Tai biến mạch máu não – Biến chứng nguy hiểm từ bệnh tiểu đường docx

Tai biến mạch máu não – Biến chứng nguy hiểm
từ bệnh tiểu đường

Tai biến mạch máu não biến chứng tiểu đường
Trong các biến chứng của bệnh đái tháo đường thì tai biến mạch
máu não là một biến chứng nguy hiểm, đe doạ đến tính mạng của
người bệnh.
Vì sao bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ tai biến mạch máu
não
Tai biến mạch máu não (TBMMN) là sự rối loạn tuần hoàn não
dưới dạng cấp tính, bệnh xuất hiện đột ngột trong vài giây hoặc có
thể xuất hiện nhanh trong vài giờ với các triệu chứng như: đau đầu
dữ dội, nôn, buồn nôn, liệt chi, mất ngôn ngữ, mất phản xạ, xuất
huyết não… Người bệnh có thể bị tử vong nhanh chóng nếu không
được cấp cứu kịp thời,
nếu qua khỏi thì cũng giảm tuổi thọ nghiêm trọng và suy giảm
nhiều chức năng của cơ thể, thậm chí tàn phế. Đối với bệnh nhân
ĐTĐ, nhiều trường hợp tử vong do nhồi máu não, đặc biệt là nhồi
máu ổ khuyết.
Tăng huyết áp (THA) là biểu hiện thường gặp ở bệnh nhân ĐTĐ.
THA kinh diễn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến TBMMN. Tỷ lệ
THA ở bệnh nhân ĐTĐ cao gấp 1,5 – 3 lần so với nhóm không bị
ĐTĐ. Đối với ĐTĐ týp 1, THA xảy ra sau nhiều năm. Đối với
bệnh nhân ĐTĐ týp 2, THA là vấn đề thường gặp, sẽ nghiêm trọng
hơn về huyết áp nếu người bệnh có biến chứng ở thận.
ĐTĐ làm cho quá trình xơ vữa động mạch diễn ra nhanh hơn ở
người bình thường, do vậy hiện tượng những cục huyết khối hình
thành trong lòng động mạch hay các mảng xơ vữa làm bít tắc lòng
động mạch là nguyên nhân làm cho máu, ôxy không đến nuôi
dưỡng được vùng mạch máu đó cung cấp. Đây không chỉ là lý do
dẫn đến tắc mạch máu não, phình vỡ mạch máu não mà còn gây ra

đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim…
Hầu hết các bệnh nhân ĐTĐ thường bị nhiễm mỡ máu, có lượng
cholesterol trong máu vượt quá khả năng cho phép, nhất là
cholesterol có hại làm cho quá trình xơ vữa động mạch càng trở
nên trầm trọng hơn, nguy cơ TBMMN càng cao. Điều quan trọng
là các yếu tố này thường xuất hiện đồng thời ở bệnh nhân ĐTĐ, do
vậy nguy cơ tai biến là rất có thể nếu không được kiểm soát và
điều trị bệnh đúng đắn.
Tắc mạch gây nhồi máu não
Làm thế nào để xác định bệnh và kiểm soát biến chứng TBMMN
Dựa trên các yếu tố nguy cơ như thừa cân, béo phì, có cuộc sống
tĩnh tại, ít vận động, hút thuốc lá, gia đình có người bị ĐTĐ, phụ
nữ sinh con lớn hơn 4kg… cần phải có kiểm tra đường huyết để
xác định sớm bệnh. Khi đã có những biểu hiện bệnh như sút cân
nhanh chóng, khát nước nhiều, ăn nhiều, tiểu nhiều, mệt mỏi, rụng
tóc, rối loạn kinh nguyệt, chóng mặt, mất ngủ… cần phải đi khám
bệnh ngay. Tại các cơ sở y tế, bác sĩ sẽ tiến hành đo nồng độ
glucose huyết tương ngẫu nhiên hoặc nồng độ glucose huyết tương
lúc đói. Kết quả này được khẳng định lại bằng xét nghiệm lần thứ
2.
Xác định TBMMN dựa trên những biểu hiện lâm sàng của bệnh và
trên hình ảnh chụp CT não có tổn thương hoặc nhồi máu ổ khuyết.
Cũng cần phần biệt bệnh nhân TBMMN não do các nguyên nhân
khác như u não, bệnh van tim, bệnh máu, do dùng thuốc chống
đông, phẫu thuật tạo hình, dị dạng mạch máu não…
Kiểm soát ĐTĐ và phòng ngừa TBMMN
Tất cả các bệnh nhân ĐTĐ đều phải được theo dõi chặt chẽ đường
huyết, chỉ số đông máu, chỉ số cholesterol, triglycerid, huyết áp.
Cụ thể: glucose lúc đói nhỏ hơn hoặc bằng 7mmol/lit (<126mg/dl);
glucose huyết sau ăn nhỏ hơn hoặc bằng 10,0mmol/l; HbA1C

<6,2%; Cholesterol toàn phần nhỏ hơn hoặc bằng 4,5mmol/l;
triglycerid <1,5mmol/l; LDL- C < 2,5mmol/l.
Để không những chỉ số này không bị tăng vọt hay giảm quá mức,
người bệnh cần tuân thủ nguyên tắc điều trị của bác sĩ. Nhất thiết
các bệnh nhân này cần ăn nhạt, hạn chế ăn đồ ngọt, ăn ít mỡ,
không dùng phủ tạng động vật, không hút thuốc lá, hạn chế tối đa
sử dụng các chất kích thích khác như rượu bia, cà phê… Nên có
chế độ dinh dưỡng giàu vitamin và chất xơ, đặc biệt là ăn nhiều rau
xanh, trái cây tươi. Bên cạnh đó cần thường xuyên tập luyện thể
thao như đi bộ, kiểm soát cân nặng.
Kiểm soát THA chống phù não có thể bằng glycerol (không được
sử dụng manital, uống aspegic 50mg mỗi ngày). Tuy nhiên sử
dụng các thuốc này phải do thầy thuốc chuyên khoa chỉ định. Các
trường hợp có biểu hiện TBMMN cần phải đi cấp cứu kịp thời, hạn
chế tử vong và tàn phế cho người bệnh.