bài giảng thuốc tiêu đạo

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.89 MB, 35 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

THUỐC TIÊU ĐẠO

ThS. Võ Thanh Phong

1

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

Nội dung

1. Đại cương2. Dược vật

2

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

Chương 1

Đại cương

3

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

Thuốc tiêu đạo

Vị thuốc tác dụng tiêu thực đạo trệ, tăng cường tiêu hoá, điều trị các chứng ăn uống bị đình trệ

Định nghĩa

Source: Trần Quốc Bảo (2011), Thuốc y học cổ truyền và ứng dụng lâm sàng, NXB Y Học.

4

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Tỳ vị hư nhược gây tích trệ thức ăn, bụng đầy trướng, ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, không muốn ăn, tiêu lỏng

Chỉ định

Source: Trần Quốc Bảo (2011), Thuốc y học cổ truyền và ứng dụng lâm sàng, NXB Y Học.

5

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

Tiêu thực (ngũ cốc, hoa quả)

So sánh tác dụng

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Tên latinTên VNMức độ

Gigeriae galli endothelium corneumKê nội kim

Raphani semenLai phục tử

Hordei fructus germinatusMạch nha

Oryzae fructus germinatusCốc nha

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

Tiêu thực (ngũ cốc, rượu)

So sánh tác dụng

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Tên latinTên VNMức độ

Gigeriae galli endothelium corneumKê nội kim

Massa medicata fermentataThần khúc

Oryzae fructus germinatusCốc nha

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

Tiêu thực (thịt, dầu mỡ)

So sánh tác dụng

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Tên latinTên VNMức độ

Crataegi fructusSơn tra

Gigeriae galli endothelium corneumKê nội kim

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

Tỳ vị khí trệ làm cho thức ăn đình tích: + lý khíTỳ khí hư rối loạn vận hố: tiêu bổ cùng dùngBẩm tố tỳ vị hư hàn: + ôn lý tán hàn

Kiêm thấp trọc trung trở: + phương hương hoá thấp, hoá thấp tỉnh tỳ, tiêu thực khai vị

Thực tích lâu ngày hố nhiệt: + cơng hạ để tả nhiệt hố tích

Lưu ý

Source: Trần Quốc Bảo (2011), Thuốc y học cổ truyền và ứng dụng lâm sàng, NXB Y Học.

9

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

Chương 2

Dược vị

10

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

Tên: Crataegus pinnatifida

Họ: Rosaceae

Sơn tra

Crataegi fructus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Sơn tra

Crataegi fructus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Sơn tra

Crataegi fructus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Tiêu tíchThực tích do ăn nhiều thức ăn béo,

Tiêu đạoTiêu hoá thịt, mỡ, sữa, giảm

Hoạt huyếtĐau ngực, đau bụng sau ăn, đau

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Sơn tra

Crataegi fructus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Sử dụng

Liều lượng6-12 gThời gian sắc20 phút

Độc tínhKích thích gây tiết dịch dạ dày, nên thận trọng người có tiền sử loét tiêu hố. Khơng dùng kéo dài.

Chống chỉ địnhTỳ vị hư mà khơng có thực tích

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Tên: Gallus domesticus

Họ: Phasianidae

Kê nội kim

Gigeriae galli endothelium corneum

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

Kê nội kim

Gigeriae galli endothelium corneum

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Kê nội kim

Gigeriae galli endothelium corneum

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Tiêu tíchChán ăn, tiêu phân sống, suy dinh dưỡng

trẻ em, tiêu hoá kém, bụng chướngTiêu thựcThúc đẩy tiêu hoá thịt, mỡ, trái cây, ngũ

Cố tinhTiểu nhiều lần, tiểu đêm, di tinh

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Kê nội kim

Gigeriae galli endothelium corneum

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Tên: Hordeum vulgare

Họ: Gramineae

Mạch nha

Hordei fructus germinatus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Mạch nha

Hordei fructus germinatus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

Mạch nha

Hordei fructus germinatus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Bổ tỳThực tích, thượng vị đau căng, chán

ăn, suy dinh dưỡng trẻ emTiêu thựcTiêu hoá ngũ cốc, trái cây

Hành khíCan khí: đau căng thượng vị, chán ăn,

Bổ khíBổ khí trung tiêu, thực tích, chán ăn

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

Mạch nha

Hordei fructus germinatus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Tên: Họ:

Thần khúc

Massa medicata fermentata

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

Thần khúc

Massa medicata fermentata

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

Thần khúc

Massa medicata fermentata

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Tiêu đạoBụng đầy, thực tích, đau bụng

Tiêu thực tíchTiêu ngũ cốc, uống rượu nhiều, tăng cường hấp thu các thuốc từ khoáng vật

Chỉ sữaDùng 6g với rượu tới khi hết sữa

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Thần khúc

Massa medicata fermentata

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

Tên: Oryza sativa

Họ: Gramineae

Cốc nha

Oryzae fructus germinatus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

Cốc nha

Oryzae fructus germinatus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

Cốc nha

Oryzae fructus germinatus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Tiêu thực tích Ngũ cốc, trái cây, không muốn ăn do

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Cốc nha

Oryzae fructus germinatus

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Tên: Raphanus sativus

Họ: Apiaceae

Lai phục tử

Raphani semen

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

Lai phục tử

Raphani semen

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

Lai phục tử

Raphani semen

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

Bổ tỳThực tích, thượng vị căng đau, tiêu

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

Lai phục tử

Raphani semen

Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and

animal products. Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

CÁM ƠN ĐÃ LẮNG NGHE

35

</div>

bài giảng thuốc tiêu đạo

<b>THUỐC TIÊU ĐẠO</b>

ThS. Võ Thanh Phong

<b>1</b>

<b>Nội dung</b>

<b>1. Đại cương2. Dược vật</b>

<b>2</b>

<b>Chương 1</b>

<b>Đại cương</b>

<b>3</b>

<b>Thuốc tiêu đạo</b>

Vị thuốc tác dụng tiêu thực đạo trệ, tăng cường tiêu hoá, điều trị các chứng ăn uống bị đình trệ

<b>Định nghĩa</b>

<b>4</b>

Tỳ vị hư nhược gây tích trệ thức ăn, bụng đầy trướng, ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, không muốn ăn, tiêu lỏng

<b>Chỉ định</b>

<b>5</b>

<b>Tiêu thực (ngũ cốc, hoa quả)</b>

<b>So sánh tác dụng</b>

<b>Tên latinTên VNMức độ</b>

<i>Gigeriae galli endothelium corneum</i>Kê nội kim

<i>Raphani semen</i>Lai phục tử

<i>Hordei fructus germinatus</i>Mạch nha

<i>Oryzae fructus germinatus</i>Cốc nha

<b>Tiêu thực (ngũ cốc, rượu)</b>

<b>So sánh tác dụng</b>

<b>Tên latinTên VNMức độ</b>

<i>Gigeriae galli endothelium corneum</i>Kê nội kim

<i>Massa medicata fermentata</i>Thần khúc

<i>Oryzae fructus germinatus</i>Cốc nha

<b>Tiêu thực (thịt, dầu mỡ)</b>

<b>So sánh tác dụng</b>

<b>Tên latinTên VNMức độ</b>

<i>Crataegi fructus</i>Sơn tra

<i>Gigeriae galli endothelium corneum</i>Kê nội kim

Tỳ vị khí trệ làm cho thức ăn đình tích: + lý khíTỳ khí hư rối loạn vận hố: tiêu bổ cùng dùngBẩm tố tỳ vị hư hàn: + ôn lý tán hàn

Kiêm thấp trọc trung trở: + phương hương hoá thấp, hoá thấp tỉnh tỳ, tiêu thực khai vị

Thực tích lâu ngày hố nhiệt: + cơng hạ để tả nhiệt hố tích

<b>Lưu ý</b>

<b>9</b>

<b>Chương 2</b>

<b>Dược vị</b>

<b>10</b>

<i><b>Tên: Crataegus pinnatifida</b></i>

<b>Họ: Rosaceae</b>

<b>Sơn tra</b>

<b>Crataegi fructus</b>

<b>Sơn tra</b>

<b>Crataegi fructus</b>

<b>Sơn tra</b>

<b>Crataegi fructus</b>

Tiêu tíchThực tích do ăn nhiều thức ăn béo,

Tiêu đạoTiêu hoá thịt, mỡ, sữa, giảm

Hoạt huyếtĐau ngực, đau bụng sau ăn, đau

<b>Sơn tra</b>

<b>Crataegi fructus</b>

<b>Sử dụng</b>

Liều lượng6-12 gThời gian sắc20 phút

Độc tínhKích thích gây tiết dịch dạ dày, nên thận trọng người có tiền sử loét tiêu hố. Khơng dùng kéo dài.

Chống chỉ địnhTỳ vị hư mà khơng có thực tích

<i><b>Tên: Gallus domesticus</b></i>

<b>Họ: Phasianidae</b>

<b>Kê nội kim</b>

<b>Gigeriae galli endothelium corneum</b>

<b>Kê nội kim</b>

<b>Gigeriae galli endothelium corneum</b>

<b>Kê nội kim</b>

<b>Gigeriae galli endothelium corneum</b>

Tiêu tíchChán ăn, tiêu phân sống, suy dinh dưỡng

trẻ em, tiêu hoá kém, bụng chướngTiêu thựcThúc đẩy tiêu hoá thịt, mỡ, trái cây, ngũ

Cố tinhTiểu nhiều lần, tiểu đêm, di tinh

<b>Kê nội kim</b>

<b>Gigeriae galli endothelium corneum</b>

<i><b>Tên: Hordeum vulgare</b></i>

<b>Họ: Gramineae</b>

<b>Mạch nha</b>

<b>Hordei fructus germinatus</b>

<b>Mạch nha</b>

<b>Hordei fructus germinatus</b>

<b>Mạch nha</b>