LUẬN VĂN: Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng ở Ngân hàng thương mai cổ phần Bắc Á, chi nhánh 57A Phan Chu Trinh-Hà Nội pptx

LUẬN VĂN:

Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng ở
Ngân hàng thương mai cổ phần Bắc Á, chi
nhánh 57A Phan Chu Trinh-Hà Nội





Lời nói đầu

Khi nói đến nền kinh tế của một đất nước phát triển, hiệu quả và công bằng hay không,
các chỉ tiêu kinh tế vi mô, vĩ mô như thể nào cụ thể là: Tốc độ tăng trưởng (GDP) bỡnh
quõn hàng năm, cơ cấu ngành kinh tế (CN-DN-NN), tốc độ lạm phỏt (G), cụng bằng xó hội
và cỏc chỉ tiờu phỏt triển con người là những chỉ tiêu phản ánh đậm nét nhất.
Để có một nền kinh tế phát triển thỡ phải đạt được đồng thời hai chỉ tiêu là tăng trưởng
kinh tế đi kèm công bằng xó hội , tuy nhiờn, đây là một vấn đề dài hạn không những với
nền kinh tế của chúng ta mà cũn của cả cỏc nước có nền kinh tế được coi là phát triển.
Với đất nước Việt Nam chúng ta, một đất nước trải qua những cuộc chiến tranh với
nhiều hi sinh và mất mát, nền kinh tế bị chiến tranh tàn phá nặng nề, nhất là trong cuộc
chiến chống đế quốc Mỹ.
Thực hiện đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lảnh đạo, nền kinh tế nước ta đó vượt
qua nhiều khó khăn và thử thách đó đạt được những thành tựu đáng khích lệ:
Hằng năm tốc độ tăng trưởng đạt cao trên 7%, lạm phát được kiềm chế và nằm trong
tầm kiểm soát, các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế đó ngày càng khẳng định vai
trũ của minh trờn thị trường không chỉ thu gọn trong quốc gia, mà đang vươn rộng ra khu

vực và quốc tế. Để làm được như vậy là cả một quá trỡnh phấn đấu của mọi thành phần kinh
tế, mọi cơ quan tổ chức…, đặc biệt là vai trũ quản lớ vĩ mụ của Nhà nước và những đổi mới
trong hoạt động của hệ thống ngân hàng.
Trong thời kỡ khụi phục và phỏt triển, nền kinh tế cần trải quỏ qua trỡnh tập trung tư
bản và lúc này ngân hàng đóng vai trũ như các mạch máu thu hút vốn từ nền kinh tế trong và
ngoài nước để tập trung đầu tư lại cho nền kinh tế đáp ứng nhu cầu phát triển, như vậy, hoạt
động tín dụng của ngân hàng đóng vai trũ rất quan trọng, khụng những cho ngõn hàng mà
cho cả nền kinh tế. Vỡ với ngõn hàng, đây là hoạt động mang lại chủ yếu thu nhập, uy tín và
quan hệ bên cạnh hoạt động thanh toán ngày càng mở rộng. Cũn với nền kinh tế, hoạt động

tín dụng nhằm đáp ứng nhu cầu bổ sung và chu chuyển vốn của cả nền kinh tế. Tuy nhiên,
tín dụng cũng là hoạt động tiềm ẩn nhiều rủi ro, tổn thất thậm chí đưa đến phá sản. Do vậy “
Chất lượng tín dụng “ là vấn đế mà bất cứ một ngân hàng nào, một nền kinh tế nào cũng
phải quan tâm. Đặc biệt ngày nay, khi hệ thống ngân hàng không ngừng phát triển về cả số
lưọng lẫn quy mô, bên cạnh hệ thống ngân hàng quốc doanh, cũn cú nhiều ngõn hàng cổ
phần và cỏc tổ chức tớn dụng khỏc cũng đang phát triển rất mạnh mẽ trong tiến trỡnh mở
rộng loại hỡnh đầu tư và cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước, nền kinh tế ngày càng phát
triển và cũng diễn biến càng phức tạp hơn nên vấn đề “chất lượng tín dụng” lại càng phải
được đặc biệt quan tâm để ngăn ngừa nhửng rủi ro, tổn thẩt trong hoạt động tín dụng vốn
mang tính rủi ro hệ thống rất cao. Riêng đối với hệ thống ngân hàng thương mại cổ phần,
thỡ vấn đề chất lượng tín dụng càng cấp thiết hơn, vỡ cỏc ngõn hàng này thường giao dịch
với các doanh nghiệp vừa và nhỏ với uy tín, khả năng tài chính và chất lượng thông tin hạn
chế nên rủi ro là rất cao, do vậy để đi sâu vào vấn đề này, em chọn đề tài:
“Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng ở Ngân hàng thương mai cổ phần Bắc Á, chi
nhánh 57A Phan Chu Trinh-Hà Nội” để nghiên cứu. Với mong muốn góp, một phần cụng
sức nhỏ bộ của mỡnh vào sự nghiệp đổi mới hoạt động của hệ thống NH ở nước ta hiện nay.

Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG NGÂN HÀNG


1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG
1.1.1Khái niệm về tín dụng ngân hàng
Trong nền kinh tế tiền tệ, mọi chủ thể trong quỏ trỡnh hoạt động của mỡnh, luụn xảy ra
tỡnh trạng mất cõn đối trong luồng tiền ra và luồng tiền vào, từ thực tế đó, trong nền kinh tế
luôn tồn tại những nguồn tài chính dư thừa chưa được sử dụng đến và nó bị đưa ra ngoài lưu
thông dưới dạng tiết kiệm, bên cạnh đó, việc thiếu hụt tài chính của một số bộ phận tạo nên
nhu cầu vốn của nền kinh tế. Như vậy một dư thừa không sinh lời, một thiếu hụt làm mất cơ
hội đầu tư, làm cho nền kinh tế không hiệu quả trong sử dụng nguồn lực tài chớnh của
mỡnh, từ đó mà các nguồn lực khác cũng không phát huy hiệu quả, vỡ sản xuất cấn kết hợp
đầy đủ các yếu tố: Nhân lực, vật lực và tài lực
Từ yêu cầu đó hoạt động tín dụng ra đời từ dạng sơ khai là dùng tiền dư thừa để cho
vay, đến đi vay để cho vay. Cùng với sự phát triển của nên kinh tế hoạt động tín dụng ngày
này phát triển khá toàn diện:

Theo Luật Các tổ chức tín dụng “Hoạt động tín dụng là việc tổ chức tín dụng sử dụng
nguồn vốn tự có, nguồn vốn huy động để cấp tín dụng”.
Hoạt động tín dụng bao gồm bốn hoạt động chính:
Thứ nhất: Cho vay là việc ngân hàng giao cho khách hàng sử dụng một khoản tiền, để
dùng vào mục đích và thời gian nhất định theo thoả thuận và nguyên tắc có hoàn trả cả gốc
lẫn lói.
Thứ hai: Chiết khấu là việc ngân hàng mua lại có thời hạn hay mua đứt các giấy tờ có
giá từ các tổ chức và các cá nhân trong nền kinh tế với giá chiết khấu.

Thứ ba: Bóo lónh là việc cam kết bằng văn bản của Tổ chức tín dụng (bên bóo lónh)
với bờn cú quyền( bờn nhận bóo lónh) về việc thực hiện nghĩa vụ tài chớnh thay cho khỏch
hàng( bờn được bóo lónh)khi khỏch hàng khụng thực hiện hay thực hiện khụng đúng nghĩa
vụ cam kết với bên nhận bóo lónh. Khỏch hàng phải nhận nợ và phải hoàn trả cho Tổ chức
tớn dụng số tiền đó trả thay.
Thứ tư: Cho thuê tài chính là loại cho thuê dài hạn, bên thuê không được huỷ bỏ hợp
đồng, bên đi thuê chịu trách nhiệm bảo trỡ, đóng bảo hiểm và thuế tài sản. Phần lớn các hợp
đồng cho thuê tài chính, bên thuê được quyền gia hạn hợp đồng hoặc được quyền mua đứt
tài sản sau khi thời hạn hợp đồng kết thúc.
Thực chất cho thuờ tài chớnh là một hỡnh thức tài trợ vốn, trong đó theo yêu cầu sử
dụng của bên đi thuê, bên cho thuê tiến hành mua tài sản và giao cho bên đi thuê.
Như vậy hoạt động tín dụng trong quan hệ tài chính là việc dịch chuyển vốn giữa các
chủ thể với nhau trên cơ sở thoả thuận và sự tin tưởng lẫn nhau.
1.1.2 Đặc trưng của tín dụng ngân hàng
Quan hệ tín dụng chỉ được diễn ra khi người cung và cầu vốn gặp nhau trên thị trường với
các ràng buộc về không gian, thời gian và các điều kiện tín dụng được thoó món.
Thứ nhất: Quan hệ tín dụng xuất phát từ sự tin tưởng của người cho vay với người đi
vay, về việc sử dụng vốn đúng mục đích thoả thuận cùng sự hoàn trả đầy đủ và đúng han cả
vốn lẫn lói; ngược lại, người đi vay cũng tin tưởng rằng người cho vay có khả năng đáp ửng
đủ các điều kiện của họ trong quan hệ tín dụng như số lượng, lói suất, thời gian giải ngõn và
cỏc điều kiện hỗ trợ khách hàng khác (như khả năng thực hiện thanh toán chuyển khoản,

mạng lưới hoạt động và quan hệ rộng rói với cỏc doanh nghiệp cũng như các ngân hàng
khác trong nước và quốc tế )
Thứ hai: Quan hệ tín dụng có nguyên tắc hoàn trả, có nghĩa là người cho vay giao
vốn cho người đi vay sử dụng trong thời hạn thoả thuận trong hợp đồng tín dụng, khi đáo
hạn mà không có các thoả thuận khác, thỡ người đi vay phải hoàn trả lại số vốn đó cộng
thêm phần thặng dư cho người cho vay.
Thứ ba: Giá trị hoàn trả lại thông thường phải lớn hơn giá trị gốc ban đầu, tức là
chính bằng phần gốc với phần lói. Giỏ trị thặng dư này đảm bảo cho ngân hàng bù đắp

những khoản chi phí, rủi ro và mang lại cho ngân hàng một phần lợi nhuận, do vậy, việc tính
toán chính xác mức lói suất, phải vừa đảm bảo yêu cầu trên từ phía ngân hàng, vừa phải đảm
bảo tính cạnh tranh hiệu quả trên thị trường.
Thư tư: Trong quan hệ tớn dụng ngõn hàng, vỡ dựa trờn cơ sở các hợp đồng kinh tế
được pháp luật điều chỉnh, cho nên việc thực hiện đúng các thoả thuận đó cam kết là bắt
buộc.
Thứ năm: Hoạt động tín dụng gắn liền với hệ thông lưu thông tiền tệ của một quốc
gia. Biểu hiện chính là nó được thực hiện bởi các Trung gian tài chính và thông qua hoạt
động tín dụng của các Trung gian tài chính đó đó tỏc động trực tiếp đến quá trỡnh luõn
chuyển vốn của nền kinh tế. Cỏc Trung gian tài chớnh thụng qua huy động vốn và cho vay
đó thực hiện đưa vốn tiết kiệm từ dân cư (vốn ngoài lưu thông) vào quá trỡnh đầu tư có hiệu
quả, làm tăng vũng quay vốn của nền kinh tế.
Thứ sáu: Hoạt động tín dụng đa dạng phong phú và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Tính đa
dạng của hoạt động tín dụng thể hiện ở: Thành phần khách hàng giao dịch (họ có thể ở cùng
miền hoặc miền khác nhau, thuộc các thành phần kinh tế và giai tầng xó hội khỏc nhau).
Trong thời kỡ cụng nghệ thụng tin phỏt triển mạnh mẽ như hiện nay, thỡ khoảng cỏch giữa
mọi người đó được thu hẹp, thị trường hoạt động được mở rộng, quan hệ tín dụng phát triển
về cả số lượng và quy mô, bên cạnh đó, mục đích sử dụng vốn cũng rất đa dạng liên quan
đến mọi hoạt động của nền kinh tế. Vỡ đa dạng và liên quan đến mọi hoạt động của nền kinh
tế cho nên hoạt động tín dụng cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Rủi ro trực tiếp từ chính hoạt
động của NH như: Rủi ro thanh khoản (mất khả năng giải ngân), rủi ro mất vốn do chính

hoạt động tín dụng mang lại, ngoài ra cũn cú những rủi ro mang tớnh giỏn tiếp khỏch quan
và chủ quan bờn ngoài của nền kinh tế. Do vậy, trong hoạt động tín dụng, ngân hàng phải
chủ động có những biện pháp tương ứng để phũng và chống rủi ro một cách đa dạng và hiệu
quả.
1.1.3 Vai trũ của tớn dụng ngõn hàng trong nền kinh tế thị trường
Hoạt động tín dụng là kết quả quá trỡnh phỏt triển lõu dài của nền kinh tế thị trường,
sự ra đời của nó nhằm đáp ứng các nhu cầu phát triển riêng của ngân hàng, cũng như của

toàn xó hội. Do vậy, vai trũ quan trọng của tớn dụng ngõn hàng thường được xem xét qua
các góc độ sau:
1.1.3.1 Với bản thân NH
Tín dụng là hoạt động chủ yếu mang lại thu nhập cho ngân hàng, với ngân hàng,
hoạt động này chiếm gần 70% chi phí và 90% thu nhập của các ngân hàng. Qua đó đủ cho ta
thấy hoạt động tín dụng ngân hàng thực sự quan trọng với ngân hàng như thế nào. Nhưng
bên cạnh đó, chúng ta thấy rằng với hoạt động này cũng mang lại nhiều rủi ro cho ngân hàng
trong quá trỡnh hoạt động của mỡnh; cho nờn cỏc ngõn hàng thường coi đây là trọng tâm
trong quản trị của ngân hàng “Quản trị rủi ro tín dụng”
1.1.3.2 Với khách hàng
Mọi dịch vụ cung cấp ra thị trường đều phải thoó món một hay nhiều nhu cầu nào
đó của khách hàng. Mặt khác, hoạt động tín dụng xuất hiện là từ yêu cầu của thị trường, nó
thoó món chớnh nhu cầu về phương tiện thanh toán của khách hàng. Thử xem rằng nếu một
khách hàng với nhu cầu rất cấp thiết như y tế, mà không có nguồn thanh toán lúc này thỡ
hậu quả sẽ như thế nào; một cơ hội đầu tư mà không có nguồn vốn thỡ khỏch hàng sẽ thiệt
hại như thế nào. Do vậy, hoạt động tín dụng đó đáp ứng các nhu cầu đó đó và ngày càng tốt
hơn đem lại cho khách hàng sự an tâm trong cuộc sống, cũng như hoạt động kinh tế của
mỡnh.
1.1.3.3 Với nền kinh tế.
Nhận thấy rằng hoạt động tín dụng chủ yếu liên quan đến tiền tệ; chính là đối tượng
giao dịch chính. Huy động vốn nhàn rỗi từ nền kinh tế và cho vay lại nền kinh tế, qua hoạt
động này không chỉ mang lại lợi ich cho chính bản thõn ngõn hàng hay khỏch hàng giao

dịch, mà cũn đóng một vai trũ cực kỡ quan trọng đối với nề kinh tế bởi những lợi ích to lớn
mà chính nó mang lại.
Thứ nhất: Thông qua hoạt động này, vốn đó được tập trung và cung ứng cho nền kinh
tế; trên cơ sở đó, đảm bảo cho quỏ trỡnh luõn chuyển vốn và đầu tư của xó hội cú hiệu quả.
Thứ hai: Hoạt động tín dụng góp phần ổn định lưu thông tiền tệ và hàng hoá.
+ Với lưu thông tiền tệ: Thông qua hoạt động tín dụng ngân hàng có được thông tin
quan trọng để điều tiết lưu thông tiền tệ và thực thi chính sách tiền tệ.

+ Với lưu thông hàng hoá: Qua hoạt động tín dụng góp phần cân đối cung cầu trên thị
trường.
Thứ ba: Kiểm soát thị trường và thu hút đầu tư trong và ngoài nước.
+ Kiểm soát thị trường: Với thị trường vốn và thị trường tiền tệ hoạt động này của
ngân hàng đóng vai trũ điều tiết rất lớn, kênh huy động vốn (khách hàng là người cho vay và
ngân hàng đóng vai trũ là đi vay) và kênh cung cấp vốn (ngược lại); khi thị trường có nhưng
biến động, tín dụng thông qua lói suất và cỏc điều kiện cho vay sẽ điều tiết lại sự cân bằng
của thị trường, Với thị trường hàng hoá, hoạt động tín dụng cũng có sự kiểm soát nhất định.
Với cung hàng hoá qua kênh tín dụng có tác động trực tiếp hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp,
nhà máy hay thông qua cổ đông. Cũn với cầu hàng hoỏ hoạt động tín dụng gián tiếp tác
động đến tiêu dùng của khách hàng hay cầu đầu tư của doanh nghiệp. Như vậy với sự kiểm
soát thị trường, sẽ tạo nên sự ổn định và tính định hướng của thị trường.
+ Thu hút đầu tư: Ổn định môi trường, tăng trưởng kinh tế, ổn định giá trị đồng tiền
Những điều này sẽ mang lại một môi trường đầu tư hấp dẫn cho các nhà đầu tư, không chỉ
trong mà cũn cả ngoài nước
Thứ tư: Hoạt động tín dụng mang lại nguồn thu lớn cho Ngân sách Nhà nước thông
qua thuế thu nhập và đầu tư có uỷ thác của chính phủ.
1.1.4 Cỏc hỡnh thức cấp tớn dụng ngõn hàng
Điều 49 Luật Các Tổ chức tín dụng qui định: “ TCTD được cấp tín dụng cho tổ chức,
cá nhân dưới hỡnh thức cho vay; chiết khấu, cầm cố thương phiếu và các giấy tờ có giỏ
khỏc; bảo lónh; cho thuờ tài chớnh và cỏc hỡnh thức khỏc theo qui định của Ngân hàng Nhà
nước”.

1.1.4.1 Cho vay đối với các tổ chức, cá nhân
Đây là hỡnh thức cấp tớn dụng phổ biến của cỏc ngõn hàng thương mại, nhằm đáp
ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế. Tài sản giao dịch được biểu hiện dưới hỡnh thỏi tiền tệ.
Cỏc ngõn hàng hiện nay chủ yếu huy động tiền gửi để cho vay, nhưng việc huy động này lại
chủ yếu là huy động vốn ngắn hạn. Chính vỡ vậy để hạn chế được rủi ro, ngân hàng chủ yếu

là cho vay ngắn hạn. Tại các nước phát triển, do nguồn vốn của các ngân hàng là rất lớn, mặt
khác, tại đây thị trường chứng khoán cũng phát triển rầm rộ cho nên khả năng ngân hàng
huy động được nguồn vốn là rất dễ dàng. Chính vỡ thế tại cỏc nước này tỉ lệ cho vay trung,
dài hạn cũng khá cao. Đối với một số nước đang phát triển như Việt Nam, thỡ việc huy động
được nguồn vốn dài hạn là khá khó khăn; để đảm bảo cho hoạt động của các ngân hàng
được an toàn, NHNN đó qui định các NHTM chỉ được phép sử dụng tối đa 30% vốn ngắn
hạn để cho vay trung, dài hạn. Điều này đó kớch thớch cỏc NHTM phải chủ động tỡm ra cỏc
giải phỏp thớch hợp để có thể đáp ứng nhu cầu vay vốn cho nền kinh tế.
Theo quyết định 1627/2001/QĐ-NHNN của Thống đốc NHNN Việt Nam về việc ban
hành Qui chế cho vay của TCTD đối với khách hàng, các NHTM có thể áp dụng các phương
thức cho vay sau:
a.Cho vay từng lần: Theo phương thức này, mỗi một lần khách hàng cần vay vốn, khách
hàng lại phải đến ngân hàng và hoàn tất thủ tục theo qui định của ngân hàng `và ký kết hợp
đồng tín dụng.
b.Cho vay theo hạn mức tín dụng: TCTD và khách hàng xác định và thoả thuận một hạn
mức tín dụng duy trỡ trong một khoảng thời gian nhất định.
c.Cho vay theo dự án đầu tư: TCTD cho khách hàng vay vốn để thức hiện dự án đầu tư phát
triển sản xuất, kinh doanh dịch vụ và các dự án đầu tư phục vụ đời sống.
d.Cho vay hợp vốn: Là phương thức cho vay, trong đó một nhóm các TCTD cùng cho vay
đối với một dự án đầu tư hoặc phương án vay vốn của khách hàng; trong đó, có một TCTD
đứng ra dàn xếp, phối hợp với các TCTD khác. Việc cho vay hợp vốn thực hiện theo qui
định của Qui chế cho vay hiện hành và Qui chế đồng tài trợ của TCTD do Thống đốc
NHNN ban hành.
e.Cho vay trả góp: Khi khách hàng vay vốn, TCTD cùng khách hàng thoả thuận và xác định

số lói vốn vay phải trả cộng với số nợ gốc được chia ra để trả nợ theo nhiều kỡ hạn trong
thời hạn vay.

f.Cho vay theo hạn mức tớn dụng dự phũng: TCTD cam kết đảm bảo sẵn sàng cho khách
hàng vay vốn trong phạm vi hạn mức tín dụng nhất định. TCTD và khách hàng thoả thuận
thời gian hiệu lực của hạn mức tớn dụng dự phũng, mức phớ trả cho hạn mức tớn dụng dự
phũng.
g.Cho vay thông qua nghiệp vụ phát hành và sử dụng thẻ tín dụng: TCTD chấp thuận cho
khách hàng được sử dụng số vốn vay trong phạm vi hạn mức tín dụng, để thanh toán tiền
mua hàng hoá, dịch vụ và rút tiền mặt tại các máy rút tiền tự động.
h.Cho vay theo hạn mức thấu chi: TCTD cho phép khách hàng chi vượt số tiền ghi trên tài
khoản tiền gửi thanh toán của mỡnh phự hợp với cỏc quy định của Chính phủ và NHNN về
hoạt động thanh toán qua các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.
1.1.4.2 Chiết khấu, cầm cố thương phiếu và các giấy tờ có giá.
Là một nghiệp vụ tín dụng ngắn hạn, trong đó khách hàng chuyển nhượng thương
phiếu và các giấy tờ có giá ngắn hạn khác cho ngân hàng để đổi lấy một số tiền bằng mệnh
giá của thương phiếu và các giấy tờ có giá, trừ đi lói chiết khấu và hoa hồng phớ (nếu cú).
Đây là một trong những kỹ thuật cho vay cổ điển của ngân hàng và vẫn được áp dụng rộng
rói đến ngày nay.
1.1.4.3 Cho thuê tài chính.
Cho thuờ tài chớnh là một hỡnh thức tài trợ vốn, trong đó theo yêu cầu sử dụng của
bên đi thuê, bên cho thuê tiến hành mua tài sản và chuyển giao cho bên đi thuê sử dụng
trong một khoảng thời gian nhất định và bên sử dụng tài sản phải thanh toán tiền thuờ cho
bờn sở hữu tài sản theo kỡ hạn thoả thuận.
Hoạt động cho thuê đó trải qua hàng nghỡn năm, nhưng đến giữa thế kỉ XX mới trở
thành một ngành kinh doanh thực sự. So với các nước trên thế giới, hoạt động cho thuê tài
chính thâm nhập vào Việt Nam có phần muộn hơn. Hịên nay cả nước có trên 10 công ty cho

thuê tài chính bao gồm: Các công ty cho thuê trực thuộc các NHTM, công ty cho thuê liên
doanh và công ty cho thuê 100% vốn nước ngoài.

Hoạt động cho thuê tài chính ra đời là hỡnh thức tài trợ bổ sung, nhằm tạo điều kiện
cho các ngân hàng và nâng cao năng lực cạch tranh.
1.1.4.4 Bảo lónh
Bảo lónh ngõn hàng là một hỡnh thức cấp tớn dụng, được thực hiện thông qua cam
kết bằng văn bản của TCTD với bên có quyền về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho
khách hàng, khi khách hàng không thực hiện hoặc thực hiện không đẩy đủ nghĩa vụ đó cam
kết.
1.2 CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG VÀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG
1.2.1 Quan niệm về chất lượng tín dụng.
Khi cỏc chủ thể tham gia vào một giao dịch, tớn dụng thỡ luụn quan tâm đến lợi ích
mang lại từ chính giao dịch đó; có nghĩa là họ có được thoó món nhu cầu của mỡnh hay
khụng; do vậy để có cái nhỡn toàn diện hơn về chất lượng tín dụng, thỡ phải xem xột nú
dưới nhiều góc độ khác nhau.
Theo cỏch nhỡn nhận chung: Chất lượng tín dụng là chỉ tiêu định tính và định lượng
phản ánh khả năng thoả món cỏc nhu cầu của cỏc chủ thể tham gia vào quan hệ tớn dụng.
Về khía cạnh khách hàng: Một giao dịch tín dụng được coi là có chất lượng, khi giao
dịch đó phù hợp với mục đích và yêu cầu của họ về: Quy mô đáp ứng nhu cầu sử dụng, lói
suất phự hợp với khả năng tài chính hay phương án dự án, thời hạn đủ dài, thời gian giải
ngân nhanh chóng kịp thời, kỡ hạn phự hợp với tớnh chất của phương án, dự án để thuận lợi
cho việc trả nợ ; ngoài ra, thời gian thủ tục phải nhanh chúng, gọn nhẹ ; tức là khi tham
gia vào quan hệ này thỡ khỏch hàng được tạo mọi điều kiện để tiếp cận và sử dụng nguồn
tín dụng một cách thuận lợi nhất.
Về khía cạnh ngân hàng: Đối với ngân hàng, là trung gian đầu mối của mọi quạn hệ
tớn dụng, thỡ chất lượng tín dụng là vấn đề quan trọng hàng đầu khi tham gia vào một giao

dịch. Vỡ chất lưọng tín dụng không những quyết định đến khá năng thu hồi vốn, mà cũn ảnh
hưởng đến sự tồn tại của một ngân hàng nói riêng và sử ổn định và phát triển của một nền
kinh tế nói chung; vậy chất lượng tín dụng đối với một ngân hàng, xét theo bản thân khoản
tín dụng là phải có khả năng thu hồi vốn và lói đúng hợp đồng tín dụng, cũn về quy định bắt
buộc thỡ khoản tớn dụng đó phải phù hợp với các quy định của nhà nước và chính bản thân

ngân hàng đó trong từng thời kỡ nhất định.
Về khía cạnh toàn bộ nền kinh tế: Đối với một nền kinh tế, hoạt động tín dụng có chất
lượng khi nó làm cải thiện các chỉ tiêu kinh tế vi mô và vĩ mô như: Cân bằng cung cầu trên
thị trrường, ổn định thị trường hàng hoá và thị trường tiền tệ trong từng thời kỡ, thỳc đẩy
hoạt động đầu tư, tạo công ăn việc làm cải thiện đời sống của người lao động
1.2.2 Các chỉ tiêu phản ánh chất lượng tín dụng ngân hàng.
Khi nói đến chất lượng tín dụng, các nhà quản trị phải biết những nhân tố nào quyết
định đến nó; từ đó có các quyết định quản trị phù hợp và hiệu quả nhằm mục đích cải thiện,
duy trỡ và nõng cao chất lượng tín dụng của một ngân hàng. Chất lượng tín dụng là một chỉ
tiêu mang tớnh tổng hợp rất cao, vỡ nú nảy sinh trong quan hệ tớn dụng giữa ngõn hàng và
khỏch hàng trong nền kinh tế; cho nờn nhỡn nhận chất lượng tín dụng cũng phải đi từ các
khía cạnh:
Đứng từ khía cạnh khách hàng: Đối với khách hàng để đánh giá chất lượng tín dụng
thường qua các chỉ tiêu sau:
- Quy trỡnh, thủ tục. Khi đến với ngân hàng, khách hàng phải tuân thủ những quy
trỡnh thủ tục, theo quy định của ngân hàng.
- Khả năng đáp ứng nhu cầu vốn của ngân hàng đối với khách hàng. Điều này cũng
ảnh hưởng không ít đến cái nhỡn của về quy mụ, uy tớn và tiềm lực tài chớnh và từ đó ảnh
hưởng đến sự lựa chọn ngân hàng của khách hàng.
- Chi phớ cấp tớn dụng: Bao gồm lói vay và cỏc loại phớ khỏc mà khỏch hàng phải
chịu; đây là yếu tố mà khách hàng chú ý nhất về một ngõn hàng. Nó biểu hiện khả năng
cạnh tranh, là sự ưu đói lớn với khỏch hàng khi tham gia giao dịch. Và chi phớ này cũng cú
ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của khách hàng.

- Tài sản đảm bảo: Điều kiện về tài sản đảm bảo là cần thiết, nhưng quá khắt khe
cũng không thể nói là có chất lượng được. Vỡ trong trường hợp này sẽ làm cho quan hệ tín
dụng khó xảy ra, khi khách hàng khó đáp ứng được.
- Các hỗ trợ khác: Trong điều kiện ngày nay, bên cạnh vốn thỡ cỏc hỗ trợ khỏc cũng
đóng vai trũ rất quan trọng như các dịch vụ thanh toán, mở tài khoản, thẻ tín dụng, tư vấn tài
chính cho khách hàng và đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp, tư vấn kĩ thuật là điều rất

khuyến khích khách hàng.
Đứng từ phía ngân hàng: Khi cung cấp tín dụng cho khách hàng phải đảm bảo mục
tiêu hiệu quả, an toàn và lợi nhuận cho ngân hàng; do vậy chất lượng tín dụng phải đảm bảo
các chỉ tiêu:
Chỉ tiêu định tính:
- Hoạt động tín dụng phải đảm bảo mục tiêu định hướng của ngân hàng trong ngắn
hạn cũng như trong dài hạn.
- Hoạt động tín dụng phải thực hiện đúng quy trỡnh, thủ tục. Cú như vậy mới đảm
bảo tính pháp lí và an toàn cho ngân hàng.
- Hoạt động tín dụng phải linh hoạt, phù hợp từng loại khách hàng, thời gian. Và thực
hiện tốt chính sách hỗ trợ khách hàng để nâng cao uy tín và cạnh tranh của ngân hàng.
Chỉ tiêu định lượng: Bên cạnh những chỉ tiêu định tính, chất lượng tín dụng cũng
được phản ánh bằng các chỉ tiêu mang tính định lượng nhằm hỗ trợ cho công tác quản trị
ngân hàng có hiệu quả.
- Cơ cấu về thời hạn, số lượng và chi phí huy động vốn: Nếu thời hạn huy động quá
ngắn, cũng ảnh ảnh đến thời hạn và quy mô cho vay của ngân hàng. Số lượng và chi phí đầu
vào cũng quyết định đến số lượng và lói suất đầu ra; do đó công tác huy động vốn có hiệu
quả cũng ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng tín dụng.
- Cơ cấu cho vay: Về thành phần kinh tế, vùng kinh tế, thời hạn cho vay, phương
thức cho vay trong từng thời kỡ.
- Vũng quay vốn của ngõn hàng.
Vũng quay vốn = doanh số thu nợ (một năm)/Dư nợ cho vay bỡnh quõn (một năm)

Thông số này biểu hiện trong một năm, vốn của ngân hàng vận động được bao nhiêu
vũng. Nếu vũng quay càng lớn, chứng tỏ hoạt động tín dụng càng có hiệu quả, chất lượng
cao mang lại nhiều lợi nhuận cho ngân hàng.
- Chỉ tiêu nợ quá hạn: Nợ quá hạn là những khoản tín dụng không được trả đúng hạn
và không đủ điều kiện gia hạn nợ. Một khi khách hàng không thực hiện đúng hợp đồng tín
dụng, để xuất hiện nợ quá hạn, có nghĩa là chất lượng của khoản tín dụng đó đó cú vấn đề,
khả năng mất vốn là rất cao trong trường hợp này. Chỉ tiêu này được đo lường bằng số

lưọng tuyệt đối hay tương đối biểu hiện tỉ lệ phần trăm giữa dư nợ tín dụng được cấp ra mà
không thu hồi được đúng hạn chia cho tổng dư nợ cho vay, cho thuê đến một thời điểm.
- Nợ quá hạn khó đũi, nợ khụng cú khả năng thu hồi: Đây là khoản vốn lỳc này
khụng cũn là rủi ro nữa, mà đó mang lại thiệt hại cho ngõn hàng. Đây là kết quả trực tiếp
biểu hiện chất lượng của một khoản tín dụng cấp cho khách hàng. Một ngân hàng khi có tỉ lệ
nợ này trên tổng dư nợ cho vay cho thuê là cao chứng tỏ chất lượng tín dụng của ngân hàng
là rất thấp và lúc này cần phải xem xét lại toàn bộ hoạt động tín dụng của mỡnh nếu khụng
hậu quả là khú lường trước được.
- Chỉ tiêu lợi nhuận trên tổng dư nợ: Là kết quả tổng hợp của hoạt động kinh doanh
ngân hàng trong một thời kỡ, cho nờn chỉ tiờu này khụng những phản ỏnh chất lượng của
hoạt động kinh doanh nói chung, mà nó cũn cả chất lượng tín dụng nói riêng. Khi chỉ tiêu
này càng cao, chứng tỏ hoạt động tín dụng có hiệu quả cao.
- Chỉ tiêu lợi nhuận từ hoạt động tín dụng trên tổng lợi nhuận: Lợi nhuận của hoạt
động ngân hàng được mang lại từ rất nhiều hoạt động khác nhau; trong đó, tỉ trọng của lợi
nhuận từ hoạt động tín dụng phản ánh mức độ đóng góp của hoạt động đó trên tổng lợi
nhuận, phản ánh hiệu quả từ nó mang lại. Nếu tỉ trọng này càng cao chứng tỏ một phần chất
lượng tín dụng của ngân hàng cao.
Từ phớa xó hội: Chất lưọng tín dụng cao mang lại nhiều hiệu quả kinh tế xó hội nhất
định, tạo điều kiện trực tiếp hay gián tiếp cho các ngành kinh tế khác phát triển:
- Thúc đẩy sự phát triển kinh tế ngành và liên ngành

- Thúc đẩy sự phát triển kinh tế xó hụi: Gúp phần biến những vựng đất ngèo, dân cư
thưa thớt thành vùng kinh tế trù phú, góp phần thực hiện phân bố lại lao động trong cả nước
theo hướng công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước.
- Các tác động gián tiếp về môi trường. Khi cung cấp tín dụng, ngân hàng phải quan
tâm đến mức độ ảnh hưởng của các dự án, phương án đến môi sinh môi trường, sức khoẻ
của người dân.
1.3 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG
Chất lượng tín dụng là chỉ tiêu tổng hợp, chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố cả về
phía ngân hàng và khách hàng.

1.3.1 Nhân tố từ phía khách hàng
Khách hàng đến với ngân hàng nhằm mục đích tỡm kiếm nguồn tài trợ cho hoạt động
kinh doanh và phi kinh doanh của mỡnh. Và nguồn vốn được cung cấp cho khách hàng khi
đủ điều kiện cấp tín dụng, nó được sự quản lý và vận hành của khỏch hàng đó. Do vậy,
khoản tín dụng có mang lại hiệu quả hay không phụ thuộc rất lớn vào khách hàng và phương
án dự án sử dụng vốn của họ.
+ Mục đích sử dụng vốn: Khi một khoản tín dụng được xem xét là có cho vay hay
không, thỡ vấn đề đầu tiên là mục đích sử dụng của khách hàng về khoản tín dụng đó. Vỡ
chớnh mục đích của phương án, dự án sử dụng vốn là yếu tố hàng đầu quyết định đến tính
khả thi và khả năng trả nợ của khách hàng.
- Tính hợp pháp của phương án dự án: Một khi hoạt động đó là không hợp pháp, thỡ
khụng thể nào tài trợ, vỡ rằng mặc dầu hoạt động đó có thể mang lại lợi nhuận rất cao nhưng
tính rủi ro cũng không thể đo lường được là khả năng mất vốn và bị liên đới là khó có thể
tránh khỏi.
- Mục đích của phương án, dự án có phù hợp với mục tiêu của ngành, của địa phương
và của cả nước hay không (mục tiêu này có thể căn cứ vào định hướng phát triển kinh tế - xó
hội của Đảng, Nhà nước hoặc của địa phương trong từng thời kỡ).
- Tính khả thi từ việc phân tích mục đích sử dụng vốn và năng lực của khách hàng.
Nếu tính khả thi cao, thỡ khả năng thực hiện hợp đồng cũng cao và rủi ro mang lại cho ngân
hàng cũng thấp hơn.

+ Năng lực của khách hàng. Như trên, tính khả thi của phương án, dự án sử dụng vốn
phụ thuộc không những vào mục đích, mà cũn rất lớn vào khả năng của khách hàng:
- Năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự của khách hàng: Nó đảm bảo
giá trị pháp lý của cỏc văn bản đó kớ kết giữa khỏch hàng và ngõn hàng. Năng lực pháp luật
dân sự là khả năng của cá nhân có quyền dân sự và nghĩa vụ dân sự. Mọi cá nhân đều có
năng lực pháp luật dân sự giống nhau. Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân có từ khi
người đó sinh ra và chấm dứt khi người đó chết. Năng lực hành vi dân sự, là khả năng của cá
nhân bằng hành vi của mỡnh xỏc lập, thực hiện quyền và nghĩa vụ dõn sự - Điều 19 Bộ luật
Dân sự

- Khả năng đáp ứng các điều kiện tín dụng của ngân hàng: Giúp ngân hàng loại bớt
những khoản vay có rủi ro cao, các điều kiện tín dụng. Điều kiện tín dụng mang đến cho
ngân hàng cơ sở pháp lý và kinh tế để cung cấp môt khoản vay an toàn và hiệu quả. Trong
đó đặc biết quan trọng là bảo đảm tín dụng giúp ngân hàng dự phũng cỏc khoản thu, nếu
khách hàng không thực hiện đúng hợp đồng và cũng là ràng buộc khách hàng sử dụng vốn
có hiệu quả hơn.
- Năng lực tài chính: Đây là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng
cấp cho một khách hàng. Năng lực tài chính của khách hàng là khả năng về vốn và tài sản
của khách hàng đáp ứng cho sản xuất kinh doanh, cũng như trả nợ của khách hàng. Khả
năng tài chính của khách hàng được đánh giá thông qua các chỉ tiêu định tính như: Các hệ số
về cơ cấu vốn, hệ số về khả năng thanh toán, hệ số về kết quả kinh doanh
- Năng lực thị trường: Đối với một khách hàng, khi vay vốn đáp ứng nhu cầu sản xuất
kinh doanh, ngân hàng cần phải đánh giá năng lực thị trường của khách hàng đó; tức là vị trí
của khách hàng, sản phẩm của họ trên thị trường như thế nào, từ đó mới biết được tính khả
thi của phương án, dự án sản xuất kinh doanh đó. Nhu cầu của thị trường trong hiện tại,
cũng như trong tương lai về sản phẩm, khả năng cạnh tranh của sản phẩm thông qua phân
tích tỡnh hỡnh và mức độ cạnh tranh trên thị trường hiện tại và tương lai, các đối thủ cạnh
tranh để thấy điểm mạnh và điểm yếu và mạng lưới tiêu thụ sản phẩm cũng ảnh hưởng đến
năng lực thị trường của khách hàng.

- Năng lực sản xuất: Nguốn trả nợ của khách hàng chủ yếu là từ chính kết quả của
quá trỡnh sản xuất, là lợi nhuận do phương án, dự án mang lại; do vậy, năng lực sản xuất
của khách hàng quyết định đến chất lượng và số lượng đầu ra của sản phẩm và từ đó, ảnh
hưởng đến doanh thu, lợi nhuận đầu vào của khách hàng, nguồn trả nợ ngân hàng.
- Năng lực quản lý: Cơ cấu hệ thống quản trị, ban điều hành, trỡnh độ kinh nghiệm,
phương pháp quản lý của cỏn bộ lónh đạo có ảnh hưởng đến tính chất và khả năng hoạt
động sản xuất kinh doanh của khách hàng.
- Tư cách đạo đức: Trong quan hệ tín dụng với khách hàng tư cách đạo đức quyết
định đến thiện chí trả nợ và điều này quyết định đến hành động trả nợ của khách hàng.
1.3.2 Nhân tố từ phía ngân hàng.

+ Chính sách tín dụng: Là hệ thống các chủ trương, định hướng quy định chi phối
hoạt động tín dụng nhằm sử dụng có hiệu quả nguồn vốn để tài trợ cho các doanh nghiệp, hộ
gia đỡnh và cỏ nhõn trong phạm vi cho phộp theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt
Nam.
Chính sách tín dụng có tác dụng:
- Xác định giới hạn áp dụng trong hoạt động tín dụng. Đồng thời, thiết lập môi trường
nhằm giảm bớt rủi ro trong hoạt động tín dụng.
- Đảm bảo rằng mỗi quyết định tín dụng (quyết định tài trợ vốn) đều là khách quan,
tuân thủ quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và phù hợp thông lệ chung quốc tế.
Không một tổ chức, cá nhân nào được can thiệp trỏi phỏp luật vào quyền tự chủ trong quỏ
trỡnh cho vay và thu hồi nợ của ngõn hàng, thụng qua việc xỏc định: Đối tượng có thể vay
vốn, phương thức quản lý hoạt động tín dụng, những ràng buộc về tài chính, các loại sản
phẩm tín dụng khác nhau do ngân hàng cung cấp, nguồn vốn để tài trợ cho các hoạt động tín
dụng, phương thức quản lý danh mục cho vay, thời hạn và điều kiện áp dụng các loại sản
phẩm tín dụng khác nhau.
+ Chất lượng thẩm định: Thẩm định khách hàng nhằm xem xét khách hàng trong việc
đáp ứng được các điều kiện cấp tín dụng, loại bỏ những khách hàng có rủi ro cao.
Chất lượng thẩm định được quyết định bởi:

- Trỡnh độ năng lực của cán bộ quản lý, cán bộ tín dụng trực tiếp thẩm định khách
hàng.
- Hoạt động thông tin tín dụng của ngân hàng. Là việc thu thập, tổng hợp, cung cấp,
lưu trữ, phân tích xếp loại, dự báo, trao đổi, khai thác và sử dụng các thông tin về tài chính,
quan hệ tín dụng, bảo đảm tiền vay, tỡnh hỡnh hoạt động và thông tin pháp lý của khỏch
hàng cú quan hệ với ngõn hàng nhằm gúp phần bảo đảm an toàn cho hoạt động tín dụng của
ngân hàng thông qua ngăn ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng.
+ Giỏm sỏt tớn dụng: Là việc theo dừi đánh giá và điều chỉnh quá trỡnh cấp tớn dụng
của ngõn hàng từ khõu thẩm định khách hàng đến giải ngân và thanh lý hợp đồng tín
dụng. Giám sát tín dụng nhằm mục đích:
- Nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng của ngân hàng, đảm bảo tuân thủ các chiến

lược tín dụng, chính sách phê duyệt tín dụng và cơ cấu dư nợ tín dụng theo quy định của
ngân hàng.
- Tài sản đảm bảo nợ vay phải được thực hiện đầy đủ và phù hợp với quy định của
ngân hàng.
- Cỏc khoản gốc, lói, phớ tiền vay được thu, tính và hạch toán đầy đủ, đúng hạn.
- Đảm bảo tính chính xác, đúng đắn trong hoạt động tài chính của ngân hàng.
+ Nguồn vốn hoạt động: Quy mô, cơ cấu, thời hạn nói chung là chất lượng nguồn
vốn có ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng của ngân hàng, bởi vỡ hoạt động cấp tín dụng phải
căn cứ vào nguồn vốn. Nếu nguồn vốn dồi dào, thời hạn và cơ cấu phù hợp, sẽ giảm chi phí
đầu vào và tạo nguồn hiệu quả nhất cho đầu ra, đảm bảo sức cạnh tranh thu hút khách hàng
tốt.
+ Công nghệ ngân hàng: Có tác dụng làm cơ sở nền tảng nâng cao chất lượng cho các
nghiệp vụ tín dụng.
+ Tổ chức bộ máy và chất lượng nhân sự: Nhỏ gọn, hiệu quả đảm bảo đủ số lượng,
đáp ứng chất lượng sẽ làm cho ngân hàng hoạt động tốt hơn.
1.3.3 Nhân tố từ môi trường khách quan.

+ Môi trường kinh tế: Có ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến hoạt động sản xuất
kinh doanh của khách hàng và cả ngân hàng, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động cấp và thu hồi
tín dụng, cụ thể:
- Sự biến động có tính chu kỳ của nền kinh tế sẽ ảnh hưởng tới điều kiện kinh doanh,
từ đó ảnh hưởng tới nguồn trả nợ ngân hàng. Được biểu hiện qua các chỉ số kinh tế vĩ mô
như: GDP, lói suất, tỷ giỏ, lạm phỏt
- Tính chất cạnh tranh của thị trường ảnh hưởng đến nguồn thu, lợi nhuận thậm chí
suy thoái và phá sản của khách hàng.
+ Môi trường chính trị và pháp luật: Sự ổn định về chính trị, sự thống nhất và hoàn
thiện, sự thay đổi của chính sách có ảnh hưởng đến hoạt động của các chủ thể trong nền kinh
tế nói chung và ngân hàng, khách hàng nói riêng trong quan hệ tín dụng.
+ Khoa học - công nghệ: Sự tiến bộ khoa học - công nghệ quyết định đến hiệu quả
sản xuất kinh doanh của khách hàng và hoạt động của ngân hàng và đặt ra vấn đề thời đại

cho cả doanh nghiệp và ngân hàng - nắm bắt khoa học - công nghệ.
+ Môi trường tự nhiên: Mang lại thuận lợi và rủi ro bất khả kháng cho cả ngân hàng
và khách hàng.
+ Sự cân xứng về thông tin, số lượng và chất lượng thông tin về khách hàng vay luôn
quyết định đến sự lựa chọn của cả ngân hàng và khách hàng trong hoạt động kinh doanh.
Đây cũng là nhân tố mang lại rủi ro đạo đức: vi phạm cam kết ban đầu nhằm kiếm lời và gây
thiệt hại cho ngân hàng.
1.4 QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG MỐI QUAN HỆ VỚI CHẤT LƯỢNG TÍN
DỤNG
Ngân hàng, những chủ thể kinh doanh tiền tệ với hoạt động chủ yếu là cấp tín dụng
cho nền kinh tế, là trọng tâm mang lại doanh thu, lợi nhuận cũng như hầu hết rủi ro tổn thất
cho ngân hàng. Do vậy, quản lý tớn dụng núi chung và quản trị rủi ro nói riêng, luôn là vấn
đề mà ngân hàng cần phải quan tâm hàng đầu vỡ sự phỏt triển của chớnh mỡnh và của toàn
bộ hệ thống ngõn hàng.
1.4.1.Rủi ro tín dụng.

Rủi ro tín dịng là những nguy cơ thiệt hại, tổn thất về tài sản đối với ngân hàng
thương mại phát sinh trong kinh doanh tín dụng.
Rủi ro tín dụng phát sinh trong trường hợp ngân hàng không thu được đầy đủ cả gốc
và lói của khoản vay, hoặc việc thanh toỏn nợ gốc và lói khụng đúng hạn.
Rủi ro tín dụng có những đặc điểm:
- Mọi ngân hàng trong quá trỡnh hoạt động của mỡnh đều gặp phải rủi ro, luôn tồn tại
với hoạt động tín dụng ngân hàng mang tính chất khách quan, do vậy, ngân hàng phài có
biện pháp chủ động đối phó.
- Rủi ro tín dụng mang tính gián tiếp. Việc không thực hiện đúng hợp đồng kí kết
giữa ngân hàng và khách hàng, gây đến tổn thất cho ngân hàng về tài sản, đều xuất phát từ
chính rủi ro của khách hàng mang lại. Một khi khách hàng gặp rủi ro trong hoạt động kinh
doanh của mỡnh, làm ành hưởng đến nguồn thu, từ đó làm khả năng trả nợ của khách hàng
giảm đi. Chính vỡ vậy, việc thẩm định khách hàng thường xuyên và phải đảm bảo tính chính
xác cao để có thể lựa chọn đúng khách hàng, ngay từ khâu thẩm định và giải quyết kịp thời

những khó khăn vướng mắc trong quá trỡnh cấp tớn dụng của ngõn hàng.
- Đa dạng và phức tạp. Hoạt động tín dụng của ngân hàng nhằm đáp ứng nhiều nhu
cầu khác nhau của nhiều khách hàng khác nhau, cho nên rủi ro từ đó mang lại cũng rất đa
dạng và phức tạp. Do vậy, để có thể đối phó hiệu quả với rủi ro, ngân hàng cũng phải có
nhiều biện phỏp khỏc nhau phự hợp với từng loại rủi ro trong từng thời kỡ.
1.4.2 Nhận biết rủi ro tín dụng.
Một khoản vay khi được coi là có rủi ro cho ngân hàng, khi nó có những dấu hiệu có
thể ảnh hưởng đế khả năng thanh toán của khách hàng. Những dấu hiệu này khụng phải lỳc
nào cũng biểu hiện rừ ràng để chúng ta dễ nhận thấy, mà đội lúc trong quá trỡnh diễn tiến,
chỳng vẫn cũn rất mờ nhạt và đôi khi nhận thấy chúng thỡ đó quỏ muộn. Do vậy để nhận
thấy chúng một cách hiệu quả và kịp thời, chính cán bộ ngân hàng phải biết cách nhận biết
chúng một cách có hệ thống.
Nhóm 1: Nhóm dấu hiệu liên quan đến mối quan hệ với ngân hàng:
- Trong quỏ trỡnh giao dịch vúi khỏch hàng thụng qua cỏc tài khoản, Ngõn hàng một
phần cú thể nắm được tính hỡnh tài chớnh của họ qua một số dấu hiệu quan trọng như: Phát

hành séc quá bảo chứng, khó khăn trong thanh toán lương, sự dao động của các tài khoản
mà đặc biệt là giảm sút số dư các tài khoản tiền gửi, tăng mức sử dụng bỡnh quõn cỏc tài
khoản, thường xuyên yêu cầu hỗ trợ vốn lưu động từ nhiều nguồn khác nhau, không có khả
năng thực hiện các hoạt động cắt giảm chi phí, gia tăng các khoản nợ thương mại hay không
có khả năng thanh toán nợ đến hạn với đối tác kinh doanh
- Đối với các hoạt động cho vay: Mức độ vay thường xuyên tăng, thanh toỏn chậm
cỏc khoản gốc và lói, thường xuyên yêu cầu ngân hàng cho gia hạn, yêu cầu các khoản vay
vượt quá dự kiến.
- Phương thức tài chính: Sử dụng nhiều các khoản tài trợ ngắn hạn cho các hoạt động
phát triển dài hạn, chấp nhận sử dụng các nguồn tài trợ đắt nhất, giảm các khoản phải trả,
tăng các khoản phải thu, hệ số thanh toán phát triển theo chiều hướng xấu, có biểu hiện giảm
vốn điều lệ
Nhóm 2: Nhóm các dấu hiệu liên quan tới phương pháp quản lý của khỏch hàng:
- Thay đổi thường xuyên cơ cấu hệ thống quản trị hoặc ban điều hành.

- Hệ thống quản trị hoặc ban điều hành luôn bất đồng về mục đích, quản trị, điều
hành độc đoán hoặc ngược lại quá phân tán.
- Cách thức hoạch định của khách hàng có biểu hiện: Được hoạch định bởi Hội đồng
quản trị hoặc Giám đốc điều hành ít hay không có kinh nghiệm, tham gia quá sâu vào vấn đề
thường nhật, thiếu quan tâm đến lợi ích của cổ đông và chủ nợ, lập kế hoạch xác định mục
tiêu kém, kế hoạch người kế cận không đầy đủ, quản lý có tính gia đỡnh
- Có các chi phớ quản lý bất hợp lý.
Nhóm 3: Nhóm các dấu hiệu liên quan đến các ưu tiên trong kinh doanh.
- Dấu hiệu hội chứng hợp đồng lớn: Khách hàng bị ấn tượng bởi đối tác lớn dễ dẫn
đến lệ thuộc, bất chấp mọi chi phí cơ hội để đạt được hợp đồng lớn.
- Dấu hiệu hội chứng sản phẩm đẹp: Không đúng lúc hoặc bị ám ảnh bởi một sản
phẩm, mà không chú ý tới cỏc yếu tố khỏc.
- Sự cấp bách không thích hợp: Thực hiện các hoạt động kinh doanh vội vàng, không
tính đến yếu tố thời điểm phù hợp.
Nhóm 4: Nhóm các dấu hiệu thuộc về vấn đề kỹ thuật và thương mại như:

- Khó khăn trong phát triển sản phẩm.
- Thay đổi trên thị trường theo chiều hướng không có lợi như: Sự thay đổi về thị hiếu,
mất nhà cung ứng hay khách hàng lớn, thêm đối thủ cạnh tranh.
- Những thay đổi từ chính sách của Nhà nước, đặc biệt là sự tác động của thuế, điều
kiện thành lập và hoạt động môi trường kinh doanh.
- Sản phẩm mang tính thời vụ, biểu hiện cắt giảm chi phí sửa chữa, thay thế.
Nhóm 5: Nhúm cỏc dấu hiệu về xử lý thụng tin tài chớnh, kế toỏn:
- Chuẩn bị không đầy đủ số liệu tài chính hoặc chậm trễ, trỡ hoón nộp bỏo cỏo tài
chớnh.
- Những kết luận về phân tích tài chính cho thấy: gia tăng không cân đối về tỷ lệ nợ
thường xuyên, giảm khả năng tiền mặt, tăng doanh số nhưng lói giảm hoặc khụng cú, cỏc
khoản phải thu tăng, các khoản phải trả giảm, làm đẹp bảng cân đối bằng cách tạo ra các tài
sản vô hỡnh, thường xuyên không đạt kế hoạch
Nhóm 6: Dấu hiệu phi tài chính khác, là những dấu hiệu bằng mắt thường cán bộ tín

dụng có thể nhỡn thấy như: Vấn đề về đạo đức thông qua dáng vẻ, cách giao tiếp, sự xuống
cấp trông thấy ở nơi kinh doanh
Như vậy thông qua đặc điểm và các dấu hiệu rủi ro tín dụng, ngân hàng có thể đưa ra
và áp dụng các biện pháp phũng ngừa và hạn chế một cỏch thực sự cú hiệu quả để tránh rủi
ro mang lại cho ngân hàng và nâng cao chất lượng tín dụng. Cụ thể ngân hàng có thể sử
dụng các biện pháp như sau:
- Biện pháp đảm bảo các khoản vay.
- Gặp gỡ khách hàng: Sau khi cấp tín dụng cho khách hàng trên cơ sở tin tưởng khách
hàng có đầy đủ khả năng trả nợ tuy nhiên khi xuất hiện một số dấu hiệu rủi ro cho thấy sự
giảm sút của chất lượng tín dụng thỡ ngõn hàng phải gặp gỡ khỏch hàng nhằm tỡm cỏc biện
phỏp khắc phục trờn cơ sỏ sự hợp tác hay bằng chính quyền của ngân hàng


Kết luận chương 1

Qua việc nghiên cứu một số lí luận cơ bản trên có thể đánh giá được vai trũ hết sức
quan trọng của hoạt động quản lí tín dụng tại ngân hàng thương mại. Từ đó, rút ra những
mặt đạt được và chưa được để tỡm ra biện phỏp khắc phục, thỏo gỡ nhằm đảm bảo hoạt
động tín dụng ngày càng hiệu quả, góp phần xây dựng thị trường tài chính lành mạnh và ổn
định.

Chương 2
THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG
TẠI NGÂN HÀNG TMCP BẮC Á – CHI NHÁNH 57A
PHAN CHU TRINH – HÀ NỘI



2.1 KHÁI QUÁT VỀ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NHTMCP BẮC Á
2.1.1 Quỏ trỡnh hỡnh thành và phỏt triển của Ngõn hàng
Từ khi nước ta chuyển sang nền kinh tế thị trường, nhu cầu về các sản phẩm tài
chính nhằm phục vụ cho hoạt động sản xuất, an ninh, quốc phũng, tiờu dựng và thanh toỏn
ngày càng gia tăng. Tuy nhiên việc đáp ứng các nhu cầu này của các ngân hàng đang cũn
hạn chế. Do vậy, ngày 07 thỏng 04 năm 1994 Ngân hàng TMCP Bắc Á được thành lập và đi
vào hoạt động theo Quyết định số 183/QĐ-NH5 ngày 01 tháng 09 năm 1993 của Thống đốc
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, trụ sở chính của Ngân hàng đóng tại thành phố Vinh tỉnh
Nghệ An. Mục tiêu của ngân hàng là đáp ứng nhu cầu và các dịch vụ tài chính ngày càng gia
tăng của nền kinh tế. Cùng với sự phát triển của đất nước, Ngân hàng TMCPBắc Á không
ngừng lớn mạnh, hệ thống chi nhánh ngân hàng mở rộng, chất lượng dịch vụ ngày càng tốt,
góp phần quan trọng vào sự thành công chung của hệ thống ngân hàng ở nước ta. Với cổ
đông, quyền lợi của họ được duy trỡ với mức cổ tức hàng năm ổn định và ở mức cao. Cũn
với nhân viên đời sống vật chất và tinh thần của họ luôn được đảm bảo đầy đủ.

Hơn mười năm hoạt động kinh doanh, ngân hàng TMCP Bắc Á đó liờn tục phỏt
triển về quy mụ, vốn điều lệ, mạng lưới, tổ chức, hoạt động đảm bảo an toàn, kết quả kinh
doanh có lói, liên tục và được xếp vào một trong mười Ngân hàng cổ phần tốt nhất tại Việt
Nam. Với mức vốn điều lệ 71 tỷ đồng năm 2002 và vào năm 2004 đó đạt 115 tỷ đồng, tăng
gần gấp hai lần chỉ sau 4 năm. Trong hoạt động kinh doanh của mỡnh. Ngõn hàng tăng
cường hợp tác chặt chẽ với các Ngân hàng thương mại và Tổ chức tín dụng khác trên nhiều
lĩnh vực hoạt động kinh doanh như: hoạt động vốn trên thị trường liên ngân hàng, đồng tài
trợ, uỷ thác đầu tư, ứng dụng các công nghệ mới như: homebanking, internetbanking,
phonebanking, nhằm tăng chất lượng dịch vụ cho khách hàng. Cụ thể: Ngân hàng TMCP
Bắc Á là thành viên chính thức của Hiệp hội thanh toán viễn thông Liên ngân hàng toàn cầu,
của Hiệp hội các Ngân hàng Châu á, Hiệp hội các Ngân hàng Việt Nam và Phũng thương
mại công nghiệp Việt Nam. Ngoài ra, ngõn hàng cũn là một trong mười ngân hàng được
chọn tham gia vào hệ thống thanh toán tự động Liên Ngân hàng.

Hoạt động tín dụng của Ngân hàng có tăng trưởng hàng năm khá. Bên cạnh cho vay
các doanh nghiệp truyền thống là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cho vay tiêu dùng, tài trợ
xuất nhập khẩu, cho vay du học, xuất khẩu lao động, cho vay cổ phần hoá ,cũng là đối
tượng tập trung đáp ứng của ngân hàng. Các dự án lớn, các công trỡnh lớn cũng được ngân
hàng chú trọng đầu tư thông qua hỡnh thức liờn doanh, đồng tài trợ mang lại hiệu quả cao.
Việc củng cố, tăng cường các mối quan hệ hợp tác lâu dài giữa các Ngân hàng với các Tổ
chức tài chính – Tín dụng khác vẫn luôn được Ngân hàng chủ động lưu ý đúng mức. Chất
lượng tín dụng được coi trọng, thể hiện ở tỷ lệ nợ quá hạn từ 2% năm 2001 giảm xuống cũn
dưới 1% trên tổng dư nợ cho vay cho đến nay.
Về kết quả kinh doanh, lợi nhuận trước thuế của Ngân hàng TMCP Bắc Á trong
mười năm qua đều tăng trưởng ổn định, đạt trên 9.925 triệu đồng năm tài chính 2002 đến
năm 2003 là 12.406 triệu đồng, năm 2004 đạt cao nhất 15.210 triệu đồng. Là một trong
những ngân hàng có mức lợi nhuận trước thuế cao của hệ thống các ngân hàng TMCP. Kể
từ khi thành lập và đi vào hoạt động đến nay, ngân hàng luôn thực hiện nghiêm túc, đầy đủ
nghĩa vụ thuế với Nhà nước.
Bên cạnh hoạt động kinh doanh chính, ngân hàng TMCP Bắc Á luôn chú trọng đến

các hoạt động đoàn thể, công đoàn, đoàn thanh niên, thể thao, văn nghệ, góp phần tạo lập
môi trường làm việc tốt cho toàn thể cán bộ nhân viên ngân hàng. Cho đến nay ngân hàng
luôn có phong trào hoạt động mạnh mẽ với một Đảng bộ mạnh. Mọi đơn vị đều có tổ chức
Công đoàn và Đoàn thanh niên hoạt động sôi nổi, nhiệt tỡnh theo chương trỡnh hoạt động
chung của toàn hệ thống và tích cực tham gia vào chương trỡnh hoạt động trên địa bàn, giao
lưu nhằm tăng cường và củng cố mối quan hệ trong và ngoài hệ thống ngân hàng.
Như vậy trong hơn 11 năm thành lập và hoạt động Ngân hàng TMCP Bắc Á đó đạt
những thành tựu đáng khích lệ, Ngân hàng đó được nhận những phần thưởng cao quý như:
Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ, bằng khen của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về
thành tích hoạt động kinh doanh và cờ thi đua của Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An. Tuy
không phải là một khoảng thời gian dài, nhưng với tất cả những gỡ đạt được thỡ ngõn hàng
cú quyền tin tưởng vào sự phát triển của mỡnh trong tương lai, vững bước vào con đường
hội nhập khu vực và quốc tế.