1
Bài 3
Luật Môi trường ở Việt Nam
GV: Quách Thị Ngọc Thơ
03/2010
2
Contents
Luật pháp: cách thức, vai trò1
Luật pháp về BVMT2
So sánh luật BVMT3
Nội dung cơ bản luật BVMT4
3
Contents
Luật pháp: cách thức, vai trò1
Luật pháp về BVMT2
So sánh luật BVMT3
Nội dung cơ bản luật BVMT4
4
1. Pháp luật
“sống và làm việc theo pháp luật” – Hiến
pháp VN
Con người chịu sự chi phối của nhiều loại
qui tắc, chuẩn mực: qui tắc, tập quán, đạo
đức, pháp luật
Pháp luật là một trong những công cụ
quan trọng nhất của nhà nứơc.
Nhà nước là một hình thức tổ chức đặc
biệt để giai cấp thống trị duy trì địa vị của
mình.
5
Pháp luật từ đâu?
Nhà nước lựa chọn những quy tắc (đã tồn
tại trong xã hội) phù hợp với lợi ích của họ
để đưa vào pháp luật
Nhà nước đặt ra những quy tắc mới để
điều tiết những trường hợp chưa có quy
tắc nào điều tiết
6
Đặc tính của pháp luật
Tính phổ biến: được nhiều người thừa
nhận, như nhau với mọi cá nhân và có tính
bắt buộc
Tính ý chí: tuỳ thuộc vào nhận thức của
nhóm cầm quyền.
Tính nhà nước: nhà nước đảm bảo cho
pháp luật có tính quyền lực và bắt buộc
Tính hình thức: văn bản pháp quy và cách
thức phổ biến thông tin
Tính xã hội: gắn liền với nhu cầu và giai
đoạn phát triển của xã hội
7
Hệ thống các quy phạm pháp luật
Trong hệ thống cấu trúc của pháp luật,
ngành luật là tổng thể các quy phạm pháp
luật, cùng loại trong một lĩnh vực nhất
định của đời sống.
Vd: luật nhà nước (hiến pháp), luật hành
chính, luật đất đai,…
8
Hình thức pháp luật
Văn bản quy phạm pháp luật là văn bản
do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban
hành theo một thủ tục và hình thức nhất
định, có chứa đựng những nguyên tắc xử
sự chung, nhằm điều chỉnh một loại quan
hệ xã hội nhất định và được áp dụng nhiều
lần trong cuộc sống
9
Hình thức
Văn bản luật:
Do Quốc Hội: hiến pháp, luật, bộ luật
Văn bản dưới luật:
Do các cơ quan nhà nước ở trung ương và địa
phương ban hành
10
Văn bản dưới luật
Pháp lệnh do uỷ ban thường vụ quốc hội
ban hành
Lệnh, quyết định của chủ tịch nước
Nghị định, nghị quyết của chính phủ
Quyết định, chỉ thị của thủ tướng
Quyết định, chỉ thị, thông tư của bộ trưởng
và thủ trưởng
Nghị quyết của HĐND các cấp
Quyết định, chỉ thị của UBND
11
Hiệu lực của pháp luật
Thời gian
Không gian
Đối tượng tác động
12
Vai trò của pháp luật
Là cơ sở để xây dựng hoàn thiện bộ máy
nhà nứơc XHCN
Là công cụ để nhà nước quản lý xã hội
Đảm bảo nền dân chủ, thực hiện công
bằng xã hội
Cơ sở để ổ định xã hội, thiết lập các quan
hệ hợp tác phát triển
13
2. Trình tự các văn bản pháp luật về BVMT
Hiến pháp
Bộ luật
Pháp lệnh
Các văn bản dưới luật
14
Contents
Luật pháp: cách thức, vai trò1
Luật pháp về BVMT2
So sánh luật BVMT3
Nội dung cơ bản luật BVMT4
15
Luật BVMT
Quốc hội thông qua luật bảo vệ môi
trường, ngày 27/12/1993
Quốc hội thông qua luật bảo vệ môi
trường, ngày 29/11/2005
Sau khi luật được Quốc hội ban hành, thì
có nghị định của chính phủ hướng dẫn thi
hành luật do Thủ tướng chính phủ ký
16
Cấu trúc hệ thống
Lập pháp: Quốc hội
Hành pháp: nhà nước
Thi pháp: toà án
17
Cơ sở lý luận của luật BVMT
Điều chỉnh các hành vi của xã hội nhằm
giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường,
suy thoái đa dạng sinh học, cạn kiệt tài
nguyên thiên nhiên
Là một trong các biện pháp hữu hiệu:
ngoài biện pháp kinh tế, kỹ thuật
Quá trình tiếp cận “phát triển bền vững”
Gđ 1: kinh tế, xã hội và MT độc lập nhau
Gđ 2: kinh tế và MT gắn kết
Gđ 3: kinh tế, xã hội và MT gắn kết
18
Yếu tố cơ bản thực hiện pháp luật MT
Chiến lược rõ ràng
Kế hoạch hành động cụ thể
Thể chế pháp luật phù hợp
Nhận thức về MT nâng cao
19
Contents
Luật pháp: cách thức, vai trò1
Luật pháp về BVMT2
So sánh luật BVMT3
Nội dung cơ bản luật BVMT4
20
Luật BVMT 1993 đã đặt nền móng cho việc
hình thành hệ thống pháp luật VN về môi
trường
Mỹ đã có hàng loạt luật môi trường từ
những năm 1970-1980, và các văn bản về
chất lượng không khí và nước đã có trước
đó.
21
Luật 1993
7 chương, với 79 điều
Những quy định chung
Phòng chống suy thoái MT, ONMT, Sự cố
MT
Khắc phục …
Quản lý nhà nước
Quan hệ quốc tế
Khen thưởng, xử lý vi phạm
Điều khoản thị hành
22
+ của luật 1993
Lần đầu tiên,
các khái niệm cơ bản về môi trường, bảo vệ môi
trường được định nghĩa một cách chuẩn tắc,
quyền và nghĩa vụ bảo vệ môi trường của các tổ
chức, cá nhân được quy định cụ thể và rõ ràng.
Sau đó, công tác bảo vệ môi trường ở
nước ta đã có những chuyển biến tích cực
23
- của luật 1993
nhiều quy phạm còn ở mức khung, thiếu
cụ thể và chưa rõ ràng nên hiệu lực thi
hành thấp; chưa luật hoá các chính sách
lớn, quan trọng về phát triển bền vững
Thực trạng: môi trường nước ta tiếp tục bị
xuống cấp nhanh
Bối cảnh: môi trường nước ta trong thời
gian tới sẽ phải chịu áp lực rất lớn khi
công nghiệp hoá, hiện đại hoá được đẩy
mạnh + các vấn đề môi trường toàn cầu
như biến đổi khí hậu
Yêu cầu cải cách hành chính -> sửa đổi
24
Luật 2005
15 chương và 136 điều
Những quy định chung
Tiêu chuẩn MT
DMC, DTM, cam kết MT
Bảo tồn và xử dụng hợp lý TNTN
Bảo vệ MT trong sản xuất, kinh doanh,
dịch vụ
Bảo vệ MT đô thị, KDC
Bảo vệ MT biển, nứơc sông và nguồn nứơc
khác
25
Luật 2005
Quản lý chất thải
Phòng ngừa, ứng phó sự cố MT, khắc phục
ON, phục hồi MT
Quan trắc, thông tin môi trừơng
Nguồn lực bảo vệ MT
Hợp tác quốc tế
Trách nhiệm của cơ quan nhà nước
Thanh tra, xử lý vi phạm
Điều khoản thi hành