luận án tiến sĩ nghiên cứu giải pháp quản lý dự án định hướng giá trị cho dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn nhà nước tại việt nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.78 MB, 236 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>TR¯äNG Đ¾I HâC XÂY DĀNG HÀ NàI </b>

<b>Hà Nái - Năm 2024</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

Bà GIÁO DĀC VÀ ĐÀO T¾O

<b>TR¯äNG Đ¾I HâC XÂY DĀNG HÀ NàI </b>

<b> NG¯äI H¯âNG DÀN KHOA HâC: </b>

<b>Hà Nái - Năm 2024</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>LâI CAM ĐOAN </b>

<b>Tôi xin cam đoan đÅ tài luÁn án tiÃn sĩ <Nghiên cāu giÁi pháp quÁn lý dā án đánh h°ãng giá trá cho dā án đÁu t° xây dāng sÿ dāng ván nhà n°ãc t¿i Viát Nam</b>= là thành quÁ căa quá trình hãc tÁp, nghiên cąu căa riêng tơi. Các sá liáu và trích d¿n sā dāng căa LuÁn án hoàn toàn thu thÁp tÿ thąc tÃ, chính xác, đáng tin cÁy, có nguãn gác rõ ràng và đ°ÿc xā lý trung thąc, khách quan. KÃt quÁ nghiên cąu không trùng vãi các cơng trình khoa hãc khác đã cơng bá.

<i>Hà Nội, ngày … tháng 01 năm 2024 </i>

<b> Nguyßn HÁi Lác </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

Nghiên cąu sinh xin trân trãng cÁm ¢n Ban Giám hiáu Tr°ång Đ¿i hãc Xây dąng Hà Nái, Phòng QuÁn lý Đào t¿o, Khoa Kinh tÃ và QuÁn lý xây dąng, các thÅy giáo, cô giáo trong Bá môn QuÁn lý dą án và pháp luÁt đã t¿o điÅu kián thuÁn lÿi và giúp đỡ để Nghiên cąu sinh hồn thành ln án.

Bên c¿nh đó, Nghiên cąu sinh xin trân trãng cám ¢n các nhà khoa hãc, các chuyên gia, b¿n bè đãng nghiáp đã đóng góp nhiÅu ý kiÃn quý báu giúp nghiên cąu sinh káp thåi bå sung, hồn chßnh nái dung ln án.

Nghiên cąu sinh xin chân thành cám ¢n gia đình, ng°åi thân đã ln đãng hành hß trÿ vÅ mặt tinh thÅn, đáng viên và chia s¿ nhăng khó khăn trong quá trình hãc tÁp, nghiên cąu.

Nghiên cąu sinh trõn tróng cm Ân./.

<b>Nguyòn Hi Lỏc </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

1. Tính cÃp thiÃt căa đÅ tài ... 1

2. Māc đích và māc tiêu căa luÁn án ... 3

2.1. Māc đích ... 3

2.2. Māc tiêu ... 3

3. Đái t°ÿng nghiên cąu và ph¿m vi nghiên cąu ... 3

3.1. Đái t°ÿng nghiên cąu ... 3

3.2. Ph¿m vi nghiên cąu ... 3

4. Cách tiÃp cÁn, trình tą và ph°¢ng pháp nghiên cąu căa luÁn án ... 4

4.1. Cách tiÃp cÁn, giÁ thuyÃt và trình tą các b°ãc nghiên cąu căa luÁn án ... 4

4.2. Ph°¢ng pháp nghiên cąu ca lun ỏn ... 6

5. CÂ sỗ khoa hóc ca nghiên cąu ... 6

6. Đóng góp mãi căa luÁn án ... 7

7. Ý nghĩa khoa hãc và ý nghĩa thąc tißn căa đÅ tài ... 7

8. KÃt cÃu căa luÁn án ... 8

CH¯¡NG 1. TäNG QUAN CÁC NGHIÊN CĄU CÓ LIÊN QUAN ĐÂN QUÀN LÝ DĄ ÁN ĐÄU T¯ XÂY DĄNG ĐàNH H¯âNG GIÁ TRà ... 9

1.1. Các chă đÅ chính liên quan đÃn vÃn đÅ quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá đái vãi các dą án đÅu t° xây dąng ... 9

1.2. Tång quan các nghiên cąu ngồi n°ãc có liên quan đÃn chă đÅ nghiên cąu . 101.2.1. Nghiên cąu ngoài n°ãc vÅ quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng ... 10

1.2.2. Nghiên cąu ngoài n°ãc vÅ nâng cao/cÁi tiÃn giá trá dą án đÅu t° xây dąng ... 12

1.2.3. Nghiên cąu ngoài n°ãc vÅ ph°¢ng thąc triển khai dą án đÅu t° xây dąng ... 151.3. Tång quan các nghiên cąu trong n°ãc có liên quan đÃn chă đÅ nghiên cąu . 17

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

1.3.1. Nghiên cąu trong n°ãc vÅ quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng ... 17

1.3.2. Nghiên cąu trong n°ãc vÅ nâng cao/cÁi tiÃn giá trá dą án đÅu t° xây dąng ... 23

1.3.3. Nghiên cąu trong n°ãc vÅ các ph°¢ng thąc triển khai dą án đÅu t° xây dąng ... 27

1.4. KhoÁng tráng nghiên cąu và đánh h°ãng nhiám vā nghiên cąu căa luÁn án . 281.4.1. KhoÁng tráng nghiên cąu ... 28

1.4.2. Đánh h°ãng māc tiêu nghiên cąu và nhiám vā nghiên cąu căa luÁn án . 29CH¯¡NG 2. C¡ Sæ LÝ LUÀN VÄ QUÀN LÝ DĄ ÁN ĐÄU T¯ XÂY DĄNG ĐàNH H¯âNG GIÁ TRà VÀ KHUNG LÝ THUYÂT CĂA LUÀN ÁN ... 30

2.1. C¢ sỗ lý lun v d ỏn u t xõy dng, giá trá dą án đÅu t° xây dąng ... 30

2.1.1. Dą án, dą án đÅu t° xây dąng và quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng. ... 30

2.1.2. Giá trá, há giá trá dą án đÅu t° xây dąng ... 37

2.1.3. Giá trá dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc theo quan điểm căa đÅ ti lun ỏn ... 40

2.2. CÂ sỗ lý lun v ph°¢ng thąc triển khai dą án đÅu t° xây dąng ... 43

2.2.1. Tång quan vÅ ph°¢ng thąc triển khai dą án đÅu t° xây dąng ... 43

2.2.2. Ph°¢ng thąc ThiÃt kÃ - ĐÃu thÅu 3 Thi cơng ... 43

2.2.3. Ph°¢ng thąc ThiÃt kÃ - Xây dąng ... 44

2.2.4. Ph°¢ng thąc Trin khai d ỏn tớch hp ... 45

2.3. CÂ sỗ lý luÁn vÅ quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng đánh h°ãng giá trá ... 47

2.3.1. QuÁn lý dą án đÅu t° xây dąng đánh h°ãng giá trá theo quan điểm đÅ tài ... 47

2.3.2. Các nguyên tÃc căa quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 49

2.3.3. Đặc điểm và yêu cÅu căa quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng đánh h°ãng giá trá đái vãi dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc t¿i Viát Nam ... 51

2.3.4. Kỹ thuÁt quÁn lý giá trá trong dą án đÅu t° xây dąng... 54

2.3.5. Cỏc nhõn tỏ nh hỗng n trin khai qun lý dą án đánh h°ãng giá trá 572.3.6. Mát sá công cā và kỹ thuÁt hß trÿ quÁn lý dą án ỏnh hóng giỏ trỏ ... 59

2.4. CÂ sỗ lý lun vÅ quÁn lý tri thąc trong dą án đÅu t° xây dąng ... 63

2.4.1. Khái niám, phân lo¿i và vai trò căa tri thąc trong dą án đÅu t° xây dąng ... 63

2.4.2. Khái niám quÁn lý tri thąc trong dą án đÅu t° xây dąng ... 64

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

2.4.3. Nái dung quÁn lý tri thąc trong dą án đÅu t° xây dąng ... 642.5. Khung lý thuyÃt vÅ quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các dą án đÅu t° xây dąng ... 67CH¯¡NG 3. THĄC TR¾NG QUÀN LÝ DĄ ÁN ĐÄU T¯ XÂY DĄNG T¾I VIàT NAM D¯âI GĨC Đà QN LÝ DĄ ÁN ĐàNH H¯âNG GIÁ TRà ... 69

3.1. Thąc tr¿ng quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng t¿i Viát Nam xem xét d°ãi góc đá quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các dą án nói chung ... 69

3.1.1. Thąc tr¿ng triển khai các kỹ thuÁt quÁn lý giá trá trong các dą án ... 703.1.2. Tìm hiểu thąc tr¿ng triển khai các kỹ thuÁt quÁn lý giá trá thơng qua mát sá dą án điển hình ... 713.1.3. Đánh giá chung vÅ thąc tr¿ng tång quát vÅ quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng t¿i Viát Nam xem xét d°ãi góc đá quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 723.2. Thąc tr¿ng quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc t¿i Viát Nam xem xét d°ãi góc đá quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 73

3.2.1. Māc tiêu căa khÁo sát tìm hiểu thąc tr¿ng ... 733.2.2. Thu thÁp và phân tích dă liáu thơng qua bÁng hßi khÁo sát ... 733.2.3. Thąc tr¿ng vÅ quan điểm vÅ giá trá dą án đÅu t° xây dąng căa các chuyên gia trong các dą án sā dāng ván nhà nóc ỗ Viỏt Nam ... 773.2.4. Thc trng cỏc hot đáng vÅ giá trá dą án đ°ÿc thąc hián trong các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nh nóc ỗ Viỏt Nam ... 793.2.5. Thc trng cỏc cơng cā, kỹ tht, ph°¢ng pháp để đÁm bÁo/nâng cao giá trá dą án đã đ°ÿc sā dāng trong thąc tÃ ... 823.2.6. Thąc tr¿ng các ph°¢ng thąc triển khai d ỏn c s dng v nh hỗng n qun lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 863.3. Thąc tr¿ng các quy đánh pháp luÁt vÅ quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván Nhà n°ãc t¿i Viát Nam trên góc đá quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 87

3.3.1. Há tháng quy đánh pháp luÁt vÅ quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng và các chă đÅ phân tích trên góc đá quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 873.3.2. Thąc tr¿ng các quy đánh pháp luÁt d°ãi góc đá t¿o môi tr°ång pháp lý cho quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 903.4. Đánh giá mąc đá sẵn sàng, thuÁn lÿi và khó khăn đái vãi viác áp dāng quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc t¿i Viát Nam... 106

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

3.4.1. Đánh giá mąc đá sẵn sàng đái vãi viác áp dāng quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc ... 1063.4.2. Các thuÁn lÿi, tãn t¿i và khó khăn khi áp dāng quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các dą án đÅu t° xõy dng s dng vỏn nh nóc ỗ Viỏt Nam ... 109CH¯¡NG 4. ĐÄ XUÂT GIÀI PHÁP QUÀN LÝ DĄ ÁN ĐàNH H¯âNG GIÁ TRà CHO CÁC DĄ ÁN ĐÄU T¯ XÂY DĄNG SĀ DĀNG VàN NHÀ N¯âC T¾I VIàT NAM... 112

4.1. Bái cÁnh căa ho¿t đáng quÁn lý dą án hián nay, trong thåi gian tãi và đánh h°ãng giÁi pháp quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá cho các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng vỏn nh nóc ỗ Viỏt Nam ... 112

4.1.1. Xu hóng u t xõy dng s dng vỏn nh nóc ỗ Viát Nam hián nay và giai đo¿n tiÃp theo ... 1124.1.2. Są thay đåi vÅ quan niám giá trá dą án trong bái cÁnh mãi ... 1134.1.3. Są chuyển đåi sang nÅn công nghiáp 4.0 căa ngành xây dąng ... 1144.1.4. Đánh h°ãng đÅ xuÃt giÁi pháp quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá cho các dą án đÅu t xõy dng s dng vỏn nh nóc ỗ Viỏt Nam ... 1154.2. Xây dąng giÁi pháp tång quát quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá cho các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc t¿i Viát Nam ... 116

4.2.1. Tå chąc bá máy thąc hián ho¿t đáng quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá 1174.2.2. GiÁi pháp xác đánh yÃu tá môi tr°ång cho quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 1194.2.3. GiÁi pháp xác đánh Há giá trá cho dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc ... 1224.2.4. GiÁi pháp xác đánh các thåi điểm phù hÿp triển khai quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 1274.2.5. GiÁi pháp tå chąc các hái thÁo quÁn lý giá trá ... 1284.2.6. ĐÅ xuÃt quy trình ra quyÃt đánh trong quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 1304.3. GiÁi pháp cā thể xác đánh các thåi điểm cąng triển khai quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc theo các ph°¢ng thąc triển khai dą án khác nhau... 131

4.3.1. Đái vãi dą án triển khai theo ph°¢ng thąc ThiÃt kÃ - ĐÃu thÅu 3 Thi công ... 131

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

4.3.2. Đái vãi dą án triển khai theo ph°¢ng thąc ThiÃt kÃ - Thi công ... 135

4.4. Mát sá giÁi pháp hß trÿ triển khai quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 136

4.4.1 GiÁi pháp sā dāng mơ hình thơng tin cơng trình hß trÿ triển khai các phiên hái thÁo quÁn lý giá trá ... 136

4.4.2. GiÁi pháp huy đáng tri thąc hß trÿ quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc ... 141

4.4.3. GiÁi pháp thúc đÇy để triển khai quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các dą án đÅu t° xõy dng s dng vỏn nh nóc ỗ Viỏt Nam ... 142

2. Nhăng h¿n chÃ căa nghiên cąu ... 149

3. H°ãng nghiên cąu tiÃp theo căa luÁn án ... 150

DANH MĀC CÁC CƠNG TRÌNH KHOA HâC ĐÃ CƠNG Bà CĂA TÁC GIÀ CÓ LIÊN QUAN ĐÂN LUÀN ÁN ... 151

TÀI LIàU THAM KHÀO ... 152PHĀ LĀC

Phā lāc 01: Xác đánh các chă đÅ nghiên cąu chính liên quan đÃn vÃn đÅ quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá phāc vā nghiên cąu tång quan căa LuÁn án ... PL1Phā lāc 02: So sánh giăa các ph°¢ng thąc triển khai dą án ... PL4Phā lāc 03: Mát sá ho¿t đáng đánh h°ãng giá trá đ°ÿc triển khai trong mát sá dą án đ°ÿc cung cÃp thông tin ... PL7Phā lāc 04: PhiÃu khÁo sát thąc tr¿ng ... PL9Phā lāc 05: So sánh quan điểm vÅ giá trá DAĐTXD cơng trình dân dāng sā dāng VNN căa các nhóm chuyên gia tham gia khÁo sát ... PL18Phā lāc 06: So sánh Thąc tr¿ng các ho¿t đáng đÁm bÁo/nâng cao giá trá dą án trong các DA ĐTXD cơng trình dân dāng s dng VNN nhn thc bỗi cỏc nhúm chuyờn gia tham gia khÁo sát ... PL20

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

Phā lāc 07: KÃt quÁ khÁo sát vÅ thąc tr¿ng các cơng cā, kỹ tht, ph°¢ng pháp để đÁm bÁo/nâng cao giá trá dą án đã đ°ÿc sā dāng trong thąc tÃ theo các nhóm đái t°ÿng ... PL23Phā lāc 08: Các quy đánh pháp luÁt chính vÅ quÁn lý dą án ĐTXD nhóm theo nái dung ... PL25Phā lāc 09. Các câu hßi nghiên cąu để đánh giá thąc tr¿ng các quy đánh pháp lt d°ãi góc đá t¿o mơi tr°ång pháp lý cho QLDAGT trong các dą án sā dāng ván nhà n°ãc ... PL27Phā lāc 10. Đánh giá quy đánh pháp luÁt vÅ quy ho¿ch xây dąng d°ãi góc đá t¿o mơi tr°ång pháp lý cho qn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... PL30Phā lāc 11: Đánh giá quy đánh pháp luÁt vÅ đÅ xuÃt, thÇm đánh, phê duyát chă tr°¢ng đÅu t° dą án d°ãi góc đá t¿o mơi tr°ång pháp lý cho QLDAGT ... PL31Phā lāc 12: Đánh giá quy đánh pháp luÁt vÅ đÅ xt, thÇm đánh, phê dut dą án d°ãi góc đá t¿o môi tr°ång pháp lý cho QLDAGT ... PL32Phā lāc 13. Thơng tin chính vÅ các lo¿i thiÃt kÃ xây dąng ... PL33Phā lāc 14. Đánh giá quy đánh pháp luÁt vÅ thiÃt kÃ xây dąng d°ãi góc đá t¿o môi tr°ång pháp lý cho QLDAGT ... PL34Phā lāc 15: Đánh giá tång hÿp quy đánh pháp luÁt d°ãi góc đá t¿o mơi tr°ång pháp lý cho qn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... PL36Phā lāc 16: Các quy đánh thąc hián nâng cao giá trá DAĐTXD ... PL38Phā lāc 17: KÃt quÁ đánh giá mąc đá sẵn sàng căa ngành xây dąng Viát Nam đái vãi viác áp dāng quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các DAĐTXD sā dāng ván nhà n°ãc ... PL39Phā lāc 18: Yêu cÅu đái vãi các nhân są chính tham gia đái ngũ quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... PL43Phā lāc 19: Thåi điểm mÅm tå chąc nghiên cąu VMW theo gÿi ý căa PMI ... PL47

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

<b>DANH MĀC CÁC KÝ HIÞU CH VIắT TT </b>

AHP PhÂng phỏp phõn tớch th bÁc (Analytic Hierarchy Process) AN-QP An ninh, quác phòng

BCKTKT Báo cáo kinh tÃ kỹ thuÁt BCNCKT Báo cáo nghiên cąu khÁ thi BCNCTKT Báo cáo nghiên cąu tiÅn khÁ thi

BCR Tỷ suÃt lÿi ích 3 chi phí (Benefit Cost Ratio) BIM

Cách m¿ng cơng nghiáp Chă tr°¢ng đÅu t° CTXD Cơng trình xây dąng

DAĐTXD Dą án đÅu t° xây dąng

DB Ph°¢ng thąc triển khai dą án thiÃt kÃ - thi cơng (Design 3 Build) DBB

ĐCTK

Ph°¢ng thąc triển khai dą án thiÃt kÃ, đÃu thÅu, thi công (Design 3 Bid 3 Build)

ĐiÅu chßnh thiÃt kÃ

ĐNCGT Đái nghiên cąu quÁn lý giá trá

ĐPV ĐiÅu phái viên các hái thÁo quÁn lý giá trá (Facilitator)

EBCR Tỷ suÃt lÿi ích 3 chi phí kinh tÃ EIRR SuÃt thu lÿi nái t¿i kinh tÃ ENPV Giá trá hián t¿i ròng kinh tÃ

EPC Hÿp đãng tång thÅu thiÃt kÃ - mua sÃm 3 thi công (Engineering, Procurement and Construction)

EVM Công cā quÁn lý giá trá thu đ°ÿc (Earned Value Management)

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

FAST Kỹ thuÁt phân tích chąc năng há tháng (Funtional Analysis System Technique)

FEED ThiÃt kÃ kỹ thuÁt tång thể

GĐQLDA Giám đác QuÁn lý dą án (Project Manager) GĐQLGT Giám đác QuÁn lý giá trá (Value Manager)

IDP Quy trình ThiÃt kÃ tích hÿp (Integrated Design Process) IPD Triển khai dą án tích hÿp (Integrated Project Delivery) IRR SuÃt thu lÿi nái t¿i (Internal Rate of Return)

ITOE Mơ hình TiÃn bá khoa hãc kỹ tht 3 Công nghá 3 Tå chąc 3 Môi tr°ång

PMBOK Ti liỏu <Cầm nang cỏc kin thc cÂ bn v quÁn lý dą án= căa Vián quÁn lý dą án quác tÃ

PMI Vián quÁn lý dą án quác tÃ (Project Management Institute) PPP

QĐĐT

Đái tác công 3 t° QuyÃt đánh đÅu t°

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

TKKT ThiÃt kÃ kỹ tht

TOE Mơ hình Công nghá - Tå chąc và Môi tr°ång (Technology, Organisation and Environment)

TVD ThiÃt kÃ đánh h°ãng giá trá māc tiêu (Target Value Design)

VĐTC Ván đÅu t° công

VA Phân tích giá trá (Value Analysis) VE Kỹ thuÁt giá trá (Value Engineering)

VM Kỹ thuÁt QuÁn lý giá trá (Value Management)

VMW Hái thÁo QuÁn lý giá trá (Value Management Workshop)

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

<b>DANH MĀC BÀNG </b>

BÁng 2.1. Quá trình quÁn lý giá trá nói chung ... 56BÁng 3.1. Quan điểm căa các chuyên gia tham gia khÁo sát vÅ giá trá DA ĐTXD cơng trình dân dāng sā dāng VNN ... 77BÁng 3.2 Thąc tr¿ng các ho¿t đáng đÁm bÁo/nâng cao giá trá dą án đ°ÿc thąc hián trong các DA TXD cụng trỡnh dõn dng s dng VNN ỗ Viỏt Nam ... 80BÁng 3.3 KÃt quÁ khÁo sát vÅ thąc tr¿ng các cơng cā, kỹ tht, ph°¢ng pháp để đÁm bÁo/nâng cao giá trá dą án đã đ°ÿc sā dāng trong thąc tÃ ... 83BÁng 3.4 KÃt quÁ khÁo sát vÅ các ph°¢ng thąc triển khai dą án đ°ÿc sā dāng trong thąc tÃ ... 86BÁng 4.1. Khung phân công nhiám vā cho các lo¿i nhân są tham gia ho¿t đáng quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 118BÁng 4.2: Các tiêu chí thể hián há giá trá căa DAĐTXD dân dāng sā dāng VNN 124

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

<b>DANH MĀC HÌNH VẼ, S¡ Đâ </b>

S¢ đã 1: Trình tą các b°ãc nghiên cąu căa luÁn án. ... 5

Hình 2.1. Quan há giăa các bên trong ph°¢ng thąc DBB ... 44

Hình 2.2. Quan há giăa các bên trong ph°¢ng thąc DB ... 45

Hình 2.3. S¢ đã mơ tÁ są tích hÿp các bên tham gia dą án... 46

Hình 2.4. Các nguyên tÃc căa quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá ... 49

Hình 2.5. Các c¢ hái qn lý giá trá (RIBA) ... 55

Hình 2.6. Các ph°¢ng thąc hình thành tri thąc mãi ... 65

Hình 2.7. Các c¢ hái quÁn lý giá trá. ... 68

Hình 2.8. Khung tång quát tå chąc VMW ... 68

Hình 2.9. Khung lý thuyÃt nghiên cąu QLDAGT. ... 68

Hình 3.1. Các b°ãc thiÃt lÁp BÁng hßi khÁo sát, xā lý dă liáu ... 74

Hình 3.2: M¿u khÁo sát phân theo trình đá ... 75

Hình 3.3: M¿u khÁo sát phân theo sá năm kinh nghiám ... 75

Hình 3.4: M¿u khÁo sát phân theo lo¿i hình đ¢n vá căa ng°åi tham gia. ... 76

Hình 3.5: M¿u khÁo sát phân theo khu vąc ng°åi tham gia. ... 77

Hỡnh 4.2. Cỏc yu tỏ mụi trồng cú nh hỗng đÃn ho¿t đáng QLDAGT... 120

Hình 4.3. Tå chąc hái thÁo quÁn lý giá trá. ... 129

Hình 4.4. Ra quyÃt đánh trong QLDAGT t¿i các thåi điểm cąng ... 130

Hình 4.5. Ra quyÃt đánh trong QLDAGT t¿i các thåi điểm mÅm ... 131

Hình 4.6. Xác đánh các thåi điểm triển khai VMW trong giai đo¿n chuÇn bá dą án căa dą án triển khai theo ph°¢ng thąc DBB. ... 132

Hình 4.7. Xác đánh các thåi điểm VMW trong giai đo¿n thąc hián cho dą án triển khai theo ph°¢ng thąc DBB khơng lÁp BCKTKT ĐTXD. ... 134

Hình 4.8. Xác đánh các thåi điểm VMW trong giai đo¿n thąc hián cho dą án triển khai theo ph°¢ng thąc DBB và lÁp BCKTKT ĐTXD. ... 134

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

Hình 4.9. Xác đánh các thåi điểm cąng triển khai VMW cho dą án không lÁp BCKTKT ĐTXD triển khai theo ph°¢ng thąc DBB. ... 134Hình 4.10. Xác đánh các thåi điểm cąng triển khai VMW cho dą án lÁp BCKTKT ĐTXD triển khai theo ph°¢ng thąc DBB. ... 135Hình 4.11. Xác đánh các thåi điểm cąng triển khai VMW cho dą án triển khai theo ph°¢ng thąc DB sā dāng hÿp đãng EPC ... 136Hình 4.12. Xác đánh các thåi điểm cąng triển khai VMW cho dą án triển khai theo ph°¢ng thąc DB sā dāng hÿp đãng EC. ... 136Hình 4.13. Khung tång quát triển khai QLDAGT sā dāng BIM cho tồn bá dą án. ... 137Hình 4.14. Khung chi tiÃt triển khai các VMW trên nÅn tÁng BIM. ... 137Hình 4.15. Khung triển khai QLDAGT trên nÅn tÁng BIM ... 139Hình 4.16. Khung triển khai QLDAGT trên nÅn tÁng BIM cho DAĐTXD không lÁp BCKTKT triển khai theo ph°¢ng thąc DBB. ... 139Hình 4.17. Khung triển khai QLDAGT trên nÅn tÁng BIM cho DAĐTXD lÁp BCKTKT triển khai theo ph°¢ng thąc DBB. ... 140Hình 4.18. Khung triển khai QLDAGT trên nÅn tÁng BIM cho DAĐTXD khơng lÁp BCKTKT triển khai theo ph°¢ng thąc DB. ... 140Hình 4.19. Mơ hình huy đáng tri thąc trong ho¿t đáng QLDAGT. ... 141

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

<b>Mä ĐÄU </b>

<b>1. Tính c¿p thiết cÿa đề tài </b>

Cơng nghiáp xây dąng có vai trị quan trãng cho są phát triển kinh tÃ, Viát Nam là mát quác gia đang phát triển, đÅu t° xây dąng (ĐTXD) rÃt lãn, do đó, có nhiÅu dą án đÅu t° xây dąng (DAĐTXD), sā dāng các nguãn ván khác nhau. Trong đó, các dą án sā dāng ván nhà n°ãc (VNN) chiÃm tỷ lá đáng kể. Yêu cÅu sā dāng hiáu quÁ nguãn ván này ln là są quan tâm căa c¢ quan quÁn lý nhà n°ãc (QLNN), cũng nh° ho¿t đáng quÁn lý căa chă đÅu t° (CĐT) và các bên tham gia.

Các DAĐTXD sā dāng VNN, cũng nh° các DAĐTXD sā dāng ván khác, khi hình thành đÅu xác đánh rõ māc đích, māc tiêu cā thể vÅ cơng năng, hiáu quÁ kinh tÃ - xã hái (KTXH), môi tr°ång, tài chính, an ninh - qc phịng (AN-QP), v.v&, đ°ÿc phê duyát và phÁi đ¿t đ°ÿc khi hoàn thành. Pháp luÁt quy đánh rõ viác sā dāng ván

<i><b>đÅu t° công (VĐTC) phải bảo đảm chất lượng, tiết kiệm, hiệu quả và khơng để thất thốt, lãng phí. VÅ ngun tÃc, viác quÁn lý các dą án phÁi tuân thă yêu cÅu trên. Dù </b></i>

vÁy, v¿n xÁy ra nhiÅu vÃn gõy nh hỗng n mc ớch, mc tiờu u t°, gây lãng phí nguãn ląc. Thąc tÃ cho thÃy, có dą án khi phê dut đơi khi ch°a đ°ÿc kho sỏt, nghiờn cu k, bò sút phÂng ỏn ỏng giá; ląa chãn giÁi pháp thiÃt kÃ, sā dāng vÁt liáu và thiÃt bá ch°a tái °u cÁ trong thi cơng. ỉ nhiÅu dą án, thåi gian thąc hián dài hoặc kéo dài, d¿n đÃn hã s¢ thiÃt kÃ ban đÅu khi đ°a vào thi công bá l¿c hÁu, kém phù hÿp, gây khó khăn cho vÁn hành, bÁo trì. Nh° vÁy, đã có khoÁng cách nhÃt đánh giăa kỳ vãng và kÃt quÁ đ¿t đ°ÿc căa mát sá dą án, đặc biát là các dą án lãn và phąc t¿p sā dāng VNN, đây là vÃn đÅ cÅn đ°ÿc giÁi qut.

Nhăng vÃn đÅ kể trên khơng chß xÁy ra t¿i Viát Nam, mà cũng đã và đang xÁy ra ỗ nhiu quỏc gia khỏc, k c cỏc nóc phát triển. Để giÁi quyÃt các vÃn đÅ trên, trên bình dián qc tÃ, có nhiÅu nghiên cąu chú trãng đÃn viác đÁm bÁo giá trá dą án đã đ°ÿc tiÃn hành, d¿n đ°ång cho các giÁi pháp áp dāng trong thąc tißn, nh°: ThiÃt kÃ theo giá trá māc tiêu (Target Value Design - TVD), kỹ thuÁt đÁm bÁo/nâng cao tính dß xây dąng/khÁ năng thi công (Constructability), kỹ thuÁt giá trá (Value Engineering - VE), kỹ thuÁt quÁn lý giá trá (Value Management -VM), hay ph°¢ng thąc triển khai dą án tích hÿp (Integrated Project Delivery - IPD), v.v... Các nghiên cąu đÅu đÅ cÁp đÃn viác tìm kiÃm các giÁi pháp có thể đ°a đÃn đ°ÿc kÃt quÁ tái °u

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

mà khơng làm thay đåi chi phí hoặc các điÅu kián khác căa dą án, hoặc tìm cách giÁm chi phí mà v¿n giă nguyên đ°ÿc kÃt quÁ, thông qua viác ra quyÃt đánh dąa trên viác huy đáng tri thąc. Xu th ny ó bt u c tip nhn ỗ Viát Nam, thể hián qua mát sá nghiên cąu cũng nh° các ho¿t đáng sā dāng kỹ thuÁt VM, VE.

KÃt quÁ áp dāng kỹ thuÁt VM, VE đã giúp giÁi quyÃt mát sá vÃn đÅ vÅ giá trá căa dą án, tuy nhiên, chúng mãi chß đ°ÿc xem xột rồi rc ỗ mỏt sỏ thồi im nht ỏnh, chă yÃu dąa vào nhóm các chuyên gia tham gia vào mát vài thåi điểm trong quá trình ĐTXD. Dù các thåi điểm nói trên là quan trãng, nh°ng cách tiÃp cÁn hián nay ch°a đÁm bÁo đ°ÿc các DAĐTXD, ván có nhiÅu vÃn đÅ liên tāc nÁy sinh khi xem xét đÃn viác đÁm bÁo và/hoặc nâng cao giá trá. Do đó, cÅn có cách tiÃp cÁn tång thể và toàn dián để giÁi quyÃt, cách tiÃp cÁn này, đ°ÿc đặt tên là <QuÁn lý dą án đánh

<b>h°ãng giá trá= sÁ là mát ląa chãn cho các nhà quÁn lý dą án (QLDA). QuÁn lý dā án đánh h°ãng giá trá là cách tiÃp cÁn mãi, tích hÿp và phát triển QLDA theo quy đánh </b>

hián t¿i vãi cÂ sỗ lý lun v thc tiòn ca VE, VM để tìm ra các c¢ hái nâng cao giá trá cho dą án. Điểm mãi căa cách tiÃp cÁn này so vãi viác sā dāng các kỹ thuÁt VE, VM ỗ chò, nú khụng chò Ân thun l viỏc s dāng các kỹ thuÁt nói trên t¿i các thåi điểm råi r¿c, mà chú trãng xem xét mát cách toàn dián theo suát quá trình triển khai nhằm đÁm bÁo khụng bò sút cỏc thồi im cú cÂ hỏi nõng cao giá trá, vãi mát há giá trá đ°ÿc xác đánh và tháng nhÃt. Cách tiÃp cÁn này sÁ t¿o điÅu kián thuÁn lÿi để sā dāng các công cā, kỹ thuÁt phù hÿp cho đÅ xuÃt giÁi pháp, ra quyt ỏnh hò tr QLDA cú hiỏu qu hÂn.

Các DAĐTXD sā dāng VNN t¿i Viát Nam cháu są iu chònh cht ch bỗi mỏt hỏ thỏng quy ỏnh pháp luÁt. Dù các dą án này đã có há giá trá xác đánh, đ°ÿc khẳng đánh thông qua các b°ãc lÁp, thÇm đánh, phê dut, nh°ng q trình ĐTXD bá phân mÁnh do quÁn lý råi r¿c căa chă thể QLDA và chă thể sā dāng, các đ¢n vá tham gia dą án cũng th°ång chß tham gia vào mát hoặc hai ho¿t đáng chính, nên viác quÁn lý há giá trá này ch°a hình thành đ°ÿc mát há tháng tång thể và toàn dián xuyên suát dą án. Mặt khác, cách hiểu và quan niám vÅ giá trá dą án và các đánh h°ãng đÁm bÁo/nâng cao giá trá cho các DAĐTXD căa các chă thể khác nhau, ch°a rõ ràng, nhÃt quán đ°a đÃn nhăng khó khăn cho triển khai thąc hián để đem l¿i kÃt quÁ tích cąc. Thąc tißn cho thÃy, cách tiÃp cÁn hián t¿i ch°a giÁi quyÃt đ°ÿc triát để vÃn đÅ nói trên, do đó, QuÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá là mát ląa chãn phù hÿp.

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

Tÿ đó, câu hßi nghiên cąu đ°ÿc đặt ra: (1) QuÁn lý dą án đÅu t° xây dąng đánh h°ãng giá trá thąc chÃt là gì? (2) Các dą án đÅu t° xây dąng cơng trình dân dāng sā dāng VNN có nhăng đặc điểm gì gÃn vãi các thuÁn lÿi và khó khăn khi triển khai quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá? (3) Triển khai quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng VNN t¿i Viát Nam nh° thÃ nào? LuÁn án

cąu trên, do đó, Ln án có tính cÃp thiÃt trong thåi điểm hián nay.

Māc đích nghiên cąu căa LuÁn án nhằm xây dąng giÁi pháp triển khai quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá phù hÿp điÅu kián Viát Nam để cung cÃp cho cá nhân và tå chąc quÁn lý DAĐTXD sā dāng VNN để quÁn lý dą án tát h¢n.

Làm rõ khái niám <QuÁn lý dą án đÅu t° xây dąng đánh h°ãng giá trá= và các vÃn đÅ lý luÁn liên quan; làm rõ đặc điểm và thąc tr¿ng quÁn lý dą án trong các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc t¿i Viát Nam, xem xét trên quan điểm căa <quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng đánh h°ãng giá trá=; xây dąng đ°ÿc giÁi pháp triển khai quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong điÅu kián các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc t¿i Viát Nam.

<b>3. Đái t°ÿng nghiên cāu và ph¿m vi nghiên cāu </b>

<i><b>3.1. Đối tượng nghiên cứu </b></i>

Ho¿t đáng QLDA ĐTXD căa chă đÅu t°, đ¿i dián căa chă đÅu t° hoặc đ¢n vá đ°ÿc chă đÅu t° ăy quyÅn.

<i><b>3.2. Phạm vi nghiên cứu </b></i>

- VÅ lo¿i hình dą án: LuÁn án nghiên cąu các DAĐTXD cơng trình dân dāng sā dāng VNN t¿i Viát Nam, bao gãm tÃt cÁ các nhóm dą án theo quy đánh pháp luÁt hián hành, sá liáu thąc tr¿ng thu thÁp đ°ÿc và các nái dung khÁo sát tÁp trung vào các lo¿i và các đái t°ÿng tham gia trąc tiÃp và gián tiÃp vào các dą án này; LuÁn án tÁp trung nghiên cąu các dą án đ°ÿc triển khai theo các ph°¢ng thąc ThiÃt kÃ - ĐÃu thÅu 3 Thi công và ThiÃt kÃ - Thi công;

- Không gian, thåi gian: Các dą án ĐTXD cơng trình dân dāng sā dāng VNN

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

đ°ÿc triển khai trong giai đo¿n khoÁng tÿ năm 2016 đÃn 2022 t¿i Viát Nam;

- Chă thể nghiên cąu: D°ãi góc đá là chă đÅu t° các dą án ĐTXD theo quy đánh pháp luÁt hián hành hoặc các đ¢n vá có vai trị t°¢ng đ°¢ng, là các chă thể có quyÅn và nghĩa vā tå chąc triển khai dą án và ra các quyÃt đánh có liên quan.

<b>4. Cách tiếp cận, trình tā và ph°¡ng pháp nghiên cāu cÿa luận án </b>

<i><b>4.1. Cách tiếp cận, giả thuyết và trình tự các bước nghiên cứu của luận ỏn </b></i>

Trờn cÂ sỗ cỏc cõu hòi nghiờn cu và māc tiêu nghiên cąu, giÁ thuyÃt nghiên cąu đ°ÿc t ra l <Viỏc tớch hp ton diỏn v mỗ ráng ąng dāng các kỹ thuÁt quÁn lý giá trá vào QLDA trong suát các giai đo¿n triển khai DAĐTXD sā dāng VNN sÁ đem l¿i mát giÁi pháp mãi là mát cách tiÃp cÁn có hiáu q h¢n để QLDA, cách tiÃp cÁn này cÅn xem xét các đặc điểm riêng và môi tr°ång căa dą án để đÁm bÁo są phù hÿp vãi yêu cÅu thąc tÃ=.

Để đÅ xuÃt giÁi pháp quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá (QLDAGT) cho các DAĐTXD sā dāng VNN, LuÁn án sā dāng cách tiÃp cÁn hßn hÿp giăa viác nghiên cąu lý thuyÃt, phân tích thąc tr¿ng và xây dąng mơ hình. Do khái niám QLDAGT v¿n ch°a có mát đánh nghĩa đ°ÿc chÃp nhÁn ráng rãi, vì vÁy, cÅn làm rõ khái niám này tr°ãc cùng vãi viác phát triển mát khung lý thuyÃt mô tÁ các nái dung lý luÁn có liên quan đÃn QLDAGT để đánh h°ãng cho các nái dung nghiên cąu tiÃp theo. Khái niám và khung lý thuyÃt đ°ÿc sā dāng để đánh giá, phân tích thąc tr¿ng cơng tác QLDA trong các DAĐTXD sā dāng VNN nhằm đánh giá mąc đá tiÃp cÁn đÃn QLDAGT trong các dą án ny ỗ Viỏt Nam. Cỏc kt qu chớnh cn rỳt ra tÿ thąc tr¿ng bao gãm quan điểm vÅ giá trá, vÅ đặc điểm quá trình triển khai DAĐTXD sā dāng VNN, đặc điểm căa ho¿t đáng QLDA xét trên quan điểm QLDAGT trong các dą án thuác ph¿m vi nghiên cąu căa đÅ tài, đặc điểm các đ¢n vá tham gia ho¿t đáng QLDA ĐTXD sā dāng VNN. Do thąc tÃ viác triển khai các giÁi pháp quÁn lý giá trá trong các dą án đÅu t° công khá h¿n chÃ, nh°ng đã có mát sá nghiên cąu đÅ cÁp đÃn viác triển khai quÁn lý giá trá trong các dą án sā dāng ván khác, cÅn khÁo sát làm rõ, đặc biát là khái t° nhân đã tiÃp cÁn đÃn QLDAGT nh° thÃ nào; rõ ràng là các tiÃn bá, bí qut, cách thąc làm viác có thể đ°ÿc trao đåi và hãc tÁp qua l¿i giăa các dą án sā dāng VNN và ván khác. GiÁi pháp QLDAGT cho các DAĐTXD sā dāng VNN tång quát và cā thể sÁ đ°ÿc đÅ xuÃt dąa trên khái niám và khung lý thuyÃt đã phát triển có xem xét đÃn các đặc điểm nói trên để đÁm bÁo są phù hÿp vãi yêu cÅu thąc tÃ. Cuái

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

cùng, các kiÃn nghá đ°ÿc đÅ xuÃt nhằm t¿o điÅu kián thuÁn lÿi cho viác áp dāng các giÁi pháp đÅ xuÃt trong các DAĐTXD sā dāng VNN t¿i Viát Nam.

Cách tiÃp cÁn trên đ°ÿc triển khai thơng qua trình tą nghiên cąu nh° S¢ đã 1. B°ãc 1, Nghiên cąu tång quan để tìm ra khoÁng tráng nghiên cąu, xác đánh vÃn đÅ nghiên cąu căa LuÁn án. æ B°ãc 2, xây dąng khái niám <QuÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá cho các DAĐTXD=. B°ãc 3, xây dąng khung lý thuyÃt vÅ QLDAGT cho các DAĐTXD để làm căn cą tiÃn hành các b°ãc tiÃp theo. B°ãc 4, phân tích thąc tr¿ng ho¿t đáng QLDAĐTXD, chú trãng vào các ho¿t đáng đánh h°ãng giá trá trong các DAĐTXD nhằm đánh giá mąc đá tiÃp cn n QLDAGT ỗ Viỏt Nam trong cỏc DAĐTXD nói chung và DAĐTXD sā dāng VNN nói riêng. B°ãc 5 đ°ÿc tiÃn hành để chß ra các đặc tr°ng căa ho¿t đáng QLDAĐTXD sā dāng VNN d°ãi góc đá QLDAGT, các bài hãc kinh nghiám triển khai các ho¿t đáng quÁ lý giá trỏ trong cỏc DATXD ỗ Viỏt Nam, t ú nhn d¿ng các thuÁn lÿi, khó khăn đái vãi viác triển khai QLDAGT ỗ cỏc d ỏn ny. Trong Bóc 6, LuÁn án đÅ xuÃt giÁi pháp QLDAGT tång quát và cā thể cho các DAĐTXD sā dāng VNN. Để t¿o điÅu kián thuÁn lÿi cho viác áp dāng các giÁi pháp đÅ xuÃt trong các DAĐTXD sā dāng VNN t¿i Viỏt Nam, ỗ Bóc 7, Lun ỏn xut cỏc kiÃn nghá vãi các c¢ quan có liên quan nh°: Quác hái, Chính phă, Bá Xây dąng, các Hiáp hái nghÅ nghiáp, v.v...

<i><b>S¢ đã 1: Trình tą các b°ãc nghiên cąu căa luÁn án. Nguồn: Tác giÁ đÅ xuÃt. </b></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

<i><b>4.2. Phương pháp nghiên cứu của luận án </b></i>

LuÁn án sā dāng ph°¢ng pháp luÁn duy vÁt bián chąng, thÿa nhÁn rằng są tãn t¿i căa mãi są vÁt và hián t°ÿng căa thÃ giãi khách quan trong tr¿ng thái luôn phát triển và xem xét nó trong mái quan há vãi các są vÁt và hián t°ÿng khác.

Các ph°¢ng pháp nghiên cąu sau đ°ÿc sā dāng để thąc hián LuÁn án:

- Ph°¢ng pháp phân lo¿i và há tháng hoá lý thuyÃt, đ°ÿc sā dāng để sÃp xÃp các tài liáu khoa hãc có liên quan đÃn chă đÅ nghiên cąu thành mát há tháng logic chặt chÁ theo tÿng mặt, tÿng đ¢n vá kiÃn thąc, tÿng vÃn đÅ khoa hãc có chung dÃu hiáu bÁn chÃt hoặc cùng h°ãng phát triển, tÿ đó viác tìm hiểu và tång hÿp các vÃn đÅ lý lun c dò dng hÂn; PhÂng phỏp ny c s dāng để triển khai cÁ phÅn nái dung tång quan nghiờn cu, c phn cÂ sỗ lý lun ca Lun án.

- Ph°¢ng pháp chuyên gia, các chuyên gia đ°ÿc tham vÃn nhiÅu vÃn đÅ trong quá trình nghiên cąu, tÿ viác ląa chãn các tÿ khóa để tiÃn hành nghiên cąu tång quan, lÃy ý kiÃn vÅ bÁng hßi, vÅ các đÅ xuÃt giÁi pháp và kiÃn nghá; Chuyên gia đ°ÿc tham vÃn trong quá trình thąc hián luÁn án bao gãm cÁ các nhà khoa hãc, các nhà nghiên cąu và các chuyên gia tham gia các DAĐTXD dân dāng.

- ĐiÅu tra xã hái hãc, phân tích tháng kê mơ tÁ, BÁng hßi điÅu tra xã hái hãc đ°ÿc thiÃt kÃ và sā dāng để khÁo sát thc trng hot ỏng QLDA TXD s dng VNN ỗ Viát Nam d°ãi góc đá QLDAGT. Dă liáu đ°ÿc sā dāng để phân tích thąc tr¿ng đ°ÿc thu thÁp tÿ nhiÅu nguãn khác nhau, tÿ các nguãn dă liáu thą cÃp, thông tin thu thÁp đ°ÿc tÿ mát sá dą án thąc tÃ để bå trÿ và h¿n chÃ các thiên lách có thể có bÃt ngn tÿ ph°¢ng pháp lÃy m¿u thuÁn tián khi triển khai điÅu tra xã hái hãc; Chi tiÃt vÅ viác sā dāng ph°¢ng pháp ny c trỡnh by ỗ ChÂng 3 ca Lun ỏn.

- Ph°¢ng pháp suy luÁn Logic, đ°ÿc sā dāng để hß trÿ viác đÅ xuÃt các giÁi pháp và kiÃn nghá căa LuÁn án.

<b>5. C¡ sở khoa hãc cÿa nghiên cāu </b>

Để triển khai LuÁn án, mát sá c¢ sỗ khoa hóc sau ó c s dng:

- CÂ sỗ lý lun v QLDA TXD, cỏc phÂng thc trin khai dą án, các kỹ thuÁt giá trá, quÁn lý giá trá, cơng cā hß trÿ, lý thut há tháng;

- CÂ sỗ phỏp lý l quy ỏnh ca phỏp luÁt vÅ đÅu t° xây dąng và quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc;

- CÂ sỗ thc tiòn: Cỏc hot ỏng trin khai, quÁn lý triển khai DAĐTXD sā

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

dāng VNN t¿i Viát Nam cùng các ho¿t đáng đánh h°ãng giá trá đã đ°ÿc thąc hián.

Theo quan điểm căa NCS, LuÁn án có mát sá đóng góp mãi chính nh° sau: - Đã xây dąng đ°ÿc cách tiÃp cÁn mãi trong QLDA, đó là quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trỏ, trờn cÂ sỗ k tha v phỏt trin cÂ sỗ lý lun v thc tiòn v qun lý d án đÅu t° xây dąng, kỹ thuÁt giá trá và kỹ thuÁt quÁn lý giá trá. Cách tiÃp cÁn này có thể áp dāng cho các dą án ĐTXD cơng trình dân dāng và cÁ các dą án lo¿i khác. Cách tiÃp cÁn này đ°ÿc làm rõ thông qua khái niám đÅ xuÃt vÅ quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá, năm nguyên tÃc căa quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá

- Đã chß ra đ°ÿc há giá trá tham khÁo cho dą án ĐTXD cơng trình dân dāng, đ°ÿc chia ra hai nhóm là nhóm tiêu chí cát lõi và nhóm tiêu chí bå sung.

- Đã đÅ xuÃt đ°ÿc giÁi pháp vÅ Khung triển khai QLDAGT dąa trên nÅn tÁng BIM trong DAĐTXD, đÅ xuÃt này đ°ÿc xây dąng trên khuôn khå các dą án TXD s dng VNN ỗ Viỏt Nam. Khi ỏp dng vào các dą án lo¿i khác, cÅn phÁi nghiên cąu vÁn dāng cho phù hÿp.

<b>7. Ý nghĩa khoa hãc và ý nghĩa thāc tißn cÿa đề tài </b>

<b>Ý nghĩa khoa hãc: Đã bå sung và tång qt hóa c¢ sỗ lý lun v qun lý d </b>

ỏn v k thut qun lý giỏ trỏ trong DATXD thnh cÂ sỗ lý luÁn vÅ quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trỏ; ó tớch hp v mỗ rỏng cỏc khỏi niỏm có liên quan thành khái niám tồn dián h¢n, đó là quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá; đã làm rõ đ°ÿc khái niám QLDAGT trong ngă cÁnh các DAĐTXD sā dāng VNN t¿i Viát Nam, đãng thåi xây dąng đ°ÿc giÁi pháp để quÁn lý giá trá phù hÿp và tồn dián cho các DAĐTXD cơng trình dân dāng sā dāng VNN t¿i Viát Nam.

<b>Ý nghĩa thāc tißn: Đã làm rõ đ°ÿc thąc tr¿ng viác QLDA ĐTXD s dng </b>

VNN ỗ Viỏt Nam, ỏnh giỏ dói gúc nhìn căa QLDAGT. Đã đÅ xuÃt đ°ÿc giÁi pháp triển khai QLDAGT cho các DAĐTXD cơng trình dân dāng sā dāng VNN t¿i Viát Nam. Đã chß rõ cách thąc thông qua các giÁi pháp và kiÃn nghá để v°ÿt qua các khó khăn, rào cÁn nhằm đÁm bÁo các giÁi pháp đÅ xuÃt có khÁ năng triển khai trong thąc tÃ. Các giÁi pháp đÅ xuÃt có thể tham khÁo để vÁn dāng đái vãi mát sá lo¿i hình dą án đÅu t° xây dąng cơng trình khác.

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

Ngoài phn Mỗ u v Kt lun, Lun ỏn góm bỏn ch°¢ng, gãm:

- Ch°¢ng 1 Tång quan các nghiên cąu có liên quan đÃn quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng đánh h°ãng giá trá;

- Ch°¢ng 2 CÂ sỗ lý lun v qun lý d ỏn đÅu t° xây dąng đánh h°ãng giá trá và khung lý thuyÃt căa luÁn án;

- Ch°¢ng 3 Thąc tr¿ng quÁn lý dą án đÅu t° xây dąng t¿i Viát Nam d°ãi góc đá quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá;

- Ch°¢ng 4 ĐÅ xuÃt giÁi pháp quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá cho các dą án đÅu t° xây dąng sā dāng ván nhà n°ãc t¿i Viát Nam.

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

<b>CH¯¡NG 1. TÞNG QUAN CÁC NGHIÊN CĄU CĨ LIÊN QUAN ắN QUN Lí D N U T XY DNG ịNH </b>

- Nhóm các chă đÅ vÅ QLDA ĐTXD và các nái dung căa QLDA ĐTXD; - Nhóm các chă đÅ liên quan đÃn viác nâng cao/cÁi tiÃn giá trá cho DAĐTXD, gãm các chă đÅ vÅ kỹ thuÁt VE hoặc VM trong DAĐTXD, các đánh h°ãng, công cā, kỹ thuÁt hß trÿ thąc hián, QLDA ĐTXD nh° TVD, xây dąng tinh gãn (Lean Construction 3 LC), Mơ hình hố thơng tin cơng trình (Building Information Modeling - BIM);

- Các ph°¢ng thąc triển khai DAĐTXD khác nhau và tác dāng căa tÿng ph°¢ng thąc trong viác nâng cao/cÁi tiÃn giá trá DAĐTXD.

KÃt quÁ khÁo cąu tång quan cho thÃy, các nghiên cąu có liên quan đÃn vÃn đÅ cÁi tiÃn hoặc nâng cao giá trá DAĐTXD th°ång đ°ÿc thąc hián cho DATXD núi chung (ỗ nóc ngoi l d ỏn xây dąng nói chung), khơng có các nghiên cứu riêng

<i><b>cho từ khoá quản lý dự án định hướng giá trị cho các dự án sử dụng vốn nhà nước hoặc các dự án sử dụng vốn đầu tư công (ỗ nóc ngoi l d ỏn s dng vỏn cụng). </b></i>

PhÅn tiÃp theo sÁ trình bày kÃt quÁ nghiên cąu tång quan các nghiên cąu trong và ngoài n°ãc theo các chă đÅ chính nói trên. KÃt q cho thÃy, v cỏc vn ó phỏt hiỏn ỗ trờn, cỏc nghiên cąu ngồi n°ãc phong phú h¢n nghiên cąu trong n°ãc, do đó, Ln án sÁ trình bày tång quan các nghiên cąu ngoài n°ãc tr°ãc.

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

<b>1.2. Tổng quan các nghiên cāu ngồi n°ãc có liên quan đến chÿ đề nghiên cāu </b>

Do sá l°ÿng nghiên cu c thc hiỏn bỗi cỏc tỏc gi nóc ngoi vÅ các chă đÅ trên khá nhiÅu. Nh° mát tình tr¿ng phå biÃn, các kÃt quÁ nghiên cąu tÿ trong các luÁn án tiÃn sĩ, luÁn văn th¿c sĩ cũng th°ång đ°ÿc công bá là các bài báo khoa hãc, sách chuyên khÁo, v.v&, nên LuÁn án không tách riêng các lo¿i nghiên cąu trên thành các māc riêng, mà chß xem xét theo các chă đÅ nghiên cąu nh° đã chß ra.

<i><b>1.2.1. Nghiên cứu ngồi nước về quản lý dự án đầu tư xây dựng </b></i>

Do chă đÅ quÁn lý DAĐTXD (trong tiÃng Anh, thuÁt ngă <Construction projects= 3 nghĩa là dą án xây dąng, đ°ÿc sā dāng phå biÃn vãi ý nghĩa là các DAĐTXD nh° khái niám đ°ÿc dựng ỗ Viỏt Nam) l mỏt ch c quan tâm tÿ lâu, bÃt đÅu tÿ nhiÅu thÁp kỷ tr°ãc, vì thÃ, nhăng nghiên cąu vÅ nái dung c¢ bÁn ca QLDA xõy dng gn õy ỗ nóc ngoi khỏ ớt bỗi l cỏc vn cÂ bn hu ht đã đ°ÿc tích hÿp vào các tài liáu h°ãng d¿n chuyên môn và sách vÅ QLDA xây dąng. Các nghiên cąu đ°ÿc xuÃt bÁn gÅn đây thiên h°ãng nhiÅu h¢n vÅ nghiên cąu chuyên sâu vào mát sá khía c¿nh trong QLDA xây dąng.

Có nhiÅu <CÇm nang kiÃn thąc c¢ bÁn= vÅ QLDA (dą án nói chung) đ°ÿc phát hnh bỗi cỏc hiỏp hỏi ngh v QLDA trờn th giãi, tuy nhiên, chß có Vián Qn lý dą án (PMI) có thêm phiên bÁn dành riêng cho mát sá lo¿i dą án cā thể, nh° dą án căa Chính phă, hay dą án xây dąng. Mát tài liáu đ°ÿc phå biÃn ráng rãi là CÇm nang các kiÃn thąc c¢ bÁn vÅ quÁn lý dą án căa PMI là <A Guide to The Project Management Body of Knowledge 3 viÃt tÃt là PMBOK=, tuy đ°ÿc xuÃt bÁn d°ãi d¿ng mát tiêu chuÇn thąc hành, nh°ng bÁn chÃt cũng là mát sÁn phÇm nghiên cąu căa nhiÅu ng°åi làm nghÅ, nhiÅu hãc giÁ trên thÃ giãi, đ°ÿc soát xét và cÁp nhÁt liên tāc. Há tháng QLDA theo chuÇn mąc này đ°ÿc xây dąng dąa trên thành phÅn: Các lĩnh vąc kiÃn thąc QLDA, các nhóm q trình QLDA; các vÃn đÅ trên đ°ÿc xem xét trong môi tr°ång căa dą án cùng vãi vai trò căa giám đác QLDA. Các lĩnh vąc kiÃn thąc c¢ bÁn vÅ QLDA, bao gãm: QuÁn lý tích hÿp (hay quÁn lý tång thể), quÁn lý ph¿m vi, quÁn lý tiÃn đá, quÁn lý chi phí, quÁn lý chÃt l°ÿng, quÁn lý nguãn nhân ląc, quÁn lý giao tiÃp, quÁn lý răi ro, quÁn lý mua sÃm, và quÁn lý các bên hău quan dą án [166]. Các quá trình cÅn thąc hián để áp dāng các lĩnh vąc kiÃn thąc nói trên vào dą án đ°ÿc phân lo¿i thành 05 nhóm: (1) Nhóm q trình thiÃt lÁp dą án; (2) Nhóm q trình ho¿ch đánh dą án; (3) Nhóm q trình thąc hián; (4) Nhóm q trình theo dõi và kiểm

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

sốt; (5) Nhóm q trình kÃt thúc. Trong mßi nhóm đÅu gãm nhiÅu q trình thąc hián, mßi q trình thể hián rõ đÅu vào, đÅu ra, cơng cā, kỹ thuÁt sā dāng cho quá trình [166]. Đái vãi dą án xây dąng, có thêm 02 lĩnh vąc kiÃn thąc c¢ bÁn năa, đó là qn lý vÅ sąc kho¿, an tồn, an ninh, mơi tr°ång dą án và qn lý tài chính [164]. Ngồi ra, các dą án xây dąng cÅn chú trãng các tiÃn bá khoa hãc kỹ tht nh° cơng nghá mãi, mơ hình BIM, các công nghá thi công hián đ¿i, các kỹ thuÁt quÁn lý mãi xuÃt hián nh° ph°¢ng pháp triển khai dą án IPD, xây dąng tinh gãn (LC). Các vÃn đÅ xã hái cÅn đ°ÿc quan tâm, nh°: Tính bÅn văng và trách nhiám xã hái, nhân ląc lành nghÅ, suy thối tồn cÅu và khu vąc, thá tr°ång tồn cÅu và các dą án t°¢ng lai, đ¿o đąc nghÅ nghiáp [164]. Các nái dung căa cÇm nang nói trên đánh h°ãng cho nhiÅu nghiên cąu vÅ QLDA ĐTXD, đ°ÿc chÃp nhÁn và áp dāng ráng rãi trong thąc tißn cũng nh° các nghiên cąu, các sách giáo khoa và ti liỏu hn lõm v QLDA TXD ỗ nóc ngoi v c ỗ Viỏt Nam [119].

Mỏt nỏi dung đ°ÿc đÅ cÁp th°ång xuyên trong các nghiên cąu vÅ QLDA ĐTXD đó là tiêu chí đánh giá są thành công căa dą án [144, 171, 175, 188]. Có 03 tiêu chí phå biÃn, đó là: Hồn thành trong thåi gian cho phép, thąc hián trong ph¿m vi ngân sách đ°ÿc duyát và đ°ÿc thąc hián phù hÿp vãi quy cách đã đánh [119]. Ba nhân tá chính đóng góp vào są thành cơng căa dą án, bao gãm tiÃn đá khÁ thi, ván và nguãn ląc phù hÿp và các māc đích/māc tiêu rõ ràng [119]. æ mát nghiên cąu khác, có 05 nhóm nhân tá nh hỗng n s thnh cụng ca d ỏn c chß ra, đó là: (1) Các hành đáng QLDA; (2) Các thă tāc căa dą án; (3) Các nhân tá vÅ con ng°åi; (4) Các nhân tá căa chính dą án (Chăng lo¿i, quy mơ cơng trình, ngn ván, đá phąc t¿p, v.v&); (5) Mơi tr°ång bên ngồi dą án nh° các nhân tá chính trá, kinh tÃ, cơng nghá, kỹ tht, lt lá và mơi tr°ång [173].

Vai trị và năng ląc căa nhà QLDA hay giám đác QLDA (Project manager - GĐQLDA) cũng là vÃn đÅ đ°ÿc quan tâm. Theo Del Pico [108], vai trò hoặc nhiám vā chính căa mát GĐQLDA là ho¿ch đánh, giám sát và kim soỏt. Tuy nhiờn, nhiu tỏc gi mỗ rỏng hÂn các vai trị/nhiám vā này, địi hßi GĐQLDA có nÅn tÁng tát h¢n vÅ qn lý và lãnh đ¿o, địi hßi đ°ÿc trang bá thêm các kỹ năng vÅ quÁn trá, chą khơng chß là các chun gia kỹ tht đ¢n thuÅn [173]. Giám đác QLDA căa mát dą án xây dąng lãn phÁi có kiÃn thąc c¢ bÁn vÅ QLDA, hiểu rõ các giai đo¿n căa dą án, không chß trong giai đo¿n lÁp kÃ ho¿ch và phê duyát DA mà còn phÁi quán xuyÃn giai đo¿n

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

thąc hián thi cơng các cơng trình xây dąng [179]. Nhiám vā căa GĐQLDA trong dą án xây dąng khơng chß giãi h¿n trong viác lÁp kÃ ho¿ch, giám sát và kiểm soát mà hã cũng đ°ÿc yêu cÅu thành lÁp và lãnh đ¿o đái dą án [173].

Ngồi vá trí GĐQLDA, vÃn đÅ tå chąc QLDA cũng là vÃn đÅ đ°ÿc coi trãng trong các nghiên cąu. Anthony Walker [95] đÅ cÁp đÃn mái quan há t°¢ng hò gia cỏc quỏ trỡnh ca DATXD v cÂ cu tå chąc QLDA, đây cũng là mát chă đÅ đ°ÿc nhiÅu nghiên cąu quan tâm [127, 146, 158, 183].

Các nái dung tiÃp theo đ°ÿc nghiên cąu khá nhiÅu đái vãi dą án xây dąng, bao gãm lÁp kÃ ho¿ch và quÁn lý tiÃn đá [113, 127, 158, 162, 174, 183], quÁn lý chi phí [127, 174], quÁn lý tài chính dą án [127, 158, 174]; và tích hÿp giăa quÁn lý tiÃn đá và quÁn lý chi phí [108, 113, 183], gãm cÁ các công cā, nh° công cā quÁn lý giá trá thu đ°ÿc (Earned Value Management) [101, 148, 185]; quÁn lý chÃt l°ÿng [113, 127, 146, 158, 183]; quÁn lý nguãn ląc [113, 158, 162, 174, 183]; quÁn lý răi ro trong dą án xây dąng [113, 127, 158, 176, 183]; quÁn lý mua sÃm [113, 127, 162, 183]; an tồn lao đáng và vá sinh mơi tr°ång [127, 146, 158]; và gÅn đây xuÃt hián mát sá nghiên cąu vÅ quÁn lý các bên hău quan dą án [95, 127, 154, 187]; quÁn lý giao tiÃp [127, 158]; quÁn lý ph¿m vi dą án [101, 113, 127, 148, 154, 155, 162, 174, 176, 183, 185, 187] và quÁn lý chiÃn l°ÿc dą án [183]. Các nghiên cu ny cng ó chò ra cỏc vn cÂ bÁn mà các DAĐTXD đã gặp phÁi, đãng thåi đ°a ra giÁi pháp để ng°åi làm công tác QLDA xây dąng có thể áp dāng để quÁn lý các dą án.

Tuy nhiên, có mát điểm chung giăa các nghiên cąu là các vÃn đÅ đ°ÿc xem xét chß nhằm māc đích đÁm bÁo dą án đ¿t đ°ÿc các māc tiêu đặt ra ngay tÿ ban đÅu (Dą án đ°ÿc coi là thành cơng), hoặc qn lý viác điÅu chßnh dą án do các nguyên nhân chă quan và khách quan, chą khơng nhằm māc đích cÁi tiÃn/nâng cao giá trá DAĐTXD trong q trình triển khai. Đây có thể coi là mát điểm có thể cÁi tiÃn căa các nghiên cąu vÅ QLDA xây dąng hián nay.

<i><b>1.2.2. Nghiên cứu ngoài nước về nâng cao/cải tiến giá trị dự án đầu tư xây dựng </b></i>

Các nghiên cąu vÅ chă đÅ liên quan đÃn viác nâng cao/cÁi tiÃn giá trá cho DAĐTXD mãi xuÃt hián mát sá năm gÅn đây, bå sung cho các nghiên cąu vÅ QLDA xây dąng hián nay. Nh° kÃt quÁ khÁo sát s¢ bá, các chă đÅ nghiên cąu bao gãm các chă đÅ vÅ kỹ thuÁt VE, VM hoặc kỹ thuÁt phân tích giá trá (Value Analysis - VA), các đánh h°ãng, cơng cā hß trÿ thąc hián QLDA ĐTXD nh° TVD, LC và BIM có

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

tác dāng góp phÅn nâng cao/cÁi tiÃn giá trá cho DAĐTXD.

Giá trá DAĐTXD là vÃn đÅ quan trãng đái vãi ho¿t đáng QLDA. VÃn đÅ nâng cao giá trá dą án hián nay th°ång đ°ÿc quan niám liên quan đÃn hiáu q thąc hián dą án, khi đ°a cơng trình vào khai thác, sā dāng và th°ång chß đ°ÿc thąc hián trong giai đo¿n lÁp kÃ ho¿ch, lÁp dą án, khi ng°åi lÁp dą án đ°a ra các ph°¢ng án khác nhau và ng°åi QĐĐT chãn ph°¢ng án hiáu quÁ h¢n. Tuy nhiên, gÅn đây xuÃt hián các tr°ång phái mãi chú trãng viác tìm ra các giÁi pháp nâng cao giá trá trong q trình thąc hián dą án thơng qua viác thąc hián các kỹ thuÁt VM, VE, v.v&, theo cỏc cỏch gói ỗ cỏc quỏc gia khỏc nhau [139].

KÃt quÁ khÁo sát các nghiên cąu cho thÃy VM, VE là kỹ thuÁt quÁn lý để đÁm bÁo đ¿t đ°ÿc các chąc năng thiÃt yÃu căa sÁn phÇm, dách vā hoặc dą án vãi chi phí thÃp nhÃt. Các kỹ thuÁt này đ°ÿc thąc hián ráng rãi trong ngành xây dąng, vãi māc đích t¿o ra các ý tỗng v gii phỏp sỏng to nõng cao giỏ trá dą án [139]. Đây là mát công cā đ°ÿc sā dāng nhằm đánh giá tÃt cÁ các ph°¢ng án phù hÿp cho viác thiÃt kÃ và xây dąng mát dą án để giúp dą án đ¿t đ°ÿc <Giá trá tát nhÃt= cho khách hàng [153]. Công cā này tÁp trung vào giá trá nhiÅu h¢n là vào chi phí, giúp DA đ¿t đ°ÿc są cân bằng tái °u giăa thåi gian, chi phí và chÃt l°ÿng [139], chą khơng phÁi là viác giÁm chi phí cho dą án [153]. Kỹ thuÁt này đã đ°ÿc nhiÅu nhà thÅu phát triển thành mát dách vā gia tăng cho CĐT [153], chúng cũng t¿o tái đa hố giá trá cơng năng căa mỏt d ỏn bng cỏch QLDA t ý tỗng n đ°a cơng trình vào sā dāng nhå viác đánh giá tÃt cÁ các quyÃt đánh dąa trên mát há tháng giá trá đã đ°ÿc khách hàng xác đánh rõ [139].

Ph°¢ng pháp luÁn căa VM là sā dāng mát đái ngũ chuyên gia, vÁn dāng các kỹ thuÁt sáng t¿o, kÃt hÿp vãi các thơng tin cÁp nhÁt vÅ khía c¿nh căa các công nghá và vÁt liáu xây dąng, tiÃn hành phân tích chąc năng căa há tháng xem các thành phÅn căa dą án phÁi đóng góp gì vào viác đ¿t đ°ÿc các māc tiêu. Nhå viác phân tích chąc năng, có thể nhÁn d¿ng các lãng phí, các chi phí bá lặp l¿i và các chi phí không cÅn thiÃt, cũng nh° các giÁi pháp thay thÃ, tÿ đó đ°a đÃn c¢ hái cÁi tiÃn giá trá dą án [111]. Trong xây dąng, VM chú trãng h¢n đÃn các khía c¿nh là ho¿t đáng nhóm căa các chuyên gia mát cách chă đáng và sáng t¿o, làm rõ há tháng giá trá căa khách hàng, ho¿t đáng đánh h°ãng chąc năng căa dą án và đ°ÿc áp dāng nhiÅu trong các giai đo¿n căa quá trình xây dąng [139].

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

Các nghiên cąu gÅn đây còn đÅ cÁp đÃn viác thiÃt lÁp mát há tháng quÁn lý tri thąc để cÁi thián viác sā dāng VM [190]. Há tháng quÁn lý tri thąc đ°ÿc thiÃt lÁp để hß trÿ q trình sáng t¿o ra kin thc, mó hoỏ v lu tr cỏc ý tỗng tÿ các ho¿t đáng quÁn lý giá trá, viác thąc hián cơng cā giá trá tr°ãc đó và chia s¿ các thơng tin có giá trá cho các dą án sau [190]. Chă đÅ nâng cao tiÃp theo vÅ vÃn đÅ này là vÁn dāng kỹ thuÁt, công cā này để đÁm bÁo đánh h°ãng xây dąng bÅn văng [160], vãi ám chß są bÅn văng cũng là mát biểu hián căa giá trá DAĐTXD.

ThiÃt kÃ đánh h°ãng giá trá māc tiêu là mát chă đÅ khá đ°ÿc quan tâm trong các DAĐTXD. Nguãn gác căa nó là tÿ kỹ thuÁt Chi phí māc tiêu đã đ°ÿc sā dāng trong ngành sÁn xuÃt trong nhiÅu thÁp kỷ để dą đốn chi phí trong q trình phát triển sÁn phÇm mãi [192]. Khi áp dāng vào ngành xây dąng, nó đ°ÿc gãi là ThiÃt kÃ đánh h°ãng giá trá māc tiêu, vãi ám chß ngành xây dąng khơng chß quan tâm đÃn chi phí, mà coi viác t¿o ra giá trá cho khách hàng là tái quan trãng [110]. NhiÅu nghiên cąu chß ra hiáu q tiÃt kiám chi phí so vãi thá tr°ång khi áp dāng kỹ thuÁt này m khụng nh hỗng n tin ỏ hoc cht lng cơng trình [110, 112, 192]. Các nghiên cąu gÅn đây vÅ TVD đã chß ra cách tích hÿp TVD vào ph°¢ng thąc IPD [136], sā dāng Mơ hình BIM làm công cā [136, 157, 163]. Mát sá nghiên cąu khác bÃt đÅu đÅ cÁp đÃn viác đÁm bÁo xây dąng bÅn văng trong thiÃt kÃ, cā thể là tìm cách tích hÿp viác đánh giá vịng đåi dą án và TVD để cÁi thián hiáu suÃt sā dāng năng l°ÿng [168, 169], phù hÿp vãi są phát triển căa ngành xây dąng hián nay.

Mơ hình hố thơng tin cơng trình là mát xu thÃ mãi. Mơ hình BIM cung cÃp thông tin chi tiÃt và công cā để nhăng ng°åi tham gia vào DAĐTXD có thể ho¿ch đánh, thiÃt kÃ, thi cơng xây dąng và qn lý cơng trình có hiáu q [96]. BIM đ°ÿc coi là mát cơng cā hß trÿ QLDA xây dąng có hiáu q [128, 130], ngồi viác hß trÿ các bên để thąc hián các ho¿t đáng xây dąng đ°ÿc thuÁn tián h¢n [114]. Tÿ các nghiên cąu vÅ các rào cÁn và giÁi pháp áp dāng BIM [145], lá trình đ°a BIM vào ngành xây dąng [140], v.v..., xu thÃ nghiên cąu BIM đã dÅn chuyển sang các nghiên cąu vÅ các ąng dāng BIM cā thể, ví dā nh° mơ hình thąc hián BIM trong dą án [137], áp dāng BIM cho quÁn lý tiÃn đá [116, 135, 147], quÁn lý chi phí [116, 178], quÁn lý chÃt l°ÿng [105, 161], quÁn lý răi ro [193], quÁn lý an toàn lao đáng [142, 189], cho thiÃt kÃ cơng trình xanh, xây dąng bÅn văng [143], v.v... Tuy nhiên, gÅn đây các nghiên cąu đÅu chß ra tác dāng rÃt lãn căa mơ hình BIM trong viác phái hÿp giăa các

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

bên tham gia thąc hián dą án [98, 125, 177]. Ngồi viác t¿o ra mát mơi tr°ång chung để các bên tham gia thąc hián dą án phái hp vói nhau tỏt hÂn, BIM cũn thỳc ầy viỏc chia s¿ tri thąc giăa các bên, đặc biát t¿o điÅu kián tát cho viác thąc hián ph°¢ng thąc IPD [100, 122, 123, 156]. Tÿ đó, các c¢ hái mang li giỏ trỏ cao hÂn cho d ỏn c mỗ ra.

Lý thuyÃt tinh gãn cũng là vÃn đÅ mãi trong dą án xây dąng, đ°ÿc ąng dāng cho cÁ sÁn xuÃt xây dąng gãi là xây dąng tinh gãn (LC) và quÁn lý dą án tinh gãn [118]. Các khái niám và ph°¢ng pháp tinh gãn đ°ÿc rút ra tÿ Há tháng phát triển sÁn phÇm căa Toyota, đặc biát là chi phí māc tiêu và thiÃt kÃ dąa trờn bỏ sn phầm ó c iu chònh s dāng trong ngành xây dąng và đ°ÿc tích hÿp vãi mơ hình máy tính và hình thąc hÿp đãng quan há (Relational Contract 3 RC) [97]. Các giÁi pháp cho quÁn lý thiÃt kÃ tinh gãn, thiÃt kÃ māc tiêu, Há tháng lÁp kÃ ho¿ch cuái cùng (Last Planner System) và các cơng cā đo l°ång q trình là các nái dung cÅn thiÃt để triển khai dą án tinh gãn [118]. Các nghiên cąu chß ra, để thąc hián đ°ÿc Triển khai dą án tinh gãn, cÅn có nguãn ląc phù hÿp đ°ÿc đào t¿o, đ°ÿc huÃn luyán theo công viác và phÁi thay đåi tå chąc cho phù hÿp vãi tinh thÅn <Tinh gãn= [118]. Triển khai dą án tinh gãn sÁ lo¿i bß đ°ÿc các cơng đo¿n thÿa, tÿ đó t¿o ra khÁ năng tiÃt kiám chi phí cho dą án, góp phÅn nâng cao giá trá cho dą án.

Có thể nói, các cơng cā, kỹ thuÁt đ°ÿc đÅ cÁp trong māc này, nÃu đ°ÿc sā dāng phù hÿp, có thể góp phÅn nâng cao giá trá cho dą án xây dąng và đem l¿i giá trỏ d ỏn xõy dng ỗ nhiu gúc ỏ khỏc nhau.

<i><b>1.2.3. Nghiên cứu ngoài nước về phương thức triển khai dự án đầu tư xây dựng </b></i>

Song song vãi các nghiên cąu vÅ QLDA xây dąng, các nghiên cąu vÅ ph°¢ng thąc triển khai DAĐTXD cũng đ°ÿc quan tâm trong các nghiên cąu tr°ãc đây. Các ph°¢ng thąc triển khai dą án (cịn gãi là các ph°¢ng thąc thąc hián dą án), đ°ÿc hiểu là cách thąc CĐT tå chąc triển khai các ho¿t đáng căa dą án, tÿ huy đáng ván, thąc hián các ho¿t đáng xây dąng, cũng nh° các ho¿t đáng khác, trong đó chă yÃu là các ho¿t đáng thiÃt kÃ và thi công xây dąng [97, 99, 118].

HÅu hÃt các nghiên cąu đÅu chia ra 02 nhóm: Ph°¢ng thąc trun tháng và các ph°¢ng thąc phi truyÅn tháng (các ph°¢ng thąc hián đ¿i). Ph°¢ng thąc truyÅn tháng là ph°¢ng thąc ThiÃt kÃ - ĐÃu thÅu 3 Xây dąng (DBB) [97, 99, 118]. Cũng có nhiÅu quan điểm ch°a t°¢ng đãng vÅ các ph°¢ng thąc phi trun tháng. Có nghiên

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

cąu cho rằng, các ph°¢ng thąc triển khai dą án phi truyÅn tháng bao gãm ThiÃt kÃ - Xây dng, Chỡa khoỏ trao tay; Xõy dng 3 Sỗ hu 3 VÁn hành 3 Chuyển giao, v.v& [99]. Są khác biát giăa ph°¢ng thąc truyÅn tháng và các ph°¢ng thąc phi truyÅn tháng đ°ÿc thể hián trong Phā lāc 02 (Trang PL4).

Cách phân lo¿i theo cách tiÃp cÁn mà F. Lawrence Bennett [99] đã tång hÿp l¿i ch°a hoàn tồn hÿp lý vÅ mặt nái hàm căa các ph°¢ng thąc. Ví dā, các ph°¢ng thąc Qn lý xây dąng và QuÁn lý dą án chú trãng nhiÅu đÃn viác qn lý thąc hián, chą khơng phÁi là chính bÁn thân cách thąc thąc hián dą án. Do đó, có nhăng nghiên cąu có cách phân lo¿i khác, l¿i đÅ cÁp đÃn các ph°¢ng thąc triển khai dą án là: ThiÃt kÃ - ĐÃu thÅu - Xây dąng, ThiÃt kÃ - Xây dąng, EPC, ThiÃt kÃ - QuÁn lý xây dąng, ThiÃt kÃ - T° vÃn quÁn lý xây dąng, v.v& [118].

GÅn đây, xuÃt hián ph°¢ng thąc triển khai dą án mãi, ph°¢ng thąc Triển khai dą án tích hÿp, viác thąc hián ph°¢ng thąc này có khá nhiÅu thách thąc. Mát sá thách thąc phát hián đ°ÿc ç Malaysia đ°ÿc chß ra thc các nhóm: Các vÃn đÅ tå chąc nhân są thay đåi tâm lý; Ánh hỗng t cỏch lm truyn thỏng; cỏc vn ti chính (chia s¿ lÿi ích, răi ro) giăa các bên tham gia; các vÃn đÅ pháp lý không cho phép nhà thÅu tham dą vào dą án sãm h¢n; các vÃn đÅ kỹ tht (cơng nghá thơng tin) hß trÿ các bên tham gia mát cách thuÁn tián, káp thåi, v.v... [194]. Đây là các vÃn đÅ khá phå biÃn ç các quác gia khác, trç thành rào cÁn cho viác áp dāng ráng rãi IPD [122, 123].

Để có c¢ chÃ cho các ph°¢ng thąc triển khai dą án tiÃn hành đ°ÿc, CĐT ký kÃt hÿp đãng vãi các nhà thÅu thiÃt kÃ, nhà thÅu thi công, t° vÃn QLDA, qn lý xây dąng, v.v... Tÿ đó hình thành nên các lo¿i hÿp đãng xây dąng khác nhau. NhiÅu nghiên cąu chß rõ vai trị quan trãng căa hÿp đãng trong viác đÁm bÁo są thành công căa các ph°¢ng thąc triển khai dą án. Có mát sá lo¿i hÿp đãng đi theo mát sá ph°¢ng thąc triển khai dą án, cā thể, vãi ph°¢ng thąc QuÁn lý xây dąng chÃp nhÁn răi ro, hÿp đãng cÅn đ°ÿc sā dāng là hÿp đãng Giá đÁm bÁo tái đa (Guaranteed Maximum Price) [104, 134]. Hÿp đãng này là mát lo¿i hp óng cú cÂ ch khuyn khớch, thỗng cho nh thÅu toàn bá hoặc mát phÅn các khoÁn tiÃt kiám nào có đ°ÿc so vãi giá tái đa đ°ÿc đÁm bÁo và có c¢ chÃ ph¿t nhà thÅu khi chi phí hÿp đãng bá v°ÿt do są quÁn lý sai lÅm hoặc s¢ xuÃt căa nhà thÅu (th°ång nhà thÅu phÁi cháu tồn bá chi phí v°ÿt lên) [99, 104].

Đái vãi ph°¢ng thąc IPD, lo¿i hÿp đãng phù hÿp đ°ÿc các nghiên cąu chß ra

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

là hÿp đãng quan há [124, 129]. Hÿp đãng quan há đ°ÿc phân biát vãi lo¿i hÿp đãng thông th°ång (th°ång gãi là hÿp đãng giao dách 3 Transactional Contract) ç mát sá đặc tr°ng, nh°: Cách thąc bù đÃp/chia s¿ lÿi nhuÁn, są tham gia sãm h¢n căa các nhà thÅu, c¢ chÃ hÿp tác thay cho c¿nh tranh giăa các bên [181].

Dù quan tâm đÃn các khía c¿nh khác nhau căa các ph°¢ng thąc triển khai dą ỏn, nhng cỏc nghiờn cu c kho cu ỗ trờn đÅu cho thÃy, để t¿o điÅu kián thuÁn lÿi cho viác nâng cao giá trá căa DAĐTXD thì các ph°¢ng thąc triển khai dą án có są tham gia sãm căa nhà thÅu và căa chun gia chąng tß có nhiÅu °u điểm [93]. Mặt khác, viác sā dāng các lo¿i hÿp đãng phù hÿp [124, 129] và t¿o c¢ chÃ quÁn lý tri thąc [115, 190] sÁ là nÅn tng cÂ bn hò tr, thỳc ầy hot ỏng nõng cao giá trá.

<b>1.3. Tổng quan các nghiên cāu trong n°ãc có liên quan đến chÿ đề nghiên cāu </b>

<i><b>1.3.1. Nghiên cứu trong nước về quản lý dự án đầu tư xây dựng </b></i>

Các nghiên cąu thuác nhóm này bao gãm các nghiên cąu vÅ vÃn đÅ quÁn lý DAĐTXD mát cách tång quát và các nghiên cąu vÅ các nái dung căa quÁn lý DAĐTXD nh°: QuÁn lý chi phí; quÁn lý chÃt l°ÿng; quÁn lý tiÃn đá; quÁn lý răi ro; quÁn lý an tồn lao đáng và vá sinh mơi tr°ång, v.v.&

Chă đÅ quÁn lý DAĐTXD (bao gãm cÁ các chă đÅ nhß căa nái dung quÁn lý DAĐTXD nh° quÁn lý chi phí, quÁn lý tiÃn đá, quÁn lý chÃt l°ÿng, quÁn lý hÿp đãng, quÁn lý răi ro,&) là các chă đÅ đ°ÿc quan tâm nghiên cąu đái vãi NCS các ngnh qun lý xõy dng ỗ cỏc cÂ sỗ o to sau i hóc ỗ Viỏt Nam. Kho cu cỏc luÁn án tiÃn sĩ mãi công bá tÿ năm 2008 đÃn nay, có mát sá luÁn án nåi bÁt vÅ chă đÅ đang xem xét d°ãi đây.

Nghiên cąu này đã há tháng hoá và bå sung lý luÁn vÅ quÁn lý DAĐTXD, đi sâu vào nái dung nâng cao chÃt l°ÿng quÁn lý các DAĐTXD sā dāng VNN. Tác giÁ đã luÁn giÁi rõ nái hàm các khái niám: (1) ChÃt l°ÿng dą án đÅu t° xây dąng cơng trình; (2) ChÃt l°ÿng quÁn lý dą án đÅu t° xây dng cụng trỡnh, lm cÂ sỗ lý lun cho nhng phân tích, đánh giá chÃt l°ÿng quÁn lý DAĐTXD căa CĐT trên thąc tÃ. LuÁn án đã có đóng góp trong viác đÅ xuÃt hai nhóm giÁi pháp khoa hãc để nâng cao chÃt

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

l°ÿng công tác quÁn lý DAĐTXD sā dāng VNN, trong đó có giÁi pháp đái vãi CĐT là giÁi pháp: Nâng cao năng ląc quÁn lý DAĐTXD, bao gãm nhiÅu giÁi pháp nhß. Thąc tÃ cho thÃy, nÃu nâng cao chÃt l°ÿng DAĐTXD, giá trá dą án sÁ tăng lên. Do đó, các giÁi pháp tác giÁ đÅ xuÃt cũng sÁ gián tiÃp góp phÅn nâng cao giá trá DAĐTXD. KÃt quÁ nghiên cąu cũng chß ra rằng, viác nâng cao năng ląc quÁn lý DAĐTXD vÅ khía c¿nh con ng°åi phÁi thąc hián thơng qua đào t¿o (tą đào t¿o và đ°ÿc đào t¿o) để bå sung kiÃn thąc cho nhăng ng°åi làm công tác QLDA, thông qua viác trang bá cho hã các công cā QLDA phù hÿp.

LuÁn án đã phân biát giăa quÁn lý chi phí và kiểm sốt chi phí trong viác QLDA ĐTXD, vai trị căa c¢ quan quÁn lý nhà n°ãc (QLNN) và CĐT trong qn lý và kiểm sốt chi phí ĐTXD. Khái niám <kiểm sốt chi phí=, Ln án đÅ xt là nhằm māc đích <đÁm bÁo māc tiêu chi phí ĐTXD cơng trình nằm trong tång mąc đÅu t° đ°ÿc duyát= cho thÃy viác kiểm sốt chi phí có liên há chặt chÁ vãi vÃn đÅ nâng cao giá trá căa dą án, nhiÅu ho¿t đáng kiểm sốt chi phí sÁ đóng góp vào viác làm tăng giá trá căa dą án (mang l¿i kÃt q tát h¢n hoặc lÿi ích nhiÅu h¢n nh°ng khơng làm tăng chi phí) dù Ln án khơng trąc tiÃp chß ra vÃn đÅ này. Ln án đã đÅ xt 07 quy trình kiểm sốt chi phí ç các giai đo¿n khác nhau, trong các giai đo¿n: Xác đánh tång mąc đÅu t° (01 quy trình), xác đánh dą tốn xây dąng cơng trình (01 quy trình), xác đánh dą tốn gói thÅu (giá gói thÅu), giá trúng thÅu và xác đánh giá hÿp đãng (03 quy trình), giai đo¿n thi cơng xây dąng (01 quy trình), và giai đo¿n kÃt thúc xây dąng đ°a cơng trình vào khai thác sā dāng (01 quy trình). Tÿ ý tỗng ny, cú th thy vn giỏ trỏ ca DATXD cng cn c xem xột, kim soỏt ỗ nhng thåi điểm khác nhau, giai đo¿n khác nhau căa quá trình ĐTXD. Tuy nhiên, Ln án khơng thể hián rõ, khụng bn lun v ý tỗng trờn do Lun ỏn khơng đ°ÿc thąc hián nhằm māc đích giÁi qut vÃn đÅ <quÁn lý dą án đánh h°ãng giá trá trong các dą án đÅu t° xây dąng=.

LuÁn án đã góp phÅn khẳng đánh thąc tÃ, tiÃn đá thi công phā thuác rÃt nhiÅu

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

vào các yÃu tá bÃt đánh; đã chß ra mát sá yÃu tá bÃt đánh trong lĩnh vąc thi cơng cơng trình, qua đó đánh giá viác tác đáng căa các yÃu tá này đÃn quá trình thąc hián tiÃn đá. Ln án đÅ xt ph°¢ng pháp xác đánh tiÃn đá thi cơng có tính đÃn tác đáng căa các yÃu tá bÃt đánh bằng ph°¢ng pháp dą báo xác suÃt Kalman, để giúp các đ¢n vá tham gia QLDA lÁp đ°ÿc tiÃn đá thi công có khÁ năng đ°ÿc đÁm bÁo thąc hián cao h¢n. Nghiên cąu này không đÅ cÁp đÃn vÃn đÅ nâng cao giá trá DAĐTXD, tuy nhiên gián tiÃp cho thÃy, viác QLDA cÅn có nhăng cơng cā tốn hãc nhÃt đánh để nâng cao khÁ năng thành công căa dą án, qua đó, giúp dą án đ¿t đ°ÿc māc tiêu.

<i>(4) Luận án Tiến sĩ Kỹ thuật < Nghiên cứu và phân tích các yếu tố rủi ro trong giai đoạn thi công của dự án đầu tư xây dựng= của tác giả Đỗ Thị Mỹ Dung, bảo vệ tại Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội năm 2017 [35] </i>

LuÁn án tÁp trung vào phân tích các răi ro kỹ thuÁt trong thi công cãc Barret t¿i Thành phá Hã Chí Minh, tÿ đó chß ra mái liên há có thể biểu dißn bằng hàm hãi quy giăa răi ro cho cơng tác này vãi chi phí và thåi gian thi công. KÃt quÁ LuÁn án khẳng đánh: Để tránh đ°ÿc răi ro gây kéo dài thåi gian thi cơng và/hoặc làm tăng chi phí thi cơng, cÅn qn lý các răi ro kỹ thuÁt này mát cách khoa hãc thơng qua các q trình nhÁn d¿ng, phân tích răi ro, phòng ngÿa và khÃc phāc răi ro. Tuy LuÁn án không sā dāng thuÁt ngă <giá trá dą án đÅu t° xây dąng=, nh°ng kÃt quÁ căa nghiên cąu cho thÃy, viác ngăn ngÿa, giÁm nhẹ hoặc tránh né răi ro cũng là các bián pháp giúp nâng cao giá trá căa DAĐTXD. LuÁn án chß ra, viác quÁn lý răi ro cÅn sā dāng ph°¢ng pháp chuyên gia để thu thÁp sá liáu vÅ phÅn trăm xÁy ra są cá khi thi công cãc Barret vãi điÅu kián đáa chÃt khu vąc dą án và mąc đá nh hỗng n chi phớ, thồi gian thi cụng. Lun án đã gián tiÃp góp phÅn khẳng đánh tÅm quan trãng căa viác sā dāng chuyên gia tÿ bên ngoài cú nh hỗng n viỏc nõng cao giỏ trỏ ca DAĐTXD.

LuÁn án đã giÁi quyÃt đ°ÿc mát sá nái dung, nh°: Hoàn thián, bå sung há tháng văn bÁn pháp luÁt liên quan đÃn giám sát, đánh giá đÅu t°; thành lÁp trung tâm giám sát, đánh giá DAĐTXD chuyên nghiáp trąc thuác doanh nghiáp t° vÃn xây dąng; đào t¿o nâng cao trình đá chun mơn, năng ląc, kinh nghiám căa cán bá/tå chąc phā trách công tác giám sát, đánh giá DAĐTXD; tăng c°ång ąng dāng tiÃn bá

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

khoa hãc công nghá (ąng dāng BIM); phÂng hóng chuần húa cÂ sỗ d liỏu cho hỏ tháng thông tin vÅ giám sát, đánh giá đÅu t°; hồn thián cơng tác đánh giá DAĐTXD sā dāng VNN trong giai đo¿n chuÇn bá dą án.

Thąc tÃ quá trình giám sát đánh giá dą án đÅu t° căa c¢ quan QLNN đ°ÿc thąc hián mát cách chặt chÁ và có hiáu quÁ sÁ káp thåi ngăn chặn, khÃc phāc nhăng h¿n chÃ trong quá trình thąc hián dą án cũng nh° rút ra nhăng bài hãc kinh nghiám cho các dą án khác. Mặc dù, luÁn án không trąc tiÃp đÅ cÁp tãi chă đÅ nâng cao giá trá dą án, nh°ng thông qua giÁi pháp căa tác giÁ góp phÅn nâng cao chÃt l°ÿng cơng tác giám sát đánh giá đÅu t° cũng sÁ góp phÅn nâng cao giá trá DAĐTXD.

LuÁn án đã đ°a ra mát sá giÁi pháp nhằm: Hoàn thián quy đánh pháp luÁt vÅ hÿp đãng xây dąng; nâng cao chÃt l°ÿng ho¿t đáng các c¢ quan QLNN; đåi mãi ho¿t đáng thanh tra, kiểm tra viác chÃp hành chính sách pháp luÁt, đÅ xuÃt tăng c°ång theo dõi, giám sát song song vãi ho¿t đáng ĐTXD, tăng c°ång są phái hÿp giăa các c¢ quan trong ho¿t đáng thanh tra; tăng c°ång công tác đào t¿o nguãn nhân ląc; áp dāng mơ hình t° vÃn qn lý hÿp đãng xây dąng sā dāng VNN; v.v..

Thông qua viác nâng cao hiáu quÁ QLNN vÅ hÿp đãng sÁ góp phÅn h¿n chÃ sai ph¿m vÅ hÿp đãng xây dąng có thể d¿n đÃn thÃt thốt, lãng phí trong đÅu t° xây dąng, đó cũng là nhăng ho¿t đáng cā thể góp phÅn nâng cao giá trá dą án.

<i>1.3.1.2. Các nghiên cứu về quản lý dự án đầu tư xây dựng được công bố dưới dạng các sách giáo khoa, tài liệu tham khảo </i>

KhÁo cąu các nguãn sách, cho thy, 10 nm trỗ li õy cú mỏt sỏ sỏch và tài liáu tham khÁo tiêu biểu vÅ QLDA ĐTXD đã đ°ÿc xuÃt bÁn. Các sách và tài liáu tham khÁo này đÅ cÁp đÃn các giai đo¿n lãn căa DAĐTXD, tÿ giai đo¿n hình thành dą án, đÃn ho¿ch đánh và triển khai, tÿ giai đo¿n CBĐT, giai đo¿n thąc hián và giai đo¿n kÃt thúc xây dąng căa d ỏn. Mc dự c vit bỗi cỏc tỏc gi khác nhau, nh°ng nói chung chă đÅ căa mát sá cn sách khá t°¢ng đãng vÅ nái dung.

Ngồi nhăng đÅu sách tiêu biểu trên, cịn có mát sá sách và tài liáu tham khÁo có các mÁng kiÃn thąc có thể sā dāng trong QLDA ĐTXD đ°ÿc xuÃt bÁn nhăng năm gÅn đây, nh° các sách viÃt vÅ lÁp kÃ ho¿ch và quÁn lý dą án nói chung, vÅ quÁn lý

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

tiÃn đá thi cơng, vÅ kỹ tht lÁp tiÃn đá theo s¢ đã m¿ng, v.v...

KÃt quÁ khÁo sát cho thÃy, các chă đÅ đ°ÿc quan tâm xuÃt bÁn gãm:

- Sách giãi thiáu vÅ trình tą ĐTXD theo quy đánh t¿i Viát Nam [14, 15, 18, 29]; giãi thiáu vÅ các nái dung QLDA nói chung, các nái dung QLDA ĐTXD cā thể [14, 23, 81]; mát sá tài liáu đÅ cÁp đÃn nái dung QLDA ĐTXD theo quy đánh hián hành ç Viát Nam thơng qua viác tóm tÃt l¿i các quy đánh pháp luÁt liên quan đÃn pháp luÁt xây dąng [79, 81];

- Sách giãi thiáu mát sá công cā QLDA nh° c¢ cÃu phân chia cơng viác (Work Breakdown Structure) [15, 21], quÁn lý giá trá thu đ°ÿc (Earned Value Management 3 EVM) [15], các cơng cā, ph°¢ng pháp lÁp và quÁn lý tiÃn đá [14, 15, 33], các tài liáu này khá t°¢ng đãng vãi nhăng nghiên cąu ngồi n°ãc;

- Sách giãi thiáu các mơ hình c¢ cÃu tå chąc QLDA [14, 81], hÿp đãng trong xây dąng [15, 21, 29, 81]; tuy nhiên, lo¿i hÿp đãng quan há thì ch°a có tài liáu đÅ cÁp đÃn, các tài liáu chß đÅ cÁp đÃn các lo¿i hÿp đãng giao dách;

- Sách giãi thiáu các vÃn đÅ nhân są tham gia QLDA, quÁn lý nguãn nhân ląc, đặc biát là nhà QLDA [15, 33];

- Mát sá cuán sách có nái dung đÅ cÁp đÃn viác thąc hián và quÁn lý thąc hián các ho¿t đáng xây dąng, nh°: LÁp dą án, thiÃt kÃ, đÃu thÅu [71, 81]; thi công xây dąng [22, 80]; quÁn lý chÃt l°ÿng cơng trình [30];

- Mát sá cn sách tuy viÃt vÅ QLDA ĐTXD nh°ng có thiên h°ãng nhiÅu vÅ góc đá căa đ¢n vá thąc hián, ví dā viÃt vÅ các nhà thÅu thi công xây dąng [22].

Các cuán sách và tài liáu tham khÁo cung cÃp đÅy đă kiÃn thąc c¢ bÁn vÅ QLDA, áp dāng vào DAĐTXD và đÅ cÁp nhăng quy đánh pháp luÁt vÅ QLDA ĐTXD hián hành t¿i thåi điểm xuÃt bÁn. Các sách và tài liáu xuÃt bÁn hián t¿i đÅu không đÅ cÁp đÃn vÃn đÅ nâng cao hay cÁi tiÃn giá trá cho DAĐTXD mát cách trąc tiÃp, m chò nhc n cỏc cụng c, phÂng phỏp QLDA để góp phÅn đÁm bÁo dą án hồn thành đ¿t đ°ÿc các māc tiêu đặt ra. Tuy nhiên, cũng đã có cuán sách đÅ cÁp đÃn vÃn đÅ kinh tÃ trong thiÃt kÃ, cũng là mát vÃn đÅ liên quan đÃn cÁi tiÃn/nâng cao giá trá DAĐTXD.

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

<i>1.3.1.3. Các nghiên cứu về quản lý dự án đầu tư xây dựng được công bố dưới dạng các bài báo và báo cáo khoa học </i>

Chă đÅ QLDA ĐTXD là mát chă đÅ khá đ°ÿc quan tâm. Do ú, trong hÂn 10 nm gn õy, ỗ Viỏt Nam có rÃt nhiÅu bài báo khoa hãc, báo cáo khoa hãc đ°ÿc công bá vÅ chă đÅ QLDA ĐTXD. Các bài báo đi tÿ vÃn đÅ tång quan vÅ QLDA, nh° các nái dung QLDA xây dąng tÿ góc nhìn căa tài liáu PMBOK [51], nái dung công viác căa t° vÃn quÁn lý dą án [2], chß rõ vai trị chă đáng căa CĐT dą án [85], hay ph°¢ng pháp ZONE sā dāng cho QLDA [49], công cā EVM [4]. Tuy nhiên, các nái dung QLDA cā thể l¿i th°ång đ°ÿc nghiên cąu theo các khía c¿nh chuyên sâu, ít khi đÅ cÁp đÃn các nái dung c¢ bÁn căa QLDA mát cách tång quát. Các chă đÅ đ°ÿc quan tâm nghiên cąu điển hình, bao gãm:

- Mơ hình đánh giá nguyên nhân chÁm tiÃn đá trong các DAĐTXD sā dāng VNN [75], nghiên cąu đã tång hÿp và chß ra 34 nguyên nhân gây chÁm tiÃn đá tÿ các nghiên cąu tr°ãc, sau đó sā dāng kÃt q khÁo sát để phân tích và tìm ra 05 nguyên nhân tác đáng m¿nh nhÃt đÃn viác chÁm tiÃn đá, đó là: KhÁ năng tài chính căa nhà thÅu; khó khăn vÅ nguãn ván căa CĐT; thiÃu vÁt t° và nguãn lao đáng; công tác tå chąc, quÁn lý và kÃ ho¿ch thi công kém; trang thiÃt bá và máy móc làm viác khơng hiáu q. Mát nghiên cąu khác cũng đ°ÿc thąc hián vÅ chă đÅ t°¢ng tą là nghiên cąu phân tích các kỹ thuÁt đánh giá chÁm trß tiÃn đá dą án xây dąng [32];

- Mái quan há giăa kÃ ho¿ch tiÃn đá thąc hián dą án và chÃt l°ÿng DAĐTXD cơng trình [3], nghiên cąu này góp phÅn khẳng đánh tÿ thąc tißn các dą án tác giÁ quan sát là tiÃn đá thąc hián và chÃt l°ÿng dą án có mái quan há tÂng hò cht ch;

- Mỏi quan hỏ gia mc đá cam kÃt căa CĐT, nhà thÅu và t° vÃn giám sát tãi tiÃn đá dą án xây dąng t¿i Viát Nam [24]; các cam kÃt căa nhà thÅu trong quá trình thąc thi dą án liên quan đÃn tiÃn đá và cam kÃt trách nhiám căa đ¢n vá t° vn giỏm sỏt cú nh hỗng rt cú ý ngha tháng kê đÃn tiÃn đá dą án;

- VÃn đÅ quÁn lý răi ro trong giai đo¿n chuÇn bá dą án cho mát đ¢n vá Ban QLDA cÃp huyán [83], nghiên cąu đã tång hÿp đ°ÿc 07 răi ro điển hình trong giai đo¿n CBĐT, sau đó phân tích các răi ro này và đÅ xuÃt các giÁi pháp quÁn lý;

- VÃn đÅ thành quÁ QLDA và đo l°ång thành quÁ dą án [42, 43, 86], nghiên cąu đã đÅ xuÃt sā dāng mát há tháng chß sá đánh giá ho¿t đáng (KPIs) để đo l°ång są thành công căa dą án; hay mát nghiên cąu khác có liên quan vÅ yÃu tá thành công

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

căa dą án sā dāng VNN t¿i Thành phá Hã Chí Minh [91], trong đó có năng ląc CĐT, năng ląc đ¢n vá t° vÃn QLDA, đặc điểm căa dą án, năng ląc nhà thÅu thi công và môi tr°ång căa dą án [91];

- Mát sá nghiên cąu tái °u hoá cho các nái dung QLDA ĐTXD, nh° nghiên cąu đÅ xuÃt sā dāng thuÁt toán tái °u hoá đàn kiÃn (Ant Colony Optimization) để tái °u thåi gian v chi phớ cho DATXD [40], hay phÂng phỏp chuòi găng, tht tốn di trun [52], v.v&

Có thể nói, trong các nghiên cąu vÅ QLDA ĐTXD trong n°ãc th°ång chò cp n cỏc vn cÂ bn ca các nái dung QLDA ĐTXD. Tuy nhiên, có mát sá nghiên cąu vÅ tái °u hố có thể đ°ÿc sā dāng nhằm đ°a ra giÁi pháp nâng cao giá trá cho d ỏn ỗ nhng khớa cnh nht ỏnh.

<i><b>1.3.2. Nghiên cứu trong nước về nâng cao/cải tiến giá trị dự án đầu tư xây dựng </b></i>

Nh° trên đÅ cÁp, nhóm các chă đÅ liên quan đÃn viác nâng cao/cÁi tiÃn giá trá cho DAĐTXD bao gãm các chă đÅ vÅ kỹ thuÁt quÁn lý giá trá hoặc kỹ thuÁt giá trá, các cơng cā, kỹ tht hß trÿ qn lý DAĐTXD nh°: TVD, LEAN, BIM có tác dāng góp phÅn nâng cao/cÁi tiÃn giá trá cho DAĐTXD.

Trong nhăng năm vÿa qua, t¿i Viát Nam cũng đã có nhăng nghiên cąu ban đÅu vÅ các vÃn đÅ nêu trên. Do sá l°ÿng nghiên cąu cho tÿng vÃn đÅ trên ch°a nhiÅu, nên trong phÅn này, mát sá nái dung Ln án khơng tách riêng các cơng trình nghiên cąu theo tÿng chăng lo¿i mà gáp l¿i để có kÃt quÁ tång hÿp.

Hiáu quÁ dą án là mát cách thể hián căa giá trá dą án. Có mát sá luÁn án tiÃn sĩ đ°ÿc thąc hián vÅ vÃn đÅ nõng cao hiỏu qu DATXD th hiỏn ỗ viỏc nõng cao hiáu quÁ sā dāng ván [12, 47, 84, 87]. Tuy nhiên, các nghiên cąu này l¿i đ°ÿc thąc hián d°ãi góc đá QLNN. Do đó, khơng trąc tiÃp liên quan đÃn chă đÅ nghiên cąu căa LuÁn án, mặc dù nhăng nghiên cąu này cũng có thể đ°ÿc tham kho nh cỏc vn khỏch quan nh hỗng n viác QLDA và có thể d¿n đÃn viác cÁi tiÃn/nâng cao giá trá cho DAĐTXD. Mát sá nghiên cąu khác có đÅ cÁp đÃn tính kinh tÃ trong thiÃt kÃ xây dąng, thể hián yêu cÅu đÁm bÁo đ°a ra giÁi pháp thiÃt kÃ phù hÿp nh°ng tiÃt kiám chi phí nhÃt [11]. Tài liáu này cũng trình bày các ph°¢ng pháp xác đánh hiáu quÁ dą án khác nhau cho các dą án khác nhau, là mát tài liáu tham khÁo phù hÿp liên quan đÃn viác xác đánh hiáu quÁ dą án và vÃn đÅ nâng cao giá trá DAĐTXD.

Trong thåi gian vÿa qua, đã có mát sá ít luÁn văn th¿c sĩ thąc hián vÅ chă đÅ

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

nâng cao/cÁi tiÃn giá trá DAĐTXD, nh°: LuÁn văn căa Nguyßn Viát Thanh, vãi đÅ tài <Đánh giá khÁ năng ąng dāng Value Engineering để nâng cao giá trá thiÃt kÃ trong các công ty t° vÃn xây dąng t¿i Viát Nam= [90] và luÁn văn căa Ngun Bá Quang, vãi đÅ tài <Phân tích cỏc yu tỏ quan tróng cn trỗ n viỏc ng dāng quy trình Value Engineering vào các dą án xây dąng t¿i Viát Nam= [58], hai tác giÁ thąc hián t¿i Đ¿i hãc Bách khoa Thành phá Hã Chí Minh; luÁn văn thąc hián t¿i Đ¿i hãc Xây dąng Hà Nái vãi đÅ tài <VÁn dāng giÁi pháp tå chąc ho¿t đáng quÁn lý giá trá trong giai đo¿n thąc hiỏn DATXD Tr sỗ cÂ quan Kim toỏn nh nóc cÂ sỗ II= [37]. õy l cỏc lun vn thc hián vÅ chă đÅ VM hay VE.

Trong đÅ tài <Đánh giá khÁ năng ąng dāng Value Engineering để nâng cao giá trá thiÃt kÃ trong các công ty t° vÃn xây dąng t¿i Viát Nam= [90], tác giÁ nghiên cąu nhăng lý luÁn c¢ bÁn vÅ VM căa các quác gia và chß ra, hián nay VE đã đ°ÿc áp dāng ráng rãi t¿i nhiÅu n°ãc, tuy nhiên, t¿i Viát Nam mặc dù đã có mát sá tài liáu cho thÃy viác áp dāng quy trình VE trong ngành xây dąng, nh°ng VE v¿n ch°a phå biÃn và đ°ÿc xem VE nh° đang phát triển trong giai đo¿n s¢ khai. LuÁn văn bàn luÁn đÃn są khác biát căa VE so vãi ph°¢ng pháp kiểm sốt chi phí trun tháng, lÿi ích và chi phí bß ra khi thąc hián VE, ph¿m vi và thåi điểm hiáu quÁ áp dāng VE, thuÁn lÿi và khó khăn khi áp dāng VE vào ngành xây dąng Viát Nam; cách thąc áp dāng VE nhằm nâng cao giá trá dą án. Tÿ đó, tác giÁ phát triển mát quy trình áp dāng VE nái bá cho các công ty t° vÃn xây dąng t¿i Viát Nam.

Trong đÅ tài luÁn văn căa Nguyßn Bá Quang [58], tác giÁ đã nghiên cąu nhăng lý luÁn vÅ VM, lÿi ích khi áp dāng VE căa các quác gia trên thÃ giãi. Theo tác giÁ, rÃt ít cơng ty xây dąng áp dāng quy trỡnh VE ỗ Viỏt Nam do thiu kin thc v nhân ląc có kinh nghiám, đái ngũ chuyên gia vÅ VE,... VE c ỏp dng ch yu bỗi cỏc cụng ty t° vÃn n°ãc ngoài ho¿t đáng t¿i Viát Nam hoặc các tång thÅu EPC. Tác giÁ tiÃn hành khÁo sỏt, xỏc ỏnh cỏc yu tỏ quan tróng cn trỗ viác ąng dāng quy trình VE và phân tích, đánh giỏ mc ỏ cn trỗ ca cỏc yu tỏ v nhúm cỏc yu tỏ quan tróng cn trỗ n viỏc ąng dāng quy trình VE vào các DAĐTXD t¿i Viát Nam. Dąa trên kÃt quÁ khÁo sát, tác giÁ so sánh các yÃu tá nêu trên vãi mát sá quác gia khác và đ°a mát sá khuyÃn nghá để gia tng s hiu bit, ng dng VE ỗ giai on hián nay, đó là: Tå chąc chuyên đÅ thÁo luÁn, giãi thiáu VE; khun cáo Chính phă có nhăng chính sách khun khích để thúc đÇy sā dāng VE trong ngành xây dąng bằng cách

</div>