Đồ án Điện, điện tử ô tô

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.32 MB, 38 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CƠNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH

ĐỒ ÁN MÔN HỌC : HỆ THỐNG ĐIỆN, ĐIỆN TỬ Ô TÔ

ĐỀ TÀI : THIẾT KẾ MƠ HÌNH HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG VÀ TÍN HIỆU TRÊN Ơ TƠ SUZUKI SUPER CARRY VAN 2005

Ngành : Công nghệ kỹ thuật ô tô Lớp : 21DOTB3

Giảng viên hướng dẫn : TS. LÊ THANH TUẤN

Tp.Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2024

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

LỜI NÓI ĐẦU

Trong đời sống kinh tế xã hội hiện nay, nhu cầu về chuyên chở hàng hố và hành khách là rất lớn. Có rất nhiều phương tiện giao thông cùng tham gia giải quyết vấn đề này, một trong những phương tiện không thể thiếu được đó là ơ tơ. Ở Việt Nam những năm gần đây số lượng ô tô lưu thông càng ngày càng lớn, chủng loại càng phong phú và đa dạng như: xe tải, xe container, xe khách, xe con ... Chính vì vậy mà địi hỏi chúng ta - những kĩ sư ô tô trong tương lai phải nhanh chóng hiểu rõ được nguyên lý hoạt động của các hệ thống trên xe và nắm bắt các công nghệ mới của ơ tơ để từ đó cải tiến chất lượng của từng bộ phận của xe, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của con người và tiến tới nội địa hố và dãy mạnh nền cơng nghiệp ô tô của đất nước cũng như giải quyết vấn đề việc làm cho người lao động.

Trên ô tơ, hệ thống chiếu sán tín hiệu có vai trị hết sức quan trọng, nó giúp chúng ta thuận tiện cho việc đi lại trong điều kiện thiếu ánh sáng, cần chuyển hướng hay xe bị gặp trục trặc kỹ thuật. Đối với xe con thì vấn đề này càng quan trọng hơn, vì xe con có tính thẩm mỹ cao và đặc biệt là đáp ứng nhu cầu của con người đó là sự tiện nghi và tiện lợi khi vận hành xe. Nhận thấy tầm quan trong của hệ thống này vì thế nhóm của chúng em đã chọn đề tài: “ Thiết kế mơ hình hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên xe Toyota Vios 2010 ”. Trên cơ sở phân tích mạch điện đèn chiếu sáng tín hiệu và yêu cầu bố trí cụ thể trên xe, nhóm em sẽ bổ sung thêm phương pháp kiểm tra, sửa chữa. Yêu cầu của hệ thống chiếu sáng tín hiệu đặt ra là phải xác định được tất cả mạch điện của hệ thống chiếu sáng, vị trí đặt các cơng tác tổng và bố trí cụ thể trên xe được thuận tiện nhất cũng như đạt độ thẩm mỹ cao.

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CẢM ƠN

Trong thực tế khơng có thành cơng nào mà không gắn kiền với những sự hỗ trợ, giúp đỡ dù ít hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của người khác, trong suốt hai tháng vừa qua, nhóm em đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của thầy và bạn bè. Lúc đầu nhóm emvơ cùng cảm thấy bỡ ngỡ không biết phải bắt đầu từ đâu nhờ sự giúp đỡ của thầy Nguyễn Thanh Tuấn, nhóm em đã có được định hướng đề tài đồ án; phương pháp tìm kiếm thơng tin đề tài để nhóm em biết nên bắt đầu từ đâu. Vì nhóm em cịn thiếu sót nhiều kiến thức và kĩ năng chun mơn trong việc tìm kiếm vật liệu, đo đạc các bộ phận, bố trí các hệ thống phù hợp là một điều chắc chắn. Đặc biệt là trong quá trình làm đồ án nhóm em đã nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình của thầy Nguyễn Thanh Tuấn và các thành viên trong nhóm đã hết mìnhvì đồ án này. Giúp nhóm em hồn thành đồ án này đúng kì hạn được giao.Tuy nhiên, dođây là lần đầu nhóm thực hiện mơ hình thực tế cũng như cịn hạn chế nhiều về tài liệu và kiến thức thực tế, nên khơng thể tránh khỏi những thiếu sót, nhóm em mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các Thầy để đề tài được hoàn thiện hơn.

Cuối cùng, chúng em xin trân thành cảm ơn thầy Nguyễn Thanh Tuấn, các thành viên trong nhóm đồ án đã hồn thành đồ án đúng hạn và hồn thành mơ hình thực tế hoạt động được một cách chính xác và chỉnh chu.

Em xin trân thành cảm ơn!

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

MỤC LỤC

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI ... 1

1.1. Đặt vấn đề ... 1

1.2. Mục tiêu đề tài ... 1

1.3. Nội dung đề tài ... 1

1.4. Phương pháp nghiên cứu ... 2

1.5. Kết cấu đồ án ... 2

CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH KẾT CẤU VÀ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN THIẾT KẾ CỦA HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG VÀ TÍN HIỆU TRÊN XE SUZUKI SUPER CARRY VAN 2005 ... 3

2.1. Phân tích kết cấu hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên xe Suzuki Super Carry Van 2005 ... 3

2.2. Lựa chọn phương án thiết kế mơ hình ... 12

CHƯƠNG 3 : THI CƠNG MƠ HÌNH ... 14

3.1. Các trang thiết bị và linh kiện để lắp đặt mô hình ... 14

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

CHƯƠNG 4 : KẾT LUẬN CỦA ĐỒ ÁN ... 29

4.1.Kết luận... 29

4.2. Hướng phát triển ... 29

TÀI LIỆU THAM KHẢO ... 30

PHỤ LỤC ... 31

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1. Tổng hợp các trang thiết bị cần dùng để thi cơng mơ hình ... 15

Bảng 3.2. Tổng hợp các linh kiện cần dùng để thi cơng mơ hình ... 17

Bảng 3.3. Các linh kiện sử dụng cho hệ thống đèn đầu ... 18

Bảng 3.4. Sơ đồ thông dây của cùm công tắc chế độ chiếu sáng ... 19

Bảng 3.5. Các linh kiện sử dụng cho hệ thống đèn báo rẽ và báo nguy ... 21

Bảng 3.6. Sơ đồ thông dây của cùm công tắc chế độ báo rẽ và báo nguy ... 22

Bảng 3.7. Các linh kiện sử dụng cho hệ thống đèn phanh ... 24

Bảng 3.8. Các linh kiện sử dụng cho hệ thống đèn lùi ... 27

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình 2.1. Bóng đèn Halogen H4 sử dụng cho Hệ thống đèn đầu ... 3

Hình 2.2. Sơ đồ mạch điện hệ thống đèn đầu ... 4

Hình 2.3. Bóng đèn Halogen 1157 cam sử dụng cho đèn báo rẽ ... 5

Hình 2.4. Sơ đồ mạch điện đèn báo rẽ, báo nguy ... 6

Hình 2.5. Bóng đèn Halogen 1157 trắng sử dụng cho đèn lùi ... 7

Hình 2.6. Sơ đồ mạch điện đèn báo lùi ... 8

Hình 2.7. Bóng đèn Halogen 1157 trắng sử dụng cho hệ thống đèn phanh ... 8

Hình 2.8. Sơ đồ mạch điều khiển hệ thống đèn phanh ... 9

Hình 2.9. Bóng đèn Halogen T10 sử dụng cho đèn kích thước ... 10

Hình 2.10. Sơ đồ mạch điện đèn kích thước... 11

Hình 2.11. Hình ảnh minh họa thiết kế mơ hình dạng bảng ... 12

Hình 2.12. Hình ảnh minh họa thiết kế mơ hình dạng hộp ... 13

Hình 3.1. Vị trí các linh kiện hệ thống đèn đầu trên hộp ... 18

Hình 3.2. Các dây của Relay ... 19

Hình 3.3. Lắp đặt hệ thống đèn đầu... 20

Hình 3.4. Vị trí các linh kiện hệ thống đèn báo rẽ trên hộp ... 22

Hình 3.5. Các chân của Relay chớp ... 22

Hình 3.6. Lắp đặt hệ thống đèn báo rẽ và báo nguy ... 23

Hình 3.7. Vị trí các linh kiện của hệ thống đèn phanh trên hộp ... 25

Hình 3.8. Các chân của cơng tắc phanh ... 25

Hình 3.9. Lắp đặt hệ thống đèn phanh ... 26

Hình 3.10. Vị trí các linh kiện của hệ thống đèn lùi trên hộp... 27

Hình 3.11. Lắp đặt hệ thống đèn lùi... 28

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

CHƯƠNG 1 : GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI 1.1. Đặt vấn đề.

Hiện nay các hệ thống trên xe ô tô đang được nghiên cứu, phát triển khơng ngừng vì u cầu kỹ thuật và trình độ phát triển, có thể kể đến là hệ thống chiếu sáng tín hiệu hệ thống này đóng vai trị quan trọng giúp cảnh báo mọi người xung quanh kể cả người lái trong khi lái xe,. Cùng với sự phát triển đó hệ thống chiếu sáng tín hiệu trên xe ô tô cũng đang được chú trọng và đã có nhiều bước tiến. Ngoài những mục tiêu về an toàn, về sự kinh tế khi sử dụng, bổ sung thêm một số tiện ích cho người lái.

Ngành cơng nghiệp ô tô của thế giới rất phát triển nhưng phần lớn tài liệu được viết bằng tiếng anh. Nên các sinh viên như chúng em rất khó tiếp cận với những kiến thức đó.Việc nghiên cứu về hệ thống chiếu sáng tín hiệu sẽ là một phần tài liệu rất quan trọng sẽ giúp cho chúng em tiếp cận tốt hơn với những công nghệ mới đó.

Vì những lý do trên nhóm chúng em mong muốn được củng cố, thu thập, tổng hợp và nâng cao kiến thức chuyên ngành cũng như kiến thức thực tế. Và hơn thế là giúp chochúng em làm quen hơn về nghiên cứu và đặc biệt hiểu biết về hệ thống điện thân xe để có thể phục vụ cho công việc sau khi ra trường.

1.2. Mục tiêu đề tài.

Hiểu được nguyên lí hoạt động của hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên xe Suzuki Super Carry Van 2005.

Thiết kế thi công lắp đặt được mơ hình hệ thống chiếu sáng và tín hiệu.

1.3.Nội dung đề tài.

Tìm hiểu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên ô tô Suzuki Super Carry Van 2005.

Lựa chọn phương án thiết kế hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên ô tô Suzuki Super Carry Van 2005.

Thi cơng lắp đặt hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên ô tô Suzuki Super Carry Van 2005.

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

1.4.Phương pháp nghiên cứu

- Lý thuyết : Tìm kiếm tài liệu trên Internet, sách , báo, tài liệu chuyên ngành liên quan đến đề tài.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

CHƯƠNG 2 : PHÂN TÍCH KẾT CẤU VÀ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN THIẾT KẾ CỦA HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG VÀ TÍN HIỆU TRÊN XE

SUZUKI SUPER CARRY VAN 2005

2.1. Phân tích kết cấu hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên xe Suzuki Super Carry Van 2005

2.1.1. Hệ thống đèn đầu sử dụng bóng đèn Halogen H4

Hình 2.1. Bóng đèn Halogen H4 sử dụng cho Hệ thống đèn đầu

Bóng đèn Halogen được làm bằng dây vonfram, nhưng được bọc trong một

“phong bì” thủy tinh thạch anh nhỏ hơn. Bởi vì bóng đèn thủy tinh rất gần với dây tóc, nó sẽ dễ dàng tan chảy nếu nó được làm bằng thủy tinh. Khí trong bóng đèn thủy tinh bao gồm các loại khí khác nhau. Những khí này có một tính chất rất thú vị: Chúng được kết hợp với hơi vonfram.

Bóng đèn Halogen cũng có thể hoạt động ở nhiệt độ cao hơn so với đèn sợi đốt thông thường, chúng cũng sáng hơn và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, ở nhiệt độ này, thủy tinh thơng thường có thể mềm hơn, vì vậy bóng đèn halogen cần sử dụng thủy tinh thạch anh có điểm nóng chảy cao hơn. Vì thủy tinh thạch anh khơng thể ngăn chặn tia cực tím, bóng đèn Halogen thường cần sử dụng bộ lọc tia cực tím bổ sung.

Bóng đèn Halogen H4 sử dụng nguồn điện 12V và cho ra công suất chiếu sáng là 60/55W.

> Ưu điểm :

- Cường độ ánh sáng mạnh và khả năng chiếu sáng xa giúp tài xế có thể quan sát tầm xa hơn 20m.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

- Ánh sáng của loại đèn này khơng gây chói mắt, đảm bảo an tồn khi tham gia giao thơng.

- Chi phí thay thế thấp. > Nhược điểm :

- Nhiệt độ tỏa ra cao, dễ vỡ, có thể gây huy hiểm cho môi trường và sức khỏe nếu không

được sử lý đúng cách.

Hình 2.2. Sơ đồ mạch điện hệ thống đèn đầu

❖ Nguyên lí hoạt động:

Khi điều khiển đèn sương mù và đèn kích thước ( Tail ) : Bật cơng tắc tổ hợp

ở vị trí TAIL thì chân HE và HU thơng với nhau, Relay Tail được nhận mass. (+) ắc quy, Cầu chì, Relay tail, Cầu chì 10A, Đèn sương mù và đèn kích thước và Mass, đèn sương mù và đèn kích thước sáng.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Khi điều khiển đèn đầu ( HEAD ) : Bật công tắc tổ hợp ở vị trí HEAD thì chân

HE, HL thơng nhau và HE, HU thông nhau, relay chiếu gần và relay chiếu xa nhận mass.

(+) ắc quy, Cầu chì, Relay chiếu gần và relay chiếu xa đóng tiếp điểm, Đèn chiếu xa,

đèn chiếu gần và Mass, đèn chiếu xa và chiếu gần sáng, đồng thời đèn báo chiếu xa trên

Taplo sáng.

Khi điều khiển đèn Flash: Khi tài xế lẩy cần cơng tắc về phía vơ lăng thì đèn

High sẽ nháy sáng rồi tắt. Ở chế độ này thì mạch điện hoạt động như đèn chiếu xa và được cấu tạo để các đèn được bật sáng ngay cả khi công tắc điều khiển đèn ở vị trí OFF.

2.1.2. Hệ thống đèn báo rẽ và đèn báo nguy sử dụng bóng đèn Halogen 1157 cam

Hình 2.3. Bóng đèn Halogen 1157 cam sử dụng cho đèn báo rẽ - Bóng đèn Halogen 1157 sử dụng nguồn 12V và cho ra công suất 21W

- Cường độ chiếu sáng : 400 - 500 lumen. > Ưu điểm :

- Cấu tạo ko phức tạp, Dễ tháo lắp;

- Giá thành rẻ, Lắp được cho nhiều loại xe;

- Độ sáng cao , đảm bảo tín hiệu rõ khi tham gia giao thông . > Nhược điểm :

- Tuổi thọ thấp, Tạo ra lượng nhiệt lớn; - Tiêu thụ điện năng lớn.

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Hình 2.4. Sơ đồ mạch điện đèn báo rẽ, báo nguy

❖ Nguyên lý hoạt động:

+ Điều khiển Rẽ trái : Công tắc máy được bật , relay 1 nối với chân TB , TL thông với

TB khi cùm gạt rẽ trái . Lúc này TB thơng với LNR và dịng điện đi xuống , tại điểm dao E05L30 chia làm hai hướng : đi xuống làm cho đèn xi nhan trái trước sáng và về max , đi bên phải nối với đèn sau và đèn xi nhan trái táp lô sáng và về max.

+ Điều khiển Rẽ phải : Công tắc được bật , relay chân 1 nối với TB và thông với TR,

TR thơng với LNR và dịng điện nối với đèn xi nhan phải trước sáng . Tại điểm giao dòng điện nối với đèn xi nhan phải sau và đèn táp lô phải sáng , đi xuống max.

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

+ Điều khiển báo nguy : Khi bật công tắc Hazard , relay chân 1 nối với TB thì TL TB

TR thơng với nhau và đồng thời chân số 5 cung cấp điện cho đèn xi nhan trái trước sáng đi xuống max, xi nhan trái sau sáng , đèn táp lô sáng và đi xuống max. Chân số 7 làm cho đèn phải trước sáng về mã , đèn xi nhan phải sau và táp lơ sáng về max . Dịng điện cung cấp cho chân 5 và 7 cùng lúc .

2.1.3. Hệ thống đèn lùi sử dụng bóng đèn Halogen 1157 trắng

Hình 2.5. Bóng đèn Halogen 1157 trắng sử dụng cho đèn lùi

- Công suất : 21W cho chế độ đèn phanh và 5W cho chế độ đèn định vị.

- Cường độ chiếu sáng : Khoảng 400-500 lumen cho chế độ đèn phanh và 50-70 lumen cho chế độ đèn định vị.

- Thường dùng cho : Nhiều dịng xe từ xe ơ tơ, xe tải nhỏ đến xe máy. > Ưu điểm :

- Độ sáng cao: Đảm bảo tín hiệu phanh rõ ràng và dễ thấy, giúp tăng an tồn khi lái xe. - Thơng dụng: Dễ dàng tìm thấy và thay thế do được sử dụng phổ biến.

- Đơn giản và đáng tin cậy: Thiết kế đơn giản, ít khi gặp lỗi. > Nhược điểm :

- Tuổi thọ ngắn : Bóng đèn halogen thường không bền bằng đèn LED. - Tiêu thụ điện năng cao : Sử dụng nhiều năng lượng hơn so với đèn LED.

- Nhiệt lượng tỏa ra cao: Đèn halogen tỏa nhiều nhiệt, có thể gây nóng khu vực xung quanh.

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Hình 2.6. Sơ đồ mạch điện đèn báo lùi

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

- Công suất : 21W cho chế độ đèn phanh và 5W cho chế độ đèn định vị.

- Cường độ chiếu sáng : Khoảng 400-500 lumen cho chế độ đèn phanh và 50-70 lumen cho chế độ đèn định vị.

- Thường dùng cho : Nhiều dòng xe từ xe ô tô, xe tải nhỏ đến xe máy. > Ưu điểm :

- Độ sáng cao: Đảm bảo tín hiệu phanh rõ ràng và dễ thấy, giúp tăng an toàn khi lái xe. - Thơng dụng: Dễ dàng tìm thấy và thay thế do được sử dụng phổ biến.

- Đơn giản và đáng tin cậy: Thiết kế đơn giản, ít khi gặp lỗi. > Nhược điểm :

- Tuổi thọ ngắn : Bóng đèn halogen thường khơng bền bằng đèn LED. - Tiêu thụ điện năng cao : Sử dụng nhiều năng lượng hơn so với đèn LED.

- Nhiệt lượng tỏa ra cao: Đèn halogen tỏa nhiều nhiệt, có thể gây nóng khu vực xung quanh.

Hình 2.8. Sơ đồ mạch điều khiển hệ thống đèn phanh

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

❖ Nguyên lý hoạt động:

Khi đạp phanh, cơng tắc chân phanh đóng. Thì lúc này (+) ắc quy qua cầu chì → Cơng tắc chân phanh → Đèn phanh và đèn báo phanh → Mass, Đèn phanh và đèn báo phanh sáng.

Khi nhả phanh cơng tắc chân phanh mở. Thì cơng tắc chân phanh ngắt, dòng điện bị ngắt, đèn phanh và đèn báo phanh khơng sáng.

2.1.5. Hệ thống đèn kích thước sử dụng đèn Halogen T10

Hình 2.9. Bóng đèn Halogen T10 sử dụng cho đèn kích thước

- Cơng suất chiếu sáng 5W.

- Cường độ chiếu sáng : Khoảng 50 - 70 lumen.

- Thường dùng cho : Đèn định vị, đèn nội thất, đèn biển số của nhiều loại xe. > Ưu điểm :

- Tiêu thụ ít điện năng : Công suất thấp giúp tiết kiệm năng lượng.

- Ánh sáng đều và dịu: Phù hợp cho việc chiếu sáng nhẹ như đèn nội thất hoặc đèn định vị.

- Thông dụng và dễ thay thế: Dễ dàng tìm thấy tại các cửa hàng phụ tùng ơ tô. > Nhược điểm :

- Độ sáng thấp : Khơng thích hợp cho các ứng dụng u cầu độ sáng cao. - Tuổi thọ không cao : Tuổi thọ của bóng halogen thấp hơn so với đèn LED.

- Nhạy cảm với nhiệt : Có thể bị hư hỏng do nhiệt độ cao trong quá trình hoạt động.

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Hình 2.10. Sơ đồ mạch điện đèn kích thước

❖ Nguyên lý hoạt động:

Bật cơng tắc tổ hợp ở vị trí đèn kích thước (Tail). Lúc đó, dịng điện (+) từ Ắc quy đến cầu chì, Relay làm Relay đóng tiếp điểm và dịng điện đến các đèn kích thước và các đèn phụ như đèn radio, đèn công tắc A/C, đèn Taplo.

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

2.2. Lựa chọn phương án thiết kế mơ hình

- Khó khăn trong việc vận chuyển;

- Các linh kiện như : Relay, cầu chì, dây điện không được bảo vệ; - Dễ hư hỏng.

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

CHƯƠNG 3 : THI CƠNG MƠ HÌNH 3.1. Các trang thiết bị và linh kiện để lắp đặt mơ hình

- Các trang thiết bị :

Các trang thiết bị sử dụng Hình ảnh trang thiết bị

Bình acquy 12V

Băng keo cách nhiệt

Kềm tuốt dây điện

Đồng hồ đo