Luận văn thạc sĩ Luật học: Tội làm chết người trong khi thi hành công vụ trong Bộ luật Hình sự năm 2015

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.32 MB, 94 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TAO BOTUPHAP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUAT HÀ NỘI

BUI THỊ HOÀI THANH

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

(Định hướng nghiên cứu)

HÀ NỘI, NAM 2020

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TAO BỘ TƯPHÁP. TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

BUI THỊ HOÀI THANH

LUAN VAN THẠC SĨ LUAT HOC

Chuyên ngành : Luật hình sự va tố tung hình sự Maso 8380104

Người hướng dan khoa học: TS. Đào Lệ Thu.

HÀ NỘI, NAM 2020

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan dưới đây là cơng trình nghiên cứu khoa học độc lậpcủa riêng tối.

Các kết quả trong Luân văn chưa được công bổ trong bat kỳ cơng trình

nao khác. Các nguồn trích dẫn trong Luôn văn sử dụng đều trung thực, rõ rang va được trích dn đúng quy định.

Tơi xin chịu trách nhiệm về tính chính xac va trung thực của Luận

văn nay.

Tác giả của luận văn

Bui Thị Hoài Thanh

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

MỞ ĐÀU

CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐÈ CHUNG VỀ TOI LAM CHET NGUỜI TRONG KHI THI HANH CÔNG VỤ + 11. Khai niêm tôi lâm chất nguời rong kh thí hãnh cơng vụ 8 12. Die điển cđa tơi lam chết người trong khi th hành cổng vụ B 13. ¥ nga cũa việc quy nh ti làm chất ngu trong Lời thi hành công wa... 16luận Chương 19 CHVONG 2: QUY ĐỊNH VE TOI LAM CHET NGƯỜI TRONG KHI THỊ HANH CONG VỤ TRONG BQ LUAT HÌNH SỰ NĂM 2015 , THỰC TIEN AP DỤNG QUY ĐỊNH VE TOI VÀ MOT SỐ ĐỀ XUẤT LIEN QUAN...21 31. Quy dinh về tdi làm chất người rong kd thi hành công vụ trong Bộ luật nh,#22015 2L

2.11 Quy ãinh về dẫu hiệu pháp If đặc trưng của tôi phạm. 24 2.1.2. Quy dinh về hình phat đặc trưng của tơi phạm SI

2.2. Thực tiễn áp dụng quy định về tội lâm chất người trong khí thi hành cơng vụ 59 2.3: Một sổ đỀ xuất adi với vide hoàn thiện và đồ đăng tuy định về tei lâm chất

"người trong khí thi hành cơng vũ. 6L

33.1 Những bất cập, hạn ché trong thực tiễn áp dung quy địmh về tôi làm chết người trong kì thi hành cơng vụ. 62 13.2. Những bắt cập, han chế của quy định về tội làm chết người trong kit

sự Việt Neon 63tht hành công vụ trong Bộ luật Hit

23.3. Nhiing đề xuất của tác giả nhằm nâng cao hiện quả áp dung quy đmh:

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

MỞĐÀU 1. Tính cấp thiết của dé tài

"Tội làm chết người trong khí thi hành cơng vu la một trong những tơixâm phạm tính mang có tính chất truyền thơng, đã được quy định trong Bộluật Hình sự năm 1985 đ€hoản 1 Điểu 103) và Bộ luật Hình sự năm 1909

(Điều 97). Tuy nhiên đến Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bỗ sung năm. 2017) quy định tội làm chết người trong khi thi han cơng vụ đã có một số bổ sung, cụ thé hơn vẻ các trường hợp phạm tội, đồng thời tăng mức hình phạt đổi với người phạm tội. Quy định về tội pham nảy nằm trong tổng thể bộ luật mới sửa đổi, lả căn cứ trực tiếp, cụ thể giúp các cơ quan có thẩm quyển ap đụng một cách chính xác vảo trong tửng trường hợp cụ thể. Đông thời, việc

áp dụng quy định vẻ tôi pham nảy một cách hiệu quả sẽ xử lý được tinh tranglạm dụng quyển hoặc thiếu trách nhiệm của người thí hảnh cơng vụ trongnhững hoạt đơng liên quan đền tính mang con người. Vi vậy, việc tiếp tục lắm.rõ những dâu hiểu pháp lý của tội pham cũng như phân tích, giải thích và

đánh giá những điểm mới trong quy định vẻ tơi phạm nảy của Bộ luật Hình sự năm 2015 vẫn lả một hoạt động khoa học cần thiết cả vẻ lí luận lấn thực tế áp.

dụng luật hình sự.

Bên cạnh đó, tội lam chết người trong khi thi hanh cơng vụ có nhiềudấu hiệu giống một số tơi xâm phạm tính mạng con người khác được quy

định trong Bộ luật Hình sự và điều đó dẫn đến khả năng nhằm lẫn trong việc.

định tội. Chính vi vay, việc đi sâu vào nghiên cứu về cầu thành tôi pham cia

tội làm chết người trong khi thi hành công vụ có ý nghĩa lớn về mat thực tiến

đổi với việc định tơi danh đúng,

Trong Bộ luật Hình su năm 2015, (sửa đổi bé sung năm 2017) các nha lâm luật đã có nhiễu bỗ sung nhằm xử lý hiệu quả hơn hanh vi lạm dung quyển của người thi hành cổng vụ. Tuy nhiên cho đến nay, những sửa đổi, bỏ

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

sung vé "tôi lam chết người trong khi thi hành công vụ” trong Bộ luật Hình sự

năm 2015 cũng như dé xuất hướng giải quyết các van dé chưa được phân tích, tim hiểu cụ thé trong một cơng trình nghiên cứu nao. Bên cạnh đó, các bản an cũng như số liệu vẻ tội pham của tôi làm chết người trong khi thi hanh cơng vụ cũng khơng được cơng khai phổ biến rộng,

Ngồi những nội dung trên, tác giã của luận văn cũng phân tích các ban

án để lây nó lam cơ sở lý luận cho luận văn của minh, để thay được việc ap dung quy định nảy trong thực tiễn điễn ra vướng mắc gì khơng, chính vì thể

việc di sâu nghiên cứu “Tội lam chết người trong khi thi hành cơng vụ trong

Luật Hình sự Việt Nam năm 2015” 18 hết sức can thiết, dé làm nổi bật được những điểm mới, điểm bỏ sung của quy định nảy. Việc nghiên cứu các bản án để thay được quy định vẻ tơi lâm chết người trong khi thí hành cơng vụ được ap dụng trong thực tiến để trên cơ sở đó đưa ra những kién giải lập pháp hồn.

thiện đầu tranh phịng, chẳng tơi pham và ngăn chăn, hạn chế tới mức thấp

nhất hậu quả của tôi pham gây ra có ý ngiĩa lý luận va thực tiễn quan trong

góp phan thực hiên tốt quy định của pháp luật vẻ tôi lam chết người trong khi

thi hành công vụ. Đông thời, việc nghiên cứu cụ thé cũng như đưa được ra các để xuất, hướng giải quyết sé góp phan lam cho quy định về tội phạm nay trở lên dé áp dung hơn trong thực tiến.

2. Tình hình nghiên cứu.

Hiện nay có một số bai viết, nghiên cứu, giáo trình hay luận văn thạc si,sách chuyên khảo cũng có để cập tới tội làm chết người trong khi thí hảnhcơng vụ

- Nguyễn Ngọc Hoa (2018), Binh luận khơa học Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi bỗ sung năm 2017-phan các tdi phạm, quyền 1, Nha xuất bản Tư

pháp Hà Nội,

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

- Dinh Văn Qué, Binh luận Bộ luật Hình sự năm 2015-phần thứ 2

phạm - Các tội xâm phạm tinh mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của con

- Trên Thị Thu Hường (2017), Tội làm chết người trong khi thi hành cơng vụ

theo quy định của pháp luật Hình sự Việt Nam, Luận văn Thạc sĩ Luật học,

Khoa Luật ~ Đại học Quốc gia Hà Nội,

- Nguyễn Ngọc Hoa (2015), Tội phạm va cầu thành tội phạm, Nha xuất ban

Từ pháp,

Các tội

Các cơng trình tiêu biểu nên trên, hẳu như đã nêu được khái niệm, đặc điểm cũng như dẫu hiệu của tôi làm chết người trong khi thi hành công vu.

Tuy nhiên, vé ý nghĩa của việc quy định tội nay thành một tội riêng biệt thi

vấn chưa có tác phẩm nào dé cập đền. Do đó, trong luận văn nay, tác giả muốn tiếp tục kế thừa và phát triển những cơng trình khoa học của các bậc thấy đi trước. Thơng qua đó, tác giã có thể đi sâu để nghiên cứu các vấn để mới một cách dé đáng hơn, và đưa ra được những để xuất nhằm hoản thiện

quy định vẻ tội phạm trong Bộ luật Hình sự

3. Đối trong và phạm vi nghiên cứu.

Đối tượng mà luận văn tập trung nghiên cứu là tôi lam chết người trong

khi thí hành cơng vu trong Bộ luật Hình sư năm 2015. Cu thể để tai sẽ nghiên cửu những van dé ly luận về tội phạm, dầu hiệu pháp lý đặc trưng của tôi

cũng như các dẫu hiệu định khung hình phạt và các hình phạt đặc trưng cụ

thể, hình phạt bổ sung quy định áp dung đối với tội phạm nay.

Pham vi nghiên cứu của luân văn: để tai "Tội lam chết người trong khithi hành cơng vụ trong Bộ luật Hình sự năm 2015” được nghiên cứu đưới gócđơ Luật Hình sự va tập trung vào quy đính vẻ tội pham nay trong Bộ luật

Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017).

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

4, Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.

“Thông qua việc nghiên cửu các dẫu hiệu pháp lý của tội làm chết người

trong khi thi hành công vụ cũng như mức hình phat của tơi, việc ap dung quy

định của tôi lâm chết người trong khi thi hanh cơng vu trong thực tiễn để từ

đó tác gid đưa ra để xuất hoàn thiện va nâng cao hiểu quả áp dung quy định

nay một cách dé dang và chính xác hơn trong thực tiễn. Ngoài ra, luận văn con nhằm mục dich phân ánh kết quả học tập và nghiên cứa của người lam

luận văn. Đây là cơng trình nghiên cứu khoa học và là thành quả lao độngkhoa hoc của tác giả trên sự độc lap, tự chủ vả tìm tơi

"Từ mục đích nghiên cửu néu trên, ln văn đất ra việc giãi quyết nhiệm.

vụ sau

- Phân tích va luận giải một sé vấn dé chung vẻ tôi làm chết người trong khi thi hành công vu như. khái niệm va đặc điểm của tội phạm này cũng như ý

ngiữa của việc quy định tôi phạm nay trong luật hình sư Việt Nam.

- Phân tích và bình ln các quy định của tôi làm chết người trong khi thíhành cơng vụ quy đính trong Bơ luật Hình sự năm 2015: các dẫu hiệu pháp lý

đặc trưng của tội, các dầu hiệu định khung hình phat và các hình phạt cụ thé

đổi với tôi pham, phân biệt tôi nay với một số tội pham khác có dâu hiệu pháp

lý giống và dé gây nhắm lẫn trong việc định tôi.

- Đánh gia được thực trang quy đính của tội lâm chết người trong khi thi hảnh

công vụ cũng như thực tiễn áp dụng quy định của tội nảy.

- Đưa ra một số để xuất nhằm hồn thiện các quy đính vé tơi pham nay trong

Bộ luật Hình sự năm 2015,

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu.

Để tải nghiên cứu được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận duy vat

biên chứng, quan điểm của Chủ nghĩa Mac-Lénin, tư tưởng Hỗ Chi Minh, quan điểm của Bang và Nhà nước về đầu tranh phòng va chồng tội phạm.

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

Trong quá trình nghiên cứu vả giải quyết van để, tac giả sử dụng các phương pháp nghiên cứu phổ biển như phương pháp tổng hợp, phương pháp

phân tích, phương pháp so sảnh, v.v.

6. Tĩnh mới của luận văn

Trong hau hết các cơng trình nghiên cửu, các tác phẩm, tap chí khoa ‘hoc hay các luân văn đều nhắc tới và chỉ ra, cũng như phân tích các dầu hiệu

pháp lý, tuy nhiên van để quy định hình phat

trong khi thi hành công vu" lại được quy định thành tội danh độc lập thì chưa

được đề cập đến nhiên Việc quy định thành tội danh độc lập bat đầu được

quy đính từ trong Bộ luật Hình sự năm 1999, Bộ luật Hình sự năm 1985, tộiƯ sung và "tôi lâm chết người

nay vấn chưa được tách ra làm tơi danh độc lập, cũng khơng có tên goi riêng

biệt ma chỉ là một khoản trong Điều 103 tội xêm phạm tinh mang hoặc sứckhöe của người khác trong khi thí hành cơng vu.

Trong luận văn này, tác giả có dé cập đến vẫn dé ý nghĩa cũng như tắm.

quan trong của việc quy định hình phạt bỗ sung bên cạnh hình phat chính áp dụng cho người phạm tơi. Hình phạt bỗ sung khơng chỉ quy định người pham. tơi có thé bị cắm dm nhiệm chức vụ, cầm hành nghề ma cịn thêm quy đính

hoặc làm cơng việc nhất định từ D1 năm đến 05 năm Như vay, quy định

không chỉ ap dung đối với chủ thể là cán bơ, người có chức vụ quyển hạn nữa mà nó cịn được áp dụng cho kể cả là người khơng có chức vụ quyển hạn

nhưng được giao nhiệm vụ đúng pháp luật để bảo vệ cho lợi ích chung Bén

cạnh đó, tác giả của luận văn cũng đưa ra được quan điểm của bản thân vẻ.

vấn đề tại sao “tôi làm chết người trong khi thi hành công vu" trở thành một

tội danh độc lập. Việc quy định la một tội danh độc lập để thay được sự quan

tâm và công bằng của Nhà nước trong việc xử lý người phạm tơi. Dù lê ngườitrình thường hay người đang thi hành cơng vụ, người có chức vu quyền han,

hay bất kể là ai...khi đã pham tội, đặc biệt là làm chết người thì déu phi chiu

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

mức hình phạt théa đảng theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó cũng nâng

cao được tinh thần trách nhiệm của người đang thi hành cơng vụ. Ngồi ra.

việc quy định tội này là một tô: danh độc lập cơn là biểu hiện của sự phân hoatrách nhiệm hình sự trong luết Hình sự, xây dựng nhiều khung hình phạt khác

nhau, kể cả khung hình phạt tăng năng, các hinh phạt bổ sung. Nguyên tắc ‘rach nhiêm hình sự được cụ thể hố 6 mức tơi đa các tinh tiết định khung &

từng tôi pham, củng với việc tach tơi danh, tách khung hình phat, tình tiếtnhư: lâm chết 01 người, lam chết 02 người trở lên, nan nhân là người đưới 16

tuổi, phụ nữ ma biết là có thai, các tinh tiết định khung hình phạt mới đã được

quy định

7. Ý nghĩa cửa luận văn.

Luận văn là công trình khoa hoc ở cấp thạc sĩ luật học, để cập khả chuyên. sâu, toàn diện những ván dé lý luân cũng như thực tiễn các quy định của Bộ luật

Hình sự năm 2015 vẻ tơi lam chết người trong khi thi hành công vu,

Trên cơ sở nghiên cứu những vấn dé lý luận, pháp lý cơ bản vẻ tôipham, hoc viên đưa ra một khái niệm mang quan điểm cá nhân về “tội lâm.chết người trong khi thi hành công vu"

Để tai luận văn thông qua việc nghiên cứu các dầu hiệu đặc trưng củatôi lam chết người trong khi thi hênh cơng vụ được quy đính trong Bộ luật

tình sự năm 2015 để thay được một số bổ sung, sửa đổi có chiều hướng tăng

năng về mức hình phat so với quy đính trong Bộ luật Hình sư năm 1985 vaBộ luật Hình sự năm 1999. Qua đó, tác gia nhận thay được sự nghiêm túc

cũng như để cao tính nguy hiểm của tơi làm chết người trong khi thi hành

công vụ đối với sã hội. Nhà nước va pháp luật luôn bao vệ quyển con người,

nhất là quyền sống - khơng ai có thể tước di sự sống của người khác.

Luận văn cũng đưa ra các quan điểm va đề zuất nhằm hồn thiện Bộ Tuật Hình sự vẻ tôi làm chết người trong khi thi hành công vụ, để cơ quan áp

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

dung co thé dua vào đó lam cơ sở

phù hop

Luận văn cũng xc định đúng dn quy định vẻ tôi làm chết người trongđịnh tội danh và đưa ra mức hình phạt

khi thi hành công vụ, ranh giới của tội nảy với một số tội khác có yếu tố

tương tự, để từ đó đưa ra các kiến nghĩ hoản thiên quy định này trong Bộ luậthình sự nước ta ở khía cạnh lập pháp.

Ngồi ra ln văn cịn có ý nghĩa làm tai liệu tham khảo vẻ lý luận

cũng như thực tién cho các hoc sinh, sinh viên chuyên ngành tư pháp hình sự, cán bộ thực tiễn, cung cấp tải liệu luận cứ khoa học, phục vụ hoạt đông lập

pháp hình sự, hoạt đơng áp dụng phép luật hình sự trong việc đâu tranh phỏngchống tôi phạm, tăng cường công tác tuyến truyền giáo dục vé quyển va nghĩavụ của nhân dân, vé ý nghĩa của việc chủ động đầu tranh phòng chồng tốiphạm 6 nước ta hiện nay.

8. Kết cấu của Luận văn.

Ngoái phén muc lục, mỡ đâu, kết luôn, danh mục tai liệu tham khảo,uận văn bao gồm các nội dung sau

Chương 1: Một số vẫn dé chung vé tôi làm chết người trong khi thi

hành công vụ.

Chương 2: Quy định vé tội lam chết người trong khi thí hành cơng vụ

trong Bộ luật Hình sự năm 2015, thực tiễn áp dụng quy định vẻ tôi phạm này

‘va một số để xuất,

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

CHƯƠNG 1:

MOT SỐ VAN BE CHUNG VE TỘI LÀM CHET NGUGI TRONG KHI THỊ HANH CÔNG VU

LL. Khai niệm tội âm chết người trong khi thi hành công vụ

Việc làm sáng tỏ nội ham khái niệm tội lam chết người trong khi thíhành công vụ cũng như đưa ra định nghĩa khoa học về tội pham nay có ý

nghĩa cả về lý luận và thực tiễn Trước hết, những phân tích về khái niệm và

việc đưa ra định nghĩa về tôi phạm này sẽ tạo ra nén tăng lý luân cho việc

phân tích và bình luận các quy đính vẻ tơi phạm nay trong Bộ luật Hình sự Bên canh đó, liên quan đến thực tiễn lập pháp hình sự, đây cũng sẽ là cơ sỡ

cho việc đưa ra các dé xuất hoàn thiện quy đính cia Bộ luật Hình sự năm2015 vé tôi làm chết người trong khi thi hanh công vụ.

Đây là khải niệm của một tội phạm cụ thể được quy định trong luật tình sự, vi vay là khái niệm để chỉ một hanh vi nguy hiểm đáng kể cho xã hội. Tính chất nguy hiểm cho xã hội của tội phạm nay thể hiện ở chỗ tội phạm. xâm hại tới một trong những khách thé quan trọng nhất được luật hình sự bảo. vệ la quyên song của con người. Bên cạnh đó, tinh nguy hiểm cho xã hội của tôi làm chết người trong khi thi hành cơng vụ cịn thể hiện 6 lỗi của người phạm tội đối với việc thực hiện hành vi gây ra cái chết cho người khác. Điểm.

khác biệt của tôi phạm nay so với những tơi xâm phạm tính mang con người

khác được quy định trong Bộ luật Hình sự chính là việc chủ thé của tơi phạm.

là người dang thí hành cơng vụ. Như vậy, nội dung cốt lối trong khái niệm tội

lâm chết người trong khi thi hanh công vụ là vấn dé công vụ và thi hanh công, vụ. Để làm rõ được khái niệm “Tôi lam chết người trong khi thi hành cơng

vụ" thì các khái niệm "công vụ”, “thi hảnh công vụ” vả "trong khi thi hành

cơng vụ" cần phải được phân tích và nhận thức cụ thể.

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Công vụ là một thuật ngữ được xem sét đánh giả từ những gúc độ khác

nhau. Do đó, cơng vụ được hiểu theo các phạm vi rộng hẹp khác nhau. Theo cách hiểu chung nhất, công vu là công việc công. Các công việc này được

thực hiện vi lợi ich chung, lợi ích cơng cơng, lợi ích sã hội. Trong khi đó, ởmột pham vi hẹp hơn, công vụ chỉ giới hạn trong các hoạt động của Nhà

nước. Đây cũng chính là cach quan niệm về công vụ của nhiều nước trên thé giới. Theo cách hiểu nay, công vụ gắn lién chặt chế với con người lam việc.

cho Nha nước và những công việc của Nhà nước do những con người đó thựchiện Hep hơn nữa, một số nước coi công vụ chỉ giới han trong phạm vi hoạtđông của các cơ quan hành chính mả khơng tính dén các hoạt đơng lập pháp

và tư pháp (xét zử vả công tổ) trong bộ máy nha nước. Sau đây là một số cách hiểu về công vụ:

- Công vụ là các hoạt động của các cơ quan quyén lực Nhà nước.

- Công vụ là một hệ thống bao gồm tất cả hoạt đông của những người lao động mang tính dan sự trong các cơ quan nha nước và được bổ nhiệm dua

trên năng lực, khơng phải dua vào sự liên kết chính trì". Theo cách hiểu như

vay, không bao gồm các hoạt đơng mang tính dân sự.

- Cơng vu lả hoạt đơng dem lại quyển lợi chung cho mọi người. Điễu nảy

cũng có thể thấy. cơng vu (thuật ngữ) cũng gin với khái niệm dich vụ cơng,

khu vực cơng, hảnh chính cơng,

- Công vụ gắn liễn trực tiếp với con người là công chức. Công vu bao gồm

toan bô những người được Nha nước hoặc công đông lãnh thé bd nhiệm vao một công viếc thường xuyén trong một công sở hay mét thực thể công, va được xép vào một trong những ngạch của nênhành chính.

1 Bộ Nội Vụ, "Cơng chức, công vu”, Cuyẩn để 3

‘te: etod moha gov vnloplosdsikesovrccslsdminfchuyenvisa/ChuyenDx3 pdf, truy cập3182020.

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

"rong số các ta liệu, thuật ngữ cổng vụ được hiểu theo mat số cảch sau:

- Công vụ lé hoạt động của Nhà nước nhằm thực hiên ý chí của nhân dân

- Cơng vụ la quy chế, nguyên tắc hoạt động của các cơ quan Nha nước nhằmthực hiện các chức năng quản lý 2 hội theo mục tiêu đã vạch ra

- Công vụ là hoạt động thực hiện đường lồi, chủ trương chỉnh sách của Đăngva Nhà nước,

- Công vụ là loại lao đông mang tính quyển lực, pháp lý được thực thi bồi đội ngũ công chức nhằm thực hiện các chỉnh sách của Nha nước.

- Căn cử vào những hoạt động của hệ thống các cơ quan Nha nước, có thể hiểu công vụ là "hoạt đông thực thi của hệ thông các cơ quan Nha nước do

chính những con người của Nha nước thực hiện”

‘Voi cách hiểu nêu trên, đó là cách hiểu theo nghĩa rộng của từ công vụ. Tuy nhiên, tuy thuộc vao từng điều kiện cụ thé của quốc gia vả tinh hình cu thể, cách hiểu trên co thé khác nhau về quy mô, nội dung va nhóm cơng việc.

- Cơng vu là hoạt động cia lực lượng vũ trang trong việc bio về dat nướcchống xâm lược

- Công vụ là hoạt động của các cơ quan lập pháp. Đó là những đại biểu dân cit

hoạt động theo nhiệm kỷ.

Ở một số các trường hợp cu thể, các hoạt động déu do Nha nước thực. hiện, nhưng tham gia của nhiễu lực lượng khác cũng có thé coi đó là hoạt động mang tính cơng vụ. Ở nhiều nước, khi nói đến cơng vụ là nói đến hoạt

đông phục vụ nha nước, công vu chỉ thuộc vẻ nha nước, cịn hoạt động cia

các tổ chức chính tri hay chính trị- zã hội là việc tiếng của các chủ thể của các tổ chức đó, khơng nằm trong phạm tri công vụ. Ở nước ta, hoạt động do các cán bô, công chức, viên chức trong bộ máy Nha nước, trong tổ chức chỉnh tri, các tổ chức chính trị-zã hội va nhiều tổ chức xã hội khác thực hiện thực chất

của nhả nước của dân, do dân vả vì dân Hoạt động đó mang tính chun

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

nghiệp, thường xuyên và được bao dim bang ngân sách Nha nước, hay chỉ

một phan từ ngân sách nha nước. Như vậy, có thể hiểu đây la hoạt động công ‘vu với nghĩa đây đủ nhất của tir công vụ theo cách hiểu ở Việt Nam va theo quy định luật Việt Nam Tóm lại, dua trên những gi đã phân tích ở trên, có thé

khái qt "cơng vụ là hoạt đồng mang tính quyển lực- pháp lý được thực thibởi đội ngũ cán bộ, cổng chức, viên chức Nhà nước hoặc những người khác

khi được Nhà ước trao quyển nhằm thực hiên các chức năng, nhiệm vụ của

Nha nước trong q trình quan lý tốn diện các mất hoạt động của đời sốngxã hội. Công vụ là phục vụ nha nước, phục vụ nhân dân và gin liên với quyền

Tực nha nước”,

GS.TS. Nguyễn Ngọc Hoà đã đưa ra cách hiểu vẻ "công vụ" như sau:

“Công vụ là loạt đông theo ding pháp luật của chit thé được co quan Nhà

rước giao nhằm tực hiên nhiệm vu quản If hành chính Nhà nước bao gỗm quân i hành chính, tổ tung và thi hành án 2 ‘Nhu vay, cơng vụ có thể hiểu lả

hoạt đơng đúng pháp luật và những hoat động không đúng pháp luật thi

không được coi lả cơng vụ. Theo đó, chủ thé của cơng vụ có thể la người có thẩm quyền ban hảnh văn ban áp dung quy pham pháp luật, là người có thẩm. quyền thi hành các văn bản quy phạm pháp luật hoặc lả người có thấm quyển

tiến hành các hoạt động khác mang tính pháp Ii ma khơng cn ban hảnh văn‘ban quy pham pháp luật.

Côn đổi với khải niệm "người thi hành cơng vu" tức là nói dén chủ thể thực hiện hoạt đông đúng pháp luật nay. Họ có thé là cán bơ, cơng chức, viên

Bộ Nội Vụ, "Công vụ công chúc", chuyên để 3

"te [l#bd moha gov vn/uploads/resourcesladmin/chuyenrrien/ChmyenDe3 pdf, tray cập,31872020,

Nguyễn Ngoc Hoà (2012), "Vấn thi hành cơng vụ và chế inh hơng về chính ding trong Luật hình cự Việt Nam”, Tạp ol Luật hee, (2)

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

chức của cic cơ quan Nha nước, té chức chỉnh trị, tổ chức chính tri - x hội,

tổ chức chính trị - xã hội- nghề nghệp, tổ chức xã hội hoặc là cũng có thể lá một công dân bat kỳ được cơ quan Nhà nước có thẩm quyển huy động, yêu

cấu thực hiện nhiêm vu theo đúng pháp luật. Công việc của ho phải làm làthực hiên các chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan Nha nước, các tổ chứcnhằm phục vụ lợi ích chung của Nha nước, của xã hội và các hoạt động ayphải tuân thủ theo quy đính của pháp luật. Người thi bảnh công vụ là người

thi hành các hoạt động đúng pháp luật. Như vậy, trước hết người thi hành cơng vụ phải 1a người có thẩm quyền thực hiện các cơng vụ nhất định va ho

có thể khẳng định

được một người có thé là người thi hành cơng vụ vi họ có vị trí cơng tác thẩm.

đang thực hiến cơng vụ đó. Thơng qua các phân tích tr

quyên tiến hành công vu nhưng ho chỉ thực sử là người thi hành cơng vụ khího đã thực hiện công vu, tức là hoạt động đúng pháp luật. Như vây, tôi lam

chết người trong khi thi hành công vu là tơi xâm phạm đến tính mang con

người, được thực hiện bởi người đang thi hành các hoạt đông đúng pháp luật”

"Từ những phân tích vé nội ham của khái niêm tôi làm chết người trongkhi thi hành công vụ nêu trên, các nghiên cứu khác nhau đã đưa ra định nghĩavẻ tơi pham này. Giáo trình Luật hình sư Việt Nam của Khoa luật Đại hoc

Quấc gia Hà Nội định nghĩa: “Tội làm chết người trong kit tht hành công vụ được hiễu là trong kiủ thi hành cơng vụ đi làm chết người đo đìng vit lực

ngồi những trường hop pháp luật cho phép". Giáo trình luật hình sự của

Trường Đai học Luật Hà Nội cũng đưa ra định nghĩa: “Ta hành vt làm chốt

người trong kit tht hành cơng vụ đo đừng vit luc ngồi những trường hop

Ý Nguyễn Ngọc Hòa (2012), "Vấn đề th hinh cơng vụ và ch định phịng vệ chính đáng trong Luật inh sự Việt Nam", Tạp chí Luật học, @).

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

pháp luật cho phép"’. Bên canh do, cũng có quan. 'Làm chết người

rong kiu thi hành cơng vụ là hành vi đẳng vũ lực ngoài những trường hop

pháp Iuật cho phép trong khi tht hành công vụ dẫn đến chết người 5. Tác già

luận văn nhận thay các định nghĩa nảy déu phân ánh được các dẫu hiệu đặc

trưng của tội phạm nay như. chủ thể thực hiện tội phạm, đối trong tác động, "hành vi làm chết người, dầu hiểu đang thí hành cơng vụ, tuy nhiền vẫn chưa nên được lỗi của hành vi làm chết người. Từ những phân tích trên, bản thân tác giả cũng đưa ra định nghia về “Tôi iam chết người trong khi thi hàmh cong

vu là hành vi của người cô chức vụ. quyền hơn hoặc người khác được ngườiode cơ quannước giao, thực hiện một nhiễm vụ công vi lợi ich ciumg.cũa nhà nước, trong quá trink làm nhiệm vụ đã đìng vĩ lực ngồi trường hop

ất người"

1.2. Đặc điểm của tội làm chết người trong khi thi hành công vụ.

Các tội danh khác nhau déu mang những đặc điểm khác nhau, các đặc

_pháp luật cho pháp làm c¡

điểm này đều được rút ra từ khái niệm của tơi pham Trên cơ sỡ các phân tích

trên về khái niệm tội lam chết người trong quá trình thi hành cơng vụ, tơi

phạm nay có những đặc điểm cơ ban sau:

"Thứ nhất, tơi lâm chết người trong khi thí hành cơng vụ là một tội âm.

phạm đến tính mạng của người khác. Dai tượng tác động cụ thé của tội nảy là

con người, là những người đang sống, đang tổn tai độc lập trong x4 hội với tưcách là một con người, một thực thé tự nhiền. Tôi pham nay tác động lâm.

* Truong Đại học Luật Hà Nội (2018), Giáo mình Tuất lành sự Việt Nom, Phan các ti phạm, Qoén 1, Nxb. Công an nhân dân, 75

* Định Vấn Qué (2018), Binh luận Khoa học Bồ luật Eình sự - phan các tã pham, tấp T~

Các ti pham nh mạng, sức Khoé, nh lẫn cluyén sấu, Nhà xuất bn Thành phố Hồ ChiMinh, 76.

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

tiến đổi tinh trạng bình thường của đổi tượng lả con người dang con sống. Như vậy, khách thé quan trọng nhất của tội nảy là quyển sống, hay quyền được tơn trọng vả bảo vệ tính mạng của con người. Mudn xâm hai khách thé

nay, hảnh vi pham tội phải tác đông lên đối tương 1a con người, 1a một thực

thể sông tự nhiên. Con người phải là một cơ thể con sống, thởi điểm tính tir

khi ra đời cho đến khi chết

‘Thi hai, tội lam chết người trong khi thi hanh công vụ là tội phạm gin liên với hoạt động thi hành công vụ của con người và chủ thể của tôi pham.

đặc biệt, Thi hảnh công vụ là việc thực hiện, thực thi va làm.nay là chủ t

các hoạt động đúng pháp luật với ý nghĩa để bảo về lợi ích chung. Ngồi những đặc điểm của chủ thể bình thường, thì chủ thể của tội làm chết người

trong khi thi hành công vụ la những người cản bộ, cơng chức, viên chức,những người có chức vụ quyển hạn nhất định, hoặc những người được tham.

gia thực hiện nhiệm vụ công, nhiệm vụ đúng pháp luật. Chủ thể nay luôn gắn liên với hoạt đông đang làm đó 1a hoạt động thi hành cơng vu (đúng pháp

luật). Nêu như cũng là cản bộ, công chức, viên chức, hoặc những người cóchức vụ quyển hạn nhất định nhưng khơng đang trong q trình làm nhiềm vụ

hay thi hành cơng vu thì khơng được coi là chủ thể của tội nay.

Thứ ba, tôi lam chết người trong khi thi hành cơng vụ lả hanh vi sửdụng vũ lực ngồi những trường hop pháp luật cho phép của người đang thi

hành công vu dẫn đến làm chết người, hậu quả chết người là do nguyên nhân

hành vi ding vũ lực của người thí hành cơng vụ gây nên. Đối với cá nhân của

tác gã, có thể định nghĩa vé “vũ lực” như sau: 1é ding lực tác đồng lên vũ khí

gây ra hau quả. Néu như có hậu quả chết người, nhưng không phải nguyênnhân từ hành vi ding vũ lực ngồi những trường hop pháp luật cho pháp thikhơng phải la tôi làm chết người trong khi thi hành công vụ.

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Thử tu, đây là một tội pham cổ ý, tuy nhién xuất phat từ động cơ thi ‘hanh công vụ, tức la vi lợi ich chung, vi mong muon thực hiện nhỉ ệm vu được giao. Lỗi cổ ý là trường hợp có lỗi, trong đó chủ thể lựa chọn vả thực hiện. hành vi gây thiệt hại mắc di đã ý thức được các dẫu hiệu thể hiện tính gây thiệt hai của bánh vi đó. Như vay từ định ngiữa trên có thể nhận thấy 02 dầu

cô ý': “Chủ thé nhận thức được các

thiệt hat của hành vì phạm tơi. Cini thé có đủ điều kiện lựa chọn, thực

"ảnh vi phù hợp với đôi hỏi của xã hội”. Với hai dẫu hiệu trên, dẫu hiệu đâu

dùng để phân biệt với lỗi vô ý còn dầu hiệu hai để phân biệt trong trường hợp khơng có lỗi. Như vậy, nhìn chung tính nghiêm trong của lỗi cô ý thể hiện ở chỗ chủ thể đã lựa chọn và quyết định thực hiện hành vi, trong khi đã nhận.

thức được day di tác đông của nó đổi với xã hội. Trong trường hợp pham tội

với lỗi cổ ý, luôn phải gắn liên với dầu hiệu hảnh vi khách quan.

‘Vi đụ: Với tội làm chết người trong khi thi hảnh công vụ, mặt chủ quan của lỗi cô ý cứng như zác định lỗi cô ý phải gắn liên với dầu hiệu khách quan. của câu thành tội phạm. Chủ thé sẽ có lỗi cơ ý khi thực hiện hanh vi khách.

quan, nhân thức được hành vi khách quan đã thực hiện là hành vi có tính chấtlàm chết người, đổi tượng ma hành vi tác động hay nhằm vao lả con người

(đang cịn sơng). Tuy nhiên chủ thể đã lựa chọn hành vi gây nguy hiểm cho

người khác vi đã chấp nhân được những dấu hiêu đã nhận thức được, baogồm là cả hâu quả thiết hại mả hành vi gây ra, để đạt được mục đích, tuynhiên mục đích ở đây khơng trùng với hậu qua của hành vi

Nhiệm vụ cia người thi hanh công vu là bao vệ các lợi ich của Nha

nước, hồn thành nhiệm vụ được giao, khơng gây thiệt hại. Và động cơ dẫn đến làm chết người trong khi thi hành công vu la vi để bao vệ các lợi ich

“Nguyễn Ngọc Hoà (2015), Tạ phan và cấu thành ti phưm, NB tr pháp tr122

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

chung đó. Người có hảnh vi vi phạm pháp luật sau khi thực hiện hành vi đã

‘va trdn hoặc né tránh, để bắt ho để trừng trị theo đúng pháp luật, người thi

hành cơng vu đã có sử dụng vũ lực ngoài trường hợp phép luật cho phép và

tiết rằng sẽ gây ra hậu qua chết người, những vẫn lam vi mục dich dé bao vệ những tải sản cũng như lợi ích Nhả nước, nhiệm vụ được giao. Đơng cơ để

người thi hành công vụ thực hiên hành vi sử dụng vũ lực ngoài những trườnghợp pháp luật cho phép là xuất phát từ động cơ nhắm dim bao thực hiên chức

năng của Nha nước, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức hoặc của công dân, đồng thời duy tử trật tư cũng như sự én định của sã hội. Nêu như không

xuất phát từ động cơ nay thi người thực hiện hành vi có thể phải bi xử phạt về

những tội phạm có tính chất nguy hiểm hơn. Như vậy, có thể hiểu dau hiệu

“trong khi thi hành công vụ” la một dẫu hiệu lam giảm nhe trách nhiệm hình

su cla tơi, vi đơng cơ dẫn đến hành vi làm chết người lả vi lợi ich chung

13. Ý nghĩa của việc quy định tội làm chết người trong khi thi

hành cơng vụ

Trên cơ sé phân tích khái niệm tội kam chết người trong khi thi hành.

công vụ và các đắc điểm cia tội pham nêu trên, có thể rút ra ý nghĩa của quy

định vẻ tội phạm này:

Thứ nhất, quy định vé tôi phạm độc lap cho thấy rõ nét ngun tắc

phân hố trách nhiệm hình sư trong luật hình sự Việt Nam Phân hố tráchnhiêm hình sự là ngun tắc của hoạt đơng xây dựng pháp luật (hình sự)

Phan hố trách nhiệm hình sự với nổi dung tao ra các quy pham pháp luật thể

hiên đường lơi xử lí có phân biệt của Nha nước đối với những loại trường hoppham tơi có sự khác biệt nhất định. Phân hố trách nhiêm hình sự la việc cơ

quan áp dụng pháp luật van dung các quy pham pháp luật hình sự để xác định

TNHS cho từng người pham tôi trong từng trường hop pham tôi riêng biết với'yêu câu là làm cho hình phạt được tuyên phủ hop với tính chất, mức đơ nguy.

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

hiểm cho xã hội của hảnh vi phạm tội, phủ hợp với nhân thân người phạm tội

cũng như hoàn cảnh pham tội của người đó. Việc quy định tội nay 1a tội độc

lập với các tội phạm khác có u tơ tương tự, cho thay quy định xử lí có phân tiệt đối với các loại trường hợp phạm tội khác nhau. Việc tách tội lam chết người trong khi thí hành cơng vụ thảnh một tối độc lập lả biểu hiện cia sự phân hoa trách nhiêm hình sự trong luật, bên cạnh đó cịn tạo điều kiện thuận

lợi về mất kỹ thuật

định các khung hình phat khác nhau. Trường hop phạm tội làm chết mộtngười và trường hop phạm tôi lam chết 02 người trở lên, nan nhên dưới 16

tuổi và phụ nữ ma biết la có thai. Trong đời sông thực tiễn, các hảnh vi phạm. tôi được thực hiện rat phong phú, đa dang và có thé địi hỏi phải có những mục đích xử lí khác nhau nhằm đạt được mục đích bao vệ các quan hệ xã hội. Tội lãm chết người trong khi thí hành cơng vụ được thực hiện bởi chủ thể đặc

biệt và luôn dang trong khi thi hành công vu, vi động cơ bao vệ lợi ích của

lếp tục phân hố trách nhiém hình sự qua việc quy

Nha nước nên đã làm chết người. Như vậy, một lần nữa, ngun tắc phân hố

trách nhiệm hình sự thể hiện dựa trên sự khác biệt về tính chất, mức độ nguy hiểm cho x hội của tôi phạm vả đặc điểm nhân thân của người phạm tội. Trong tôi làm chết người trong khi thi hảnh công vụ, sự khác biết thể hiện ở

nhân thân người phạm tơi là người có chức vụ quyển hạn hoặc được giaonhiệm vụ bảo vệ lợi ich chung và đông cơ phạm tôi là vi thi hanh công vu.

Thứ hai, quy định về tôi phạm này một cách cụ thé cũng có ý nghĩa sắcđịnh một ranh giới cho việc thi hành công vụ đúng phép luật. Quy định nay sẽnhư một cảnh báo cho những cản bộ, công chức đang làm nhiệm vụ: luônluôn bình finh va xử lý tinh huống khơn khéo, tránh kam thiệt hại vẻ con

người, để vừa có thé bảo vệ được các lợi ich chung của Nha nước va vừa bảo.

vệ được con người. Đồng théi lam cho người thi hanh công vụ phải nâng cao‘rach nhiệm của ban thân trước tính mang va sức khoẻ của người dân, khơng

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

có tinh trang “mượn cd” bao vệ lợi ích chung, dang thí hành cơng vu đễ tuỷtiện gây thiệt hại tới tính mang của người khác trong quả trình dang thi hànhcơng vụ. Việc quy định tội làm chết người trong khi thi hành công vụ như một“rao chắn” pháp lý trong việc duy tr va giữ trất tự an ninh 2 hội.

Thứ ba, việc quy định tội làm chết người trong khi thi hành công vụ

cho thấy sự kiên quyết bao vệ quyền con người của Nha nước. Hành vi dùđược thực hiện trong hoàn cảnh dang thi hanh công vu và với động cơ thíhành cơng vụ (bao vệ lợi ich chung), nhưng do vượt qua giới han của việc

dùng vũ lực ngoài những trường hợp pháp luật cho phép dẫn đến chết người

nên phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Như vay việc quy định tôi

phạm là căn cứ cụ thé trực tiếp để các cơ quan có thẩm quyền áp dung cho từng trường hợp cụ thể một cách chuẩn xác. Việc áp dung quy định của pháp luật để xử lí tội phạm, người pham tội một cách chuẩn xác của các cơ quan ap

dụng pháp luật từng bước tao được niém tin từ nhân dân, qua đó thu hút đượcđông đão quản chúng tham gia vào quá trình đầu tranh phịng chẳng tội phạm.Việc tăng cường vai trị của pháp luật nói chung vả pháp luật hình sự nóitiếng có ý ngiấa quan trong trong việc đâu tranh phịng chống tội pham nóichung và tội làm chết người trong khi thi hành cơng vu nói riêng. Quy đínhnay cũng đã cũng cổ lịng tin cơng dân vào cơng tác phịng chồng tơi phạm.của Nhà nước, Quy định tôi lâm chết người trong khi thi hành cổng vụ cịngiúp cho mọi cơng dân trong xã hội có cải nhìn tích cực và tin tưỡng vào chế

đơ, đường lối quản lý Nhà nước của Đăng, Chính phi, Dù chủ thé có là cán

tơi sẽ bi xử phạt theo quy định. Điều đó nhằm mục đích xây dựng một xế hộicó trất tự, kỹ cương, văn minh, đặc biết lá hướng đến bao vệ va phát triển cácgiá trị văn hoa của zã hội truyền thống, trong đó chú trong việc bao vệ quyển

công chức, viên chức, si quan... hay bat cứ ai có thẩm quyển nhưng đã có

con người.

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Kết luận Chnong1

Với Chương 1, những van dé chung vẻ tội làm chết người trong khi thi

hành cơng vụ, tắc giã đã phân tích khái niệm tơi làm chết người trong Khi thihành công vụ va đưa ra định nghĩa vé tội phạm nay. Từ khái niệm đó, luận

số kết luân khái quát có thé rút ra như sau:

‘Tink nhất, vé khái niêm tội lâm chết người trong khi thi hảnh cơng vu,

có nhiễu định nghĩa được đưa ra trong các giáo trình, bình luân Bộ luật Hình

sự và déu thống nhất rằng đây là hành vi gây thiệt hai cho tính mang cia

người khác một cách cổ ý được thực hiện bởi người thi hành cơng vụ trongq tình người đó đang thi hành cơng vụ đưới hình thức dùng vũ lực ngồitrường hợp pháp luật cho phép

Thứ hai, về đắc điểm của tôi làm chết người trong khi thí hành cơng

vụ: làm chết người trong khi thi hành công vụ là một trong những hảnh bi

pháp luật nghiêm cầm vi nó xêm hại đến khách thé mà Bộ luật Hình sự bao vệ

- quyển được sống. Người thực hiện hảnh vi làm chết người 1 chủ thé đặc

biết, ngoài cắc dâu hiệu vé chủ thể thường thì chủ thé đặc biết của tơi nay là

người có chức vụ quyển hạn nhất định, là cán bồ, cổng chức, viên chức, s

quan, hoặc là người bình thường được giao nhiệm vụ bởi người có thẩm quyển dé lam công việc đúng pháp luật...họ la những người đang thi hành.

một nhiệm vụ nhất định. Hậu quả tôi làm chết người trong khi thí bảnh cơng‘vu gây ra là làm chết người, đây 1a dẫu hiệu câu thành vật chất - phải nhìn

thấy được hau quả sảy ra. Hậu quả làm chết người đã xây ra do chủ thể của

hành vi thực hiện ding vũ lực ngoài những trường hợp pháp luật cho phéptrong khi thi hành công vụ với đông cơ là nhằm dim bảo thực hiện chức năngcủa Nhà nước, bao vệ lợi ích của Nha nước, duy trì trất từ xã hội.

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

"Thứ ba, việc quy định tôi lam chết người trong khi thi hảnh công vụ là một tôi danh độc lập trong Bộ luật Hình sự có ý nghĩa rất quan trong, đây chính lé một chính sách phân hố trách nhiệm hình sự. Qua đó thể hiện được

đường lỗi xử lí có phân biệt của Nhà nước đối với những loại trường hợpphạm tội có sự khác biệt nhất định. Quy định này có ý ngiấa giúp cơ quan áp

dụng pháp luật van dụng các quy phạm pháp luật hình sự để zác định trách nhiệm hình sự cho từng người pham tội trong từng trường hợp cụ thể với yêu

cầu “Lam cho hình phạt được tuyến phi hợp với tính chất, mức độ nguy

hiểm cho xã hội ma hành vi phạm tội, phủ hợp với nhân thân người pham tơi cũng như hồn cảnh của họ”. Bên cạnh đó, việc quy định tơi làm chết người trong khi thí hành cơng vu là một trong những quy định quan trong thể hiện sự tôn trọng cũng như bảo đảm của Nhà nước đổi với quyển tự nhiên, von có của con người, cụ thể lả quyền sống Qua đây, Nhà nước thể hiện thái độ

nghiêm khắc

quyển sông của con người, góp phân tránh tinh trạng lam dụng những sơ hở. của pháp luật để 4m phạm tới tinh mang của người khác nhằm thực hiện

mục đích cá nhân như trén trách trách nhiệm hình sự.

với những người có chức vụ, quyển hạn mà sâm phạm.

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

CHUONG 2:

QUY ĐỊNH VE TOILAM CHET NGƯỜI TRONG KHI THI HANH CONG VỤ TRONG BO LUAT HÌNH SỰ NĂM 2015 , THUC TIEN AP

DUNG QUY ĐỊNH VE TOI VÀ MỘT SÓ DE XUẤT LIEN QUAN

2.1. Quy định về tại lâm chết người trong khi thi hành công vụ trong Bộ

uật hình sự 2015

Thấy được tam quan trọng của việc bảo vệ lợi ích của Nha nước, của tổ

chức, nâng cao hiệu quả cổng tác đâu tranh phòng chẳng tội phạm. Do yêu cầu

của đầu tranh với những hanh vi sử dụng vũ lực của người thi hanh công vụ

nén Nhà nước đã quy đính "tội lâm chết người trong khi thi hảnh công vu"Ti làm chết người trong khi thi hành cơng vụ đã được quy định trongBộ luật Hình sự năm 1985 và Bộ luật Hình sự năm 1999. Tuy nhiên cho đền

Bư luật Hình sự năm 2015, sửa đỗi bd sung năm 2017, quy định này đã có sự thay déi theo hướng cụ thé hơn vẻ trường hợp phạm tội đặc biệt (lam chết từ. 02 người trở lên, nạn nhân đưới 16 tuổi, phụ nữ ma biết 1a có thai), tăng nặng.

"mức hình phạt đối với người phạm tơi.

Trong Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, tội

lâm chết người trong khí thí hành cơng vụ được đất trong chương " các tội

xâm phạm tinh mạng, sức khoẻ, nhên phẩm, danh dự của con người”,

Điều 127

1 Người nào trong kh tht hành cơng vụ mà làn chết người do đồng vũ lực

ngồi những trường hop pháp luật cho phép, thi bt phạt tù từ 05 năm đẫn 10

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

b, DSi với người đưới 16 tudi, pha nữt mà biết là có thai.

3. Người phạm tội cịn có thé bị cẩm đảm nhiệm chức vụ, cẩm hành nghề

“hoặc làm công việc nhất ami từ 01 năm đắn 05 năm

Nhu vay, điều luật gồm 03 khoản. Trong đó, khoản 1 là quy định chung vẻ dâu hiệu pháp lý của tôi lâm chết người trong khi thi hành công vu và các

khung hình phạt cơ ban; Khoản 2 là quy định vé trường hợp phạm tôi tăng

năng ( lâm chết 02 người trở lên, đổi với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mã biết là có thai) và khoản 3 là các hình phạt bổ sung’.

Thơng qua khoản 1 của Điều luật, co thé thay tội làm chết người trong khi thi hành công vụ được thực hiện béi người thi hảnh công vụ, chủ thể ở đây là chủ thé đặc biết. Chủ thể thực hiện hành vi phạm tôi của tôi nảy là người đủ 16 tuổi trở lên vì tội nảy khơng thuộc các tội mà tuổi chịu trách nhiệm hình sự có thé từ đủ 14 tuổi trở lên được liệt ké trong khoản 2 Điều 12

Bộ luật Hình sự năm 2015”.

Người phạm tội của tơi nảy chỉ có thé 1a người dang thi hảnh cơng vụ"! ‘Nguoi thi hảnh công vụ trước hết phải lả người có thẩm quyền thực hiện cơng

‘vu nhất định và thứ bai ho đã thực hiện cơng vụ đó - tiến hành các hoạt độngquản lí Nha nước đúng pháp luật. Như vậy, người thi hành cơng vụ là ngườicó chức vu, quyền han trong cơ quan Nha nước hoặc tổ chức xã hội, thực hiện

Ê Quốc hội (2015), Bộ luật Hinh sự nước Cong hoà xã hột chủ nghia Mật Nam năm 2015, sữa đã 66 amg nm 2017, Hà NB

® Nguyễn Ngọc Hồ (2018), Binh ln kon học Bộ luật Einh sự nim 2015 được si đã 4 sing năm 2017 ~phẫn các t phạm, quyên 1, NXB Tw pháp, Ha Nài

1 Quốc hội (2015), Bộ luật Huh sự nước Cơng hồ xổ hi chủ nghia Wit Nam năm 2015, sữa đã Bễ amg nấm 2017, Hà Nồi

4 Nguyễn Ngọc Hos, "Vân để hi hành công vụ và chế Ảnh phịng vệ chính ding tong Luật hinh sự Việt Nam, Tip olf Lat học, số G)

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

chức năng, nhiệm vu của minh vả cũng có thể la những công din được huy đông làm nhiệm vụ như tuẫn tra, canh gác theo kể hoạch của cơ quan có thẳm.

quyền, phục vụ lợi ích chung của Nhà nước, của xã hội. Những người đó lànhững người do tính chất cơng việc được giao nên được phép dùng vũ lực

trong những trường hợp nhất định để thực hiện nhiệm vụ của mình Cũng có

trường hợp là cơng dân không tự nguyện tham gia vao việc bao vệ, tri an

nhưng được giao thực hiện một việc đúng pháp luật bởi người có thẩm quyền

trường hợp này cũng được xem lé người thi hành công vu.

Bên cạnh dau hiệu chủ thé ma có thé thay thơng qua khoản 1 Điều 127 Bồ luật Hình sự năm 2015, thi có thể nhận ra hành vi của tơi lam chết người

trong khí thi hảnh công vụ là hảnh vi dùng vũ lực, mã vũ lực nay ngoài nhữngtrường hợp mã pháp luật cho phép. Néu trường hop dùng vũ lực nhưng đượcpháp luật cho pháp thi hành vi đó khơng phải hành vi để cầu thành tội này.

Người thi hảnh nhiệm vụ độc lập được nỗ súng vào đối tượng không cần cảnh

‘ido trong trường hợp đối tương dang sit vũ khí, vật liệu nỗ, vũ lực de doa trựctiếp đến tính mang của người thi hành công vu hoặc người khác, hoặc đổi

tương đang sử dung vũ khí, vat liêu nỗ trực tiếp thực hiện hảnh vi phạm tôi

khủng bộ, giết người, bất cóc con tin khi vừa thực hiện xong ảnh vi phạm tơi

đó... hoặc người thi hành nhiệm vụ độc lập được nỗ súng vào đổi tượng sau khi đã cảnh báo rằng mệnh lệnh lời nói hoặc bắn chi thiên trong trường hợp đổi tượng dang sử dung vũ khí, vat liêu nỗ hoặc cơng cu, phương tiện khác tan cơng hoặc chẳng trả de doa tính mạng, sức khoẻ của người thí hành cơng vụ hoặc người khác. Những hành vi ma dùng vũ lực ngoài trường hợp Luật

nay cho phép đều bi coi là hành vi ding vũ lực ngoài trường hợp pháp luậtcho phép

Qué hội C017), Ladt quân Lý sử dụng vi lài vật liệu nỗ và công cụ hợ năm 2017, Hà Nội

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

"Tội làm chết người trong khi thi hành cơng vụ có hêu quả là lam chết

người. Hậu quả này lả nguyên nhân cia hành vi dùng vũ lực ngoài trường hợppháp luật cho phép và người thực hiện hành vi gây ra hậu quả chết người với

lối cổ ý. Xuất phát từ động cơ thi hanh công vu vả vi lợi ich chung nên xảy ra

hậu quả làm chết người

Khoản 2 của Bộ luật quy định khung hình phạt tăng năng hơn và có mứctù cũng nhiễu nấm hơn so với khoản 1 của điểu nay. Tôi làm chết người trongkhi thí ban cơng vụ mà gây ra hâu qua là 02 người chết trở lên trong củng mộtlên pham tội. Bên cạnh đó cịn có trường hợp phạm tôi mà nạn nhân là người

dưới 16 tudi ~ đây là đối tượng cần được bao vệ đặc biệt, và phụ nữ biết là có

thai thì cũng châu mức hình phạt tương tự như lãm chết 02 người trở lên.2.1.1. Quy định về

Thông qua quy định vẻ tội làm chết người trong khi thi hanh công vụ.

trong Bộ luật Hình sự năm 2015, có thể thay được các dâu hiệu pháp lý đặc

trưng của tôi phạm này, Việc phân tích các dẫu hiệu đặc trưng đó vừa giúp

định tơi chính xác, vừa dé phân biệt tơi nay với các tơi khác có dầu hiệu giống.

hoặc tương tư.

311.1 Khách thé của tội phạm

Đối tượng tác động của tôi lâm chết người trong khi thi bánh công vụ làcon người (đang còn sống). Con người là đối tượng hang đầu được luật hình

iu liệu phúp lý đặc trưng của tội phạm:

sử nói riêng cũng như pháp luật hình sự nói chung bão vê. Bảo vệ con người,

quan trọng nhất là bảo vệ tính mang, sức khoẻ va nhân phẩm, danh dự, tự do của họ. Từ điển Tiếng Việt có đưa ra khái niệm vẻ “sống” là tổn tại ỡ hình thức có sự trao đổi với mối trường, có sự sinh trưởng va phat triển. Quy định

của pháp luật Việt Nam hiện hành thi quyển sống của con người chỉ được xác

định đối với con người độc lập va còn dang sing Cuộc sống của con người được tính từ thời điểm sinh ra cho đến khi sự sống thực sự chấm dứt. Theo đó

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

quyền sống của con người cũng được tính từ thời điểm bất đâu sự sống cho

đến khi con người đó thực sự chấm đứt hoan tồn sự sing”?

'V khía cạnh khoa học, trường hợp bảo thai hiện nay trên thé giới cũng

như tại Việt Nam còn nhiều quan điểm trái ngược nhau. Xâm phạm đến sự. sống của bảo thai có thể được coi là xâm phạm đến quyển sống hay không. Có quan điểm cho ring, bao thai được coi 1a một con người. Bảo thai đã thực sự bat dau có sự sống và phát triển binh thường với vai trò là một thực thé sống. Như vậy theo quan điểm này bão vệ bảo thai chính lả bão vệ một con

người, việc xm phạm đến bảo thai cũng là xêm phạm đến quyển sống, Bên

canh đó cũng có những quan điểm khác, cho rằng bảo thai thì chưa được coi là con người. Thời điểm để được coi là con người chính là thời điểm bao thai được sản phụ sinh ra. Bảo thai tuy đã bắt đâu sự sông trong tử cung của người mẹ, nhưng vẫn chưa tổn tại độc lap. Với pháp luật Việt Nam chỉ cơng nhận là con người khi đứa trẻ đó được sinh ra. Thời điểm đứa trẻ đó được sinh ra tiện nay van có nhiêu tranh cãi và rất mâu thuẫn. Thời điểm đứa trẻ được cắt sợi dây rén lả thời điểm đứa trẻ thực sự trở thành một thực thé sống độc lập. Thời điểm được coi là trùng với thời điểm của người mẹ kết thúc quá trinh. sinh con và đứa trẻ được cắt dây rồn Thời điểm bat đầu sự sống của con người là thời điểm bắt đầu quá trình đứa trẻ từ một phân cơ thể của thai nhị đã ‘vat đầu nhìn thay thai nhỉ qua cửa minh của người mẹ”. Đối với tác giả của

Nguồn htt text 123doc ong/document/?598502-foi-vo-y-lam-che-nguoi-trong-Iuat-"nh su-vietnam him, ngày tray cập 4/9/2020

© Đỗ Đức Hồng Hà (2015), "Các tơi xâm pham quyển tính mang, sie kho, nhân phẩm, danh dự cũa con người hong Bộ lột Hình sự Việt Nam những bắt cập và tiến nghị hoàn thiên", Tap ol nghề Laat, (03)

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

để tai nay, thời điểm bat đầu sự sống cia một con người độc lập lá khi người

me đã kết thúc q trình sinh, có thé đứa trẻ thốt ra hẳn ngồi cơ thể người mẹ, cịn việc cắt dây ron thi chỉ la về mặt hình thức. Khi thai nhi dân tách khỏi cơ thể mẹ, thai nhỉ chỉ còn dính với cơ thé mẹ qua cuống rồn. Tắt cả hệ

tuần hồn, hệ hơ hap của thai nhỉ đã hồn thiên vẻ cơ bản, sự phụ thuộc vé

dinh dưỡng, hô hap của thai nhi đã chấm dứt. Tuy nhiên, sự sống của đứa trẻ vấn phụ thuộc vào hoàn toàn người mẹ. Chúng ta đã đang va sẽ bảo vệ quyên sống của con người và luôn luôn là như thé, Bản thân quyển sơng đó, thai nhí chưa hồn tồn độc lập, như vậy khơng thé nói đến việc bảo vệ quyển sống đó như một quyển sống của con người độc lập. Như vậy đối tương tác động của tôi lam chết người trong khi thi hành công vụ là con người, cu thé 1a quyền được sống của con người. Vé cơ bản, quy định của pháp luật Việt Nam đã thể

hiện rổ được những tu tưởng bao vệ quyển bat khả xm pham vẻ tinh mang

‘Nba nước Việt Nam cũng chủ trương bảo vệ quyển con người, luôn sẵn sing

nghiêm trị, trừng phat những hảnh vi vi pham pháp luật nhằm bảo đăm môi

trường trong sạch cho toản xã hội, vì lợi ich của mỗi cơng dân.

Trong Hiển pháp Nước công hoa zã hội chủ nghĩa Việt Nam, Điều 14

có quy định *Ở nước Cộng hồ xã hội chit ngiữa Việt Nam các quyền con người, quyền cơng dân vỗ chính tri, đân sự. kinh tế, văn hố, xã hội được cơng nhận, tơn trong bdo vê, bảo đảm theo Hién pháp và pháp iuật". Quyền con người, qun cơng dan chỉ có thể bi han chế theo quy định của Luật trong. trường hợp cần thiết vi lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn zã hội, đạo đức xã hội, sức khoẻ của cộng đồng Hiển pháp năm 2013 đã khẳng

định và cũng làm rõ các nguyên tắc vé quyển con người, quyển và nghĩa vụcơ bản của công dan; mọi người có nghĩa vụ tơn trọng quyển của người khác,cơng dân có trách nhiệm thực hiên nghĩa vụ đổi với Nha nước va zã hội; việc

thực hiên quyển con người hay quyển công dân không được xâm pham đến

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

lợi ich Quốc gia, dan tộc, quyền va lợi ich hop pháp của người khác. Quyển con người của công dân Việt Nam trên thực tế đã và đang vẫn được Nha nước ‘bo dim thực hiện ngay từ những năm dau thành lập nước Việt Nam độc lập. Quyên con người có thé hiểu là quyên tư nhiên vốn có và gắn liên với sự ra. đời của một cá thể

Đồi tượng tác đông của tôi kam chết người trong khi thí hành cơng vu có thé lả người đang có hành vi xâm phạm các lợi ich hợp pháp ma người pham tôi đang thi hành công vu để bao vệ hoặc lả một người khác. Người

pham tội là người trong khi thi hành công vụ đã sử dung vũ lực ngoài

những trường hợp pháp luật cho phép làm chết người. Người thi hành công

vụ trong "tôi làm chết người trong khi thi hành công vụ” khơng có hành vichồng trả người có hành vi xêm phạm, va người có hank vi xâm phạm cũngkhơng có hành vi tin cơng người thi hành cơng vụ. Đây cũng là một dẫu

hiệu để phân biệt “tội làm chết người trong khi thi hanh công vu" với một

số tơi có tình tiết tương tự, vi du như "tội giết người do vượt q giới hạnphịng vệ chính đáng”

Chính vi hai tội nay có một số dầu hiệu pháp lý giống nhau như chủ thể

déu là người đang thi hành công vụ, đối tượng tác đông déu lá con người, đến

có hêu quả là chết người, nền có ý kién cho rằng tội làm chết người trong khi

thi hanh công vụ chỉ la một dang của tội giết người do vượt q giới hạnphịng v chính đáng, hành vi của người bao vệ quyền hoặc lợi ích chính đángcủa mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, cia cơ quan tổ chức

chống tra lại một cách can thiết“. Luật Hình sự ở một số nước trên thé giới

2¢ Binh Văn Qué (2018), Binh hiển Bộ uất Hink sự Hật Nem năm 2015- phẩn thứ ha-Các tả phạm- Chương XIV các tt xâm pham tnh mang, sức Kioé, nhân phẩm, danh die sữa con người, NXB Thông tn va truyền thông, t: 87

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

coi hành vi sêm pham tính mang của người Khác trong khi thi hành công vụ làtrường hợp pham tội do vượt q giới han phịng vé chính ding. Giết ngườido vượt q giới han phịng về chính đáng là cổ tình tước đoạt di tỉnh mang

của người khác đang có hành vi xêm phạm đến lợi ich của Nhà nước, của tổ chức, lợi ích chính dang của mình hoặc người khác một cách không can thiết. Để xác định các dầu hiệu của tôi phạm nay phải xuất phát vào căn cử quy định phịng vé chính đảng tại Điều 22 Bộ luật Hình sự năm 2015. Như vậy, có

phịng v chính đáng thi có vượt q giới hạn phịng vệ chính đáng

Đối tương tác đơng của tội giết người do vượt quả giới hạn phịng vệ

chính dang phải lä người đang có hành vi sâm phạm đến các lợi ich của Nha

nước, của tổ chức, của cá nhân người phòng vệ hoặc của người khác. Hanh vi

đã bit đầu và chưa kết thúc thi được goi là đang có hành vi xâm phạm Hànhvi phịng vệ của người phạm tội vượt quá mức cân thiết dẫn đền hậu quả chếtngười. Nạn nhân chính là người có hành wi tn cơng, xâm hại đến lợi ích hợp

pháp và hành vi giết người là hành vi người phạm tôi lựa chọn thực hiện để

ngăn chăn hành vi tấn công, bao vệ lợi ich hop pháp đang bi xâm hai. Hanh vĩ

nguy hiểm cho xã hội đang gây ra thiệt hại hoặc de doa gay thiệt hai, xâm. pham một cách trực tiếp để các lợi ich cần bao về chứ không phải do suy diễn

hay tưởng tượng, Người thực hiện hành vi phịng vệ chính đáng có chẳng trả

rõ rang quả mức can thiết, khơng phù hợp với tính chất cũng như mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm pham đến hậu quả đặc biệt nghiêm. trong là chết người. Tội này được thực hiện với lỗi cô ý ma chủ yếu là cổ ý gián tiếp. Chủ thé của tội nay la những người đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực.

trảch nhiệm hình sự đây đủ.

Dâu hiệu cơ bản để phân biệt tôi làm chết người trong khi thí hành

cơng vụ với tơi giết người do vượt q giới hạn phịng vệ chính đáng hoặc do"vượt qua mức cân thiết khi bắt giữ người pham tội là đối tương tác động, Đổi

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

tượng tác động của cả hai tôi nảy tuy déu là con người cịn sống. Nhưng ở tơi

giết người do vượt quá giới hạn phỏng vệ chính đáng hoặc vượt quá mức cần. thiết khi bất giữ người phạm tơi, đối tương tác động trước đó đã có hảnh vi tắn cơng xâm phạm tới quyền hoặc lợi ích hợp pháp của Nha nước, của tổ

chức, của người phạm tội hoặc của người khác va vi vây người pham tơi đãcó hành vi chống trả lại nạn nhân. Tuy nhiên hảnh vi chống trả đó lại vượt

quá mức cần thiết nên dẫn tới hậu quả là chết người. Còn trong tội lam chết

người trong khi thí hành cơng vu thì đối tượng tác động đang hoặc đã có hảnhvà vi phạm pháp luật nhưng không phải là hành vi tấn công sâm phạm tớiquyền và lợi ich của người phạm tơi, nên người phạm tơi trong khi thí hànhcơng vụ khơng có hành vi chống trả lại người có hành vi vi phạm. Trong tội

làm chết người trong khi thi hảnh công vụ, người phạm tội đã sử dung vũ lực

ngoài những trường hop mã pháp luật cho phép tác đơng lên người có hành vi

‘vi pham nên dẫn tới hậu quả chết người. Trong trường hợp thi hảnh công vụ

mà đổi tương ding vũ lực tén công người thi hành công vu và người thi hanh

công vụ chống trả lam cho người đó chết ngồi những trường hợp pháp luật

cho phép thì người phạm tội bi truy cứu trách nhiệm hình sự vẻ tơi giết ngườido vượt q giới han phịng vệ chính đáng

Cũng có ý kiến cho rằng, vấn truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tam

chết người trong khi thi hành công vụ nhưng người pham tơi được hưỡng tìnhtiết pham tội do vượt q giới han phịng về chính đáng. Nếu truy cứu tráchnhiệm người pham tội vẻ tôi giết người do vượt quá giới han phịng vệ chínhđáng thi người phạm tơi phải bổi thường thiệt hai cho người bị hai, điều nay‘wai với quy đính bơi thường thiết hại do cơng chức, viên chức Nha nước gây

1a (cơ quan, tổ chức quản lý cản bộ, công chức phãi bồi thường thiệt hại do cán bô, công chức của minh gây ra trong khi thi hành công vụ, cơ quan, tổ

chức quan lý cản bộ, cơng chức có trách nhiệm u cầu cán bô, công chức

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

phải hoan trả một khoản tiên theo quy định của pháp luật, nếu cán bộ, cơng

chức có lỗi trong khi thi hanh cơng vu). Đối với tơi giết người do vượt q.

giới han phịng vệ chính đáng thi hoản cảnh pham tơi lả nan nhân đang cóhành vi tấn cơng xâm pham tới các quyển, lợi ich chính đáng của Nha nước,

cơ quan, tổ chức, cơng dân hoặc ban thân người phạm tội. Cịn trường hợp tôi

lâm chết người trong khi thi hanh công vụ thì hồn cảnh pham tội là khi ngườiphạm tội dang thi hảnh công vu được giao hoặc tư nguyên, được điều đồng

tham gia theo quy định của pháp luật”. Như vậy có thé thấy, dầu hiệu để phân

biệt tôi lam chết người trong khi thi hành công vụ với tơi giết người do vượt q giới hạn phịng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cân thiết khi bắt gitt

người phạm tội là đối tương tác động có hay khơng cỏ hảnh vi tén cơng ngườithi hành công vu.

‘Vi du: A là cán bộ kiểm lâm, trong khi đang lam nhiệm vu thì phát hiện xe của B đang chở gỗ lậu. A ra hiệu lệnh cho xe chở gỗ của B dừng lại để kiểm ra nhưng xe vẫn tiếp tục di. A bắn vào lốp xe của B, xe B bị xịt lốp nên Ð đã quay lai ding súng tấn công A. A chống trả hảnh vi tin công của B bằng

cách đũng súng bắn B và B chết. Trong trường hop nảy, A bị truy cứu tráchnhiệm vẻ tội giết người do vượt qua giới hạn phịng vệ chính đáng. Vì cóhành vi tén công của B nên A đã chẳng trả bằng cách dùng súng bắn vào Blàm B chết. Cũng tương từ như tỉnh hudng trên, nhưng khi A ra hiệu lệnh cho

xe của B đừng lại để kiểm tra mà B khơng chịu dừng, có hanh vi bé trốn, do đó A đã nỗ súng ma trước đó khơng hé hô B đứng lại hoặc bắn chỉ thiên, lam

B chế. Trường hợp nay, A bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tôi lam chếtngười trong khi thi hành công vụ. B trong trường hợp trên khơng có hành vi

“Nguồn bipitext123dee org/document/424045| phan biet- filam

chet-ngwoi-tong-hi thí hanh cong vụ chet-ngwoi-tong-him,

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

tân công lai A ma chi có hanh vi bé trần sau khi A ra hiệu lệnh đừng xe. A vi động cơ bảo vệ các loi chung, mudn bắt xe chờ gỗ lâu kia nên đã yêu cầu xe B đừng lại để kiểm ra và có hành vi thơng báo trước để xe dừng lại. Nhưng B

đã bư trốn. Nhằm bất người có hành vi vi phạm pháp luất, tránh bô lọt tộipham nên A đã sử dung súng của minh lam chết B

Nour vay, dé phân biệt được 2 tội trên, thì dâu hiệu đổi tượng tác đơng

có hay khơng có hành vi tén cơng và có hay khơng có bảnh vi chẳng trả của

người phạm tội la dầu hiệu can thiết.

41.12. Mặt Riách quan cũa tội phạm

"Tội làm chết người trong khí thi hành công vụ là hảnh vi dùng vũ lựcngoải trường hep pháp luật cho phép trong khi thí hảnh công vụ xâm phạm.

đến quyền sông của con người (lam chết người) của người dang thi hành công

vụ. Hanh vi ding vũ lực ngoài những trường hợp pháp luật cho phép nàychứa đựng nguy cơ gây thiệt hại cho các lợi ích hợp pháp. Đây là những hảnh

vi gây nguy hiểm cho xã hội được thực hiện khi thi hảnh công vu thông qua việc sử dụng sức mạnh của cơ thể như vật, đánh hoặc công cụ hỗ trợ, vũ khi như dùng sting bắn, chích roi điện tác động lên có thé nạn nhân trong những

trường hợp pháp luật không cho phép. Người sử dụng các loại vũ khi khác

loại phải có giấy phép sử dung hoặc được cơ quan có thấm quyển giao cho sử

dụng mà xêm pham đến tính mang, sức khoẻ người khác trong khí thí hànhcơng vụ mới thuộc trường hợp phạm tơi quy định tai điều nay. Dung vũ lực làdùng sức mạnh vẻ vat chất trực tiếp gây nên những hậu quả nhất định Các

hình thức ding vũ lực như ding vũ khí hay tay chân dm đá... Hậu quả chết người là dẫu hiệu bất buộc của tơi pham nay khí người bị chết khơng có hành

vĩ xêmphạm đến các lợi ích cân người đang thi hành công vu bảo vệ

Vi dụ. Trong khi di tuần tra, A đã nhân thay B có hành vi lén lút và yêu

cầu B cho kiểm tra thứ đang cảm Thay A nói vây, B liên có hành vi bư chạy.

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

Thấy vậy nên A đã rút súng vả bắn vào B ma không hé hô đứng lại hay chỉ thiên và B chết

"Việc đảnh gia dùng vũ lực ngoai những trường hợp pháp luật cho phép

phải được căn cử vào các quy định cụ thể về sử dung vũ khí hoặc đánh giá trong hoan cảnh cụ thé ding hung khí khác nhau Š. Hiện nay, hành vi sử dung

vũ lực trong khi thi hành công vụ luôn kèm theo việc sử dung vũ khí. Trong

một số trường hợp nhất định, pháp luật cũng cho phép người thi hanh công va

sử dung các loại vũ lực nhất định. Trong Luật Công an Nhân dân, khoản 7Điều 14 có quy đình: Cán bộ, chiến si, công an nhân dân “được sử dung vũ

khí, cơng cụ hỗ trợ và phương tiến kỹ thuật nghiệp vụ cẩn thiết chủ động

‘én công tội phạm vả phòng vệ chỉnh đáng theo quy định của pháp luật”

Hanh vi dùng vũ lực xâm pham đến tính mang của người khác trướchết 1a hành vi sử dụng vũ lực ngoài trường hợp pháp luật cho phép. Từ trước

đến nay, Nhà nước cũng đã ban hành nhiều các văn bên quy định về hành vi sử dụng vũ khí: Quy chế quản lý vũ khí, vật liệu nỗ va cơng cụ hỗ trợ, sau đó

Nghĩ định được nâng lên thành Pháp lệnh số 16/2011/UBTVQHI2 vé Quản

lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nỗ vả công cụ hỗ trợ vả Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Quản lý va sử dụng vũ khí, vat liệu nỗ va công cụ hỗ trợ số 07/2013/UBTVQH13 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội

(Phép lênh này còn hiệu lực pháp luật đến 01-7-2018). Theo Luuật Quan lý, sử

dụng vũ khí, vật liêu nỗ va cơng cụ hỗ trợ thì”

28 Dai học Luật Hà Nội, Binh lấn khoa học bộ luật Hình ay năm 2015, sữa đã bổ sung nim 2017, phần ác tã pham, NB Công en Nhân din

1® Định Văn Qué (2018), Binh luận Bổ luật Hinh sự năm 2015-phẫn thứ hai-eác ti pham-chương XIV Các tt xôn phạm fnh mang, ae Kod, nhân phim, ảnh dự ca cơ ngưà, HP Thông tinva truyện thông, TT

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

Vit khí là thiết bi phương tiện hoặc tổ hợp những phương tiện được chế tạo, sản xuất có khả năng gây sát thương, nguy hại cho tính mạng, sức manh của con người, phá huỷ kết cau vật chất, bao gồm: vũ khí quân dụng, súng săn, vũ khí thơ sơ, vũ khi thé thao va vũ khí khác có tính nẵng, tác dụng tương tự.

Ngồi sử dung các loại vũ khí thuộc loại phải có giấy phép sử dung hoặc được cơ quan co thẩm quyền giao cho sử dung ma xâm pham tính mang

của người khác trong khi thí hành cơng vụ mới thuộc trường hợp phạm tôiquy định tại điều này. Trong một sé trưởng hợp ngồi khơng được giao vũ khívà cũng khơng có quyển sử dung vũ khí, nhưng trong lúc làm nhiệm vụ, hoàn

cảnh cụ thể buộc họ phải sử đụng vũ khí thì vẫn chấp nhận họ phạm tội trong. khi thí hành cơng vụ. Để sác định hành vi của tội làm chết người trong khi thí

hành cơng vụ thì phải căn cứ vao Diéu 23 của Luat quản lý, sử dụng vũ khí,

vật liệu nỗ và cơng cụ hỗ trợ năm 2017 ( Quốc hội khoá XIV ngày 20-6-2017 đã thông qua Luật quan lý, sử dung vũ khí, vật liêu nỗ và cơng cụ hỗ trợ),

Nhu vay những hẻnh vi ding vũ khí ngồi những trường hợp nói trên

đều có thé bị coi 1a hành vi ding vũ khí ngồi trường hợp pháp luật cho phép, có thể trở thành hành vi khách quan của tơi làm chết người trong khi thi hảnh

công vụ. Bên cạnh đó, Điều 21 Luật cảnh vệ năm 2017 cũng có quy định liênquan đến lực lượng cảnh vệ “Cán bô, chiến si, cảnh về trong khi thi hành

nhiệm vụ chỉ được nỗ súng trong trường hợp sau đây nhưng phải tuân thủ các

nguyên tắc sử dung vũ khí quân dung quy đính tại Luat quản lí, sử dụng vũ

khí, vật liệu nỗ va công cụ hỗ tro:

1. Cảnh báo đối tương đang đột nhập vào khu vực, mục tiêu cảnh vệ,

3. Nỗ súng vào đổi tương đang đột nhập vào khu vực, muc tiêu cảnh vệ sau

khi để ra hiệu lệnh dùng lại va bắn chỉ thiên nhưng không hiệu quả,

3. V6 hiệu hố đối tượng đang có hanh vĩ tấn công trực tiếp đổi tương cảnh vệhoặc căn bộ, chiến cảnh về dang thực hiển nhiệm vụ,

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

4, Trường hợp nỗ sung khác quy định tai Luật quản li, sử dung vi khí, vật liêu nỗ và công cụ hỗ trợ.”

Bên cạnh trưởng hợp hành vi sử dụng vũ khí, có những người khơngđược giao vũ khi và trong khi thi hành công vụ họ cũng sử dụng vũ khí ma

chỉ ding các cơng cụ có sẵn thơ sơ hoặc thâm chí là dũng tay chân. Họ được

giao nhiệm vụ (đúng pháp luật) tham gia cùng với người lảm nhiệm vụ malàm chết người thi cũng được coi là phạm tôi trong khi thi hanh công vu.

‘Vi du; Trong qua trình truy bắt người pham tội, cán bộ dân phòng đã dùng gây đánh người bị bắt giữ dẫn đến hậu quả chết người.

"Như vậy, hành vi làm chết ngươi cia téi phạm nay gây ra thiết hại hoặc có thể

là de doa gây thiệt hai cho các quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vê. Thiệt

‘hai về tính mang- khơng thể khắc phục, phục héi được tính mang con người la vơ cùng q giá, khi tính mang đã mắt di thi khơng thể khơi phục. Khơng ai có thể xác định được giá trị tinh mạng con người. Thiệt hai tốn thất nảy la quá.

năng nể, không chỉ là thiệt hại đôi với bản thân của nan nhân ma còn là thiệt

hại đối với gia định, những thân nhên của họ, còn lả thiệt hai đối với cả zã

hội. Hành vi dũng vũ lực ngoải những trường hợp pháp luật cho pháp là

nguyên nhân dẫn dén kết quả là lam chết người, va đó la thể hiện mỗi quan hệ nhân quả giữa hành vi nguy hiểm va hậu quả nguy hiểm cho xã hội. Phải co hành vi nguy hiểm cho 224 hội mới nay sinh được hâu quả lảm chết người

Hanh vi ding vũ lực ngoài những trường hợp pháp luật cho phép của ngườiđang thí hành cơng vụ xây ra trước hu quả gây chết người, còn nêu hậu quảchết người xây ra trước khi người thi hảnh công vụ thực hiên hành vi ding vũlực ngoài những trường hợp pháp luật cho phép thi đương nhiên sẽ loại trừkhả năng có mối quan hệ nhân quả giữa hanh vi đang xem xét và hậu quả chết

người. Việc chết người kia chắc chắc là có thé do hành vi khác gây nên. Hậu

quả chết người trong một trường hợp néo đó là do chính hành vi ding vũ lực

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

ngội những trường hợp pháp luật cho phép gây ra ma khơng phải do bat cithành vi nào khác, là trong quá trình người thi hành cơng vụ sử dung vũ lực

ngối những trường hợp pháp luật cho phép, cĩ thể cĩ một hành vi khác xen vào, va hành vi xen vào giữa này cĩ thé chứa đựng khả năng gây hậu quả chết người nhưng nĩ khơng lam mắt di khả năng thực tế dẫn đến chết người của

hành vi dùng vũ lực ngồi những trường hợp pháp luật cho phép ngay từ đầu

ma nĩ chỉ gĩp phan thúc đẩy khả năng gây ra hậu quả chết người được diễn

12, Giữa hành vi ding vũ lực ngoai những trường hợp pháp luật cho phép vàhậu quả chết người xảy ra, tổn tại mỗi quan hệ nhân quả và người thực hiện

hành vi nguy hiểm cho zã hội đĩ phải chịu trách nhiệm hình sự về hậu quả chết người xảy ra. Để làm rõ thi khả phúc tap, nhưng khơng phải khơng lâm. được, và điều đĩ địi hỏi những người cĩ thắm quyển phải hội tụ đẩy đủ các mặt về kiến thức khoa học lẫn kiến thức thực tiễn để tránh trường hợp bỏ lọt

tơi pham, người phạm tơi

2.113. Chủ thể của tội phạm

Tội làm chết người trong khi thi hảnh cơng vụ được thực hiện bai

người thi hành cơng vụ, va người thi hành cơng vu đĩ phải trong khi thi hànhcơng vụ, tức là trong quá tỉnh dang làm nhiệm vụ. Ho là những người thựchiện các hoạt động đúng pháp luật. Liên quan đền van để người thi hảnh cơngvụ, ngày 17 tháng 12 năm 2013, Chính phủ đã ban hảnh Nghỉ định 208/NĐ-CP quy đính biện pháp phịng ngừa, ngăn chăn và xử lý hành vi chống ngườithí hanh cơng vụ, trong đĩ khoăn 1 Điều 3 cĩ nêu: “Người tht hành cơng vụ là

cán bộ, cơng chức, viên chức, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ lực lương vĩ trang nhân đân được cơ quan tổ chức hoặc cá nhân cĩ thẩm quyên giao thực hiện

nhiệm vụ, quyên han theo quy định của pháp luật và được pháp luật bảo vệ

nhằm phụe vụ lợi ích của Nhà nước, Niân dân và xã lội”. Bên cạnh đĩ, trong

Luật Trách nhiêm bổi thường của Nha nước năm 2017- văn ban pháp lý cao

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

nhất va gần nhất, người thi hảnh công vụ không chỉ là cán bi cong chức được

‘bau cử, được phê chuẩn hay bd nhiệm theo quy định ma cịn có sự mở rộng. thêm Khodn 2 Điều 3 Luật trách nhiêm bồi thường của Nhà nước có quy đính: “Người thi hành cơng vụ là người được bầu cit phê chuẩn, tuyễn dung hoặc bỗ

nhiệm theo quy dinh cũa pháp luậttán bộ, công chức và pháp luật có liên

quan vào nhiềm vụ quân IS hành chỉnh, 18 tung hoặc tht hành án hoặc người khác được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giao thực hiện nhiệm vụ cỏ liên quan đến hoạt động quản if hàmh chính, tổ ting hoặc thi hành án". Đề xác định tư cách chủ thé của "Tội làm chết người trong khí thi hành cơng vu" thi

ln gắn với hành vi sâm pham tính mang người khác của người phạm tôi với

nhiệm vụ mã họ được giao. Như vậy, người thí hành vụ ở đây được hiểu là bao gồm cán bộ, công chức, viên chức, họ thực hiện các hoạt động công vụ thông

qua việc thực hiên các nhiém vụ, quyền han của mình theo đúng quy định của

pháp luật. Người thí hành cơng vụ có thể chia thành các nhóm người sau: - Những người đại diện quyền lực Nha nước.

- Những người có chức vụ quyển han, có liên quan đến việc thực hiện chức

năng, nhiệm vụ, tổ chức điều hảnh, quản lý hảnh chính trong các cơ quan tổ chức chính tr, xã hội, trong bộ máy cia Đảng, Mat trên Tổ quốc

- Những người giữ chức vụ quyền hạn có liên quan đến việc thực hiện chức

năng, nhiệm vụ tổ chức sản xuất kinh doanh trong các cơ quan vả tổ chức

kinh tế, doanh nghiệp Nha nước.

- Những người dân được giao nhiệm vụ tuần tra, canh gác giữ gìn an tồn trậttự xế hội (như thanh niên cờ dé, thanh niên xung phong... dân phòng đượchuy động lam nhiêm vụ giữ gin an ninh...). Bên cạnh đó, trong quy định cáctiện pháp phịng ngừa, ngăn chăn và xử lí hành vi chống người thi hanh cơngvụ cũng có nêu: Người thi hanh công vụ la cán bô, công chức, viến chức, sĩ

quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ lực lượng vũ trang nhân dan được cơ quan, tổ chức.

</div>