CHưƠNG 6. CÁC CÔNG NGHỆ TẠO HÌNH ĐẶC BIỆT docx

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 1
Ch−¬ng 6. c¸c c«ng nghÖ t¹o h×nh ®Æc biÖt
6.1 c«ng nghÖ dËp b»ng chÊt láng cao ¸p
Công nghệ dậptạohìnhnhờ nguồnchất
lỏng cao áp (Hydroforming)
Dậpthủytĩnh (high
pressure forming)
Dậpthủycơ
(Hydromechanical
Deep Drawing)
Dậpthủytĩnh (high
pressure forming)
Dậpthủycơ
(Hydromechanical
Deep Drawing)
Dậpthủytĩnh (high
pressure forming)
Dậpthủycơ
(Hydromechanical
Deep Drawing)
Dậpthủytĩnh (high
pressure forming)
Dậpthủycơ
(Hydromechanical
Deep Drawing)
Dậpthủytĩnh (high
pressure forming)
Đặc điểmcủa công nghệ này là sử dụng nguồnchấtlỏngcôngtáccóápsuất
cao tác dụng trựctiếp vào phôi để tạo hình chi tiết.
Giớithiệu chung

6.1 c«ng nghÖ dËp b»ng chÊt láng cao ¸p
Giớithiệu chung
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 2
6.1 c«ng nghÖ dËp b»ng chÊt láng cao ¸p
S¶n phÈm d¹ng èng
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 3
6.1 c«ng nghÖ dËp b»ng chÊt láng cao ¸p
S¶n phÈm d¹ng tÊm
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 4
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
DËp thñy tÜnh ph«i tÊm
DËp thñy tÜnh ph«i èng
Bộ môn Gia công áp lực VIN Cơ Khí - ĐHBK H nôi
Folie 5
6.1.1 công nghệ dập thủy tĩnh
Dập thuỷ tĩnh l một phơng pháp tạo hình vật liệu nhờ chất lỏng có áp suất cao tác
dụng trực tiếp vo bề mặt của phôi gây biến dạng phôi theo hình dạng của lòng cối.
Tạo hình phôi ống:
Phôi ban đầu thờng có hình dạng đơn giản (dạng ống), dới tác dụng của chất
lỏng cao áp trong lòng phôi ống, phôi bị biến dạng theo hình dạng của cối tạo thnh
sản phẩm rỗng có hình dạng phức tạp.
Sơ đồ dập thuỷ tĩnh
Bộ môn Gia công áp lực VIN Cơ Khí - ĐHBK H nôi
Folie 6
6.1.1 công nghệ dập thủy tĩnh
Các bớc công
nghệ tạo hình sản

phẩm ống chữ T:
a- đặt phôI vo lòng khuôn
b- đóng khuôn, bơm chất lỏng vo lòng ống
c- tăng áp lm phôI bị biến dạng theo lòng khuôn
d- rút chất lỏng, khuôn trên đi lên v lấy sản phẩm ra khỏi khuôn
Các chi tiết chính
của khuôn:
- Khuôn trên
- Khuôn dới
-2 chy ép dọc trục
-1 chy đối áp
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 7
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
Sơđồdập phình ống
Môi trường (chấtlỏng): nước, dầu, nướcnhũ tương…
Áp suấtchấtlỏng công tác trong lòng ống pi = 1.000 đến 10.000 bar. Lựcdọctrục
F
a
do chày ép dọctrụctạoracótácdụng hỗ trợ quá trình biếndạng của phôi và
tạosự kín khít giữacácbộ phậncủa khuôn đảmbảo không bị lọtchấtlỏng ra
ngoài, lựcdọctrụccóthể từ 800 to 3.000 kN.
Các thông số công nghệ chính: F
s
–lực đóng khuôn; pi- áp suấtchấtlỏng công
tác; F
a
-lựcdọctrục, F
r
-lực đốiápcủachàyđột(nếucóđộtlỗ sau khi tạohình)

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 8
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
Sơđồdập ống chữ T
Các thông số công nghệ chính:
F
s
–lực đóng khuôn;
pi- áp suấtchấtlỏng công tác;
F
a
-lựcdọctrục,
F
c
-lực đốiápcủachàytạophầnchữ T
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 9
Ưu điểmcủa công nghệ dậpthủytĩnh:
1. Tạorachi tiết đồng nhấttừ mộtvậtliệu(so vớihàntừ nhiều chi tiết đơn
giản thành một chi tiếtphứctạp)
2. Giảmtrọng lượng chi tiết.
3. Nâng cao độ bềnchochi tiếtvàkếtcấu.
4. Thờigiantạohìnhngắn đốivớimột chi tiếtphứctạp.
5. Giảmthiểusố nguyên công tạ
ohìnhso với các phương pháp khác.
6. Độ chính xác của chi tiết cao.
7. Giảmthiểuphế phẩm
Một vài hạnchế:
1. Giá thiếtbị và khuôn cao.
2. Cầncóhệ thống điềukhiển để điềukhiển các thông số công nghệ phụ

thuộcthờigianvàhệ thống kín khít để tránh mất áptrong quá trình tạo
hình.
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 10
Sơđồbố trí hệ thống dậpthủytĩnh
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 11
Chi tiết định vị
Cối
Cối
Tấm đế dưới Chi tiết
Tấm đỡ
xi lanh
Tấm đỡ
khuôn
trên
Xi lanh
dọc trục
Tấm khuôn trên
Chày có bộ phận
cấp chất lỏng
Tấm đỡ
khuôn
dưới
Khuôn dậpthủytĩnh
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 12
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh

Thiếtbị dậpthủytĩnh
Cho SV xem video về CN dậpthủytĩnh phôi ống.
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 13
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
DËp thñy tÜnh ph«i tÊm
D
0
D
ZR
p
t
F
BH
h
Intermediate
plate
Plate
Drawing
die
Die
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
DËp thñy tÜnh ph«i tÊm
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 14
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
DËp thñy tÜnh ph«i tÊm
Các thông số công nghệ chính:
F
s

–lực đóng khuôn;
pi- áp suấtchấtlỏng công tác;
Cho SV xem video về CN
dậpthủytĩnh phôi tấm.
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 15
6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy CƠ
Các dạng sảnphẩm
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 16
6.1.2 c«ng nghÖ dËp thñy CƠ
Là phương pháp tạohìnhtương tự như dậpvuốt, nhưng
phôi tấm đượcbiếndạng nhờ chấtlỏngcaoáptácdụng
lên phôi do chuyển động củadụng cụ gia công tạora.
Cho SV xem video về CN
dậpthủycơ.
Bộ môn Gia công áp lực VIN Cơ Khí - ĐHBK H nôi
Folie 17
6.1.2 công nghệ dập thủy C
u im ni bt so với dập vuốt thông
thờng:
- Trong quá trình tạo hình xuất hiện chất
lỏng có áp suất cao, tác dụng vo bề mặt
phôi lm cho biến dạng vật liệu đồng đều,
giảm hiện tợng biến mỏng cục bộ, tăng
khả năng biến dạng của vật liệu (nâng cao
hệ số dập vuốt;
- Hình thnh mng dầu bôi trơn thuỷ động
giữa phôi v dụng cụ gia công (cối);
- Nâng cao độ chính xác cũng nh chất

lợng bề mặt của sản phẩm;
- Khe hở chy-cối trong dập thủy cơ có thể
lớn hơn nhiều so với dập vuốt thờng;
- Có thể sử dụng 1 cối chất lỏng cho nhiều
chi tiết khác nhau;
Nhợc im:
- Hệ thống khuôn, kín khít phức tạp
- Cần có bộ điều khiển
- Thiết bị đắt tiền
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 18
6
.
1
.
3
c
«
ng

ngh
Ö
d
Ë
p

ph
è
i

h
î
p

th
ñ
y

t
Ü
nh


d
Ë
p

vu
è
t

th−êng
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 19
6.2 c«ng nghÖ dËp b»ng m«i tr−êng ®μn håi
Initial form
of Workpiece
Endform
of Workpiece
Coffer

Rubber cushion
Workpiece
Blank holder
Drawing punch
S¬ ®å c«ng nghÖ
Bộ môn Gia công áp lực VIN Cơ Khí - ĐHBK H nôi
Folie 20
6.2 công nghệ dập bằng môi trờng đn hồi
1. Đặt phôi vo khuôn
2. Đóng khuôn
3. Dập ép
4. Khuôn trên đi lên
5. Đẩy sản phẩm ra khỏi khuôn
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 21
6.1.3 c«ng nghÖ dËp b»ng m«i tr−êng ®μn håi
S¶n phÈm:
100 mm
6.2 c«ng nghÖ dËp b»ng m«i tr−êng ®μn håi
S¶n phÈm:
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 22
6.2 c«ng nghÖ dËp b»ng m«i tr−êng ®μn håi
S¶n phÈm:
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 23
6.3 c¸c c«ng nghÖ t¹o h×nh cao tèc
6.3.1 DËp næ
S¶n phÈm lín, chiÒu
dμy lín, kh«ng thÝch

hîp víi c¸c ph−¬ng
ph¸p t¹o h×nh kh¸c
ta cã thÓ sö dông
ph−¬ng ph¸p dËp
næ.
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 24
6.3.1 DËp næ
S¬ ®å dËp næ
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc  VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i
Folie 25
6.3.1 DËp næ
a
b
c
d
e
Phôi trước khi dập nổ
khuôn
Nước
Lỗ thoát khí
Chất nổ
a
b
c
d
e