Bài giảng Cơ sở lập trình pptx

===================================

Bài giảng
Cơ sở lập trình 2
===================================


Bài gi lp trình 2 1


Mục lục
CHƢƠNG 1.  5
1.  5
1.1.  5
1.2.  5
1.3.  6
2.  7
CHƢƠNG 2.  16
1.  16
3.  16
4.  16
4.1.  16
4.2.  17
4.3.  17
5.  18
5.1.  18
5.2.  20
5.3.  20
6.  20
7.  20

8. C 21
9.  21
10.  21
11.  21
CHƢƠNG 3.  22
1.  22
1.1.  22
1.2.  23
1.3.  23
1.4.  27
Bài gi lp trình 2 2


2.  MessageBox 28
2.1.  28
2.2.  28
2.3. Hàm thông báo MessageBox 30
3.  30
3.1.  30
3.2.  31
 32
3.3. for 36
3.4. while 36
3.5. do 37
3.6.  38
4. Hàm 39
4.1.  39
4.2.  40
4.3. hàm 40
4.4.   41

5.  42
5.1.  42
CHƢƠNG 4.  43
1.  43
2.  43
3.  44
3.1. Form 44
3.2. - TextBox 46
3.3.  Button 48
3.4. Nhãn  Lable 49
3.5. - ToolTip 49
3.6.  50
 50
Bài gi lp trình 2 3


 53
 54
 55
4.  57
4.1. Nhóm  GroupBox 57
4.2.  CheckBox 58
4.3.  RadioButton 59
 60
 64
4.4.  ListBox 65
 67
 69
4.5.  ComboBox 71
 73

 74
 74
 75
4.6.  77
 77
4.7. NumericUpDown 79
 79
4.8.  81
 82
4.9.  83
 83
 86
4.10.  87
CHƢƠNG 5. G 88
1.  88
 88
Bài gi lp trình 2 4


2.  90
2.1.  90
2.2.  90
 91
3. or 92
 93
4.  94
 94
 95
CHƢƠNG 6. MENU VÀ  97
1. Menu - MenuStrip 97

1.1.  97
1.2.  98
 98
2. Popup menu - ContextMenuStrip 99
 99
3.  101
3.1.  101
p 26. 102
3.2.  102
3.3.  103
3.4.  103
3.5. Xoá  103
 104
 104
 105




Bài gi lp trình 2 5


CHƢƠNG 1.
LÀM QUEN VỚI VISUAL STUDIO 2010
1. Giới thiệu Visual Studio.NET 2010
1.1. Tình hình trƣớc khi Visual Studio.NET ra đời
Vi s phát trin liên t dng ca th gii công ngh thông tin ngày nay, các phn
mm, các h u hành, các  ng phát trin và các ng dng liên tc ra i. Tuy
c phát tring nht và nht là do  mt li ích
ca các công ty phn mm ln làm n công vic ca nhng k  xây dng

phn mm.
Trong gii phát trin ng dng trên Internet ta có th s dng các ngôn ng Java, PHP,
 Java mi c Sun Corporation gii thiu nó mt sc m và
ng ti vic chy trên nhiu h u hành c lp vi các b x lý. c bit
Java rt thích hp cho vic vit các ng dng trên Internet. Tuy nhiên, Java li có hn ch v
mt tc  và trên thc t vnh hành.
 làm gim kh ng ca Java, bên hãng p ngôn ng
ASP -    vit các ng dng trên Web. Trong các trang ASP va cha th
HTML va ch n script (VBScript, JavaScript). Trong quá trình x lý mt trang
ASP, nu là th HTML thì s c gi thng ti trình duyt, còn nu là các n script thì s
c chuyn thành các dòng HTML ri g. Khi nhà lp trình mu dng
li mt s ch dch 
Web Server. Tuy nhiên, vì lý do bo mt nên các Admin ca các trang ng rt dè
dt khi cài ActiveX l trên máy ca h, ngoài ra vic tháo g các phiên bn ca ActiveX này
c r
Còn trong gii phát trin ng dng trên Windows ta có th vit ng dng bng Visual C++,
Delphi, Visual Basict s công c ph bin và m
mt ngôn ng rt mnh  t khó s dn d hc, d
dùng nht nên rt thông dng n ch là Visual Basic không phi ngôn ng ng
ng và không h tr kh n thut toán.
Tóm li trong gii lp trình theo Microsoft thì vic ln lp trình
h phân tán hay trên web là nhng mc lp.
1.2. Sự ra đời của Visual Studio.NET
 khi hoàn tt phiên bn Version 4 ca Internet Information Server -IIS,
p trình ca Microsoft nhn thy h còn có rt nhiu sáng ki có th kin toàn
Bài gi lp trình 2 6


IIS, và h bu xây dng mt kin trúc mi trên nn tt tên là Next
Generation Windows Services - NGWS. Tham vng ca h là cung cp mng có

th dùng chung cho tt c ngôn ng lp trình trong b Visual Studio cho các ngôn
ng lp trình ca các công ty khác.
Kt qu u cho mng lp trình
trên nn .NET Framework 1.0 tiên tin mi.
p thêm mt bc vi phiên bn 1.1 vc
n thng  là các tp tin .exe gi 
còn tn ti nh nhy trên nn .NET. Mun chy
 c. Mu
i ca tt c lp trình viên, t phiên bc cài
  t phn m nh c      ng phát trin Visual
c nâng cp thành Visual Studio .NET 2003 cho phép vit và chy các
ng dng trên nn .NET Framework 1.1
Cui nn .NET Framework 2.0 mnh m t tr
so vi n            phiên bn
Windows Vista, và toàn b Windows là .NET, tt c các hàm API lõi trong nhng phiên bn
c thay th bng các hàm 
vit li hoàn toàn lõi API, không còn mt lp API nào na.
1.3. Tổng quan về Visual Studio.NET
Visual Studio.NET gm 2 phn: Framework và Integrated Development Environment IDE,
cho phép lp trình viên khi xây dng các ng dng có th la chn s dng nhiu ngôn ng
l           
     ng phát trin IDE thng nht trên kin trúc .NET
Framework.
Framework là thành phn quan trng nht, là ct lõi và tinh hoa c  ng .NET,
Framework giúp chúng ta biên dch và thc thi các ng dng .NET (cu trúc ca Framework
chúng ta s tìm hiu  a giáo trình).
IDE cung cp mt ng phát trin trc quan, giúp các lp trình viên có th d dàng và
nhanh chóng xây dng giao dit mã lnh cho các ng dng da trên nn tng
.NET. N dùng mt trình son tho n bt k, ví
d n vit mã lnh và s dng  biên dch và thc thi ng

dng. Tuy nhiên vic này mt rt nhiu thi gian, tt nht là chúng ta nên dùng IDE  phát
trin các ng dng, và   s dng nht.
Ngoài ra trong Visual Studio.NET thì l, ví d c
Visual C#.NET lu h tr kh 
Bài gi lp trình 2 7


2. Khởi động Visual C# 2010 và giao diện
 Vào Start/Programs/Microsoft Visual Studio 2010/Microsoft Visual Studio 2010, xut
hin ca s Start Page.

Hình 1. Cửa sổ Start Page
+ New Project: T án mi.
+ Open Project: M  án có sn.
+  án gt.
 Kích chn mc New Project hoc vào File/New/Project hoc bm phím tt Ctrl+Shift+N
xut hin ca s New Project
Bài gi lp trình 2 8



Hình 2. Cửa sổ New Project
 Chn ngôn ng Visual C# và ng dng Windows.
  án ti mc Name.
 Chng d án ti mc Location.
 Mc Create directory for solution cho phép to mc ti Location cha tt c
các tp phát sinh c án (nu không các tp c án s i Location).

Hình 3. Thư mục chứa đồ án
 Chn OK  to m án mi.

Bài gi lp trình 2 9


Kt qu xut hin ca s ng phát trin tích hp IDE, vi giao din và các thành
ph

Hình 4. Môi trường phát triển tích hợp IDE
 Title Bar ch án.
 Menu Bar: Thanh Menu ch các công c c phát trin, tht
ng d
 File: cho phép m, thêm m  
 Edit: gm các thao tác h tr vic son tho mã lt, dán
 View: cho phép hin th các công c h tr i dùng trong quá trình xây d

- Ca s vit mã lnh - Code
- Form thit k - Designer
Bài gi lp trình 2 10


- Hp công c - Toolbox
- Thanh công c - Toolbars
- Ca s thuc tính - Properties Window
 Project: cho phép b    
component, các modul, các l
 Built: cho phép biên d án.
 Debug: cho phép chy và g r
 Data: cho phép thêm mi và hin th  d liu c án.
 Tools: cung cp các công c cho phép kt ni ti các thit b ngo
c kt ni ti các h qun tr  d lit ni ti máy
ch 

 Toolbar: thanh công c gm mt tp hp các nút lnh, mi nút lnh cha mt bing
icons và có chi cha mt mc la chn trong thanh menu.
Thanh công c rt hu ích và tri dùng d dàng và nhanh chóng thc hin
mt chn ch thông qua mt cái kích chut.
Visual C# 2010 có ti 39 thanh công c      
Build Ví d hình nh thanh công c Standard:

Hình 5. Thanh công cụ Standard
 gi các thanh công c ta vào View/Toolbars  xut hin danh sách tt c các
thanh công c. Mun n/hin thanh công c nào ta kích chn ti dòng cha tên thanh công
c 
 Toolbox: là hp công c chu khin  t lên Form khi thit k
giao dii dùng.
 hin th hp công c ta thc hin mt trong các cách sau:
 Vào View/Toolbox
 Bm t hp phím Ctrl+W+X
 Kích chut ti bing Toolbox trên thanh công c Standard.
Bài gi lp trình 2 11



Hình 6. Hộp công cụ Toolbox
Mnh hp công c c chia thành 11 All Windows Forms, Common
Controls
Ta có th thêm mi, loi bi tên các tab bng cách kích chut phi ti v trí bt k trên
tab, xut hin mt menu ng cnh cho phép la chn các thao tác cn thc hin.

Hình 7. Các chức năng làm việc với từng tab trong Toolbox
Bài gi lp trình 2 12

Trong mi tab ca hp Toolbox cha danh sách các loi u khiu
khin này có th thêm mi, loi bi v Kích chut phi ti mu khin bt
k trên tab, xut hin mt menu ng cnh cho phép la chn các thao tác cn thc hin.
Ví d  thêm mi mu khin vào trong tab Data, ta kích chut phi ti v trí bt k trên
tab Data, chn Choose Items

Hình 8. Các chức năng làm việc với từng điều khiển trong tab
Kt qu s xut hin ca s Choose Toolbox Items, kích chu khin mong mun ri
b kt thúc.

Hình 9. Cửa sổ Choose Toolbox Items
Bài gi lp trình 2 13


 Form Designer: ca s thit k  thit k giao dii d án
có th có mt hoc nhiu Form.

Hình 10. Cửa số Form Designer
 Solution Explorer: ca s gii pháp - n ca s giúp ta qun lý tt c các tài
nguyên và tp tin d án.
c t chc thành mt cu trúc cây bao gm nhng m
danh sách các Form c án, danh sách các l
 d li
 hin th ca s Solution Explorer ta thc hin mt trong các cách sau:
 Vào View/Solution Explorer
 Bm t hp phím Ctrl+W+S
 Kích chut ti bing Solution Explorer trên thanh công c Standard

Hình 11. Cửa sổ Solution Explorer

Bài gi lp trình 2 14


Trong ca s Solution Explorer có hai thành phn hay dùng là View Code và View Designer.
View Code: có tác dng hin th ca s son tho mã lc chn. Ngoài
 hin th ca s son tho mã lnh ta còn có mt s 
 Vào View/Code.
 Bm phím tt F7.
 t ti ca s thit k ca form.
Giao din ca s son tho 

Hình 12. Cửa sổ soạn thảo
View Designer: có tác dng hin th ca s thit k giao din cc chn.
 hin th ca s thit k giao din ta còn có mt s 
 Vào View/Designer
Bài gi lp trình 2 15


 Bm phím tt Shift+F7.
 Properties Window: ca s này lit kê tt c các thuc tính, s kin cu khin
trong form.
Mun hin th thuc tính cng nào ta kích chut chca s
thit k giao din, hoc chn tên ng trong danh sách th xung  phu ca ca s
Properties.

Hình 13. Cửa sổ Properties
Mi thuc tính có mt giá tr mnh, ta có th thay i giá tr ca các thuc tính trc tip
ti ca s Properties trong lúc thit k, hoc  i bng mã lnh trong lúc thi hành
.
 hin th ca s Properties ta thc hin theo mt trong các cách sau:

 Vào View\Properties Window.
 Kích chn bing Properties Window trên thanh công c Standard.
 Bm phím tt Ctrl+W+P


Bài gi lp trình 2 16


CHƢƠNG 2.
VIẾT CHƢƠNG TRÌNH ĐẦU TIÊN
Mt ng dng trong C# c thc hic sau:
 Thiết kế giao diện.
 Viết mã lệnh cho chƣơng trình.
1. Đề bài
Vim 1 hn Textbox và 3 nút lnh Button: Display, Clear, Exit vi
các yêu cu sau:
 Kích chut vào nút Display thì trong hn xut hin dòng ch
Visual C# 2010
 Kích chut vào nút Clear thì ni dung trong hn m.
 Kích chu thoát khquay li ca s son tho.

Hình 14. Giao diện chương trình đầu tiên
3. Mở đồ án mới
M Microsoft Visual Studio 2010, chn File/New/ khng m án mi.
Chn ngôn ng Visual C# và ng dng Windows     án ti mc Name là
Welcome ri chn OK.
4. Thiết kế giao diện
4.1. Đặt tên và tiêu đề cho form
Bài gi lp trình 2 17

Kích chut vào v trí bt k trên Form, trong ca s Properties sa các thuc tính:
 Name: frmWelcome
 Text: The first program
Trong ca s Solution Explorer kích chut ti Form1.cs, trong ca s Properties sa thuc
tính File Name là frmWelcome.cs

Hình 15. Đổi tên form trong cửa sổ Solution Explorer
4.2. Thêm điều khiển hộp văn bản Textbox
Kích chut vào bing trên hp công c Toolbox, gi và kéo chu t
Textbox vào Form. Ngoài ra ta có th  chut ti biu ng TextBox, u khin này
s c t t vào Form.
u khin TextBox trong Form ta có th i v c ca Textbox
cho phù hp.
Khi mi xut hin trên Form hp Textbox có tên mnh là TextBox1, i giá tr
này bng cách kích chut chu khin TextBox1, ti ca s Properties chn thuc tính
Name sa thành txtWelcome.
4.3. Thêm điều khiển nút lệnh Button
Kích chut vào bing , gi và kéo chut u khin nút lnh lên Form, nút
lnh này có tên mnh là Button1 và n
Bài gi lp trình 2 18


Thc hin   thêm 2 nút lnh Button2 và Button3 vào form.
 i hai thuc tính Name và Text ca các nút lnh ta thc hin 
 Kích chut vào nút lnh 1, trong ca s Properties sa thuc tính Name là
btnDisplay, thuc tính Text là Display
 Kích chut vào nút lnh 2, sa thuc tính Name là btnClear, thuc tính Text là Clear
 Kích chut vào nút lnh 3, sa thuc tính Name là btnExit, thuc tính Text là Exit
Chú ý: Mu khiu có thu d dàng qun lý, g r

nên t tên u khi ng vi cha nó và có tiu ng ch lou
khin  u.
Ví d: Textbox có tiu ng - txt, Button - btn, Form - frmác tiu ng c vit
ch ng, tên cu khic vit hoa ch u tiên, ví d: txtWelcome.
5. Viết code
5.1. Viết code cho nút lệnh btnDisplay
Ta m ca s son tho Code Editor bng cách kt vào nút Display. Trong ca
s Code, C# n cho chúng ta mt không gian tên - namespace i din cho form
2 dòng m u và kt thúc cho s kin Click ca nút Display.
Gõ vào gia th tc btnDisplay_Click dòng lnh gán giá tr C# 2010
cho thuc tính Text cu khi
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.ComponentModel;
using System.Data;
using System.Drawing;
using System.Linq;
using System.Text;
using System.Windows.Forms;

namespace Welcome
{
public partial class frmWelcome : Form
{
public frmWelcome()
{
InitializeComponent();
}
Bài gi lp trình 2 19

private void btnDisplay_Click(object sender, EventArgs e)
{
txtWelcome.Text = "Welcome to Visual C# 2010";
}
}
}
Chú ý:
Ht c các th tc x lý mt s kia các u khiu có 2
i s
 i s sender có kiu object i di kin.
 i s e có kiu EventArgs cha các thông tin v s ki trí chut, thi
gian phát sinh s ki
Ta có cu  gán giá tr cho thuc tính ca mu khin khi vit mã l
sau:
<Tên điều khiển>.<Thuộc tính> = <Giá trị>;
Các thuc tính c  u khin trong C# rt phong phú, C# cung cp tin ích
Intellisence t ng hin th mt danh sách các thuc tính cu khin sau khi ta gõ
u khin và du ch
 la chn mt thuc tính, ta có th ng  la chn hoc gõ
các ký t u ca thuc tính cn s dn phím Tab hoc du cách  t ng
chèn tên thuc tính vào dòng lnh.

Hình 16. Tiện ích Intellisence
Bài gi lp trình 2 20


ng son tho, nu gõ sai cú pháp thì C# s bt li ngay bng cách hin th
mt ng gi câu lnh sai. Khi sa xong l
s t ng bin mt.

5.2. Viết code cho nút lệnh btnClear
Quay li ca s thit k Design, kt vào nút Clear, gõ mã lnh 
sau:
private void btnClear_Click(object sender, EventArgs e)
{
txtWelcome.Text = "";
}
5.3. Viết code cho nút lệnh btnExit
Quay li ca s thit k Design, kt vào nút Exit, gõ mã lnh 
private void btnExit_Click(object sender, EventArgs e)
{
Application.Exit();
}
Lnh Application.Exit() có tác dng i b nh tt c các ca s c
thc hi quay tr v ca s thit k.
6. Lƣu đồ án
Chn File/Save All hoc kích chn bing trên thanh công c Standard.
7. Các tệp tin của đồ án
Khi t án, Visual Studio.NET sinh ra các tp tin sau:
 .slnp tin gii pháp (solution file), mi ng dng có mt tp tin loi này nó
bao gm mt hoc nhiu tp tin d án.
 .csproj: p tin d án (project file) ca C#, mi tp tin d án gm mt hoc
nhiu tp tin ngun, các tp tin ngun trong cùng mt d án phc vit cùng mt
ngôn ng.
 .cs: p tin ngun (source file) ca mã lnh ch.
 AssemblyInfor.cs: tp tin này cho phép thêm mt s thu
tên tác gi, ngày t
Bài gi lp trình 2 21

8. Chạy chƣơng trình
 chy mt C# ta thc hin theo 1 trong các cách sau:
 Chn Debug/Start Debugging.
 Kích chut vào bing Start Debugging trên thanh công c Standard.
 Bm phím tt F5.
9. Dừng chƣơng trình
Khi chu xut hin li ta có th d và quay v ca s son
th sa li. Ta có các cách thc hin sau:
 Vào Debug/Stop Debugging.
 Kích chut vào bing Stop Debugging trên thanh công c Standard.
 Bm phím tt Ctrl+Alt+Break.
10. Mở đồ án đã có
 m m c hi
 M c ch án, ví d ng dn D:\
vào tp tin Welcome.sln  m  án Welcome.
 M ng Microsoft Visual Studio 2010, trong ca s Start Page kích ch
án cn m trong mc Recent Projects (nu có).
 M  ng Microsoft Visual Studio 2010, vào File/Open Project, ch ng
dn tp tin .sln c án ri chn Open.
11. Thoát khỏi Visual C# 2010
 Chn File/Exit.



Bài gi lp trình 2 22


CHƢƠNG 3.
DỮ LIỆU VÀ CẤU TRÚC ĐIỀU KHIỂN
1. Biến, hằng và các kiểu dữ liệu

1.1. Biến
t ng d cha d liu tm thi trong quá trình tính toán.
 ngay t u, bin c chia
thànhbao

 Bên trong php ca Form.
 Bên trong mt c.
public partial class frmWelcome : Form
{
// Ni khai báo bin;
private void bntDisplay_Click(object sender, EventArgs e)
{
// Ni khai báo bin;
}
}
Phm vi ca mt bin: ph thuc vào v trí khai báo ca bin, nu bic khai báo trong
php ca Form thì là bin toàn cc có tác dng trong toàn b n mã
lnh ca form, nu bic khai báo bên trong mc thì là bin cc b ch có
tác dc cha nó.
Bin ging chic hp trong b nh có kh  giá tr, có nhiu kiu giá
tr khác nhau mà C# có th x u s nguyên, kiu s thc, kiu ký t
báo mt bin ta phi ch ra kiu giá tr mà nó s .
Cú pháp  :
Kiểu dữ liệu Tênbiến [=Giá trị];
Tênbiến: là mt chui các ký t i lp trình t t bao gm các ch cái, ch s và
du gi. Tên bin phi bu bng mt ch cái, c cha du cách, C# phân
bit ch hoa ch ng.
Bài gi lp trình 2 23

1.2. Hằng
 cha nhng d liu có giá tr i trong sut quá trình tính
toán. S dng hng a d c nh tên gi gi nh thay vì các con s.
Hc khai báo theo cú pháp sau:
const Kiểu dữ liệu Tênhằng = Giá trị;
1.3. Các kiểu dữ liệu
1.3.1. Kiểu số
int, long các s nguyên, int  ln 4 bytes, l ln 8 bytes.
float, double: biu din các s thc, kiu float dùng 4 bytes, double dùng 8 bytes.
Ví d khai báo bin s:
int a; a=10;
long b=10L;
float c =19.34F;
double d=19.34;
Các phép toán số học:
 Cộng: +,+=
 Trừ: -, -=
 Nhân: *, *=
 Chia:/, /=. Ta có int/int=int, int/double=double, double/int=double,
double/double=double Ví d: 8/5=1; 8.0/5=1.6
Chú ý: các phép toán x[+,-,*,/i phép toán: x=x[+,-,*,/]y
 %: phép chia ly ph 5 % 2=1, 10.8 % 4 = 2.8
 Math.Round(x,n): hàm làm tròn s thc, ví d: Math.Round(11.346,2) = 11.35
 Math.Sin(x): hàm tính giá tr ca sin(x)
 Math.Cos(x): hàm tính giá tr ca cos(x)
 Math.Exp(x): hàm tính giá tr e
x

Bài gi lp trình 2 24

 Math.Pow(x,y): hàm tính giá tr x
y

 Math.Abs(x): hàm tính giá tr tuyi ca x
 Math.Sqrt(x): c hai ca x
 Math.Floor(x): hàm tr v s nguyên gn x nht, ví d: Math.Floor(11.756) = 11
 Math.Truncate(x): hàm tr v phn nguyên ca x, ví d: Math.Truncate(11.756) = 11
Ta có: Math.Floor(-11.756) = -12 và Math.Truncate(-11.756) = -11
Các phép toán so sánh: kt qu tr v ca các phép toán so sánh có dng c sai.
 L: >
 Nh : <
 Lc bng: >=
 Nh c bng: <=
 Bng: ==
 Khác: !=
1.3.2. Kiểu ký tự - char
char là kiu d liu cha các ký t trong bng mã ASCII t trong cp du nháy

Khai báo bin ký t:
char ch=‟+‟;
1.3.3. Kiểu chuỗi - string
string là mt chui các ký t t trong cp du nháy kép. Trong VS.NET có h tr font
Unicode nên ta có th gõ ting Vit có du.
Ví d khai báo bin chui:
string s=”Hà N
Các phép toán trên kiểu dữ liệu chuỗi