Luận văn thạc sĩ Chuyên ngành Kỹ thuật Xây dựng Công trình thủy: Nghiên cứu giải pháp xây dựng hồ điều tiết Bến Mương - Láng The để giảm ngập cho một số khu vực ở Thành Phố Hồ Chí Minh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.37 MB, 108 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của đề tài:

‘Thanh phố HCM thuộc ha du sơng Sài Gịn ~ Đồng Nai, có địa hình thấp, kênh rach chẳng chit. La đô thị lớn nhất của cả nước, hàng năm Tp. HCM. thường xây ra ngập lụt trên điện rộng, nhất là khi có mưa lớn kết hợp với triều

cường và xả lũ của các hồ chứa từ thượng lưu. Ngập lụt tại Tp. HCM gây nhiềutác động tới phát triển kinh té, xã hội và đặc biệt là môi trường sống của người

dn, Nguyên nhân gây ngập lụt chủ yếu do riều cường, mưa lớn kết hợp xa lũ của các cơng trình đầu nguồn và sự q tải của hệ thống tiêu thoát nước hiện hữu do tốc độ đơ thị hóa ngày càng nhanh của thành ph. Trong tương lai gan dưới tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng và các dạng thời tiết cực

đoan sẽ là những nguy cơ làm cho tỉnh hình ngập ting trở lên phức tạp và khókiểm sốt

“Thời gian qua đã có nhiều để tài, dự án, các cơng trình khoa học nghiên. cứu nhằm đề xuất các gidi pháp phịng tránh ngập và kiểm sốt rủi ro thiên tai cho Tp. HCM. Các giải pháp hiện tại chủ yếu là các giải pháp cơng trình như. nạo vét kênh mương, xây dựng dé bao, công ngăn triểu, nâng cao cốt nền, bom tiêu hỗ trợ, cải tạo và nâng cấp hệ thơng tiêu thốt hiện có «v.v... Tắt các giải

pháp trên đã và đang góp phần rất lớn và hiệu qua của cơng tác kilụt và phịng tránh thiên tai của Tp. HCM. Tuy nhiên, tình hình.

úng ngày càng phức tạp, nhất là đưới tác động của BĐKH, Tp. HCM được xem

là một trong những khu vực chịu nhiều tổn thương nhất. Chính vì vậy, việc đề

xuất ¢giải pháp phịng tránh ngập hiệu quả, thân thiện mơi trường là nhữngvấn để nóng đặt ra cho với Tp. HCM hiện nay.

Vang hạ du Rạch Bến Mường — Láng The — Kênh Địa Phận thuộc xã Tân

‘Thanh Tây huyện Củ Chỉ là vùng thấp trũng với gần 3.000ha đất thấp, nước

sơng Sài Gịn chảy qua đoạn nảy cao nơn vùng này thường xuyên bị ngập do

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

Học viên: Văn Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

triều cường, mưa lớn kết hợp hồ Dầu Tiếng xả lũ, gây ảnh hưởng lớn đến sản. iu Bến Nay, diện tích 500ha. đất trũng, (cao độ từ -0,5 + +0,7) sản xuất khó khăn, năng suất lúa thấp, hiện nay xuất, dân sinh. Vùng Bàu Hưng Lợi và thượng lưu

thường sử dụng trồng cỏ hoặc hoang hoá nên xây dựng hỗ điều hỏa để điều tiết

lượng nước mưa (khi có mưa lớn) kết hợp nước ngồi sơng Sài Gịn dâng cao,để điều tiết, trữ nước mưa, giảm áp lực tiêu trong thời đoạn hợp lý, qua đó giảm

ngập cho vùng lân cận, g6p phần giảm ngập chung cho Tp. HCM, đồng thời là khu trữ nước để cung cấp nước sinh hoat và cấp nước nông nghiệp vào mùa khơ. 2. Mục đích nghiên cứu của đề tài

Mục đích nghiên cứu của dé tài là dé xuất được giải pháp xây dựng cơng trình hồ điều tiết Bến Mương — Láng The nhằm điều tiết nước mưa, giảm áp lực

tiêu mưa, qua đó giảm ngập cho vùng lân cận và giảm lũ cho nội thành TPHCM.

3. Cách tiếp cận và phạm vi nghiên cứu:

Van đề nghiên cứu là đề xuất giải pháp cơng trình hỗ chứa điều tiết phục vụ giảm ngập cho khu vực. Đã có nhiều kết quả nghiên cứu trên thể giới và ở. 'Việt Nam nên luận văn sử dụng cách tiếp cận kế thừa/ứng dụng, chọn lọc những kiến thức khoa hoc, công nghệ về giải pháp hồ điều tiết.

ich toàn dig

Vin đề nghiên cứu được xem xét tiếp cận một hệ thống,

thực tiễn và tổng hợp.

Hỗ điều tiết được đặt trong toàn hệ thong cống ngăn triều, dé bao, trạm. ‘bom... và làm việc ràng buộc lẫn nhau theo một quy trình, vì vậy cách tiếp cận

từ tổng thể đến chỉ tiết sẽ được xem xét sử dụng trong luận văn.4, Phương pháp nghiên ©

Các phương pháp nghiên cứu được áp dụng trong để tài là

~ Phuong pháp kế thừa có chọn lọc và các dit liệu liên quan đến đề tài~ Phuong pháp điều tra thực địa

“Nghiên nứt gia php xy dựng hồ đu nữ Bên Mương Lông The de gm naap mat sd Km

vue #TP, Hồ Chí Minh ?

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

~ Phuong pháp sử đụng mơ hình tốn

~ Phương pháp chuyên gia

5. Kết quả đạt được:

- Đánh giá nguyên nhân gây ngập và giải pháp chống ngập cho Thành phốHồ Chí Minh

- Đánh giá mức độ chỗng ngập của giải pháp hồ Ben Mương ~ Láng The cho khu vực hồ và giảm ngập hạ du sông Sài Gon

~ Đề xuất các cơng trình trong hệ thống kết hợp để khai thác hỗ hiệu quả ~ Dé xuất kết cấu mái hỗ đảm bảo an tồn, ơn định, mỹ quan và kinh tế

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

Van Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

CHƯƠNG 1. TONG QUAN VE TINH HÌNH NGAP LUT ĐƠ THỊ VÀ GIẢI PHÁP CHĨNG NGAP.

1.1. Tình trạng ngập lụt đơ thị và giải pháp kiểm sốt ngập lụt trên thế

giới và Việt Nam.

1.1.1. Tình trạng ngập lụt đô t

Tinh trạng ngập lụt dé thị xảy ra khắp nơi trên thé giới và cả trên đất nước.

Việt Nam

Ở Bangkok, Thái Lan: Vào mùa mưa diễn ra tir tháng 4-10, Bangkok

thường có nhiều trận lụt lớn nhỏ, gây khó khăn cho sinh hoạt của người dân và

các hoạt động du lịch. Thưởng vào cuối tháng 5, mưa lớn kéo dài khi thủ đồ

Hình 1.1. Ngập lu trên đường phố Bangkok, Thái Lan

Ngày 7 và 8/6/2015, mưa lớn dẫn đến hàng loạt con đường bị ngập ở thủ 446 Bangkok, Thái Lan khiến giao thông hỗn loạn, hàng loạt xe cộ chết máy trên

đường. Trong buổi sáng 8.6, mực nước ngập lên đến 50 cm sau khi đợt mưa lớnkếo đài 5 giờ liền vào rạng sáng cùng ngày

“Nghiên ci gia php xy dựng hồ tin or Bên Mương — Lang The de gm ngap mat sd Kha

vue #TP, Hồ Chí Minh +

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

G Venice, Italy: Hiện tượng nước dâng cao thường diễn ra ở Venice vào. mùa đông, do sự kết hợp của triều cường, gió nam thỏi mạnh và hoạt động của

đợt sóng biển kéo đài

Hình 1.2. Ngập lut trên đường phổ Venice, Italy

'Các khu vực thấp của thành phố như quảng trường St. Mark có nước dâng. khá cao, đơi khi lên tới 1,4 m. Tuy nhiên, điều này chỉ gây đơi chút bắt tiện, thậm chí cịn khiển nhiều du khách thích thú

6 Chennai, An Độ: Lượng mưa lớn, jc cửa sông bị thu hẹp, khu dan cư.

ống cảnh báo lấn ra bờ sơng, đường thốt nước tự nhiên tắc nghền và thể hệ

1a lụt khiển thành phố này rơi vào cảnh nước ngập ngang người

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

Hình 1.3. Ngập lut trên đường phổ Chennai, Ấn Đội

© Manila, Philippines: Với mật độ dân sdầy đặc, thủ đô củaPhilippines khơng có đủ hệ thống đường ống để thốt nước khi mưa lớn

Ngồi ra có rất nhiều thành phố lớn trên thé giới bị ngập lụt như Thượng.

Hải — Trung Quốc, Mumbai - An Độ, Rio de Janeiro ~ Brazil, London - Anh

Quốc, Miami - My, Sydney — Australia, Durban - Nam Phi,

Nguyên nhân ngập do lũ, triều cường, mưa lớn nhưng hệ thơng thốt nướclàm việc kém và ảnh hưởng của biển đổi khí hậu, nước biển ding,

TNghên cin gia phíp say dưng Hơ dew ner Bán My

vue #TP, Hồ Chí Minh

Tráng The de giảm ngấp một so uw

6

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

Các đô thị thuộc tinh Miền Trung ở Việt Nam hằng năm thường xảy ra ngập chủ yêu là do lũ lớn từ thượng nguồn về, do sơng Miễn Trung dốc lớn, lũ về thốt khơng kịp, do các hồ chứa chủ động xả lũ lớn

Các Thành phố ở đồng bằng Nam Bắc Bộ và Nam Bộ cũng thường xuyên ngập, thường do mưa và do triều

~ Ở Thành phố Hà Nội thường ngập do những cơn mưa lớn, vũ lượng ngày càng lớn, hệ thống thoát nước lạc hậu khơng du khả năng thốt kịp. với hệ thống thốt nước như hiện nay của Thủ đơ khi lượng mưa từ 50 mm đến 100 mm, kéo dài trong 2 tiếng đồng hd, Hà Nội vẫn bị ngập tại 18 tuyến phố, có 170 điểm ngập trong khu dân cư.

Ngồi ra cịn có các ngun nhân quản lý chồng chéo, diện tích ao hỗ bị lan chiếm, các dự án qui hoạch chỉ quan tâm doanh thu ma ít quan tâm đến hạ tầng, hệ thống thốt nước.

Mới nhất, ngày 10/6/2018 tại khu vực Hà Nội đã xảy ra một trận mưa lớn,

kéo dài gần 1 giờ khiến một số nơi rơi vào cảnh bị ngập, xe máy bị "chết máy”

và người dân phải lội bì bom, dắt bộ về nhà trong đêm.

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

Hình 1.6. Ngập ở đường Cổ Nhué

Trin mưa ngày 04/8/2017 đã ngập nặng khá nhiều điềm phố Hai Bà Trưng, Vinh Tuy, Nguyễn Du , Xã Đàn.

Hình 1.7. Ngập đường phố Hà

~ Ở Thành phố Hồ Chí Minh:độ gia tăng dân số quá nhanh, cơ

hậu ngày càng khắc ng

sở hạ ting còn lạc‘Thanh phổ. đang phải

mưa kéo dài từ tháng 6 đến tháng 11 và trong thời kỳ triều cường từ tháng 9 đến uu, ý thức người dân kém, kh

¡ mặt với vấn đề ngập úng nặng née, là trong mùa.

"Nghiên cứu giải pháp xây đựng hồ điều rit Ben Mương — Lắng The de giảm ngập một 0 Ku

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

tháng 12. Những năm gần đây ngập xảy ra thường xuyên tử các tuyến đường, khu dân cu, kể cả những khu vực quan trọng như sân bay Tân Sơn Nhất

Các khu vực thường xuyên ngập nước như đường Nguyễn Hữu Cảnh, mặc dù đã có bố trí máy bơm lớn để tiêu nước

Dr ee

Đường Nguyễn Văn Quá khu vực phường Đông Hưng Thuận mặc dù cao. độ nền cao hơn mực nước triều nhưng thường xuyên ngập sau những cơn mưa.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

Học viên: Văn Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

Hình 1.9. Ngập đường Nguyễn Văn Qué sau cơn mưa ngày 25/8/2017. Sân bay Tân thoát nước có cao độ trung bình +6,40m gồm 03 hướng thốt

ra ngồi: phía kênh Hy Vọng, phía kênh Nhật Bản và phía A41 ra đường Cộng

Hoa nhưng sau những cơn mưa lớn vẫn bị ngập

Hinh 1.10. Ngập sân bay Tân Sơn Nhất sau cơn mưa ngày 19/5/2018

-_ Ở các đô thị thuộc tỉnh đồng bằng sông Cửu Long: cũng thường

xuyên ngập. Hình ảnh một số thành phố thường xuyên bị ngập.

“Nghiên cin gia php xy dưng hô đu nữ Bên Mương Lơng The de gm ngap mat sd tìm

vức #TP, Hồ Chí Minh 10

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

Hình 1.14. Ngập ở Thành phố Tân An, Long An sau cơn mưa ngày

1.1.2. Một số giải pháp chống ngập trên thé giới: a. Malaysia: Đường hằm "2 trong 1"

“Thủ đồ Kuala Lumpur gin với nơi hợp lưu của 2 dịng sơng lớn tại Malaysia nên hàng năm, người dân thành phố hiện đại bậc nhất Đông Nam A này cũng.

phải kêu trời vì lụt

‘Tuy nhiên, một trong những giải pháp thơng minh có một khơng hai đã được.

triển khai tại thành phố nay là xây dựng một đường ham "2 trong 1", vừa dùng. để thoát lũ và phục vụ giao thơng.

Trong điều kiện thời tiết bình thường, đường him sẽ được sử dụng như him

đường bộ bình thường cho xe cô qua lại. Tuy nhiên, khi nước sơng tràn bờ, nó

sẽ được chuyển thành một kênh thốt 1a. ngay bên đưới những con đường, giúp

cho các con đường phía trên khơng bi ngập.

"Nghiên cứu giải pháp xây đựng hồ điều rit Ben Mương — Lắng The de giảm ngập một 0 Ku

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Hinh 1.15. Loi vào đường ham đặc biệt tại thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia. Với chỉ phí nửa ty USD, đường him mang tên SMART dài 9,7km tại thủ đô Kuala Lumpur đã trở thành him đường bộ kết hợp thoát lũ đầu tiên trên thé giới Trên thực tế, việc xây dựng đường ham này là một thử thách lớn khi địa hình. của thủ đơ Kuala Lumpur khá phức tap. Cho tới nay, SMART vẫn là đường ham dai nhất Đông Nam A và dai thứ nhỉ châu A.

‘Tit khi đưa vào hoạt đông, đường him nảy đã chứng tỏ tính hiệu quả của mình khi những trận ngập lụt nặng n đã khơng cịn xây ra với người dân thủ đô,

Kuala Lumpur như trước kia.

Khi thoi ết chuyển xấu với diễn biến mưa bão that thường, đường ham nay sẽ chuyển thành cơng trình chẳng lữ cho thành phố.

b. Hà Lan: Xây kè chắn biển, đê chắn nước:

Nói đến chống ngập lụt, người ta phong cho Ha Lan cái tên "phù thủy chống. ngập". Chẳng phải nói ngoa khi quốc gia nằm dưới mặt nước biển này bao thập.

ky nay khơng cịn phải chịu đựng những trận ngập lụt hay xâm nhập mặn củaDai Tây Dương.

Các nước khác đôi khi chỉ phải chống lụt từ các trận mưa lớn hay lũ sơng thì Hà Lan cịn phải lo khơng cho biển dâng quá sâu vào dat liền. Để chống ngập. loạch "Delta Work" - một hệ thong đê kè hiệu quả, quốc gia nay đã triển khai

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Học viên: Văn Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ TLạnh

phòng vệ, bảo vệ Hà Lan khỏi bị nước biển dâng. Đây là một trong những hệ thống cơng trình chống ngập lụt lớn nhất thé giới khi được triển khai từ năm.

1954 cho tới những năm 1991.

Hinh 1.16. Hệ thông dé biển kiên co ở Hà Lan.

“Tại Hà Lan, có tất cả khoảng bảy loại dé, kè chuyên dụng cho biển, sông, hi'kênh dao, hay loại dé khan cấp, đê chống bão... được xây dựng phủ hợp tùy vàotính năng sử dụng

"Những cơng trình đê biển trong dự án Delta Works đã bảo vệ vùng đất phíaTay Nam Hà Lan một cách hiệu quả và kiểm soát được lượng nước trong khu

vue. Nhiều khu vực cửa sơng có thé được đóng mở để phịng trường hợp nước

biển dâng cao quá mức trong những ngày bảo.

Còn trong đất liền, Hà Lan cũng đào nhiều các kênh rạch, sông nhỏ, hd chứa. nước chống ngập, xây dựng các cối xay gió, lắp đặt máy bơm dé dam bảo nước. mưa và nước sông được điều tiết hợp lý. Các "khu vực xả nước" cũng được hình. thành, đề phịng trường hợp nước sơng dâng cao thì sẽ xả nước đảm bảo an tồn. ‘cho thành phó.

Nghin cứu gil php nay dưng ho dieu et Bon Mương — Ling The degli ngập một v2 th

vực TP. Ho Chí Minh “4

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

"Nếu như với nhiều quốc gia, người ta chọn giải pháp nâng nền để chống ngập

thì với Nhật Bản, giái pháp tối uu được áp dụng là day nước xuống ling đắt Cũng như nhiều thủ đô khác, thành phố Tokyo có lợi thế gần sơng tiện cho. iao thương và nguồn nước cung cấp cho người dân. Tuy nhiên sau mia đông. tuyết tan, rồi lượng nước mưa ap đến, nỗi lo ngập lụt lại khiến người dân thành

phố ngắn ngắm.

Tuy nhiên, năm 1993, chính phủ Nhật quyết định xây kênh thốt nước ngằm. ngoại vi đơ thị, hay còn gọi là dự án G. Dự án mắt 13 năm để hồn thành với kinh phí 3 tỷ USD. Cơng trình này cịn được gọi bằng cái tên: điện Pantheon dưới lòng đất,

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

Hinh 1.18. Điện Pantheon dưới lịng đất.

Cơng trình vĩ đại này gồm 5 trụ chứa cao 75m, rộng 32m được nối với nhau. bằng đường ống dài 6.3km, đường kính 10m và nằm sâu đưới mặt đất 50m. Đường ống nay sẽ din một bể chứa nước không lỗ cao 25m, dài 177m, rong 78m — rộng hơn một sân bóng. Chi cần nghe tới kích thước thơi là người ta đã

chống với quy mơ của cơng trình này

Mỗi khi mưa lớn, nước sẽ được dẫn từ các trụ chứa tới bể chứa không lỗ. Sau hứa ra sơng Endo với các máy bơm cơng suất

đó, người ta sẽ bơm nước từ bể

lớn liện Pantheon dướiránh ngập cho tồn thành phố. Nhờ có hệ thốnglịng đất", người din Tokyo và các vùng lân cận đã tránh được các đợt ngập lụtnặng trong những năm qua.

"Nghiên cứu giải pháp xây đựng hồ điều tiết Ben Miconec ở TP, Hồ Chi Minh

Tráng The de giảm ngấp một so Khu

16

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

| =:

Hình 1.19, Đường ơng dan giúp nước mưa có thé thốt ra ham chứa khơng 16 rồi a8 vào sống Endo,

d. Singapore: Hệ thống hồ chứa nước quy mô lớn

'Với các quốc gia như Singapore, việc chống ngập lụt đôi khi khiến đất nước. này đau đầu hơn khi vừa phải đảm bảo lụt lội không diễn ra, vừa phải đảm bảo khơng ling phí nguồn nước ngọt quý giá đủ cho nhu cầu sử dụng của hơn 6 triệu dan đảo quốc sư tử.

Chính vì vậy, thay vì sử dụng các biện pháp phức tạp, Singapore đã triển khai

xây dựng các hỗ dự trữ nước trên khắp đất nước dé vừa có thể chống ngập, vừa. có nguồn nước ngọt cho người dân. Nghe chừng có vẻ đơn giản nhưng 17 hồ

chứa nước tại Singapore đang chứng tỏ hiệu quả chống lụt rõ rệt của nó.

Đáng kể nhất trong các cơng trình chống ngập tại Singapore phải kể tới hồ chứa và đập chắn nước Marina, Cơng trình hồ chứa nước Marina có tng chỉ phí lên tới 135 triệu USD và là hồ chứa nước lớn nhất tại Singapore. Với hệ thống đê chắn, nó khơng chỉ giúp ngăn nước biển xâm nhập, làm hỗ chứa nước khi ngập xảy ra mà còn giúp dự trữ nước biển cho toàn thành phổ.

1.1.3. Giải pháp chống ngập ở Việt Nam

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Học viên: Văn Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

Thanh phố Hà Nội: Nguyên nhân chính đã được thừa nhận là do phần lớn nước mua đã bị đô thang vào cơng thốt nước làm cho hệ thống thốt nước trở nên quá tai do hệ thống đã xây dựng lâu năm, không đáp ứng tần suất mua

hiện nay. Nhiều điện tích trồng cây xanh và hồ ao đã bị bê tơng hóa trong q

trình xây dựng nhà ở, đường xá làm cho nước mưa không thể thắm xuống đất hoặc chảy vào các ao hồ. Mặc dù chỉ rất nhiễu tiền đầu tư cái tạo hệ thống thoát nước, mua sắm máy bơm hiện đại, nhưng vẫn không giải quyết được van dé ing

ngập ở Hà Nội.

Dé giải quyết triệt dé dng ngập, bên cạnh các giải pháp dang lâm, Ha Nội cần có chính sách khuyến khích người dân và các nhà đầu tư áp dụng các giải

pháp điều hòa nước mưa như xây dựng các bể chứa nước mưa phục vụ sinh

hoạt, tăng cường khả năng thắm nước mưa xuống dat.

ác chuyên gia Nhật Bản đề xuất giải pháp chống ngập khẩn cấp với các him trữ nước (tận dụng các phần đất ngằm dưới các khu công viên, vườn hoa, thậm chí ca sân bóng đá) dé xây dựng các ham, tạo ra như hồ chứa nước để thoát nước tức thi khi mưa xuống; xe bơm di động; đặc biệt là xây dựng hệ thống. quan trắc và hệ thống cảnh báo ngập toàn diện, tổng thể; thành lập trung tâm Điều hành khẩn cấp (EOC) và kế hoạch điều hanh cơng tác chống ngập. Ngồi

ra, xây dựng hệ thống cảnh báo sử dụng radar băng tần X - Band, hiện đại hàng

đầu thể giới chuyên để quan trắc mưa và có thể xây dựng các hình ảnh 3D giúp đo đạc chính xác các dữ liệu phục vụ công tác dự báo, lên kế hoạch.

Các chuyên gia đến từ tập đoàn JAKS (Malaysia) giới thiệu với TP. Hà Nội mơ hình đường him thơng minh giao thơng - chống ngập cho khu vực phía Tây Thủ đô (nơi tập trung nhiễu khu đô thị mới, nhà cao ting). Đường him thơng minh có 3 ting, nằm dưới mặt đất 20m; có cửa thốt lũ và thơng khí. Ở điều kiện bình thường, khi ít mưa hoặc không mưa, đường him mở cửa cho các phương tiện qua lại. Khi mưa ở mức độ trung bình, chế độ SMART được kích

“Nghiên cin gia php xy dưng hô đu nữ Bên Mương Lông The de gm ngap mat sd tìm

vức #TP, Hồ Chí Minh 18

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

hoạt, nước mua được dẫn vào đường ham phụ nằm phía dưới đường ham chính;

các phương tiện vẫn qua lại được. Khi có bão lũ, các tram quan sát sẽ theo di

nhu cầu đóng cửa đường hầm, các cơng him tự động mở đẻ nước mưa tràn vào. và thoát lũ ra hồ chứa; sau bão lũ hệ thống đường ham này sẽ mở cửa lại trong

vòng 48 tiếng

Hinh 1.20. Tram bơm Yên Sở - tram bơm lớn tiêu mước chồng ngập Hà Nội ‘Thanh phố Hồ Chí Minh:

chống ngập bao gồm các qui hoạch chủ yếu Quy hoạch 752( 2001) , Quy hoạch ‘Thanh phổ giải quyết vấn đề tiêu thoát nước.

1547 ( 2008). Hiện nay thành phố đã triển khai các biện pháp cơng trình và phi

cơng trình như đê bao, cổng ngăn triều, tram bơm, nạo vét, cải tạo hệ thống tiêu thoát nước, xây dựng các hỗ điều tiết. Tuy nhiên các hệ thống chưa được đầu tư đồng bộ, một số cơng trình lớn chưa được xây dựng hoàn thành nên đến nay vẫn thường xuyên bị ngập do triều cường và mưa lớn. Chỉ tiết các giải pháp được thé hiện ở phần 1.2

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Học viên: Văn Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

Thành phố Cần Thơ: Theo qui hoạch chống ngập số 214/QD-TC 'QLNN. Giải pháp chủ yé là giải pháp cơng trình và giải pháp phi cơng trình.

Cơng trình là đầu tư xây dựng các cơng trình nhằm kiểm soát nước lũ, triều và tiêu úng bằng hệ thống đê bao, các cống dưới đê, van ngăn triều đồng thời kết

hợp với các trạm bơm để tiêu nước ra sơng. Tồn bộ khu đơ thị được phân thành

18 6 bảo vệ (chủ yêu theo kênh cấp 1) với diện tích biến đổi từ 600 ha đến 4.300 ha. Trong đó bao lớn vùng trung tâm thành phố Cần Thơ, bao gồm quận Ninh Kiểu, quận Bình Thủy và một phần của quận © Mơn và huyện Phong Điền với diện tích khoảng 17.700 ha theo các sơng rạch chính là sơng Hậu, sơng Cần Tho, rạch Tắc Ong Thục và kênh Ơ Mơn. Tổng điện tích khu đơ thị được bảo vệ

khoảng 48,000 ha. Phi cơng trình đảm bảo dung tích trữ cho vùng đơ thị (gồm

diện tích ao, hỗ, kênh rạch) tối thiêu là 10% đối với khu phát triển đô thị thuộc. Quan Ninh Kiều, Quận Bình Thủy (theo Quy hoạch sử dụng đất thành phố Cần

Tho) va 20% đối với khu vực đô thị dang phát triển thuộc các Quận, Huyện còn lại trên địa ban Thành phố. Ngoài ra tạo bé mặt thấm, vùng đệm, vùng dat ngập. nước nhằm trữ nước mưa, gia tăng lượng nước bổ sung cho tang nước ngằm,

giảm sự hình thành dịng chảy mặt, hạn chế tinh trạng ngập ting cục bộ do mưa

lớn thời đoạn ngắn, giảm tải cho hệ thơng thốt nước của Thành phố.

Thành phố Cà Mau: Theo qui hoạch chống ngập số 351⁄QĐ-BNN-TCTL. Giải pháp cơng trình bao gồm việc : Ning cấp và xây dựng hệ thống thoát nước, đảm bao đáp ứng được các yêu cầu tiêu thoát cho thành phd có xem xét biến đơi khí hậu - nước biển dâng, nâng cấp và xây dựng hệ thông dé ‘bao, bờ bao chống tràn, lắp đặt các cửa van clape tự động tai các cửa xả để ngăn. cản triều cường, nạo vét, nâng cấp mở rộng các kênh trục, cấp 1, cấp II, xây. dựng các trạm bơm tiêu hỗ trợ khi xảy ra mưa lớn trùng với thời gian triều cường, xây dựng hệ thống cổng tại các cửa sông để ngăn triều cường từ xa truyền vào cho thành phố Cà Mau. Giải pháp phi cơng trình bao gồm: Nghiên

“Nghiên cin gia php xy dưng hô đu nữ Bên Mương Lông The de gm ngap mat sd tìm

vức #TP, Hồ Chí Minh 20

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

cứu, xây dựng quy trình vận hành các cơng trình chống ngập trên địa bản thành phố, tạo vùng đệm, vùng đất ngập nước nhằm trữ nước mưa, giảm hình thành

đồng chảy mặt, hạn chế tinh trạng ngập ting cục bộ do mưa thời đoạn ngắn, giảm

tải cho hệ thống thoát nước của thành phố, thực hiện tốt công tác dự báo, cảnh.

báo khí tượng, thủy văn; cơng tác quản lý khai thác cơng trình thủy lợi phục vu

chống ngập ting cho thành phổ,

1.2. Các kết quả nghiên cứu liên quan đến chống ngập khu vực Tp. HCM

và vùng phụ cận.

Để đảm bảo chống ngập cho thành phố HCM, có rat nhiều giải pháp được đưa ra như: giải pháp san nền, xây dựng cống kiểm soát ngăn triều cục bộ, tập

trung vào việc giải quyết tiêu thoát nước do mưa và xử lý nước thải cho vùngnội thành (Quy hoạch 752 - 2001) và giải pháp kiểm soát triều chia từng vùngtủy thuộc vào vj trí địa lý và tính chất quan trọng của từng ving (vùng I nâng,

cấp hệ thống thốt nước và cơng trình chồng ngập, vùng II cải tạo hệ thống kênh rach và san nén cục bộ, vùng III áp dụng các biện pháp phi công trình), trong đó xây dựng 12 cống kiểm sốt triéu cho vùng bao thành phổ và 170km dé bao

(Quy hoạch 1547 - 2008)

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

'QUY HOẠCH THỦY LỢI CHONG NGAP ONG KHU VỰC TP HO CHÍ MINH“QUY HOẠCH HỆ THONG CONG TRÌNH THỦY CONG VONG I

Hình 1.21. Mat bằng các vàng thốt nước cho khu vực nội thành (Quy hoạch:

Qui hoạch Bộ Nông Nghiệp biến thé Quy hoạch thủy lợi Bộ NN&PTNT.cho vùng 1, phân vùng nảy thành 2 tiéu vùng;

~ Vũng 1A tường ứng với vùng trong quy hoạch đô thị đến năm 2025 của Tp

= Vùng IB tương ứng với vùng 1 trừ đi vũng 1A

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Hình 1.22. Mat bằng các vùng thoát nước cho Khu vực nội thành (Quy hoạch 1547 biến thé)

Hiện nay các dự án đã va đang được triển khai thực hiện theo lộ trình, tuy. nhiên do nguồn kinh phí khá lớn làm chậm tiến độ thực hiện như dự án Quản lý rủi ro khu vực thành phố Hé Chí Minh, dự án Giải quyết ngập do triều khu vực.

khí hậu.

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

Học‘an Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

Các lưu vực Nhiêu Lộc ~ Thị Nghé, Tân Hóa Lò Gồm, Tàu Hu Bến Nghé.

đã xây dựng tương đối hoàn thành dang đưa vào sử dụng. Dự án Tham Lương ~ Bến Cát đang trong giai đoạn thiết kế va tìm vốn đầu tư

Ly Tas Hàén Nghề

“Hình 1.22. Mặt bằng các lưu vwe thoát nước cho khu vực nội think

VỀ giảm ngập cho thành phố theo việc điều tiết các hỗ xả lũ thượng nguén

'71/QĐ-TTg ngày 24/3/2016

vận hành liên hỗ chứa trên lưu vực sơng Đồng Nai, theo đó Hỗ Dâu Tiếng xả lũ về bảo đảm lưu lượng xả về hạ lưu không vượt quá 200 m/s giảm khá nhiều so.

với qui trình vận hành trước đây từ 600m*/s + 1000m/s

Qui hoạch dé biến Vũng Tau - Gd Công [15] đã được nghiên cứu từ năm. theo quyết định

'2009, là giải pháp tổng thé dé giải quyết triệt dé van dé ngập úng do tổ hợp tac

động của lũ thượng nguồn, mưa lớn và triều cường, chống xâm nhập mặn, lồng

"Nghiên cứu giải pháp xây đựng hồ điều rit Ben Mương — Lắng The de giảm ngập một 0 Ku

vực ở TP. Hồ Chí Minh z

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

Hình 1.23. Mặt bằng qui hoạch dé bién Vũng Tàu ~ Gd Cơng

Tuyển đê biên Vũng Tàu - Gị Cơng nêu được xây dựng với chiều dài đê chính khoảng 2§km, đê phụ dai 13 km, đê chống tràn ở rừng Cần Giờ 60km, với cổng trên đê Vũng Tàu Gị Cơng rộng 2000m, âu thuyền trên đê Vũng Tau -Gd Công rộng 33m, cổng và âu thun trên sơng Lịng Tau rộng 200m, sẽ tạo ra một hồ chứa nước rộng 43.000ha, với dung tích hữu ích 1,5ty m3. Nếu sử dụng.

hệ hồng cổng trên dé và cống trên sơng Lịng Tau để điều tiết lũ, cơng trình có thể chống lại tơ hợp lũ tần suất P=0,5%, mà mực nước cao nhất ở Phú An chỉ

cịn +0,64m, giảm 0,97m so với trước khi có cơng trình là 1,6m

Cơng trình có thể chống ngập do triều, do lũ, tạo mực nước thấp để tiêu thoát nước mưa cho toàn bộ khu vực TP.HCM, chống ngập lũ cùng với triều cường cho TP, Tân An cho đến khi nước biển dâng thêm 100-130em.

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Học viên: Văn Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

Ngoài ra dự án còn giải quyết vấn dé xâm nhập mặn trên sơng Sai Gịn, sơng Vàm Cỏ và khu vực Gị Cơng thuộc tỉnh Tiền Giang một cách chủ động.

Là nơi dự trữ nước ngọt trong tương lai: khoảng 2,5-3 tỷ mã.

Tuy nhiên Qui hoạch đê biển Vũng Tàu - Gị Cơng vẫn cịn cịn nhiều vấn để lớn cin được nghiên cứu như môi trường, giao thông thủy, vốn đầu tư... nên.

hiện nay chỉ dừng ở mức độ nghiên cứu.

1.3. Những vấn dé đặt ra cần giải quyết

Dự án chống ngập TPHCM đang triển khai sau khi xây dựng xong chắc chan ngăn được ngập do triều cường, tạo điều kiện tiêu thoát tốt hơn. Tuy nhiên khi mưa, nếu khơng gặp đình triều cường thì khả năng vẫn tiêu thoát tối. Nếu

mưa lớn mà gặp đỉnh triều cường thì hiệu quả chống ngập cịn tùy thuộc vào

diện tích kênh rạch, ao hồ trữ nước bên trong khu vực điều tiết (cống, đê). Hiện nay diện tích kênh rach và ao hỗ trong nội đô thành phổ chỉ chiếm chưa đến 1% điện tích, trong khi để dam bảo kha năng trữ nước cần phải duy trì ít nhất từ $

Như vậy ngồi việc xây dựng các cơng trình để kiểm sốt triều, cần thiết xây dựng các khu trữ nước ứng phó điều kiện bắt lợi như việc cải tạo hệ thống. thoát nước từ hệ thống các hẻm, đường nhánh, đường chính, nạo vét kênh rach, xây dựng các hồ điều tết tập trung hoặc phân tán, hỗ trợ bơm tiêu, xây dựng các hệ thống thắm nền

Thanh phé đã và đang đầu tư rất nhiều để trién khai các dự án xây dựng. cổng, đê bao và trạm bơm chống ngập cho vùng lõi của Sài Gòn. Tuy nhiên việc đầu tư chủ yếu là các cống và đê bao ngăn triều, một số tram bơm hỗ trợ, cần phải triển khai nhiều hồ điều tiết để trữ tam thoi nước mưa khi triều dâng mà khơng thốt được. Việc xây dựng các hỗ trong khu đơ thị là rit khó khả thi vì

chỉ phí đền bù q lớn, khó ma triển khai được. Vì vậyin nghiên cứu giải pháp

giảm lũ, phân lũ, trữ lũ cho những khu vực trên thượng nguồn, giảm áp lực về hạ

“Nghiên cin gia php xy dưng hô đu nữ Bên Mương Lơng The de gm ngap mat sd tìm

vức #TP, Hồ Chí Minh 26

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

lưu, đất đai đền bù có giá trị thấp. Ngồi ra cịn có thé tận dụng làm hé trữ cấp.

nước vào mùa khô cho sinh hoạt và nông nghiệp,

“Trong tương lai cần phải có những giải pháp mang tinh đột phá như dự án.

“dé bién Vũng Tau - Gị Cơng” sẽ mang lại hiệu qua to lớn nếu được nghiên cứutoàn điện.

1.4. Kết luận chương 1

Trong những năm vừa qua, việc ảnh hưởng do biển đổi khí hậu va nước

biển dâng đã làm ngập rất nặng cho nhiều khu vực trên toàn thể giới nói chung và Việt Nam nói riêng, nhất là các khu đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM,

‘Tho và Cả Mau

Để đảm bảo chống ngập bén vững, ngoài các giải pháp cống điều tiết kết hợp các đê ngăn triều cường, cin thiết phải xây dung các hồ điều tiết ứng phó. trong những điều kiện bất lợi xảy ra đồng thời như triều cường, mưa lớn và lũ

đối với những vùng triing, cũng như tạo khu trữ nước tạm thời để giảm áp lực

cho hệ thống thoát nước đô thị đã cũ kỹ.

Hỗ điều tiết Bến Mương — Láng The được nghiên cứu nhằm giải quyết chống ngập cho vùng tring khu vực khoảng 3000ha xã Tân Thạnh, huyện Củ Chi, đồng thời kết hợp với các hệ thống cống, kênh trong khu vực giảm lũ cho

hạ du sơng Sai Gịn,

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

Học viên: Văn Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ TLạnh

CHƯƠNG 2. CƠ SỞ KHOA HỌC VE GIẢI PHÁP CONG TRÌNH ‘CHONG NGAP CHO KHU VỰC THÀNH PHO HO CHÍ MINH 2.1. Thực trạng và nguyên nhân ngập lụt thành phố Hồ Chí Minh:

2 Thực trang và diễn biến ngập:

Theo thống kê của Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập nước thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2008 đến nay số lượng điểm ngập giảm xuống

đáng kể

= Năm 2008: Số điểm ngập tính đến cuối năm 2008 là 126 điểm, trong đó riêng khu trung tâm thành phố có 85 điểm. Tổng số lần ngập cả năm 2008 là 873 lần. Thời gian ngập trung bình là 156 phút. Diện tích ngập trung bình mỗi điểm.

2.910 m2.

= Năm 2013: Số điểm ngập đến năm 2013 khoảng 40 điểm, trong đó khu trung tâm thành phổ còn 14 điểm ngập. Tổng số lần ngập cả năm 2013 là 44 lần. Thời gian ngập trung bình giảm cịn 62 phút. Diện tích ngập trung bình mỗi

điểm cịn 1.100 m2

Tuy nhiên, nhiều khu vực cịn bị ngập thường xuyên như khu vực thi công

dự án kênh Tân Hố ~ Lị Gốm (quận 6, 11, Tân Phú, Tân Bình): đường Âu Cơ, Đồng Den, Hịa Bình, Nguyễn Hồng Đào, Trương Công Định, Bau Cát, Hồng

Le„ Tan Hóa, Đặng Nguyên Cin, Phạm Phú Thứ, An Dương Vương, PhanAnh.

Đặc biệt những trận mưa trên 100 mm gây ngập kéo đải ở các khu vực

tring thấp như khu vue kênh Tân Hố — Lị Gốm, đường Kha Vang Cân (Thủ Đức), khu Phú Định (quận 8), đường Huỳnh Tắn Phát (quận 7)

= Năm 2016: Từ đầu mùa mưa năm 2016 tháng 6/2016 có 11 trận mưa gã

ngập trên 16 tuyển đường. Riêng trận mưa ngày 30-5 vừa qua có vũ lượng 132mm đã gây ra 27 điểm ngập, khu trung tâm thành phố cơ bản xóa được ngập.

“Nghiên cin gia php xy dưng hô đu nữ Bên Mương Lông The de gm ngap mat sd tìm

vức #TP, Hồ Chí Minh 28

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

Các tuyển đường còn bị ngập nặng là Nguyễn Xi, Xa lộ Hà Nội, Nguy

bị ngập sau mưa nhưng với mức độ nhẹ hơn như Thảo Dién, Bạch Ding, Dinh Bộ Lĩnh, Hồ Văn Tư, Quốc lộ 13, Mai Thị Luu, Đỗ Xuân Hợp, Lê Văn Việt, La

"Xuân Oai

u Cảnh, Quốc Hương, Kinh Dương Vương ... Nhiéu tuyến đường khác cũng

Téng hợp đến tháng 4 năm 2017, trên địa ban thành phố còn 171 điểm ngập do mưa ở những tuyến đường hoặc hẻm phân cấp do quận, huyện quản lý và 40 điểm ngập do mưa ở những tuyển đường lớn phân cấp Trung tâm Diéu hảnh. chương trình chống ngập nước thành phổ quản lý trong đó 23 điểm ngập đã giải

mở hướng thoát về các cống lớn hơn hoặc ra kênh, rạch; sửa chữa các cổng đã bị ving biện pháp cấp bách tạm thời (như đầu tư xây dựng các cống nhỏ để sụp,...). Tuy nhiên cần phải tiếp tục thực hiện những biện pháp căn cơ hơn bằng.

‘dy án xây dựng để giải quyết ngập kể cả khi có mua lớn. 17 điểm ngập dang xâydựng phương án giải quyết hoặc chờ các dự án lớn đang triển khai thực hiện, sau

khi hoàn thành sẽ phát huy tác dụng và 9 điểm ngập do triều.

Hình 2.1. Một số điểm ngậpthường xuyên ở TP.HCM.

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Van Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

2.1.2. Nguyên nhân gây ngập trong khu vực:

Với độ gia tăng dan số quá nhanh, cơ sở hạ ting còn lạc hậu, ý thức người dân kém, khí hậu ngày càng khắc nghiệt ... Thành phố. đang phải đối mặt với vấn đề ngập úng nặng né, nhất là trong mùa mưa kéo dài từ tháng 6 đến

tháng 11 và trong thời kỳ triều cường từ thắng 9 đến tháng 12. Nguyên nha

ra ngập lụt gồm một số yếu tổ bao gồm lượng mưa lớn, triều cường, hệ thống thốt nước kém ở khu vực đơ thị, sự phối hợp không day đủ từ các hoạt động. của hồ chứa trạng lún sụt nén do khai thác nước ngằm. Số lượng các trận mưa vũ lượng lớn tăng dẫn trong các thập kỷ qua. Hệ thống thốt nước trong.

thành phố đã cũ ky và khơng đủ cơng suất để thốt nước ở các trận mưa vũ

lượng lớn trong khi nhiều khu vực của thành phố chưa có hệ thống thốt nước. Hệ thống cũ được xây dựng trước năm 2001 chỉ có thể đáp ứng được mưa với vũ lượng < 40mm; hệ thống thành phố đầu tư xây dựng từ năm 2001 đến nay được thiết kế xây dựng với mưa có vũ lượng trong 3 giờ là 95,91 mm (cổng cấp

1, kênh rach); 85,36 mm (cống cắp 2); 75,88 mm (cng cấp 3), mực nước triề

Dịng chảy triều từ Biển Đơng đã Lim cản trở dong chảy từ các con sông & thượng nguồn và hệ thống thốt nước đơ thị, Ngồi tim quan trọng của việc cải thiện cơng suất thốt nước của hệ thống kênh và cổng rành trong khu vực 46 thị trung tâm để đối phó với các trận mưa lớn thường xuyên xảy ra, Tp. HCM cũng phải đối mặt với các thách thức do nước biển xâm nhập vào hệ thống kênh rạch. Sự xâm nhập này làm tăng mực nước trong kênh rạch và làm tắc nghẽn dòng. chảy từ khu vực trung tâm thành phố ra sơng Sai gịn, đặc biệt vào mila triều cao. Trong khi cao độ thành phố một số nơi rất thấp. Vùng trung tâm cịn 40%

điện tích có cao độ < +1,6m, tập trung ở các quận 4, quận Bình Thạnh, quận

Binh Tan, quận 8, nên một số tuyến đường thuộc các quận có cao trình mặt đường thắp hơn triều cường.

“Nghiên cin gia php xy dưng hô đu nữ Bên Mương Lơng The de gm ngap mat sd tìm

vức #TP, Hồ Chí Minh 30

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Ngồi mưa và tru, tình trạng ngập của thành phố cũng chịu tác động bởi lượng nước xả từ các hd tưới tiêu và hỗ thủy điện ở phía thượng nguồn. Trong.

năm 2000, thành phố đã bị ngập nghiêm trọng do lưu lượng xả từ hỗ Trị An

(2.000 mâ/s) và

động của lũ đồng bằng sơng Mekong thơng qua hệ thống sơng Vàm Có Đơng và lầu Tiếng (600 m3/s). Ngồi ra, thành phố cũng chịu tác Vim Cỏ Tây. Hệ thống cổng rãnh thành phố cũng chi được phát triển cục bộ và lượng lớn nước thải không qua xử lý đã xả vào sông rạch gây ra ô nhiém trim trọng ảnh hưởng đến chat lượng nước.

~ Một số nguyên nhân khác:

+ Do nhu cầu vốn đầu tư cho thoát nước khá lớn nên trong quá trình triển khai thực hiện các dự án đầu tư từ năm 2001 đến nay, chỉ mới tập trung đầu tư các khu vực trung tâm

+ Việc lập quy hoạch cho 05 ving thoát nước ngoại vi chưa được thực hiện

đo thay đổi về cơ cấu tổ chức bộ máy quan lý, dự án được thay đối, chuyển đổi “Chủ đầu tư nhiều lần;

+ Quá trình phát triển đô thị đã làm thu hẹp và mắt dẫn các thể tích chứa

nước tự nhiên như ao hồ, kênh rạch và q trình bê tơng hóa đã làm giảm đáng,

kế diện tích thấm.

+ Việc dẫn dịng thí cơng làm hạn chế khả năng thốt nước gây nên tìnhtrạng ngập tng khi mưa có vũ lượng lớn.

2.2. Giải pháp cơng trình chống ngập

2.2.1. Giải pháp dip đê bao, xây dựng cống ngăn triều và nạo vét kênh rạch. thông thoáng luồn;

‘Theo qui hoạch 752, và qui hoạch 1547 Thành phé đã triển khai xây dựng, các cống điều tiết và đê bao ngăn triều đã khá lâu và đến nay cỏn số cơng trình dang xây dụng, một số cổng chuẩn bị xây dựng. Điển hình là các cống Nhiêu Lộc Thi Nghè, cống Bình Triệu, cơng Rach Lang, 05 céng Ngăn triéu Thủ Đức,

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

HọcPhú ThịGVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

cổng Ruột Ngựa, Công Mương Chuối, cổng Bến Nghé, cổng Phi Xuân, cổng Phú Định, công Cây Khô, 1g Vam Thuật, cổng Rạch Tra, để bao dự ấn "giải

quyết ngập do triều khu vực TP.HCM có xét đến yếu tổ biến đổi khí hật

‘gidi quyết ngập do triểu khu vực TP.HCM có xét đến yêu 16 biển đổi khí hậu

Hình 2.3. Cơng trình cong Mương Chuối dự án “giải quyết ngập do triều khu

vực TP.HCM có xét đến u tổ biển đổi khí hậu

"Nghiên cứu giải pháp xây đựng hồ điều tiết Ben Mương

‘i “ing The de giảm ngap một so Ku

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

TP.HCM có xét đến u tổ biển đổi khí hậu"

Hình 2.6. Cơng trình kè kết hợp dé bao dự án “giải quyết ngập do triều khu vực TP.HCM có xét dén yêu tổ biển đổi khí hậu

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

Hinh 2.7. Cơng trình cổng Vàm Thuật dự án “Quản lý rủi ro ngập mước Khu vực

"Nghiên cứu giải pháp xây dựng hồ dieu tết Ben Mương — Lắng The dé giảm ngập một sơ thu

vực ở TP. Hồ Chí Minh 4

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Hình 2.11. Cơng trình cong Bình Triệu 2.2.2. Giải pháp xây dựng hỗ điều tiết:

Chống ngập cho thành phố với giải pháp hồ điều tiết là rất cằn thiết, trong q trình đơ thị kênh rạch bị lin chiếm, không gian trữ nước ngày càng giảm dan, không đủ chứa nước mưa trong trường hợp bắt lợi khi mưa lớn và triều

cường và khó khăn hơn khi ứng phó với biến đổi khí hậu đang ngày cing phức

tạp. Nhận thấy vai trò quan trọng trên, các quận huyện và Trung tâm điều hành chương trình chống ngập nước tiến hành nghiên cứu, qui hoạch các hồ điều tiết theo dang phân tán. Tuy nhiên các vi trí xây dựng hỗ và dung tích hỗ chưa được

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

Van Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ Tiến Lanh.

nghiên cứu chỉ tết, đa phần các hồ có diện tích khá nhỏ, khơng phát huy giảm ngập đáng kể, khi xây dựng cần phải nghiên cứu đào sâu và tính tốn bơm hỗ trợ nhằm tăng dung tích chứa nước đáng kể.

15 thuộc khu vực đất cơng, Tit cả các hồ được qui hoạch, chỉ có một s

như: hỗ Gò Vap, bãi rác Gò Cát, hồ Bàu Cát, Khánh Hội, không phải đền bù đất, các hỗ cịn lại phải tốn chỉ phí đền bù khá lớn, đây là một trong những trở ngại

6. tất lớn khi xây dựng

Theo dự án: “Quy hoạch mạng lưới hồ điều tiết phân tán để giảm ngập. ting” (hình 2.12) do Trung tâm quản lý nước và khí hậu - ĐH Quốc gia TP.HCM.

thực hiện:

~ Tổng số hồ điều tiết dự kiến xây dựng cho toàn thành phố là 103 hỗ do

‘Trung tâm quản lý nước và khí hậu - ĐH Quốc gia TP.HCM qui hoạch. Hiện

nay thành phố đang lập dự án đầu tư cho 03 hỗ gồm : hỗ Bàu Cát - 0,40ha (quận

‘Tan Bình ~ lưu vực Tân Hóa Lị Gốm), hồ ho Khánh Hội - 4,8ha (khu vực quận 4).

- Mức độ nghiên cứu là dự kiến các vị trí hồ dựa vào các bản đồ hiện

3ị Dưa - 25,56ha (quận Thủ Đức) và

trạng, một số bản đồ qui hoạch, diện tích lưu vực và các kênh rạch trong lưu vực

mà dự kiến chọn diện tích hỗ điều tiết khoảng 5% diện tích các lưu vực nhỏ.Theo dé án Qui hoạch thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp trên dia bản

‘Thanh phố Hồ Chi Minh đến năm 2020 và tim nhìn đến năm 2025 của TPHCM. để xuất Xây dựng hỗ điều hòa Bến Mương ~ Láng The với qui mơ diện tích

khoảng 450ha khu vực xã Phước Vĩnh An, xã Tân Thạnh Tây, Tân Thạnh Đơng,

thuộc huyện Củ Chỉ nhằm mục tiêu: trích trữ nước mùa khô, chủ động nguồn nước tưới cho sản xuất trong điều kiện biến đổi khí hậu: đồng thời tạo dung tích

tích phịng lũ, giảm ngập cho khu vực trong mùa mưa lũ.

“Nghiên cin gia php xy dưng hô đu nữ Bên Mương Lông The de gm ngap mat sd tìm

vức #TP, Hồ Chí Minh 36

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

Hình 2.12. Bản đồ Quy hoạch mạng lưới hồ điều tiết phân tán dé giảm ngập ting (Nguồn Trung tâm quản lý nước và khí hậu - ĐH Quốc gia TP.HCM)

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

Kênh Tham Lương. Que

Đến Cat Nước Lên

“Các hồ trong thành phố nếu được xây dựng phát huy hiệu quả rat lớn. Một số hồ đã lập dự án nhưng do việc đèn bit giải toa quá lớn trong nội thành nên. không thé thực hiện.

Nghin cứu gil php nay dưng ho dieu et Bon Mương — Ling The degli ngập một v2 th

vực TP. Ho Chí Minh 38

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

Hỗ did Dưa bao gồ 03 hồ điều tiết trong khu vực với diện tích

23,40ha tại phường Tam Phú và Linh Đông, kết hợp với nạo vét 15km kênh rạch.tiết

trong khu vực để thơng thống dịng chảy và tăng dung tích trữ. Đồng thời xây dựng hệ thống 02 cửa van điều tiết (đã xây dựng) và hệ thống trạm bơm 10m”/s để tăng dung tích trữ và hỗ trợ bơm cho trường hợp bắt lợi. Day lả khu vực ảnh hưởng triều, cao độ thấp trung bình +0,‡m, với diện ích lưu vực 1305ha

Hình 2.14. Phối cảnh ho điều tiết Go Dưa.

Cơng trình hồ điều tiết Khánh Hội (quận 4, TP HCM) nằm trong Quy

hoạch thủy lợi chống ngập ting của TP HCM giai đoạn 2016-2020. Dự án này sẽ

điều tiết lượng mưa, thủy triều để giảm ngập, cải tạo cảnh quan môi trường và

xây dựng khu vui chơi giải trí cho người dân trong ving. hỗ điều tiết Khánh.

phần là xây dựng hồ điều tiết Khánh Hội với diện tích lịng hỗ Hội gồm 2

4,8ha và cải tạo Rach Dita để điề tết nước từ hồ và kênh Bén Nghé, Cơng trình

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

Học viên: Văn Phú Thái GVHD: PGS TS. Đỗ TLạnh

cũng bao gồm các tuyến kè bảo vệ và hệ thống cong điều tiết liên kết. Dự kiến

sau khi hoàn thành, lưu lượng nước ngập tại khu vực trung tâm thành phố si

theo hệ thống cống thoát nước đưa vio lòng Hỗ Khánh Hội sâu trên 6m, dẫn vào. kênh Bến Nghé.