xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của
người đứng đầu đơn vị sự nghiệp.
Thứ ba, để thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, tăng trưởng, phát
triển kinh tế đi đôi với phát triển xã hội, bảo đảm các nhu cầu cơ bản thiết yếu
của người dân và cộng đồng, xây dựng ĐNVC BHXH của thời kỳ mới, vì
nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước.

10

Thứ tư, ĐNVC BHXH được bảo đảm phát huy tối đa các tiềm năng tri
thức và tài năng của mình, phù hợp với quá trình cải cách khu vực dịch vụ
công, phát triển và hội nhập kinh tế quốc tế.

Thứ năm, thực hiện tuyển dụng theo vị trí việc làm và quản lý viên
chức theo chế độ hợp đồng làm việc. Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu
các đơn vị sự nghiệp.
1.2.2. Yêu cầu xây dựng đội ngũ viên chức bảo hiểm xã hội

Xuất phát từ yêu cầu chung của việc xây dựng ĐNVC, những yêu cầu
mới đặt ra với việc xây dựng ĐNVC BHXH trong giai đoạn đẩy mạnh cơng
nghiệp hóa hiện đại hóa, hội nhập kinh tế quốc tế và bước vào công cách

mạng công nghiệp lần thứ tư. Yêu cầu đặt ra trong xây dựng ĐNVC BHXH
là:

Thứ nhất, có thể lực tốt
Thể lực là yếu tố quan trọng hàng đầu đối với việc xây dựng ĐNVC nói
chung và ngành BHXH nói riêng. Viên chức dù đủ năng lực, trình độ chun
mơn, nghiệp vụ tốt nhưng khơng đảm bảo sức khỏe, thể lực chắc chắn khả
năng làm việc và thực thi cơng vụ sẽ khơng cao. Có thể lực tốt sẽ đảm bảo
cho viên chức hồn thành tốt cơng việc mặc dù cường độ làm việc hay khối
lượng công việc có nhiều. Để có ĐNVC nói chung và ngành BHXH nói riêng
có thể lực tốt phục vụ cơng việc được giao địi hỏi phải có sự nỗ lực rèn luyện
của mỗi viên chức, đồng thời nhà nước và cơ quan BHXH phải xây dựng và
thực hiện đồng bộ các chiến lược, chính sách, giải pháp khác nhau nhằm nâng
cao đời sống vật chất, tinh thần, nâng cao sức khỏe, thể lực cho ĐNVC.
Thứ hai, trình độ chun mơn nghiệp vụ
Trình độ chun mơn nghiệp vụ đối với ĐNVC nói chung và ngành
BHXH nói riêng là yêu cầu hàng đầu nhằm đáp ứng yêu cầu công việc, có kỹ