Tài liệu môn học luật kinh doanh / Võ Song Toàn, Nguyễn Thị Kim Thoa, Vương Tuyết Linh.

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (17.3 MB, 270 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

TRl/CiNG BAI HQC NGAN HANG TP. HO CHI MINH

KHOA S-UAT KINH TE

TAILIEU MON HQC

;Sn h&ngf Minh

B1/A12554

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

thuc cua mon hoc gan voi thuc te kinh doanh horn.

Tap the tac gia: Ths.Vo Song Toan (Chuang I, III, IV), Ths.NguyenThi Kim Thoa (Chuong II) va Ths.Vuomg Tuyet Linh (Chuang V, VI).Chung toi mong duoc su gop y de tai lieu co the hoan thien horn.Mpi y kien dong gop gui ve theo e-mail: Xin chan thanh cam on.

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

L u tk i n h d o an h

GIOITHIEU MON HQC LUAT KINH DOANH

Luat kinh doanh la mon hpc thuoc kien thuc chuyen nganh co sothuoc he thdng cac mon hoc trong chuang trinh cur nhan khoi kinh te.

' r '

Mon hoc nay bao gom nhung kien thuc phap luat ve hoat dongkinh doanh trong cac ITnh vuc: thanh lap, to chuc hoat dong, giai the,pha san; ve hop dong va nhirng qui dinh cua phap luat ve giai quyit

tranh chap, v6 cac hanh vi canh tranh lanh manh.

MUC DICH CUA MON HOC

Mon hoc giup sinh vien:

Hieu biet chung luat phap dieu chinh trong hoat dong kinh doanhtai Viet Nam; Hieu biet mot each co he thong vi cac loai chu th& kinhdoanh tren thi truang. Ap dung duoc quy dinh cua phap luat ve dau tu,gop von, thanh lap, quan ly chu the kinh doanh.

Phan tich duoc quy dinh ve co cau to chuc, quan ly doanh nghiep;Ap dung duoc kien thuc de phan tich, giai quyet cac tranh chip trongquan ly doanh nghiep.

Hieu duorc qui dinh ve pha san DN, HTX va phan tich, ap dung phap

r <

luat pha san trong tinh huong cu the.

Van dung trong thuc te dupe nhung van de lien quan den hop dongtrong hoat dong kinh doanh.

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

L u q t ki n h d o a n h

tAilieu

• •

mOnhoc

Gido trinh:

o Dai hoc Luat Ha Noi (2012), Gido trinh Luat thwcmg mai, NXB

cong an nhan dan, Ha Noi.

o Dai hoc Kinh te TP.HCM (2012), Gido trinh Luat kinh te, NXBKinh t£, TP.HCM. ’

o Pham Duy NghTa (2011), Gido trinh Luat kinh te, NXB Cong annhan dan, Ha Noi.

Van ban QPPL (vd qui were viet tat):

q Hien phap Viet Nam dirge Quoc hoi khoa 13 thong qua ngay28/11/2013 (HPVN)

o Bo luat dan su so 91/2015/QH13 ngay 24/11/2015 (BLDS)o Luat doanh nghiep so 68/2014/QH13 ngay 26/11/2014 (LDN)o Luat dau tir so 67/2014/QH 13 ngay 26 thang 11 nam 2014

o Luat Pha san s6 51/2014/QH11 ngay 19/6/2014 (LPS)

Tai lieu khac:

o Do Van Dai (2009), Luat hap dong VN - Ban an vd binh luqnban an, NXB Chinh tri quoc gia, Ha Noi.

o Dai hoc Luat TP.HCM (2012), Gido trinh Phap luat ve canhtranh vd Gidi quyet tranh chap thwomg mai, Tap bai gidng Phapluat ve pha san doanh nghiep, hap tac xa, NXB H6ng Due,TP.HCM.

o Nguyen Thi Thanh Le- Pham Hoai Huin (2014), Cong ty tqi Viet

Nam, tinh huong - tranh chap - binh luqn, NXB Chinh tri qudc

gia, Ha Nql

o Cac tap chi chuyen nganh luat va kinh te.

3

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Luft k in h d o a n h

CHU ONG 1

TONG QUAN VE LUAT KINH DOANH

Noi dung lien quan mot so van de chung, ve doi tuomg nghien cun,ve nguon luat su dung trong hoat dpng kinh doanh.

Luat kinh doanh la mot linh vuc phap luat quan trong - la co so choviec dieu chinh cac quan he kinh doanh cua nha nuoc doi vai xa hoi;chuan muc cho cac hoat dqng kinh doanh cua cac chu the kinh doanh.

MUC DICH

Sinh vien hieu ve nhung noi dung co ban cua mon hoc va phan bietduorc phap luat trong linh vuc kinh te vori cac linh vuc khac trong doisong xa hoi. Liet ke va hieu duoc nguon luat su dung trong hoat dongkinh doanh. ? .

Xac dinh duoc cac quan he phat sinh trong hoat dong kinh doanhthuoc su dieu chinh cua phap luat; co so phap ly (qui tac) lam nen tangcho viec hinh thanh cac quan he kinh doanh.

1. KHAI QUAT VE LUAT KINH DOANH

Su phat trien kinh te la dong lire quan trong phat then xa hoi. Tuy

Quan he xa hoi trong hoat dong kinh doanh duoc dieu chinh true

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

L u q t k i nh d o a n h

Hien nay, vi nhung ly do kh&ch quan cua su phat then phap luat,cac nha nghien cuu phap luat tim each dat ten mdi cho mon hoc phapluat dieu chinh hoat dong kinh te1.

Tai Viet Nam, cac mon hoc phap luat tuomg tu nhu Luat kinh te(economic law), Luat kinh doanh, thuomg mai (commercial, trade,bussiness law) duoc giang day trong nhieu chuomg trinh hoc thuat1 2.Tuy vdi nhieu each goi khac nhau, cac mon hoc tren deu co doi tuomgnghien cuu phap luat ve hoat dong kinh doanh nhu Luat doanh nghiep,hop dong, to chuc quan ly hoat dong kinh doanh...

Quyen tu do kinh doanh co moi lien he mat thiet vdi Phap luat kinh

doanh. De thuc hien quyen hien dinh nay3 can cd cac dieu kien cor bannhu quyen tu do lap hoi, quyen ve tai san, tu do hop dong, moi trudngcanh tranh lanh manh va co che giai quyet tranh chap hop ly. Qui dinhcua Phap luat trong ITnh vuc kinh doanh se la co sd cho su ton tai cuaquyen tu do kinh doanh.

Trong pham vi gidi han, mon hoc se tim hieu cac qui dinh phap luattrue tiep lien quan den hoat dpng kinh doanh cua cac chu the kinhdoanh.

2. KHAI NIEM LUAT KINH DOANH• •

Trong viec xay dung nen kinh te thi trudmg, phap luat tro thanh congcy de cac chu the kinh doanh thuc hien va dam bao hoat dong kinhdoanh cua minh, la cong cy de nha nude quan ly, dam bao mot moitrudmg kinh doanh lanh manh.

Phap luat kinh doanh co the xem xet, nghien cuu:

Tu khia canh cua ngudi dau tu: phap luat tao dieu kien thuan Iqri va •dam bao an toan cho viec dau tu cua ho, giam rui ro va chi phi tronghoat dong kinh doanh4.

1 Pham Duy NghTa (2011), Giao trinh Luqt kinh te, NXB Cong an nhan dan, tr. 27.

2 Mon hqc Lu?t kinh te dirge doi ten thanh mon hgc Luat thuong mai tpi Truong Dpihpc Luat Ha Ngi tu nam 2004. Giao trinh Liipt thuong mpi (2009), Dpi hpc Luat HN,NXB Cong an nhan dan, trang 62.

3 Dieu 33 Hien phap VN 2013.

4 Phpm Duy NghTa (2011), Giao trinh Luqt kinh te, NXB Cong an nhan dan, 2012, tr.

5

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

L uq t k i nh do anh

Tu khia canh quart ly nha nude: phap luat dam bao cac quan he kinhdoanh phat trien trat tu, hai hoa giua lai ich cua nha nude, xa hpi vangudi kinh doanh.

Luat kinh doanh duqc hieu la:

“Zo/ig the cac qui tacphap ly dieu chinh nhung quan hexa hoiphatsinh trong qua trinh thtre hien cac hoat dong kinh doanh ciia cac chuthe kinh doanh va qua trinh quan ly kinh te cua nha nircrc ” l.

Hieu mot each don gian, Luat kinh doanh dieu chinh hoat dong cuacac chu the kinh doanh tu khi dugc thanh lap, to chuc, hoat dong kinhdoanh, va den khi cham dut hoat dong cua nd.

3. D6l TURING DIEU CHINH

Doi tugng dieu chinh cua phap luat noi chung la cac quan he xa hoi

r * *

nhat dinh ma no muon tac dpng tori. Phap luat khong the tac dong vaomoi quan he dien ra trong cuoc song xa hoi. Thay vao do, theo y chicua nha nude, phap luat dinh hudng tac dong vao nhung quan he xahoi mang tinh chat quan trong cho dai song chinh tri, kinh te, xa hoi.Nhung quan he nao trd nen pho bien va co kha nang anh hudng dentrat tu an toan xa hoi, an ninh quoc gia se duqc phap luat dieu chinh.Trong hoat dong kinh doanh, tranh chap thudng xay ra trong dang kythanh lap, quan tri cong ty, giua nhung nha dau tu, tranh chap hapdong2...

Luat kinh doanh duoi gdc nhin cua mot mon hpc se xem xet cacnhom quan he sau:

’Khai niem dugc xay dimg dira tren khai nipm luat kinh te tai Tir dien Luat hpc (2006),Bo tu phap - vien khoa hpc phap ly, NXB tu phap- NXB tu dien bach khoa, tr. 500 vadua tren noi dung chiromg trinh giang day tai DH Ngan Hang TP.HCM; Theo quandiem cua TS. Pham Duy Nghia, Gido trinh Luat kinh te, NXB cong an nhan dan, 2012,tr.24: “lu£t kinh te gom nhung linh virc phap luat can thiet cho ngudi kinh doanh” -each hieu nay rat rong va bao gom nhieu linh vuc phap luat khac nhau de dieu chinhhoat dpng cua ngudi kinh doanh nhu: lao dpng, hanh chinh, moi trudng...

2 Xem phan php luc cac ban an kem theo tai lipu nay6

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

Quan he trong viec thanh lap, quan ly, cham dot hoat dong cua chuthe kinh doanh

Vi du: quan he trong viec thanh lap doanh nghiep, bao caohang nam ve hoat dong kinh doanh, quan he trong viec thaydoi von dieu le cua cd'ng ty...

Tu khi chu the kinh doanh duoc chinh thuc khai sinh - bang thu tucthanh lap - den khi cham dut hoat dong cua minh - bang thu tuc giaithe, pha san - chu the kinh doanh luon a trong moi quan he phap luatvoi nha nuoc, trong do quyen va nghTa vu duoc qui dinh bcri phap luat.

Vi du: Tic khi thanh lap, chii the kinh doanh duac quyen chudong chon lira nganh nghe kinh doanh, dia ban dau tu cungnhu cd phdi dap ieng ditng cac qui dinh ve dieu kien kinhdoanh1.

Quan he trong quan ly hanh vi canh tranh cua cac chu the kinhdoanh.

Vi du: khi phap luat tang muc von phap dinh hoac bo sungdieu ki$n doi vai mot so nganh nghe kinh doanh thi chu thekinh doanh bat buqc phdi thuc hi$n theo (dii khi thanh lap

'Dieu 8, 9 LDN 2005 va dieu 7,8 LDN 20147

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

Luijt kinh d o an

mice von phap djith qui dinh thap horn hoac cac dieu ki$n khacde dang horn).

3.2. Nhom quan he giira cac chu the kinh doanh voi nhau

Nh6m quan he pho bien, hinh thanh trong qua trinh thyrc hien cachoat dong kinh doanh cua cac chu the. thong qua do, cac chu the kinhdoanh hoan thanh duoc muc dich cua minh va cua nha dau tu.

* M

Vi du: doanh nghiep giao ket hop dong mua ban nguyen vatlieu san xuat veri doanh nghiep khac; giao ket hap dong vanchuyen hang hoa; hop dong bao hiem hang hoa, kho bai.Dae diem

• Co so phat sinh: quan he hop dong giua cac ben.

4 < %

• Cac ben tham gia doc lap, binh dang ve quyen va nghTa vu.Neu quan he phat sinh giua cong ty va chi nhanh, phong banthi thuoc nhom [3.3]

• Tinh chat tai san, trao doi.

3.3. Quan he noi bq cua chu the kinh doanh

Quan he noi bo la quan he phat sinh trong noi bo cua chu the de duytri hoat dong binh thuong cua minh:

Phan loai:

Quan he dau tu: phat sinh tu hoat dong thanh lap, gop von, chia lerinhuan, quan ly von cua cac nha dau tu. Vi du nhu hoat dong g6p von,

* * %

mua ban co phan, thanh lap hoi dong quan tri...

Quan he quan ly - dieu hanh: phat sinh trong qua trinh van hanh,hoat dong cua chu the kinh doanh va duoc thuc hien boi nhung ca nhan- bo phan quan ly, dieu hanh hoat dong kinh doanh. Vi du nhu hoatdong cua hoi dong quan tri, giam doc dieu hanh, nguoi dai dien theophap luat.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

L u(i t k i n h d o a n h

• Mang tinh chat chap hanh - dieu hanh.

3.4. Quan he giai quyet cac tranh chap kinh doanh

Tranh chap la he qua tat yeu phat sinh trong qua trinh quan ly, dieuhanh va thuc hi?n hoat dong kinh doanh1.

Tranh chap cd the phat sinh tir hoat dong:

- Dau tu (mua ban - chuyen nhugng co phan, phan von gop).- Tranh chap trong quan ly doanh nghiep.

- Tranh chap trong hop dong kinh doanh, thuong mai.

- Tranh chap ve hanh vi canh tranh khong lanh manh giua cacchii the.

Cac tranh chap cd the dupe giai quyet tai:

- Toa an.

- Trong tai, hoi dong trong tai.- Hoi dong canh tranh.

4. CHU THE LUAT KINH DOANH

Chii the dugc hieu la nhung doi tugng tham gia true tiep vao cacquan he do luat dieu chinh* 2 3. Chu the bao gom:

Cor quan quan ly kinh te nha niccrc: Chinh phu, bo va cac co quan

ngang bo, UBND cac cap, cac so - ban nganh co chuc nang quan lyhoat dong kinh doanh, hoi dong canh tranh.

Cor quan to tun°?: Toa an, Trong tai.

Chii the kinh doanh:

• Doanh nghiep: chu the quan trong ciia nen kinh te. Doanh nghiepla nhung to chuc co ten rieng, co tai san rieng, co tru so giaodich va dugc thanh lap theo qui dmh cua phap luat4. Doanhnghiep co the co nhung ten ggi khac nhau nhu: Doanh nghiep

‘Ve tranh chap giua doanh nghiep, ngudi dau tu vdi co quan quan ly nha nude trongvan de thanh l£p, van hanh chu the kinh doanh la tranh chap hanh chinh (quyet djnhhanh chinh, hanh vi hanh chinh cua nha nude) nen khong thupc ddi tupng nghien cuucua mon hpc nay.

2 Phan bipt chu the lupt kinh doanh va chu the kinh doanh.

3 Co quan lap phap nhu Quoc hpi, HDND khong dupe xem la chu the cua lupt kinhdoanh vi khong tryc tiep tham gia vao cac quan hp do luat kinh doanh dieu chinh.4 Khoan 7 Dieu 4 LDN 2014

9

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

• Ho kinh doanh, ca nhan kinh doanh

Cac chit the khac: To chuc giao due, nghien cuu, To chuc chinh tri,xa hoi...

5. NGUON LUAT

Nguon luat: nhung co so (can cu phap ly) ma phap luat cong nhan(ban hanh hoac thua nhan) de cac chu the thuc hien cac hoat dong cuaminh.

Nguon luat la chuan muc cho hanh vi cua cac ben khi tham gia vaocac quan he phap luat.

Nguon luat trong kinh doanh: tap hop cac can cu phap ly dieu chinhcac hoat dong kinh doanh.

N6i ngan gon, nguon luat dung de xac dinh tinh dung - sai cuanhung hanh vi dugc thuc hien trong hoat dong kinh doanh, cung nhutrong quan ly cua nha nunc.

5.1. Qui pham phap luat

Qui pham phap luat la cac qui tac hanh vi dugc qui dinh trong cacvan ban QPPL nhu Hien phap, cac dao luat, nghi dinh, thong tu....

Moi van ban QPPL se dugc ap dung trong mot gioi han nhat dinh:ve thdi gian, khong gian va doi tugng ap dung.

Vi du: Luat doanh nghiep 2005 dp dung tren lanh tho VietNam tic 01/7/2006 den 30/6/2015 cho cac doi ticomg la doanhnghiep.

Khi co nhieu van ban QPPL cung dieu chinh mot van de thi ta canphai ap dung theo nguyen tac sau day:

Nguyen tic hieu lire theo tham quyen ban hanh: van ban luat co hieulire cao hem van ban ducri luat; van ban do co quan co tham quyen cao

10

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

5.2. Dieu udc quoc te

Diiu udc quoc te la sir thoa thuan giua cac chu the cua cong phap

quoc te (chu yeu la cac quoc gia) tren ca sa binh dang, tu nguyen nhamthiet lap nguyen tic phap ly cho cac ben trong quan he kinh doanh.

Dieu uac quoc te dugc ap dung12:

Doi vdi dieu uac quoc te ma VN da tham gia ky ket va phe chuan:ap dung bat buoc.

Vi du: Ban ghi nh&giica Chinh phu marc CHXHCN Viet Namvd Chinh phu nuac Cong hda Indonesia ve hop tac hang hbanong san, ky tai Jakarta ngdy 27/6/2013, co hieu lire tic ngdy27/6/2013.

Doi vdi dieu uac quoc te ma VN chua tham gia va chua cong nhan:co the ap dyng nhung khong trai nhung qui dinh cua phap luat VN.

1 Dirge thay the bai Luat doanh nghiep 2014.

2 Dieu 3, 6 Lu?t ky ket, gia nhap vd th\rc hi<?n dieu irac guoc te ngay 14/6/2005.3 Nghj quyet so 03/2015/NQ-HDTP ngay 28/10/2015 ve qui trinh l\ra chgn, cong bovd ap dyng an ly.

11

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Tham phan Tod an nhdn dan toi cao lira chon va dupe Chanh an Todan nhdn dan toi cao cong bo la an le de cac Tod an nghien ciru, dpdung ti'ong xet xic. ”

An le la nhung ban an co tinh man muc, lam chuan muc cho eachap dung cua phap luat vao nhung trubng hop da xay ra va dinh hubngcho nhung quan he tuong tu sau nay. Dieu kien ban an duoc xem la anle la phai duoc TAND toi cao cong bo chinh thuc.

Nhu vay, chung ta can quan tarn toi nhung ban an duoc cong bo laan le trong thbi gian sap toi de ap dung trong hoat dong kinh doanh.

■5.4. Tap quan kinh doanh

Tap quan duoc su dung pho bien trong cuoc song, trong buon banhang ngay cua nhieu chu the dan su cung nhu kinh doanh. Tap quan lathoi quen da thanh nep trong dbi song xa hpi, trong san xuat va sinhhoat thubng ngay, duoc cong dong noi co tap quan do thua nhan valam theo nhu mot quy ubc chung cua cong dong1.

Tap quan duoc hieu la thoi quen duoc thira nhan rong rai trong hoat

* e »

dong thuong mai tren mot vung, mien hoac mot ITnh vuc thuong mat,co noi dung ro rang duoc cac ben thira nhan de xac dinh quyen va nghTavu cua cac ben trong hoat dong thuong mai* 1 2. Cac thoi quen thuong maiduoc cong nhan la tap quan khi: (i) la mot thoi quen pho bien duoc

% n r %

nhieu ngubi ap dung va ap dung thuong xuyen; (ii) ve timg van de vab timg dia phuong do la thoi quen doc nhat; (iii) la mot thoi quen conoi dung rb rang de xac dinh quyen va nghTa vu cho cac ben3.

Tap quan khong phai la nhung chuan muc do phap luat dat ra, no

r r #

hinh thanh tu cuoc song, nhung trong mpt gibi han nhat dinh, cac ben

** * ’

van co quyen su dung tap quan de thuc hien cac hoat dong kinh doanh.

Nguyen lac dp dung tap quan:

Theo qui dinh, trubng hop phap luat khong quy dinh va cac benkhong co thoa thuan thi co the ap dyng tap quan4.

i

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Trong hoat dong thuong mai, truang hap phap luat khong co quydinh, cac ben khong co thoa thuan va khong co thoi quen da dirge thietlap giua cac ben thi dp dung tap quan thuemg mai1.

Dae diem cua viec dp dung tap quan’

-Tap quan chi dirge ap dung khi phap luat khong co qui dinh ve noidung giao dich giua cac ben.

Tap quan co tinh chdt dia phirang, co the theo tung loai hang hoa.Trong truang hgp co su khac nhau ve tap quan giua cac ben, thi apdung tap quan noi xac lap hgp dong hoac tai dia diem giao ket hgp

Trong quan he kinh doanh, tap quan van dugc su dung hang ngay.

Vi du: Ngicai thu mua vii sica tai Tien Giang thoa thuan vaingicai chit vican mua 35.000 VND/1 chuc vii sica (moi chucdicac hieu la 12 trai) sau do dem xe tai den, ngicai chu vicangiao hang, tinh tien theo so “chuc ” vii sica va giao nhan tien

theo gid da thoa thuan.

Tap quan dugc su dung trong quan he mua ban hang hoa quoc te.

5.5. Thoi quen thuong mai

Thoi quen trong hoat dong thuong mai la quy tic xu su co noi dungro rang dugc hinh thanh va lap lai nhieu lan trong mot thoi gian daigiua cac ben, dugc cac ben mac nhien thua nhan de xac dinh quyen vanghTa vu cua cac ben trong hgp dong thuong mai3.

Thoi quen chi hinh thanh trong hgp dong thuong mai, doi voi cacben ca biet va chi la chuan muc voi cac ben do.

1 Dieu 13 LTM.

2 Dieu 126 vd 409 BLDS 2015.3 Khoan 3 dieu 3 LTM.

13

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Luqt kinhdoanh

Nguyen tac dp dung: trir truang hap cd thoa thupn khdc, cac ben

dirge coi la mac nhicn ap dung thoi quen trong hoat dong thuang maida dugc thiet lap giua cac ben do ma cac ben da biet hoac phai bidt1.

Vi du: Thoi quen thanh todn theo dat hang giica 2 doanhnghiep da co quan h? hop dong keo dai (mac dit khong cothoa thuqn trong hap dong).

5.6. Van ban noi bo• •

Van ban noi bo la nhung qui dinh do nguai dau tu, turng chu thekinh doanh dat ra de van hanh doanh nghiep cua minh.

Van ban noi bo co the la: Dieu le cong ty1 2, Noi qui lao dong, Quyche hoat dong cua ban dieu hanh, hoi dong thanh vien, hoi dong quantri, quy che thuc hien hoat dong va quan he vai nguai thu 3 (vi du nhuqui che cho vay cua cac ngan hang, So tay tin dung), Quy che tai chinhdoanh nghiep, Quy che quan ly tai san doanh nghiep, Quy che bao matthong tin...

De qui che noi bo co gia tri phap ly va lam ca sa cho cac hoat dongcua chu the kinh doanh, can mot so dieu kien:

• Quy trinh thong qua khong trai phap luat.

• Phu hop vai cac qui dinh cua phap luat ve noi dung, hinh thuc.• Dugc pho bien den ben co lien quan.

Trong truang hgp co tranh chap xay ra, ca quan to tung se uu tiensir dung cac van ban noi bp de lam can cu giai quyet tranh chap.

1 Dieu 12 LTM.

2 Dai hoc luat Ha Noi (2009), Giao trinh luat thianig NXB Cong an nhan dan, HaN9i.tr.7i.

14

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

3. Ngudn luat? Y nghTa cua ngudn luat trong hoat dong kinh doanh?Tai sao van ban noi bo co the xem nhur ngudn luat? Cho vi du cu

the cho tung loai nguon luat.

4. Hay liet ke nhung loai hinh chu the kinh doanh ma anh/chi biettrong thuc te.

5. Phan biet chu the luat kinh doanh va chu the kinh doanh.

15

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

L u q t k i n h d o a n h

CHUONG 2

PHAP LUAT VE CHU THE KINH DOANH

Phap luat la cong cu cua nha nuroc de tao lap va van hanh nen kinh

MVC DICH

Qua bai nay, nguoi hoc:

- Hieu biet mot each co he thong ve cac loai hinh chu the kinh doanh,xac dinh dugc cac dac diem phap ly cua tung hinh chu do;

- Nhan dien dugc tung loai hinh chu the kinh doanh; hieu va vandung dugc quy dinh cua phap luat ve dau tu, gop von, thanh lap, quaniy;

* *

- Xac dinh dugc cac quyen va nghTa vu cua nha dau tu; phan tichva giai thich cac truong hgp xac lap, cham dut tu each nguoi dau tu;phan tich nhiem vu quyen han cua tung co quan trong co cau to chuc,quan li cua doanh nghiep;

- Giai thich qui dinh cua phap luat ve thu tuc chuyen nhugng von;mua lai phan von gop, co phan trong doanh nghiep; phan tich dieu ki?nva y nghTa cua viec qui dinh tang giam von dieu le;

- Van dung dugc quy dinh ve che do tai chinh cua tung loai doanhnghiep de giai quyet thay doi lien quan den von dau tu, von gop, co cauvon gop phat sinh trong qua trinh kinh doanh;

- Binh luan ve uu diem, han che cua tung loai hinh chu the kinhdoanh.

16

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Ducri goc do phap ly, kinh doanh dirge hieu la viec thuc hien lientuc mot, mot so hoac tat ca cac cong doan cua qua trinh dau tu, tu sanxuat den tieu thu san pham hoac cung ung dich vu tren thi truemg nhammuc dich sinh Igi1 2.

r r > r

N(A khai niem tren, kinh doanh khong nhat thiet phai bao gom tatca cac cong doan tu dau tu, san xuat, trao doi, dich vu ma chi canthyc hien mot trong cac hoat dong tren voi muc dich sinh Igi se xemla kinh doanh.

Nhu vay, khai niem kinh doanh trong Luat Doanh nghiep ham y badac tinh co ban:

• Hoat dong kinh doanh la hoat dong mang tinh nghe nghiep;• Hoat dgng kinh doanh dien ra tren thi truong;

• Hoat dong kinh doanh co muc dich Igi nhuan.

Khai niem chu the kinh doanh

Phap luat hi?n hanh khong co dinh nghTa ve “chu the kinh doanh”.Tuy nhicn, voi dinh nghTa “kinh doanh” nhu tren co the hi£u chu thd

1 Vipn Ngon ngur hpc (2002), Tir dien tieng vipt pho thong, NXB. Thanh pho H6 ChiMinh, tr.470

2 Khoan 16 Dieu 4 LDN 2014

17

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Cac chu the kinh doanh duoc co quan nha nude co tham quyen capGiay chung nhan dang ky doanh nghiep (hoac mot loai giay to khac cogia tri tuong duong) d nude ta cd the duoc chia thanh hai nhom Ionsau: . ’ ' • 1 ■ ■ .

i) Doanh nghiep thuoc moi thanh phan kinh te duoc thanh lapva hoat dong theo phap luat ve doanh nghiep (Luat Doanh nghiep 2014va cac van ban luat chuyen nganh dieu chinh mot so ITnh vuc dac thunhu Luat Chung khoan, Luat Kinh doanh Bao hiem, Luat Luat su ...)

ii) Ho kinh doanh (con duoc goi la hp kinh doanh ca the, tieuthuomg) ma hien nay duoc dieu chinh bdi Nghi dinh 78/2015/ND-CPngay 14 thang 9 nam 2015 ve Dang ky doanh nghiep.

Ben canh do, trong nen kinh te nude ta hien nay con cd cac to chuc

r *

kinh te tap the la hap tdexa va lien hiep hap tdcxd. Nhung don vi kinhte nay duoc hoat dong theo quy dinh cua Luat Hop tac xa 2012. Theodo, hop tac xa la “to chuc kinh te tap the, dong chu so huu, cd tu each

1 Luat Dau tu 2014, Luat Doanh nghiep 2014 da bai bo npi dung Giay chung nhandang ky dau tu dong then la Giay chung nhan dang ky doanh nghiep. Theo do, cac nhadau tu nude ngoai muon thanh lap doanh nghiep tai Viet Nam deu phai duoc cap Giaychung nhan dang ky dau tu sau do se thanh lap doanh nghiep theo quy djnh cua LuatDoanh nghiep.

2 Truong Dai hpc Luat TP.HCM (2013), Gido irinh Phap luat ve chu the kinh doanh,NXB Hong Due - Hoi Luat gia Vipt Nam, tr. 16.

18

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Lu q t kinh doanh

phap nhan”1, ve ban chat do khong phai la doanh nghiep, du rang HTXco nhi6u dac di6m tuong dong voi cdc loai hinh cong ty theo LuatDoanh nghiep nhung khong phai la chu the kinh doanh thuan tuy nhucac cong ty va doanh nghiep tu nhan1 2, chinh vi vay loai hinh nay sedirge trinh bay rieng.

1.2. Khai niem va dac diem cua doanh nghiep1.2.1.Khai niem

Doanh nghiep dirge hieu la "to chuc co ten rieng, cd tai san, cdtry s& giao dich, dicac dang ky thanh lap theo quy dinh cua phap luatnham muc dich kinh doanh ”3.

Tu dinh nghTa tren, co the thay rang sir phan biet doanh nghiepveri cac loai to chuc khac trong xa hoi nhu to chuc chinh tri (Dang), tochuc chinh tri xa hoi (Mat tran To quoc Viet Nam, Cong doan, DoanThanh nien, Hoi Nong dan...), to chuc xa hoi nghe nghiep (Hoi Luatgia, Hoi Nha bao...) chinh la a cho doanh nghiep dugc thanh lap nhammuc dich kinh doanh.

1.2.2.Dac diem

Doanh nghiep co mot so dac diem sau:

- Doanh nghiep la to chuc co ten rieng, co tai san, co tru so, dugcthue muon, su dung lao dong vao muc dich kinh doanh, hoach toan doclap (tu thuc hien ke hoach thu chi, huong lai, chiu 16), tu dinh doat vatg chiu trach nhiem ve tai san cua doanh nghiep.

- Dia vi phap ly cua doanh nghiep dugc quy dinh bai phap luat:Muon thanh lap doanh nghiep, nha dau tu phai lam thu tuc dang kythanh lap theo quy dinh cua phap luat va chi khi dugc cap GiSy chungnhan dang ky doanh nghiep bai ca quan nha nucrc c6 tham quyen thidoanh nghiep mai dam bao tinh chat hgp phap cua su ton tai va hoatdgng cua minh.

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

Luqtkinh doanh

- Muc dich hoat dong cua doanh nghiep la Igi nhuan: Tim kiemIgi nhuan trong hoat dgng kinh doanh la muc dich ma nguoi dau tumong muon dat dugc khi thanh lap doanh nghiep.

1.3. Phan loai doanh nghiep

% r *

Ve ly thuyet cung nhu thuc tien co the phan loai doanh nghieptheo nhung each sau:

- Can cu vao hinh thuc phap ly cua doanh nghiep: cong ty co

phan, cong ty trach nhiem huu han, cong ty hgp danh va doanh nghieptunhan* 1.

- Can cu vao tu each phap ly ciia doanh nghiep: doanh nghiep

co tu each phap nhan va doanh nghiep khong co tu each phap nhan.

' - Can cu vao pham vi trach nhi$m tai san: doanh nghiep chiutrach nhiem huu han va doanh nghiep chiu trach nhiem vo han.

- Can cu vao chu s& huu va phuomg thuc gop von vao doanhnghiep: doanh nghiep mot chu so huu va doanh nghiep nhieu chu sohuu.

1.4. Quyen thanh lap v& gop von vao doanh nghiep

Thanh lap doanh nghiep dugc coi la quyen cu ban cua nha dau tuva la co sadam bao cho quyen tu do kinh doanh. Viec thanh lap doanhnghiep phai dugc thuc hien theo khuon kho phap luat. Viec thanh lapthuc te (khong theo quy dinh) khong dugc cong nhan tai VN. Cac quy

dinh ve thanh lap doanh nghiep vua bao dam quyen tu do kinh doanh

cua nha dau tu, vua dap ung yeu cau quan ly nha nude.

Luat Doanh nghiep phan chia hai doi tugng nha dau tu: doi tugngco quyen thanh lap va quan ly doanh nghiep; doi tugng co quyen gopvon, mua co phan, mua phan von gop vao doanh nghiep.

Doi voi ca nhan, viec thanh lap va gop von khong phy thuoc vaoquoc tich (cong dan Viet Nam, nuoc ngoai, khong quoc tich) tru nhungtruong hgp bj cam. Doi voi to chuc, tham gia vao qua trinh dau tu phaila nhung to chuc co tu each phap nhan.

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

1.5. Von vd nhung van de lien quan

De tien hanh cac hoat dong kinh doanh, doanh nghiep can phai cotai san. Day la ca sa vat chat de tien hanh cac ho^t dong kinh doanh va

la ca sa de tu chiu trach nhiem ve moi hoat dgng kinh doanh cua minh.

1 Xem them Khoan 2,4 Dieu 18 LDN 2014; Dieu 4, Dieu 20 Lupt Can bp cong chuc2008; Dieu 37 Lupt Phdng chong thain nhung 2005.

2 Khoan 4 Dieu 18 LDN 2014, Dieu 37 Lupt Phdng chong tham nhung 2005.21

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

1.5.1.Tai san dau tir, gop von vao doanh nghiep

Tai san dugc hieu la bat cur thu gi co gia tri, mot khai niem rongva khong gioi han, luon dugc boi dap them boi nhung gia tri moi ma

con ngudri nhan thuc ra1.

Theo quy dinh phap luat Viet Nam, tai san bao gom vat, tien, giayto co gia va cac quyen tai san1 2.

- Vat la bo phan cua the gioi vat chat co the dap ung nhu cau cuacon nguoi, con nguoi co the kiem soat dugc. Vat co the ton tai tu nhienhoac do con nguoi tao ra3.

- Vat bao gom vat co thuc va vat hinh thanh trong tuong lai — vidu: viec mua ban hat dieu, gao...khi san pham nay chua dugc hinhthanh.

- Tien la vat due bang kim loai hay in bang giay do ngan hangphat hanh, dung lam don vi tien te4.

- Giay to co gia la giay to gia tri dugc bang tien va co kha nangluu thong trong giao luu dan su: cd phieu, trai phieu, chung chi tiengui, ky phieu, tin phieu, thuong phieu...

- Quyen tai san la quyen tri gia dugc bang tien, bao gom quyentai san doi voi doi tugng quyen so huu tri tue, quyen su dung dat vacac quyen tai san khac: quyen yeu cau nguoi khac tra ng, quyen tacgia, quyen so huu cong nghiep5...

Nguoi dau tu chi co the dau tu, gop von bang nhung tai san dugcphep luu thong trong giao luu dan su va khi dang ky kinh doanh, von,tai san cua nguoi dau tu phai dugc quy ra bang tien dong cu the. Chinh

vi vay can phai dinh gia tai san gop von.

1 Pham Duy NghTa (2013), Giao trinh Luat Kinh te, NXB Cong an nhan dan, Ha Npi,

tr.95 J2 Khoan 1 Dieu 105 BLDS 2015

3 Bp Tu phap - Vipn khoa hoc phap ly (2006), Tir dien Luat hpc, NXB Tir phap,NXB Tir dien Bach khoa, tr.846

4 Vien Ngon ngir hpc (2002), Tir dien tieng vipt pho thong, NXB Thanh pho Ho ChiMinh, tr.905

5Xem Dieu 115 BLDS 2015

22

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

L u t k in h d o a n h

1.5.2.Dinh gia tai san dau tir, gop von

Nguai dau tu co quyen tu ke khai va xac dinh gia tri tai san duravao trong hoat dong kinh doanh. Tuy nhien, phap luat cam nguai dautu dang ky khong chinh xac tong so von dau tu, co y ke khai khong vondieu le, cd y dinh gia tai san g6p von khong dung gia tri1.

Tai san dau tu, gop von khong phai la Dong Viet Nam, ngoai tetu do chuyen doi, vang phai dugc cac thanh vien, co dong sang lap hoacto chuc tham dinh gia chuyen nghiep dinh gia va dugc the hien thanhDong Viet Nam* 2.

Nguyen tac dinh gid tai san

Gia tri dinh gia phai phu hgp vai gia tri thuc te tai thai diem g6pvon. "

Tai san gop von khi thanh lap doanh nghiep dugc dinh gia theo

Z r w *

nguyen tac nhat tri giua cac thanh vien, co dong sang lap. NghTa la tatca cac thanh vien, co dong sang lap phai dong y, khong phan biet nguaigop von, mua cd phan nhieu hay it hoac do mot to chuc tham dinh giachuyen nghiep dinh gia. Truong hgp co su dinh gia cua to chuc thamdinh gia chuyen nghiep thi gia tri tai san gop von phai dugc da so cacthanh vien, cd dong sang lap chap thuan3 4.

Tai san gop von trong qua trinh hoat dong do doanh nghiep vanguai gop von thoa thuan dinh gia hoac thue mot to chuc chuyennghiep dinh gia. Truong hgp to chuc chuyen nghiep dinh gia thi gia tritai san gop von phai dugc nguai gop von va doanh nghiep chap thuan*.

He qua dinh gid sai: thanh vien, co dong sang lap; chu so huu,thanh vien Hgi dong thanh vien doi vai cong ty trach nhiem huu hanva cong ty hgp danh, thanh vien Hoi dong quan tri doi vai cong ty cdphan cung lien doi gop them bang so chenh lech giua gia tri dugc dinhgia va gia tri thuc te cua tai san gop von tai thai diem ket thuc dinh gia;

’ Khoan 5 Dieu 17 LDN 20142 Khoan 1 Dieu 37 LDN 20143 Khoan 2 Dieu 37 LDN 20144 Khoan 3 Dieu 37 LDN 2014

23

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

L u a tk i nhdoanh

dong thoi, lien doi chiu trach nhiem doi voi thiet hai do viec co y dinhgia tai san gop von cao hem gia tri thuc te1.

Chuyen quyen str hum tai san gop von

Sau khi duoc cap Giay chung nhan dang ky doanh nghiep, nguoicam ket gop von vao cong ty TNHH, cong ty co phan va cong ty hopdanh phai chuyen quyen so huu tai san von gop cho cong ty. Viecchuyen quyen so hum tai san gop von tu nguoi gop von sang cong ty labat buoc de dam bao cho cong ty co quyen doc lap trong viec thuc hienmuc dich hoat dong cua minh.

Doi voi tai san co dang ky quyen so huu (nha dat, phuong tien cogioi, may moc, quyen su dung dat...) thi nguoi gop von phai lam thu

tuc chuyen quyen so huu tai san do hoac quyen su dung dat cho doanhnghiep tai co quan nha nuoc co tham quyen. Viec chuyen quyen so huudoi voi tai san gop von khong phai chiu le phi truoc ba.

r • • • * '

Doi voi tai san khong dang ky quyen so huu (tien, vang, cac loaitai san khong quy dinh phai dang ky...), viec gop von phai dupe thuchien bang viec giao nhan tai san gop von co xac nhan bang bien ban.

Co phan hoac phan von gop bang tai san khong phai la Dong VietNam, ngoai te tu do chuyen doi, vang chi duoc coi la thanh toan xongkhi quyen so huu hop phap doi voi tai san gop von da chuyen sangdoanh nghiep.

Rieng tai san duoc su dung vao hoat dong kinh doanh cua chudoanh nghiep tu nhan khong phai lam thu tuc chuyen quyen so hum chodoanh nghiep1 2.

Von dieu If, von thuoc chu so huu, von kinh doanh

Luat cong ty hif n dai ngay cang don gian hoa cac quy djnh ve voncong ty, nhung von trong cong ty cung co y nghTa nhat dinh cua no.Tai Viet Nam, khi tien hanh kinh doanh, doanh nghiep phai co von dehoat dpng, von nay duoc hinh thanh theo su thoa thuan cua nguoi dautu.

1 Xem them Khoan 2, 3 Dieu 37 LDN 20142Di6u36LDN 2014

24

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

L uqt kinh doanh

Von dieu I? la t6ng gia tri tai san do cac thanh vien da gop hoac

cam ket gop khi thanh lap cong ty trach nhiem him han, cong ty hgpdanh; la t6ng gia tri menh gia co phan da ban hoac da dirge dang kymua khi thanh lap doanh nghiyp doi voi cong ty co phan1.

Von thuoc chu sa him gom von dieu le, Igi nhuan chua chia, chenh

lech do tang gia tai san cong ty,..v..v.. Nhir vay, von dieu le la von chuso him ngay khi doanh nghiep dang ky thanh lap, va ngay khi doanhnghiep biit dau hoat dong da xuat hien sir chenh lech giua von dieu leva v6n chu so hiru. Trong qua trinh hoat dong cua doanh nghiep, vondieu le chi con la cor so phap ly de xac dinh quyen va Igi ich giua cacthanh vien trong doanh nghiep va von thuoc chu so huu moi la mottrong cac dieu kien bao dam cho Igi ich cua chu ng noi rieng va syr antoan cua he thong tai chinh quoc gia noi chung.

Von kinh doanh gom von cua chu so hiru va von vay, day moi lavon thuc su dugc sir dung vao nganh, nghe kinh doanh cua doanhnghiep.

1.6. Nganh, nghe kinh doanh

Nganh, nghe kinh doanh la nhung ITnh vuc nhat djnh trong xa hoima nguoi dau tu thuc hien nhimg hoat dong nhu san xuat, mua ban,cung ung dich vu de dap ung nhu cau cua xa hoi. Nguoi dau tu coquyen tu do kinh doanh nhung nganh nghe ma phap luat khong cam1 2.

_ z % % %

Tuy nhien, doi voi nganh, nghe ma phap luat ve dau tu va phap luat colien quan quy dinh phai dap ung nhung dieu kien nhat dinh thi nguoidau tu chi dugc kinh doanh khi co du dieu kien luat dinh va duy tri dieukien do trong suot qua trinh hoat dong kinh doanh3.

1 Khoan 29 Dieu 4 LDN 20142 Khoan 1 Dieu 7 LDN2014

3 Khoan 1 Dieu 8 LDN 2014 (LDN 2014 da bo quy djnh ve vi$c doanh nghiep phaihoyt dong kinh doanh theo dung nganh, nghe da ghi trong GCNDKDN, ma chi quydjnh ve viyc dap ung du dieu kiyn kinh doanh khi kinh doanh nhimg nganh nghe dautu, kinh doanh c6 dieu kiyn theo quy djnh cua phap luyt vi\ bao dam duy tri du dieukiyn dau tu, kinh doanh do trong suot qua trinh hoyt dqng kinh doanh)

25

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

Lu(it k i n h doanh

X x

Nganh, nghe dau tu kinh doanh duoc chia thanh hai nhom: nganh,nghe cam ddu tu kinh doanh va nganh, ngh£ dau tu kinh doanh co dieukien.

1.6.1.Nganh, nghe cam dau tu* kinh doanh

x / r

Day la nhung nganh, nghe hoat dong gay phuong hai den quocphong, an ninh quoc gia, trat tyr, an toan xa hoi, dao due xa hoi, suekhde cua epng dong... Hien tai co 6 nhom nganh, nghe cam kinhdoanh: cac chat ma tuy; cac loyi hoa chat, khoan vat; mau vat cac loaithuc vat, dpng vat hoang da; mai dam; mua, ban nguoi, mo, bo phanco the nguoi; sinh san vo tinh tren nguoi1.

1.6.2.Nganh, nghe dau tu* kinh doanh co dieu kien

Nganh, nghe kinh doanh co dieu kien la nhung nganh, nghe ma

viec thuc hien hoat dong dau tu kinh doanh phai dap ung dieu kien nhatdinh vi ly do quoc phong, an ninh quoc gia, trat tu, an toan xa hoi, daodue xa hoi, sue khoe cua cong dong.

Vi du: hanh nghe luat sir, dich vu kiem toan, ngan hang thicomgmai.

Danh muc nganh nghe dau tu kinh doanh co dieu kien do luatdinh1 2.

X X F

1.6.2.1. Dieu kien ve von

Thong qua viec quy dinh ve von phap dinh, voi mot so nganh,nghe kinh doanh, de tien hanh kinh doanh trong ITnh vuc ay, nguoi dautu phai dam bao von dau tu khong thap han von luat dinh toi thieu.

Vi du: Muon kinh doanh bat dong san doanh nghiep phai co vontoi thieu 20 ty dong3.

1.6.2.2. Dieu kien ve chuyen mon

Mot so hoat dong kinh doanh, chuyen mon va kinh nghiem nghenghiep cua nhung ca nhan true tiep thuc hien hoat dong co anh huong

1 Dieu 6 LDT 2014 va cac phu luc kdm Luat dau tur 20142 Dilu 7 LDT 2014 va phu luc kem theo Luat dau tir 20143 Khoan 1 Dieu 10 Luat kinh doanh bat dyng san 2014

26

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

L u t kin h doanh

rat lan den ket qua cho cac ben c6 lien quan va cho lai ich cua xa hoi.Chinh vi vay ma phap luat quy dinh nguai quan ly, nguai true tiep thuchien hanh vi kinh doanh phai co chuyen mon nhat dinh, nhu viec quydinh ve chung chi hanh nghe.

Chung chi hanh nghe la van ban ma ca quan nha nude co tham

quyln cua Viet Nam hoac hiep hoi nghe nghiep dugc Nha nude uyquyen cap cho ca nhan cd du trinh do chuyen mon va kinh nghiem nghenghiep ve mot nganh, nghe nhat dinh.

Vi du: dich vu moi gidi bat dong san , dich vu kiem todn .

1.6.2.3. Dieu kien ve giay phep kinh doanh

Giay phep kinh doanh chinh la mot quyet dinh hanh chinh cua ca

Khong giong Giay chung nhan dang ky doanh nghiep (thuongkhong co thai han), Giay phep kinh doanh thuong co thai han nhatdinh.

Vi du: De ban le xang dau, ngoai viec phai cd GCNDKDN do Sa

9 ' *

ke hoqch dau tic cap theo thu tuc chung, ngicdi kinh doanh phaicd Giay phep kinh doanh xang dau do Sa Cong thuong cap vdrithai han 5 nam5.

1 Khoan 1 Dieu 62 Lupt Kinh doanh bat dong san 2014.2 Dieu 21,31 Lupt Kiem toan dpc Ipp 2011.

3 Truong Dpi hpc Lupt Ha npi (2006), Giao trinh Luat Thuong mqi, tap 1, NXB CAND,

Ha Npi, tr.404.

4 Truong Dpi hpc Lupt Ha npi (2006), sdd, tr.405.

5 Dieu 6 Thong tu 38/2014/TT-BTC ngay 24/10/2014 ve Quy dinh chi tilt mpt sodieu cua Nghi djnh 83/2014/ND-CP.

27

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

Luqtkinh doanh . A1.7. Thu tuc thanh lap doanh nghiep

Ho sa dang ky doanh nghiep

Nguai thanh lap doanh nghiep (hoac nguai dirge uy quyen) phaichuan bi ho so thanh lap doanh nghiep (tuy theo loai hinh doanh nghiepma co bo ho so rieng) theo quy dinh cua phap luat1, dong thai phai chiutrach nhiem ve tinh trung thuc, chinh xac cua cac thong tin ke khaitrong ho so dang ky doanh nghiep va cac bao cao lien quan*2.

Trinh tur, thu tuc dang ky doanh nghiep

Nop ho so dang ky doanh nghiep

Nguai thanh lap doanh nghiep hoac nguai dai dien theo uy quyennop ho so dang ky doanh nghiep theo quy dinh tai Phong Dang ky kinhdoanh nori doanh nghiep dat tru so chinh3.

Tiep nhan, xir ly ho so dang ky doanh nghiep

Phong Dang ky kinh doanh tiep nhan ho sa, trao Giay bien nhan

ve viec nhan ho sa cho nguai nop ho sa, sau do nhap day du, chinh xacthong tin trong ho sa dang ky doanh nghiep, kiem tra tinh hap le cuaho sa va tai cac van ban trong ho sa dang ky doanh nghiep sau khi dugcso hoa vao He thong thong tin quoc gia ve dang ky doanh nghiep4.

Cap Giay chimg nhan dang ky doanh nghiep (GCNDKDN)

Doanh nghiep dugc cap GCNDKDN khi co du cac dieu kien sau:

’ Xem Di^u 20-23 LDN 2014; Dieu 9,10, 21-24 Nghj dinh 78/2015/ND-CP ve Dangky doanh nghi?p. Thong qua cac quy dinh nay, co the nhan thay LDN 2014 da bai boyeu cau ve dieu kien kinh doanh tai then diem thanh lap doanh nghiep (tach bach giirayeu cau thanh lap doanh nghiep va yeu cau ve dieu kien kinh doanh doi vai nganh, nghekinh doanh co dieu kien)

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

1.7.3.Cung cap thong tin va cong bo

Viec cung cap thong tin va cong bo noi dung dang ky doanhnghiep la trach nhiem cua co quan dang ky kinh doanh va doanh nghiepdugc cip GCNBKDN12.

1.8. To chuc lai doanh nghiep

To chuc lai doanh nghiep la viec chia, tach, hap nhat, sap nhaphoac chuyen doi loai hinh doanh nghiep3. Quy dinh ve to chuc laidoanh nghiep la co so phap ly tao dieu kien cho doanh nghiep phattrien thuan lai, hieu qua va da dang. Dua tren do, doanh nghiep co theco su lua chpn to chuc lai khac nhau phu hap vai muc tieu hoat dong.Luat doanh nghiep quy dinh ve to chuc lai doanh nghiep tren ca sa

A f ’

nhung quy dinh ve sap nhap, hap nhat, chia, tach va chuyen doi phapnhan trong Bo luat Dan su4.

Chia doanh nghiep

Khai niem: Chia doanh nghiep la viec mot doanh nghiep dugc chiathanh hai hay nhieu doanh nghiep mai5 va doanh nghiep bi chia khongcdn ton tai6.

Chu the dp dung: Cong ty TNHH (bao gom cong ty TNHH 2 thanhvien tra len va cong ty TNHH mot thanh vien), cong ty co phan.

1 Khoan 1 Dieu 28 LDN 2014, xem them Dieu 29 Nghj dinh 78/2015/ND-CP.2 Dieu 33, 34 LDN 2014; Dieu 31, 55 Nghj djnh 78/2015/ND-CP.

3 Khoan 25 Dieu 4 LDN 2014.

4 Xem tu Dieu 88 den Dieu 92 BLDS 2015.

5 LDN 2014 khong con quy djnh vi?c chia, tach doanh nghiep se t?o ra cac doanhnghiep mai ciing lo?i cung nhu khong yeu cau cac cong ty cung lo?ii moi dugc hgpnhat, sap nhap.

6 Xem them Dieu 192 LDN 2014

29

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Luqt kinh doanh :

Thu tuc chia: Dugc thuc hien theo quy dinh cua phap luat1.

Ket qua: Sau khi dang ky kinh doanh cac cong ty moi, cong ty bi

chia cham dut ton tai. Cac cong ty moi phai cung lien doi chiu trachnhiem ve cac khoan ng chua thanh toan, hgp dong lao dgng va cacnghTa vu tai san khac cua cong ty bi chia hoac co the thoa thuan voichu ng, khach hang va nguoi lao dong de mgt trong so cac cong ty dothuc hien nghTa vu nay1 2.

Tach doanh nghiep

Khdi niem: Tach doanh nghiep la viec chuyen mot phan tai san,quyen va nghTa vu cua doanh nghiep hien co de thanh lap moi mot hoacmot so doanh nghiep va doanh nghiep bi tach se khong bi cham dot suton tai3.

Chu the dp dung: Cong ty TNHH (bao gom cong ty TNHH 2 thanhvien tro len va cong ty TNHH mot thanh vien), cong ty co phan.

Thu tuc tach: Dugc thuc hien theo quy dinh cua phap luat4.

Ket qua: Sau khi dang ky kinh doanh, cong ty bi tach va cbng tydugc tach phai cung lien doi chiu trach nhiem ve cac khoan ng chuathanh toan, hgp dong lao dong va cac nghTa vu tai san khac cua congty bi tach, tru truong hgp cong ty bi tach, cong ty moi thanh lap, chung, khach hang va nguoi lao dong cua cong ty bi tach co thoa thuankhac5.

Hop nhat doanh nghiep

Khdi niem: Hgp nhSt la viec hai hoac mot so cong ty co the hgpnMt thanh mot cong ty moi b^ng each chuyen toan bo tai san, quyen,nghTa vu va Igi ich hgp phap sang cong ty hgp nhat, dong thoi chamdut ton tai cua cac cong ty bi hgp nhat6.

1 Khoan 2 Di6u 192 LDN 20142 Khoan 4 Dieu 192 LDN 20143 Khoan 1 Dieu 193 LDN 20144 Khoan 4 DiSu 193 LDN 20145 Khoan 5 Di£u 193 LDN 20146 Khoan 1 Dieu 194 LDN 2014

30

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

L u q t k inh d o a n h .

Chu the dp dung: Cong ty TNHH (cong ty 2 thanh vien tra len va

mot thanh vien), cong ty co phan, cong ty hop danh.

Thu tuc hap nhat: Dirge thuc hien theo quy dinh cua phap luat1.Ket qua: Sau khi dang ky kinh doanh, cac cong ty bi hop nhat chimdirt tdn tai. Cong ty hop nhat dirge hirong cac quyen va Igi ich hgpphap, chiu trach nhiem ve cac khoan ng chira thanh toan, hgp dong laodong va cac nghTa vu tai san khac cua cac cong ty bi hgp nhat12.

1.8.4.Sap nhap doanh nghiep

Khai niem: Sap nhap la viec mot hoac mot so cong ty co the sapnhap vao mot cong ty khac bang each chuyen toan bo tai san, quyen,nghTa vu va Igi ich hgp phap sang cong ty nhan sap nhap, dong thcricham dut sir ton tai cua cong ty bi sap nhap3.

Chu the dp dung: Cong ty TNHH (bao gom cong ty TNHH 2 thanhvien tro len va cong ty TNHH mot thanh vien), cong ty co phan, congty hgp danh.

Thu tuc sap nhap: Dugc thuc hien theo quy dinh cua phap luat4.

Ket qua: Sau khi dang ky kinh doanh, cong ty nhan sap nhap dugchuomg cac quyen va Igi ich hgp phap, chiu trach nhiem ve cac khoanng chua thanh toan, hgp dong lao dong va cac nghTa vu tai san khaccua cong ty bi sap nhap5.

1.8.5.Chuyen doi doanh nghiep

Khai niem: Chuyen doi doanh nghiep la viec cac doanh nghiepchuyen tu hinh thuc doanh nghiep nay sang hinh thuc doanh nghiepkhac de phu hgp han vai kha nang va nhu cau dau tu cua nha dau tuvao doanh nghiep, giup dap ung tot han nguyen vpng cua nha dau tutrong nhung truong hgp cu the.

Chu the dp dung: Cong ty TNHH (cong ty 2 thanh vien tra len vamot thanh vien), cong ty cd phan, doanh nghiep tu nhan. •

1 Khoan 2,3 Dieu 194 LDN 20142 Khoan 5 Dieu 194 LDN 20143 Khoan 1 Dieu 195 LDN 20144 Khoan 2,3 Dieu 195 LDN 20145 Diem c Khoan 2 Dieu 195 LDN 2014

31

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

L u qt kin hd o a nh

Thu tuc chuyen doi: Co nhieu hinh thuc chuyen doi doanh nghiepva thu tuc cu the dugc quy dinh cho tung truong hop chuyen doi.

• Chuyen doi cong ty TNHH thanh cong ty co phan1.

• Chuyen doi cong ty co phan thanh cong ty TNHH motthanh vien1 2.

• Chuyen doi cong ty cd phan thanh cong ty TNHH haithanh vien tro len3.

• Chuyen doi DNTN thanh cong ty TNHH4.

Ket qua: Sau khi dang ky kinh doanh, cong ty dugc chuyen .doicham dut ton tai. Cong ty chuyen doi dugc hudng cac quyen va Igi ichhgp phap, chiu trach nhiem ve cac khoan ng chua thanh toan, hgp donglao dong va cac nghTa vu tai san khac cua cong ty dugc chuyen doi.

1.9. Giai the doanh nghiep1.9.1.

Nhung van de chung ve giai the

Khai niem: Giai the doanh nghiep la viec chain dut su ton tai cua

doanh nghiep theo quyet dinh cua (cac) chu so huu hoac theo quyetdinh cua co quan nha nude co tham quyen.

Cac tnrang herp giai the

Quyet dinh viec giai the thuoc quyen cua chu so huu doanh nghiep.Tuy nhien, khi doanh nghiep khong con thoa man cac dieu kien ton taitheo quy dinh cua phap luat hoac kinh doanh vi pham phap luat, thidoanh nghiep bat buoc phai giai the. Doanh nghiep giai the trong cactruong hgp:

• Ket thuc then han hoat dong da ghi trong Dieu 1? cong tyma khong co quyet dinh gia han;

• Theo quyet dinh cua (cac) chu so huu;

• Cong ty khong con du so lugng thanh vien toi thieu theoquy djnh trong thoi han sau thang lien tuc ma khong lamthu tuc chuydn doi loai hinh doanh nghiep;

1 Dieu 196 LDN 2014, Khoan 4 Dieu 25 Nghj dinh 78/2015/ND-CP2 Dieu 197 LDN 2014, K.4 D.25 Nghj djnh 78/2015/ND-CP

3 Di6u 198 LDN 2014, K.4 D.25 Nghj djnh 78/2015/ND-CP4 Dieu 199 LDN 2014, K.3 D.25 Nghj djnh 78/2015/ND-CP

32

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

L u Qt k i nh doanh

• Bi thu hoi Giay chung nhan dang ky doanh nghiep1.

Dieii kien gidi the

Doanh nghiep chi dirge giai the khi bao dam thanh toan het cackhoan ng va nghTa vu tai san khac va doanh nghiep khong trong quatrinh giai quyet tranh chap tai Toa an hoac co quan trong tai1 2.

Thu tuc giai the doanh nghiep

1.9.2.1. Thong qua quyet dinh gidi the doanh nghiep

Khi co can cur giai the, de tien hanh viec giai the, doanh nghiepphai thong qua quyet dinh giai the.

Quyet dinh giai the doanh nghiep phai co cac noi dung chu yeutheo luat dinh3. Sau khi thong qua quyet dinh giai the, doanh nghiepphai gui quyet dinh giai the va bien ban hop den Co quan dang ky kinhdoanh, co quan thue, nguoi lao dong trong doanh nghiep, dang quyetdinh giai the tren Cong thong tin quoc gia ve dang ky doanh nghiep vaphai dirge niem yet cong khai tai tru so chinh, chi nhanh, van phongdai dien cua doanh nghiep.

Truong hgp doanh nghiep con nghTa vu tai chinh chua thanh toanthi phai gui kern theo quyet dinh giai the phuong an giai quyet ng dencac chu ng, nguoi co quyen Igi va nghTa vu cd lien quan. Thong baophai co ten, dia chi cua chu ng; so ng, thdi han, dia diem va phuongthuc thanh toan so ng do; each thuc va thdi han giai quyet khieu naicua4.

1.9.2.2. Thanh ly tai san va thanh toan cac khoan nor cuadoanh nghiep

Thanh ly tai san va thanh toan cac khoan ng la van de quan trongcua doanh nghiep khi giai the. Viec thanh toan cac khoan ng rat phuc

1 Khoan 1 Dieu 201 LDN 20142 Khoan 2 Dieu 201 LDN 20143 Khoan 1 Dieu 202 LDN 2014

4 Xcm them Dieu 202 LDN 2014, Dieu 59 Nghj djnh 78/2015/ND-CP ve Dang kydoanh nghiep

33

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Luqtkinh doanh

tap vi lien quan den quyen lai cua nhieu doi tugng, do do phai tien hanhtheo trinh tu, thu tuc nhat dinh.

Chu doanh nghiep tu nhan, Hoi dong thanh vien hoac chu so huucong ty, Hoi ddng quan tri true tiep to chuc thanh ly tai san doanhnghiep, tru truong hap Didu le cong ty quy dinh thanh lap to chuc thanhly rieng.

Cac khoan ng cua doanh nghiep dugc thanh toan theo thu tu:• Cac khoan ng luong, trg cap thoi viec, bao hiem xa hoi

theo quy dinh cua phap luat va cac quyen Igi khac cuanguai lao dong theo thoa uac lao dong tap the va hgp donglao dong da ky ket;

• Ng thue;

• Cac khoan ng khac.

Sau khi da thanh toan het cac khoan ng va chi phi giai the doanhnghiep, phan con lai thuoc ve chu doanh nghiep tu nhan, cac thanhvien, co dong hoac chu sa huu cong ty theo ty le sa huu phan von gop,co phan1.

Sau thoi han 180 ngay, ke tu ngay nhan dugc quyet dinh giai thetheo quy dinh ma khong nhan dugc y kien ve viec giai the tu doanhnghiep hoac phan doi cua ben cd lien quan bang van ban hoac trong 05ngay lam viec ke tu ngay nhan ho sa giai the, Ca quan dang ky kinhdoanh cap nhat tinh trang phap ly cua doanh nghiep tren Ca sa du lieuquoc gia ve dang ky doanh nghiep1 2.

1 Khoan 6 Dieu 202 LDN 20142 Khoan 7,8 Dieu 202 LDN 2014

34

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

L m <? t kinhdoanh

PHAN

On

TAP

1. Trinh bay ve doi tugng co quyen tham gia thanh lap, quan ly va gopvon vao doanh nghiep. Giai thich ly do co syr khac nhau trong quydinh cua Phap luat

2. Trinh bay ve nganh, nghe kinh doanh bi cam va kinh doanh co di6ukien. Cho vi du cu the ve nganh, nghe kinh doanh co dieu kien dcac linh vuc khac nhau.

3. Tai san nao co the sur dung gop von vao doanh nghiep? Binh luanve viec gop von bang “thuomg hieu” theo quy dinh phap luat hienhanh va thuc te kinh doanh.

4. Giai the va y nghTa cua viec giai the doi voi hoat dong cua chu thekinh doanh? Neu cac tnrdng hop giai the tu nguyen va giai the batbuQC theo quy dinh cua phap luat.

5. Cong ty AB thanh lap cong ty con lay ten la cong ty A&B. Khi dangki kinh doanh da bi co quan dang ki kinh doanh tu choi vdi ly doten gpi gay nham lan voi cong ty AB. Cong ty AB cho rang 2 congty nay la me - con nen phap luat van cho phep dat ten nhu vay. Bangquy dinh cua phap luat, hay lam rd van de tren.

35

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

Luytkinh doanh .

2. CAC LOAI HINH DOANH NGHIEP2.1. DOANH NGHIEP Tlf NHAN

Dac diem

Chu sa him: Chu DNTN phai la mot ca nhan, khong bi cam hoac

han che dau tir, quan ly theo quy dinh cua phap luat va chu doanhnghiep khong dugc dong thoi lam chu hg kinh doanh, thanh vien hgpdanh cua cong ty hgp danh khac2.

Che do trach nhiem: Chu DNTN tu chiu trach nhiem bang toan botai san cua minh ve moi hoat dong cua doanh nghiep, ca nhung tai sanma nguoi nay dau tu vao kinh doanh trong doanh nghiep va nhung taisan khong dua vao kinh doanh.

Tic each phap ly: DNTN khong co tu each phap nhan do khong

thoa man day du cac dau hieu cua mot phap nhanJ.

Kha nang huy dong von: do DNTN khong dugc phat hanh chungkhoan, nen khi tang von, chu DNTN phai su dung tai san cua minh dedau tu, hoac nhan danh ca nhan minh de huy dong von cho doanhnghiep.

Quyen va nghTa vu cua doanh nghiep tu* nhan

DNTN co nhung quyen va nghTa vu theo quy dinh cua phap luat:Tu do kinh doanh trong nhung nganh, nghe ma luat khong cam; chu

dong tim kiem thi truong, khach hang va ky ket hgp dong; to chuc congtac ke toan, lap va nop bao cao tai chinh trung thuc, chinh xac, dungthoi han theo quy dinh cua phap luat ve ke toan, thong ke; tuan thu quydinh cua phap luat ve quoc phong, an ninh, trat tu, an toan xa hoi, bao

1 Dieu 183 LDN 2014

2 Khoan 2 Dieu 18, Khoan 3 Dieu 183, Khoan 1 Dieu 175 LDN 20143 Xem them Khoan 1 Dieu 74 BLDS 2015

36

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

L uq Ikinh doa n h

ve tai nguyen, moi truong;

Ngoai ra DNTN con co nhung quyen dac thu:

Quyen cho thue doanh nghiep

Cho thue doanh nghiep la chuyen giao quyen chiem huu va su dungtoan bo doanh nghiep cho nguoi khac trong mot khoang thoi gian nhatdinh de thu mot khoan tien do nguoi thue phai tra.

Khi cho thue toan bo doanh nghiep cua minh, chu doanh nghiepphai tuan thu cac quy dinh ve hop dong, thong bao voi co quan dangky kinh doanh, co quan thue va van phai chiu trach nhiem truoc phapluat voi tu each mot chu so huu1 2.

Quyen ban doanh nghiep

Ban doanh nghiep la viec chuyen quyen so huu doanh nghiep chonguoi khac de thu mot khoan tien.

Chu doanh nghiep co quyen ban doanh nghiep cua minh cho nguoikhac nhung phai tuan thu quy dinh ve hop dong mua ban doanh nghiepva van phai chiu trach nhiem ve cac khoan no va nghTa vu tai san khaccua doanh nghiep, tru truong hop cac ben co thoa thuan khac3.

2.1.3.Chu DNTN va viec to chuc quan ly doanh nghiep tu*nhan

Do la nguoi dau tu duy nhat, chu DNTN cd quyen quyet dinh moivan de hoat dong thuoc tham quyen cua DNTN. Ngoai ra, khac voinhung nha dau tu khac, Chu DNTN bi mot so han che: chi duoc quyenthanh lap mot doanh nghiep tu nhan. Chu doanh nghiep tu nhan khongduoc dong thoi la chu ho kinh doanh, thanh vien cong ty hop danh4.

Chu DNTN co toan quyen quyet dinh co ciu to chuc quan ly doanhnghiep: Quyet dinh nhan su, bo may quan ly, quyet dinh moi van dephat sinh trong viec quan ly, dieu hanh doanh nghiep.

Chu DNTN la nguyen don, bi don hoac nguoi co quydn, nghia vuva loi ich lien quan truoc Trong tai hoac Toa an trong cac tranh chip

1 xem them Dieu 7, 8 LDN 20142 Dieu 186 LDN 2014

3 Di6u 187 LDN 2014

4 Khoan 3 D. 183 LDN 2014

37

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

Luat kin hdoanh

lien quan den doanh nghiep.

Chii DNTN co the true tiCp hoac thue nguoi khac quan ly, dieuhanh doanh nghiep. Tuy nhien, trong moi tnrong hop, chu DNTN vanla dai dien theo phap luat cua doanh nghiep. Giam doc duqc thue chila nguoi dai dien theo uy quyen cua doanh nghiep1.

Cac van de ve von va tai chinh

Von dau tu cua DNTN do chu doanh nghiep tu dang ky. Trongqua trinh hoat dong, chu doanh nghiep tu nhan co quyen tang hoacgiam von dau tu. Truong hop giam von dau tu xuong thap horn von dautu da dang ky thi chu doanh nghiep tu nhan chi duoc giam von sau khida khai bao voi co quan dang ky kinh doanh1 2.

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

Dgc diem

Chu sa hihr. La loai hinh doanh nghiep nhieu chu. Chu so hihi cd* * * * * ethe la ca nhan, to chuc gop von vao cong ty; so hrgng thanh vien toi 'thieu la 2 va toi da khong virgt qua 50 trong sudt qua trinh hoat dong.

Tic each phap ly: Cong ty la mot phap nhan thuang mai. Cong ty

co tu each phap nhan ke tu ngay dugc cap Giay chung nhan dang kydoanh nghiep.

Kha nang huy dong voy: Viec huy dong von cua cong ty co thebang each: tang von gop cua cac thanh vien, ket nap thanh vien mai,

thong qua cac hgp dong vay hoac co the phat hanh trai phieu, khongdugc phat hanh co phan.

2.2.2.Quy che phap ly thanh vien cong ty

Thanh vien cong ty la nhung to chuc, ca nhan gop von vao vondieu le cua cong ty.

Xdc lap tie each thanh vien

Co nhieu each de xac lap tu each thanh vien nhu:

/— _________________ _________________________________

’Khoan 4 Dieu 48 LDN 2014

39

</div>