Phòng ngừa rủi ro bằng
công cụ phái sinh
GVHD: TS Võ Thúy Anh
LOGO
www.themegallery.com
Phần I. Cơ sở lí thuyết
Rủi ro giao dịch
I
Phương pháp bảo hiểm rủi ro giao dịch
II
Các hợp đồng phái sinh tiền tệ
III
Phần II. Thực trạng ở Việt Nam
LOGO
www.themegallery.com
K/n:
Xảy ra khi DN có dòng tiền mặt ràng buộc bằng
hợp đồng định giá bằng ngoại tệ. Hay
Do sự thay đổi giá trị các hợp đồng định giá
bằng ngoại tệ do sự thay đổi của tỉ giá hối đoái
Rủi ro giao dịch diễn ra khi nào ?
Từ khi thỏa thuận giao dịch thanh toán
I. Rủi ro giao dịch
LOGO
www.themegallery.com
Đo lường rủi ro:
Tiền tệ theo tiền tệ
Chênh lệch giữa
Số tiền trên hóa đơn cố định theo một đồng tiền
cụ thể
Số tiền thanh toán cuối cùng theo tỉ giá hiện
hành của một đồng tiền cụ thể
I. Rủi ro giao dịch
LOGO
www.themegallery.com
1. Kĩ thuật bảo hiểm
hoạt động
Phương pháp
II. Phương pháp bảo hiểm rủi ro
giao dịch
2. Các hợp động phái
sinh
LOGO
www.themegallery.com
1. Kĩ thuật bảo hiểm hoạt động:
Ghi hóa đơn bằng bản tệ
Áp dụng chiến lược lead/lag (đẩy mạnh hay
làm chậm quá trình thanh toán)
Netting (thực hiện một giao dịch với trạng thái
đối nghịch trạng thái ngoại tệ hiện tại của DN)
II. Phương pháp bảo hiểm rủi ro
giao dịch
LOGO
www.themegallery.com
2. Các hợp đồng phái sinh
Hợp đồng kì hạn (Forward)
Hợp đồng tương lai (Future)
Hợp đồng quyền chọn (Option)
Hợp đồng hoán đổi (Swap)
II. Phương pháp bảo hiểm rủi ro
giao dịch
LOGO
www.themegallery.com
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
a. Hợp đồng ngoại hối kì hạn
Đ/n:
Là thỏa thuận mua bán lượng ngoại tệ nhất
định ở thời điểm xác định trong tương lai
Tham gia giao dịch có các ngân hàng thương
mại, công ty đa quốc gia, tổ chức tài chính
quốc tế, tổ chức xuất nhập khẩu…
LOGO
www.themegallery.com
a. Hợp đồng ngoại hối kì hạn
Đặc điểm:
Tỉ giá thỏa thuận vào ngày kí kết hợp đồng
Hợp đồng mang tính cá nhân, thỏa thuận trên
thị trường OTC
Không thể chuyển nhượng
Độc lập với thị trường giao ngay
Xác định tỉ giá kì hạn:
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
a. Hợp đồng ngoại hối kì hạn
Tư vấn lựa chọn:
Đối với
nhà xuất
Khẩu
Đối với
nhà nhập
Khẩu
Lo sợ rủi ro giá xuống Bán hợp
đồng kì hạn
Lo sợ rủi ro giá lên Mua hợp
đồng kì hạn
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
a. Hợp đồng ngoại hối kì hạn
Vd: Công ty Hòa Thọ xuất khẩu áo sang Mỹ với giá trị
100.000 USD và được thanh toán sau 3 tháng nữa. Tức là
sau 3 tháng nữa Hòa Thọ sẽ có một khoản tiền VND (đổi số
USD nhận được từ nhà NK Mỹ ra). Số tiền bằng VND mà
Hòa Thọ nhận được phụ thuộc vào giá USD vào thời điểm
3 tháng sau. Có nghĩa là, Hòa Thọ đang phải đương đầu
với rủi ro giao dịch.
.
Để tự bảo vệ mình khỏi sự xuống giá của USD, Hòa Thọ
sẽ thực hiện việc bán kì hạn 100.000 USD với kì hạn 3
tháng, rủi ro giao dịch lúc này sẽ triệt tiêu. Giả sử giá bán
kì hạn USD là 21.000 VND. Điều này có nghĩa giá trị hợp
đồng xuất khẩu tính bằng VND là 2,1 tỉ đồng đây là doanh
thu chắc chắn Hòa Thọ nhận được, hoàn toàn không phụ
thuộc vào tỉ giá giao ngay trên thị trường
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
a. Hợp đồng ngoại hối kì hạn
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
Khi tỷ giá
biến động
ngược
chiều,
khoản thua
lỗ của DN
khó dự
đoán trước
Dù bất lợi
nhưng
đáo hạn 2
bên vẫn
phải thực
hiện hợp
đồng
Không được
hủy bỏ đơn
phương,
không được
chuyển giao
cho người
khác
Ẩn chứa
nhiều rủi
ro
Nhược điểm
Ưu điểm
Đáp ứng được yêu cầu quy mô giao dịch 2 bên, ngày tiến
hành trao đổi
LOGO
www.themegallery.com
b. Hợp đồng ngoại hối tương lai
Là thỏa thuận mua bán số lượng ngoại tệ nhất
định theo 1 tỉ giá được xác định tại lúc kí kết
hợp đồng và việc chuyển giao ngoại tệ được
thực hiện vào một thời điểm nhất định trong
tương lai được quy định bởi Sở giao dịch
Thực chất là hợp đồng kì hạn nhưng được
chuẩn hóa về ngoại tệ giao dịch, ngày chuyển
giao, số lượng ngoại tệ và thực hiện trên sàn
của Sở giao dịch
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
b. Hợp đồng ngoại hối tương lai
Đặc điểm:
Người mua và bán không cần biết nhau
Có thể thanh toán hợp đồng trước bằng hợp đồng
đối ứng với cùng số tiền và ngày giá trị
Được tiêu chuẩn hóa và thực hiện trên sàn của Sở
giao dịch
Yêu cầu kí quỹ, điểu chỉnh giá theo giá thị trường
Giá cả biến động theo lệnh mua, bán
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
b. Hợp đồng ngoại hối tương lai
Tư vấn lựa chọn: Theo nguyên lí chung
Khi có một khoản phải thu, lo sợ tỉ giá giảm
Bán hợp đồng tương lai
Khi có một khoản phải trả, lo sợ tỉ giá lên
Mua hợp đồng tương lai
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
b. Hợp đồng ngoại hối tương lai
Sử dụng hợp đồng tương lai trong bảo hiểm rủi ro
giao dịch
Quản lí rủi ro ngoại hối với khoản phải thu
Để phòng ngừa ngoại hối đoái với khoản phải thu bằng
ngoại tệ ví dụ USD, DN VN có thể bán ngoại tệ theo HĐ
tương lai có giá trị và thời hạn tương đương với khoản phải
trả
Quản lí rủi ro ngoại hối với khoản phải trả
Để phòng ngừa rủi ro ngoại hối đoái với khoản phải trả
bằng ngoại tệ ví dụ USD, DN VN có thế mua ngoại tệ theo
HĐ tương lai có giá trị và thời hạn tương đương với khoản
phải thu
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
b. Hợp đồng ngoại hối tương lai
Ưu điểm
Khả năng bị phá vỡ
HĐ thấp hơn so với
HĐ kỳ hạn
Kích thước HĐ nhỏ, dễ thu hút nhiều
người tham gia
Tính thanh khoản cao
Giá cả được xác định hợp
lý, thông tin công khai
Thị trường có tổ chức, ổn định
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
b. Hợp đồng ngoại hối tương lai
Nhược điểm
Chỉ giới hạn với một đồng tiền chính
Chỉ có một số ngày giá trị
Dung lượng của hợp đồng cứng nhắc
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
c. Hợp đồng ngoại hối quyền chọn
Là công cụ tài chính cho phép người mua quyền lựa
chọn mua hoặc bán một đồng tiền nhất định trong tương
lai tại mức tỉ giá đã được thỏa thuận gọi là tỉ giá quyền
chọn hay tỉ giá giao dịch
Bởi vì quyền chọn là một tài sản tài chính nên nó có giá
trị và phải trả một khoản chi phí nhất định khi mua nó
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
Quyền
Quyền
chọn
chọn
bán
bán
Quyền
Quyền
chọn
chọn
mua
mua
Trao cho người mua quyền được mua một tài
sản cơ sở vào một thời điểm hay trước một thời
điểm trong tương lai với mức giá xác định. Bao
gồm mua quyền chọn mua và bán quyền chọn
mua
Trao cho người mua quyền được bán một tài sản
cơ sở vào một thời điểm hay trước một thời điểm
hay trước một thời điểm
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
c. Hợp đồng ngoại hối quyền chọn
LOGO
www.themegallery.com
c. Hợp đồng ngoại hối quyền chọn
Đặc điểm
Không bắt buộc thực hiện nghĩa vụ
Khi có rủi ro xảy ra, lỗ lãi được tối thiểu ở mức giá chi
phí quyền chọn
Người bán quyền phải sẵn sàng thực hiện giao dịch
nếu người mua muốn
Tùy hợp đồng quyền chọn mà có thể thực hiện ở bất
cứ thời điểm nào
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
c. Hợp đồng ngoại hối quyền chọn
Tư vấn lựa chọn
Đối với quyền chọn mua
Đối với quyền chọn bán
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
Ưu điểm
Ưu điểm
Lỗ lãi được tổi thiểu hóa, biết trước
và xác định chắc chắn
Kiểm soát rủi ro tỷ giá, tận dụng thời
cơ để đầu cơ
Cho phép ra các quyết định bán
chiến lược
Bảo đảm an toàn về giá
Cho phép tiếp cận tín dụng
nhiều hơn
Nhược
điểm
Phải bỏ ra chi phí quyền chọn
LOGO
www.themegallery.com
d. Hợp đồng ngoại hối hoán đổi
Đ/n:
Là hợp đồng mà các bên thỏa thuận hoán đổi một đồng
tiền thông qua một hợp đồng và cam kết sẽ mua hoặc bán
lại bằng một hợp đồng kỳ hạn ngoại tệ
Đặc điểm
Số lượng mua vào và bán ra đồng tiền yết giá bằng nhau
trong 2 vế của hợp đồng hoán đổi
Hợp đồng hoán đổi giao dịch trên thị trường phi tập trung
Hợp đồng hoán đổi tạo ra sự không cân xứng về thời gian
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ
LOGO
www.themegallery.com
Tư vấn lựa chọn
Đối với nhà xuất khẩu: Nhà XK vừa có nhu cầu
mua giao ngay ngoại tệ ở thời điểm thỏa thuận giao dịch
đồng thời vừa có nhu cầu bán ngoại tệ ở thời điểm
tương lai.
Đối với nhà nhập khẩu: Nhà NK vừa có nhu cầu
bán giao ngay ngoại tệ ở thời điểm thỏa thuận đồng thời
vừa có nhu cầu mua ngoại tệ ở kỳ hạn ở thời điểm
tương lai
III. Các hợp đồng phái
sinh tiền tệ