KỸ THUẬT CHỤP CLVT CỘT SỐNG THẮT LƯNG potx

KỸ THUẬT CHỤP CLVT
CỘT SỐNG THẮT LƯNG
Sinh viên thực hiện:
Nguyễn Thị Hoàng Ly
Nguyễn Trọng Cương
Hoàng Văn Hiến
Lớp: KTHA3
1.ĐẶT VẤN ĐỀ
2. NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
3. KỸ THUẬT CHỤP CLVT
CỘT SỐNG THẮT LƯNG
4. HÌNH ẢNH KẾT QUẢ BÌNH
THƯỜNG VÀ MỘT SỐ BẤT THƯỜNG
5. TÀI LIỆU THAM KHẢO
NỘI DUNG TRÌNH BÀY
ĐẶT VẤN ĐỀ

Vai trò của CLVT trong việc chẩn đoán các bệnh
của CSTL.
•
CLVT cùng với sự phát triển của kỹ thuật công nghệ,
góp phần rất quan trọng trong chẩn đoán các bệnh lý
cột sống và ống sống.
•
Việc chẩn đoán bệnh lý cột sống trước đây rất khó
khăn, chủ yếu dựa vào lâm sàng, Xquang thường quy,
… Nhưng từ khi có CLVT ra đời đã trở thành phương
tiện chẩn đoán giúp đánh giá tổn thương về mặt hình
thái và chức năng của cột sống thắt lưng
ĐẶT VẤN ĐỀ


Vai trò của CLVT trong việc chẩn đoán các bệnh
của CSTL.
•
CTVT cột sống thường được dùng để chẩn đoán thoát
vị đĩa đệm hoặc hẹp ống tủy sống ở những người bị
đau cổ, cánh tay, lưng và/hoặc chân. Nó cũng được
dùng để tìm những chỗ gãy hoặc vỡ của cột sống.
•
Do đặc điểm và chức năng cơ học của từng đoạn cột
sống nên bệnh lý đĩa đệm ở CSTL chiếm tỷ lệ cao
hơn cột sống cổ và ngực.
SƠ LƯỢC GIẢI PHẪU VÙNG
CỘT SỐNG THẮT LƯNG
Cột sống thắt lưng( CSTL)
gồm 5 đốt sống, được
đánh số từ L1 đến L5.
CSTL cong lõm ra sau.
Thân sống lớn, hình “quả
thận”, mặt trên và dưới
thường dẹt. Ống sống
đoạn này có hình tam giác
SƠ LƯỢC GIẢI PHẪU VÙNG
CỘT SỐNG THẮT LƯNG
•
Đĩa đệm nằm giữa và nối
khớp các thân sống. Đóng
vai trò như một chiếc gối
đệm và giảm xóc để cho cột
sống có thể di chuyển dễ
dàng mà không gây đau.

•
Chiều cao trung bình đĩa
đệm khoảng 20 – 25% chiều
cao thân sống.
SƠ LƯỢC GIẢI PHẪU VÙNG
CỘT SỐNG THẮT LƯNG
•
Tuỷ sống có dạng hình trụ, dài
42 – 45 cm, chia làm 4 phần :
cổ, ngực, thắt lưng và nón tuỷ.
Có hai đoạn phình lớn là
phình cổ và phình thắt lưng
•
Một số dây chằng liên quan ở
cột sống giúp độ vững cột
sống. Dây chằng dọc trước;
dây chằng dọc sau; dây chằng
vàng nằm sau, bên, nối các
mảnh sống.
SƠ LƯỢC GIẢI PHẪU VÙNG
CỘT SỐNG THẮT LƯNG
CHỈ ĐỊNH CHỤP CLVT
CỘT SỐNG THẮT LƯNG
•
Thoái hóa đĩa đệm, thóat vị đĩa đệm.
•
Đánh giá các bất thường giải phẫu, bệnh lý bẩm sinh
cột sống.
•

Các u quanh cột sống, giúp chẩn đóan di căn xương
sống ở giai đọan sớm.
•
Chấn thương cột sống.
KỸ THUẬT CHỤP CLVT
CỘT SỐNG THẮT LƯNG

Hạn chế của CLVT:
•
CLVT chỉ cắt ngang
•
Độ phân giải không gian của ống sống thấp
•
Không chụp trên một đoạn quá dài

Lợi thế của CLVT:
•
Thấy rõ các cấu trúc xương, vôi hóa
•
Chụp nhanh
•
Tính phổ biến về máy chụp CLVT
KỸ THUẬT CHỤP CLVT
CỘT SỐNG THẮT LƯNG

Chuẩn bị bệnh nhân:
•
Bệnh nhân cần được bất động tốt trước khi đến chụp
(trong chấn thương cột sống)
•

Bệnh nhân nhịn ăn trước 6 giờ.
•
Lấy hết đồ vật kim loại, vật cản quang gây nhiễu
ảnh.
•
Cho bệnh nhân đi tiểu trước không quá 30 phút.
•
Dặn bệnh nhân nằm yên trong quá trình chụp.
•
Nếu bệnh nhân có thai hoặc nghi ngờ có thai thi nên
cân nhắc trước khi chụp, có biện pháp bảo vệ hoặc sử
dụng phương pháp khác.
KỸ THUẬT CHỤP CLVT
CỘT SỐNG THẮT LƯNG

Chuẩn bị bệnh nhân:
•
Hỏi kỹ về tiền sử dị ứng thuốc, cũng như suy thận,
rối loạn đông máu
•
Giải thích và cho bệnh nhân viết giấy cam đoan nếu
có sử dụng thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch.
•
Chọc và lưu kim tĩnh mạch nếu cần.

Tư thế bệnh nhân :
•
Đặt bệnh nhân nằm ngay ngắn trên bàn chụp.
•

Nằm ngửa, hai tay đặt trên đầu, chân được đỡ lên để
giảm đường cong của cột sống.
KỸ THUẬT CHỤP CLVT CSTL TRONG
GÃY, U XÂM LẤN, CHÈN ÉP TỦY

Mặt phẳng cắt: Song song với đĩa sụn

Giới hạn các lớp cắt: tùy mức độ tổn thương
- Phía trên: một thân đốt trên tổn thương
- Phía dưới: một thân đốt dưới tổn thương

ROI (vùng liên quan): FOV 200-250 lấy tiêu điểm
trên thân đốt

Dùng thuốc cản quang: bơm thuốc vào tủy sống
trước khi cắt hoặc tiêm tĩnh mạch.
HÌNH ĐỊNH VỊ
KỸ THUẬT CHỤP CLVT CSTL TRONG
GÃY, U XÂM LẤN, CHÈN ÉP TỦY
•
Kỹ thuật: quét toàn bộ thể tích xoắn ốc đơn hoặc kép.
•
Thông số kỹ thuật
Spiral mode Abdomen
Slice: 2mm 130kV AB40
Pitch ½ 83mA AH41
Increment 1mm 1,9sec
KỸ THUẬT CHỤP CLVT CSTL
TRONG GÃY, U XÂM LẤN, CHÈN
ÉP TỦY

•
Cửa sổ : 2000/500
•
Tái cấu trúc: Sagital, Coronal, Paraaxial, 3D.
•
Phim: Cấu hình 12 cho các lớp cắt axial
Cấu hình 6 cho các hình tái cấu trúc
•
Lưu ý Với bệnh nhân dày, cắt quy ước chuẩn cho
hình ảnh tốt hơn. Nhớ đánh dấu mức của thân đốt.
CHỤP CLVT CSTL TRONG THOÁT
VỊ ĐĨA ĐỆM
•
Mặt phẳng cắt: song song với khe đĩa sụn
•
Giới hạn các lớp cắt: ngang mức giữa cuống sống của
thân trên và thân bên dưới tổn thương.
•
ROI: FOV 200-250 lấy tiêu điểm là thân đốt sống, lấy
được phần cơ psoas và khớp vùng chậu.
•
Dùng thuốc cản quang: không
CHỤP CLVT CSTL TRONG
THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM
•
Kỹ thuật:
Tomo mode Spine
Slice: 3mm 130kV AB 30
Feed: 1mm 83mA AH41
3sec

•
Cửa sổ: Mô mềm 350/40
Xương 1500/450 cho mặt khớp
CHỤP CLVT CSTL TRONG
THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM
•
Tái cấu trúc:
1. Mid sagital qua khe
2. Sagital qua hai cuống và lỗ liên hợp
3. Sagital tiếp tuyến lấy được rễ, bao rễ
4. Coronal ngay trên thân đốt sống
•
Phim: cấu hình12 cho mỗi đoạn cắt ngang
cấu hình 6 cho tái cấu trúc
•
Lưu ý: Phải ghi chú Label đúng mức thân đốt
KỸ THUẬT CHỤP CLVT
CỘT SỐNG THẮT LƯNG
•
CLVT hơn hẳn X quang trong đánh giá đường vỡ
nhỏ, mức độ hẹp ống sống, các nguyên nhân gây chèn
ép tủy, đụng dập cạnh cột sống.
•
CLVT có thể phát hiện được thoát vị đĩa đệm, tụ máu
ngoài màng cứng, đụng dập tủy. Nhưng rất hạn chế
hoặc không đánh giá được tổn thương trong tủy, dây
chằng, và tụ máu ngoài màng cứng nhỏ.
HÌNH ẢNH CỘT SỐNG THẮT LƯNG
BÌNH THƯỜNG
Cơ psoas

Cơ
dựng
sống
Mỏm
ngang
Thân đốt
sống
Cuống
sống
Tủy sống
Đĩa đệm
Mấu khớp
dưới
Mấu khớp
trên
Khớp liên
mấu
Lỗ liên hợp
Mỏm gai