Nguyễn Du cuộc đời và sự nghiệp

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>NGUYỄN DU</b>

<b>CUỘC ĐỜI & SỰ NGHIỆP </b>

<i><b>Trăm năm trong cõi người ta</b></i>

<i><b>Chữ tài chư mệnh khéo là ghét nhau </b></i>

<i><b>Trải qua một cuộc bể dâu</b></i>

<i><b>Những điều trơng thấy mà đau đớn lịng ...</b></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>KHỞI ĐỘNG </b>

Hãy cho biết các câu thơ sau miêu tả các nhân vật nào trong Truyện Kiều của Nguyễn Du ?

<i>(Vui một chút để học bài cho tốt nhé !!!)</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<i>Có nhà viên ngoại họ Vương,</i>

<i>Gia tư nghĩ cũng thường thường bực trung.Một trai con thứ rốt lòng,</i>

<i>... là chữ, nối dòng nho gia.</i>

<i>Đề huề lưng túi gió trăng,</i>

<i>Sau chân theo một vài thằng con con.Tuyết in sắc ngựa câu giòn,</i>

<i>Cỏ pha màu áo nhuộm non da trời,</i>

VƯƠNG QUAN

KIM TRỌNG

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<i>Quá niên trạc ngoại tứ tuần</i>

<i>Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao.Trước thầy sau tớ lao xao</i>

<i>Nhà băng đưa mối rước vào lầu trang.Ghế trên ngồi tót sỗ sàng,</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<i>Một chàng vừa trạc thanh xuân</i>

<i>Hình dong chải chuốt, áo khăn dịu dàng;Nghĩ rằng cũng mạch thư hương,</i>

<i>Hỏi ra mới biết rằng chàng ...</i>

SỞ KHANH

<i>Làn thu thủy, nét xuân sơn,</i>

<i>Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh.Một, hai nghiêng nước nghiêng thành,</i>

<i>Sắc đành đòi một, tài đành họa hai.</i>

THÚY KIỀU

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

<i>.... sang trọng khác vời</i>

<i>Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang Hoa cười ngọc thốt đoan trang </i>

<i>Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da</i>

<i>Râu hùm, hàm én, mày ngài</i>

<i>Vai năm tấc rộng, thân mười thước caoĐường đường một đấng anh hàoCôn quyền hơn sức lược thao gồm tài</i>

<i>Vốn dòng họ Hoạn danh giaCon quan Lại bộ tên là ...[...] Rằng tôi chút phận đàn bà</i>

<i>Ghen tng thì cũng người ta thường tình</i>

THÚY VÂN

TỪ HẢI

HOẠN THƯ

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

<i>Khách du bỗng có một người,Kỳ Tâm họ Thúc cũng nịi thư hương.</i>

<i>Vốn người huyện Tích châu Thường,</i>

<i>Theo nghiêm đường mở ngôi hàng Lâm tri [...] Nguyệt hoa hoa nguyệt não nùng,Đêm xuân ai dễ cầm lòng được chăng?</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<b>BỐ CỤC BÀI HỌC </b>

<b>Cuộc đời từng trải với vốn sống </b>

<b>phong phú</b>

<b>Nguyễn Du – nhà thơ với cái nhìn hiện thực sâu sắc </b>

<b>Nguyễn Du – nhà nhân đạo chủ nghĩa</b>

<b>Nguyễn Du – thiên tài nghệ thuật</b>

<b>TỔNG KẾT</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<b>MỤC TIÊU BÀI HỌC</b>

<b>1. Vận dụng những hiểu biết về bối cảnh lịch sử, tác giả, truyện thơ Nôm, thể loại thơ Đường luật để đọc hiểu những đoạn trích tiêu biểu trong truyện Kiều, thơ chữ Hán </b>

của Nguyễn Du. Hiểu được vẻ đẹp tâm hồn, tài năng cùng những đóng góp to lớn của đại thi hào đối với sự phát của văn học dân tộc

2. Nhận biết và phân tích được đặc điểm, tác dụng của biện pháp đối

3. Viết được bài nghị luận và thuyết trình, giới thiệu một tác phẩm nghệ thuật tự chọn (điện ảnh, sân khấu, âm nhạc, hội họa...)

<b>4. Tự hào về Nguyễn Du và có ý thức phát huy di sản văn học </b>

của đại thi dân tộc

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

<b> ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN</b>

<b>I. Cuộc đời từng trải với vốn sống phong phú</b>

Nguyễn Du (1765 – 1820) tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, quê ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh nhưng sinh ra ở Thăng Long (Hà Nội ngày nay)

<b>Gia đình: </b>Sinh ra trong gia đình truyền thống khoa bảng – 18 đời làm quan

<i>“Bao giờ Ngàn Hống hết cây </i>

<i>Sông Rum hết nước, họ này hết quan” </i>

<b>Thời đại: </b><i>Nguyễn Du sống có những biến đổi “kinh thiên động địa” – </i>

<i>“một phen thay đổi sơn hà”</i>

Thời kỳ bão táp của phong trào nông dân khởi nghĩa mà đỉnh cao là khởi nghĩa Tây Sơn. Nguyễn Huệ lật đổ vua Lê – chúa Trịnh ở đàng Ngoài, chúa Nguyễn ở đàng Trong, phá quân Xiêm ở phía Nam, phá quân Thanh ở phía Bắc.

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

<b>I. Cuộc đời từng trải với vốn sống phong phú</b>

- 10 năm gió bụi, lưu lạc khắp nơi. Bước chân Nguyễn Du

từng qua nhiều miền quê: từ kinh thành Thăng Long – đến kinh thành Huế - quê cha Hà Tĩnh – quê mẹ Bắc Ninh –

quê vợ Thái Bình – lánh nạn ở Thái Nguyên – làm quan ở

Quảng Bình – đi sứ qua nhiều vùng đất Trung Hoa...

- Nguyễn Du thông tuệ và tiếp nhận ảnh hưởng của tinh hoa

những vùng văn hóa lớn của đất nước (Kinh Bắc, Thăng Long, Nghệ - Tĩnh, Huế ...)

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

Văn hóa Huế - Bình Trị Thiên

Văn hóa Bắc Bộ

Văn hóa Thăng Long – Hà Nội kinh kỳ

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

Đi sứ Trung Quốc _{10 năm gió bụi đất Thăng Long}

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

<b>II. ĐẠI THI HÀO DÂN TỘC</b>

<b>1. Nguyễn Du – nhà thơ với cái nhìn hiện thực sâu sắc</b>

Ơng hướng ngịi bút vào đối tượng miêu tả là những số phận cơ cực, hẩm hiu (ông già mù hát rong, người mẹ dắt con đi ăn xin, người phụ nữ gảy đàn đất Long Thành....)

<b>Xã hội vì đồng tiền</b>:

<i> “Một ngày lạ thói sai nha</i>

<i> Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền”</i>

<i>Hoặc “Trong tay đã sẵn đồng tiền</i>

<i> Dẫu rằng đổi trắng thay đen khó gì”</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

<b>2. Nguyễn Du – nhà nhân đạo chủ nghĩa</b>

Niềm <b>cảm thương </b>với những <b>số phận khổ đau, bất hạnh </b>

+ Xót thương cho người kỹ nữ tài hoa – Đạm Tiên:

<i>Kiếp hồng nhan có mong manh,</i>

<i>Nửa chừng xuân thoắt gãy cành thiên hương.[..] Sống làm vợ khắp người ta,</i>

<i>Khéo thay thác xuống làm ma không chồng.Nào người phượng chạ loan chung,Nào người tích lục tham hồng là ai ?</i>

<b>+ Xót thương những nhà thơ đời trước</b> có tài nhưng cuộc đời trơi nổi, nhọc nhằn. Ơng cảm thơng với Khuất Ngun

<i>“ Ba năm cố quốc đọa đầy</i>

<i>Sở từ muôn thuở bậc thầy văn chương”</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

<b>2. Nguyễn Du – nhà nhân đạo chủ nghĩa </b>

+ Nguyễn Du tự thương mình, <b>tự cảm hồi cho bản thân</b>

<i>“Chẳng biết ba trăm năm lẻ nữaNgười đời ai khóc Tố Như chăng ?”</i>

+ <b>Tiếng nói đồng cảm </b>trước bi kịch của con người trong truyện Kiều thể hiện qua hình tượng nhân vật Thúy Kiều: bi kịch tình yêu, gia đình, nhân phẩm “tài mệnh tương đố”, “hồng nhan bạc mệnh”...

<b>+ Khóc thương cho nhân loại </b>trong “Văn tế thập loại chúng sinh” với những thân phận, cái chết của 10 loại cô hồn: trẻ con, người già, phụ nữ, binh sĩ ...

=> “Lời văn tả ra hình như có máu ở đầu ngọn bút, nước mắt thấm ở trên tờ giấy, khiến ai đọc cũng phải thấm thía ngậm ngùi, đau đớn như đứt từng khúc ruột” – Mộng Liên Đường chủ nhân

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

<b>3. Nguyễn Du – thiên tài nghệ thuật</b>

+

<b>Thơ chữ Hán: phần lớn được viết theo thể Đường luật với đa </b>

dạng thể loại: tứ tuyệt, bát cú, trường thiên. Bút pháp đa dạng: trữ tình, tự sự, hiện thực, trào phúng...

+ Nguyễn Du phát triển truyện thơ Nôm nên một tầm cao mới

<b>khi xây dựng tuyến nhân vật có sự trung hịa. Trong một nhân </b>

vật như Thúc Sinh có cả mặt tốt và mặt đáng phê phán.

<b>Điểm nhìn trần thuật có sự thay đổi. </b>

<b>Kết cấu truyện gồm ba phần “Gặp gỡ - thử thách – Đoàn tụ” </b>

hình thức kết thúc có hậu nhưng bản chất lại là bi kịch: Kiều gặp lại người yêu nhưng khơng ba giờ gặp lại tình u

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

<b>TỔNG KẾT </b>

<b>Nguyễn Du là ĐẠI THI HÀO của dân tộc Việt Nam. </b>

Những đóng góp của Nguyễn Du khơng chỉ có ý nghĩa to lớn đối với văn hóa, văn học Việt Nam mà cịn mang tầm vóc quốc tế.

Năm 1965, Hội đồng Hịa bình Thế giới kỷ niệm 200 năm ngày sinh Danh nhân văn hóa – nhà thơ Nguyễn Du.

Năm 2013. Tổ chức Giáo Dục, Khoa học vằ Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) chọn Nguyễn Du là nhân vật văn hóa Thế giới.

</div>