Luận văn thạc sĩ Luật học: Quyền xác định lại giới tính theo pháp luật Việt Nam hiện hành và thực tiễn thực hiện tại một số địa phương ở Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.36 MB, 78 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯPHÁP

TRUONG ĐẠI HỌC LUAT HÀ NỘI

QUYỀN XÁC ĐỊNH LẠI GIỚI TÍNH THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN HANH VÀ THỰC TIEN THỰC HIỆN TẠI MỘT SỐ DIA.

PHƯƠNG Ở VIET NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

(Định hướng ứng dụng)

HÀ NỘI, NĂM 2022

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯPHÁP

TRUONG ĐẠI HỌC LUAT HÀ NỘI

MAI HỎNG NGỌC

QUYỀN XÁC ĐỊNH LẠI GIỚI TÍNH THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN HANH VÀ THỰC TIEN THỰC HIỆN TẠI MỘT SỐ DIA.

PHƯƠNG Ở VIET NAM

Mã số: 8380103

Người hướng dan khoa học: TS Nguyễn Minh Tuấn

HÀ NỘI, NĂM 2022

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM DOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tơi, các kết quảnghiên cứu trong luận văn nay là trung thực va chưa được ai cơng bé trongthất cứ cơng trình nghiên cứu nảo khác. Những nội dung trong luận văn có sửdụng tai liệu tham khảo đâu trích dẫn nguồn đây di.

Tae giả

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

LỜI CẢM ON

Để có thể hồn thiện được dé tai luận văn thạc si, bên cạnh sự nỗ lực của. ‘ban thân tơi cịn là sự động viên, hỗ trợ và giúp đỡ tử nhiêu cá nhân, tập thé để có thé tạo nên thành quả nay, tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành.

"Tôi xin được bay tơ lịng biết ơn đơi với các thẩy, cơ giáo tai Trường Đại

học Luật Hà Néi, Phịng đảo tao Sau đại học, Bộ môn Luật Dân su, giéngviên hướng dẫn đã tạo điều kiên tốt nhất trong suốt q trình thực hiện luậnvăn nay.

Thơng qua đây, xin được bay tơ lịng biết ơn vả gửi lời cảm ơn chân.

thành tới gia đính, thấy cơ, bạn bé vả ding nghiệp đã ln ting hộ tối trong

suốt q trình nghiền cứu va học tập /

Tác giả

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

1. Tình hình cấp thiết của Đề

2. Tình hình nghiên cứu đề tài:

3. Đối mong, phạm vi nghiên cứu:

5.1. Phương pháp luận:

5.2. Phương pháp nghiên cứu:

6. Ý nghĩa thực tiễn của Luận văn:

1

CHƯƠNG 1: MOT SÓ VAN DE LÝ LUẬN VÀ CÁC QUY ĐỊNH PHÁP. LUAT VE QUYỀN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH. 9 1.1. Những van đề lý luận chung về quyền xác định lại giới tính. 9

9tết cầu của Luận văn:

1111 Khai quát về giới tính.

1.12. Khái niệm và đặc điểm của quyền xác định lại giới tinh 1

1114. Điều kiện để xác định lại giới tính. 15

1.15. Hậu quả pháp lý của việc xác định lại giới tính. 18

116. Các nguyên tắc xác định lại giới tính theo quy định của pháp

uật Việt Nam. 2L1.2. Nội dung và thũ tục xác định lại giới tính n1.2.1. Nội dung xác định lại giới tính. n

1.22. Trình tự, thũ tục xác định xác định lại giới tính. ”

. Phân biệt quyền xác định lại giới tính và quyền chuyển đổi giới

36

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

14. Pháp luật một số nước về quyền xác định lại giới tính. 38

Kết luận chương 30

CHƯƠNG 2: THỰC TẾ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VẺ QUYỂN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH CUA CÁ NHÂN. 31 2.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật về quyền xác định lại giới tính của cá

nhân tại một số địa phương ở Việt Nam. 31

2 vba 2.1.1. Thâm quyên của Tòa án trong việc giải quyét các

xác định lại giới tính

3.12. Thực tiễn áp dung pháp luật về quyên xác định lại cá nhân tai một sé địa phương ở Việt Nam.

2.2. Những vấn dé đặt ra trong thực tiến thực hiện quyền xác định

tính 3

3.21. Xác định lại giới tính cầu được pháp luật coi trọng và bảo vệ... 3T

2.2.2. Tính cấp thiết về việc xác định lại giới tính trong khuyết tật ‘bamsinh về giới tính hay giới tính chưa được định hình. 40 2.3. Những hạn chế trong quy định của pháp luật hiện hành về quyền.

xác định lại giới tinh. 4

Kết luận chương 2 47

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHAP HOÀN THIEN PHAP LUẬT VE QUYEN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH Ở VIET NAM48 3.1. Phương hướng về quyền xác định lại giới tính theo quy định của

pháp Init. 4

3.2. Những giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật và xã hội về

quyển xác định lại giới tính ỡ Việt Nam 4Ð

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

MỞĐÀU 1. Tình hình cấp thiết của Đề tà

vẻ cả mặt vat chất lẫn tinh thản, chính vi vật“Xã hôi ngày cảng phát ti

nhu cầu của con người trong một sã hôi như vậy cũng ngày cảng tăng cao

nhất là về nhu câu về tinh thân. Con người hiện nay không chỉ cẩn một cuộc.

sống di đây, giảu sang ma hơn hết muốn sơng được là chính minh, sống thatvới suy nghĩ va mong muốn của bản thân ~ một trong những diéu đó chính lả

muốn sống thật với giới tính va con người minh.

Người xua có câu “Cha mẹ sinh con, Trời sinh tính”, thường theo câunói dân gian trên thi ta sé hiểu rằng “tinh” ở đây là tinh cách, tinh tỉnh. Nhưng,

đôi với một xã hội ngày cảng phát triển và cảng ngày cảng nhiễu những vẫn. để phức tap đến từ nội tại của mỗi người trong sã hội ngảy nay thi “tinh” ở đây cịn được hiểu theo nghĩa khác đó chính là về vấn dé giới tinh. Từ trước

đến nay, ta ln sắc định giới tính qua thi giác và mặc định rằng những gìchúng ta thay là giới tính chính sc của một con người. Thực tế cho ring, giớitính của thai nhí đã hình thành khi thai kỉ đến tudn thứ 12 va khoảng đến tuân.thứ 16 1a sẽ hdu như lả hoản thiên, vì vậy qua siêu am sẽ biết chính xác được.giới tinh của thai nhỉ là nam hay nữ. Tuy nhiến, sát với phân trăm chính xác

đó thì vẫn cịn 10% sai số vì khơng phải moi trường hợp đứa trẻ sinh ra đã ‘hoan thiện về giới tinh va biểu hiện rõ ra bên ngoài 1a nam hay nữ. Có rất nhiễu trường hop được các chuyên gia cho biết mang di tật bam sinh ở bộ

phận sinh dục, như hình dáng là nam nhưng lại mang bộ phân sinh duc nữ vàngược lại, hoặc không cỏ bộ phân sinh dục rõ rang... đổi với những trườnghợp đó thì bắt buộc phải cân đến sự can thiệp của y học can thiệp va xác địnhlại giới tinh của đứa trẻ. Các trường hợp nêu trên được y học gọi là khuyết tat

‘bdm sinh về giới tính vả chưa định hình rổ về giới tính.

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

‘Vi khuyết tật về giới tính hoặc chưa định hình rõ về giới tính nên có rất

nhiêu trường hợp khơng được sống thật với giới tính của mình, cuộc sống củahho gặp rất nhiêu khó khăn, thử thách, họ sống lẫm lũi như một cái bóng, và bịtất nhiễu người chẽ cười, xa lành. Đã có rat nhiều những trưởng hop thương

tâm do không vượt qua được dư luận của xã hội mà đã tim dé

sinh ra trên đời là một việc vô cùng đáng trên trọng nhưng sống thì phải được

sống với ding bản chất, đúng con người va đúng giới tính của bản thân thì đómới là một cuộc sống thực sự và đáng sống Vi vậy, việc hoàn thiện vẻ mat

cái chết Được

tỉnh thân cụ thé 6 đây là giới tinh là một điều rắt quan trong va được cả xã hội quan tâm, ngoài việc can thiệp của y học để những người khuyết tật về giới

tính hoặc chưa xác định được giới tỉnh tìm lai được chính mình thì việc phápTuật va xã hội thửa nhân việc này cũng là một quyển cẩn được chấp nhận va‘bdo vệ như bao quyền khác

Tuy vay, không phải lúc nao van dé nhạy cảm nay cũng được xem xét va công nhận một cách thâu dao vả cơng bang, nó bi tác động bởi nhiêu yếu to như truyền thống văn hóa, tâm lý xã hội. Với mỗi một nén văn hóa, một dat

nước khác nhau thi đều tạo nên một nên 3 hội và phát luật khác nhau. Do đónến sã hội chưa thực sự cảm thơng, thửa nhên những người như họ thi vơhình chung pháp luật cũng sẽ bi tác động đến. Việc pháp luật chưa thừa nhân.

sẽ din đến rất nhiều hậu quả đối với những người khuyết tật giới tính hay chưa xác định về giới tính, ví dụ như: Có rất nhiễu người chọn cách sang

nước ngoài để phẫu thuật tim lai giới tinh thật của minh, nhưng khi vẻ nước.

ho lại không được đổi tên, giới tinh ... điểu đó dẫn đến những quyển lợi của

hho khi ra ngồi xế hội cũng sẽ bị ảnh hưởng,

Hiện nay với sự phát triển của xế hội, của khơa học công nghệ, thơng tin truyền thơng, y học củng với sự hịa nhập với thời dai một cách mạnh mé, văn.

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

‘minh thi chúng ta cũng đã có cái nhìn thấu đáo hơn vẻ những người bị khuyết tật vé giới tính. Con người đã hiểu hơn, cảm thơng va céi mỡ với những người như họ để co thể giúp họ bé qua mặc cảm và tiếp thêm sức mạnh cho

họ trên con đường tim lại giới tính và con người chính minh. Đặc biệt là sựthừa nhân của pháp luật Việt Nam trong việc cho pháp một số trường hợp zác

định lại giới tính của mình, việc này đã đánh dâu bước phát triển trong tư duy

lập pháp của nước ta,hiển sư văn minh, lap thời đại của nhà nước và các.nhà làm luật, điều nay đã gúp phân tao nên một xã hội công bằng và bảo vềquyên lợi hop pháp cho công dan đối với những trường hop đặc biết trên

để sác đính lại giới tính lần đầu tiên xuất hiện tại Bộ luật dân sựnăm 2005 quy định riêng một Điển một luật về Quyển được xác đinh lai giớitinh cia cá nhân với tư cách là quyên nhân thân. Quyển nay hiện nay tiếp tụcđược ghi nhân tại Bô luật dân sự năm 2015, tạo cơ sử pháp lý quan trong cho

việc cụ thể hóa các quy định liên quan đến các văn bản chuyên ngành. Tuy

nhiên, từ khí diéu luật về quyển xác định lại giới tính đến nay đã được mốt

khoảng thời gian dài, nhưng thực tế cho thấy những quy định trên chưa thực

sư được áp dụng vào đời sống xã hội, viếc áp dụng còn khá nhiều hạn chế vakhó khăn. Số người có vấn dé vé giới tinh là khá nhiên nhưng lương người đi

xác định lai giới tính và làm thi tục để được sơng đúng với giới tính cia mình.

trên thực tế là rất it. Vay, vẫn để ở đây 1a do đâu, do ÿ chí chủ quan từ chínhân thân những người đó, do sã hội còn nhiễu định kiến, do pháp luật chưa

thực sự phù hợp hay còn những lý do khách quan não khác dẫn dén tinh trang đố? Từ chính lý do trên và sự nghiên cứu, tìm hiểu về quy định của pháp luật, thêm vào đó lả su đồng cảm vả thấu hiểu của một người học luật đối với

những trường hop đặc biết trên, tôi đã quyết định lựa chon để tai luận văn

“Quyền xác định lại giới tính theo pháp luật Việt Nam hiện hành và thực tiễn thực hiện tại một số địa phương 6 Việt Nam” dé nói lên sự nhìn nhận của bản.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

thân vả mong muôn đưa đến một cái nhin tồn diện vả khách quan nhất để từ

6 đóng góp vào công cuộc xây dựng một pháp luật công bằng, bao vệ quyềnlợi của công dan va một xã hội dân chủ và văn minh,

chuyên môn nên không thể tránh những thiếu sót và quan điểm cá nhân chưa. chắc đã hồn toản đúng, kinh mong được su đóng góp ý kiến từ q thay cơ. củng tồn thé bạn bè để dé tải này ngảy cảng hoàn thiện hơn trong tương lai.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài:

Ở Việt Nam, van để xác định lại giới tính cho người khuyết tật bẩm sinh

về giới tính hay giới tính hay giới tính chưa sắc định được nghiên cứu va tim

hiểu từ những năm 1980, nhưng đây la một vẫn dé khá là khó tiếp cận nên.

cũng khơng được mọi người trong zã hội quan tâm, đến thời điểm hiện nay,khi sã hội vả đất nước ta đang hoa nhập một cach mạnh mẽ với thé giới thì

vấn để nảy mới được quan tâm hơn vả nhiều người biết đến. Trên thể giới việc tìm hiểu và nghiên cứu về van đề giới tính đã được quan tâm tử rất sớm. vi vay họ có cải nhìn thấu hiểu va đồng cảm hơn đối với những người khuyết

tật về giới tính, đặc biết ở mét số nước còn cho phép người dân tu quyết địnhgiới tính của minh và chịu trách nhiệm về giới tính mã minh đã lựa chọn.

Qua tim hiểu và nghiên cứu, tác gid thấy có một số công trinh nghiên cửu đã dé cập tới một số khia cạnh của van để về chuyển đổi giới tính đã được công bổ trong nước như.

- Lê Văn Phương (2017) '“Quyển của người chuyển giới ở Việt Nam

hiện nay", Luận văn thạc sf luét học, Viên han lâm Khoa học XA hội ViệtNam, Hà Nội, Do chuyên ngành của tac giả là Quyển con người nén tác giả

chi tập trung nghiền cứu những vẫn để lý luân về quyền cia người chuyển

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

giới trong va ngoài nước cùng với các chỉnh sách, tinh hình bao vệ quyển của. người chuyển giới ở Việt Nam. Đông thời đưa ra quan điểm dam bảo quyền. chuyển giới nhằm ban ban lut riêng, Công trinh nghiên cứu này của tác giã chủ yêu nghiên về lý luận quyền của người chuyển giới vả chính sách dam ‘bao quyền của người chuyển giới ma chưa di sâu vao quy định cụ thé của luật vẻ quyền chuyển đổi giới tính và quyền nhân thân của người chuyển giới.

~ Vũ Thị Ngọc Anh (2017) “Hoan thiện pháp luật về chuy:

ở 3 Viết Nam hiên nay", Luận văn thạc sf luật học, Trường Đại học Quốc gia

‘Ha Nội, Ha Nội. Tác giả đã phân tích các lý luận chung về quyên chuyển đổi giới tính & Việt Nam và pháp luật một số quốc gia, điều kiên đăm bao quyển i giới tinh ỡ nước ta và đưa ra cơ chế và chính sách hồn thiện pháp

giới tinh

luật về chuyển đổi giới tính vẻ các lĩnh vực y tế, zã hội, luật. Tuy nhiên, tác.

giã chủ yêu tập trung nghiên cứu vẻ chính sich đảm bão quyển của người

giới ở mức độ thủ tục hảnh chính về việc chuyển đổi giới tính về quy. định chuyển giới và góp ý chỉ mang tính chung vẻ Dự thảo Luật chuyển đổi.

giới tính ma chưa thật sự cụ t

- Trưởng Dai học luật Ha Nội (2017), "Pháp luật của Nhật Bản vẻ thay

đổi giới tinh - Goi mở phương hướng hai hòa với quy định của Bộ luật dân sự

năm 2015", Tap chi Khoa học ĐHQGHN: Luật học Tập 33. Bai viết nghiên.

cửu pháp luật Nhật Bản về thay đổi giới tính dưới gốc đô lý luận và thực. é pham vi điểu chỉnh, cầu trúc của luật liên.

qua đó đưa ra những dé xuất

quan chuyển đối git tinh cia Việt Nam trong tương lai

Các cơng tình trên đã giải quyết được một số vẫn để lý luận va thực tiễn, bao gồm phân tích, khái niệm, đặc điểm, vai trị, ý nghĩa vé quyền xác.

định lại giới tính; cơ sỡ của quy định vẻ xác định lại giới tính phương hướng,giải pháp hồn thiên. Tuy nhiên, ở góc đơ nảo đó chưa có cơng trình nảo

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

nghiên cứu một cách day đủ, toản điện và sâu sắc về van để Xác định lại giới tính quy định trong Bộ Luật dân sự 2015. Trên cơ sở kế thừa những

kết quả, thành tưu nghiên cứu của các cơng trình khoa học về van dé này đã

được công bồ, tác giả muốn tiếp tục nghiên cứu, tập hợp va phát triển hệ thông cơ si lý luận và thực tiễn của vẫn để vẻ Xác định lại giới tính và các

quyển nhân thân sau khi đã sắc định lại giới tinh theo quy định của phápluật Việt Nam đười các quy định của Bộ Luật dân sự 2015 và Luật khác có

liên quan để khẳng định tâm quan trọng va can thiết về quyền xác định lai

giới tính ở nước ta hiện nay

3. Đối trong, phạm vi nghiên cứu: 3.1. Đối trong nghiên cứu của dé tài:

Đối tượng nghiên cứu của để tải luận văn nảy la những quan điểm về quyển xác định lại giới tính của cá nhân với tư cách la quyển nhân thân vả.

những quy định của pháp luật nói chung vả pháp luật dân sự nói riêng vé

quyển nay.

3.2. Phạm vi nghiên cứu của đề

Dé tải được nghiên cửu trên pham rồng, phổ biển trong toàn xã hội, được

pháp luật Việt Nam điêu chỉnh và quy định tại Điều 26 Bộ luật dân sư năm.2015 va các văn bản liên quan, trong Luân văn nảy, tép trung nghiền cứu.những van để lý luận cơ bản sau:

~ Quyển xác định lại giới tinh của cả nhân trong pháp luật dân sự Viết

— Các quan điểm, quy đính của pháp luật các nước trên thé giới về

quyền ác định lại giới tinh cũa cá nhân,

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

— Thực tiễn áp đụng quyền xác định lại giới tính của cá nhân tại Việt

Nam trong thời gian qua

4. Mục đích nghiên cứu đề tài:

Mục đích nghiên cứu để tai trên là nhằm tìm hiểu và giễi quyết những

vấn dé liên quan dén pháp luật về khuy tat giới tính hay chua xác định được.

giới tính dé từ đó chúng ta sẽ có những phương hướng để ra giúp đổ những

người kém may mẫn vẻ giới tính, để ho được sống với đúng giới tinh va conngười thất cia ho

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu:

5.1. Phương pháp luận:

Luận văn được thực hiên trên cơ sở phương pháp duy vật biên chứng vàphương pháp duy vật lịch sử của Chi ngiĩa Mác ~ Lê Nin, của tư tưỡng Hỗ

Chi Minh vẻ Nha nước va Pháp luật, của đường lối của Đăng Công sản Việt

Nam vẻ xây dưng nha nước pháp quyển 28 hội chủ nghĩa của nhân dân, do

nhân đân, vì nhân dân củng với những quan điểm của các cơ quan tư pháp ở nước ta trong thời kỳ đơi mới.

5.2. Phương pháp nghiên cứu:

Trong quả trình làm luận văn đã sử dung mét số phương pháp nghiên.cứu chủ yêu như sau:

— Phương pháp phân tích, dién giải,

— Phương pháp so sánh, tổng hop,

— Phương pháp thống kẽ, chứng minh thông qua khảo sit,

"Tất cả những phương pháp trên đã kết hợp với nhau nhằm phân tích quy.

định của pháp luật Viết Nam về quyển xác đình lại giới tính của cá nhân và

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

nói lên thực trang áp dung quy định đó vào thực tiễn, qua đó sé cho ta thay những khó khăn áp dụng và nguyên nhân dé từ đó có những phương hướng giải quyết.

6. Ý nghĩa thực tiễn của Luận văn:

Luận văn đã bao quit và hé thống hóa các quy định của pháp luật ViệtNam hiện hành vé Quyển xác định lại giới tinh của cá nhên Thêm vào đó đãnên lên được thực trang áp dung các quy định của pháp luật Việt Nam vào thực

tiễn để ta thay những điểm bat cập, từ đó sẽ rút ra được nguyên nhân va đưa (đền các giải pháp, các kiến nghỉ để hoãn thiệt pháp luật trong tương lai sao cho phù hợp va có lợi nhất đồi với những người kém may mẫn về giới tính.

1. Kết cấu của Luận văn:

Luận văn được trình bay theo 03 phân gồm: Mỡ đầu, Nội dung va kếtluận trong đó phan nội dung chính sẽ có 03 chương.

~ Chương 1: Cơ sỡ lý luận về quyền xác định lai giới tinh

~ Chương 2: Thực tế ap dung pháp luật và thực trạng quy định của pháp,Tuất vé quyền sác định lai giới tính của cá nhân.

~ Chương 3: Phương hướng vả các giải pháp hoàn thiện pháp luật vẻquyển xác định lại giới tinh ỡ Viết Nam

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN BE LÝ LUẬN VÀ CÁC QUY ĐỊNH PHAP LUẬT VE QUYEN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH

111. Một số lý luận về quyền xác định lại giới tính.

111 Khai quát về giới tính

LLLLENéi niệm về giới tinh

“Giới tính là ý thức cả nhân của chính minh giới tính. Biểu hiện giới tính thưởng phân ánh bản dang giới của một người, nhưng điều nay *hông phải lúc nào cfing ding. Trong khi một người có thé thé hiện hành vi, thái độ và vẽ ngoài phit hợp với một vai trò giới tinh, biễn hiện đó có thé Rhơng nhất thiết phản ánh bản dang giới của họ”. Thời hạn nhận dang giới tinh ban dau được đặt ra bi Robert J. Stoller vào nấm 1964.

Theo Diéu 5 của Luật Binh đẳng giới 2006 quy định khái niệm “giới tính” và "giới” được hiểu như sau: “Giới tinh’ là khái niệm chỉ các đặc điểm sinh học của nam nữ, “Giới” là Riái niệm chỉ đặc điểm, vi tri, vai trô của nam và nit trong tắt cả các mỗi quan hệ xã hội.

Giới tinh là một khái niém xuất phát từ môn sinh học, nó chỉ sự khác

tiệt giữa nam vả nữ vẻ cơ thể, cụ thể là chức năng sinh sản của nữ giới va nam giới, về mặt sinh học thi đây là yêu tổ không thể thay đổi được giữa hai giới. Vi du, nữ giới có bộ phân sinh duc nữ và có thé mang thai, con nam giới thì có bộ phận sinh duc nam va có thể sin xuất ra tinh trùng,

“et về giới tinh 2 hội cơ bản thi giới tính được chia lêm hai đó là namvà nữ, như ta thường thấy thi khi mốt đứa trẻ ra đời, giới tính của chúng sẽđược sắc định một cách chính xác và tủy thuộc vào giới tinh thi sẽ có những,STOLLER, ROBERT J. (Qing 11 năm 1969), Bin sic Hemaapuodtic ca Hemuplvodtes" Tơ,

hi Bnh thn Ron Tân thd

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

định hướng cũng như sự giáo dục khác nhau. Tuy nhiên trong thực tế thi có

khá nhiều trường hop những đứa trẻ sinh ra không phải ai cũng sắc định được

một giới tính nhất định ma cịn những trường hợp giới tính khơng rõ rằng,chưa được xác định chính xác là nam hay nữ nên từ đó vẫn để sác định lại

giới tinh đã trở nên can thiết và ngày cảng xuất hiện nhiều.

Khác với giới tinh, giới khơng mang tinh bẩm sinh mà được hình thành.trong quá trình sống, học tập của cơn người từ khi cịn nhé đến lúc trường

thành Nói cảch khác, giới được thể hiện thơng qua các hảnh vi được hình.

thành tir sử dạy dé vả thu nhân từ gia đình, cơng đồng va 28 hội, là vi tí, vaitrị của nam va nữ mahội mong muôn, kỷ vọng ở phụ nữ và nam giới liên

quan đến các đặc điểm vả năng lực nhằm xac định thé nao lả một người nam

giới hay một phụ nữ (hoặc tré em trai, tré em gai) trong một xã hơi hay mộtnên văn hóa nhất định. Ví du: phụ nữ lâm nội trợ, thêu tha, chăm sóc con cái,nam giới xây dưng nha cửa, làm kinh tế, chính tri... Những hành vi nay

khơng phải là hành vi hay kỹ năng bam sinh ma do họ được xã hội, gia đỉnh, công đông dạy đỗ để lam việc do vi xã hội cho rằng như vậy là phù hợp với.

thiên chức phụ nữ hoặc nam giới.11.1.2.Phân loại giới tink

Nha bác học Daruyn người được coi là ông tổ của thuyết tién húa, đã chứng minh được nguồn gốc của con người và đưa ra những nhận định ban

đâu về giới tính, sự phân biết giữa nam giới và nữ giới. Các nghiên cứu của

nhà bác học Daruyn đã khẳng định được việc phân chia giới tinh thảnh đực và

cái nói chung ở mọi sinh vật và thành din ông hay đản bả ở con người bắt

nguồn từ những yêu cầu khách quan cho sư tén tai, phát triển cia minh chứ không phải do sức mạnh thiên nhiên, hay do quyển năng nào đó của thân

thánh Triết học Mác ~ Lê Nin nhìn nhận con người đưới khía cạnh của tự

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

nhiên vả xã hội: “con người ià thực thé thông nhất giữa cái tự nhiên và xa “ii, iuôn mang bẩn chất xã hội — lịch sử”. Chủ nghĩa Mác cho rằng, trước hết con người là sản phẩm của giới ty nhiên, do tự nhiên sinh ra vả mang đặc điểm của tư nhiên von có, song khi ra đời, hòa nhập với thé giới dưới tác động của xã hội nơi họ sinh sông, thi con người không chỉ tdn tai đơn thuần 1a sản phẩm của tự nhiên nữa, mả mang các đặc điểm, thuộc tính của xã hội nơi con nguời sinh sống, Giới tính của con người cũng khơng nằm ngồi quy luật

ấy, mặc dù vé nguyên gốc khi sinh ra thi giới tinh của con người chỉ đơn giãn.

1à vấn để tự nhiên nhưng khí được sinh ra va lớn lên thì mang những đặc điểm xã hội tại nơi ma con người sinh sông. Để xác định chính xác giới tính của

con người thì còn cân xem xét các yêu tổ sau:

- Thứ nhất, về u tơ di trun thì giới tinh tự nhiên cia con người được. sắc định dua trên cầu trúc bộ nhiễm sắc thé của hợp tử (được hình thành sau.

khi giao tử cái hay còn goi là trứng được giao tử đực hay cịn gọi là tỉnh trùngthụ tính,

~ Thar hai, về mặt câu tao giải phẫu thi có hai căn cứ, đầu tiên là theo tuyến sinh dục bên trong, nếu một người ma có bng trứng thi mang giới

tính nữ, cịn néu có tỉnh hồn thì mang giới tin nam,

~ Thut ba, về mat sinh hoc lại dựa vao các đặc điểm như dan ống có tỉnh.

hồn cịn phụ nữ thì khơng có, ngược lại phụ nữ có kinh nguyệt hàng thangthì dan ơng lai khơng có,

~ Thir tu, về mất tâm lý, xã hồi người ta lại xem xét, nhân biết giới tính

của con người qua các đặc điểm như: tiếng núi, hình dáng bên ngoải, cử chi,

hành vi, cách ứng sử.

Xuất phat từ đặc điểm riêng vẻ giới của mỗi cá nhân ma xã hội đã quy. định những hành vi ứng xử tương ứng với con người hay nói đứng hơn là mỗi.

u

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

giới tinh khác nhau mang những đặc điểm, thuộc tinh 2 hội riêng. Chính vi những đắc điểm riêng nảy mà pháp luật đã quy định những quyển, nghĩa vụ tương ứng với từng giới tinh. Điều nảy không chỉ grip họ bão v tốt quyền lợi

của cả nhân, cơng dân mà cịn giúp ho giải thốt khõi ám ảnh bản thân khikhông được đối xử như những người bình thường khác. Vi vậy, việc pháp luật

quy định cả nhân co quyền xác định lại giới tính của mình thực sự rất cẩn thiết và phủ hợp với giai đoạn phát triển hiện nay của xã hội

1112. Khai niệm và đặc điểm của quyền xác định lại giới tính.

112.1. Khái niémvé quyên xác định lại giới tinh

Pháp luật Việt Nam luôn tôn trong, bão vệ quyền con người, những giá trị nhân thân cla con người ngày một nâng cao, diéu nảy được thể hiện qua

các quy định cia pháp luật khác nhau như. Ludt Dân su, Luật Lao động, Hôn.nhân va gia định.. Đặc biệt những quy định mới trong lĩnh vực nhân thân của

con người đã đánh đầu một bước phát triển vượt bậc của ngành luật Việt ‘Nam, thể hiện sự tiền bộ, văn minh va hiện đại phan anh và điêu chỉnh được những méi quan hệ xã hội đang phát sinh trong giai đoạn hiện nay... Trong đó, Quyên xác định lại giới tính lả một quyên mới và quan trọng đối với cá nhân.

được quy định tai Điều 36 Bô Luật Dân sự 2015 như sau.

“1. Cá nhân có quyền xác dinh lai giới tinh

Vite xác dimh lại giới tỉnh của một người được thực hiện trong trường,hop giới tinh của người đơ bị kimt tật bẫm sinh hoặc chưa định hình chínhxác mà cân có sự can thiệp cũa y học nhằm xác Äinh rỡ giới tinh

‘Theo quan niệm truyền thống, trong x4 hội có hai giới tính người, đó là nam vả nữ, nó thường thể hiện ở một số giấy tử cá nhân như chứng minh thư

nhân dân, giấy khai sinh, giấy phép lái xe,... Pháp luật Việt Nam chi thừa nhận hai giới tính, là nam hoặc là nữ Khoản 1 Điểu 2 Nghỉ định số

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

38/2008/NĐ-CP ngày 05/8/2008 của Chỉnh phủ vẻ xắc định lại giới tính(Nghị đính số 88/2008/NĐ-CP) quy định: “King

nthiững bắt thường ở bộ phân sinh duc của một người ngay từ hi mới sữh ra

tat bẫm sinh về giới tỉnh là

biễu hiện ö một trong các dang như nit lưỡng giới gid nam, nam lưỡng giới

giả nữt hoặc lưỡng giới thất

Nour vay ta có thé đưa ra khái niệm như sau. “Xác đinh lat giới tín: duoc hiéu là những tini tục dimg để điều chinh lại giới tính của một người kiủ người đơ có Kut tat bẫm sinh về mặt giới tính hoặc giới tính chưa được

aah hình chính xác

1.12.2. Đặc điêmvề quyên xác định lại giới tinh

‘Theo như pháp luật quy đính giới tính là một quyền nhân thân chính vi

vay, quyển zác định lại giới tinh cũng mang đây đủ những đặc điểm của một

quyển nhân thân của con người

— Thứ nhất, nó mang tính chất phi tài sản Như đã định nghĩa thi ta

thấy đối tượng cia quyền xác định lại giới tính khơng phải là các giá trĩ vat

chat, không quy đổi được thành tiền va mang giá trị tinh than. Giá trị tinh thân. ‘va tiên tệ không phãi lả những đại lượng tương đương vả không thể trao đổi ngang gia. Do vậy, quyền xác định lại giới tính khơng thể bi định đoạt hay mang ra chuyển nhượng cho người khác. Pháp luật quy định cho moi chủ thé déu tình đẳng với nhau về quyền nhân thén trong đó có quyền zac định lại giới tính. Mỗi một chủ thể có những giá trị nhân thân khác nhau nhưng được.

pháp luật bao vé như nhau khi các giá trị đó bị xêm phạm.

— Thứ hai, nó gắn liền với một chủ thể nhất định và không thé chuyển dich cho chủ thể khác. Mỗ: một chủ thé trong quan hệ pháp luật đều.

‘mang mốt giá trí nhân thân đặc trưng, theo quy định của pháp luật quyền nhân thân luôn gắn lién với một chủ thể nhất định. Tuy nhiên, các yếu tô khách

13

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

quan như địa vi xã hội, tơn giáo, giới tinh, trình độ, đơ tuỗi cũng khơng có khả năng chi phổi hay khiển quyển nhân thân bị phụ thuộc vào. Đẳng thời, quyền. nhân thân không thể chuyển dich cho chủ thể khác, điều đó có nghĩa lả, quyên nhân thân của mỗi người bên cạnh việc gắn liên với cá nhân họ thì cũng chỉ một minh họ thực hiện. Quyền nhân thân không thể là đối tượng của các hợp dong mua bán, tăng, cho, trao dai,

1113. Căn cứ dé xác định lại giới tính.

Pháp luật Việt Nam ln tơn trong, bao vệ quyển con người, những,

giá trị nhân thân của con người ngày một nâng cao, điểu này được thể hiện.

qua các quy đính của pháp luật khác nhau như. Luật Dân su, Luật Lao đồng,Hôn nhân và gia đính.. Đặc biệt những quy đính mới trong lĩnh vực nhân thân

của con người đã đánh dẫu một bước phát triển vượt bậc của ngành luật Việt ‘Nam, thể hiện sự tiền bộ, văn minh vả hiện đại phan ánh và điều chỉnh được

những méi quan hệ xã hội đang phát sinh trong giai đoạn hiện nay. Kế thừa vàphat huy tinh than của Bộ luật dân sự năm 2005 về quyển xác định lại giới

tính thi tại Điển 36 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định như sau. “Cú niên có

quyễn được xác nh lat giới tinh Việc xác định lại giới tỉnh của một người

được thực hiện trong trường hợp giới tinh của người đỏ bị khuyết tật bẩm sinh hoặc chưa định hình chính xác mà cân có sự can thiệp ctia y hoc nhằm xác định rỡ vé giới tinh Việc xác định lai giới tinh được thực hiện theo guy địmh của pháp luật ” Chúng ta có thể một lan nữa khẳng định quyền xác định

giới tính là một trong những quyền nhân thân của con người, và dây là quyển

nhân thân có điều kiện Một người chỉ được yêu cầu xác định lại giới tinh của minh khi ho có khuyết tật bam sinh về giới tính hoặc giới tính chưa được định tình chính xác. Đây chính là điều kiện can để họ có thể có quyền xac định lại

giới tính của mảnh Thêm vào đó đây là quyền nhân thân có điều kiện và

khơng thể chuyển giao cho người khác.

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

hư vậy, ta có thé thay theo như quy định của pháp luật Việt Nam thi có hai căn cứ pháp lý để xác định lại giới tinh đó lả: Những trường hop bi khuyết tật bam sinh về giới tính hoặc giới tỉnh chưa được định hình chính xác.

— Khuyết tật bam sinh về giới tính là những bat thường ở bộ phan sinh

duc của một người ngay từ khi mới sinh ra, biểu hiện ở một trong các dangnhư nữ lưỡng giới giả nam, nam lưỡng giới giả nữ hoặc lưỡng giới thật.

— Giới tính chưa được định hình chính xác là những trường hợp chưa

thể phân biệt được một người là nam hay nữ xét về cả bộ phân sinh dục và nhiém sắc thể giới tính.

'Ngồi ra đối với trường hợp sắc đính lại giới tính cho người mắt hành.vĩ năng lực đân sự thi đã được pháp luật quy định tại khoản 1 Điều 38 Nghịđịnh số D6/2012/NĐ ~ CP như sau: “Vide thay đổi, cái chính hộ tịch xác đình

lại dân tộc, xác Äịnh lạt giới tinh, bỗ sung hộ tịch cho người chưa thành niên

cha me hoặc người giám hộ.” Quy định này khi áp dung vào thực tiễn cònkhá nhiễu vướng mắc vi nếu bố me hoặc người giám hộ cla người mất hànhvi năng lực dân sự đồng ý sắc định lại giới tinh hoặc khơng nhưng chínhngười mất hành vi năng lực dân sự đó khơng muỗn hoặc muốn xác định lại

giới tính thi sẽ giải quyết theo mong muốn ra sao? Căn cứu vảo quy định thi

sẽ thực hiện theo yêu câu của bé me hoặc người giám hộ tuy nhiên chúng ta

cũng nên tôn trọng ý kiến của chính chủ thể mắt hảnh vi năng lực dân sự đó.

1114. Điều kiện để xác định lại giới tính

Thi nhất, Căn cứ vào Điều 36 Bồ luật dân sư năm 2015 quy định thi

cá nhân có quyền xác định lại giới tính. Xác đính lại giới tinh là một quyềnnhân thân của cá nhân, ở đây sẽ có sự can thiệp của y học va của cơ quan

chun mơn có thẩm quyển nhằm muc đích lâm rõ giới tinh cho một cá nhân

15

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

ma cá nhân đó bị khuyết tật bẩm sinh về giới tính hoặc giới chưa định hình.

chính xác vé giới tính của mình.

Về khuyết tật bẩm sinh vẻ giới tính thì đã được giải thích phản trên,

cịn đối với trường hợp giới tính chưa định hình chính xác thi được quy định

tại Diéu 6 Nghỉ đính 88/2008/ NB ~ CP ngày 05 tháng 08 năm 2008 như sau: “ Nhiễm sắc thé giới tính có thể giống nine trường hop nit lưỡng giới

giả nam hoặc nam lưỡng giới gid nit hoặc lưỡng giới thật niueg bộ phânsinh duc chưa được biệt hba hồn tồn và Riơng thé xác đinh chính xác là"im hay nữ:

‘Nhu vậy, điều kiện để việc xác định lại giới tính có thể diễn ra là chỉ những cá nhân nao rơi vào một trong hai trường hợp bị khuyết tật bam sinh về

giới tính hoặc chưa định hình chính ác về giới tính thi mới có quyển sắcđính lại giới tinh, cịn những người đã hồn thiện vé giới tính thì khơng đặt ra

quyển nay. Có thể khẳng định đây lả một quyền nhân thân có điều kiện Điều. nảy thé hiện ở chỗ, một người chỉ được quyển yêu cầu xác định lại giới tính của minh khi họ có khuyết tật bẩm sinh về giới tính hoặc giới tính chưa được định hình chính sắc. Khí và chỉ khi đáp ứng được một trong hai điều kiện trên

họ mới có quyên yêu cầu y học xác định lại giới tinh chính sắc cho mình. Với

điểu kiện trên thi ta có thể thấy rằng, zác đính lại giới tính khơng đồng nghĩa với việc thay đổi giới tinh một cách tùy tiện, chỉ trong khuôn khổ ma pháp. luật cho phép thì việc xác định lai giới tính mới có thé diễn ra. Điều nay hồn.

tốn phù hợp với truyền thông đạo đức tốt dep của dân tộc ta va tinh hình phát

triển kinh tế - xã hội nước ta trong điều kiện hiện nay.

Thư hai, đễ cá nhân có qun xác định lại giới tính đó là độ tuổi Về cơ ‘van thi khơng hạn chế bat kì một độ tuổi nao trong việc zác định lại giới tính. của cá nhân Tuy nhiên, do Bộ luật dân sự đã quy định rất cụ thể vé năng lực.

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

ảnh vi dân sự của cá nhân tương ứng với từng độ tuổi. Như vay, trong mỗi.

quan hệ dén sự thi người thành niên được coi lả người có năng lực hành vi

dan sự đây đủ được tự minh quyết định mọi van để liên quan đến các giao địch do mình thực hiên Cịn các trường hop khác phải có người giảm hộ để

đâm bảo quyển lợi cho cá nhân đỏ. Việc xác định lại giới tính cho cả nhân

cũng phải tuân theo các quy định về độ tuổi của ca nhân, thông tư 29/2010 TT-BYT hướng dẫn nghỉ đính 88/2008 ngay 05 tháng 8 năm 2008 NĐ-CP vẻ xác định lại giới tinh do bô y tế ban hảnh, quy định vẻ ba mẫu đơn khác nhau

tương đương với 3 độ tuỗi xin ác định lại giới tính

“hứt ba, vẻ tinh tự nguyện, trong moi trường hợp người muốn sác địnhlại giới tinh phải lm đơn gửi cơ sở khám chữa bệnh in xác định lại giới tínhnến khơng có đơn thì cơ sỡ y tế không được phép tiền hành sác đính lại giới

tính cho cả nhân Đặc biệt nghi định số 88/NĐ-CP ngày 05 tháng 8 năm 2008

về van dé sác định lại giới tính đã nhìn nhân sự khuyết tật về giới tính cũng

như nhu câu được xác định lại giới tính là vấn để mang tinh cá nhân , thể hiện quyển nhân thân của mỗi người. Vi vay, theo quy định của nghị định việc

thực hiện quyển này nhất thiết "phải được tiến hành trên nguyên tắc tự

nguyện, khách quan va trung thực” có nghia là khơng bat ki một cá nhân tổ

chức nao có quyển bất người có khuyết tat về giới tinh phải xác định lại giớitính các can thiệp y tế nếu khơng phải tự bản thân người đó quyết định và

người được xác định lại giới tinh phai tư chiu trách nhiêm trước pháp luật vé

việc đã xác định lại giới tính cia mình.

Với những điểu kiện như trên thi có thể thấy, sác định lai giới tinh

không đồng nghĩa với việc thay đổi giới tính một cach tuỷ tiện ma chi trong khn khổ pháp luật cho phép thì việc thay đổi giới tính mới được dién ra.

Điều này sẽ phù hop với truyền thông dao đức tốt đẹp của dân tộc ta nhưng

cũng vẫn bắt kịp với sự tiễn bô va dân chủ của thé giới. Việc xác định giới

lì

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

tính phải cỏ can thiệp y học cia cơ quan chun mơn có thẩm quy

được coi là hop pháp. Bởi 1é, sau khi hoán tất việc chỉnh sửa giới tính thì cơ

, mới

quan chun mơn nay, sé cap giầy zác nhận để lam căn cứ pháp lý khẳng định.

giới tính, xác đính lại giới tính

1.15. Hậu quả pháp lý của việc xác định lại giới tính

Một người sau khí xác định lại giới tính của bản thân thì khi trở lại

cuộc sống bình thường, thì họ cần sự cho phép vả được bão vệ quyên lợi hop pháp của minh cia pháp luất, vi vay sẽ xuất hiện các hệ quả pháp lý cia việc

xác định lại giới tính. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, con người khi

sinh ra ai cũng có quyển khai sinh va trong giấy khai sinh chúng ta đã ghi rõ giới tính của cả nhân đó, chỉ khi có u câu và đáp ứng được mét trong hai điều kiện dé có thé sác định lại giới tính như đã phân tích ở phản trên thì mới được xác định lại giới tính. Chính vi thể nến kết quả cia việc xác định lại giới

tính sẽ có hai trường hợp xây ra

— Thứ nhất, sau khi xác định giới tính thi giới tính trong giấy khai sinh. ‘va các giấy tờ khác van giữ nguyên như cũ,

— Thứ hai, sẽ có sự thay đổi giới tính trong giấy khai sinh vả các giầy tờ

khác (Nữ sang nam và nam sang nữ).

khi mã nó thay

nghĩa vụ sẽ bị thay đổi, cịn đổi với trường hợp thứ nhất giữ nguyên như ban đầu thi sẽ khơng có sự xuất hiện, thay đổi vé trách nhiệm cũng như quyển lợi của bản thân Vậy, cá nhân khi xác định lại giới tinh thì có thể phát sinh, thay

giới tính thì sẽ kéo theo những van để vẻ quyển lợi và

đổi một số quyển, nghĩa vu va trách nhiệm trong mét số trường hợp sau

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

115.1. Quyên thay đôi họ tên, cải chính hộ tịch cơng khai trên tồn bộ

_phương tiện thơng tin đại ching

Người sau khi được xác định lại giới tính được cải chính hộ tịchKhodn 3 Điều 36 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định cá nhân đã thực hiện việcxác định lại giới tính có quyển, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hô tịch theo quy

định của pháp luật vé hơ tịch; có quyền nhân thân ph hop với giới tính đã

được ác định lại theo quy định của Bộ luật nay va luật khác có liên quan.

'Nghĩ định số 88/2008/NĐ-CP cũng đã dành hẳn một chương dé dé cập tới các vấn để liên quan đến hộ tịch của người sau khi đã xác định lại giới tính. Cụ thể, cơ quan có thẩm quyển đăng ký hộ tịch có trách nhiệm căn cứ vào Giấy

chứng nhân y tế (do cơ sở khám, chữa bệnh dé thực hiện việc can thiệp y tếxác đính lại giới tính cắp) dé giải quyết viếc đăng ký lại hộ tịch cho người đãxác định lại giới tính. Sau khi có giấy chứng nhận y tế cia cơ sé khám bệnh,

chữa bệnh để thực hiện việc xc định lại giới tỉnh thi có thể tiến hảnh thủ tục đăng ký hô tịch. Về thẩm quyên giải quyết được quy định tại Điều 13, Điều

14 Nghị định số 88/2008/NĐ - CP va Khoản 2 Điểu 38 Nghỉ định

06/2012/NĐ - CP thi Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân. dan cấp huyện có thẩm quyền giải quyết việc đăng ký hộ tịch cho người đã

được sác định lại giới tính theo quy định của pháp luật hộ tích. Cịn đối với

việc thay đỗi họ tên thi Người sau khi được sac định lại giới tính có quyển được thay đỗi họ, tên của minh trong trường hợp việc sử dụng họ, tên cũ có

ảnh hưỡng dén quyên và lợi ich hợp pháp hay cuộc sống bình thường sau khi

đã được xác đính lại giới tính tại điểm e khoăn 1 Điểu 28 Bộ luật dân sự

năm 2015

115.2. Quyén được tôn trong và giữ bi mit đời te

Theo quy định của pháp luật, những người có khuyết tat bẩm sinh về

giới tinh hoặc giới tính chưa được định hình chính sắc, trước va sau khi được.

19

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

xác định lai giới tinh đều được hoan toản bình đẳng về quyền nhân thân với. các cơng dân khác. Có nghĩa là họ có quyền được bảo vé danh dự, nhân phẩm, uy tín, qun được tơn trọng bi mật đời tư như quy định tại Khoản 3

điều 3 của Nghị đính số 88/2008/NĐ-CP có quy định: "Gite bi mật các thôngtin liên quan dén người được xác đinh lai giới tỉnh tric trang hop có văn bản

của cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu cung cấp hỗ sơ phục vụ cho việc kiém tra thanh tra, điều tra, truy tô và xét xử lién quan đến việc xác đinh:

ại giới tính

Việc sắc định lại giới tính la một vấn để mang tính cả nhân, tương đổinhạy cảm, nên bi mat về các thông tin liên quan đền người được sác đính lạigiới tính sẽ được pháp luật tuyết đối bao vệ, trừ trường hợp đặc biết bắt khảkháng do pháp luật quy đính. Thơng tin của người xác định lại giới tính chỉ

được cơng bồ trong trường hợp có văn bản của cơ quan nhả nước có thẩm. quyển yêu câu cung cấp hỗ sơ phục vu cho việc kiểm tra, điều tra, truy tô vả. xét xử liên quan đến việc nảy.

1.15.3.. Quyên được kết hôn và nhận nuôi con nuôi.

Sau khi đã được ác định lại giới tính để sống đúng với giới tinh thất

và don nhất của bản thân thi cá nhân xác định lại giới tinh sẽ có quyển xâydựng gia đình theo quy định tại Điễu 39 Bộ luật dân sự năm 2015 va tại Điều

9 Luật hôn nhân va gia đính năm 2014 va các văn ban hướng dẫn thi hành.

Song song với đó, quyền ni con ni của cá nhân hoặc vợ chẳng trongtrường hợp này cũng sẽ được pháp luật cơng nhân và bão hơ

Ngồi ra, người được xác định lại giới tính sé dan đến sự thay đổi trong một số quyển và nghĩa vụ dân sự như trong quan hệ lao động, đô tuổi nghĩ hưu cũng sẽ thay đổi theo giới tính được thay đổi, hay được hưởng những chế

đô đặc thù như chế độ thai sản theo quy định của pháp luật. Cá nhân sau khi

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

xác định lại giới tính sẽ vẫn được dam bảo các quyên về thửa kế, quan hệ với

con cái

1.16. Các nguyên tắc xác định lại giới tính theo quy định của pháp luật

Việt Nam.

Nguyên tắc 2dc định lại giới tính được quy định tại Điển 3 Nghỉ định38/2008 ngày 05/08/2008 ND — CP như sau:

1. “ Báo đâm mỗi người được sẵng theo đăng giới tính của minh

2. Vive xác đình lại giỏi tính phải được tiễn hành trên nguyên tắc te

nguyên, khách quan, tring thực, khoa học và phải chịu trách nhiệm trước

pháp luật về việc đã xác định lat giới tinh:

3. Giữ bí mật về các thơng tin liên quan đơn người được xác địmh lat giới tinh, trừ trường hợp có vẫm bản của cơ quan nhà nước cô thẩm quyền én cầu cung cấp hỗ sơ a phục vụ cho việc kiểm tra, thanh tra, điều tra tray 1ô và xét xứ liên quan đến việc xác định lai giới tinh,

Pháp luật Việt Nam thể hiện rat rõ tính tơn trọng nguyên tắc tự nguyện. khi thực hiện quyền xác định lại giới tính, điền nay rất quan trọng va đây là

nén ting cho việc thực hiện quyền xác đính lại giới tinh. Nghĩ định 88 cũng La

văn ban quy phạm pháp luật đầu tiên ở Việt Nam quy định chỉ tiết về vấn để xác định lại giới tính cũng 1a cơ sở pháp lý quan trong để dua những hoạt động xác định lại giới tính vào đúng khuôn khổ pháp luật. Ta biết rằng van để. về giới tính 1a một van dé hết sức nhạy cảm nên các nha lâm luật cũng đã rất thận trong, phải lao tâm khổ tứ để soạn thảo ra những quy định vừa mang tinh

chất chẽ về mặt pháp lý nhưng cũng không kém phan nhân văn đối với những

người kém may mắn khi bị khuyết tật giới tính bẩm sinh hay giới tính chưa được đính hình chính xác để giúp ho được trở về với đúng giới tinh thất ma

được pháp luật công nhân, bảo vệ vẻ mặt quyền va lợi ich của mình.

21

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

12. Nội dưng và thũ tục xác định lại giới tính.121. Nội đung xác định lại giới tính.

Quyển xc dink lại giới tính được quy đính tại Điều 36 Bộ luật Dân sự

năm 2015, cụ thé như sau;

“1. Cá nhân 06 quyền xác định lai giới tinh

Vide xác định lại giới tính của một người được thực hiện trong trường.hop giới tinh của người đô bị Rimyt tật bẫm sinh hoặc chuưa đinh hình chính

xác mà cân có sự can thiệp của y học nhằm xác Äĩnh rõ giới tinh,

2. Vide xác định lại giới tính ược thực hiện theo qnp dinh của pháp luật

3. Cá nhân đã tiực hiện việc xác định lai giới tinh cỏ quyên, ngÌữa vụ

đăng Rý thay ait

nhân thân phit hop với giới tính aa được xác din’ lat theo quy định của Bộtịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch: có quyén

dt này và hiật Khác có liên quan

Xã hội ngày cảng hiện đại, phát triển thì kéo theo việc ngaycang có.

nhiều vẫn để phat sinh, vả một trong số đó là những vẫn để có liên quan tới

giới tinh của con người. Xác định lại giới tính, phẫu thuật chuyển đổi giới

tính... là những vẫn để đã phát sinh trên thực tế trong q trình Bộ luật Dân sựnăm 1995 dang có hiệu lực thi hành. Tuy nhiên, Bộ luật Dên sự năm 1995 lạikhơng có những quy định để

ngành luật có nhiệm vu bảo vệ quyên, lợi ích hợp pháp của cá nhân vả điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong thực tế đi sống thi lan đâu tiên Bộ

lên chỉnh vẻ van để nay. Với tư cách là một

Tuật Dân sự năm 2005 quy định thêm cho cá nhân có quyển xác đính lại giới

tính với tự cách lả quyển nhân thân của cả nhân. Quyển nảy hiện nay tiếp tục

được ghi nhân tai Bộ luật Dân sự năm 2015, tao cơ sỡ pháp lý quan trong cho

việc cụ thể hóa các quy đính liên quan tại các văn bản quy pham pháp luật

chuyên ngành.

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

“Xác định lại giới tinh là một quyền nhân thân được quy định tại Điều36 Bộ luật Dân sự năm 2015 và tại Nghị định số 88/ND - CP ngày05/08/2008. Việc xac đính lại giới tính chỉ áp dung đối với những người cókhuy

trên nguyên tắc bảo dim mỗi người déu được sông theo đúng giới tinh của minh, Now vay, ta có thé thấy xác định lại giới tính là quyển nhân thân có tắt bam sinh về giới tính hoặc giới tính chưa được định hình chỉnh sắc,

điều kiện, nó sẽ làm xuất hiện, thay đổi một số trách nhi êm, nghĩa vụ pháp ly

của con người, chúng ta cần tiếp cân các quy định liên quan đến vẫn dé nảy,

để nhận biết một hiện tượng pháp lý, xã hội tôn tại kha phổ biển xung quanh. ta. Pháp luật cũng quy định những người khuyết tật bẩm sinh vé giới tỉnh hoặc giới tính chưa được định hình chính sác, kể cả trước và sau khi xác định

lại giới tinh đều hồn toản bình

tỉnh thường khác. Họ có quyên được bao vệ danh dự, nhân phẩm, uy tin, tơn. trong bí mật đời tư... Bac biệt là quyền bi mat vé thông tin cá nhân liên quan ang về quyên nhân thân với những người.

đến cá nhân về van dé xác định lại giới tinh vi đây là một van dé nhạy cảm.

nén sẽ được pháp luật tuyệt d6i bao vệ trừ trường hợp đặc biết

“Xác định lại giới tính khơng chỉ là một quyền nhên thân có điều kiệnma con la một quyển dân sự của con người. Vẻ mặt xã hội, thi việc xác địnhgiới tính liên quan đến thay và ngiĩa vụ dân sự như.nghĩa vụ lao đông, khám chữa bệnh, tuổi nghĩ hưu, .. Quy định nảy có ý

ngiữa quan trong, thể hiện ở việc có sự điểu chỉnh kip thời của các cơ quan

hộ tich, các guy

lập pháp đổi với những quan hệ xã hội phát sinh trong đời sống sã hội, đặc tiệt lả tình trạng chuyển đổi giới tính một cách tuỷ tiện thực tế đang diễn ra

và có chiều hướng ngây cảng gia ting ỡ nước ta hiện nay. Vấn để xac định

giới tinh của con người đã có quy pham pháp luật điều chỉnh và được pháp,

luật tơn trọng, bao về

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

12.2. Trình tự, thũ tục xác định xác định lại giới tính.

Quy định về hô sơ, thủ tục về y tế dé nghị xác định lại giới tính được ghi

nhận tại Nghĩ định 88/2008/ NĐ ~ CP ngày 05/08/2008 như sau:

Bước 1: Đề nghị xác định lại giới tính

Người để nghỉ xác định lai giới tính gửi hỗ sơ để nghỉ xác định lại giớitính đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được phép can thiệp y tế dé zác định lạigiới tinh theo yêu câu của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Bước 2: Khám lâm sàng, cận lâm sàng và điều trị dé xác định lại

giới tính

1.Trên cơ sở hỗ sơ để nghị xác dink lại giới tinh, cơ sỡ khám bệnh, chữa 'bệnh tổ chức việc khám lâm sảng, cận lâm sảng để xác định lại giới tính:

Kham lâm sing— Ngoại hình,

B6 phân sinh duc ngồi va trong~ Các tắc nghiêm vé tâm lý giới tính

Kham cân lâm sảng. Tùy theo từng trường hop cụ thé, các cán bộ chuyên mơn có thể chỉ định các phương pháp khám cận lâm sảng sau:

~ Siêu 4m, néi soi, chụp X quang, chụp cất lớp, chụp công hưởng từ,~ Xét nghiêm nội tiét tơ,

— Xét nghiêm nhiễm sắc thể giới tính,

~ Sinh thiết xic định tuyển sinh đục la tinh hoàn hay buéng trứng.

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

3. Sau khi có kết quả khám lâm sảng và cận lâm sảng, cơ sở khám. bệnh, chữa bệnh phải tổ chức hội chấn với sur tham gia của các cán bộ chuyên môn để co chỉ định phù hợp trong việc diéu trị xác định lại giới tính.

3. Điều trí xác định lại giới tinh:

~ Trên cơ sở đề nghị của người xác định lại giới tinh, cơ sỡ khám bệnh, chữa bệnh sẽ lựa chọn giới tính để có phương pháp điều trị thích hop, bảo đâm nguyên tắc khi ở giới tính đó, người được xác định lại giới tính có thé

"hịa nhập cuộc sống về tâm, sinh lý vả 2 hội một cách tốt nhất,

— Cơ sé khám bệnh, chữa bệnh quyết đính tuổi của người để nghị zac định lại giới tinh để phẫu thuật, bảo dam ở lứa tuổi sớm nhất,

— Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh chỉ định phẫu thuật va điều trị nội tiết sau phẫu thuật.

Bước 3. Cấp giấy chứng nhận y tế

Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã thực hiện việc can thiệp y tế zac định

lại giới tính cấp giấy chứng nhận y tế theo mẫu do Bộ trưởng Bộ Y tế quy

inh sau khi đã sắc định lai giới tính cho người đã được can thiệp y tế

"Bước 4. Đăng ký hộ tịch sau khí đã xác định lại giới tính

— Căn cứ để đăng ký hộ tịch: Giấy chứng nhận y tế là căn cứ để đăng ký

hộ tịch cho người đã được sắc định lai giới tính.

~— Trách nhiệm giải quyết việc đăng ký hộ tịch cho người đã được xắc

định lại giới tính: Ủy ban nhân dén cấp huyện có trách nhiệm giải quyết việc

đăng ký hơ tích cho người đã được sác định lại giới tính theo quy định củapháp luật vẻ đăng kỹ hộ tịch

~ Thẩm quyền, thủ tục đăng kỹ hộ tịch cho người đã được xác đính lại giới tinh được thực hiện theo quy định của pháp luật về đăng ký hộ tịch.

25

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

13.Phân biệt quyền xác định lại giới tinh và quyền chuyển đổi giới tính.

Theo quy định tai Bơ luật dân sự năm 2015, xác định lại giới tính và

chuyển đỗi giới tính hoặc xác định lai giới tinh có quyền va nghĩa vu đăng ký

thay đỗi hơ tịch theo quy định cia pháp luật vẻ hộ tịch, có quyển nhân thân

phù hợp với giới tính đã được xác đính lại hoặc chuyển đổi theo quy định Bên cạnh những điểm giéng nhau thi chuyển đổi giới tinh vả xác định lại giới tính cịn có những điểm khác biệt như sau:

— Xác định lại giới tính về bản chất thi đó là một người có quyển xác. định lại giới tính của bản thân khi vả chỉ khi người đó khuyết tật bẩm sinh về

giới tính hoặc giới tỉnh chưa được định hình chỉnh sác, Qua bản chất đó thì tathấy được mục đích chính của việc sác định lại giới tính đó là sắc định rổđược giới tính của bản thân nêu cá nhân đó gặp phải một trong hai trường

‘hop: khuyết tật bam sinh về giới tính ( - Nam lưỡng giới giã nữ ; - Nữ lưỡng.

giới giã nam; - Lưỡng giới that) và giới tính chưa được đính hình chính sác (

có thể hiểu là bộ phân sinh dục chưa được phát triển và biét hóa hoan tồn, khơng thé sác định chính xác là nam hay nữ). Cá nhân đã thực hiện việc ic định lại giới tinh có quyền, nghĩa vu ding ký thay đổi hộ tịch theo quy định

của pháp luật vé h6 tịch theo quy định tại Điểu 3 Luật hơ tích và Chương 4Nghĩ định số 88/2008/NĐ ~ CP

— Có nhiều cách nhìn nhân khác nhau tùy theo quan điểm của mỗi cá nhân vả dễ gây nhằm lẫn với thuật ngữ xác định lại giới tính đó lả việc chuyển đổi giới tính Vé ban chất, chuyển đổi giới tinh vả xác định lại giới tinh là hai van dé hoản tồn khác nhau. Theo đó, chuyển đổi giới tinh la

sử dụng những thủ tục y khoa nhằm thay đỗi giới tính của một cá nhân trong

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

khi giới tinh của người đó đã được sác đính rd, khơng hé có biểu hiện khuyết tật bẩm sinh về giới tính, là chuyển từ giới tính nam sang giới tính nữ hoặc ngược lại, người chuyển đổi giới tính la người đã hoan chỉnh giới tính nam. hay nữ: So với Bộ luật dân sự năm 2005 và Nghị định số 88/2008/NĐ-CP thi Bo luật dân sự năm 2015 đã có một bước tiền mới khi lẫn đâu tiên quy định một điểu luật riêng về quyền chuyển đổi giới tính Điều 37 Bộ luật dân sự năm 2015 đã ghi nhận về việc chuyển đổi giới tính: “Vide cimyễn đổi giới tính được thực hiện theo quy dinh cũa luật. Cá nhân đã clmyễn đổi giới tính có qun, nghữa vụ đăng ict thay đổi hộ tịch theo quy dinh của pháp inật về hộ tịch; cơ quyền nhân thân phh hợp với giới tính đã được cinyén đổi theo quy mi của Bộ luật này và luật khác có liên quan”. Quy định này nhằm cụ thé ‘hoa nguyên tắc bình đẳng trong quan hệ dân sự, kịp thời tao cơ chế pháp lý để thực hiện, bão vê quyên, lợi ich có liên quan của người chuyển đổi giới tính. Đối với người chuyển giới thi cá nhân đó cũng cỏ quyển và nghĩa vu đăng ky thay đổi hộ tích theo quy định của pháp luật hộ tịch tuy nhiên điều nảy vẫn. chưa được hướng dẫn cụ thể

"Từ những phân tích trên có thé thấy, việc xc định lai giới tính đã được quy định và hướng dẫn cụ thể tại Bộ luật Dân sự và Nghị định 88 năm 2008. Riêng việc chuyển đổi giới tính, Luật chuyển đổi giới tinh hiện nay mới đang. Ja dự thảo. Do đó, hướng dẫn cụ thể về việc chuyển đổi giới tinh hiện đang. con bỏ ngỏ. Dù vậy, cũng tại Điều 37 Bộ luật dân sự, người đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vu đăng ký thay đổi hộ tịch, thậm chí đã có quyển.

nhân thân phù hợp với giới tinh đã được chuyển ,

mic đủ hiển nay ở Việt Nam chưa có quy định cụ thể hướng din chuyển đối lỗi. Như vậy, có thể giới tính nhưng nếu một người đã thực hiện chuyển giới ở nước ngoải thì về. ‘Viet Nam hồn tồn được thay đổi hộ tích cũng như được cơng nhận quyền nhân thân với giới tính mới đã chuyển dai.

?

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

1.4. Pháp luật một số nước về quyền xác định lại giới tính

Quyển sác dinh lai giới tinh là một quyền nhân thân nằm trong các quyềndân sự và là một phản của quyển con người, mà quyển con người là một trong

những quyển được ra đời sớm nhất va tự nhiên nhất, ở các nước phát triển thi

quyển con người luôn được để cao, tôn trong và bảo vê. Vì vậy, những quyển

nhân thân gắn trực tiếp với mỗi cả nhân trong xã hội như quyên sác định lại giới tính cũng được ghi nhận day đủ trong các quy định của mỗi nước.

Ở Anh, cứ khoảng 2500 em bé chảo đời thi sẽ có 1 em bé lưỡng tính, con số đó ở thực tế có thé sẽ cao hơn. Một số người có bé ngồi là ram song thực tế lại là nữ: họ có cơ quan sinh đục ram nhưng khơng phát triển thay vào

đó ngực phát triển và có giong cao, ngược lại thì cũng có một sơ người bểngồi là nữ nhưng bản chất là nam Mơt sé it hon thi sẽ có cả hai cơ quan sinh

sản, tạo ra cả trứng lẫn tinh trùng. Ở Anh, có một đạo luật được thơng qua từ

năm 2004 mang tên The Gender Recorgnitition Act ( Đạo luật thừa nhân giới

tính }', quy định các cơng dân đã chuyển đỗi giới tinh có thé nộp đơn lên Uy

‘ban Thừa nhận giới tinh xin giây chứng nhân giới tính mới của ho và cấp giấykhai sinh mới, được kết hén và thửa hưởng những quyền lợi như các cơng dân

tính thường khác. Ở Pháp, tuy chưa có một văn ban riêng biệt vé vẫn dé zác

định giới tính song đã có những quyết định quan trong của Tòa án Pháp vàToa án Châu âu vẻ quyển con người, trong đó dé cao van dé bao về quyển con

người, quyển được sơng đúng với giới tính của mỗi cá nhân. Pháp luật của Pháp cho phép cá nhân có quyên chuyển đổi giới tinh, chấp nhận việc ho đã phẫu thuật ở nước ngoài va cho phép họ được cải chính lại hồ tịch

Nour ta đã biết Thai Lan được biết đến là một thiên đường đổi với người chuyển giới, người đồng giới, việc phdu thuật chuyển đổi giới tinh bắt đầu ở.

* The Gender Recognition ct 2008 (8 Apri 2005),

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

đất nước nay đã cỏ từ năm 1972, hiện nay số ca phẫu thuật chuy gới tính hang năm ở Thải Lan thuộc top cao nhất trên thé giới. Nội các Thai

Lan đã thông qua Dự luật Đôi tác Dân sự (Civil Partnership Bill), cho phép

các cặp đông giới đăng ký kết hôn. Dự luật Đôi tác Dân sự la luật mới để ứng. phó với những thay đổi toản cầu, đặc biệt la bình đẳng giới và đa dạng giới tính. Đó là những quyền cơ bản của con người cin được bao vệ phù hợp với các nguyên tắc quốc tế. Hôn nhân và các mỗi quan hệ đồng giới có ảnh hưỡng

trở ngại bõi gia đính có rang buộc pháp lý vé nhiễu vẫn để như thừa kế, tai

tới một số luật hiện hành của Thai Lan. Những luật này cân sửa

sản, mang thai hồ, nhân con nuôi cũng như các khia cạnh xã hơi khác. Nhưng,

chính phi cho ring, Bô Tư pháp cân nghiên cứu kỹ lưỡng dự luật để xác định

các nơi dung cân hồn thiên cũng như lây ý kiến phan hỏi của công chúng

Ca phẫu thuật chuyển đổi giới tính đầu tiên ở Nhật dién ra năm 1008. Đến 2004, sau nhiều năm vận động của những người chuyển đổi giới tính,

‘Nhat ban đã ban hành luật cho phép những người bi khuyết tất giới tính, cịn

goi là "rồi loan nhận dạng giới tinh” (GID), *được phép phấu thuật chuyển đổi

giới tinh nếu đã trên 20 tuổi, được ít nhất 2 bác sĩ chứng nhận vả thật sự mong. muốn được chuyển đổi giới tính Họ cũng được thay đổi giới tính ghi trên giấy tờ, nhưng chỉ với diéu kiến lả chưa từng kết hơn và chưa có con. Ước

tính có hơn 10.000 người Nhat bi GID, trong đó khoảng 10% đã có con

Nour vậy, dit có những quy định khác nhau vẻ thời điểm áp dụng, vẻ độ tuổi, về thủ tục để xác định lại giới tính, chuyển đổi giới tinh của một cá nhân. song hấu hết các nước phát triển trên thé giới đã và dang thửa nhận quyển xác định lại giới tính, chuyển đổi giới tính của công dân nước minh.

ˆ GID - Gander Katy Diserder

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

Kết luận chương 1

Dựa vào các phân tích trên ta thay rằng mỗi người sinh ra vả sống

đúng với bản chất và giới tính cia bản thân, được pháp luật bảo về quyển và

lợi ich của cả nhân. Nhất là đối với những người có những khuyết tat bẩm. sinh, chưa định hình được giới tính của mình thì cảng cần những quy định mang tính bao vệ về quyển loi của ho cao, việc sac định lại giới tính lả mốt quyển nhân thân đặc biệt và đã được đưa vào thực tế thực hiện trong một khoảng thời gian dai. Những phân tích trên đã phan nao giúp ta hiểu thêm về vấn dé nay về mat lý thuyết vay còn về mặt thực tiễn van dé xác định lại giới tính ỡ nước ta đã va đang được thực hiền ra sao, chúng ta hãy cùng tim hiểu 6 chương 2 “ Thực tế áp dụng pháp luật va thực trang quy định của pháp luật về. quyển zác định lại giới tinh của cả nhân”

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

CHƯƠNG 2: THỰC TE ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VE QUYEN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH CUA CÁ NHÂN

2.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật về quyền xác định lại giới tính của cá nhân tại một số địa phương ở Việt Nam

3.1.1. Thâm quyền của Tòa án trong việc giải quyết các vẫn đề về quyén

xác định lại giới tính

Luật pháp phải ln điểu chỉnh theo sự pháp triển của x8 hội và không

được bỗ quên bat cứ yêu cầu nao, tranh chấp nao của người dân Thực tế đãcó những trường hợp người dân nộp đơn yêu cầu téa án xác định lại giới tính,

xác định lai tên gọi... Các yêu cầu này đều chính dang và cấp thiết đối với đương su nhưng tỏa án tử chối thu lý vì luật khơng quy định thuộc thẩm.

quyền của tòa

Điều 36 Bộ luật Dân sự quy đính một người có quyền xác định lai giới

tính nếu giới tính bị khuyết tật bẩm sinh hay chưa định hình chính xác, can có.

sự can thiệp cla y học nhằm zác định rõ giới tính. Tuy nhiên, Bồ luật Tổ tung

dân sự hiện hành chưa quy định cụ thể loại việc nay có được tủa giải quyết

hay khơng và giãi quyết theo th tục nào. Vé nhận thức, thì khi y học đã côngnhận một người là nữ trong lý lich sau khí đã xác định lại giới tinh xong mã vì

chưa được giải quyết về van dé thủ tục thi sẽ rất khó để tái hoa nhập cùng.

cơng đẳng,

3.12. Thực tiễn áp dung pháp luật về quyén xác định lại giới tính của cá hâm tai một số dia phương ở Việt Nam

Tit khi Điều 36 của Bộ luật Dân sự Việt Nam năm 2005 ra đời, đã cho

phép những người có khuyết tất bẫm sinh vé giới tinh và chưa định hình chính

31

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

xác về giới tinh được xác đính lại giới tính của mình. Việc ra đời của các quyđịnh này được các nhà làm luật, các y, bác si, những người khuyết tất vé giới

tính, gia đính va ca cộng đơng x hội đánh gia la một bước phát triển mới day tính nhân văn, nhân dao sâu sắc trong pháp luật Việt Nam. Thiết nghĩ, với ý nghữa va vai trò to lớn của điều luật mang lại sẽ có hang trăm, hang nghìn người tìm đến các cơ sỡ y tế để được xác định lại giới tinh của minh Vi theo thông kê chưa đây đủ từ các y, bác si, các chun gia trong lĩnh vực giới tính

thì ở Việt Nam hiện nay ước tính hiên có khoảng 7.000 người có nhu cầu

được xác định lại giới tính. “Cứ 2.000 rẽ sinh ra thi it nhất 1 trễ có bắt thường về giới tiah, trong kht đó, hằng năm VN có khoảng 1-1.2 triệu trễ mới sinh Với tỉ lệ trễ có kimt tật về giới tính nine trên thi nim cầu được xác đình: ại giới tính là không nhõ'" *Theo một khảo sát khác của các chuyên gia pháp

lý khi sây dựng Nghĩ định số 88/2008/NĐ-CP vẻ sác định lại giới tính thi ở"Việt Nam trung bình cứ 10.000 người thi có 1 người có nhu cầu “tim lai" giới

tính của minh, Tuy nhiên, trên thực tế tai các Bénh viên lớn, các cơ sở khám,chữa bệnh được phép can thiệp sắc định lại giới tính cho biết có rất ít trường

hợp cá nhân đến xin xác định lại giới tính. Qua tìm hiểu thơng tin trên các

trang Blog, trang Web của những người thuộc giới tinh thứ 3 cho thay, sỡ đi

họ không đến khám và điều tri để xác định lại giới tinh của mình do các

ngun nhân sau:

~ Thur nhất, là do khơng hiểu biết hoặc hiểu biết một cách mù mờ về giới tính của mảnh Đây là một trong những nguyên nhân chính và chủ yếu dẫn đến tinh trang trên Khơng phải ai cũng hiểu rõ về giới tính của mình, bởi chính sự biểu hiện ra bên ngồi của cơ quan sinh duc trong mỗi người đã đánh.

lừa ho. Ngay chính ban thân những người bi khuyết tật về giới tinh cũngtưởng mình là nam giới nhưng thực ra ho lại là nữ giới hoặc ngược lại Vi sinh

“ Mpe//NM comvn,

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

a với những biểu hiện bên ngoài chưa rố rang nên ho cử sống và lớn lên theosư áp đất của mọi người giảnh cho mình.

~ Tiwt hai, khơng thể phủ nhân một phân đến từ zã hội, dù hiện nay

chúng ta đã có cải nhìn đồng cảm hơn đối với vẫn để vé giới tính tuy nhiên

tên cạnh đó cũng có những người vẫn mang suy nghĩ kỷ thi đối với vẫn để xác định lại giới tỉnh Nó thâm chí cịn đến từ chính những người thén trong gia định, bạn bè va đồng nghiệp với những người có khuyết tat về giới tinh, Co nhiễu trường hợp hiểu rất rõ về các bat thường của mình, họ xác định hin

được mình là người bị bệnh, họ không phải là nam hoặc không phải lả nữ như

mọi người vẫn nghĩ Nhưng do họ sợ gia đính phản đổi, sợ ban bè, đồng

nghiệp xa lãnh, sơ xã hội coi thường và coi là kế biển thái, la kẽ bệnh hoạnnên ho cổ sống, cỗ chiu đựng với tinh trang của mình ma khơng nhữ đến sự

can thiệp của y tế để xác định lại giới tính của mình.

- Ti ba, là do chỉ phí cho ca phẫu thuật vẻ sắc định lại giới tính khá tốn kém Việc xác định lại giới tính khơng chi can thiệp bởi phẫu thuật ma phải trải qua một qua tình thăm khám, các xét nghiệm, kiểm tra tâm lý...vì vậy, chỉ phi cho một ca phẫu thuật phải lên đền hang triệu, chục triệu nó tùy thuộc độ tuổi.

và biểu hiện bệnh của bệnh nhân. Các bác sỉ thường khuyên cáo nên xc định

Jai giới tính cảng sớm cảng tốt, độ tuổi cảng nhõ cảng dé lam va để người bệnh.

có sự hịa nhập với xã hội sớm Tuy nhiên, xuất phát tử nguyên nhân không

hiểu biết, hiểu biết mù mờ về giới tính của bản thân người bệnh, của gia định. và sự kẻ thi của xã hội nên họ không đưa con em minh đi phẫu thuật sớm Khi để trưỡng thành thì việc phẫu thuật cũng khó khăn hơn va tốn kém hơn, chỉ phí lớn q nhiêu gia đính lại khơng đủ điều kiên để trang tải ho đênh chấp nhận. để con em minh sống suốt đời với giới tính khơng rõ rang đó.

‘Nhu vậy, với những nguyên nhân kể trên có thé thay việc xác định lại

giới tính ở Việt Nam hiền nay còn rất nhiễu han ché. Bên canh sự hiểu biết

33

</div>

Luận văn thạc sĩ Luật học: Quyền xác định lại giới tính theo pháp luật Việt Nam hiện hành và thực tiễn thực hiện tại một số địa phương ở Việt Nam

QUYỀN XÁC ĐỊNH LẠI GIỚI TÍNH THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN HANH VÀ THỰC TIEN THỰC HIỆN TẠI MỘT SỐ DIA.

PHƯƠNG Ở VIET NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

MAI HỎNG NGỌC

QUYỀN XÁC ĐỊNH LẠI GIỚI TÍNH THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN HANH VÀ THỰC TIEN THỰC HIỆN TẠI MỘT SỐ DIA.

PHƯƠNG Ở VIET NAM

Mã số: 8380103

Người hướng dan khoa học: TS Nguyễn Minh Tuấn

LỜI CẢM ON

2. Tình hình nghiên cứu đề tài:

6. Ý nghĩa thực tiễn của Luận văn:

CHƯƠNG 1: MOT SÓ VAN DE LÝ LUẬN VÀ CÁC QUY ĐỊNH PHÁP. LUAT VE QUYỀN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH. 9 1.1. Những van đề lý luận chung về quyền xác định lại giới tính. 9

1111 Khai quát về giới tính.

1.12. Khái niệm và đặc điểm của quyền xác định lại giới tinh 1

1114. Điều kiện để xác định lại giới tính. 15

1.15. Hậu quả pháp lý của việc xác định lại giới tính. 18

116. Các nguyên tắc xác định lại giới tính theo quy định của pháp

. Phân biệt quyền xác định lại giới tính và quyền chuyển đổi giới

14. Pháp luật một số nước về quyền xác định lại giới tính. 38

Kết luận chương 30

CHƯƠNG 2: THỰC TẾ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VẺ QUYỂN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH CUA CÁ NHÂN. 31 2.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật về quyền xác định lại giới tính của cá

nhân tại một số địa phương ở Việt Nam. 31

2.2. Những vấn dé đặt ra trong thực tiến thực hiện quyền xác định

tính 3

2.2.2. Tính cấp thiết về việc xác định lại giới tính trong khuyết tật ‘bamsinh về giới tính hay giới tính chưa được định hình. 40 2.3. Những hạn chế trong quy định của pháp luật hiện hành về quyền.

xác định lại giới tinh. 4

Kết luận chương 2 47

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHAP HOÀN THIEN PHAP LUẬT VE QUYEN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH Ở VIET NAM48 3.1. Phương hướng về quyền xác định lại giới tính theo quy định của

pháp Init. 4

3.2. Những giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật và xã hội về

MỞĐÀU 1. Tình hình cấp thiết của Đề tà

2. Tình hình nghiên cứu đề tài:

3. Đối trong, phạm vi nghiên cứu: 3.1. Đối trong nghiên cứu của dé tài:

3.2. Phạm vi nghiên cứu của đề

4. Mục đích nghiên cứu đề tài:

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu:

6. Ý nghĩa thực tiễn của Luận văn:

1. Kết cấu của Luận văn:

CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN BE LÝ LUẬN VÀ CÁC QUY ĐỊNH PHAP LUẬT VE QUYEN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH

111. Một số lý luận về quyền xác định lại giới tính.

1112. Khai niệm và đặc điểm của quyền xác định lại giới tính.

— Thứ nhất, nó mang tính chất phi tài sản Như đã định nghĩa thi ta

— Thứ hai, nó gắn liền với một chủ thể nhất định và không thé chuyển dich cho chủ thể khác. Mỗ: một chủ thé trong quan hệ pháp luật đều.

1113. Căn cứ dé xác định lại giới tính.

1114. Điều kiện để xác định lại giới tính

1.16. Các nguyên tắc xác định lại giới tính theo quy định của pháp luật

Bước 2: Khám lâm sàng, cận lâm sàng và điều trị dé xác định lại

Bước 3. Cấp giấy chứng nhận y tế

13.Phân biệt quyền xác định lại giới tinh và quyền chuyển đổi giới tính.

1.4. Pháp luật một số nước về quyền xác định lại giới tính

tính }', quy định các cơng dân đã chuyển đỗi giới tinh có thé nộp đơn lên Uy

goi là "rồi loan nhận dạng giới tinh” (GID), *được phép phấu thuật chuyển đổi

Kết luận chương 1

CHƯƠNG 2: THỰC TE ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VE QUYEN XÁC ĐỊNH LAI GIỚI TÍNH CUA CÁ NHÂN

2.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật về quyền xác định lại giới tính của cá nhân tại một số địa phương ở Việt Nam

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về