bài tập nhóm công cụ tài chính phái sinh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (917.04 KB, 13 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNGTRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

BÀI TẬP NHÓM

HỌC PHẦN: CƠNG CỤ TÀI CHÍNH PHÁI SINH

MÃ HỌC PHẦN: FIN3003_47K15.2

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: ĐẶNG TÙNG LÂM

THÀNH VIÊN:

ĐÀ NẴNG, 2023

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

3.Cơ chế hoạt đơ Zng:...9

4.Lợi ích và rủi ro c] th^ gă Zp phải khi giao dWch hợp đồng...10

4.1 Lợi ích...10

4.2 Rủi ro...10

5.Các quy đWnh cụ th^ khi giao dWch hợp đồng tương lai...10

6. Chọn 1 hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đáo hạn vào tháng 03/2024...11

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

I .Các loại công cụ tài chính phái sinh ở Việt Nam

1. Hợp đồng tương lai: là một sự thỏa thuận giữa hai bên tham gia về việc mua hoặc

bán một tài sản tại một thời điểm nhất định trong tương lai với giá được xác địnhtrước.

- Tài sản cơ sở: Tiền tệ, hàng nông sản, khoáng sản, chỉ số chứng khoán, lãi suất,...- Thị trường giao dịch: Được giao dịch ở các thị trường tập trung (Sở giao dịch)- Quy định cụ thể trong giao dịch HĐTL:

 Tài sản cơ sở: - Hàng hóa:

 Thỏa thuận về việc giao hàng:

- Sở giao dịch quy định nơi giao hàng. Giá bán có thể được điều chỉnh tùy theo địađiểm giao hàng.

- Phương thức thanh toán : Chuyển giao vật chất, thanh toán bằng tiền.

 Tháng đáo hạn: Sàn giao dịch phải xác định khoảng thời gian trong tháng để việcgiao hàng có thể được thực hiện. Đối với nhiều hợp đồng tương lai, thời gian đáohạn là toàn bộ tháng.

 Yết giá: Giá tương lai được niêm yết theo cách thuận tiện và dễ hiểu. Mức dịchchuyển giá tối thiểu có thể xuất hiện trong giao dịch phải nhất quán với cách niêmyết giá.

 Giới hạn dịch chuyển giá hàng ngày:

Sở giao dịch quy định giới hạn dịch chuyển giá hàng ngày nhằm ngăn cản sự biếnđộng quá lớn của giá ở trong ngày.

- Giới hạn dưới (Limit Down).

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

- Giới hạn trên (Limit Up) Giới hạn vị thế (mức đầu tư):

- Quy định số lượng hợp đồng tối đa mà một nhà đầu cơ (Speculator) có thể nắmgiữ.

- Ngồi ra, Sở giao dịch cũng quy định số lượng hợp đồng tối đa với tháng giaohàng cụ thể mà một nhà đầu cơ có thể nắm giữ.

1.1 Hợp đồng tương lai chỉ số VN30

 Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 hay hợp đồng tương lai chỉ số chứngkhoán là hợp đồng dựa trên điểm số của 30 mã cổ phiếu có vốn hóa lớn nhất thịtrường chứng khoán Việt Nam, bao gồm 4 loại chính: VN30F1M, VN30F2M,VN30F1Q và VN30F2Q.

 Tài sản cơ sở : chỉ số chứng khoán do Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam thiết kếtrên cơ sở các nguyên tắc xây dựng và quản lý chỉ số do Sở giao dịch chứng khoánViệt Nam ban hành sau khi báo cáo và được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấpthuận

 Hợp đồng tương lai chỉ số khi đáo hạn được thực hiện dưới hình thức thanh tốnbằng tiền theo quy chế do Tổng cơng ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Namban hành

1.2 Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ

 Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ là hợp đồng thỏa thuậnmua/bán trái phiếu chính phủ do Kho bạc Nhà nước phát hành với kỳ hạn là 05 nămvà kỳ hạn 10 năm.

 Tài sản cơ sở : là trái phiếu Chính phủ hoặc trái phiếu giả định có một số đặc trưngcơ bản của trái phiếu Chính phủ.

 Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ khi đáo hạn được thực hiện dưới hình thứcthanh tốn bằng tiền hoặc chuyển giao tài sản cơ sở theo quy chế của Tổng cơng tylưu ký và bù trừ chứng khốn Việt Nam. Phương thức thanh toán phải được quyđịnh trước khi niêm yết.

2. Hợp đồng kì hạn:

 là một sự thỏa thuận giữa hai bên tham gia để mua hoặc bán một tàisản tại một thời điểm nhất định trong tương lai với giá được xác định trước. Điểmkhác biệt quan trọng giữa hai sản phẩm này nằm ở cách thức chúng được tạo ra vàgiao dịch trên thị trường.

 Tài sản cơ sở: Tiền tệ, hàng nông sản, khoáng sản, chỉ số chứng khoán, lãi suất,… Thị trường giao dịch: thị trường phi tập trung (OTC)

Too long to read onyour phone? Save

to read later onyour computer

Save to a Studylist

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Ở thị trường Việt Nam, hợp đồng kỳ hạn cũng rất phổ biến đối tượng tham giacũng rất đa dạng như các ngân hàng, cơng ty xuất nhập khẩu, tổ chức tài chính. Hợpđồng kỳ hạn phân loại dựa theo tài sản cơ sở bao gồm:

• Hợp đồng kỳ hạn cổ phiếu: Tài sản cơ sở này dựa trên cổ phiếu.• Hợp đồng kỳ hạn trái phiếu: Tài sản cơ sở dựa trên trái phiếu.

• Hợp đồng kỳ hạn hàng hóa: Tài sản là các loại hàng hố có thực như các cácnhóm năng lượng, kim loại, nguyên liệu

• Hợp đồng giao dịch tiền tệ kỳ hạn: Đây là các bên thỏa thuận ký kết sẽ mua hoặcbán với số lượng ngoại tệ theo một tỷ giá được xác định

• Hợp đồng lãi suất kỳ hạn: Loại hợp đồng kỳ hạn này biểu thị các bên đã thỏathuận đồng ý lãi suất sẽ trả được vào một ngày thanh toán đã ký kết trong tương lai.• Hợp đồng kỳ hạn khơng giao dịch: Loại hợp đồng này được thực hiện thanh toánbằng thỏa thuận giao dịch tiền mặt, không phải giao nhận bằng tài sản gốc.

Đặc đi^m: Hợp đồng kỳ hạn có một số đặc điểm cơ bản sau đây:

 Tại thời điểm ký kết hợp đồng, 2 bên không thực hiện thanh toán tiền và trao đổi tàisản cơ sở mà hoạt động này sẽ được thực hiện trong tương lai vào thời điểm xácđịnh trong tương lai (ngày đáo hạn).

 Đến ngày đáo hạn, các bên tham gia trong hợp đồng phải bắt buộc thực hiện nghĩavụ theo thỏa thuận trong hợp đồng. Bất kể giá trị thị trường của tài sản cơ sở tại thờiđiểm đó có thể cao hơn hoặc thấp hơn so với giá kỳ hạn thì 2 bên vẫn phải thực hiệnviệc mua bán tài sản cơ sở theo mức giá đã được ấn định.

 Hợp đồng kỳ hạn được thỏa thuận và ký kết bởi 2 bên khơng qua trung gian vì thế 2bên tham gia trong hợp đồng sẽ không phải trả bất kỳ khoản phí nào.

 Tài sản cơ sở là bất kỳ loại tài sản nào. Các tài sản này không cần phải được chuẩnhóa về khối lượng, chất lượng hay giá trị….

 Hợp đồng kỳ hạn không được niêm yết và giao dịch trên thị trường tập trung mà chỉđược giao dịch trên thị trường OTC.

 Người tham gia hợp đồng kỳ hạn có thể đóng vị thế bằng cách mở một vị thế ngượcđối với một hợp đồng kỳ hạn tương tự.

 Khơng thực hiện ký quỹ

 Tính thanh khoản của hợp đồng kỳ hạn thấp vì thế có thể dẫn đến nhiều rủi ro.

3. Hợp đồng quyền chọn: cho phép người mua nắm giữ quyền được mua (quyền

chọn mua) hoặc được bán (quyền chọn bán) một loại tài sản tài chính vào một thờiđiểm trong tương lai với mức giá xác định trước.

 Tài sản cơ sở:

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

Tài sản cơ sở của các quyền chọn được giao dịch ở các Sở giao dịch trên thế giớithường là cổ phiếu, các đồng tiền, chỉ số chứng khoán, hợp đồng tương lai.

Hiện nay, hợp đồng quyền chọn các loại tài sản tài chính như cổ phiếu, chứngkhoán,…chưa được niêm yết tại Việt Nam. Duy nhất chỉ có Sở giao dịch hàng hóaViệt Nam có sản phẩm hợp đồng quyền chọn với tài sản cơ sở là hợp đồng hànghóa. Các hợp đồng quyền chọn hàng hóa này được giao dịch liên thông với các sàngiao dịch hàng hóa lớn trên thế giới thơng qua nền tảng giao dịch trực tuyến CQG Thị trường giao dịch: thị trường giao dịch tập trung.

4. Hợp đồng hoán đổi:

là loại hợp đồng được ký kết dựa trên những thỏa thuận rõ ràng giữa 2bên đối tác về việc đồng ý chi trả các khoản thanh toán định kỳ cho nhau hay đồngý trao đổi các luồng tiền trong một khoản thời gian được xác định trước và theo mộtphương thức đã định sẵn giữa 2 bên.

Trong đó, ngày định giá được xác định là ngày hợp đồng hoán đổi có hiệu lực(ngày hợp đồng bắt đầu). Ngày đáo hạn được xác định là ngày hợp đồng hoán đổihết hiệu lực (ngày hợp đồng kết thúc).

Hợp đồng hoán đổi có 5 loại hợp đồng chính gồm hốn đổi lãi suất, hốn đổi tiềntệ, hốn đổi tín dụng, hốn đổi hàng hóa, hốn đổi chứng khốn vốn.

Thị trường giao dịch thị trường phi tập trung (OTC):

Đặc điểm Hợp đồng hoán đổi là một loại hợp đồng giao dịch. Vì thế, nó mang:

những đặc điểm cơ bản của hợp đồng thông thường:

+ Các bên tham gia ký kết hợp đồng đều đồng ý, thống nhất với nhau về ý chí, tựnguyện và bình đẳng.

+ Xác lập và chấm dứt các quyền, nghĩa cụ của các bên nếu phát sinh những hậuquả pháp lý.

+ Có đầy đủ nội dung của các bên tham gia ký kết về quyền và nghĩa vụ.

II .Mô tả chi tiết Hợp đồng tương lai (HĐTL) chỉ số VN30 1.ĐWnh nghXa :

 Hợp đồng tương lai là mô …t sự thỏa thuâ …n giữa hai bên để mua hoă …c bán mô …t tàisản ở mô …t mức giá xác định vào mô …t ngày được xác định trước trong tương lai. Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 là một loại hợp đồng tương lai được giao dịch

trên sàn giao dịch Hàng hóa và Chứng khốn Việt Nam (HoSE).Là hợp đồng cótài sản cơ sở là chỉ số VN30 , cho phép các nhà đầu tư mua hoặc bán một giá trịtương lai của chỉ số VN30, được tính dựa trên giá trị thực tế của các công tyniêm yết trong danh mục VN30.

 Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 giao dịch với 4 mã giao dịch tương ứng và 4tháng đáo hạn: Tháng hiện tại, tháng kế tiếp, 2 tháng cuối 2 quý gần nhất

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

 Chỉ số VN30 là chỉ số thị trường chứng khoán gồm 30 cơng ty có vốn hóa thịtrường lớn nhất và được tính dựa trên rổ 30 cổ phiếu có vốn hóa thị trường vàtính thanh khoản cao nhất trên sàn HOSE.

2.Thiết kế hợp đồng

Thiết kế hợp đồng tương lai chỉ số VN30 sẽ bao gồm nhiều yếu tố để đảm bảo tính linh hoạt và minh bạch trong quá trình giao dịch. Dưới đây là một số điểm cơ bản có thể được xem xét:

Đơn vị Giao Dịch: Xác định đơn vị giao dịch cụ thể,ví dụ: giá trị hợp đồng tương lai tương ứng với một điểm chỉ số VN30.

Quy mô hợp đồng: giúp đưa ra quy tắc về khối lượng giao dịch

Thời Hạn Hợp Đồng: Đặt thời hạn hợp đồng, cụ thể là ngày giao dịch hết hạn. Điều này có thể là hàng tháng hoặc theo các chu kỳ khác nhau.

Giá Giao Dịch Cố Định: Xác định giá giao dịch cố định cho hợp đồng, giúp đơngiản hóa q trình giao dịch và đảm bảo tính rõ ràng..

Phí và Marigin: Xác định mức phí giao dịch và yêu cầu marigin để giao dịch hợp đồng, đảm bảo tính minh bạch và ổn định trong quá trình giao dịch.Kiểu Giao Dịch: Xác định cách giao dịch sẽ diễn ra, bao gồm thị trường tiêu chuẩn và thị trường nhanh (fast market) nếu có.

Quy Tắc Chấp Nhận Tình Huống Đặc Biệt: Xác định quy tắc xử lý tình huống đặc biệt như gián đoạn giao dịch, giảm giá nhanh chóng, và các biến động lớn trên thị trường.

Phương Thức Thanh Toán: Xác định cách thanh toán khi hợp đồng đáo hạn, bao gồm việc giao dịch vật lý hoặc thanh tốn tiền mặt.

5 Quy mơ hợp đồng 100.000 đồng × (điểm chỉ số VN30 tương lai)

6 Tháng đáo hạn Tháng hiện tại, tháng kế tiếp, tháng cuối quý gần nhất, tháng cuối quý tiếp theo.

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

7 Giới hạn vị thế NĐT chứng khoán chuyên nghiệp: 20.000NĐT tổ chức: 10.000

NĐT cá nhân: 5.000

7 Phương thức giao dịch Phương thức khớp lệnh và phương thức thỏa thuận

8 Thời gian giao dịch Phiên ATO: 8h45’ – 9h00’Phiên liên tục sáng: 9h00’ – 11h30’Phiên liên tục chiều: 13h00’ – 14h30’Phiên ATC: 14h30’ – 14h45’9 Biên độ giao động giá ± 7%

Ngày làm việc liền sau ngày giao dịch cuối cùng

15 Phương thức thanh toán Thanh toán bằng tiền16 Giá thanh toán hàng

Theo quy định của VSD

17 Phương pháp xác định giá thanh toán cuối cùng

Giá trị đóng cửa của chỉ số cơ sở tại ngày giao dịch cuối cùng của Hợp đồng tương lai.

18 Giá tham chiếu Giá thanh toán cuối ngày của ngày giao dịch liền trước hoặc giá lý thuyết (trong ngày giao dịch đầu tiên)

3.Cơ chế hoạt đô Zng:

 Hợp đồng tương lai chỉ số VN 30 được giao dịch trên sàn giao dịch HoSE. Hợpđồng tương lai chỉ số VN30 hoạt động dựa trên cơ chế trao đổi tài sản tương lai

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

với giá cả được xác định trước đó. Đây là một hợp đồng có sự tham gia giữa haibên mua và bán một giá trị của chỉ số VN30 vào một thời điểm trong tương lai. Trong hợp đồng tương lai chỉ số VN30, bên mua hợp đồng có thể kiếm lợi

nhuận từ sự thay đổi của giá trị chỉ số VN30 trong tương lai. Ngược lại, bên bánhợp đồng có thể bán hợp đồng tương lai chỉ số VN30 với mục đích hy vọng giátrị chỉ số VN30 sẽ giảm trong tương lai và họ có thể kiếm được lợi nhuận từviệc bán hợp đồng đó với giá cao hơn giá trị thực tế của chỉ số VN30. Các bên trong hợp đồng thường đă …t cọc tiền trước ( hay c’n được gọi là ký quỹ)

để đảm bảo các bên cùng thực hiê …n hợp đồng và tránh tình trạng người bị thiê …ttrong hợp đồng từ bỏ cam kết của mình . Giá trị của hợp đồng sẽ thay đổi dựatrên sự biến động của chỉ số VN30 trong quá trình giao dịch . Cho đến khi hợpđồng tương lai đáo hạn, nếu giá trị của chỉ số VN30 thấp hơn giá trị đã thỏathuận trong hợp đồng, bên bán sẽ nhận được khoản lợi nhuận và bên mua sẽphải trả khoản lợi nhuận đó và ngược lại.

4.Lợi ích và rủi ro c] th^ gă Zp phải khi giao dWch hợp đồng4.1 Lợi ích

 Dễ dàng đầu tư vào chỉ số VN30 mà không cần phải mua các cổ phiếu riêng lẻcủa 30 cơng ty thành viên trong danh mục VN30.

 Có tính thanh khoản cao khi được giao dịch trên sàn giao dịch Hàng hóa vàChứng khốn Việt Nam (HoSE).Hình thức này cũng giúp tăng cường tính thanhkhoản của thị trường chứng khoán Việt Nam

 Cho phép các nhà đầu tư vào sự biến động của chỉ số VN30 và có tiềm năng lợinhuận cao.

 Đa dạng hóa các danh mục đầu tư và giảm thiểu rủi ro

4.2 Rủi ro

 Rủi ro về thị trường:Giá trị của chỉ số VN30 và giá trị của hợp đồng tương laicó thể bị ảnh hưởng bởi sự biến động của thị trường chứng khoán, thậm chí làsự thay đổi của tỷ giá hoặc giá hàng hóa.Đây là mơ …t yếu tố khó kiểm sốt vàkhó lường trước được.

 Rủi ro tài chính: hình thức giao dịch này đ’i hỏi các nhà đầu tư đặt cọc tiềntrước , khi đă …t cọc tiền trước có thể làm tăng rủi ro tài chính nếu thị trườngchuyển đổi ngược lại so với kỳ vọng của nhà đầu tư

 Rủi ro về thanh khoản: khi khơng có đủ người muốn mua hoặc bán hợp đồngtrong một thời điểm nhất định.Rủi ro c’n có thể xảy ra do sự cố kỹ thuật của hệthống trên sàn giao dịch.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

5. Các quy đWnh cụ th^ khi giao dWch hợp đồng tương lai

 Đăng ký tài khoản giao dịch , đây là yếu tố cần thiết để thực hiện bất kì giaodịch nào trên sàn chứng khốn.

 Các nhà đầu tư cần có đủ điều kiện về tài sản để đặt cọc và mở vị thế giao dịchhợp đồng tương lai chỉ số VN30.

 Hiểu rõ về sản phẩm chính là bước ngoặt để các nhà đầu tư đầu tư vào đúng sảnphẩm

 Lên chiến lược giao dịch để quản lý rủi ro và tối đa hóa lợi nhuâ …n

6. Hãy chọn 1 hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đáo hạn vào tháng 03/2024.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

15 Phương thức thanh toán Thanh toán bằng tiền16 Giá thanh toán hàng ngày Theo quy định của VSD17 Phương pháp xác định giá

thanh tốn cuối cùng

Giá trị đóng cửa của chỉ số cơ sở tại ngày giao dịch cuối cùng của Hợp đồng tương lai.

18 Giá tham chiếu Giá thanh toán cuối ngày của ngày giao dịch liền trước hoặc giá lý thuyết (trong ngày giao dịch đầu tiên)

HĐTL chỉ số VN30 tháng 03/2024 (HNX: VN30F2403)- Ngày sinh viên truy cập bảng giá là: 20/11/2023- Giá của hợp đồng tương lai VN30F2403 là : 1,095.0- Tài sản cơ sở : VN30

- Quy mô hợp đồng: 01 hợp đồng- Tháng đáo hạn: tháng 03/2024

- Nhà đầu tư mở vị thế bằng cách bán 1 HĐTL vào ngày 20/11/2023 với giá 1,095.0và đóng vị thế sau đó 1 tháng với giá là 1,120.6.

- Số tiền nhà đầu tư nhận được vào ngày đáo hạn là:(1,095.0 – 1,120.6) x 1 x 100.000 = -2,560,000

Vậy nhà đầu tư ghi nhận một khoản lỗ 2,560,000 đồng trong trường hợp này.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">