Sản xuất sạch hơn ngành cao su potx

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

NGÀNH CAO SU
~ 1 ~





1.1. 
1.1.1. Thế giới
Hevea brasiliensis) 
  

          
6
   

6
 USD



                  
 




   
pore.

 
3









1.1.2. Việt Nam
 
~ 2 ~



u 3000

 

 



  




000
 

          



1.2. 















~ 3 ~

Mủ nước
Hồ tiếp nhận
Mương
Máy kéo
Máy cán
Máy cắt
Sàn rung
Máy sấy
Làm nguội
Ép kiện
Đóng gói
Sản phẩm
NH
3
HCOOH
H
2
O, CH
4
H
2
O
H
2
O
H
2

O
H
2
O
NH
3
là chất chống đôngsử
dụng 6l/tấn, tuy thuộc vào
chất lượng mủ (tùy thuôc
thời tiết)
3 hồ. Có 3 khay lọc/hồ
Hạ nhiệt độ mủ còn 26
o
C
HCOOH sử dụng khoảng 8l/
tấn để đánh đông.
Khuấy 3-5ph, lắng 3-5ph
28 mương.Tiếp tuc đổ axit
trộn đều.
Để 5h cho mủ đông, xả nước
cho mủ nổi lên
Xịt CH
4
giữ màu vàng
1 máy kéo di
chuyển dọc các
mương
3 máy cán với
khe cán nhỏ dần
Cắt, băm nhuyễn

àMủ cốm
Rửa, làm tơi
Sấy 17ph
Nước rửa
bể
Nước xả,
mủ vụn
Nước xả,
mủ vụn
Nước xả,
mủ vụn
Nước xả,
mủ vụn
Sơ đồ tổng quan về chế biến và sản xuất cao su
              
 


~ 4 ~




 c: m 
máy cán, máy kéo, máy cán to t, máy c cun to ra
các ht cao su c c ra sch trong h cha m.

Hình: Máy cán, máy ép
 n sy: nh h thi ra và h thng phân phi m t ng có
 c và t xp cho m, sa y

 y  nhi 110  120
0
C trong khong 90 phút thì m chín và
vn chuyn ra khi lò sy.

Hình: Lò sy
~ 5 ~

 an hoàn thin sn phm: m c qut ngui
c và trng theo tiêu chun TCVN 3769  83 (33,3 kg mi bánh).
c bc b sn phm.

Hình: Bu
 Hóa cht cho vào theo t    y   
khâu trn hóa cht:
 NH
3
ch khun.
  khâu trn hóa cht thì ty theo tng mùa, tng loi sn phm mà chng loi,
thành phn, li yu là: Na
2
S
2
O
3

chng oxi hóa, HNS giúp  nht, Pepsin TMD nhm ct mch phân t.
Ngi ra c
  
3

 
Trong ch bin cao su cc thi sinh ra  n khuy trn, làm
c thi ra t bn khuy trc ra bn và dng c, là
lo c thi cha n cht ô nhim thp vi ít m cao su. C c thi t các
 cha mng ln cht hp vì phn lc
tách ra khi m  c thi t n gia công
a các cht ô nhi  n thn gc t
c rc phun vào kh loi b tip tc
serum , axit và các cht bn .
Ngành ch bin m cao su là mt trong nhng ngành gây ô nhing vào
loi cao  ng rt ln s cân bng sinh thái.


~ 6 ~

1.3. c tính ô nhim cc thi v tình trng ô nhim ti
Viêt Nam (so sánh vi tiêu chuc thi loi B ca Vit Nam)
1.3.1. Tình hình chất lượng nước thải ngành chế biến cao su sau
xử lý
c thi sau x lý ti cc nh my ch bi tiu
COD v BOD  gi tr ng 9 ln so vi gii hnh  ct B
(cho thu vc tip nhn ph bin ca Ngành Ch bin cao su) trong TCVN 5945:2005.
t khong 80 ln so vi yêu cu ca tiêu chun.
Bc tính ô nhim cc thi ngành ch bin cao su (mg/l)

Ch tiêu
Chng loi sn phm
Khi t
m 
Khi t

m 
Cao su
t
M ly
tâm
B TCVN 5945-
2005
COD
3540
2720
4350
6212
80
BOD
2020
1594
2514
4010
50
T
95
48
150
565
30

75
40
110
426

10
Tng cht r
lng (TSS)
114
67
80
122
100
pH
5,2
5,9
5,1
4,2
5.5  9
(Nguồn: Bộ môn chế biến, Viện nghiên cưu cao su Việt Nam)


 


 


ng không cao lm và có ngun gc t protein trong
m ng amonia là rt cao, do vic s d
ch trong quá trình thu hoch, vn chuyn và tn tr m cao su.
~ 7 ~

n ca các nhà máy ch bi phát sinh mùi. Mùi hôi
thi sinh ra do men phân hng acid. Chúng to thành nhiu cht

khí khác nhau: NH
3
, CH
3
COOH, H
2
S, CO
2
, CH
4
y vic x c thi nhà máy
cao su là mt v quan trng cn phc gii quyt.


Bng 2: So sánh hiu qu x c thi ch bin cao su sau x lý (thc t)
so vi yêu cu x lý ca TCVN 5945:2005
Ch tiêu
Gi tr trung bình
Gii hn ca ct B TCVN
5945:2005
pH
7,43
5,5-9
COD (mg/l)
899
80
BOD (mg/l)
449
50
Cht rng (mg/l)

152
100
T
112
30
Amoniac theo N (mg/l)
81
10
Ngun: Thng kê t Trung tâm Công ngh ng  ECO
1.3.2. Việc tuân thủ theo TCVN 5945:2005 của ngành cao su Việt Nam
xét về mặt kỹ thuật
 i vi cht ô nhim h
Hin nay, hiu qu x lý COD v BOD ti cc nh my ch bin cao su thin nhin Vit
Nam vn cn thu so vi yêu cu trong TCVN 5945:2005. Tình tr
nhi k n:
- Dy chuy cn lc hut b n dn vic
tiêu hao nhing, nhin.
- H thng ng và cách vn vic tiêu hao nhiu
nguyên nhiên liu.
- H thc thit k  công sut. Kt qu kho sát cho thy
nhiu h thng XLNT ti các nhà máy ch bin b quá tc bit vào nhng tháng sn
xum.
- H thc v thut. Trong nhing hp,
các thông s vm bo, các thit b x lý b ng hoc gp s c
~ 8 ~

trong vc sa cha kp thi. Mt s thit b x lý hn tt
ng.
Vì th, tuy hiu qu hin nay c bin Cao su vn cn
cch xa so vi gii hn COD v BOD c     mt k thut

khong cách này có th rút ngn li bng cách nâng cao chng thit k và vn hành
các h thng XLNT.

 i v
Bc trong x lý ammoniac
K thut
Mu cui (mg/l)
Công ngh bùn hot tính, b sung b lc
than hot tính
15-25
Công ngh nitrat hóa-kh nitrat vi sinh
khi tách ri
1-5
Công ngh nitrat hóa-kh nitrat, b sung
mui kim loi, b sung b lc than hot
tính
1-2

(Theo Metcalf & Eddy Inc., 1991)

 chc chng amoniac trong nc thi sau x lý thp
c bng các mc gii hn ca TCVN 5945:2005 v amoniac theo N, cn phi áp
dng các k thuu qu x lý amoniac ca mt s trong cc k thuc
trình by  b





Bng 4: Tính kh thi k thut ca        lý

ammoniac
K thut
Hiu sut x lý amoniac (%)
Clo hóa
90-100
~ 9 ~

i ion
80-97
S
60-90
n phân
30-50
Thm thc
60-90
(Theo Metcalf & Eddy Inc., 1991)
 thy rng trong s cc k thuý, h có k thut clo hóa (vn
c s dng ph bin trong x c cp) là có kh m bo vic x lý mt loi
c th  c thi ch bin cao su thiên nhiên nhm m  a mn TCVN
5945:2005 v ch tiêu amoniac theo N.
Vic s dng bin pháp clo hóa tip theo các k thut sinh hc nhm m
lý amoniac mt cách tri tt yu s  chi phí XLNT theo cách nó làm
n và chi phí vn hành h thng XLNT. Bên c
ng clo tronc thi sau x lý (mu khó tránh khi) cc hu
i vng vt thy sinh so vi amoniac.
1.4.  ô nhim và nhng v cn tn ti
 Hin nay, hin trng ô nhing t 
là v bc bách cn gii quyt kp thi. T vic kho sát cho ta thy:
 c th cao su, sau thi gian tn tr vào khong 2  3 ngày, xy ra hin
ng phân hu, oxy hoá ng xng.

 c thi ra ngun gây ô nhim trm tri vi nguc mc,
t, ni ván ln cn, bc mùi hôi thi nc.
 ng cht h ng khí cho quá trình t hu, thêm
 ni ván lên b mn oxy hoà tan dng
DO rt bé, làm cht thu sinh vt, hn ch s phát trin thc vt, nht là  nhng
v  nhim bn còn biu hin rõ rt.
 Ti ngun tip nhc thi, do quá trình lên men ym khí sinh ra các mùi hôi
lan to khp vùng, gây khó th, mêt mc ngun b nhim bn
không th s dng cho sinh hot.
    c thi cao su còn cha các hp cht acid d  
mercaptan gây mùi hôi ng trc tin cuc si dân.
 Tuy nhiên hiu qu x lý ct v c 3 yu t: (theo báo
cáo ca tng Công ty Cao Su Vit Nam)
o K thut.
o Kinh t và xã hi.
~ 10 ~

o ng.
 c thc trng trên, v cp thit hin nay cho vic nghiên cu công ngh x
c thi công nghic bii vc thi cao su là áp dng
các bin pháp sn xut s xut công ngh phù h x lý tri các
thành phn gây ô nhim và thu hc tri ng m c
thu kin kinh t Vit Nam.
 V tn ti trong x c thi ch bin cao su:
 


 

 Mùi hôi là v trng tâm hin nay. Tt c các h thng x c thi ch bin

 khiu kin v mùi hôi to ra trong khu vc lân cn. N khí
H
2
c trong không khí ti các h thng x c tht kim tra
là 2  21 ppm.
y cn phi tìm king trong nhng thành tu ca nghiên cu
công ngh x  c thi trên th gii nhm gii quyt v mùi hôi và x  
c thi.
1.5. Tính cn thi áp dng sn xut sn xut và
ch bin cao su
c tính ô nhim c c thi, Ngành công nghip Ch bin Cao su
thiên nhiên là mt ngành công nghic thù này th hin ch yu
  c thm ca công ngh sn xut và
nguyên liu cao su thiên nhiên. TCVN 5945-2005 là tiêu chun thi áp dng chung cho
nhiu ngành công nghip.
Do vy cu chnh mc thi sau x lý ph hp
i chi phí x  sn xu a công ngh x lý hin
  c 2.2 c    i v c thi ca mt s
ngành công nghic thù, giá tr các thông s và n các cht thành phc quy
nh trong các tiêu chu, vic nghin cu xy dng tiu chun thc thù
cho ngành công nghip ch bin cao su thiên nhiên là cn thit.
Mc tình hình hic và nguyên liu cc tit kim t
nhm gim thing nguyên nhiên liu và ging cht thi t
Các doanh nghip áp dng sn xut s    gim thiu các tn tht
nguyên vt liu và sn ph t s ng nh,
tng thu nhp kinh t nh tranh 
~ 11 ~


~ 12 ~

NG QUAN V  SN XUT
VÀ CH BIN CAO SU XUÂN LP  NG NAI
2.1. Tóm tt thông tin chung v  sn xut
 Nhà máy cao su Xuân lng Cty 01 km và cách xa TP/HCM 75
km, thung Nai, x Xun Lp, th x Long Khnh, tng Nai.
 Chuyên sn xut SVR 10, 10CV, SVR 20, 20CV, Latex HA và LA, Skim.
Nhà máy có ch bin m ly tâm (Latex) và m cm t m tp:
 V m ly tâm (m m nhn vic ch bi ng: An Lc,
Bình L  g, Du Giây và Trng Bom. Vi công sut ch bin 6.000
t
 V m tm nhn ch bin m tp cho toàn công ty, vi công sut ch bin
5.000 t
 Sn phm ca nhà máy s c cung cp cho th c. T
l này s u chnh phù hp vi nhu cu ca th ng.

Hình ảnh nhà máy chế biến và sản xuất cao su Xuân lập – Đồng Nai
2.2. Tình hình sn xut c sn xut
2.2.1. Các loại hình sản xuất và sơ đồ công nghệ sản xuất
2.1.1.1. 
 có th 
 Công đoạn xử lý nguyn liệu:
M c t c cha trong bn có rây l nhà máy và
c x vào h tip nhn m có rây lc tinh (60  80 lc n
t t l nh. Tip theo, m c tru và ly
m béo, m  qua 
ch nh.
 Công đoạn ly tâm:
~ 13 ~

Latex t bn cha nguyên liu ch c dn vào các máy ly tâm qua hp
i lc, loi tp chng
t trên 60%.
 Công đoạn ổn định:
T máy ly tâm, m n trung chuyn theo các máng dn m,
các cht bc thêm vào và tru. M n
thành phc cha trong bn ch nh trong thi gian 15  c và
sau khi m c nh phnh chng m ly tâm theo nhng tiêu chunh
sn.
 Công đoạn hoàn chỉnh sản phẩm:
M c kim tra chng ln cuc x vào nhng bn cha
hay bao cht d.

(12h)
Máy ly tâm


trung hòa
NH3





3


NH3



Axit


S ðồ quy trình cơng nghệ chế biến mủ ly tm



~ 14 ~

2.1.1.2. 
 Công đoạn xử lý nguyn liệu:
M skim thi ra t máy ly tâm qua máng dn chy vào h cha skim. T h cha
skim, m c chuyn tháp kh amoniac nh mn m ly tâm. Qua
tháp kh, amoniac trong m  c kh amoniac ch
ng HCl và CaCl
2
.
 Công đoạn gia công cơ học:



CaCl
2

2.1.1.3. 
 Công đoạn xử lý nguyn liệu:






 Công đoạn gia công cơ học:
a,

 
 


~ 15 ~

(

)



 
, 


Cân
  


Sơ đồ quy trình cơng nghệ chế biến mủ tạp



~ 16 ~

2.2.2. Sơ đồ xử lý nước




























Sơ đồ công nghệ xử lý nước thải nhà máy Xuân Lập

Nước thải
mủ Latex
Đường bùn
Đường
nước
Đường hóa chất
Gạn Latex 1
Bể chứa
Gạn Latex 2
Bể DAF
Bể cân bằng
Hồ hoàn thiện
Mương DO
Lắng ly tâm
Suối Hôn
Bể chứa bùn
Hố bơm bùn
Máy ép
bùn dây
đai
Gạn Latex 1
Mủ
tạp
Bùn
tuần
hoàn
Bùn dư
BOD
5

= 4300
mg/l
COD = 10600
mg/l
SS = 2000 mg/l
BOD
5
= 3870
mg/l
COD = 9540
mg/l
SS = 460 mg/l
BOD
5
= 3676,5
mg/l
COD = 9063 mg/l
SS = 276 mg/l
BOD
5
= 3088,26
mg/l
COD = 7612,9
mg/l
SS = 110,4 mg/l
BOD
5
= 1327,5
mg/l
COD = 2655

mg/l
SS = 252 mg/l
BOD
5
= 150 mg/l
COD = 250 mg/l
SS = 41,25 mg/l
N-tổng = 100
mg/l
N-NH
3
= 34 mg/l
P = 25 mg/l
BOD
5
= 45 mg/l
COD = 75 mg/l
SS = 24,75 mg/l
N-tổng = 60
mg/l
N-NH
3
= 20,4
mg/l
P = 50 mg/l
NaOH
Phèn, Polyme
Một số tiêu chuẩn lọai
B (TCVN 5945-2005),
một số chưa đạt.

~ 17 ~

Thuyết minh công nghệ:

  





 

sang 



-NH
3



 


   









~ 18 ~





3.1.  
3.1.1. Ô nhiễm nước
- 
3

- 
3

3

 
  

3

 

2





- pH: 5,5  6,5
- 
- 
      




- pH: 7,3
- 
 
 





~ 19 ~

STT




Latex


1
pH

5,5  6,5
7,3
2
SS
mg/l
2.300
315
3
COD
mgO
2
/l
10.600
2950
4
BOD
5
mgO
2
/l
4.300
1475
5

mg/l
370
139
6


mg/l
50
-
7
N  NH
3

mg/l
220
90
Báo cáo đánh giá tác động môi trường nhà máy chế biến cao su Xuân Lập - 2004
 
              
TCVN 5945  

 

 




 

3.1.2. Ô nhiễm không khí: mùi, buồng sấy, khí thải khác
  
 
 
 
~ 20 ~

 
nhà máy.



2
 ra
H
2






n
H
2n+1

ó mùi tanh hôi. Các amin



 1100
0







u là CO
x
, NO
x
, SO
x


3.1.3. Chất thải rắn
 

là 


tiêu tán


 

 
 
- 

~ 21 ~










 



3.1.4. Nhiệt thừa
 
         


0

3
0
C.








3.1.5. Tác động đến môi trường đất

  


canh tá


             

~ 22 ~

  

  


3.1.6. Các sự cố môi trường, cháy nổ
      


 
       
3
 


 





nhà máy.

3.2. 
3.2.1. Quản lý nội vi
              
 
 
- 

- 

- 
~ 23 ~

- 


- 
- 
- 
- 
- 
 
- Thu 
- 
 
- 
     

-                  


cho công nhân.
- 
trong nhà máy.
- 


3.2.2. Giảm thiểu chất thải
3.2.2.1. 
 

 

3.2.2.2. 
 
~ 24 ~



   
(acid, ammoniac và phèn).
 

3.2.3. Tiết kiệm năng lượng
3.2.3.1. 
 

 

3.2.3.2. 

 
 
 
 
           

3.2.4. Thay đổi công nghệ
3.2.4.1. 
 
 

3
, CH
3

 
3

