tục ngữ có câu gàn mực thì đen gần đèn thì sáng bằng những kiến thức về xã hội học cá nhân hãy chứng minh ngắn gọn môi trường gia đình nhà trường và xã hội có ảnh hưởng
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (121.7 KB, 15 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI
Tục ngữ có câu: “Gàn mực thì đen, gần đèn thì sáng.” Bằng những kiến thức về Xã hội học cá nhân, hãy chứng minh ngắn gọn mơi trường, gia đình, nhà trường và xã hội có ảnh hưởng đến sự hình thành và hồn thiện nhân cách con người.
</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2"><b>DANH SÁCH CÁC THÀNH VIÊN VÀ MỨC ĐỘ THAM GIA</b>
<b><small>STT</small>MÃ SINH VIÊNHỌ VÀ TÊN</b>
<b>CÔNG VIỆC</b>
1 <small>64DLU08092Nguyễn Thị Ngọc Ánh</small>2 <small>64DLU08054Nguyễn Hà Nhi</small>
3 <small>64DLU08070Đào Nhân Tâm</small>
4 <small>64DLU08077Nguyễn Ngọc Mai Thảo</small>5 <small>64DLU08087Nguyễn Xuân Trung</small>6 <small>64DLU08086Nguyễn Thành Trung</small>7 <small>64DLU08066Bùi Nguyễn Hương Quỳnh</small>8 <small>64DLU08096Bùi Ngọc Linh</small>
9 <small>64DLU08085Tạ Thu Trang</small>10 <small>64DLU08088Đậu Xuân Trường</small>11 <small>64DLU08100Phạm Ngọc Hiếu</small>
<b> </b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">2.2. Sự ảnh hưởng của môi trường...6
2.3. Sự ảnh hưởng của nhà trường...7
2.4. Sự ảnh hưởng của xã hội...83. Kết luận
<b>I.Nghĩa đen và nghĩa bóng của câu tục ngữ.</b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4"><b>1. Nghĩa đen:</b>
Tục ngữ là một kho tàng vốn sống, kinh nghiệm sống vô cùng quý báu
của thế hệ trước dành cho những lớp thế hệ sau. Từ những hình ảnh quen
thuộc trong cuộc sống thường ngày, ơng cha đã đúc kết ra những bài học
sâu xa qua từng câu chữ. Với câu tục ngữ "Gần mực thì đen, gần đèn thì
rạng", cha ơng đã mượn những vật dụng vô cùng thân thuộc với mỗi
người để dạy ta một đạo lý, một bài học. "Mực" vốn là loại mực Tàu
dùng để viết của những ông đồ ngày xưa, có màu đen tuyền, dùng để mài
cùng nước lấy mực viết. "Đèn" là một vật dụng dùng để thắp sáng cho
con người, soi tỏ mọi vật. "Gần mực thì đen" tức là nếu khi tiếp xúc, sử
dụng mực mà không khéo, ta có thể bị vấy bẩn bởi mực, dễ bị lem nhem,
xấu xí. "Gần đèn thì rạng" tức là nếu gần nơi có ánh sáng thì ta sẽ được
soi tỏ bởi lớp ánh sáng ấy, dễ tỏa ra hào quang rực rỡ hơn người khác.
<b>2. Nghĩa bóng:</b>
Mượn những hình ảnh dễ thấy, dễ hiểu, người xưa muốn khuyên răn con
cháu một bài học về tầm quan trọng của môi trường sống khi nó ảnh
hưởng tới nhân cách của một con người. Con người ta khi sống trong một
môi trường lành mạnh, được giáo dục và dạy bảo những điều hay điều tốt
thì nhất định cũng sẽ trở thành một người có nhân cách, có đạo đức
</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">tốt.Giống như đèn hay cách so sánh "Gần đèn thì rạng", nếu ta được sống
trong một môi trường với những người có đạo đức tốt, giỏi giang, biết
cách cư xử, lễ phép thì đó chính là ngọn "đèn" soi tỏ, giúp người đó hình
thành nhân cách cũng như phẩm chất đạo đức tốt. "Đèn" là tượng trưng
cho những điều tốt đẹp, điều hay lẽ phải trong cuộc sống. Còn "Mực" tức
là những điều xấu, điều không tốt, không lành mạnh, "gần mực" tức là
gần những cái xấu, dễ bị ảnh hưởng, bị vấy bẩn nếu "gần mực" mà không
khéo léo, chắc chắn sẽ bị dính bẩn.
<b>II.Sự ảnh hưởng của mơi trường, gia đình, nhà trường và xã hội đến sự hình thành và hồn thiện nhân cách của con người:</b>
<b>1. Sự ảnh hưởng của gia đình:</b>
● Gia đình ảnh hưởng đến sự hình thành và hồn thiện nhân cách con người:
- Mơi trường sống:
+ Gia đình là mơi trường sống đầu tiên của con người, nơi con người hìnhthành những nhận thức, quan niệm và hành vi ban đầu. Cha mẹ là những người thầy đầu tiên, trực tiếp giáo dục và định hướng nhân cách cho con cái. Mơi trường gia đình hịa thuận, u thương sẽ giúp con người phát
</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">triển nhân cách tốt đẹp, ngược lại, mơi trường gia đình bạo lực, thiếu giáodục sẽ dẫn đến những ảnh hưởng tiêu cực.
- Tác động của cha mẹ:
+ Cha mẹ là tấm gương trực tiếp cho con cái noi theo. Lời nói, hành động, cách ứng xử của cha mẹ ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự hình thành nhân cách con cái. Cha mẹ cần quan tâm, giáo dục con cái đúng cách để giúp con phát triển toàn diện.
<b>-</b>
<b> </b>
Ảnh hưởng của anh chị em:+ Anh chị em là những người bạn đồng hành đầu tiên của con người. Mốiquan hệ giữa anh chị em ảnh hưởng đến sự phát triển tính cách, khả năng giao tiếp và hịa nhập xã hội của con người. Gia đình cần tạo điều kiện đểanh chị em yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau.
<b>- Gia đình là nơi hình thành các giá trị đạo đức:</b>
+ Gia đình là nơi truyền dạy các giá trị đạo đức, truyền thống văn hóa chocon cái. Con người học được cách yêu thương, kính trọng, sự trung thực, lịng nhân ái từ gia đình. Gia đình cần giáo dục con cái biết sống có trách nhiệm, biết yêu thương và chia sẻ với cộng đồng.
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">● Kết luận: Gia đình đóng vai trị quan trọng trong việc hình thành và hồn thiện nhân cách con người. Mơi trường gia đình tốt đẹp sẽ giúp con người phát triển nhân cách tốt đẹp, ngược lại, mơi trường gia đìnhthiếu giáo dục sẽ dẫn đến những ảnh hưởng tiêu cực.
● Ví dụ: Một đứa trẻ được ni dưỡng trong gia đình có truyền thống hiếu học sẽ có ý thức học tập tốt hơn. Một đứa trẻ sống trong gia đìnhbạo lực có thể có xu hướng hung hăng, bạo lực.
<b>Tóm lại, câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì sang” là một lời khuyên quý giá về tầm quan trọng của mơi trường sống đối với sự hình thành và hồn thiện nhân cách con người. Gia đình có vai trị quan trọng trong việc hình thành nhân cách con người. Qua việc tiếp xúc và học hỏi từ các thành viên, đặc biệt là từ phụ huynh, người ta hấp thụ những giá trị, phẩm chất và hành vi xã hội. Điều này có thể dẫn đến sự phát triển tích cực hoặc tiêu cực của cá nhân tùy thuộc vào mơi trường gia đình.</b>
<b>2. Sự ảnh hưởng của mơi trường:</b>
Đầu tiên, có thể nói "gần mực thì đen". Cha mẹ chỉ cho ta hình dáng bên ngồi. Môi trường sống đối với mỗi con người như là chiếc nơi để tạo nên
</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">hình hài bên trong mỗi người vậy. Chúng ta sinh ra, là những tâm hồn ngây thơ và trong sáng như một tờ giấy trắng. Tất cả những gì bố mẹ và xung quanh thể hiện sẽ in dấu ấn lên trên đó. Một đứa trẻ sống trong mơi trường bạo lực sẽ có xu hướng bị ám ảnh bởi bạo lực hoặc thích bạo lực. Từ những hành động giản đơn mà học làm theo, từ đó có thể thạo thành thói quen xấu. Người xưa thường có câu: gieo thói quen, gặt tính cách, gieo tính cách, gặt số phận.
Cịn "gần đèn thì rạng". Ngọn đèn, hay ánh sáng thật là diệu kì. Dù nó chỉnhỏ nhoi, nhưng vẫn có khả năng chiếu sáng và lan tỏa đến xung quanh. Mọi vật được đưa ra dưới đèn, đều có thể nhìn rõ hơn. Gần đèn, ta sẽ làm "rạng" được những hiểu biết và cách nhìn nhận về cuộc sống và mọi người. Trong ba người đi đường thì sẽ có ít nhất một người có điều gì đó để cho ta học. Gần những người thông thái, ta học được thêm về những kiến thức và cả những kinh nghiệm, kĩ năng để giao tiếp và giải quyết trong cuộc sống nữa. Sống trong mỗi trường lễ giáo và tôn nghiêm, tự khắc con người biết điều chỉnh theo điều đó.
Trong cuộc sống hiện đại, chúng ta có thể thấy là các nước phát triển đang rất coi trọng việc xây dựng trường học và hệ thống giáo dục để tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho mỗi người. Mỗi chúng ta đều là một thiên tài, nếu được khai phá sẽ thể hiện được khả năng của mình.Nhưng
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">khơng phải cứ gần mực là sẽ đen, gần đèn thì sẽ rạng. Con người ta khơng chỉ sống một mình mà cịn sống trong cộng đồng nên tất yếu sẽ bị ảnh hưởng bởi cộng đồng. Nhưng khơng phải là hồn tồn. Đó chỉ là yếu tố tác động. Quan trọng nhất vẫn là thái độ và sự kiên định ở mỗi người.
Ví dụ: Một câu chuyện về hai anh em lớn lên trong hoàn cảnh người bố lúc nào cũng nát rượu, mẹ thì bỏ đi. Sau đó, một người trở thành người thành cơng, giúp đỡ những gia đình khó khăn. Cịn một người thì là phiênbản thứ hai của người cha của mình. Khi được hỏi lý do nào trở thành ngày hơm nay, hai người đều có chung câu trả lời: vì có một người bố như thế. Như vậy, rõ ràng khơng thể trách được hồn cảnh được. Sống gần mực nên thành đen, sống trong bùn nên bị dính hơi tanh mùi bùn, đó là điều tự nhiên. Nhưng sống gần mực mà vẫn tỏa sáng, “sống trong bùn mà chẳng hơi tanh mùi bùn, đó mới là bản lĩnh của con người. Con ngườichúng ta khác với những lồi khác ở điều đó.Mọi vật đều chỉ là tính chất tương đối. Hãy giữ mình một lịng tin, một sự kiên cường và sức mạnh đểdù trong hồn cảnh nào, trong sóng gió có thể mỉm cười nở những bơng hoa, trong chiến thắng khơng qn mình thuở đầu mà tiếp tục cố gắng.
<b>3.</b>
<b>Sự ảnh hưởng của nhà trường:</b>
<b>1. Nhà trường cung cấp kiến thức và kỹ năng sống</b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">- Thông qua chương trình giáo dục, học sinh được trang bị kiến thức vềkhoa học, văn hóa, xã hội... giúp hình thành tư duy logic, sáng tạo và pháttriển nhận thức.
- Kỹ năng sống như giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề... được rèn luyệnqua các hoạt động tập thể, giúp học sinh hịa nhập và thành cơng trongcuộc sống.
<b>2. Nhà trường bồi dưỡng đạo đức và nhân cách</b>
- Giáo dục đạo đức giúp học sinh nhận thức đúng đắn về cái thiện, cái ác,hình thành phẩm chất tốt đẹp như lịng yêu nước, trung thực, nhân ái...- Các hoạt động giáo dục ngoài giờ như hoạt động Đoàn, Đội, văn nghệ...giúp học sinh rèn luyện ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm vàphát triển năng khiếu.
<b>3. Nhà trường tạo môi trường lành mạnh cho sự phát triển</b>
- Môi trường học tập tích cực, thầy cơ giáo tận tâm, bạn bè thân thiệngiúp học sinh phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần.
- Các hoạt động giáo dục hướng đến xây dựng mơi trường học tập antồn, thân thiện, giúp học sinh phát triển tính cách tự tin, năng động vàhòa đồng.
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11"><b>4. Nhà trường là nơi học sinh học cách làm người</b>
- Thông qua các bài học đạo đức, giáo dục công dân, học sinh được giáodục về lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác...
- Thầy cô giáo là tấm gương sáng về đạo đức, lối sống, giúp học sinhđịnh hướng giá trị và phát triển nhân cách tốt đẹp.
• Học sinh được học cách hợp tác, chia sẻ qua các hoạt động tập thể.
<b>Kết luận: </b>Nhà trường đóng vai trị quan trọng trong việc hình thành vàhồn thiện nhân cách con người. Cùng với gia đình và xã hội, nhà trườnggóp phần tạo nên những thế hệ tương lai có đủ kiến thức, kỹ năng vàphẩm chất đạo đức để trở thành những công dân tốt cho đất nước.
<b>Tóm lại:</b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12"><b>Nhà trường là mơi trường quan trọng giúp học sinh hình thành vàhồn thiện nhân cách. Môi trường giáo dục lành mạnh, thầy cô giáotận tâm và chương trình giáo dục phù hợp sẽ góp phần tạo nênnhững thế hệ tương lai có đủ phẩm chất và năng lực để cống hiến chođất nước.</b>
4.
<b>Sự ảnh hưởng của xã hội:</b>
Nếu như gia đình là mơi trường sống đầu tiên của con người thì xã hội làmơi trường sống thứ hai là nơi con người được cọ xát trải nghiệm nhậnthức, suy nghĩ và học hỏi được những điều tốt điều đẹp những cũng sẽ bịảnh hưởng xấu khi xã hội có những vấn đề khơng hay.
<b>1. Là nơi con người được hoàn thiện bản thân hay là lại vấp ngã.</b>
Nếu như trường học hay gia đình là nơi truyền đạt, giảng dạy kiến thứcgiúp con người hình thành nên nhân cách thì xã hội sẽ là nơi mà ở đâycon người sẽ phải thực hành là nơi con người sẽ gặp rất nhiều điều mà tựbản thân phải biết nhìn nhận mà đánh giá. Nhân cách tốt hay xấu là chínhnơi xã hội 1 phần tạo nên nếu bạn biết đứng dậy biết cách vượt qua chomình những bài học từ xã hội cs để hoàn thiện nhân cách thì điều đó thậttốt nhưng nếu bạn bị xã hội sai khiến bị sa đà vào những điều tiêu cực từ
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">nó thì nhân cách bạn sẽ hình thành nên những tính cách khơng đẹp khơnghay
<b>2. Sống trong xã hội tốt đẹp.</b>
Khi chúng ta sống trong một xã hội đầy những điều tích cực điều tốt đẹpmột xã hội tràn đầy sự yêu thương chia sẻ sự nỗ lực cố gắng, đầy ý chícầu tiến thì tính cách bạn nhân cách của bạn cũng sẽ tốt đẹp theo bạn sẽđược học hỏi được tiếp thu những điều hay lẽ phải, bạn sẽ sống biết yêuthương sống biết chia sẻ và hơn hết bạn sẽ học được cách đứng dậy khivấp ngã là phải cố gắng nỗ lực hồn thiện mình. Và khi ấy con người sẽsống đệp sống có ý nghĩa sống để hoàn thiện bản thân ngay trong một xãhội tốt đẹp.
<b>3. Sống trong xã hội đầy những điều xấu.</b>
Người ta nói thấy điều xấu bản tính con người sẽ dễ dàng học theo. Chínhđúng như vây, nếu như chúng ta sống trong một xã hội mà toàn nhữngđiều tiêu cực, con người trong xã hội đó ln làm điều xấu điều khơnghay, hay là sống mà chây lười,sống khơng có mục đích ý chí, sống màln buồn thui, u sầu. Thì con người ít nhiều cũng bị ảnh hưởng bởinhững lối sống ấy vì cũng như câu nói gần mực thì đen gần đen thì rạng.
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">Bản thân ta sẽ hình thành những tích cách xấu từ những con người đó,trong xã hội đó . Sẽ sống mà bản thân ngày càng đi xuống trở nên tiêucực trở nên nóng tính trở nên lười nhác có các thói hư tật xấu.Tiếp xúcvới những người những thành phần xấu xã hội sẽ bị cuốn theo học theo .
<b>Kết luận: Xã hội đóng vai trị rất quan trọng trong việc hình thành và</b>
hồn thiện nhân cách con người. Nếu sống trong một xã hội tốt đẹp thìcon người sẽ trở nên tốt đẹp ý nghĩa hơn nhưng nếu xã hội ấy đầy điềuxấu điều khơng hay thì ít nhiều sẽ bị ảnh hưởng bởi xung quanh.
<b>Ví dụ: Có 2 đứa trẻ bằng tuổi nhau, một đứa trẻ sống trong một mơi</b>
trường xã hội mà ở đó con người họ yêu thương nhau chia sẻ nhau họ cónhững đức tính tốt xã hội tràn đầy điều tích cực thì đứa trẻ ấy sẽ pháttriển trưởng thành hơn về nhận thức biết yêu thương chia sẻ cố gắng họctập để sau này thành người nhưng ngược lại đứa trẻ kia sống trong xã hộimà chỉ là tệ nạn là điều khơng tốt điều xấu thì sẽ bị ảnh hưởng như cácthói hư như rượu chè cờ bạc, lười nhác, sống thụ động.
Thế nên, câu tục ngữ đã nói rất chính xác: “Gần mực thì đen, gần đèn thìrạng”. Xã hội tốt thì con người sẽ tốt, cịn xã hội đầy tệ nạn điều xấu thìcon người sẽ ảnh hưởng học theo. Vì vậy bản thân chúng ta muốn hồnthiện nhân cách tốt hãy học những điều tốt hãy noi gương những thứ tốt
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">đẹp trong xã hội tránh xa các điều xấu các tệ nạn không hay để ít bị ảnhhưởng và cho dù phải tiếp xúc cũng cứng rắn để không ảnh hưởng.
<b>III. Kết luận</b>
Câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” là một lời khuyên, mộttriết lý giúp ta có thêm cách nhìn đúng đắn về mối tương quan giữa mơitrường và việc hình thành nhân cách của bản thân. Mỗi người cần ý thứcđược vai trị của mơi trường, gia đình, nhà trường và xã hội trong việchình thành và hồn thiện nhân cách của bản thân. Cần rèn luyện bản thânmột cách toàn diện, chắt lọc những giá trị tốt đẹp, tránh xa những thứ ảnhhưởng tiêu cực để trở thành một người có nhân cách hồn thiện.
</div>
