Tìm hiểu Luật chứng khoán - Phạm Thị Giang Thu chủ biên, Biên soạn: Trần Vũ Hải, Nguyễn Minh Hằng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (18.1 MB, 219 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

TS. PHAM THỊ GIANG THU (Chủ biên) ThS. TRAN VU HAI

ThS. NGUYEN MINH HANG

ST] NHÀ XUẤT BAN CHÍNH TRI QUỐC GIA

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

TÌM HIỂU LUẬT

CHUNG KHOAN

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

3.34(V)2CTQG - 2007

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

TS. PHAM THỊ GIANG THU (Chủ biên)

TRUNG TAM THONG TIN THU VIỆN:

TRƯỜNG ĐẠI HOCAUAT HÀ NỘI

PHÒNG ĐỌC

NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA

Hà Nội - 2007

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

CHÚ DẪN CỦA NHÀ XUẤT BẢN

29-6-2006. Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khố XI đã thơng

qua Luật chứng khốn, Luật có hiệu lực từ ngày 01-01-2007,Việc thơng qua Luật chứng khoán đã đánh dấu một bước quan

trọng trong tiến trình hồn thiện thể chế kinh tế thị trường định

hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta; đặc biệt trong lĩnh vực thúc

đẩy hình thành và phát triển thị trường tài chính - tiền tệ

Để giúp bạn đọc có được những thông tin về nội dung cơ bản về pháp luật chứng khốn, một lĩnh vực cịn tương đối mới mẻ đối với nước ta, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia xuất

bản cuốn sách Tim hiểu Luật chứng khoán. Cuốn sách do

Tiến sĩ Luật học Pham Thị Giang Thu và các tác giả đang

công tác tại trường Đại học Luật Hà Nội biên soạn. Vớinhững luận giải xúc tích, những phân tích rõ ràng, logic được

thể hiện bằng hình thức hỏi - đáp, các tác giả sẽ giúp bạn đọc nắm vũng những kiến thức cơ bản về thị trường chứng khoán.

và các quy định pháp luật đang được áp dụng cho các hoạt

động chứng khoán hiện nay.

Xin giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc.

Tháng 02 năm 2007

NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRI QUỐC GIA

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

LỜI TÁC GIÁ

Trong quá trình đổi mới đất nước, nền kinh tế nước

ta đã và dang từng bước chuyển đổi thực sự từ nền kinh tế tập trung sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Năm 2000, Trung tâm giao dich chứng khốn thành phố Hồ Chí Minh chính thức

khai trương, thể hiện sống động sự ra đời, tổn tại của.

thị trường chứng khoán ở Việt Nam

Với hơn năm năm vận hành, các bộ phận thị trường

chứng khoán Việt Nam đã tạo ra một diện mạo mới cả về hàng hố, tính đa dạng của hoạt động kinh doanh. Để

tạo khuôn khổ pháp lý cho hoạt động của thị trường

chứng khoán, các văn bản pháp luật đã được ban hành, từng bước sửa đổi bổ sung, nâng cao hiệu lực pháp lý. Tháng 6 năm 2006, Quốc hội thơng qua Luật chứng khốn - văn bản có hiệu lực pháp lý cao nhất điều chỉnh các vấn dé khác nhau tại thị trường chứng khoán. Luật

chứng khoán được ban hành không chỉ dựa trên các

nguyên tấc pháp lý cơ bản trong việc điểu hành thị trường chứng khoán, bảo dam quyển lợi của Nhà nước

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

cũng như quyển lợi của nhà đầu tư ma còn dựa trên nền tảng nền kinh tế - xã hội thực tế của Việt Nam. Thực tế thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn hiện nay cho thấy rất nhiều đối tượng quan tâm đến thị

trường chứng khoán nhưng thực sự chưa tiếp cận được day đủ các quy định pháp lý liên quan đến thị trường,

đặc biệt là những quy định bảo đảm quyền lợi cho chính họ trong những giao dịch diễn ra trên thị trường, những

giao dịch không dược phép hoặc giao dịch bị hạn chế.

Cuốn sách mà bạn có trong tay "Tìm hiểu Luật chứng

khốn" mong muốn góp phần trợ giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư, các đối tượng không chuyên nghiệp trong lĩnh vực chứng khoán, cho đến các sinh viên ngành luật tiếp nhận những vấn để cơ bản nhất về pháp luật đang áp dụng cho thị trường chứng khốn hiện nay.

Cuốn sách "Tìm hiểu Luật chứng khốn" bao gồm

sáu nội dung lớn:

Phần 1 làm rõ những khái niệm cơ bản nhất về các

loại hàng hoá là chứng khoán được phép phát hành, giao

dịch trên thị trường. Bằng những lập luận đơn giản,

những ví dụ cụ thể, bạn đọc có thể dễ đàng nhận biết các

loại hàng hố khác nhau trên thị trường chứng khoán. Phần 2 đưa ra những quy định về phát hành chứng. khoán. Phan này giúp ban đọc biết rõ điều kiện, trình

tự, thủ tục cũng như các loại chứng khốn nào có thể

được xuất hiện trên thị trường chứng khoán và các

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

phương thức xuất hiện chứng khoán trên các bộ phậnKhác nhau cua thi trường,

Phần 3 giới thiệu các loại chủ thể tham gia thị

trường chứng khoán ở Việt Nam. Đây là bộ phận chủ thé rất quan trọng, quyết định sự xuất hiện của chứng khốn. tính sơi động của thị trường, khả năng luân chuyển vốn hiệu quả cho nền kinh tế. Những cầu hỏi tại phần 3 cũng giải đáp nội dung về điểu kiện hình

thành. cham ‘dit của một chủ thể kinh doanh chứng khoán, điều kiện để có thể tham gia mua bán chứng

Những dung tại phần này giúp bạn đọc hiểu rõ lý do phải công bố thông tin cũng như từng loại thông tin,

trình tự, thời điểm, nội dung của thơng tin phải công bố. bởi các loại chủ thể khác nhau trên thị trường.

Phần 5 khắc hoạ cho bạn đọc, cho các chủ thể tham

gia thị trường chứng khoán những hành vi bị coi là vi phạm. Đây không đơn thuần là những hành vi bị cấm mà còn bao ham rất nhiều các loại hành vi các bên không thực biện hoặc thực hiện không đẩy đủ theo thoả thuận, hoặc không thực hiện theo quy định của pháp luật. Những phân tích tại phần này cũng cho bạn đọc thơng tin về khả năng bị xử lý theo các chế tài khác

nhau tuỳ thuộc tính chất, mức độ vi phạm.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

Một nội dung không thể thiếu trong bat cứ vấn dé cần điều chỉnh bằng pháp luật nào là giải quyết tranh

chấp và cơ chế giải quyết tranh chấp. Phương thức giải

quyết tranh chấp. ưu nhược điểm, trình tự, thủ tục, giá

trị pháp lý của từng cơ chế giải quyết tranh chấp sẽ được cung cấp trong phần 6.

Với sáu phần ngắn gọn, nhóm tác giả khắc hoạ

những vấn dé dang được quan tâm nhất trên thị trường

chứng khoán Việt Nam hiện nay. Bên cạnh những quy

định được lựa chọn phân tích rõ ràng, hàng loạt hộp thống tin sống động, gần gũi cũng giúp bạn đọc liên hệ

quy định của pháp luật với những hành vi đang diễn ra

trên thị trường. Cuốn sách cũng không chỉ dừng lại ở các điểu khoản trong Luật chứng khoán năm 2006 mà còn chỉ ra hệ thống các văn bản pháp luật khác có liên

quan, điều chỉnh hoạt động của các chủ thể khác nhau

trên thị trường.

Nhóm tác giả rất mong nhận được sự góp ý của bạn

đọc để cuốn sách có điều kiện hồn chỉnh hơn trong lần

tái bản tiếp theo.

Cuối cùng, nhóm tác giả xin chân thành cảm ơn Nhà

xuất bản Chính trị quốc gia đã tạo điều kiện thuận lợi để

cuốn sách này được xuất bản và đến tay bạn đọc.

TM. NHÓM TÁC GIẢ

Chủ biên

TS. PHAM THỊ GIANG THU

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

Câu hỏi 1: Chứng khốn là gì? 25

Câu hỏi 2: Chứng khốn có những đặc điểm nào? 26

Câu hỏi 3: Chúng khốn khác gì so với các giấy tờ có

giá khác? 27

Câu hỏi 4: Thế nào được gọi là cổ phiếu? 28

Câu hỏi 5: Mệnh giá và Be cổ phiếu có đồng nhất

với nhau khơng? 29

Câu hỏi 6: Cổ phiếu có những loại nào? 30

Câu hỏi 7: Những loại cổ phiếu nào được phát hành

và giao dịch trên thị trường chứng khoán? g1

Câu hỏi 8: Trái phiếu là gì? 32

Câu hỏi 9: Trái phiếu và cổ phiếu khác nhau ở

những điểm nào? 32

Câu hỏi 10: Trái phiếu có những loại nào? 34Câu hỏi 11: Chứng chỉ quỹ đầu tu chứng khoán lagi? =. 34

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Câu hỏi 12: Mua chứng chỉ quỹ dầu từ chúng khốn có

những lợi thế nào so với mua cổ phiếu hoặc trái phiếu?Câu hỏi 13: Thê nào là quyền mua cổ phần?

Câu hỏi 14: Thế nào là chứng quyền”

Câu hỏi 15: Thế nào là hợp đồng tương lai?

Câu hỏi 16: Thế nào là quyền chọn mua, quyển

chọn bán?

PHAN 2: PHÁT HANH CHUNG KHOAN

Câu hỏi 17: Có những phương thức phát hành chứng,khoán nào theo quy định của pháp luật chứng khoán?Câu hỏi 18: Điều kiện chà bán cổ phiếu ra công

chúng được quy định như thế nào?

Câu hỏi 19: Những thủ tục pháp lý để thực hiện việc

chào bán chứng khốn ra cơng chúng được pháp luật

quy định như thế nào?

Câu hỏi 20: Những trường hợp nào khơng phải dăng

ký với Uỷ ban Chứng khốn Nhà nước khi chào bán

chứng khốn ra cơng chúng?

Câu hỏi 21: Hé sơ dang ký chào bán chứng khốn ra cơng chúng bao gồm những loại giấy tờ nào?

Câu hỏi 29: Bản cáo bạch là

phải có những nội dung cơ bẩn nào theo quy định Bản cáo bạch cần

của pháp luật?

Câu hỏi 23: Đối với việc phát hành cổ phiếu, trái phiếu của doanh nghiệp, bản cáo bạch cần có những

nội dung gì?

44

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Cấu hỏi 24: Đối với việc chào bán chứng chỉ quỹ ra

công chúng, bản các bạch phản có những nội dung gi?

Câu hói 25: Việc p ân phơi chứng khốn dược thực

hiện như thế nào? Nếu số lượng chứng khoán đặt.mua nhiều hơn số chứng khoán được phát hành thìgiải quyết như thế nào?

Câu hỏi 26: Thế nào là đình chỉ chào bán chứng

khốn ra cơng chúng? Ý nghĩa của việc đình chỉ

chào bán chứng khốn?

Câu hải 27: Thế nào là huỷ bỏ đợt chào bán chứngkhốn ra cơng chúng? Trường hợp nào phải h bỏđợt chào bán chứng khoán?

Câu hỏi 28: Sự khác nhau cơ bản giữa việc đình chỉ

và việc huỷ bổ chứng khốn?

Câu hỏi 29: Thế nào là chào mua công khai? Tại saolại phải công khai việc chào mua?

Câu hỏi 30: Những nghĩa vụ cơ bản mà bên chàomua công khai phải thực hiện theo quy định của

pháp luật?

PHAN 3: NHỮNG CHỦ THỂ CUA THI TRUONG CHUNG KHOAN

Câu hỏi 31: Thế nào là nhà đầu tư chứng khoán? Dé

trở thành nhà đầu tư chứng khốn, cẩn phải có

những điều kiện gì?

Câu hỏi 32: Những quyền và nghĩa vụ cơ bản của

nhà đầu tư theo quy định của pháp luật là gì?

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Câu hỏi 33: Khi mua chứng khoán hoặc tham giavào việc chuyển nhượng chứng khoán. nhà dau tư

thường quan tâm đến việc “chốt danh sách cổ đông”

Vậy việc chốt danh sách cổ đơng là gì? Nội dụng của

danh sách cô đông được thể hiện như thế nào? Câu hỏi 34: Nhà dau tw

đơng có quyền lợi như thế nào?

ó tên trong danh sách cổ

Câu hỏi 35: Điều kiện để công ty cổ phần trả cổ tức được pháp luật quy định như thế nào? Nếu nhà đầu tư chuyển nhượng cổ phiếu cho người khác thì có được nhận cổ tức cho thời gian mình nắm giữ cổ

phiếu hay không?

Câu hỏi 36: Nhà đầu tư chuyên nghiệp là gì? Tại sao. pháp luật phải quy định riêng về nhà đầu tư chuyên

Câu hỏi 37: Nhà đầu tư chuyên nghiệp có những điểm gì khác biệt so với nhà đầu tư khơng chun nghiệp trong đầu tư chứng khốn?

Câu hỏi 38: Cơng ty đại chúng là gì? Những địi hỏipháp lý cơ bận đối với công ty dại chúng?

Câu hỏi 39: Quy định về công ty đại chúng trong

Luật chứng khoán tạo ra những ưu thế nào cho tổ

chức phát hành?

Câu hỏi 40: Tại sao các công ty cổ phần đủ điểu kiện, buộc phải thực hiện đăng ký theo chế độ quản

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Cau hoi 41: Thể nào là cổ đông lớn? Cổ đông lớn của

công ty đại chúng có những nghĩa vụ gì?

Câu hoi 42: Cơng ty chứng khốn là gì? Những điều kiện

pháp ly đật ra khi thành lập cơng ty chứng khốn?

Câu hỏi 43: Những chủ thể nào được phép thành lập

công ty chứng khốn? Chủ thể quản lý cơng ty

chứng khốn phải thoả man những diều kiện gi?

Câu hỏi 44: Có những loại cơng ty chứng khốn nào

theo quy định của pháp luật?

Câu hỏi 45: Cơng ty chứng khốn đã thành lập vàhoạt động theo Nghị định số 144/2003/NĐ-CP phải

tiến hành những hoạt động nào để hoạt động theo

Luật chứng khoán 2006?

Câu hỏi 46: Các nghiệp vụ kinh doanh của công tychứng khoán dược pháp luật quy dinh như thế nào?

Câu hỏi 47: Dé hoạt động đây đủ các nội dung kinh doanh, cơng ty chứng khốn có điểm gì cần lưu ý?

Câu hỏi 48: Điều lệ của cơng ty chứng khốn là gì?Những nội dung cơ bản của Điều lệ cơng ty chứngkhoán được pháp luật quy định như thế nào?

Câu hỏi 49: Trong q trình kinh doanh, cơng ty chứng

khốn phải tuân thủ những nghĩa vụ cơ bản nào?

Câu hỏi 50: Thế nào là Quỹ đầu tư chứng khoán?

Việc thành lập Quỹ đầu tư chứng khoán phải tuân

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

Câu hoi 51: Có mấy loại quỹ dầu tu ching khoántheo quy dinh của pháp luật Việt Nam?

Câu hoi 52: Nhà đầu từ cá thể muốn trở thành thành viên quỹ thành viên được khơng? Nếu có, cần phải làm thế nào?

Câu hỏi 53: Nhà đầu tu khi tham gia vào quỹ đầu tu

chứng khốn được những lợi ích gì?

Câu hỏi 64: Hoạt động đầu tư của quỷ đại chúng có bị hạn chế gi khơng? Pháp luật quy dinh như vậy nhằm mục đích gì?

Câu hỏi 55: Nhà dau tu có những quyền và nghĩa vụ gì khi tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán?

Câu hỏi 56: Đại hội nhà đầu tư của quỹ đầu tư chứng khốn có những quyền hạn gì?

Câu hỏi 57: Cơng ty quan lý quỹ đầu tư chứng khoán được pháp luật quy định như thế nào? Công

ty quản lý quỹ đầu tư chứng khốn có nghĩa vụ gì

đơi với nhà dầu tư trong hoạt động quản lý quỹ?

Câu hỏi 58: Công ty đầu tư chứng khốn là gì? Cơng. ty đầu tư chứng khốn có được quyền th cơng ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán quần lý vốn đầu tư

hay khơng?

Câu hỏi 59: Cơng ty đầu tư chứng khốn và Quỹ đầu tư chứng khốn có những điểm gì khác nhau, giống

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Cau hoi 60: Công ty quản lý quỹ đầu tư chứng

Khốn và cơng ty đầu tư chứng khốn có những

diểm khác nhau, giống nhau nao?

Câu hỏi 61: Để trỏ thành người hành nghề chứng

khoán, cá nhân phải thoa mãn những điểu kiện gi?

Câu hỏi 62:

nhân hành nghề chứng kh

Câu hỏi 63: Thế nào là Sở giao dịch chứng khoán,jing hành vi nào bị cấm đối với cá

Trung tâm giao dịch chứng khốn? Vai trị của các tơchức này đối với thị trường chứng khốn như thế nào?

Câu hỏi 64: Mơ hình Trung tâm giao dịch chứng khốn

là đơn vị sự nghiệp khác gì so với mơ hình cơng ty?

Câu hỏi 65: Bộ máy điều hành Sở giao dich chứng

khoán được tổ chức như thế nào?

Câu hỏi 66: Thế nào là thành viên Sở giao dịch chứng khoán? Để trở thành thành viên của Sở giao

dịch chứng khốn, cần phải thoả mãn những diéukiện gì? Những lợi ích khi trở thành thành viên Sd

giao dịch chứng khốn, Trung tâm giao dịch chứng

Câu hỏi 67: Cơng ty chứng khoán là thành viên của Sở giao dịch chứng khốn hoặc Trung tâm giao dịch chứng khốn có những quyển và nghĩa vụ cơ bản nào?

Câu hỏi 68: Sồ giao dịch chứng khoán, Trung tâmgiao dịch chứng khoán có những quyển gì đối với

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Câu hoi 69: Sd giao dịch chứng khoán. Trung tâm

giao dịch chứng khốn có những nghĩa vụ gì theo

quy định của pháp luật?

Câu hỏi 70: Điều kiện để niêm yết cổ phiếu tại Sẻ

giao dịch chứng khoán và Trung tâm giao dịch

chứng khốn là gì

Câu hỏi 71: Điều kiện để niêm yết trái phiếu doanh. nghiệp tại Sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm

giao dịch chứng khoán là như thế nào?

Câu hỏi 72: Điều kiện niêm yết chứng chỉ quỹ đại chúng hoặc cổ phiếu của cơng ty đầu tư chứng

khốn đại chúng được quy định như thế nào?

Câu hỏi 73: Doanh nghiệp Việt Nam có thể niêm yết

chứng khốn tại Sở giao dịch chứng khốn nước

ngồi được khơng? Điều kiện như thế nào?

Câu hải 74: Những nguyên tắc giao dịch chứng

khoán tại Sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm giaodich chứng khoán?

Câu hỏi 76: Trung tâm lưu ký chứng khoán là gì?Vai trị của trung tâm lưu ký chứng khốn?

Câu hỏi 76: Thành viên lưu ký của Trung tâm lưu ký chứng khoán là những tổ chức nào?

Câu hỏi 77: Thành viên lưu ký của Trung tâm lưu.ký chứng khoán có những quyền và nghĩa vụ gì?

Câu hỏi 78: Ngân hàng giám sát là gì? Tại sao lại

phải cần đến ngân hàng giám sát trong hoạt động.

kinh doanh chứng khoán?

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Câu hỏi 79: Những yêu cầu pháp lý đối với hoạt

động của ngân hàng giám sát là gì?

PHẦN 4: CHẾ ĐỘ CƠNG BỐ THƠNG TIN

Câu hỏi 80: Tại sao phải công bố thông tin trên thi

trường chứng khốn?

Câu hỏi 81: Những ai phải thực hiện cơng bố thơngtun theo Luật chứng khốn năm 2006?

Câu hỏi 82: Tại sao có một số đối tưởng có phát hành.chứng khốn ra cơng chúng, có niêm yết chứngkhốn nhưng khơng phải tuân thủ chế độ công bố

thông tin theo Luật chứng khốn năm 2006?

Câu hỏi 83: Những loại thơng tin cơ bẩn được congbố trên thị trường chứng khoán? Người đại diện hợppháp thực hiện công bố thông tin là ai?

Câu hỏi 84: Các phương thức công bố thông tin được

pháp luật quy định như thế nào?

Câu hỏi 85: Trinh tự cơng bố thơng tin trên thị trường,chứng khốn được pháp luật quy định như thế nào?Câu hỏi 86: Thời hạn công bố thông tin đối với các

chủ thể được xác định thế nào?

Câu hỏi 87: Tổ chức chào bán chứng khốn ra cơng chúng phải thực hiện cơng bố thơng tin trong những

giai đoạn nào? Vì sao?

Câu hỏi 88: Tổ chức chào bán ra công chúng công bố.

những thông tin nào trước giai đoạn đăng ký chào

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Cau hoi 89: Trong giai doạn phân phối chứng khoán.

1ø chúc phát hành phải cơng bố những thơng tin gì? Câu hỏi 90: Cơng ty chứng khốn, cơng ty quan lý

quỹ công bố những loại thông tin nào?

Câu hỏi 91: Cơng ty đầu tư chứng khốn phải cơng

bốnhững thơng tin nào?

Câu hỏi 99: Quỹ đầu tư chứng khốn có phải công bố thông tin không? Ai thực hiện việc công bố?

Câu hỏi 93: Sở giao dịch chứng khoán/Trung tâm

giao dịch chứng khốn thực hiện cơng bố nhữngthơng tin nào?

PHẦN 5: HÀNH VI VI PHẠM VÀ XỬ LÝ VI PHẠM

TRONG LĨNH VỰC CHUNG KHOAN

Câu hỏi 94: Thế nào là hành vi vi phạm trong lĩnh

vực chứng khoán?

Câu hỏi 95: Những chủ thé nào có thể vi phạm pháp

luật chứng khốn?

Câu hỏi 96: Trong thuật ngữ chuyên ngành chứng

khoán hay để cập tối khái niệm "người liên quan". Có thể xác định những đối tượng này được không?

Câu hỏi 97: Vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán conhững loại cơ bản nào?

Câu hỏi 98: Những dấu hiệu để xác định có hành vi

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

Cau hoi 100: Ai có thẩm quyền xử lý vi phạm trong

Tĩnh vực chứng khoán?

Câu hỏi 101: Luật chứng khoán năm 2006 chỉ quy định

n trọng, có thể bị truy cứu trách nhiệm.

nếu vi phạm nghỉ

hình sự. Vậy những tội danh nào có thể áp dụng để truy

cứu hành vi vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán?

Câu hỏi 102: Những hành vi nào được coi là vi phạmtrong q trình chào bán chứng khốn ra cơng chúng?

Câu hỏi 103: Trong trường hợp nào Công ty dai

chúng bị coi là vi phạm pháp luật chứng khoán?

Câu hỏi 104: Trong trường hợp nào Tổ chức niêmyết bj coi là vi phạm pháp luật chứng khoán?

Cau hỏi 105: Những hành vi nào được coi là vi phạm

ché đệ công bố thông tin?

Câu Adi 106: Nhà đâu tư bị coi là vi phạm pháp luậtchứng khoán trong trường hợp nào?

Câu hỏi 107: Cơng ty chứng khốn bị coi là vi phạm

pháp luật chứng khoán trong trường hợp nào?

Câu hỏi 108: Cơng ty quản lý quỹ đầu tư chứng

khốn bị coi là vi phạm pháp luật chứng khoán

trong trường hợp nào?

Câu hoi 109: Tơ chức. cá nhân có liên quan đến thịtrường chứng khoán bị coi là vi phạm pháp luậtchứng khoán trong trường hợp nào?

Câu hỏi 110: Những đổi tượng bành nghề kinh

doanh chứng khốn có thể thực hiện những hành vi

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

Câu hỏi 111: Người vì phạm trong linh vực chứng

khốn có thể bị áp dụng những loại chế tài nào?

PHAN 6: GIẢI QUYẾT TRANH CHAP TREN THỊ TRƯỜNG CHUNG KHOAN

Câu hỗi 112: Tại sao xuất hiện tranh chấp trên thị

trường chứng khoán?

Câu hỏi 113: Dấu higu xác định có tranh chấp trên

thị trường chứng khốn?

Câu hỏi 114: Tranh chấp liên quan đến chứng khoán bao gồm những loại cơ bản nào?

Câu hỏi 115: Công ty chứng khốn có thể tranh

chấp với tổ chức, cá nhân nào và trong những

trường hợp nào?

Câu hỏi 116: Công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khốn có thể tranh chấp với chủ thể nào và khi nao có thể nảy sinh các tranh chấp đó?

Câu hỗi 117: Các nhà đầu tư cá thé có thể phát sinh

tranh chấp với nhau khơng? Khi nào có thể nảy sinh

các tranh chấp đó?

Câu hỏi 118: Khi lưu ký chứng khốn, trung tâm ưu ký và các thành viên lưu ký có khả năng xảy ra

tranh chấp với nhau hay không?

Câu héi 119: Khi có tranh chấp, các bên có thể giải

quyết tranh chấp thông qua những phương thức nào?

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Cau hỏi 120: Khi giải quyết tranh chấp bằng thương

lượng, cần phải lưu ý những vấn đề gì? Giá trị của việcgiải quyết tranh chấp với bên thứ ba có hay không?

Câu hỏi 121: Khi giải quyết tranh chấp bằng hoà giải. các bên cần phải lưu ý những vấn để gì?

Câu hỏi 122: Muốn giải quyết tranh chấp bằng con

đường trọng tài, các bên cần có những điều kiện gì? Giátrị pháp lý của quyết định trọng tài như thế nào?

Câu hỏi 123: Những trình tự cơ bản nào cần được

thực hiện để bảo đảm giải quyết bằng con đường

trọng tài là đúng pháp luật?

Câu hỏi 124: Nếu muốn giải quyết tranh chấp bằng

con đường Toà án, các bên có thể tìm đến Tồ nào? Câu hỏi 126: Giải quyết tranh chấp bằng con đường

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

PHẦN 1- CHỨNG KHỐN

Câu hỏi 1: Chứng khốn là gì? Trả lời:

Chứng khoán theo quan điểm truyển thống là

phương tiện xác nhận quyển và lợi ích hợp pháp của người sở hữu chứng khoán đối với tài sản hoặc vốn của

tổ chức phát hành. Hình thức tổn tại của chứng khốn

rất đa dạng, phụ thuộc vào thực tế phát triển của nền kinh tế. Chứng khốn có thể có hình thức chứng chỉ, hình thức bút tốn ghi sổ, dan phát triển do yêu cầu của nhà phát hành và sở hữu chứng khốn. Khi cơng

nghệ phát triển, hình thức điện tử cũng được ghi nhận

như một dạng tổn tại của chứng khoán. Điểu 6 Luật

chứng khoán năm 2006 quy định "Chứng khoán là

bằng chứng xác nhận quyển và lợi ich hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát hành. Chứng khoán được thể hiện đưới hình thức chứng chi, bút tốn ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử, bao gồm các loại sau đây:

a) Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ;

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

b) Quyểi

mua, quyền chọn bán, hợp đồng tương lai, nhóm chứng n mua cổ phần, chứng quyền. quyền chọn

khoán hoặc chỉ số chứng khoán."

Câu hỏi 2: Chứng khốn có những đặc điểm nào?

Trả lời:

Đặc điểm quan trọng đầu tiên của chứng khốn là

tính sinh lời. Tính sinh lời thể hiện ở việc người phát

hành ra chúng phải trả cho người sở hữu chứng khoán

một khoản lợi tức trong tương lai để nhận về mình

quyển sử dụng ví nh sinh lời của ehứng khoán là

động lực thúc đẩy người đầu tư mua chứng khoán, và

cũng là tiền để xuất hiện chứng khốn. Nhưng nếu chỉ

dừng lại ở tính sinh lời thi cd hội đầu tu cũng như hiệu

quả đầu tư chưa đạt được. Vì vậy, gắn liền với chứng

khốn là tính thanh khoản, tức khả năng chuyển đổi

được thành tiền. Tinh thanh khoản tạo cho người sở

hữu chứng khoán chuyển đổi dạng tài sản từ chứng

khoán sang tién thông qua một giao dich tại thị trường thứ cấp hoặc thơng qua nghiệp vụ ngân hàng. Tính

1. Hiện nay vẫn có những tranh luận về khái niệm chứng

khốn và phạm vi của thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, theo

giới hạn đã được Luật chứng khoán năm 2006 ghi nhận, thi

chứng khoán chỉ bao gồm các loại kể trên, va thị trường chứng.

khoán là nơi giao dịch những loại chứng khoán nay (TG).

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

thanh khoản tạo ra sự hấp dẫn đối với người đầu tư, của họ đồng thời cũng hạn chế rủi ro làm giảm sút giá trị tiền tệ của chứng khốn. Tính thanh khoản của một loại chứng khốn phụ thuộc vào

uy tín của chủ thể phát hành, vào chỉ phí chuyển

thoả man nhu

sự biến động của thị trường. Cuối cùng, nói tới chứng khốn, đồng thời cũng phải nói tới tinh rửi ro của

chứng khoán, thể hiện ngay ở bản chất của hoạt động

dau tư vốn. Cũng như bất kỳ hoạt động đầu tư, kinh doanh nào khác, việc kinh doanh chứng khoán là "đầu tư một lượng tiền trong hiện tại và chỉ có thể thu hồi trong tương lai" thì cả qng thời gian đó cũng chính là thời gian chứa dựng rủi ro. Mức độ rủi ro tiểm tàng đến đâu còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, như thời gian

đầu tư, chủ thể nhận vốn cùng các cam kết khác chính

là những yếu tố cơ bản ảnh hưởng tới độ rủi ro. Mức độ rủi ro của chứng khốn có mối quan hệ chặt chẽ với tính sinh lời va tính thanh khoản của chứng khốn.

Câu hỏi 3: Chứng khốn khác gì so với các

giấy tờ có giá khác?

Trả lời:

Vé cơ bản, cbứng khoán khác với những loại giấy tờ

có giá khác ở những điểm sau đây:

- Tinh sinh lời: Chứng khốn là một loại giấy tờ có giá nhưng khơng phải giấy tờ có giá nào cũng mang

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

tỉnh sinh lời. Chang hạn như sóc, các chứng từ thanh

tốn là các giấy tờ có giá nhưng khơng có khả năng

sinh lời.

- Hình thái thể hiện: Hình thái thể hiện chúng

khốn có thé là chứng chi, bút toán ghi sổ, dữ liệu điện

tử. Giấy tờ có giá khác như chứng chỉ tiền gửi, cơng cụ

chuyển nhượng. v.v., thường chỉ có hình thái thể hiện

dười hình thức chứng chỉ

- Chú thể phát hành: Giấy tờ có giá nói chung có

thể do tổ chức, cá nhân phát hành nhưng đối với chứng

khoán, chủ thể phát hành chỉ có thể là các pháp nhân

đủ điều kiện

- Thời hạn: Chứng khốn được hiểu là các mây tỡ có

giá trung, dài hạn và không thời hạn trong khi giây to có giá khác thì thời hạn được xác định có thể là ngắn

hạn, trung hoặc dài hạn.

Câu hỏi 4: Thế nào được gọi là cổ phiếu?

Trả lời:

Cổ phiếu (stock, share) là loại chứng khoán xác nhận

số cổ phần mà cổ đơng đó nắm giữ tại một cơng ty cổ phần

và quyền được hưởng một phân lợi nhuận dưới hình thức

cổ tức cũng như quyền tham gia quan lý công ty. Cổ phần

là phần vốn góp déng thời xác nhận quyền và lợi ích sở hữu của cổ đơng đối với tổ chức phát hành. Diéu 6 khoản

2 Luật chứng khoán năm 2006 quy định "Cổ phiếu là loại

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

chúng khốn xác nhận quyển và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn cổ phần của tô chức

phát hành"!, Ở đây cần phân biệt giữa cổ phần và cố

phiếu, Điều 77 khoản 1 mục a Luật doanh nghiệp nam 2005 quy định "vốn điều lệ được chia thành nhiều phần

bằng nhau được gọi là cổ phải

xác nhận một hoặc nhiều cổ phần khác nhau.

". Như vậy, cổ phiếu có thé

Câu hỏi 5: Mệnh giá va giá cổ phiếu có đồng

nhất với nhau khơng? Trả lời:

Mệnh giá cổ phiếu là giá trị ban đầu được tính trên

tổng vốn điều lệ của cơng ty cổ phần. Khoản 2 Điều 10 Luật chứng khoán năm 2006 quy định mệnh giá cổ

phiếu là mười nghìn đồng. Giá cổ phiếu có thể xác định

trong từng trường hợp cụ thể khác nhau, có thể là thị

giá, thư giá, giá chào bán, giá niêm yết...

Thị giá là giá thị trường của một loại chứng Khoán nhất định. Điểu 4 khoản 19 Luật doanh nghiệp năm 2005 quy định giá thị trường là giá giao dịch trên thị trường chứng khoán hoặc giá do một tổ chức định giá

1. Hiện nay, tại Điểu 86 Luật doanh nghiệp năm 2005 quy

định "cổ phiếu là chứng chỉ", có nghĩa hình thái thể hiện cổ.

phiếu theo Luật doanh nghiệp năm 2005 hạn hẹp so với Luật

chứng khoán năm 2006.

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

chuyên nghiệp xác định. Giá thị trường của chứng

khoán phụ thuộc vào quy luật cung cầu và biện pháp

điều tiết của Nhà nước thông qua giới hạn biên độ giao động giá. Thư giá là giá trị thật của chứng khoán theo

sổ sách kế toán của tổ chức niêm yết. Giá niêm yết là

giá được cơng bố, trên cơ sở đó thực hiện giao dịch của

một loại chứng khoán nhất định của tổ chức niêm yết.

Câu hỏi 6: Cổ phiếu có những loại nào?

Trả lời:

Luật chứng khốn năm 2006 khơng quy định về các

loại cổ phiếu nhưng Luật doanh nghiệp năm 2005 lại

quy định khá rõ về các loại cổ phiếu, tạo điều kiện để

các tổ chức phát hành lựa chọn loại cổ phiếu phù hợp.

Điểu 78 - 84 Luật doanh nghiệp năm 2005 ghỉ

nhận có năm loại cổ phiếu: cổ phiếu phổ thông, cổ. phiếu ưu đãi biểu quyết, cổ phiếu ưu đãi cổ tức, cổ

phiếu ưu đãi hoàn lại và các loại cổ phiếu ưu đãi khác.

Cổ phiếu phổ thông là loại cổ phiếu phổ biến nhất. Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết xác nhận cổ phần ưu

đãi biểu quyết, theo đó người sở hữu cổ phiếu này có

quyển biểu quyết nhiều hơn so với cổ phần phổ thông. Cổ phiếu ưu đãi cổ tức xác nhận cổ phần ưu đãi cổ tức, theo đó người sở hữu cổ phiếu này được trả cổ tức cao hơn so với người nắm giữ cổ phiếu phổ thông hoặc

được nhận cổ tức ổn định hằng năm.

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại xác nhận cổ phần ưu đãi

hoàn lại, theo đó người nắm giữ cổ phiếu này có thể được cơng ty hồn lại phần vốn góp bất kỳ khi nào theo yêu cầu của người sở hữu theo những điều kiện định trước.

Câu hỏi 7: Những loại cổ phiếu nào được phát

hành và giao dịch trên thị trường chứng khốn?

Tra lời

Luật chứng khốn năm 2006 khơng quy định loại

cổ phiếu nào được phát hành và giao dịch trên thị

trường chứng khoán, nhưng từ quy định về các loại

cổ phần, quyển và nghĩa vụ của người nắm giữ các

loại cổ phiếu, có thể nhận thấy cổ phiếu ưu đãi biểu

quyết không thể phát bành và giao dịch trên thị

trường chứng khoán. Điều 81 khoản 3 Luật doanh

nghiệp năm 2005 quy định người nắm giữ cổ phiếu

ưu đãi biểu quyết khơng được chuyển nhượng cho

người khác.

Ngồi cổ phiếu có quyển biểu quyết, cổ phiếu

được nắm giữ bởi người lao động trong các doanh

nghiệp chuyển đổi theo phương thức mua ưu đãi,

trong thời gian luật định cũng không được phép giaođịch trên thị trường chứng khoán.

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Câu hỏi 8: Trái phiếu là gì? Trả lời:

Trái phiếu (bond, bill, notes) là phương tiện vay nợ,

theo đó chủ thể phát hành trái phiếu cam kết sẽ trả lại

cả gôc và lãi vào một thời gian nhất định trong tương

lai, Nói cách khác. trái phiếu là bằng chứng của việc nhà đầu tư cho tô chức phát hành vay một khoản tiền

ghi trên trái phiếu thông qua việc mua trái phiếu. Trái phiếu là công cụ vay nợ trung và dài hạn (thời gian đến

hạn thanh toán từ một năm trở lên).

Điều 6 khoản 3 Luật chứng khoán năm 2006 dua ra định nghĩa sau: "Trới phiếu là loại chứng khoán xác

nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối

với một phần vốn nợ của tổ chức phát hành”.

Câu hỏi 9: Trái phiếu và cổ phiếu khác nhau ở

những điểm nào?

Tra lời:

Déu là các loại chứng khoán nhưng giữa cổ phiếu phổ thơng và trái phiếu thường, có những điểm khác

biệt nhất định:

- Về bản chất, cổ phiếu thể hiện phần vốn đã góp

của người sở hữu chúng tại một công ty cổ phần. Ngược lại, trái phiếu thể hiện phần vốn đã cho vay đối với

người phát hành ra chúng.

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

Về chit thể phát hành. Cổ phiếu do doanh nghiệp du điểu kiện phát hành'. trái phiếu có thể do doanh nghiệp đú điểu kiện phát hành hoặc có thể do Chính phú phát hành.

- Về mức sinh lời. Người giữ cổ phiếu phổ thơng chỉ được nhận cổ tức khi cơng ty có lợi nhuận rịng và có

tức. Người sở hữu trái phiếu được

quyền nhận trái tức ổn định, không phụ thuộc vào kết

quả hoạt động kinh doanh của công ty.

- Về cơ hội tham gia quản trị đối với tổ chức phát

quyết định chia

hành. Cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông được quyền

tham gia quản trị điều hành công ty trực tiếp hoặc thơng

qua người đại điện cho nhóm eổ đơng của mình. Trái chủ

khơng được quyền tham gia quan trị doanh nghiệp.

- Về quyển tuyên bố phá sản đối với tổ chức phát

hành. Người nắm giữ trái phiếu không bảo đảm được quyển để nghị tuyên bố phá sản doanh nghiệp nếu đủ

điểu kiện. Người sở hữu cổ phiếu không được phép thực

hiện hành vi này.

1. Trường hợp này bao gồm cả các công ty cổ phần phát hành cổ phiếu theo cách hiểu thông thường và các doanh nghiệp đủ điều. kiện chuyển đổi không phải là công ty cổ phần (doanh nghiệp nha nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi) phát hành để cổ phần hố doanh nghiệp. Ngồi ra, cổ phiếu cũng có thể được phát hành khi chưa tổn tại thực tế một doanh nghiệp. (TG)

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

Câu hỏi 10: Trái phiếu có những loại nào? Trả lời:

Luật chứng khốn năm 3006, Luật doanh nghiệp năm 2005 không quy định về các loại trái phiếu nhưng

theo hệ thống các văn bản pháp luật hiện hành có thể

chỉ ra các loại trái phiếu sau đây:

- Trái phiếu chính phủ là loại chứng khốn nợ do Chính phủ phát hành.

- Trái phiếu doanh nghiệp là loại chứng khoán do doanh nghiệp phát hành, xác nhận nghĩa vụ trả cả gốc và lãi cho chủ số hữu trái phiếu.

- Trái phiếu chuyển đổi là loại trái phiếu có thể chuyển thành cổ phiếu phổ thơng theo những điều kiện

được xác định trước.

- Trái phiếu không chuyển đổi là trái phiếu khơng có khả năng chuyển thành cổ phiếu phổ thơng.

- Trái phiếu có bảo đảm là trái phiếu bảo đảm khả

năng thanh tốn tồn bộ hoặc một phần gốc, lãi bằng

tài sản của bên thứ ba hoặc được bảo lãnh thanh toán. - Trái phiếu khơng bảo đảm là loại trái phiếu khơng có điều kiện như trái phiếu bảo đảm.

Câu hỏi 11: Chứng chỉ quỹ đầu tư chứng

khốn là gì? Trả lời:

Chứng chỉ quỹ đầu tu chứng hoán là loại chững

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

khốn do cơng ty quản lý quỹ phát hành, xác nhận

phần vốn góp và quyển hưởng lợi của người đầu tư đổi

Với quỹ.

Khoản 4 Điều 6 Luật chứng khoán năm 2006 quy định chứng chỉ quỹ đầu tư là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với một phần

vốn góp của quỹ đại chúng.

Như vậy, cần phải lưu ý rằng chứng chỉ quỹ đầu tư

chỉ được thể hiện và áp dụng đối với các quỹ đại chúng

mà không áp dụng đối với quỹ thành viên.

Chứng chỉ quỹ đầu tư đem lại quyển lợi và trách

nhiệm cho nhà đầu tư tương tự như việc sở hữu cố

phiếu, tuy nhiên nhà đầu tư khơng có quyển kiểm soát.

hàng ngày đối với quỹ đầu tư.

Câu hỏi 12: Mua chứng chỉ quỹ đầu tư chứng

khốn có những lợi thế nào so với mua cổ phiếu

hoặc trái phiếu? Trak

C6 thể nói, đổi với các nhà đầu tư có những giới

hạn nhất định về khả năng phân tích đầu tư các loại chứng khốn, có thời hạn dành cho đầu tư chứng khốn hạn chế, khơng có nhu cầu tham gia trực tiếp

hay gián tiếp vào quản trị các công ty cổ phần, có thể đầu tư vào chứng chỉ quỹ đầu tư do chúng có một số

lợi thế sau đây:

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

- Quy dại chúng được quản lý bởi một công ty quan

lý quỹ đầu tư chứng khoán. Cơ chế quản lý và giám sát

đối với quỹ đại chúng là cơ chế ba bên: công ty quản lý quỹ đầu tư - quỹ đầu tư chứng khoán - ngân hàng giám

sát nên nguy cơ rủi ro thất thoát tài sản quỹ của các

thành viên được giảm thiểu.

- Cơng ty quản lý quỹ đầu tư chứng khốn có chun mơn và kỹ năng đầu tư chun nghiệp. Vì vậy, những quyết định đầu tư được sử dụng bởi vốn của một. quỹ đầu tư là quyết định dựa trên những phân tích đầu

tư chuyên nghiệp.

- Nhà đầu tư không phải quan tâm tới những biến

động của thị trường, tình hình quan trị kinh doanh của

các tổ chức phát hành bởi những thông tin này đã được

xử lý bởi các chủ thể thực hiện quản lý quỹ.

- Khả năng sinh lời của chứng chỉ quỹ đầu tư nếu xét Ở góc

khơng xét tới biến động về thị giá của chứng chỉ quỹ)

tương tự như đối với khả năng sinh lời của cổ phiếu.

- Nhà đầu tư hồn tồn có thể thay đổi người quản ly quỹ bằng việc chuyển quỹ từ công ty quản lý quỹ đầu

tư này sang công ty quản lý quỹ đầu tư khác.

ộ tỷ suất lợi nhuận trên vốn của quỹ (mà

Câu hỏi 13: Thế nào là quyền mua cổ phần?

Trả lời:

Quyền mua cổ phần là loại chứng khốn do cơng ty

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

cổ phần phát hành kèm theo đợt phát hành cổ phiếu bổ sung nhằm bảo đảm cho cổ đông hiện hữu quyền mua cô phiếu mới theo những diều kiện đã được xác định.

Ví dụ: Ơng Trần B là cổ déng/350 cổ đông theo

danh sách của Công ty cổ phần H. Tháng 3/2007, công ty quyết định phát hành thêm 1 triệu cổ phiếu với giá

chào bán 13.000 đồng/cổ phiếu. Ông B được mua thêm

một lượng cổ phiếu nhất định trên tổng số cổ phiếu

công ty H dành bán cho số cổ đông hiện hữu theo mức

giá ưu đãi và số cổ phiếu được mua tỷ lệ với phần

chiếm giữ hiện hữu của ông B trên tổng số cổ phiếu

được đem ra tính tốn trong khoảng thời gian quyđịnh trước.

Câu hỏi 14: Thế nào là chứng quyền? Trả lời:

Chứng quyền là loại chứng khoán được phát hành

cùng với việc phát hành trái phiếu hoặc cổ phiếu ưu

đãi, cho phép người sở hữu chứng khoán được quyền

mua một số cổ phiếu phổ thông nhất định theo mức giá

đã được xác định trước trong thời kỳ nhất định.

Ví dụ: Tập đồn thương mại ABC muén huy động số vốn lớn một cách dễ dàng trong giai đoạn hiện tại nhưng không muốn chia sẻ quản trị điểu hành với các đối tượng khác nên quyết định phát hành trái phiếu kèm theo chứng quyển. Giả định tập đồn ABC cơng bố.

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

mỗi khách hàng mua trái phiếu mệnh giá 50 triệu

VND sẽ dược kèm thêm quyển mua 500 cô phiếu thường của tập đoàn với mức giá thấp hơn giá thực tế phát hành 10% trong thời hạn hai nam.

Chứng quyền và quyền mua cổ phần khác nhau ở

chỗ: chứng quyển gắn với hoạt động phát hành cố phiếu ưu đãi (không phải là cổ phiếu phổ thông) và trái phiếu công ty mà không gắn với việc phát hành cổ phiếu phổ thông. Quyển mua cổ phiếu lại gắn với cổ

đơng biện hữu và loại chứng khốn dự định phát

hành trong tương lai chỉ có thể là cổ phiếu (có thể là

cổ phiếu phổ thơng hoặc cổ phiếu ưu đãi) mà không

phải là trái phiếu.

Câu hỏi 15: Thế nào là hợp đồng tương lai?

Trả lời:

Hợp đồng tương lai là cam kết mua hoặc bán các loại chứng khoán, nhóm chứng khốn hoặc chỉ số chứng khốn nhất định với một số lượng và mức giá nhất định vào ngày xác định trước trong tương lai. Bản thân nội dung của hợp déng tương lai trên thị trường chứng khoán là một hợp đồng thương mại mà đối tượng

là ¿hứng khốn. Giao dịch thơng qua hợp đồng tương

lai là một cơ chế bảo vệ trước tình trạng tăng hoặc giảm giá chứng khoán. Tất nhiên, nếu một bên được bảo vệ thì bên kia lại phải chịu thua lỗ. Khác với quyền

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

chọn, hợp đồng tương lai bắt buộc phải được các bên thực hiện khi đến hạn.

Chính vì có cơ chế 40 vệ như vậy, nên hợp đồng

tương lai có thể được chuyển nhượng bởi bên mua hoặc

bên bán và bản thân nó trở thành một loại chứng khoán trên thị trường chứng khoán. Về lý thuyết, bên

nhận chuyển nhượng sẽ là có tư cách pháp lý thay thế

cho bên chuyển nhượng. Để bảo đảm cho việc giao dịch

được thuận tiện, hợp đồng tương lai được chuẩn hố về

nội dung và hình thức thể hiện.

Sau đây là một vi dụ đơn giản uê hợp đông tương lai: Ngày 01-2-2007, ông T thoả thuận bán 1000 cổ

phiếu ABC cho bà M theo hợp đồng tương lai. Giá một

cố phiếu ABC vào thời điểm ký kết là 100.000 đồng/cổ

phiếu. Thời điểm thực hiện hợp déng là ngày 01-3-2007 với mức giá là 110.000 đồngeổ phiếu.

Giả sử vào ngày 15-2-2007, giá của cổ phiếu ABC ở mức 115.000/cổ phiếu, như vậy xét về lý thuyết, lúc nay

bà Mai đã được lời một khoản là (115.000 — 110.000) x 1000 = 5.000.000 đồng. Cũng trong ngày, ông C muốn mua lại hợp đồng tương lai trên với số phí xác định là

3.000 đồng/cổ phiếu. Bà M sẽ phải lựa chọn:

- Hoặc bà M tiếp tục nắm giữ hợp đồng tương lai

cho đến ngày thực hiện. Nếu giá chứng khoán ABC vẫn

cao hơn mức 110.000/cổ phiếu, bà Mai sẽ có lãi. Tuy

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

nhiên, số lời này chưa chắc chắn lắm vì giá cổ phiếu có

ên hoặc xuống.

Hoặc bà M bán hợp đồng cho ông C. Bà M sẽ nhận

ngay một khoản tiền lời là 3.000 x 1000 = 3.000.000 đồng. Giả thiết là sau khi ký hợp đồng, nếu giá cổ phiếu ABC thấp hơn mức giá 110 ngàn/cổ phiếu, tất nhiên bà Mai khó có thể chuyển nhượng được hợp đồng trên, vì

lợi thế lúc này thuộc về ông TT.

Câu hỏi 16: Thế nào là quyển chọn mua, quyền chọn bán?

Tra lời:

Quyền chọn mua, quyền chọn bán là quyền được ghi trong hợp đông cho phép người mua lựa chọn quyền mua hoặc quyển bán một số lượng chứng khoán được xác định trước trong khoảng thời gian nhất định với

mức giá được xác định trước

Ví dụ: Bà M là nhân viên của công ty IBM Việt Nam có tham gia vào thị trường chứng khốn Xingapo.