giáo trình xử lí sự cố phần mềm nghề quản trị mạng máy tính trung cấp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (7.61 MB, 176 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

ĀY BAN NHÂN DÂN QUÀN GÒ VÂP

TR¯äNG TRUNG CÂP NGHÀ QUANG TRUNG

---úû  úû---

GIÁO TRÌNH

MƠ ĐUN: XĀ LÍ SĀ Cà PHÄN MÀM NGHÀ: QN TRà M¾NG MÁY TÍNH

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 2

LäI GIâI THIàU

Giáo trình học tập <Xử lí sự cố phần mềm”. Trọng tâm của tài liệu cung cấp các

bài thực hành từ thực tiễn về xử lí sự cố phần mềm máy tính (XLSCPMMT). Tài liệu này đ°ợc trích gọn, h°ớng dẫn từng b°ớc phục vụ cho nhiều đối t°ợng sử dụng nh° ng°ời tự học, giáo viên h°ỡng dẫn thực hành tại phòng máy với các bài tập thực hành từ thực tế với các cấp độ học viên khác nhau.

Tập tài liệu này phù hợp với học viên trình độ trung cấp hoặc t°¡ng đ°¡ng, c¡ sở để ng°ời học khám phá thêm các xử cố phần mềm máy tính, vấn đề thực tiễn trong quá trình làm việc.

Mặc dù cố gắng biên soạn, tuyển chọn các bài thực hành thiết th°c, dễ sử dụng … nh°ng không thể tránh khỏi các thiếu sót ngồi mong muốn. Rất mong bạn đọc gần xa góp ý để giáo trình đ°ợc tốt h¡n.

Mọi góp ý vui lịng liên hệ:

Nguyễn Văn Lân

Email: – Website: www.ThuVienHocTap.Net

Điện thoại: 098 560 1838 Trân trọng giới thiệu đến bạn.

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 3

MĀC LĀC

LäI GIâI THIàU ... 2

GIÁO TRÌNH MƠ ĐUN ... 5

BÀI 01: TàNG QUAN XĀ LÍ SĀ Cà PHÄN MÀM MÁY TÍNH ... 7

5.Local User and Groups ... 35

6.Services and applications ... 36

7.QuyÁn truy cập, sao l°u, mã hóa dÿ liáu ... 37

5.Xā lí sā cá phÅn mÁm liên quan thă tāc chính phă đián tā ... 48

6.Câu hßi ơn tập ... 52

BÀI 05: XĀ LÝ SĀ Cà SĀ DĀNG INTERNET ... 54

1.S¢ l°ÿc Internet ... 54

2.Cài đặt và nâng cÃp trình duyát web ... 56

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 4

3.Sā dāng và xā lý các lßi th°ång gặp ... 58

4.Câu hßi ơn tập ... 71

BÀI 06: XĀ LÝ SĀ Cà E-MAIL ... 73

1.Táng quan vÁ E-mail ... 73

2.CÃu hình Mail Client ... 82

3.Sao l°u dÿ liáu Email ... 87

4.Khắc phāc sā cá th°ång gặp ... 93

5.Câu hßi ơn tập ... 95

BÀI 07: XĀ LÝ SĀ Cà SĀ DĀNG M¾NG NàI Bà ... 96

1.Giãi thiáu ... 96

2.Xā lý lßi khơng thể lÃy đáa chß IP ... 97

3.Xā lý lßi khơng k¿t nái đ¿n máy chă ... 108

4.Xā lý lßi vÁ in Ãn ... 110

5.Xā lý lßi phân giÁi tên miÁn ... 116

6.Xā lý lßi máy tr¿m khơng thể k¿t nái WIFI ... 118

7.Câu hßi ơn tập ... 124

BÀI 08: TàI ¯U HĨA Hà THàNG MÁY TÍNH ... 126

1.Táng quan vÁ tái °u hóa máy tính ... 126

2.Quy trình tái °u hóa phÅn cąng ... 134

3.Tái °u hóa Há điÁu hành ... 146

4.Tái °u phÅn mÁm, ąng dāng ... 173

5.Câu hßi ơn tập ... 176

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 5

GIÁO TRÌNH MƠ ĐUN

Tên mơ đun: Xā lý sā cá phÅn mÁm

• Là mơ đun cơ sá chun ngành bắt buộc;

• Là một trong các mơn đun liên quan đến thi tốt nghiệp.

II. MĀC TIÊU MƠ ĐUN VÁ ki¿n thąc

• Mơ tÁ được mơ hình xử lý sự cố máy tính;

• Trình bày được quy trình xử lý sự cố ph¿n mềm máy tính;

• Trình bày được các ngun tắc cơ bÁn xử lý sự cố ph¿n mềm máy tính; • Trình bày được q trình khái động cāa hệ điều hành windows;

• Xác định được tính tương thích cāa ph¿n mềm đối với hệ thống; • Trình bày được ý nghĩa cāa việc tối ưu hóa máy tính.

• ChÁn đốn và khắc phÿc được sự cố hệ điều hành Windows; • Cài đặt được các ph¿n mềm văn phòng theo đúng u c¿u; • Thiết lÁp được các thơng số làm việc cho ăng dÿng văn phịng; • ChÁn đoán và xử lý được các lỗi liên quan đến cài đặt;

• ChÁn đốn và xử lý được các lỗi thơng dÿng cāa ph¿n mềm văn phịng; • Xử lý được các lỗi thông dÿng trong quá trình kết nối internet;

• Cài đặt và xử lý được các lỗi thưßng gặp trên các trình duyệt; • CÃu hình được cho các mail client gửi nhn mail;

ã òng b húa c d liu giữa các mail client; • Sao lưu và phÿc hòi c cỏc d liu Email;

ã X lý được các lỗi thông dÿng khi gửi nhÁn mail bằng mail client; • ChÁn đốn và xử lý được lỗi khơng thể lÃy địa chỉ IP;

• ChÁn đốn và xử lý được lỗi khơng kết nối đến máy chā • ChÁn đốn và xử lý được lỗi hiệu st ăng dÿng thÃp; • ChÁn đốn và xử lý được lỗi về in Ãn;

• ChÁn đoán và xử lý được lỗi phân giÁi tên miền;

• ChÁn đốn và xử lý được lỗi máy tr¿m không thể kết nối wifi;

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 6

• Thực hiện được tối ưu hóa máy tính từ cơ bÁn đến nâng cao;

• Thiết lÁp được các thông số, thành ph¿n ho¿t động CMOS, hệ điều hành, ph¿n mềm;

• CÁp nhÁt và xử lý được các lỗi liên quan đến BIOS, hệ điều hành, ph¿n mềm.

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 7

BÀI 01: TỔNG QUAN XỬ LÍ SỰ CỐ PHẦN MỀM MÁY TÍNH Mã bài: MĐ12-01

❖ Giãi thiáu:

Giới thiệu thßi gian, vị trí và tính chÃt cāa mô đun; Giới thiệu mÿc tiêu mô đun;

Giới thiệu nội dung chi tiết cāa mô đun;

Giới thiệu phương thăc tá chăc mô đun và phương pháp đánh giá kết quÁ học tÁp cāa mô đun;

Giới thiệu tài nguyên học học tÁp (tài liệu, giáo trình, ph¿n mềm, ngn tìm kiếm và tham khÁo, …);

❖ Giãi thiáu:

Bài này trình bày táng quan về mơn học, các tài nguyên học tÁp, các dÿng cÿ, máy mính, thiết bị để thực hành, các yêu c¿u cāa môn học, giới thiệu khung chương trình gßm lý thuyết, thực hành, đánh giá kết quÁ học tÁp cāa học sinh..

❖ Māc tiêu:

- Giới thiệu thßi gian, vị trí và tính chÃt cāa mơ đun; - Giới thiệu mÿc tiêu mô đun;

- Giới thiệu nội dung chi tiết cāa mô đun;

- Giới thiệu phương thăc tá chăc mô đun và phương pháp đánh giá kết quÁ học tÁp cāa mô đun;

- Giới thiệu tài nguyên học học tÁp (tài liệu, giáo trình, ph¿n mềm, ngn tìm kiếm và tham khÁo, …);

- Rèn luyện tinh th¿n tuân thā kỷ luÁt trong công việc. ❖ Nái dung chính:

ĐIÀU KIàN THĀC HIàN MƠ ĐUN

1. Phịng hc chuyờn mụn húa / nh xỗng

- Phũng học lý thuyết và phòng thực hành đā điều kiện thực hiện mô đun.

2. Trang thi¿t bá máy móc

- Máy tính, máy chiếu;

3. Học liáu, dāng cā, nguyên vật liáu

- Card m¿ng (NIC, Wireless), Router Wireless, Cable UTP, Optical, Kìm bÃm cáp m¿ng, Dao nhÃn m¿ng, Outlet, JR45, Path Panel, Tester;

- Bộ đĩa cài đặt hệ điều hành m¿ng: Windows 7, 8, 8.1, 10, 2003, 2008, 2012; - Bộ đĩa cài đặt office, các ăng dÿng văn phòng,;

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 8

4. Các điÁu kián khác

- Đưßng truyền internet;

- Các hình vẽ ví dÿ minh họa, phim minh họa hệ thống m¿ng máy tính; - Ph¿n mềm mơ hình thực nghiệm: Vmware, Virtual PC, Virtual Box; NàI DUNG VÀ PH¯¡NG PHÁP, ĐÁNH GIÁ

1. Nái dung

- Kiến thăc

• Mơ tÁ được mơ hình xử lý sự cố máy tính;

• Trình bày được quy trình xử lý sự cố ph¿n mềm máy tính;

• Trình bày được các nguyên tắc cơ bÁn xử lý sự cố ph¿n mềm máy tính; • Trình bày được quá trình khái động cāa hệ điều hành windows;

• Xác định được tính tương thích cāa ph¿n mềm đối với hệ thống; • Trình bày được ý nghĩa cāa việc tối ưu hóa máy tính.

• ChÁn đốn và khắc phÿc được sự cố hệ điều hành Windows; • Cài đặt được các ph¿n mềm văn phịng theo đúng u c¿u; • Thiết lÁp được các thông số làm việc cho ăng dÿng văn phịng; • ChÁn đốn và xử lý được các lỗi liên quan đến cài đặt;

• ChÁn đốn và xử lý được các lỗi thơng dÿng cāa ph¿n mềm văn phịng; • Xử lý được các lỗi thơng dÿng trong q trình kết nối internet;

• Cài đặt và xử lý được các lỗi thòng gp trờn cỏc trỡnh duyt; ã Cu hỡnh được cho các mail client gửi nhÁn mail;

• Đßng bộ hóa được dữ liệu giữa các mail client; • Sao lưu và phÿc hßi được các dữ liệu Email;

• Xử lý được các lỗi thơng dÿng khi gửi nhÁn mail bằng mail client; • ChÁn đốn và xử lý được lỗi khơng thể lÃy địa chỉ IP;

• ChÁn đốn và xử lý được lỗi khơng kết nối đến máy chā; • ChÁn đoán và xử lý được lỗi hiệu suÃt ăng dÿng thÃp; • ChÁn đốn và xử lý được lỗi về in Ãn;

• ChÁn đốn và xử lý được lỗi phân giÁi tên miền;

• ChÁn đốn và xử lý được lỗi máy tr¿m khơng thể kết nối wifi; • Thực hiện được tối ưu hóa máy tính từ cơ bÁn đến nâng cao;

• Thiết lÁp được các thông số, thành ph¿n ho¿t động CMOS, hệ điều hành, ph¿n mềm;

• CÁp nhÁt và xử lý được các lỗi liên quan đến BIOS, hệ điều hành, ph¿n mềm.

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 9

- Học sinh được đánh giá qua cách thăc thi tích hÿp;

- Thßi gian kiểm tra đánh giá: 90 phút.

H¯âNG DÀN THĀC HIàN MƠ ĐUN 1. Ph¿m vi áp dāng mơ đun

- Chương trình được sử dÿng để giÁng d¿y cho trình độ trung cÃp và sơ cÃp.

2. H°ãng dÁn vÁ ph°¢ng pháp giÁng d¿y, học tập mơ đun

- Đối với giáo viên: Thuyết trình, phát vÃn, trình diễn m¿u.

- Đối với ngưßi học: Ghi chép, làm theo thao tác m¿u, làm việc nhóm, trao đái với giáo viên.

3. Nhÿng trọng tâm cÅn chú ý

- Xử lý sự cố hệ điều hành;

- Xử lý sự cố ph¿n mềm văn phòng; - Xử lý sự cố sử dÿng internet; - Xử lý sự cố E-mail;

- Xử lý sự cố sử dÿng m¿ng nội bộ.

4. Tài liáu tham kh¿o

[1]. [2]. [3]. .

[4] Tài liệu học tÁp xử lí sự cố ph¿n mềm máy tính.

BÀI 02: QUY TRÌNH XĀ LÝ SĀ Cà PHÄN MÀM

Mã bài: MĐ12-02

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 10

❖ Giãi thiáu:

Bài này trình bày các vÃn đề về quy trình xử lí sự cố ph¿n mềm. Một số quy trình xử lí sự cố ph¿n mềm chung cũng như á các doanh nghiệp, cơng ty. Bên c¿nh đó, b¿n có thể tham khÁo một số quy trình ISO trong lĩnh vực Cơng nghệ thơng tin về bÁo trì, sửa chữa, cÃp phát tài khoÁn, sao lưu…

Cài đặt và cÃu hình được máy điều khiển vùng Domain Controller. ❖ Māc tiêu:

- Mơ tÁ được mơ hình xử lý sự cố máy tính;

- Trình bày được quy trình xử lý sự cố ph¿n mềm máy tính;

- Trình bày được các nguyên tắc cơ bÁn xử lý sự cố ph¿n mềm máy tính; - NhÁn diện và khắc phÿc được các sự cố liên quan đến ph¿n mềm máy tính; - Thực hành và vÁn dÿng được qui trình xử lý sự cố ph¿n mềm máy tính - Trình bày được giÁi pháp chÁn đốn điều tri ̣PMMT hiêu ̣ quÁ.

- Rèn luyện tinh th¿n tuân thā kỷ lt trong cơng việc. ❖ Nái dung chính:

1.

Mơ hình xā lý sā cá máy tính

Chúng ta có nhiều cơng đo¿n trong q trình xử lí sự cố máy tính. Mỗi doanh nghiệp, cơng ty có một quy trình xử lí sự cố riêng, nghiệp vÿ xử lí riêng. Cho dù cách thăc xử lí như thế nào nhưng chúng ta tham khÁo quy trình xử lí chung như sau:

Hình 2.1: Mơ hình xử lí sự cố máy tính

Nhận máy:

- à bước này có nghĩa là chúng ta sẽ phÁi nhÁn máy tính từ khách hàng. - Chúng ta phÁi tuân thā theo Quy tắc 3C: Cưßi – Chào – CÁm ơn.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 11

Nhận dián (Thu thập thông tin)

- Ghi nhÁn tình tr¿ng máy: Tiếp nhÁn thơng tin do khách hàng cung cÃp - Tìm hiểu nguyên nhân: Các thông tin liên quan d¿n đến sự cố

- Đặt các câu hỏi liên quan đến tình tr¿ng máy Kiểm tra

- Kiểm tra sơ bộ máy tính: Tình tr¿ng ph¿n căng, Tình tr¿ng ph¿n mềm - Ghi nhÁn cÃu hình và tình tr¿ng máy: Theo mu phiu quy nh

Khỗi ỏng

- Khỏi ng mỏy tính để kiểm tra và xác thực các lỗi: Ch¿y tồn bộ các chương trình có thơng báo lỗi, và một số các chương trình độc lÁp khác.

Xác đánh lßi phÅn cąng và phÅn mÁm

- Lỗi ph¿n căng máy tính → Kiểm tra lỗi cāa các thiết bị ph¿n căng.

- Lỗi ph¿n mềm máy tính →Kiểm tra lỗi cāa hệ điều hành, trình điều khiển, ăng dÿng và virus.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 12

Hình 2.2: Mơ hình xử lí sự cố máy tính á cơng ty

Hình 2.3: Quy trình sửa chữa sự cố máy tính

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Khoa Cơng nghá thơng tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 13

2.

Quy trình xā lý sā cá phÅn mÁm

Doanh nghiệp, công ty,….có nhiều quy trình xử lí sự cố ph¿n mềm khác nhau. Cho dù có nhiều quy trình khác nhau nhưng chúng ta tham khÁo quy trình chung nhÃt như sau:

Ti¿p nhận thông tin tÿ khách hàng:

❖ Đặt các câu hỏi liên quan để tìm hiểu tình tr¿ng máy: - DÃu hiệu xÁy ra sự cố.

- Thßi gian xÁy ra sự cố (Thỉnh thng, thưßng xun…). - Tình tr¿ng xÁy ra.

Lưu ý: Tránh đặt các câu hỏi trực tiếp.

Kiểm tra, ghi nhận thơng tin và cÃu hình:

- Xác định các chương trình được cài đặt trên máy tính: Thông tin về các ph¿n mềm (BÁn quyền, ăng dÿng).

- Xác định các sữ liệu cāa khách hàng: Vị trí lưu trữ dữ liệu

- Xác định cÃu hình cāa máy và các thiết bị đi kèm: Thơng tin chi tiết về cÃu hình và phÿ kiện.

- Xác định tình tr¿ng ban đ¿u cāa máy.

- Tình tr¿ng ph¿n căng: Tình tr¿ng ph¿n mềm.

Khỗi ỏng v nhn diỏn s cỏ mỏy tớnh:

- Kiểm tra táng quát máy tính. ✓ Kiểm tra ph¿n căng. ✓ Kiểm tra ph¿n mềm.

- Ngắt á căng khỏi máy và khái động để kiểm tra các thiết bị ph¿n căng. ✓ Mÿc đích đÁm bÁo an tồn cho dữ liệu nếu có sự cố về ph¿n căng.

Sao l°u há tháng tr°ãc khi thao tác:

- Sao lưu dữ liệu: Thơng tin ngưßi dùng, dữ liệu ngưßi dùng: Profile, Email, Data…

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 14

- Sao lưu trình điều khiển (Driver): Đối với máy bộ, nguyên chiếc hoặc thiết bị không phá biến.

- Sao lưu hệ thống (GHOST): T¿o bÁn lưu trữ dự phòng

Kiểm tra sā cá Há điÁu hành:

- Không khái động: MÃt tÁp tin khái động. - Không đăng nhÁp vào Window

✓ Tài khoÁn bị Disable ✓ Quên Password

✓ Do virus thay đái thông số hệ thống - Window ch¿y chÁm, hay xuÃt hiện lối.

✓ Kiểm tra tình tr¿ng do virus

✓ Kiểm tra tài nguyện hệ thống (Ph¿n căng, ph¿n mềm) ✓ Kiểm tra tối ưu hóa hệ thống (Ph¿n căng, ph¿n mềm)

- Xung đột giữa các chương trình ăng dÿng: Đÿng ch¿m giữa các File.dll giữa ăng dÿng này với ăng dÿng khác.

Ghi nhận và thơng báo tình tr¿ng máy, nêu giÁi pháp khắc phāc cho khách hàng

- Táng hợp thông tin và tìm ra tình tr¿ng hiện t¿i cāa máy, nguyên nhân và cách khắc phÿc tối ưu.

✓ Căn că vào thông tin do khách hàng cung cÃp. ✓ Căn că vào sự kiểm tra và xác định lỗi.

- Thông báo cho khách hàng các vÃn đề liên quan

Tái °u hóa há tháng và ch¿y thā

- Tối ưu hóa ph¿n căng. ✓ Nâng cÃp ph¿n căng.

✓ Hiệu chỉnh thông số kỹ thuÁt. - Tối ưu hóa ph¿n mềm.

✓ Tối ưu hóa Hệ điều hành (Tắt các dịch vÿ khơng c¿n thiết)

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 15

✓ Sử dÿng công cÿ chống phân mÁnh dữ liệu, công cÿ dọn dẹp hệ thống. ✓ Sử dÿng các chương trình phịng, chống Virus.

- Ch¿y kiểm tra: Các u c¿u cāa khách hàng (Cài đặt ph¿n mềm, kiểm tra lỗi đã khắc phÿc).

Bàn giao – Khách hàng kiểm tra máy

- BÁt máy cho khách hàng kiểm tra. - Bàn giao các tài liệu , thiết bị (nếu có).

- Hướng d¿n, giÁi thích cho khách hàng các vÃn đề liên quan. ✓ Nguyên nhân các lỗi xÁy ra.

✓ Cách phòng tránh.

- Ký nhÁn bàn giao với khách hàng. ✓ Dựa trên phiếu biên nhÁn.

✓ Dựa trên các thỏa thuÁn phát sinh

3.

Nguyên tắc xā lý sā cá phÅn mÁm

ĐÁm bÁo sā cá khơng có liên quan đ¿n PCMT

- Dựa vào các nguyên tắc chuÁn đoán sự cố để kiểm tra và chắc chắn rằng ✓ Là sự cố ph¿n mềm

✓ Sự cố không liên quan đến ph¿n căng máy tính

ĐÁm bÁo tính bÁo mật và E-mail&

- C¿n tuân thā các nguyên tắc trong quá trình điều trị cho máy.

✓ ĐÁm bÁo tuyệt đối các nguyên tắc về an toàn điện và an tồn dữ liệu. ✓ ĐÁm bÁo tính bÁo mÁt cāa thông tin và dữ liệu cāa khách hàng.

ĐÁm bÁo tính chính xác khi chu¿n đốn và điÁu trá

- NhÁn diện chính xác các sự cố và điều trị hiệu quÁ các sự cố. - Báo cáo ngay khi có phát sinh.

Quan sát thơng báo lßi

- Quan sát thÁt kỹ và ghi l¿i các thông báo lỗi.

- Sắp xếp logic các thông báo lỗi để biết sự liên quan giữa các sự cố.

Kinh nghiám và khÁ nng suy đoán

- Dựa vào những kinh nghiệm đã có cāa mình để chn đốn về sự cố. - Dựa vào các tài liệu hướng d¿n để chuÁn đoán.

✓ Dựa vào các phương pháp kiểm tra. ✓ Dựa vào các nguyên tắc chn đốn.

✓ Dựa vào thực tế các thơng báo cÿ thể để đưa ra chuÁn đoán.

Dāng cā hß trÿ và thay th¿

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 16

- Sử dÿng các dÿng cÿ hỗ trợ chuÁn đoán sự cố: Sử dÿng ph¿n mềm kiểm tra sự cố máy tính

ChuÁn bị sẵn các ph¿m mềm với các phiêm bÁn khác nhau: Sẵn sàng thay thế các phiêm bÁn khác cāa ph¿n mềm.

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 17

Hình 2.4: Quy trình bÁo trì và sửa chữa thiết bị CNTT

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 18

Sá theo dõi bÁo trì và sửa chữa thiết bị:

Hình 2.5: Phiếu theo dõi bÁo trì sửa chữa

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 19

Phiếu yêu c¿u sửa chữa máy tính:

Hình 2.6: Phiếu theo dõi bÁo trì sửa chữa

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 20

Quy trình bÁo trì thiết bị

Hình 2.7: Quy trình bÁo trì thiết bị CNTT Quy trình cÃp, t¿m ngưng, hāy bỏ tài khn ngưßi dùng:

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

Khoa Cơng nghá thơng tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 21

Hình 2.8: Quy trình bÁo trì thiết bị CNTT

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 22

Quy trình sao lưu dữ liệu:

Hình 2.9: Quy trình sao lưu dữ liệu

Gợi ý một số quy trình rāi ro trong quá trình quÁn trị CNTT á doanh nghiệp.

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 23

Hình 2.10: Danh sách sự cố máy tính

4.

Câu hßi ơn tập

1. Trình bày các bước cāa quy trình xử lí sự cố ph¿n mềm máy tính.

2. Khi nhÁn máy tính từ khách hàng thì chúng ta có phiếu (biên lai) nhÁn máy tính. Theo em biên lai có những thơng tin gì?

3. Sau khi nhÁn, nhân viên cửa hàng thưßng liên l¿c đến khách hàng để thông báo những vÃn đề gì?

4. Sau khi xử lí xong sự cố, bàn giao cho khách hàng thì nghiệp vÿ thơng báo, biên lai trÁ máy như thế nào?

5. Hãy trình bày cách bàn giao máy tính cho khách hàng sau khi xử lí xong. 6. Để tránh khiếu n¿i, ăn v¿, lừa đÁo, ghi nhÁn không đúng cÃu hình…thì theo

cá nhân em, khi nhÁn máy, trÁ máy chúng ta c¿n chú ý những vÃn đề gì? (liệt kê tÃt cÁ các tính huống có thể xÁy ra).

7. Khách hàng đưa máy đến sửa chữa với thơng tin: <bÁt máy màn hình khơng lên=. Hãy đặt ra các câu hỏi trợ giúp tìm ra tình tr¿ng máy.

8. Trưáng phịng nhân sự thơng báo máy tính cá nhân (laptop) khơng ho¿t động. Là nhân viên phòng kỹ thuÁt b¿n sẽ xử lý thế nào?

9. Thực hiện xây dựng biểu m¿u (form) nhÁn máy tính (biên lai) cāa khách hàng khi giá máy tính để sửa chữa.

10. Thực hiện xây dựng biểu m¿u (form) bÁo hành máy tính (biên lai) cāa khách hàng sau khi sửa chữa.

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 24

BÀI 03: XĀ LÝ SĀ Cà Hà ĐIÀU HÀNH Mã bài: MĐ12-03

❖ Giãi thiáu:

Bài này trình bày các kiến thăc về các đối tượng trên Active Directory như: tài khn ngưßi dùng, tài khn nhóm trên miền, đơn vị tá chăc và triển khai việc t¿o và quÁn lý các đối tượng này.

❖ Māc tiêu:

- Trình bày được quá trình khái động cāa hệ điều hành windows; - Sử dÿng thành th¿o các lệnh hệ thống DOS xử lý sự cố Windows; - Thực hiện được tối ưu hóa hệ điều hành;

- ChÁn đoán và khắc phÿc được sự cố hệ điều hành Windows;

- VÁn dÿng thành th¿o các lệnh hệ thống MS-DOS xử lý sự cố HĐH Windows; - Trình bày được quá tình khái động cāa Hệ điều hành MS Windows;

- Tối ưu hóa Hệ điều hành: Thiêt lÁp mối trưßng lám việc, cÁp nhÁp tính năng mới, bÁo vệ hệ thống;

- Biết cách nhÁn diện các chăc năng về hệ thống cāa Hệ điều hành; - ChuÁn đoán và khắc phÿc được sự cố MS Windows;

Các câu lệnh thông dÿng trên Terminal :

1. mkdir tên_th°_māc : T¿o thư mÿc mới. 2. cd.. : quay ra thư mÿc cha.

3. ls : xem danh sách các files t¿i thư mÿc đó 4. pwd : hiện vị trí thư mÿc hiện t¿i.

5. cd name_folder : di chuyển đến vị trí khác. 6. touch tên_file : t¿o 1 file mới.

7. cat tên_file : đọc file trên terminal 8. rm -R tên_th°_māc : lo¿i bỏ 1 thư mÿc

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 25

9. rm tên_file : lo¿i bỏ tên file.

10. mv tên_file vá_trí_file_mãi : di chuyển 1 file đến vị trí bÃt kỳ. Một số lệnh căn bÁn MS-DOS:

✓ Các phiên bÁn. ✓ Các lệnh nội trú. ✓ Các lệnh ngo¿i trú. ✓ Batch file.

Để sử dÿng giao diện làm việc MS-DOS á môi trưßng Windows, gõ tá hợp lệnh Windows + R | CMD

Hình 3.1: Giao diện cửa sá lệnh CMD

✓ Lệnh DEL là lệnh xóa tệp tin.

✓ Lệnh COPY là lệnh sao chép thư mÿc. ✓ … và một sô lệnh khác.

- Các lệnh ngo¿i trú: Là các tÁp lệnh ngo¿i trú có ph¿n má rộng là .EXE hay .COM hoặc .BAT.

✓ Lệnh TREE là lệnh xem cây thư mÿc. ✓ Lệnh FORMAT là lệnh định d¿ng à đĩa.

✓ Lệnh CONVERT là lệnh chuyển đái định d¿ng á đĩa. ✓ Lệnh MOVE là lệnh di chuyển

✓ …và một số lệnh khác.

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 26

Tập tin bó (Batch File)

- Là một lo¿i ngơn ngữ Script chăa một hay nhiều các chuỗi lệnh và được leu dưới ph¿n má rộng là .BAT.

- Luôn được xem là một thành ph¿n không thể thiếu cāa MS-DOS dùng để thi hành các lệnh cāa DOS và lưu l¿i cho những l¿n sau.

Xā lý sā cá HĐH MS Windows

Một số lỗi liên quan HĐH Windows: ✓ NTLDR is Missing (Windows XP) ✓ BOOTMGR is missing (Windows 7) ✓ Hiện tượng Logon-off

✓ Quên Password hoặc tài khoÁn bị Disable

a) Thi¿u file khỗi ỏng Windows XP: NTLDR is Missing

- Khi khái động có thơng báo: NTLDR is Missing Press any key to Restart. Nguyên nhÁn có thể là:

✓ CÃu hình sai tÁp Boot.ini. ✓ Windows bị lỗi nghiêm trọng.

✓ File NTDETECT.COM, NTLDR bị hỏng

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 27

- Cách khắc phÿc thiếu file khái động

✓ Khái động máy với đĩa cài Windows XP.

✓ NhÃn phím R (Repair) để khái động Recovery Console (RC). ✓ T¿i dÃu nhắc cāa RC, gõ dòng lệnh: Copy E:\I386\NTLDR C:\. ✓ Tip tc gừ: Copy E:\I386\NTDETECT.COM C:\.

b) Thiu file khỗi đáng Windows 7: BOOTMGR is missing

- Khi khái động có thơng báo: BOOTMGR is missing. Ngun nhÁn có thể là: ✓ CÃu hình sai tÁp Boot.ini

✓ Windows bị lỗi nghiêm trọng. ✓ File Bootmgr bị hỏng hoặc bị mÃt. - Cách khắc phÿc:

✓ Khái động máy với đĩa cài Windows 7. ✓ Lựa chọn ngơn ngữ rßi bÃm Next

✓ BÃm chọn: Repair your computer

✓ Chọn phiên bÁn windows 7 -> bÃm Next -> BÃm Startup Repair ->BÃm Finish - BÃm Restart

c) Hián t°ÿng Logon-off

- Nguyên nhân ✓ Lỗi do Virus.

✓ Một số Virus khiến máy cāa chúng ta không Logon được vào Windows. ✓ Nguyên nhân: Là do virus làm cho giá trị Userinit trong khóa

…\Windows\System32 bị thay đái.

✓ Giá trị mặc định cāa Userinit là: C:\WINDOWS\System32\Userinit.exe ✓ Lỗi do ngưßi dùng.

- Cách khắc phÿc:

✓ Khái động máy với đĩa cài Windows 7 ✓ Lựa chọn ngơn ngữ rßi bÃm Next ✓ BÃm chọn: Repair your computer

✓ Chọn phiên bÁn windows 7 -> bÃm Next -> BÃm Startup Repair ->BÃm Finish -> BÃm Restart

d) Quên Password và tài khoÁn bá Disable

✓ Sự cố quên Password là sự cố ngưßi dùng thưßng xuyên gặp phÁi ✓ Tài khoÁn bị Disable cũng gây rÃt nhiều rắc rối cho ngưßi dùng

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 28

Hình: Sự cố mÁt khÁu Windows - Khắc phÿc trưßng hợp quên Password và Disable Account

CÁ 2 trưßng hợp trên đều có thể sử dÿng đĩa Hiren9s Boot để xử lý.

Hình: Giao diện thay đái mÁt khÁu Windows

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 29

Hình: Giao diện thay đái mÁt khÁu Windows

Ąng dāng Norton Commander và Volkov Commander

- Giới thiệu về NC, VC

- NC (Norton Commander) và VC (Volkov Commander) là ph¿n mềm quÁn lý tÁp tin và thư mÿc.

- Cách cài đặt và sử dÿng - Một số sự cố thông dÿng.

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 30

Hình: Giao diện NC

2.

Xā lí các sā cá th°ång gặp

QuÁn trá tài khoÁn ng°åi dùng

- Hiện tượng Logon-off ✓ Lỗi do Virus.

✓ Một số Virus khiến máy cāa chúng ta không Logon được vào Windows. ✓ Nguyên nhân: Là do virus làm cho giá trị Userinit trong khóa

…\Windows\System32 bị thay đái.

✓ Giá trị mặc định cāa Userinit là: C:\WINDOWS\System32\Userinit.exe - Lỗi do ngưßi dùng.

- Cách khắc phÿc:

✓ Khái động máy với đĩa cài Windows 7. ✓ Lựa chọn ngơn ngữ rßi bÃm Next

✓ BÃm chọn: Repair your computer

✓ Chọn phiên bÁn windows 7 -> bÃm Next -> BÃm Startup Repair ->BÃm Finish -> BÃm Restart

- Quên Password và tài khoÁn bị Disable

✓ Sự cố quên Password là sự cố ngưßi dùng thưßng xuyên gặp phÁi. ✓ Tài khoÁn bị Disable cũng gây rÃt nhiều rắc rối cho ngưßi dùng. - Khắc phÿc trưßng hợp quên Password và Disable Accont

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 31

CÁ 2 trưßng hợp trên đều có thể sử dÿng đĩa Hiren9s Boot để xử lý (tham khÁo mÿc phía trước).

Nhÿng lßi thc vÁ há tháng

- Add or Remove Programs (Windows XP)

✓ XuÃt hiện thơng báo chương trình đã bị h¿n chế quyền sử dÿng. ✓ Khơng thÃy các chương trình đã được cài đặt

Hình: Giao diện ph¿n mềm cài đặt

- Khắc phÿc trưßng hợp Add or Remove Progtams khơng sử dÿng được. ✓ Sử dÿng GPO để khắc phÿc tình tr¿ng trên.

Hình: Giao diện thay đái thiết lÁp

- Không thÃy Control Panel (Windows 7): sử dÿng GPO khắc phÿc ✓ Vào Start gõ gpedit.msc vào khung tìm kiếm

✓ Trong User Configuration → Administrative Templates → Control Panel→ Click đúp Prohibit Access to the Control Panel → Click Not Configured → Click Apply

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 32

Hình: Giao diện thay đái thiết lÁp - System Restore.

✓ Cho phép sao lưu l¿i Registry và các tÁp tin hệ thống quan trọng một cách thưßng xuyên và tự động.

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 33

✓ Khi nâng cÃp ph¿n căng nên gỡ bỏ đi những driver cāa các ph¿n căng cũ. ✓ Tiến hành Update, backup, khôi phÿc driver phù hợp.

- Services and Application

✓ Một số các services trong Windows không ho¿t động được. Khi ch¿y một số ăng dÿng nào đó hiện thơng báo lỗi.

✓ Nguyên nhân do các services bị ngưng ho¿t động.

- Khắc phÿc các Services bị ngưng ho¿t động. ✓ Start Menu -> Run -> Services.msc.

✓ Tìm tới các Services bị ngưng ho¿t động, click đúp và chọn Enable

Hình: Giao diện thay đái thiết lÁp

Qui trình , ph°¢ng pháp và ngun tắc xā lý sā cá Há điÁu hành

- Tùy vào lỗi cÿ thể sẽ có hướng giÁi quyết khác nhau, nhưng phÁi xác định được lỗi nếu do khơng án định thì c¿n phÁi có thßi gian kiểm tra và theo dõi chặt chẽ.

- Yêu c¿u ngưßi sử dÿng thực hiện l¿i từng bước để kiểm tra.

- Tách nhiều thao tác phăc t¿p thành các thao tác đơn giÁn và thử từng thao tác. - Chú ý thông báo lỗi để hiểu thêm về chi tiết lỗi.

- Kiểm tra các vÃn đề khác liên quan đến ngưßi sử dÿng như:

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 34

Profile cāa user hiện t¿i, quyền h¿n cāa User trên máy và trên hệ thống m¿ng nếu có…

- Kiểm tra các chương trình cāa hệ điều hành trước, sau đó đến các chương trình phÿ về tính xung đột giữa các chương trình với nhau.

- CÁp nhÁt hoặc cài l¿i driver mới cho các thiết bị.

- Có thể cài đặt các phiên bÁn mới hơn để khắc phÿc sự cố. - CÁp nhÁt các file vá lỗi cāa chương trình.

- Quét virus nếu phát hiện dÃu hiệu khÁ nghi.

- Cài l¿i hệ điều hành nếu hệ thống có quá nhiều lỗi hoặc lỗi không thể khắc phÿc dù ó th nhiu cỏch khỏc nhau.

3.

Quỏ trỡnh khỗi đáng căa Windows

✓ Tiến hành tự kiểm tra ph¿n căng gọi là POSTS (Power-on selftests).

✓ Hệ thống khái động tiến trình đọc Sector nằm á vị rí bắt đ¿u cāa đĩa khái động MBR (Master Boot Record).

✓ MBR load file NTLDR và chuyển điều khiển đến cho tÁp tin NTLDR.

✓ NTLDR chuyển vào mode 32 bit và xác định vị trí cài đặt HĐH trong file boot.ini.

✓ File NTLDR sẽ load file ntdetect.com.

✓ File NTDETECT kiểm tra xong. File NTLDR khái t¿o các nhân Windows và load các services.

- Thiết lÁp mơi trưßng

✓ Giúp ngưßi dùng dẽ dàng quÁn lý, sắp xếp công việc và thao tác nhanh chóng, hiệu quÁ.

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 35

Hình: Giao diện Control Panel

Hình: Giao diện thơng tin máy tính

5.

Local User and Groups

Qn lý Computer Management

✓ Cho phép t¿o mới và quÁn lý ngưßi sử dÿng.

✓ Cho phép thay đái, thêm, bớt các thuộc tính và qn lý ngưßi sử dÿng. ✓ T¿o mới, xóa, thay đái Password User.

✓ Thay đái hình Ánh hiển thị.

✓ Thay đái hoặc h¿n chế quyền sử dÿng cāa User.

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 36

- Services and Application ✓ Services (Các dịch vÿ) ✓ Các dịch vÿ cāa Windows ✓ Các dich vÿ m¿ng

✓ Replication Services ✓ Copy Protection Services ✓ …Các dịch vÿ khác ✓ Application (Ăng dÿng) ✓ Ăng dÿng Media Supplies ✓ Ăng dÿng Print-Packaging ✓ …Các ăng dÿng khác

6.

Services and applications

Windows Services hay chúng ta còn gọi là Serives là các ăng dÿng được tích hợp sẵn vào hệ thống, tùy măc độ và khÁ năng mà các ăng dÿng này có thể được cÃu hình để tự khái động cùng với windows khi b¿n khái động.

Thao tác với một số Services chính á Windows:

Để má Windows Services bằng hộp lệnh Run, đ¿u tiên b¿n hãy nhÃn tá hợp phím Windows + R sau đó lựa gõ services.msc và OK để xác nhÁn, cũng giống như cách trên b¿n sẽ má ra được ngay Windows Services.

Hoặc có thể má theo đưßng d¿n: Control Panel\All Control Panel Items\Administrative Tools

Hình: Giao diện dịch vÿ Windows Một số chăc năng thao tác lên dịch vÿ:

- Start: Khái động tiến trình, ph¿n mềm nào đó.

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 37

- Stop: Dừng ch¿y tiến trình, ph¿n mềm bÃt kỳ. - Pause: T¿m hỗn ch¿y chă không tắt hẳn.

- Resume: Lệnh ngược l¿i với Pause khi b¿n t¿m dừng l¿i.

- Restart: Khái động l¿i tiến trình, ph¿n mềm và đa ph¿n được áp dÿng khi tiến

trình có vÃn đề.

Một số ăng dÿng hỗ trợ xử lí các sự cố hệ điều hành, tối ưu hệ thống như :

Piriform CCleaner – Ph¿n mềm Tăng tốc máy tính hiệu quÁ ... Clean Master – Ph¿n mềm dọn dẹp và tối ưu máy tính, Android. ... Advanced SystemCare Free – Ph¿n mềm tối ưu và tăng tốc máy tính. ... Wise Disk Cleaner – Ph¿n mềm Dọn dẹp hệ thống máy tính. ...

Ashampoo WinOptimizer – Ph¿n mềm dọn dẹp và tăng tốc máy tính miễn phí.

Ph¿n mềm tích hợp á Windows là Windows Defender phòng chống Virus.

7.

QuyÁn truy cập, sao l°u, mã hóa dÿ liáu

Chąc nng bÁo vá há tháng

- Tắt chăc năng Autorun trong Windows. - Sử dÿng công cÿ bÁo vệ như Firewall… - Không truy cÁp vào những trang Web l¿.

- Không má file đính kèm trong Email khơng rõ địa chỉ.

- Không trao đái dữ liệu với các thiết bị lưu trữ khÁ nghi có Virus

QuÁn lý Group Policy

- Group Policy là một trong các thành ph¿n cāa MS Management Console dùng để quÁn lý các thành ph¿n trên Windows.

✓ Computer Configuration. ✓ User Configuration.

Hình: Giao diện thiết lÁp thuộc tính

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 38

Registry

- Là một cơ sá dữ liệu lưu trữ các thơng tin thiết lÁp tính năng cho ph¿n căng, ph¿n mềm, ngưßi dùng trên hệ điều hành Windows.

- HKEY_USER: Lưu trữ những thông tin về ph¿n mềm, các lựa chọn, các thiết

lÁp…cāa ngưßi dùng đang Logon.

- HKEY_LOCAL_MACHINE: Lưu trữ những thông tin về hệ thống, ph¿n căng,

ph¿n mềm dùng chung cho tÃt cÁ các ngưßi dùng.

- HKEY_CLASSER_ROOT - HKEY_CURENT_CONFIG - HKEY_CURENT_USER

8.

PhÂng phỏp phũng trỏnh virus

Lòi do virus

Mt s virus khiến máy cua b¿n không logon được vào Windows.

Nguyên nhân: Giá trị Userinit trong khóa …\Windows\System32 bị thay đái Giá trị mặc định cua Userint là: C:\WINDOWS\System32\userinit.exe

Ph°¢ng pháp bÁo vá há tháng Cập nhập và cài đặt bÁn vá lßi

- Thưßng xuyên cÁp nhÁp và cài đặt các bÁn vá lỗi cāa hệ thống và ăng dÿng.

BÁo vá dÿ liáu

- Sử dÿng tưßng lửa (Firewall) dùng để kiểm soát các truy cÁp đến các tài nguyên, ngăn ch¿n các truy caaph bÃt hợp pháp.

BÁo vá máy tính (Antivirus, Firewall,&)

- Phịng ngừa virus: Sử dÿng các chương trình phịng chống Virus. - GiÁi pháp phát hiện và ngăn chặn xâm nhÁp.

- Các giÁi pháp khác: M¿ng riêng Áo (VPN), Mã hóa các dữ liệu trên đưßng truyền, Kiểm sốt truy cÁp Web (Web Filtering, URL Filtering).

Mát sá giÁi pháp bÁo mật thơng tin cho doanh nghiáp hiáu q:

Thơng tin gì cần đ°ợc b¿o mật?

BÃt că thông tin dữ liệu nào quan trọng đối với doanh nghiệp thì đều c¿n được bÁo mÁt. Dưới đây là một số thông tin c¿n bÁo mÁt phá biến nhÃt:

✓ Thông tin, dữ liệu khách hàng: Đây là tài sÁn quý giá nhÃt cāa doanh nghiệp, hiểu về khách hàng chính là quyết định sự sống cịn cāa cơng ty nên c¿n được ưu tiên bÁo vệ hàng đ¿u.

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 39

✓ Tình tr¿ng kinh doanh: Có những công ty bắt buộc phÁi công bố dữ liệu tài chính nhưng nếu để đối thā nắm được sẽ rÃt bÃt lợi.

✓ Thông tin đối tác và chuỗi cung ăng: Trong 1 số ngành thì việc để lộ ra những nhà cung cÃp chÃt lượng, giá tốt sẽ khiến họ mÃt đi lợi thế c¿nh tranh với đối thā.

✓ Thông tin nhân viên: Đặc biệt là thông tin cāa các các bộ cÃp cao. Nếu để lộ ra sẽ dễ bị các nhà tuyển dÿng khác chèo kéo.

✓ Thông tin về chiến lược và sÁn phÁm sắp ra mắt: BÁn quyền á Việt Nam chưa được chú trọng nên tình tr¿ng ăn cắp ý tưáng và sÁn phÁm diễn ra rÃt thưßng xuyên. Nếu để lộ ra trước b¿n sẽ bị thua bái các sÁn phÁm <copy= khác. ✓ Bí mÁt kinh doanh khác: á một số ngành có những bí mÁt kinh doanh riêng

c¿n được bÁo mÁt kỹ càng.

Những mối đe dọa tới an tồn thơng tin doanh nghiáp

Tin tặc thưßng tÃn cơng dữ liệu doanh nghiệp thơng qua những hình thăc sau: ✓ TÃn cơng lừa đÁo Phishing

✓ Khai thác lỗ háng bÁo mÁt trong các ăng dÿng, ph¿n mềm ✓ Tiêm nhiễm và lây lan mã độc, virus.

✓ TÃn công chiếm password ✓ TÃn công chuỗi cung ăng ✓ TÃn công hệ thống CRM

Gi¿i pháp b¿o mật thơng tin và dữ liáu cho doanh nghiáp

Để có thể có được phương án bÁo mÁt thơng tin táng thể hiệu quÁ nhÃt thì doanh nghiệp, tá chăc c¿n lưu ý tới các thành ph¿n sau:

Xây dựng chính sách bảo mật thông tin:

Đây là một bước quan trọng giúp giÁm thiểu rāi ro mà nhiều tá chăc doanh nghiệp thưßng bỏ qua. Chính sách này sẽ được so¿n thÁo bao gßm các điều khoÁn, luÁt lệ, phân quyền chia sẻ, truy cÁp dữ liệu mà toàn bộ nhân viên trong công ty c¿n phÁi tuân thā.

Bảo mật hệ thống website

Website là kênh giao tiếp chính cāa doanh nghiệp với khách hàng và cũng là điểm dễ bị tÃn cơng nhÃt. Vì thế c¿n sử dÿng các công cÿ bÁo mÁt, cÁnh báo sự cố website. Ngoài ra, đối với các tá chăc ngành thương m¿i điện tử, tài chính ngân hàng, thanh tốn online thì phÁi thực hiện pen-test thưßng xun để phịng tránh sự tÃn công cāa tin tặc.

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

Khoa Công nghá thông tin – Tr°ờng TCN Quang Trung 40

Bảo mật hệ thống quan hệ khách hàng (CRM)

Nếu doanh nghiệp đang sử dÿng ph¿n mềm CRM thì hãy đ¿u tư bÁo mÁt riêng cho chúng. Ví dÿ đơn giÁn cho thÃy nhiều doanh nghiệp t¿i Việt Nam chỉ mới bị nghi lộ thông tin cāa khách hàng mà giá cá phiếu đã giÁm hàng trăm tỷ.

Bảo mật thiết bị IoT (Internet-of-Things)

Các thiết bị nối với internet cũng là một cánh cửa để tin tặc tÃn công dữ liệu cāa b¿n. Từ modem wifi tới máy in, camera an ninh đều có thể bị hack dễ dàng nếu doanh nghiệp khơng triển khai các hình thăc bÁo mÁt cao.

Bảo mật máy chủ & hệ thống Cloud

Công nghệ Cloud đang là xu hướng được nhiều ngưßi lựa chọn vì yếu tố tiện lợi và an tồn. Tuy nhiên chúng cũng khơng tránh được các cuộc tÃn cơng m¿ng. Vì thế hãy đÁm bÁo rằng b¿n đang sử dÿng dịch vÿ từ các nhà cung cÃp uy tín như Microsoft Azure, Amazon AWS.

Bảo mật hệ thống IT/OT & mạng nội bộ (networks)

Chỉ c¿n 1 thiết bị dính virus hoặc mã độc thì cÁ hệ thống sẽ có nguy cơ bị Ánh hưáng. Vì thế, c¿n có biện pháp để ngăn chặn sự phát tán mã độc trong m¿ng nội bộ, hệ thống vÁn hành, hệ thống công nghệ thông tin để h¿n chế rāi ro.

Nâng cao nhận thức của Cán bộ – nhân viên

Đây là một trong những yếu tố rÃt quan trọng nhưng thưßng bị các doanh nghiệp lãng quên. Chỉ c¿n một sơ ý nhỏ cāa nhân viên cũng có thể khiến doanh nghiệp bị tÃn công gây ra nhiều thiệt h¿i nặng nề. Chính vì thế, c¿n nâng cao ý thăc cāa cán bộ nhân viên trong doanh nghiệp về việc bÁo mÁt các thơng tin quan trọng.

Ph°¢ng thąc nhận dián và phân lo¿i virus

- Là những virus mà mã thực thi đã được biên dịch hoàn chỉnh (Compiled Virus) hay đo¿n mã (Maliciuos) mÿc đích gây tán h¿i đến tính bí mÁt, tính tồn vẹn hoặc tính sẵn sàng cāa hệ thống.

✓ Virus Boot. ✓ Virus File. ✓ Virus Macro. ✓ Trojan Horse.

✓ Sâu Internet – Worm

Cài đ球⌀, cÃu hình và vận hành ch°¢ng trình phịng cháng Virus tái °u

- Cài đặt:

Tùy vào từng chưßng trình diệt Vius khác nhau, mà có những cách thăc cài đặt khác nhau. Một sơ chương trình diệt Virus:

✓ Kapersky

</div>