PHÁP LUẬT BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở VIỆT NAM

Bài làm
Quản lí hành chính nhà nước là hoạt động được thực hiện chủ yếu bởi các
cơ quan hành chính nhà nước trên cơ sở Hiến pháp, luật, pháp lệnh của cơ quan
lập pháp nhằm tổ chức chỉ đạo công cuộc xây dựng kinh tế, văn hóa, giáo dục, an
ninh, quốc phòng, hành chính, chính trị. Trong quản lí hành chính nhà nước có
nhiều hình thức quản lí và đồng thời cũng có nhiều phương pháp quản lí khác
nhau. Trong đó thuyết phục và cưỡng chế là hai phương pháp được sử dụng phổ
biến.
Phương pháp thuyết phục: là phương pháp do chủ thể quản lí sử dụng để
tác động vào nhận thức của đối tượng quản lí để đối tượng quản lí cần thiết thực
hiện hành vi hoặc không thực hiện hành vi. Đây là phương pháp được sử dụng
phổ biến vì các lí do sau: là phương pháp it tốn kém; là phương pháp ít tổ hại
hoặc không gây tổ hại đến đối tượng quản lí; là phương pháp làm cho đối tượng
quản lí nhận ra được những sai lầm của hành vi mà mình đã thực hiện và tự giác
chấp hành nghiem chỉnh pháp luật, làm cho chủ thể và đối tượng gần nhau, tạo ra
sự đồng thuận và cộng tác…
Phương pháp thuyết phục được biểu hiên trong việc sử dụng các biện pháp
như giải thích, nhắc nhở, tuyên truyền, kêu gọi…và được áp dụng dựa trên căn
cứ đó là lợi ích của chủ thể và đối tượng quản lí nói chung là thống nhất với
nhau. Đây là phương pháp quan trọng trong quản lí hành chính nhà nước, tuy
nhiên pháp luật gần như không có quy định đáng kể nào về áp dụng phương
pháp này.
Phương pháp cưỡng chế: là phương pháp bắt buộc đối tượng thực hiện
một hành vi hoăc không thực hiện một hành vi mà pháp luật yêu cầu.
Phương pháp này được biểu hiện bằng các hình thức như cấm đoán đối
tượng thực hiện một số hành vi nào đó hoặc tước đi một số quyền nào đó của đối
tượng hoặc hạn chế một số quyền nào đó của đối tượng quản lí. Phương pháp
cưỡng chế là phương pháp sử dụng bạo lực nhà nước, tuy nhiên đây lại là
phương pháp được sử dụng chủ yếu bởi vì từ khi nhà nước xuất hiện và pháp luật
ra đòi thì lúc nào cũng có các hành vi chống đối pháp luật, mà các hành vi chống
đối ngày càng tinh vi, ngoan cố; nếu chỉ sử dụng phương pháp thuyết phhục thôi

thì chưa đủ, sẽ có lúc, có nơi pháp luật không phát huy hiệu quả.
Phương pháp này được sử dụng chủ yếu dựa trên cơ sở lợi ích của chủ thể
quản lí vì khi sử dụng phương pháp này thì lợi ích của chủ thể quản lí và lợi ích
của đối tượng quản lí thường xuyên khác nhau, không thông nhất với nhau hoặc
khi sử dụng biện pháp thuyết phục nhưng không đem lại hiểu quả.
Cưỡng chế hành chính là phương pháp được pháp luật quy định rất chặt
chẽ về thẩm quyền áp dụng; về các trường hợp được phép áp dụng; về các biện
pháp cụ thể để cưỡng chế trong từng trường hợp cụ thể; về thủ tục cưỡng chế
trong tường trường hợp. Nguyên nhân của việc quy định rất chặt chẽ là do: thứ
nhất, đây là phương pháp sử dụng quyền lực nhà nước rõ nét cho nên cần thiết
phải có quy định chặt chẽ để tránh tình trạng lạm quyền; thứ hai, phương pháp
này có thể dẫn đến oan sai cho nên cần có quy định chặt chẽ để tránh những oan
sai.
Phương pháp thuyết phục và phương pháp cưỡng chế trong quản lí hành
chính nhà nước đều có những ưu nhược điểm riêng cho nên cần thiết phải đặt ra
vấn đề kết hợp hai phương pháp này lại. Có thể giải thích bằng một số lí do sau:
Một là: Qua những trình bày ở phần trên, có thể thấy rằng đây là hai phương
pháp khác nhau được sử dụng trong quản lí hành chính nhà nước. Hai phương
pháp này đều có những ưu điểm và hạn chế nhất định mà nếu chỉ áp dụng đơn lẻ
từng phương pháp trong quản lí hành chính nhà nước thì không thể phát huy
được hết những ưu điểm riêng và khó có thể loại bỏ được những hạn chế. Hai là:
Xuất phát từ mục đích của việc thực hiện pháp luật là làm cho pháp luật đi sâu
vào đời sống xã hội, làm cho mọi người hiểu và thực hiện một cách tự giác. Ba
là: Xuất phát từ bản chất của nhà nước ta là nhà nước của dân, do dân, vì dân.
Như đã trình bày, nếu chỉ có thuyết phục thôi thì sẽ có lúc, có nơi pháp luật
không phát huy được hiệu quả. Ngược lại, nếu chỉ có cưỡng chế thôi thì pháp
luật sẽ không được thực hiện một cách nghiêm chỉnh, chưa nói đến việc có
những quy định của pháp luật xa vời với thực tế đã tạo ra sự bất bình trong nhân
dân.
Hiện nay hai phương pháp này luôn được chủ thể quản lí sử dụng rất phổ

biến.
Ví dụ: trong hoạt động ban hành văn bản quy phạm pháp luật khi luật giao thông
đường bộ có quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm đối với người tham gia giao
thông bằng xe mô tô, xe gắn máy, từ khi được thông qua đến khi có hiệu lực nhà
nước ta đã để ra một khoảng thời gian khá dài vừa tuyên truyền vừ giải thích trên
các phương tiện thông tin đại chúng để người dân hiểu, làm quen và tự giác chấp
hành. Đến khi có hiệu lực nhà nước mới bắt đầu áp dụng các biện pháp cưỡng
chế đối với các trường hợp vi phạm.
Cũng một ví dụ thực tế đó là trượng hợp chồng hay uống rượu bia say xỉn,
về nhà chửi bới thậm chí gây lộn với vợ con, trường hợp này thường thì các tổ
hòa giải luôn đứng ra hòa giải trước tiên và sau vài lần nếu không có kết quả mới
yêu cầu chủ thể có thẩm quyền áp dụng biện pháp cưỡng chế.
Việc áp phương pháp huyết phục và cưỡng chế trong quản lí hành chính
nhà nước là cần thiết và quan trọng, tuy nhiên việc áp dụng sẽ có hiệu quả cao
hơn nếu: khi áp dụng cần áp dụng thuyết phục trước rồi mới cưỡng chế sau, có
nghĩa là cần thiết phải tạo ra một khoảng thời gian nhất định áp dụng các biện
pháp thuyết phục như giải thích, tuyên truyền…tác động vào nhận thức của đối
tượng để đối tượng nhận thức đầy đủ về hành vi đã thực hiện của mình cũng như
các quy định của pháp luật, tạo ra sự tự giác thực hiện pháp luật của đối tượng.
cũng có nghĩa là tạo ra sự gần nhau hơn và sự đồng thuận giữa chủ thể và đối
tượng.
Tuy nhiên, cũng có trường hợp việc áp dụng các biện pháp này vẫn không
có hiệu quả. Có nhiều lí do cho trường hợp nay, cụ thể như: các quy định của
pháp luật quá xa với thực tiễn tạo ra sự bất bình, đối kháng trong nhân dân hoặc
không có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa thuyết phục hoặc cưỡng chế hoặc trình
độ của người thực hiện pháp luật không đủ…
Qua phân tích ở trên, có thể thấy rằng vấn đề kết hợp giữa thuyết phục và
cưỡng chế trong quản lí hành chính nhà nước là cần thiết, sự kết hợp hài hòa hai
phương pháp này sẽ phát huy được những ưu điểm và đồng thời hạn chế được
các nhược điểm của cả hai phương pháp này.