Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.6 MB, 19 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
Nếu như thị trường lao động là nơi cung cấp nguồn nhân lực phục vụ cho các hoạt động trên nhiều lĩnh vực, thị trường thương mại là nơi diễn ra các vụ trao đổi mua bán hàng hóa thì đất diễn cho những hoạt động trao đổi mua – bán chuyển nhượng các loại chứng khoán người ta gọi chung là thị trường chứng khoán. Trên thị trường này, chủ thể trực tiếp thực hiện hoạt động là các sở giao dịch, các công ty môi giới (dealer) mà người ta thường gọi là Công ty chứng khốn. Cơng ty chứng khoán theo Quyết định số: 27/2007/QĐ-BTC về việc ban hành quy chế tổ chức và hoạt động Công ty chứng
</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">khốn là tổ chức có tư cách pháp nhân hoạt động kinh doanh chứng khoán, bao gồm một, một số hoặc tồn bộ các hoạt động như; mơi giới chứng khoán (stockbroker), tự doanh chứng khoán, bảo lãnh phát hành chứng khoán, tư vấn đầu tư chứng khoán (invest). Hay theo một cách hiểu khác Cơng ty chứng khốn là một tổ chức tài chính trung gian ở thị trường chứng khốn, thực hiện trung gian tài chính thơng qua các hoạt động chủ yếu như mua bán chứng khốn, mơi giới chứng khoán cho người chơi chứng khoán rồi nhận nguồn doanh thu chính từ hoa hồng bán chứng khoán, phát hành và bảo lãnh chứng khoán, tư vấn đầu tư và quản lý quỹ đầu tư. Cơng ty chứng khốn có thể tham gia vào quá trình trao đổi cổ phiếu trong thị trường với vai trị trung gian. Cơng ty chứng khốn ra đời gắn liền với lịch sử hình thành của thị trường chứng khoán. Khi nền kinh tế phát triển, tích lũy vốn có nhu cầu tăng lên theo nhiều hướng và đa dạng hình thức tích trữ. Người tích trữ thì dư thừa vốn cịn người lại thiếu vốn để tiêu dùng hay đầu tư, vì vậy với nguồn vốn nhàn rỗi tại sao lại không cho vay để sinh lời. Ban đầu cung cầu vốn gặp nhau chỉ được thực hiện dựa trên quen biết nhưng sau đó trở nên phổ biến, cung cầu vốn tăng lên thì hình thức vay cho vay theo quen biết khơng đủ để đáp ứng nhu cầu. Đó là điều kiện thuận lợi cho sự ra đời của một
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">thị trường mới – thị trường chứng khoán, nơi gặp nhau của cung cầu vốn. Tuy nhiên, khi sự tham gia vào thị trường ngày một gia tăng mà nếu khơng có sự kết nối thì dù có cung, có cầu mà khơng gặp được nhau thì vấn đề vẫn khơng được giải quyết. Đó là lý do vì sao có sự ra đời của các Cơng ty Chứng khốn đảm nhận vai trị trung gian như ơng tơ bà nguyệt se duyên người cho vay và người vay bén duyên cùng nhau. Tuy nhiên quyết định cho vay vẫn thuộc về người dư thừa vốn. Họ ra quyết định sau khi xem xét lĩnh vực kinh doanh của người đi vay có tiềm năng, đem lại lợi nhuận đáp ứng nhu cầu của họ hay khơng.
2.1.1. Cơng ty chứng khốn là trung gian trên thị trường tài chính
Trung gian tức là làm cầu nối giữa người cần vốn và người có vốn. Cơng ty tài chính với vai trị là trung gian tài chính đóng vai trị là một trung gian đầu tư khơng chỉ là cầu nối giữa tổ chức phát hành với nhà đầu tư (investor) mà còn là cầu nối giữa các nhà đầu tư với nhau. Với đặc điểm này các cơng ty chứng khốn cung cấp đa dạng các dịch vụ tài chính bao gồm dịch vụ môi giới, tư vấn và quản
</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">lý danh mục đầu tư, dịch vụ ngân hàng đầu tư (investment banking), thực hiện giao dịch mua bán các cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu và các công cụ của thị trường tiền tệ (money market) – Nghe tên lĩnh vực hoạt động của công ty thơi cũng giải thích được đặc điểm là một tổ chức kinh doanh có điều kiện. Hoạt động trong lĩnh vực tài chính ngân hàng – một lĩnh vực có tầm ảnh hưởng quan trọng tới sống cịn của doanh nghiệp vì thế phải ban hành những quy định chặt chẽ để đảm bảo an toàn cho nền kinh tế. – Phương diện quản lý nhà nước: Cơng ty chứng khốn được đặt dưới sự quản lý trực tiếp của cơ quan quản lý chuyên trách là Uỷ ban chứng khoán nhà nước.
– Vốn điều lệ tối thiểu: Vốn điều lệ thực góp tối thiểu là 50 tỷ đồng; Toàn bộ tài sản cơng ty đầu tư chứng khốn đại chúng phải được lưu ký tại ngân hàng giám nước. – Phải có trụ sở đảm bảo cho hoạt động kinh doanh chứng khốn.
– Đặc điểm về nhân sự: Có Tổng giám đốc (Giám đốc) phải đáp ứng điều kiện theo luật định, tối thiểu 05 nhân viên có chứng chỉ hành nghề chứng khoán phù hợp cho
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">mỗi nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán đề nghị cấp phép và tối thiểu 01 nhân viên kiểm sốt tn thủ. – Cổ đơng, thành viên góp vốn: Cổ đơng, thành viên góp vốn là cá nhân không thuộc các trường hợp không được quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam theo quy định của Luật Doanh nghiệp; Cổ đông, thành viên góp vốn sở hữu từ 10% trở lên vốn điều lệ của 01 công ty chứng khốn và người có liên quan của cổ đơng, thành viên góp vốn đó (nếu có) khơng sở hữu trên 5% vốn điều lệ của 01 công ty chứng khốn khác… Trong đó:
+ Cơng ty đầu tư chứng khốn đại chúng có tối thiểu 100 cổ đơng khơng phải là nhà đầu tư chứng khốn chun nghiệp
+ Cơng ty đầu tư chứng khốn riêng lẻ có tối đa 99 cổ đơng. Trong đó, cổ đơng là tổ chức phải góp tối thiểu là 03 tỷ đồng và cổ đơng là cá nhân phải góp tối thiểu 01 tỷ đồng. Trường hợp tự quản lý, cổ đông trong nước phải là tổ chức do cơ quan quản lý chuyên ngành về chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm cấp phép thành lập hoặc là thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc (Giám đốc), Phó Tổng giám đốc (Phó giám đốc) của công ty dự kiến thành lập.
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">2.2.Cơ cấu tổ chức của công ty chứng khốn
Tùy thuộc vào loại hình nghiệp vụ chứng khoán mà cơng ty thực hiện cũng như mơ hình kinh doanh chứng khốn mà hình thành cơ cấu tổ chức của cơng ty chứng khốn. Tuy nhiên chúng đều dựa trên đặc điểm chung là có hai khối nằm trong hệ thống các phòng ban chức năng:
– Khối nghiệp vụ: là khối thực hiện các giao dịch kinh doanh và dịch vụ chứng khoán. Bằng cách đáp ứng nhu cầu của khách hàng, tạo ra sản phẩm phù hợp với nhu cầu đó khối này sẽ đem lại thu nhập cho cơng ty dựa trên hoạt động đó. Với mỗi nghiệp vụ mà khối này phụ trách sẽ được phân ra thực hiện bởi các phòng ban cụ thể với nguồn nhân lực có chun mơn cho từng cơng việc bao gồm: phịng mơi giới, phòng tự doanh, phòng bảo lãnh phát hành, phòng quản lý danh mục đầu tư và quỹ đầu tư, phòng tư vấn đầu tư tài chính, phịng ký quỹ. Tuy nhiên khơng phải bất cứ cơng ty chứng khốn nào trong khối nghiệp vụ đều thành lập đủ các phòng ban thực hiện nhiệm vụ khác nhau như trên. Đó chỉ là lý thuyết cịn trên thực tế phải xem xét thị trường và chú
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">trọng vào các nghiệp vụ mà công ty chứng khốn có thể chỉ thực hiện chun sâu một vài nghiệp vụ trong một số các phòng ban hoặc tổng hợp các nghiệp vụ cho một số phịng ban liên quan, giảm đi chi phí nhân công không cần thiết.
– Khối phụ trợ: Các phịng ban trong khối này khơng trực tiếp tham gia vào các nghiệp vụ hoạt động trong công ty nhưng lại đóng vai trị khơng thể thiếu trong quá trình vận hành các hoạt động. Với tên gọi phụ trợ, khối này có trách nhiệm hỗ trợ cho khối nghiệp vụ thực thi tốt mọi hoạt động để đạt được kết quả cao nhất. Các phịng ban trong khối này gồm có: Phịng nghiên cứu và
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">phát triển, Phịng phân tích và thơng tin thị trường, Phịng kế hoạch cơng ty, Phịng phát triển sản phẩm mới, Phịng cơng nghệ tin học, Phịng pháp chế, Phịng kế tốn, thanh tốn và kiểm sốt nội bộ, Phịng ngân quỹ, ký quỹ và Phịng tổng hợp hành chính nhân sự.
3.1.Chức năng của cơng ty chứng khốn
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">Cơng ty chứng khốn đảm nhận vai trị quan trọng trong phát triển nền kinh tế nói chung. Nó kết nối người cần vốn với người cấp vốn để quá trình xoay vịng vốn diễn ra khơng bị đứt quãng trong quá trình thực hiện các dự án của đơn vị cần cấp vốn. Từ đó có thể nhận thấy một số chức năng nổi bật của Cơng ty chứng khốn trên thị trường chứng khốn nói riêng và nền kinh tế nói chung như sau:
– Huy động nguồn vốn (vốn chủ sở hữu + nợ phải trả) từ nơi nhàn rỗi để phân bổ tới những nơi cần vốn sử dụng hiệu quả, giúp hạn chế trường hợp lãng phí nguồn vốn trong khi nền kinh tế đang cần nguồn tài chính cho sự phát triển.
– Cung cấp cơ chế giá cả cho giao dịch.
– Góp phần điều tiết và bình ổn thị trường, tức là thực hiện đúng chức trách của nó, dẫn vốn từ từ nơi dư thừa tới nơi thiếu khơng để tình trạng bất ổn về tài chính diễn ra trên thị trường.
3.2.Vai trị của cơng ty chứng khốn
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">Cơng ty chứng khốn có vai trị quan trọng đối với nhiều chủ thể khác nhau liên quan đến vấn đề tài chính chứ khơng riêng hai chủ thể chính là bên vay và cho vay vốn. Cụ thể:
– Vai trị đầu tiên đó là đối với doanh nghiệp chúng ta có thể thấy thực tế trên thị trường, nếu doanh nghiệp có xu hướng phát hành cổ phiếu nhằm mục đích để có thể thực hiện huy động vốn thơng qua kênh chứng khốn, thì các cơng ty chứng khốn trở thành đơn vị trung gian thực hiện các giao dịch đó. Theo đó vai trị huy động vốn cho doanh nghiệp giúp các giao dịch mua bán thuận lợi và nhanh chóng hơn, các cơng ty chứng khốn sẽ đóng vai
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">trò tư vấn, bảo lãnh phát hành theo quy định của pháp luật. Hơn nữa có thể thấy một trong những nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán là nguyên tắc trung gian. Nguyên tắc trung gian này yêu cầu những nhà đầu tư và những nhà phát hành khơng được mua bán trực tiếp chứng khốn mà phải thông qua các trung gian mua bán. Theo đó mà cơng ty chứng khốn sẽ thực hiện vai trò trung gian cho cả nhà đầu tư và nhà phát hành theo quy định của pháp luật, khi thực hiện công việc trung gian này, cơng ty chứng khốn đã tạo ra cơ chế huy động vốn cho nền kinh tế thông qua thị trường chứng khốn.
– Vai trị thứ hai đó là đối với nhà đầu tư thì cơng ty chứng khốn thông qua hoạt động môi giới, tư vấn đầu tư, các cơng ty chứng khốn đóng vai trị như cầu nối giao dịch giữa các nhà đầu tư với nhau để có thể mang lại lợi nhuận. Theo đó để có thể thực hiện giao dịch trên thị trường chứng khốn thì buộc các nhà đầu tư chứng khốn phải có tài khoản giao dịch chứng khốn được mở tại các cơng ty chứng khốn theo quy định. Đối với một số trường hợp, những khách hàng mới tham gia thị trường, các cơng ty chứng khốn sẽ là kênh cung cấp thơng tin hữu ích bao gồm báo cáo phân tích thị trường,
</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">phân tích doanh nghiệp và phân tích ngành,…để nhà đầu tư có quyết định sáng suốt nhất cho mình.
– Vai trị thứ ba của cơng ty chứng khốn đối với thị trường chứng khốn đó là các cơng ty chứng khốn là những thành viên quan trọng chủ chốt của thị trường chứng khốn, Chính vì thế nên họ cũng góp phần tạo lập giá cả thị trường chứng khóa. Ngồi ra có thể thấy trên thị trường sơ cấp, các cơng ty chứng khốn cũng sẽ góp phần phát hành và định giá cổ phiếu trước khi phát hành lần đầu ra công chúng. Bên cạnh thị trường sơ cấp thì thị trường thứ cấp, cơng ty chứng khốn đóng vai trị điều tiết thị trường thông qua hoạt động tự doanh bao gồm
</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">cả việc tăng thu nhập cho chính cơng ty bên cạnh tạo giá trị thanh khoản, điều chỉnh nền giá cổ phiếu.
– Vai trò thứ tư của cơng ty chứng khốn đối với cơ quan quản lý đó là cơng ty chứng khốn có vai trị cung cấp thơng tin trên thị trường chứng khốn. Theo đó các thơng tin bao gồm thơng tin về các cổ phiếu, thông tin giao dịch, cổ tức, dữ liệu về ngành và doanh nghiệp. Như vậy nên các cơ quan quản lý thị trường có cơ sở dữ liệu tham khảo để có các biện pháp điều chỉnh thị trường hợp lý. Bên cạnh đó thì các cơng ty chứng khốn cịn kết hợp với các cơ quan quản lý để kiểm sốt thơng tin nhà đầu tư, tránh các hành vi sai trái trên thị trường. Cơng ty chứng khốn được xem là một chế tài chính quan trọng trên thị trường chứng khoán.
1. Khái niệm
- Mơi giới chứng khốn là hoạt động trung gian hoặc đại diện mua, hoặc đại diện bán chứng khốn cho khách hàng để hưởng phí. Theo đó, cơng ty chứng khốn đại diện cho khách hàng tiến hành
</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">giao dịch thông qua cơ chế giao dịch tại SGDCK hoặc thị trường OTC mà chính khách hàng phải chịu trách nhiệm đối với kết quả giao dịch của mình.
2. Chức năng của hoạt động mơi giới chứng khốn - Cung cấp dịch vụ với 2 tư cách:
+ Nối liền khách hàng với bộ phận nghiên cứu đầu tư: cung cấp cho khách hàng các báo cáo nghiên cứu và các khuyến nghị đầu tư
+ Nối liền những người bán và những người mua: đem đến cho khách hàng tất cả các loại sản phẩm và dịch vụ tài chính.
- Đáp ứng những nhu cầu tâm lý của khách hàng khi cần thiết: trở thành người bạn, người chia sẽ những lo âu căng thẳng và đưa ra những lời động viên kịp thời.
- Khắc phục trạng thái cảm xúc quá mức (điển hình là sợ hãi và tham lam), để giúp khách hàng những quyết định tỉnh táo.
- Khi các giao dịch được thực hiện (tức khi được khớp giá trên SGDCK), cơng ty chứng khốn phải thông báo ngay cho khách hàng và chuyển ngay chứng khoán sang sở hữu của khách hàng.
- Cơng ty chứng khốn phải chịu hồn tồn trách nhiệm trước khách hàng uỷ thác về trách nhiệm thực thi (hoàn tất) các giao dịch của đối tác thứ ba.
</div>