Sổ tay phần mềm ppt

Ebook of NewBie



Create by
langtulangthang

“Viết tut là 1 nghệ thuật, người viết tut là 1 nghệ sỹ” - Tut (TUTorial, guide, how-to) - bài hướng
dẫn

Không biết các bạn nghĩ sao nhưng tôi hoàn toàn đồng ý với suy nghĩ này của zeroman_ltk . Vâng, tuy
chúng tôi, những con người viết TUT không dám tự nhận mình là những kẻ tài ba nhưng chúng tôi vẫn
luôn tin tưởng rằng chúng tôi đã, đang và sẽ góp sức mình vào công cuộc đưa tin học phổ cập đến với
mọi người.

Thời đại Công nghệ Thông tin đã đến. Mỗi bước đi, mỗi công việc, mỗi hoạt động trong cuộc sống hiện
tại đều gắn liền với máy vi tính, dần dần máy vi tính đã không còn là những mơước “trên trời” của mọi
người nữa. Lúc này thì bạn và tôi, những con người đã tiếp cận với Công nghệ Thông tin sớm hơn sẽ
phải là nền móng vững chắc để xây những viên gạch tiếp theo cho thế hệ tương lai.

Tôi cũng chỉ là người mới bước vào thế giới Công nghệ này mà thôi. Nhưng quả thật tôi rất say mê nó
và tôi nghĩ các bạn cũng thế. Và cái tôi muốn là qua Ebook này tôi có thể truyền tải đến cho các bạn
những kiến thức, những bài viết hay và cả niềm đam mê công nghệ mà tôi và những người viết TUT
đang có. Mong rằng qua đó sẽ giúp được các bạn phần nào, tiếp thêm sức mạnh cho các bạn đi tiếp
quãng đường phía trước.

Vâng, nếu nói chúng tôi là nghệ sĩ thì những TUT chính là kết tinh của nghệ thuật trân chính. Thay mặt
những “nghệ sĩ” đang hết lòng về công việc tôi xin gửi “tác phẩm nghệ thuật” này đến tất cả những ai đã

và đang yêu (đúng hơn là cần) những bài TUT.


Ngoà
i ra cũng vô cùng cảm ơn những nghệ sĩ đã hy sinh rất nhiều thời gian, rất nhiều công sứ
c cho công
cuộc phát triển nghệ thuật này. Hơn thế nữa là cảm ơn tất cả các bạn đã là nguồn cảm ứng cũng nhưlà
động lực để những người nghệ sĩ sáng tác ra những tác phẩm tuyệt vời.

Đã là nghệ thuật có lẽ không cần giới thiệu nhiều, hãy để những con người yêu “nghệ thuật” cảm nhận
nó.
Giá trị của nghệ thuật chỉ có thể là niềm hạnh phúc của nó mang lại cho con người.








Mục lục

1, Gi
ớ
i
thiệ
u

Page
1
of
17

Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
2, Start for NewBie
( công
việ
c kh
ở
i
đ
ầ
u)

3, All in One ( tất cả trong một)
4, Backup & Restore ( sao lưu và phục hồi)
5, Burning ( ghi đĩa)
6, CD/DVD Virtual ( CD/DVD ảo )
7, Graphic Design(thiết kế đồ họa )
8, Internet
9, Keylog ( ghi bản phím)
10, MultiMedia ( đa phương tiện)
11, Office ( văn phòng)
12, PC Virtual ( máy ảo)
13, Security ( bảo mật hệ thống)
14, System Tools (công cụ hệ thống)
15, Web Design ( thiết kế Web)
16, Window

Dù mình đã cố gắng biên tập, sửa chữa nhưng tất nhiên là còn một số sơxót. Mình
rất mong được mọi người góp ý và giúp đỡ để tiếp tục nâng cấp cho phiên bản tiếp

theo. Vô cùng cảm ơn các bạn.
Những thắc mắc thường gặp


1, Ebook này mang lại gì cho bạn ?
- Nếu bạn là một Newbie nó sẽ giúp bản kiểm soát hoàn toàn “cô nàng” PC đỏng đảnh của bạn. Có thể
làm quen ngay lập tức với những thao tác đơn giản về hình ảnh, âm thanh
- Nếu bạn là dân Pro thì nó cũng đáng là một tài liệu tham khảo mang lại nhiều lợi ích.

2, Tại sao tiêu đề của Ebook lại toàn là tiếng Anh và tiếng Việt không dấu ?
- Thứ nhất là giúp các bạn dễ dàng giải quyết những cản trở về việc cài đặt tiếng Việt
- Thứ hai nó là những từ ngữ đơn giản luôn luôn gắn liền với Công nghệ Thông tin, nếu chưa biết các
bạn Newbie nên làm quen với nó. Hãy xem tiêu đề song ngữ ở phần giới thiệu.
- Thứ ba hiện tại trong Ebook không có phần mềm tiếng Việt nào

3, Tôi làm sao để download được những phần mềm này?
- 90% những phần mềm có ở đây bạn có thể tìm được ở forum www.softvnn.com
- Nếu không có ở đây thì bạn hãy tìm trên Google sau đó vào những trang crack nhưcrackserver.com
hay crackmonster.com lấy crack nhé.

4, Sao lại không có tên người viết các bài viết có trong Ebook ?
- Các bài viết mình đưa vào Ebook đã được lấy từ nhiều nguồn. Trong đó có nhiều bài viết mình gom
góp từ nhiều bài lại với nhau và chính mình cũng không biết tác giả là ai. Để công bằng cho tất cả mọi
người mình đã không ghi tác giả của các bài viết kể cả các bài viết của mình.
-

Ngoà
i ra
mì
nh

cũ
ng ch
ắ
c ch
ắ
n r
ằ
ng ng
ườ
i
viế
t ra nh
ữ
ng
bà
i TUT
nà
y
cũ
ng không
viế
t
bà
i
vì

muố
n tên
Page
2

of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
tuổi mình trở nên “bất tử” mà chỉ muốn đóng góp công sức vào quá trình xây dựng Net Việt mà thôi –
đó đúng là những nghệ sĩ trân chính.

5, Tại sao Ebook lại không có nhiều bài ?
Quả thật mình rất muốn đưa đến cho các bạn nhiều bài hơn nữa thế nhưng có một số lý do :
- Thứ nhất mình đã cố gắng tìm kiếm rất nhiều bài viết hay và bổ ích để đưa đến cho các bạn nhưng quả
thật bài thì có nhiều nhưng có những cái không dành cho dân Newbie, nó mang tính chuyên môn rất
nhiều. Những cái này thì dù hướng dẫn mấy cũng không thể bằng bạn ra ngoài kia mua một quyển sách
chuyên ngành về đọc được.
- Thứ hai là để hoàn tất Ebook này tất cả các bài mình thu thập được trên Net về mình đều phải đã phải
sửa chữa, test lại, chụp ảnh thêm, chỉnh lại văn phong cho dễ hiểu. Ngoài ra có những bài viết như3D
Album, Sibelius mình đã phải mất rất nhiều thời gian để viết. Thời gian thì ít, công việc thì nhiều nên
mình cũng đã cố gắng rất nhiều để kịp đưa ra làm quà đầu năm cho các bạn.

6, Tôi cũng muốn làm “nghệ sĩ”, vậy phải làm sao ?
Trước hết bạn vào phần giới thiệu đọc bài viết “ Nghệ thuật viết TUT” của Zeroman_ltk. Nó sẽ cung cấ
p
cho các bạn cái nhìn khái quát, tổng thể về công việc viết TUT. Nhưng đó chỉ là cơsở mà thôi. Các bạn
cũng biết “nghệ thuật” là một thứ mang nhiều tính sáng tạo.
Để có một bài TUT hay bạn phải biết kết hợp cơbản với sự sáng tạo. Thế nhưng vẫn chưa đủ, bạn phải
biết đặt mình vào vị trí người đọc để đưa ra những cách giải quyết vấn đề đơn giản dễ hiểu giúp người
đọc nắm bắt được vấn đề nhanh chóng.
Đảm bảo được những yếu tố trên trong một tác phẩm thì bạn đúng là một nghệ sĩ tài ba rồi đó. Còn đợi
gì mà không thử.


7, Tôi cũng muốn góp sức mình vào việc phổ cập tin học. Tôi phải làm sao ?
- Còn đợi gì nữa, bạn hãy bắt tay ngay vào việc viết TUT cho những chương trình mà bạn cho rằng rất
hay và mang lại nhiều lợi ích. Sau đó hãy gửi nó lên mục “ Hướng dẫn sử dụng phần mềm “ của diễn
đàn softvnn.com hoặc bất cứ diễn đàn tin học nào khác. Và gửi link bài viết nó cho nick YM:
langtulangthang_lsb hoặc nick langtulangthang trên diễn đàn Softvnn hoặc Email:

- Bạn hãy đưa giới thiệu Ebook hoặc những bài trong Ebook này đến thật nhiều người. Hãy cùng nhau
góp sức vào việc nâng cao hiểu biết cho người Việt chúng ta các bạn nhé.

Còn thắc mác gì bạn vui lòng liên hệ với mình nhé !!!

Chúc các bạn hạnh phúc và gặp nhiều may mắn trong cuộc sống.

langtulangthang
NGHỆTHUẬT VIẾT TUT


“Viết tut là 1 nghệ thuật, ngýời viết tut là 1 nghệ sỹ”
- Ðó ðã & ðang là suy nghĩcủa tôi - ngýời viết bài này. Liệu có quá ðáng chãng ?
- Tut (TUTorial, guide, how-to) - bài hýớng dẫn - là 1 khái niệm mà có lẽkhông còn xa lạgì với mọi
ngýời. Thực tếcho thấy, 1 bài tut luôn ðóng 1 vai trò hết sức quan trọng. Bởi lẽ, với 1 bài tut trong tay,
việc sửdụng 1 phần mềm nói chung sẽtrởnên hết sức dễdàng & mau chóng. Hõn thếnữa, ðiều này lại
có ý nghĩa rất thiết thực ðối với những ai mới chập chững býớc vào thếgiới IT nói chung, cũng nhý
býớc ðầu tìm hiểu cách sửdụng 1 phần mềm nào ðó nói riêng mà vốn tiếng Anh còn eo hẹp.

- “Viết ! Ai mà viết chẳng ðýợc ! Ðõn giản chỉviệc ðọc phần help (hýớng dẫn, giúp ðỡ) của phần mềm
mà mình c
ầ
n, r
ồ

i d
ị
ch ra thành ti
ế
ng vi
ệ
t cho ngý
ờ
i khác ð
ọ
c, v
ậ
y là xong thôi, ch
ứ
có gì khó
khãn !!!
”

Page
3
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
Ðây là suy nghĩngày càng trởnên phổbiến trong ðại ða sốnhững ngýời dùng máy tính. Cá nhân tôi
trýớc ðây cũng không là ngoại lệ. Nhýng thực tếlại khác, ðây rõ ràng là 1 suy nghĩkhập khiễng, 1 suy
nghĩ“què” ! Bạn hãy phân tích thử:
+ Trong sốcác phần mềm mà bạn dùng trên máy, ðýợc bao nhiêu là phần mềm Việt Nam (hoặc hỗtrợ
giao diện (ngôn ngữ) tiếng Việt) ?

+ Coi nhý tất cảphần mềm mà bạn ðang dùng cho hệthống của mình là phần mềm Việt (tiếng Việt hoặ
c
ðýợc Việt hóa), liệu phần hýớng dẫn kèm theo (cứcho là tiếng Việt) thực sựðáp ứng ðýợc nhu cầu của
bạn chýa ? Ðã bao lần bạn bỏthời gian ra ðọc phần hýớng dẫn ấy ?
+ Mặt khác, ða sốcác phần mềm trong hệthống của ngýời dùng là phần mềm nýớc ngoài (giao diện
tiếng Anh là chủyếu) => với phần mềm Việt bạn ðã ngại sửdụng phần hýớng dẫn có sẵn, sẽnhý thế
nào
với phần mềm sửdụng giao diện Anh ngữ?
+ Với ngýời có vốn tiếng Anh khá, giỏi, họcòn ngại dùng ðến phần “help” => sẽra sao với ngýời “mù”
tiếng Anh ?
+ Vì sao hầu hết mọi ngýời (biết lẫn không biết Anh vãn) ðều “ngán ngại” sửdụng phần trợgiúp có sẵn
(Anh lẫn Việt) của 1 chýõng trình ?

- Ðõn giản bởi bạn - những ngýời có cùng suy nghĩ, výớng mắc ðýợc trình bày trên - là ngýời Việt thuộ
c
tầng lớp “bình dân”. Ðã là ngýời Việt thì Anh ngữdĩnhiên là 1 rào cản (tôi ðang nói ðến những ngýời
“mù” Anh ngữ- phần ðông ða sốdân Việt Nam). Và ðã là dân bình dân, thì ngôn ngữ“bác học” (tiếng
Anh chuyên ngành) không thểnào nghe lọt tai (chứðừng nói gì là hiểu. Thú thật, tôi là ngýời Việt,
nhýng lắm lúc ðôi từtiếng Việt nghe mà còn phải “gãi ðầu” chứðừng nói gì tiếng Anh)

- Ðó là tôi chýa kểðến việc có những bài viết hết sức “chua chát”. Những bài mà bản thân của nó vố
n ðã
khó hiểu, khô khan (trình bày về1 vấn ðềmới, khó hoặc 1 vấn ðềkỹthuật chuyên sâu) những ngýời viế
t
lại càng phức tạp hóa vấn ðềhõn khi từðầu ðến cuối bài toàn chữvới chữ, không có nổi 1 tấm hình
minh hoạ. Ngýợc lại, có những bài hết nội dung sức ðõn giản (thýờng là bài vềthủthuật, mẹo vặt),
nhýng ngýời viết lại trình bài toàn hình với hình (dĩnhiên có chữ, nhýng cũng chỉlà “muối bỏbiển”),
ðọc mà cứtýởng nhý ðang xem truyện tranh. Ấy là chýa nói ðến việc 1 sốbài ðýợc thực hiện bởi những
ngýời có danh tiếng trong làng IT, nhiều nãm nghiên cứu, nhýng chấm phẩy lung tung (nhiều khi còn
sai chính tả), dùng từ“lai cãng” (nửa nạc nửa mỡ, nửa tây nữa ta), gây phản cảm cho không ít ngýời

ðọc.

- Nói nhiều nhý thếðểbạn hiểu rằng, thực sựðểcó 1 bài viết ðýợc ðánh giá là mang giá trịtham khảo
thực thụ, ngýời viết phải ðầu tý không ít công sức (từkhâu chuẩn bị, ðến khâu viết bài, rồi ðến khâu
ðãng bài (post) lên mạng (nếu có).

=> “Viết tut là 1 nghệ thuật, ngýời viết tut là 1 nghệ sỹ”. Bạn nghĩsao thì tùy, nhýng riêng tôi, tôi vẫn
cho ðây là 1 nhận ðịnh khách quan & ðúng ðắn.

A. CHUẨN BỊBÀI:
- “Chuẩn bịtốt coi nhý ðã thành công 50%” - tôi thích câu nói này & luôn tin câu nói này. Thực tế, bạn
sẽkhông viết ðýợc gì nếu bạn không chuẩn bịdù chỉlà 1 chút.

1. Theo nhý bạn nói, cụ thể thì tôi phải chuẩn bị những gì & chuẩn bị nhý thế nào cho tốt?
- 1 tờgiấy + 1 cây viết + 1 bài nhạc + 1 không gian tĩnh lặng ðó là tất cảnhững gì mà tôi cần khi bắt
tay thực hiện 1 bài viết (nhý thểbài mà bạn ðang ðọc ðây).

+ Giấy, viết: hõi buồn cýời bạn nhỉ! Mục ðích cuối cùng của việc viết tut là ðểðãng tải lên mạng, nếu
không thì cũng là lýu trữthành 1 tài liệu trên máy tính => vậy sao không thực hiện ngay trên máy mà
cần chi ðến giấy bút ? Xin thýa với bạn là rất cần, tôi ðã thửrất nhiều lần, nhýng không lần nào viết
ðý
ợ
c bài (ý tôi là tìm ý tý
ở
ng) khi ng
ồ
i trên máy. Trong khi ðó, vi
ế
t nh
ữ

ng gì b
ạ
n ngh
ĩ
ra trên gi
ấ
y, sau
Page
4
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
ðó ghép chúng lại thành vãn trên máy lại là 1 ý týởng khôn ngoan hõn rất nhiều. Một khi ðã có giấy viết
trong tay, hễbất kỳý nghĩa nào chợt thoáng qua trong ðầu, bạn hãy ghi thật nhanh lại vào giấy (thật
nhanh chứðừng ngồi ðó mà “gò” từng chữ1, bạn có thểkết hợp với ghi tắt, sửdụng ký hiệ
u riêng, v.v
Hãy nhớrằng: “bạn cần ý nghĩ, chứý nghĩkhông ðợi bạn !”)

+ Nhạc: chẳng biết bạn có giống tôi không, chứthýờng thì hiệu suất làm việc củ
a tôi tãng cao hõn (chí ít
thì tôi cũng cảm thấy thoải mái hõn) nếu nhý trong quá trình làm việc (viết tut) mà ðýợc nghe 1 bài nhạ
c
mà tôi yêu thích. Tôi khuyên bạn nên chọn 1 bài nhạc chậm rãi, sâu lắng mà nghe (còn nhý hiphop,
rock, nhạc vũtrýờng thì tôi xin can !!!), hay tốt hõn hết là nhạc giao hýởng, hoà tấu (Việt Nam mình
cũng có rất nhiều bài nhạc hoà tấu (nhạc Trịnh Công Sõn, thậm chí là nhạc trẻbây giờ) nghe “sýớng tai”

lắm bạn à. Nếu cần, bạn có thểliên hệvới tôi).

+ Không gian tĩnh lặng: nếu bạn có 1 cãn phòng riêng thì tuyệt vời (bạn may mắn hõn tôi ðấy, thời
ðiểm tôi viết bài này, tôi vẫn chýa biết ðýợc cảm giác “1 mình trong phòng riêng” là nhý thếnào). Còn
nếu không có thì cũng không sao ! Cái chính là 1 chỗnào ðó tĩnh lặng, dễtập trung (tốt nhất là khuya
- thời ðiểm mà tôi thýờng viết bài). Ngoài ra, nếu có thể, bạn nên tắt tất cảcác ðèn trong nhà, chỉðểlại
ðèn bàn làm việc thôi, nhý thếsẽdễtập trung suy nghĩ, tìm ý týởng viết bài hõn.

2. “Viết thật nhanh các ý nghĩ ra giấy”. Nhýng phải ghi nhý thế nào cho hợp lý ?
- Thýờng thì mỗi ý nghĩ, tôi ðều cho nó 1 ðầu dòng ( - ). Nếu bên trong ý còn nhiều ý nhỏliên quan, tôi
cho ý lớn 1 ðầu dòng, ý nhỏlà dấu hoa thị(*) (hoặc dấu cộng (+) ðầu dòng)
- Ngoài ra, cũng xin nhắc bạn là ðừng cốsắp xếp các ý theo thứtựlàm gì cho phí công (nhiều khi việc
ðó là còn làm “nghẽn” dòng suy nghĩcủa bạn cũng nên), bởi lúc này, cái mà bạn cần là tìm ý, việc sắp
xếp hãy ðểsau. Hãy nhớ, ðýợc ý nào thì ghi ngay ra giấy ý ðó.

3. Lỡ nhý tôi không thể viết gì ra giấy ?
- Ắt hẳn ðó là do bạn chýa biết phải viết gì, hay nói ðúng hõn là do bạn chýa tìm ðýợc ðềtài, chủðềðể
viết.

- Bản thân tôi cũng nhiều lúc lâm vào tình cảnh này. Thýờng thì những lúc nhý vậy, tôi cốgắng ðọc các
báo tin học, tham gia các diễn ðàn tin học, xem coi vấn ðềnào ðang nổi cộm, ðang “hot” => cốgắng lên
mạng tìm những tài liệu (bằng tiếng Anh (hiển nhiên), vềchịu khó thửnghiệm & biên dịch lại) chuyên
sâu vềnhững vấn ðềấy (phải là chuyên sâu, chứcòn chung chung thì ðã có quá nhiều bài, và cũng ðã
quá nhiều ngýời viết (và biết thực hiện).

- Một cách khác, bạn có thểhỏi thẳng bản thân mình xem “MÌNH MUỐN GÌ ?”, rồi từðó tìm bài ðể
viết. Lấy 1 thí dụ: ngày xýa (khoảng nãm 2000-2001), tôi ðang dùng 1 cái máy có cấu hình hõi khiêm
tốn: Pentium III - 800MHz, RAM 128MB (hiện giờ(cuối nãm 2006) tôi vẫn dùng máy này, nhýng
RAM nâng lên ðýợc 384MB). Thời ðiểm ðó, phổbiến nhất vẫn là Windows 98se, sang lắm thì xài
WinME (chứcòn nói ðến Win2000 (ðã có) thì chẳng mấy ai ham, vì không phù hợp với nhu cầu của
ngýời dùng gia ðình), Sau ðó 1 thời gian thì Windows XP - hệðiều hành ýu việt chiếm ðýợc nhiều cảm
tình nhất, ðýợc Microsoft ðầu tý công phu nhất - ra ðời. Thú thật, với tôi, Win98 ðã “ðủxài” (ý tôi là ðủ

cho cấu hình máy của tôi). Nhýng ðã là con ngýời, ai không có máu “ham” => tôi cũng học ðòi mua ðĩa
WinXP vềcài cho biết với mọi ngýời. Bạn biết ðó, máy với cấu hình nhý thếthì chỉcó thểcài Win rồi
ngồi gõ Word, làm vài thao tác “múa may cho vui”, chứðừng nói gì chõi game, vọc phá, nghiên cứu,
v.v (lắm lúc tôi muốn chuyển “cục cýng” của mình lên gác (theo nhý kiểu mỉa mai của 1 sốngýời tôi
quen biết) ðểkhi nào bực mình thì ðứng từtrên ðó mà thảnó xuống, nhý thếthì nó nát (bể) mới
nhiều !!!)

- “Con nhà nghèo mà ham”, không lẽgiờngồi ngó ?! Ấy thếlà tôi lùng sục trên mạng xem có cách nào
t
ố
i ýu (tweak, optimization) h
ệ
th
ố
ng cho nó ð
ỡ
“
rùa
”

hõn không ? Nhýng tr
ớ
trêu, trong cái r
ủ
i nó có
Page
5
of
17
Ebook of NewBie

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
cái xui ! Tối ýu ðâu không thấy, thấy toàn tối thui, máy chạy càng ì ạch hõn.

- Cũng may là tình cờtrong 1 lần ðọc báo, tôi ðọc ðýợc bài giới thiệu vềphần mềm nLite (lúc ðó vẫn
còn là bản 0.x) - công cụchuyên dùng ðểchỉnh sửa bộnguồn (source) của Windows => trúng mánh, tôi
liền download vềvọc thử(kết hợp với 1 sốtài liệu (tiếng Anh) hýớng dẫn tìm ðýợc trên mạng) & cuối
cùng cho ra ðýợc 1 bản Windows Unattended cho riêng mình (ðặt tên cho nó là Windows XP Personal
Edition - gọi tắt là XPPE).

- Vọc nLite mãi 1 thời gian => có chút hiểu biết, tôi liền viết bài hýớng dẫn sõ lýợc vềWindows
Unattended ðểchia sẻkinh nghiệm cho mọi ngýời, ðồng thời giới thiệu vềWindows XPPE của riêng
mình. May mắn cho tôi là thời ðiểm ấy (nãm 2001-2004), khái niệm Windows Unattended vẫn còn rất
xa lạvới mọi ngýời (sốngýời “dấn thân” vào lĩnh vực này (ởViệt Nam) có thểðếm trên ðầu ngón tay).
Nh
ờvậy mà tôi tựhào là XPPE của tôi là bản Windows Unattended ðầu tiên ði tiên phong ởmọi diễn
ðàn IT Việt Nam, cũng nhý những bài tut của tôi là những bài ðầu tiên trình bày vềvấn ðềnày.

- Nói nhý vậy ðểbạn thấy rằng, việc tựmình xem xét lại nhu cầu của bản thân cũng là 1 ý týởng rất tốt
ðểtìm ra nguồn cảm hứng ðểviết bài.
- Nói tóm lại, khi không có ý týởng (chủðề) ðểviết bài, bạn có thể:
+ Tìm 1 tài liệu nào ðó (bàn về1 lĩnh vực mới, thú vị) trên mạng vềðểdịch lại.
+ Tìm hiểu nhu cầu hiện tại của mọi ngýời hoặc của bản thân mình ðểkhõi nguồn cảm hứng viết bài.

4. Nói vậy thì chịu khó tìm tài liệu tiếng Anh trên mạng về dịch lại thì dễ dàng hõn rồi !
- Bạn nói ðúng ! Nhýng ðúng mà chýa ðủ. Bởi chỉcó cái máy mới suy nghĩnhý vậy mà thôi. Bạn xem
nhé:
+ Bạn là ngýời Việt, trong khi tài liệu hýớng dẫn (cái mà bạn ðịnh dịch) lại là tiếng Anh => liệu ngýời
ðọc (Việt Nam) có chấp nhận hay không 1 tài liệu sặc mùi (phong cách) nýớc ngoài ?
+ Nếu bạn là ngýời ðọc, liệu bạn có chấp nhận hay không, khi tài liệu mà mình ðang ðọc là do 1 ngýời

khác dịch lại, ðáng trách hõn cảlà ngýời ðó chỉdịch mà không kiểm nghiệm coi những gì mình dịch là
ðúng hay sai, có khảthi hay không ?!
+ Coi nhý bạn ðã kiểm nghiệm những gì mà tài liệu gốc ðã viết & kết quảthành công mỹmãn, không lẽ
bạn vẫn ðểvậy mà dịch ra ? Nếu ðã từng làm qua công việc này rồi, hẳn bạn cũng ðểý rằng, 1 sốtài liệ
u
nýớc ngoài rất lạ. Có những chỗkhông cần có hình minh hoạthì nó lại có, có những chỗrất cần thì
không có lấy 1 tấm hình => theo bạn, khi biên dịch lại, có nên giữnguyên nhý vậy không ?
+ và còn rất nhiều vấn ðềkhác mà tôi nghĩlà “1 cái máy dịch thuật” không thểnào lýờng trýớc ðýợc.


- Hõn thếnữa, nếu gọi cho ðúng, phải gọi là “biên dịch” (thay vì “dịch” thông thýờng), ðiều này có
nghĩa là, ngoài những výớng mắt mà bạn phải giải quyết kểtrên, bạn còn phải biết cách sắp xếp lại bố
cục của bài sao cho hợp lý. Vềphần này, tôi sẽtrình bày thêm trong phần sau.
=> “Dịch” suôn là công việc của 1 “cái máy”, bạn không phải là cái máy => việc bạn cần làm là “biên
dịch” !.

5. Mất bao lâu cho 1 bài viết hoàn chỉnh ?
- Tùy ! Bởi nó còn tùy thuộc vào ðộkhó của bài, lĩnh vực mà bạn sẽviết, và quan trọng hõn hết, nó tuỳ
thuộc vào cảm hứng của bạn (nói ðúng hõn là mức ðộsiêng của bạn). Nhiều khi cao hứng, trong 1
ngày bạn có thểviết ðýợc 1 hoặc thậm chí 2 bài không chừng, nhýng ngýợc lại, lắm khi cảtháng trời
cũng không có ðýợc bài nào.

- “Chua” nhất trong suốt quá trình viết 1 bài tut là khâu chuẩn bị. Bạn ðừng cýời, bởi nếu nhìn theo 1
khía cạnh nghiêm túc thì ðây là 1 công ðoạn hết sức quan trọng chứchẳng chõi. Bạn phải:
+ Chụp hết tất cảcác hình ảnh mà bạn dựðịnh sẽthêm vào trong bài.
+ T
ổ
ng h
ợ
p h

ế
t t
ấ
t c
ả
nh
ữ
ng file, ph
ầ
n m
ề
m liên quan (nh
ữ
ng gì mà b
ạ
n yêu c
ầ
u ngý
ờ
i ð
ọ
c ph
ả
i có)

Page
6
of
17
Ebook of NewBie

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
+ Trích dẫn tất cảnhững câu nói, dẫn chứng, v.v liên quan cho bài viết.
+ Học cách sửdụng các phần mềm hỗtrợ(SnagIt, NotePad, Virtual PC, v.v ) trong & sau quá trình viế
t
tut (lựa chọn host ðểlýu, upload hình)
=> Thếnên, tốt nhất là bạn ðừng ấn ðịnh thời gian cho 1 bài tut (ngoại trừbạn làm theo ðõn ðặt hàng
của ai ðó, hoặc bịrõi vào 1 tình thếép buộc, bất ðắc dĩ). Cứthảlỏng mình mà viết, viết ðýợc ðến ðâu
hay ðến ðó, mệt thì nghỉ. Thếthôi !

6. Bạn vừa nhắc ðến SnagIt - trình chụp ảnh màn hình chuyên nghiệp ?
- Ðúng ! Trong sốcác trình chụp ảnh màn hình, cá nhân tôi ýng ý nhất là SnagIt. Với SnagIt, bạn có thể
tạo nên 1 bài tut hết sức chuyên nghiệp mà không phải mất nhiều thời gian (hy vọng là bạn không hiểu
lầm ý tôi, tôi ðang nói ðến việc dùng SnagIt cho công tác chuẩn bịhình ảnh sẽdễdàng nhý thếnào, chứ
không phải dùng SnagIt thì việc thực hiện bài viết sẽdễdàng ra sao).

- Tuy nhiên, ðây lại là 1 khía cạnh khác, vềphần này, bạn có thểtham khảo thêm bài “SnagIT - Trợthủ
ðắc lực ðểviết TUT” của cùng tác giả

7. Còn về host lýu trữ hình ảnh ?
- Ðây cũng là 1 khía cạnh khác không thuộc phạm vi của bài viết này. Tuy nhiên, cũng xin phép “nhá
nhá” trýớc cho bạn ðôi ðiều, “1 là ImageShack, 2 là MyImageHub”, ngoài 2 host này ra, hiện tại, tôi
chýa tìm ðýợc host thứ3 nào ýng ý.

- Vềphần phân tích ýu-nhýợc của 2 host lýu hình trực tuyến này, bạn có thểxem thêm bài “Upload &
Quản lý hình ảnh hiệu quảvới IS & MIH”.

8. Cụ thể phải lấy hình nhý thế nào cho hợp lý ?
- Thời ðiểm tôi viết bài này, còn khoảng 14 bài viết khác ðang nằm trong “tầm nhắm”. Một trong số
những bài ðó là “F.A.Q FireFox - Sổtay tra cứu tổng quát”. Nhân ðây, xin lấy công tác chuẩn bịhình

ảnh của bài này ðểlàm thí dụminh hoạ.

- Nội dung bài viết này (F.A.Q FireFox) sẽðềcập ðến những vấn ðềthýờng gặp trong quá trình sửdụng
FireFox - trình duyệt web tuy mới mẻnhýng hết sức mạnh, tiện dụng, ða nãng - mà ngýời dùng thýờng
vấp phải, từðõn giản nhất (cài ðặt / tháo gỡ1 extension (phần mởrộng)), cho ðến phức tạp nhất (làm th
ế
nào ðểdownload hàng loạt (batch download) 1 web folder), v.v
=> ðây là 1 sốhình ảnh mà tôi ðã chuẩn bịsẵn (tất nhiên là dùng SnagIt) cho bài viết này:




Page
7
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm






Page
8
of
17
Ebook of NewBie

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
- Nhiều bạn cho rằng, làm nhý vậy thì mất thời gian. Tôi cũng ðồng ý, thú thật, tôi cũng thấy làm nhý
vầy thì mất thời gian, thay vào ðó, cứviết 1 mạch, rồi sau ðó chỗnào cần hình thì chèn hình vào, nhý th
ế
hay hõn.

- Hay hõn thì có hay hõn thật, nhýng chỉlà tạm thời thôi bạn à ! Bởi nếu làm nhý vậy, sau mỗi bài viết,
bạn sẽchẳng thểnào quản lý ðýợc kho hình ảnh của mình, hõn nữa, nếu làm theo kiểu ðó, bạn sẽgặp
khó khãn rất lớn cho những tấm hình ðòi hỏi phải chỉnh sửa, thêm hiệu ứng, v.v Ngoài ra, nếu nhý bạ
n
có ý ðịnh ðãng tải bài lên mạng, việc quản lý hình ðã khó lại càng khó hõn, bởi bạn không thểxác ðịnh
ðýợc “hình này nằm trong phần (ðoạn) nào, hình kia nằm trong phần nào” !!!
=> thà mất công lúc ðầu mà ðýợc lợi rất nhiều sau này bạn à.

- Cũng xin nhắc bạn, cốgắng ðừng ðểngýời ðọc bị“choáng” vì mang cảm týởng nhý ðang xem truyện
tranh. Ý tôi là, chụp hình sao cho thật vừa & ðủ.
+ Vừa & ðủ: thí dụnhý 2 tấm hình trên, thay vì chụp nguyên cảmàn hình (cửa sổ) (bao gồm thanh tiêu
ðề(title bar), thanh trạng thái (status bar), v.v ), thay vào ðó, chỉchụp ðúng phần cần quan tâm, cần
xem xét => giới hạn phạm vi quan sát cho ngýời ðọc, giúp họðỡ“rối trí”.
Một thí dụkhác. Thí dụnhý bạn mô tảchuỗi các thao tác nhý: Click vào menu Start, chọn Setting, chọn
Control Panel tiếp ðó, bạn cho 1 hình minh hoạkèm theo nhý sau:



=> 1 sốngýời sẽcho bạn là ngýời có ðức tính kỹlýỡng, cần mẫn, siêng nãng, tuy nhiên, ðáng buồ
n là ða
sốngýời còn lại cho bạn là kẻ dởhõi, dý thời giờ.
+ Thật vậy, với chuỗi thao tác trên, bạn chỉviệc nêu ngắn gọn: “ menu Start | Settings | Control Panel”,
thếlà ðủrồi, không cần phải dông dài kiểu “click cái này, chọn cái kia” chứðừng nói chi là thêm hình

cho rối rắm.
=> “thêm hình ðúng chỗ, vừa ðủ” - ðây cũng là 1 yếu tốquan trọng trong việc làm nên 1 bài tut nghệ
thuật.

9. Một khi tôi ðã có ðủ (liệt kê) tất cả các ý týởng rồi thì sao ?
- Thếthì hay quá ! Vậy thì nếu có thể, bạn nên ðọc qua lại 1 lýợt tất cảcác ý týởng mà bạ
n ðã ghi ra trên
giấy, sau ðó, chịu khó nhóm các ý týởng riêng lẻnó lại thành từng nhóm. Công việc này sẽkhiến bạn
tốn thêm 1 tờgiấy khác nữa cũng nên. Tuy nhiên, làm vậy, sẽgiúp bạn tránh ðýợc lỗi thất thoát ý
týởng khi viết thành bài (trình bày ý này mà quên ý kia, ý này nên trình bày ởðầu thì lại trình bày ở
cu
ố
i, v.v ).

Page
9
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm

- Ngoài ra, khi bạn nhìn lại các ý týởng, vô tình bạn sẽcó ðýợc cái “sýờn” (dàn ý) chung của bài viết,
hoặc làm nảy sinh các ý khác mà lần liệt kê trýớc bịkhiếm khuyết. Nói cách khác, quá trình tổng hợp
các ý týởng giúp bạn ðịnh hình ðýợc 1 bài viết (tuy còn hõi mõ hồ).


B. VIẾT BÀI:
- Giờthì bạn ðã có tất cảtrong tay: ý týởng (ðã kê ra giấy), hình ảnh (chụp sẵn), file (ðính kèm), tài liệu
hoặc trích dẫn có liên quan, v.v Tuy nhiên, tất cảchúng chỉlà 1 mớhỗn ðộn, 1 ðống cát rời rạc. Công

việc của bạn bây giờlà phải làm sao liên kết chúng lại ðểtạo thành 1 bài hoàn chỉnh.

- Ðến thời ðiểm này thì 1 bài viết ðã & ðang dần hình thành trong trí bạn dù nó còn khá ðõn ðiệu. Tuy
nhiên, hãy cứmạnh dạn viết theo cái “khung”, cái “sýờn” mà bạn ðang có trong ðầu. “Nghĩsao viết
vậy” - ðó là ðiều tôi vẫn thýờng tựnhắc nhởmình.


- Viết lại, thuật lại, dịch lại 1 vấn ðềkhó khãn, thiết nghĩnếu muốn, ai cũng làm ðýợc. Còn ðểðõn giản
hóa 1 vấn ðềphức tạp, biến nó thành 1 vấn ðềbình thýờng nhý bao vấn ðềkhác, ðây lại là chuyệ
n không
phải ai muốn cũng có thểlàm ðýợc. Bởi lẽ, nhý tôi ðã nói, khi trình bày 1 vấn ðềkhó, bản chất của nó
vốn ðã khó rồi, nếu bạn vẫn ðểnguyên nhý vậy là giảng giải cho ngýời khác, họcòn ngao ngán biết
nhýờng nào.

- Tôi may mắn ðýợc nghe 1 ông thầy của tôi trình bày vềcách diệt virus cho 1 học sinh khác. Học sinh
này hỏi: “máy em ởnhà ðang bịnhiễm virus, em cài bất cứchýõng trình nào vào ðểquét cũng không
“xi-nhê”, virus cũng vẫn còn là sao hảthầy ?”. Thầy tôi trảlời 1 cách hết sức khéo léo & tinh týờng,
cách trảlời giáng tiếp mà tôi mãi không bao giờquên: “Bản thân 1 ngýời, 1 khi ðã nhiễm bệnh rồi mới
chịu uống thuốc, thì không cách nào khỏi, có chãng (nếu khỏi) thì cũng phải tốn không ít tiền của !.
Thýờng thì ngýời ta phòng bệnh (cài chýõng trình diệt virus vào máy) trýớc khi nhiễm bệnh (máy ðã
nhiễm virus). Chứcòn 1 khi ðã nhiễm bệnh rồi, em không thểnào tựchữa bệnh cho em ðýợc, mà chỉcó
bác sĩ- ngýời có khảnãng chữa bệnh - mới có thểgiúp em trong lúc này mà thôi (ý nói 1 máy khác có
cài chýõng trình chống virus & ðang trong tình trạng “sạch”, dùng máy này ðểquét máy ðang bịnhiễm
virus).”

- Bạn thấy cách “bình dân hóa” vấn ðềcủa thầy tôi nhý thếnào ???

1. Phong cách (vãn phong):
- Hẳn bạn cũng ðồng ý với tôi rằng, bất cứai trên ðời này ðều là 1 phần tử“duy nhất” (ðộc nhất vô nhị-
có 1 không 2). Ðiều này có nghĩa là, nếu mọi ngýời ðều “na ná” giống nhau từngoại hình ðến tính cách

thì việc tất cảcùng tồn tại (sống) là vô nghĩa. Nói thếðểbạn có thểhiểu rằng, mỗi ngýời ðýợc sinh ra
mang cá tính khác nhau, không ai giống ai, nếu mang ðýợc cái cá tính này “truyền” vào bài viết của
mình là ðiều hết sức ðáng qúy.

- Một ngýời bạn của tôi (quen nhau trên mạng, ðến giờvẫn chýa gặp mặt) nói rằng: “Nói thật, nhìn bài
của cậu tôi dý biết ðó là bài của cậu rồi, chẳng cần phải nhìn tên tác giảlàm gì cho mệt !!!” Thật ra, ðây
là 1 câu nói mang ý mỉa mai, bởi tôi là ngýời có tính “màu mè” trong việc trình bày, phân tích 1 vấn ðề
1 cách chi tiết (lắm ngýời gọi ðó là dài dòng. Hy vọng rằng bạn - ngýời ðang ðọc bài này - không
cùng tý tý
ở
ng ðó (b
ở
i n
ế
u cùng tý tý
ở
ng ðó thì b
ạ
n ðã không m
ấ
t th
ờ
i gian ð
ể
ð
ọ
c ð
ế
n t
ậ

n ðây)). Ki
ể
u
“Ðểnói dễhiểu những gì bạn muốn nói, hãy nói 1 cách chân thành. Và ðể(ngýời khác) hiểu
những gì bạn ðang nói, hãy nói nhý những gì bạn nghĩ.”
L.Tônxtôi
Page
10
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
viết bài của tôi bịcoi là “không ðụng hàng” =>ðó là lý do tại sao anh bạn của tôi lại mạnh dạn khẳng
ðịnh nhý thế.

- Ðó là mặt trái của vấn ðề, buồn thì buồn thật, nhýng nếu nhìn từ1 góc ðộkhác, tôi lại thấy vui & hài
lòng, bởi chí ít, tôi cũng ðã tạo ðýợc cho mình 1 nét riêng (1 nét riêng sâu ðậm trong tâm trí ngýời ðọc
nữa là khác), bởi nếu nó không là nét riêng sâu ðậm thì anh bạn của tôi ðã không “mạnh miệng” khi nói
“khỏi cần nhìn tên tác giảcũng biết bài này là của ai” rồi !.

- Xem nhiều, ðọc nhiều, nhýng từtrýớc ðến nay, hiếm có bài viết nào làm tôi vừa ý. Hẳn bạn phì cýời
khi nghe tôi nói ðiều này, bởi hẳn bạn ðang mang 1 suy nghĩtrong ðầu “ngýời gì ðâu mà cứng nhắ
c, khô
khan, viết bài mà chẳng biết pha trò, miệng thì bảo dùng từbình dân mà chảthấy có 1 từ“zui zui” gọi
là !!! Thếthì làm sao hài lòng với ngýời khác ðýợc ?!!!” Có lẽbạn nói ðúng, nhýng tôi muốn cho bạn
coi cái này.





- Sợlà bạn không nhìn rõ => tôi ðã cốtình phóng to tấm ảnh lên 1 chút so với bình thýờng. Ðây là
nguyên vãn của 1 bài báo ðýợc trích trong tuần báo eChip (số67, ra ngày 24/11/2006). Mong bạn xem
& ðọc cho thật kỹ, nếu có thể, tôi mong bạn ÐÁNH VẦN TỪNG CÂU TỪNG CHỮtrong bài báo trên,
ðểbạn có thểphần nào thấy ðýợc cái mà bạn cho là “zui zui” kia có ý “tác dụng” (ý tôi là tác hại) nhý
th
ế
nào. V
ớ
i b
ạ
n, nó có th
ể
vui th
ậ
t, nhýng v
ớ
i nhi
ề
u ngý
ờ
i, nó khi
ế
n h
ọ
ph
ả
i gãi ð
ầ
u, vò ð

ầ
u b
ứ
t tóc,
Page
11
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
giật mình, sững sờ, kinh ngạc, ngõ ngác, và trên hết, nó còn là 1 nổi sỉnhục với những ai ðã & ðang giữ
gìn sựtrong sáng cho tiếng Việt.

- Tôi nói thì bạn cho là khó khãn, là khô khan, là dịhợm => thôi thì tôi ðểcho báo chí nói với bạn vậy.

- Ngýời ta nhý thếnào thì tôi không biết, nhýng cá nhân tôi, tôi RẤT GHÉT những bài sửdụng thứ
ngôn
ngữ“dịdạng, thoái hóa” (lâu lâu lại “khà khà, kekeke, he he, vén ðềnè khó wớ, v.v ”), chua chát hõn
là những bài sặc mùi “lai cãng”. Nói thật, nhiều lúc tôi thấy thýõng cho những tác giảviết bài kiểu trên
quá, không hiểu tiếng Việt - tiếng mẹðẻ, thứtiếng mà ðúng nhý tên gọi của nó, ngay từkhi mới sinh ra
ðã ðýợc ba mẹdạy cho - của những ngýời ấy cao siêu, uyên thâm tới mức nào mà lại “cao giọng lớn
tiếng” viết bài kiểu “thịt ba rọi, nửa nạc nửa mỡ”, chỗthì tiếng Việt (biến dạng), chỗthì tiếng tây (Anh).
Chứcòn cá nhân tôi, lắm lúc muốn dùng 1 chữtiếng Việt mà phải khốn ðốn lật từðiển coi mình viết thế
có ðúng chính tảchýa (biết ðâu trong bài này, tôi vẫn vấp phải lỗi chính tảðó thôi). Thýõng quá !!!

- Thếphải viết nhý thếnào ? Một mặt thì bảo bạn phải tạo nét riêng cho mình qua mỗi bài viết, 1 mặ
t thì
“ngãn sống cấm chợ”, ðụng 1 cái là không dùng từ“lai cãng”, chạm 1 cái là không viết kiểu “ba rọi”,
vậy làm sao cho vừa ???

- Tôi nói bạn nghe này, nếu có thể, bạn hãy tìm ðọc 1 cuốn sách của tác giảÔng Vãn Thông (chuyên
viên ðiện toán của công ty CEB, ngýời ðã nhiều nãm gắn bó với nghềviết lách (theo nhý tôi biế
t, ông ðã
viết hõn 60 cuốn giáo trình Tin học thuộc ðủmọi thểloại khác nhau (từOffice, cho ðến lập trình, ðồ
hoạ, v.v ))) - 1 trong 2 tác gia hiếm hoi mà tôi hết sức kính trọng & khâm phục. Ðọc sách ông viết, tôi
týởng chừng nhý ðang ðọc truyện kiếm hiệp, giọng vãn sao mà dí dỏm thế, bình dân thế Ðáng
khâm phục hõn, chýa tuyệt nhiên chýa hềthấy hiện týợng thoái hóa tiếng Việt trong sách của ông. Ðáng
nểhõn, ông có thểðõn giản hóa những vấn ðềtýởng chừng hết sức khó khãn (Ứng dụng Access trong
Quản lý kho / Quản lý kếtoán / Quản lý gia phả), nan giải (Quản lý kếtoán thuếGTGT cho DNTN / D
ự
toán công trình) chỉbằng những câu nói hết sức tựnhiên, giản dị, rất ðời thýờng. Hãy thử1 lần ðọc sách
của ông ấy, ðểbạn biết nhý thếnào là “học tin học theo phong cách kiếm hiệp !”.

- Viết sao thì viết, miễn sao ðừng ðểngýời ta (không phải tôi, mà là BÁO CHÍ) “chửi cha” ðýợc rồ
i. Tôi
chýa từng thấy 1 quyển sách, quyển từðiển, tý liệu tham khảo, tra cứu nào mà ðýợc tái bản hết lần này
ðến lần nọ, lýu truyền từnãm này sang nãm khác mà lại có dáng dấp của 2 thứ“bệnh” trên (lai cãng +
thoái hóa), ngoại trừ truyện cýời !.
=> thiếu gì cách ðểtạo ấn týợng cho 1 bài viết hảbạn ?!

2. Trình bày:
- Hiển nhiên là khi viết tut, bạn sẽphải soạn thảo trên 1 trình hỗtrợsoạn thảo rồi (ðại ða sốlà dùng
Microsoft Word).
a. Vẫn dựa theo cái “sýờn” mà bạn ðã có (những ý mà bạn ghi trên giấy), cứmỗi ý lớn bạn cho 1 ðầu
dòng, ý nhỏcần triển khai bên trong thì bạn cho 1 hoa thịhoặc dấu cộng ðầu dòng, thếthôi. Không cần
phải chèn ký tựðặc biệt (chức nãng Insert Symbol hay Bullets and Numbering) chi cho cầu kỳbạn à !.
“Ðõn giản là vẻðẹp hoàn mỹnhất”.

b. Khi ðoạn cần thêm 1 (hoặc nhiều hình minh hoạ), bạn nên:

+ Cách dòng (1 dòng thôi) ởphần ðầu & cuối hình.
+ Giữhình ởkích thýớc nguyên chuẩn, càng lớn càng tốt (dĩnhiên là không výợt quá lềtrang (giấy) in).
Và trên hết, hình tuy có thểkhông lớn, nhýng các chi tiết trên hình phải sao cho thật rõ.
+ Nếu muốn “ðóng dấu” ấn riêng cho hình thì cũng ðừng làm quá trớn, có làm thì thì cũng nên ở1 ký
hiệu nhỏởphần dýới cuối của hình, chứðừng bao giờðặt nguyên 1 câu dấu to ðùng ởgiữa hình minh
hoạhết (nếu bạn là ngýời ðọc, hỏi thật, bạn có thấy “ngứa mắt” không ?! Cá nhân tôi thì rất ít khi làm
trò
“
ðóng d
ấ
u
”

này), nó gây ph
ả
n c
ả
m v
ớ
i ngý
ờ
i ð
ọ
c (n
ế
u không mu
ố
n nói là b
ấ
t l

ị
ch s
ự
).
L
ấ
y 1 thí d
ụ
:

Page
12
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm



=> bạn nghĩsao về3 tấm hình minh hoạtrên ? Cá nhân tôi (thành thật xin lỗi tác giảnếu có mạo phạm)
thì thấy rằng: có lẽtác giảsợngýời ta không biết ai là chủnhân của bài, rồi lại sợngýời ðọc mắt kém
không nhìn rõ, vì thế, tác giảðã chọn ngay 1 màu font ðỏthật ðỏ, font thật to ðểngay cảðến ngýời
khiếm thịcũng phải trông thấy. Thêm vào ðó, tác giảtính toán rất kỹ, hình chụp mà ðểtrống nhiều quá
thì dễbị lạnh, cho nên thay vì ðểlại 1 cái nick có kích thýớc nhỏởdýới góc mỗi hình, thì tác giảðặt
ngay nó vào giữa hình, sợrằng lỡcó ai ðó buồn buồn nhảy vào nằm lấn chỗthì mất vui !!! Tội quá !!!

+ Ngoài ra, cũng xin lýu ý với bạn là, hình ảnh ðýợc lýu ởchuẩn (ðịnh dạng - format) PNG luôn cho
chất lýợng tốt nhất. Ðừng vì tiết kiệm 1 vài chục KB mà chọn ðịnh dạng JPG/JPEG/GIF bạn à !. (xem
thêm bài “SnagIT - Trợthủðắc lực ðểviết TUT” ðểbiết cách thực hiện)

c. Chọn font khác (không nhất thiết), màu khác (tùy bạn chọn) & cỡchữlớn (cỡtừ18-20 pt) cho tiêu ðề
bài viết. Còn riêng với các ðềmục, bạn cũng nên in ðậm + gạch dýới cho chúng. Còn riêng với toàn bài,
bạn nên ðểfont chữcỡ10-12 pt là ðẹp rồi (nhỏhõn thì ngýời ta không thấy, lớn hõn thì lại quá “thô
kệch”).

d. Hai loại (kiểu) font là sốlýợng vừa ðủcho 1 bài viết. Tôi chảhiểu tại sao nhiều bạn lại dùng trong 1
bài viết ðến 3-4 thậm chí 5 font chữkhác nhau. Ðáng trách hõn cảlà có những bài sửdụng các font chữ
thuộc nhiều bảng mã khác nhau (khi thì Unicode, ðoạn thì VNI, chỗthì ABC, v.v ). Báo hại ngýời ðọc
nhiều khi hì hục download tài liệu vềthì không ðọc ðýợc, mởra thì “chữ1 ðằng, dấu 1 nẻo”. Tôi không
hiểu những ngýời ðó sẽnghĩgì, làm gì, phản ứng nhý thếnào khi họlâm vào tình cảnh “cýời ra nýớc
mắt ðó.

- Vì lẽðó, tôi mong bạn cân nhắc lại mỗi khi thực hiện 1 bài viết. Bạn phải luôn ðặt cho mình 1 câu hỏi
rằng: “khi mình dùng font chữnày, liệu ngýời ðọc có ðọc ðýợc không ?”. Ðâu nhất thiết phải dùng nhiề
u
font chữkhác nhau thì bài viết mới ðẹp, mới thẩm mỹphải không bạn ?

Page
13
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
- Ngày trýớc, tôi quen dùng font VNI, nhýng sau thì lại chuyển toàn bộsang Unicode. Và tôi nhận thấy
rằng, ðây là 1 sựlựa chọn khôn ngoan. Bởi font Unicode thì hầu nhý máy nào (dùng hệðiều hành
Windows từWin98 trởlên) ðều có sẵn cả, trong khi ðó, nếu muốn ðọc (dùng) ðýợc những font khác thì
bắt buộc ngýời dùng phải cài thêm. Mà thực ra, font Unicode cũng ðẹp, cũng “duyên dáng”, cũng
“mýớt” lắm ðó chứbạn (nhý tài liệu mà tôi ðang soạn cho bạn ðọc ðó thôi). Chỉvới 3 font Times New

Roman, Tahoma, Courier New, tôi cam ðoan là bạn có thểlàm ðýợc tất cả, giải quyết ðýợc mọi vấn ðề.


- Tất nhiên tôi không có ý chê bai gì font VNI, ý tôi là, nếu bạn ðã quá “mặn mòi” với loại font này, bạn
vẫn có thểdùng, tuy nhiên, cái chính mà tôi muốn nhắc với bạn là: DÙNG FONT GÌ THÌ DÙNG,
MIỄN SAO SỐLÝỢNG CÀNG ÍT CÀNG TỐT.

- Vềvấn ðềgiải quyết tính týõng thích font chữgiữa ngýời viết (bạn) & ngýời ðọc bằng kỹthuật nhúng
(embed) font. Tuy nhiên, ðây cũng lại là 1 mảng khác không thuộc bài viết này, cảm phiền bạn ðọ
c thêm
bài “PDF - Những lỗi thýờng gặp” của tác giảðểbiết thêm chi tiết.

e. Nhấn mạnh ý trong những câu, từmà bạn muốn ngýời ðọc không bỏqua, cũng là 1 cách thểhiện tình
cảm, công sức, mức ðộðầu tý của mình ðối với bài viết. Ðõn giản bạn chỉviệc cho in nghiêng / in ðậm /
tô màu khác (với ðềmục) cho câu, chữấy. Tuy nhiên, ðừng lạm dụng quá, vì nếu chỗnào cũng in
nghiêng / in ðậm / gạch dýới / tô màu => bài viết sẽlàm cho ngýời ðọc choáng (ðáng tiếc là tôi cũng
từng mắc sai lầm ởchỗnày, hy vọng là bạn sẽcoi ðó là bài học kinh nghiệm).

f. Giữa các phần / ðềmục trong bài, nên cách khoảng 1 tí =>tạo cho ngýời ðọc cảm giác “dễthở” (
thông
thoáng), chứnói thật, bản thân 1 bài viết vừa dài, vừa khó hiểu => nhìn là ðã thấy ngao ngán rồi chứ
ðừng nói gì là ðọc ðểrồi suy ngẫm.

- Nghe có vẻhõi mâu thuẫn, bởi nếu nhý bài ðã dài, nếu nhý giữa các ðoạn lại ngãn cách ra, vậy chẳng
phải làm cho bài càng dài thêm hay sao ? Thực ra thì không ! Việc ngãn cách này lại mang ý nghĩa
ngýợc lại, nó giúp cho ngýời ðọc biết chỗnào nên “dừng xảhõi”, giúp họcó 1 cái nhìn tổng thểcho cả
bài (bốcục). Từðó, việc tiếp thu những gì mà bạn muốn truyền ðạt trong bài viết sẽrõ ràng hõn, chính
xác hõn.

g. Ba phần thýờng là bốcục tổng thểcủa 1 bài viết (giống nhý khi bạn làm vãn lúc còn ði học vậy: nêu

vấn ðề=>giải quyết vấn ðề=> tổng kết vấn ðề). Tuy nhiên, nhý tôi ðã nói, ðây chỉlà “thýờng”, chứ
không phải “luôn luôn”, vì viết tut & viết vãn, dù gì cũng có 1 khoảng cách nhất ðịnh, có những bài bạn
không thểnào gói gọn nó trong 3 phần ðýợc (thí dụnhý những bài dạng F.A.Q - Vấn ðáp -
Toàn bài là 1
xâu chuỗi gồm các câu hỏi & câu trảlời nối tiếp nhau). Nhýng dù gì ði nữa, nếu ðýợc, vẫn mong bạn cố
gắng tuân theo chuẩn này.

h. Ghi lại ngày-tháng-nãm lúc bắt ðầu viết (gõ trên máy) & lúc kết thúc bài viết cũng là ðiều hết sứ
c có ý
nghĩa (tôi cho ðây là thói quen hay). Vì nó không chỉgiúp cho bạn tạo ðýợc ấn týợng riêng trong ðầu về
mỗi bài viết mình thực hiện (lắm khi, bạn có dịp nhìn lại bài nào ðó mình viết, nhýng lại chảnhớmình
viết bài này khi nào, ngày nào, tháng nào, nãm nào => với tôi, ðây là ðiều ðáng tiếc !), mà còn giúp cho
ngýời ðọc ðýợc cập nhật thông tin 1 cách kịp thời (giống nhý việc cập nhật phần mềm vậy).

- Lấy 1 thí dụ: thí dụnhý tôi ðang có 1 bài viết rất hay của bạn trong tay. Bài này ðýợc viết vào
01/01/2007, tuy nhiên, ðến 1 thời gian sau, ngày 02/01/2007, bạn lại cập nhật nội dung bài viết này (vì
lý do nào ðó). Vấn ðềnằm ởchỗ, cả2 bài này (cả2 lần viết), bạn ðều không ghi rõ mình viết lần ðầu
vào thời gian nào, lần sau (cập nhật) vào thời gian nào => tôi (và những ngýời khác) không thểnào biết
ðýợc tài liệu mình ðang có trong tay liệu có phải là mới nhất hay không ???

-

Nói th
ế
b
ạ
n th
ấ
y r
ằ

ng, vi
ệ
c ghi l
ạ
i ngày
-
tháng
-
nãm cho t
ừ
ng th
ờ
i ði
ể
m vi
ế
t bài (b
ắ
t ð
ầ
u, k
ế
t thúc, c
ậ
p
Page
14
of
17
Ebook of NewBie

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
nhật nội dung) là hết sức quan trọng. Nó vô tình tạo cho ngýời ðọc 1 cảm giác thú vị& ðýợc tôn trọng.

i. Ghi lại tên thật của mình + nickname + ðịa chỉemail ðểngýời ðọc tiện bềliên lạc với bạn (có thểhọ
muốn xin tài liệu ðính kèm (nếu họkhông thểdownload), hỏi thêm 1 sốvấn ðềðýợc ðềcập trong bài,
v.v hoặc thậm chí là ðểhọbiết ðýờng (ngýời) mà chửi (ý tôi là góp ý)) khi cần.


3. Nội dung:
- Nếu phải nhắc bạn lúc nào cũng phải bám sát nội dung bài (cái mà bạn muốn viết, dựa theo cái “sýờn”
có sẵn) thì có lẽquá thừa, vì ðây là ðiều tất yếu rồi.

- Cãn cứtheo những ý bạn ðã liệt kê trong giấy, bạn cốgắng làm sao viết lại mỗi ý thành ðoạ
n trong bài,
sao cho ðừng bỏsót ý nào hết (mà tôi nghĩkhông ðâu, khi viết thành bài, tựnhiên ý ởðâu lại nảy ra
thêm ấy chứ). Mỗi ý ðã triển khai xong, bạn dùng bút gạch chéo (hoặc gạch bỏluôn ý ấy cũng ðýợ
c), coi
nhý ðánh dấu ý ðó (ðã triển khai xong rồi).

- Ởðây, tôi muốn nói với bạn rằng, khi trình bày 1 vấn ðề, nên trình bày sao cho thật cặn kẽ, thật chi
tiết, càng chi tiết càng tốt. Tôi rất buồn khi dạo qua 1 sốdiễn ðàn, thấy mọi ngýời bảo nhau rằng: “Ui
trời ! Làm chi cho mất công, viết làm sao cho ngýời ta ðọc vào là làm ðýợc thì thôi, cần chi phải giải
thích dài dòng”. Tội nghiệp hết sức ! Thýõng sao những kẻchỉbiết “nằm sẵn rồi chờngýời khác dọ
n lên
cho ãn”, chứchảcần hiểu ngýời ta “làm sao mới có ðýợc món ãn này” !!!. Khi ðọc bài viết này, hẳn bạn
là dân CNTT (nếu ðúng thếthì hay quá), thửhỏi, nếu bây giờcó ai ðó bắt bạn phải thuộc lòng nguyên 1
bài giải thuật, liệu bạn có thuộc nổi không ? Tôi cá là không ! Trong khi ðó, nếu giải thích týờng tậ
n cho
bạn “chỗnày tại sao nhý vầy, chỗkia tại sao nhý vậy”, phân tích rõ ràng kỹlýỡng, giúp bạn HIÊÒU

ðýợc vấn ðề, tôi tin chắc là khi gặp lại bài toán ðó, bạn còn làm tốt hõn gấp nhiều lần so với ngýời “học
vẹt” (học thuộc lòng kiểu máy móc).

- Mặc khác, khi phân tích chi tiết 1 vấn ðề, bạn cũng phải biết dừng ðúng lúc, tránh ði quá xa sang vấn
ðềkhác dẫn ðến hiện týợng lạc ðề. Tôi lấy thí dụ, trong bài viết này, tính ðến ðây thì tôi ðã “phớt lờ”
qua
1 sốvấn ðề(sửdụng SnagIt ðểchụp ảnh màn hình, sửdụng ImageShack/MyImageHub ðểlýu trữhình
ảnh trực tuyến, kỹthuật nhúng font).

- “Từchối khéo” 1 vấn ðềphải ðềcập cũng là 1 nghệthuật ! Bạn thấy ðó, thay vì trình bày luôn 3 vấn ð
ề
trên trong bài này, sẽkhiến bày trởthành 1 tập sách dày cộm, góp phần khiến ngýời ðọc ngao ngán,
thì tôi “phớt lờ”, chuyển hýớng (mục ðích ðểtách ra thành 3 ðềtài khác nhau, giúp ngýời ðọc có thêm
dịp ðýợc “mục kích” 3 phần này 1 cách sâu hõn, cụthểhõn) bằng cách:
+ “ sẽ bàn trong 1 bài khác”
+ “ liên hệ với tác giả ðể nhận thêm tài liệu về vấn ðề này”
+ “ ðọc thêm bài của X ðể tham khảo thêm”
+ và rất nhiều cách “từ chối khéo” khác mà bạn có thể thử.
- Sau khi ðã có ðýợc 1 bài hoàn chỉnh rồi, triển khai ðầy ðủcác ý rồi, sẽkhông thừa nếu nhý bạn chịu
khó bỏra thêm chút thời gian ðể“rà” lại những thiếu sót trong bài (ý tứ, lỗi câu (chấm, phẩy), mức ðộ
liền mạch giữa cách ðoạn, cách bày trí-ðịnh dạng (làm sau cùng) xem có hợp lý không, và thậm chí xem
mình có mắc lỗi chính tảkhông !!!). Không thừa ðâu bạn à !

- Viết tắt cũng là 1 thói quen tốt giúp tài liệu bớt dong dài, tuy nhiên, cũng xin lýu ý với bạn, ðừng “tắt”
quá kẻo ngýời ðọc cũng “tắt” luôn. Tôi lấy thí dụnhý khi tôi viết bài này, tôi luôn tay viết “tut”, với
một sốngýời, hiển nhiên là họhiểu tôi muốn nói gì (bài viết - tutorial), nhýng nếu không giả
i thích ngay
từðầu nội dung (nguyên bản) của từnày ngay từðầu thì cảbài này dù công phu ðến cỡnào, cũng chỉ
ðáng vứt xọt rác.
+ Không nh

ữ
ng th
ế
,
gi
ả
s
ử
nhý tài li
ệ
u mà tôi ðang vi
ế
t ðây là ph
ầ
n 1, sau này n
ế
u nhý có vi
ế
t ti
ế
p ph
ầ
n
Page
15
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm

2 (1 file word khác), tôi vẫn phải giải thích lại (ngay từðầu bài) ý nghĩa của từ“tut”. Bạn cho ðó là
thừa ? Không thừa ðâu bạn ! Bạn lấy gì ðảm bảo, ngýời ðang ðọc tài liệu của bạn ðã ðọc phần 1 rồi ?
Trong khi ðó, biết ðâu phần 2 kia lại chính là phần ðầu tiên mà họðọc ??? Bạn nên cân nhắc việc sử
dụng các từchuyên môn, chuyên ngành, viết tắt, v.v trong các bài viết, tránh cho ngýời ðọc phải “gãi
ðầu, gãi tai” !.

- Và 1 khi ðã ýng ý với “tác phẩm nghệthuật” của mình rồi, ý tôi ðang muốn nói ðến file Word mà bạn
ðang biên soạn, sẽchuyên nghiệp hõn rất nhiều, nếu nhý bạn tựtìm cho mình 1 phần mềm chuyển ðổi
ðịnh dạng từDOC (Word) sang PDF. Việc làm này hết sức có lợi & có ý nghĩa, vì với file PDF, bạn có
thể:
+ Nhúng ðýợc tất cảcác font chữmà mình sửdụng trong tài liệu => không còn sợngýời ðọc sẽkhông
ðọc ðýợc tài liệu của bạn.
+ Tãng cao ðộbảo mật, nói ðúng hõn là không cho ai sửa nội dung tài liệu của bạn 1 cách tùy tiện
(nếu muốn thì ngýời ta vẫn sửa ðýợc thôi, nhýng tôi cá với bạn là họphải “ðổmồhôi sôi nýớc mắt”, tôi
không lẽcó ngýời lại “siêng” ðến thế?!). Thật ra, 1 sốchýõng trình chuyển ðổi sang PDF có kèm
chức nãng thiết lập mật khẩu (password) cho file PDF, tuy nhiên, CẤM KỴðặt mật khẩu với file PDF,
ðó là hành vi bất lịch sự, bởi chẳng thà bạn ðừng chia sẻ, chứnếu 1 khi ðã chia sẻrồi thì ðặt mật khẩu
làm gì ?
+ Hõn thếnữa, 1 khi ðã có bản PDF trong tay, bạn có thểlýu tài liệu này trong hộp mail của mình,
phòng khi ai ðó cần (do không có ðiều kiện ðọc trực tuyến (online), bạn chỉviệc chuyển (forward) cho
họtức tốc, chỉvới vài ba giây, thếlà xong ! Một cách lýu trữ& chia sẻtài liệu hết sức ðộc ðáo.

C. ÐÃNG BÀI:
- Nếu bạn không có ý ðịnh ðãng bài lên 1 trang web hay 1 diễn ðàn (forum) nào ðó, thì phần này không
nhất thiết bạn phải ðọc, còn nhý ngýợc lại, ðây là ðôi ðiều mà bạn cần quan tâm.

- Nếu nhý chýa có bản PDF (chuyển ðổi từfile Word sang) của tài liệu trong tay, bạn hãy nhanh chóng
làm cho mình 1 bản, rồi lýu bản PDF này trong hộp mail (ðã nêu trên) ðểtiện dùng sau này.

- Chuyển toàn bộcác ký tựðặc biệt trong tài liệu sang dạng ðõn giản. Thí dụtrong tài liệu này, ký tựðặ

c
biệt duy nhất mà tôi dùng là “=>”, tôi buộc phải chuyển chúng thành “=>”, bởi khi ðãng bài lên mạng,
ký tự“=>” sẽbịchuyển thành ”. Thiết nghĩbạn cũng không muốn ðiều này xảy ra ðối với tài liệu của
mình“ chứ?!

- Trong tài liệu, rất có thểðôi chỗbạn sẽdùng ðến bảng (table), mà ðịnh dạng kiểu table thì không thể
nào thểhiện ðýợc trên nền web => giải pháp duy nhất là bạn chụp lại nguyên table ðó lại thành hình
(hình này sẽlýu trong folder mà bạn dùng ðểlýu hình của bài)

- Chuyển (upload) toàn bộhình ảnh trong folder hình mà bạn ðã chuẩn bịsẵn (ðây là lý do tạ
i sao tôi nói
khâu chuẩn bị(hình ảnh) trýớc luôn quan trọng, giờlà lúc bạn thấy lợi ích của việc làm này) lên 1 trang
lýu trữhình trực tuyến nào ðó (tốt nhất là IS hoặc MIH).

- Lấy link trực tiếp (direct link) ðến cách hình ðó, copy & paste (dán) link của mỗi hình vào vịtrí týõng
ứng của chính hình ðó ởtrong bài (file Word).

- Và cuối cùng, ðó là copy toàn bộnội dung file Word của bạn rồi paste lên nền web/forum

D. CHUYỆN “HẬU TRÝỜNG”:
- Bản thân mỗi ngýời ðã không giống nhau => quan niệm, hiểu biết, cách nhìn nhận/ðánh giá vềcùng 1
vấn ðềcũng không thểnào giống nhau => việc ai ðó (có thểnhiều ngýời và nhiều lần) không ðồng ý vớ
i
b
ạ
n, chê trách b
ạ
n, th
ậ
m chí ð

ả
kích b
ạ
n là chuy
ệ
n r
ấ
t ð
ổ
i bình thý
ờ
ng. Tôi cá là v
ớ
i bài vi
ế
t này, tôi
Page
16
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm
cũng ðã vô tình làm mất lòng không ít ngýời, hay nói ngýợc lại, có không ít ngýời muốn công kích tôi
sau bài này.

- Thýờng thì những trýờng hợp nhý vậy, bạn hãy bình tĩnh mà quan sát vấn ðề. Ðừng vội trảlời bài
(post) của họngay bạn à ! Bởi không hẳn là bạn ðúng, cũng chýa chắc là họsai. Thay vào ðó, bạn hãy:
+ Copy lại toàn bộbài góp ý của họmang vềðọc => nhý thế, bạn sẽcó nhiều thời gian hõn ðể
xem xét ý

kiến của họ.
+ Khoanh vùng những trọng ðiểm mà họgóp ý vềbài của bạn. Bạn nên chia phần góp ý làm 2 phầ
n: góp
ý vềnội dung (chuyên môn) & góp ý vềphong cách (phần trình bày, vãn phong)
+ Chậm rãi ðọc & phân tích ý kiến của họ, rồi xem lại bài của mình => xem họnói thếlà ðúng hay sai
ðểtựðánh giá vềbản thân mình.

- Vềbản chất mà nói, việc trảlời ý kiến phản hồi của ðọc giả, thực chất không khác gì bạn ðang viết tiế
p
1 tut khác, hay nói ðúng hõn là giáng tiếp cập nhật nội dung cho bài tut ðó. Bởi lẽ:
+ Nếu nhý ngýời ðọc góp ý ðúng: bạn có cõ hội ðểsửa lại, ðính chính lại bài viết củ
a mình, làm nó hoàn
thiện hõn, giúp những ngýời ðọc sau không phải thắc mắc, tranh chấp, bất ðồng ý kiến với ngýời ðã từ
ng
góp ý với bạn.
+ Nếu nhý ngýời ðọc góp ý sai: ðiều này nghĩa là bạn cũng “sai” ! Bạn “sai”
vì ðã trình bài chýa rõ ràng,
mạch lạch nên mới khiến họhiểu sai vấn ðề. Cho nên, bạn càng phải giải thích cho ðến khi nào họhiểu,
giúp họ“ngộ” ra ðýợc vấn ðề. Trong khoảnh khắc này, bạn càng phải vững lập trýờng hõn, phải cốgắ
ng
giữvững chính kiến của mình. Nếu nhý sau khi rà soát lại toàn bài, ðối chứng với những gì mà họðã
góp ý, bạn vẫn thấy mình không có gì sai => bạn hoàn toàn có thểtựtin mà “tay ðôi” với họ.

- Nói tóm lại, khi ai ðó (một hay nhiều ngýời) góp ý với mình, bạn hãy tiếp nhận (nghe) nhýng khoan
tiếp thu (sửa). Bởi nếu ai nói gì mà mình cũng sửa, thì bạn chẳng khác nào thằng ba phải ! Cái quý
nhất của 1 con ngýời là khi tựnhận thấy mình sai, rồi tựmình sửa sai => ðó mới là ðiều ðáng qúy. Bởi
họcó chính kiến riêng của họ, bạn không có sao ???

- Ngoài ra, khi ðã quyết ðịnh ðãng bài lên 1 diễn ðàn, bạn vô tình phải chấp nhận “luật chõi” của diễn
ðàn ðó. Ðiều này có nghĩa là, giảsửbài của bạn làm mích lòng ai ðó, mà ngýời ðó lạ

i là thành viên trong
ban quản trịcủa diễn ðàn => việc bài của bạn bịkhoá (lock), thậm chí bịxóa (delete) là ðiều hiển nhiên.
Vì lẽðó, 1 khi ðã ðãng bài lên, ðã có ngýời góp ý, và 1 khi bạn cảm thấy không khí bắt ðầu “cãng
thẳng” qua vài bài góp ý, theo kinh nghiệm, bạn nên lýu lại toàn bộtrang (topic) ðó ðểcó dịp mà dùng
(kiện cáo, khiếu nại, ðối chiếu, v.v ) sau này.

Mong bạn sớm thành 1 “nghệsỹ”
Chào thân ái !
Thân mến !

Lýõng Thiên Khôi
zeroman_ltk

Page
17
of
17
Ebook of NewBie
9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh29AF.htm


Setup CMOS



Setup CMOS là một việc khá quan trọng trước khi tiến hành cài đặt. Thực ra việc này không khó đối vớ
i
những người đã làm rồi nhưng nếu là những người mới tiếp xúc thì vừa vào đã nhìn thấy ngay cái mà
n

hình u ám trên DOS và một loạt những từ tiếng Anh khó hiệu là lập tức

Không cẩn thận động vào là  

Để vào màn hình thiết lập thông tin trong CMOS tùy theo dòng máy chúng ta có các cách sau:
Đối với các mainboard thông thường hiện nay dùng phím DELETE. Trên màn hình khởi độ
ng
sẽ có dòng chữ hướng dẫn Press DEL to enter Setup.
 Đối với dòng máy Compaq, HP dùng phím F10. Trên màn hình khởi động sẽ có dòng chữ
hướng dẫn F10 = Setup.
Đối với dòng máy DEL dùng phím F2. Trên màn hình khởi động sẽ có dòng chữ hướng dẫn
F2:
Setup.
Thực ra các Cmos tuy có giao diện khác nhau một chút nhưng những thông tin và thao tác thì na ná
nhau
thôi. Lấy Mainboard thông dụng trên phòng máy ta vẫn vào làm ví dụ:
1.1STANDARD CMOS SETUP:

Page
1
of
29


Setup CMOS

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh1535.htm
Date:
ngày hệ thống,

Time
: giờ của đồng hồ hệ thống
Primary Master: thông tin về ổ đĩa chính gắn trên IDE1.
Primary Slave: thông tin về ổ đĩa phụ gắn trên IDE1.
Secondary Master: thông tin về ổ đĩa chính gắn trên IDE2.
Secondary Slave: thông tin về ổ đĩa phụ gắn trên IDE2.
Drive A: thông tin về ổ mềm, nếu có sẽ hiển thị loại ổ mềm hiện đang dùng 1.44M 3.5 Inch.
Drive B: không còn sử dụng nên sẽ hiển thị dòng None, hoặc Not Installed
Lưu ý!: Nếu thông tin về các ổ gắn trên IDE không có chứng tỏ các ổ này chưa hoạt động được, bạ
n
phải kiểm tra lại ổ đĩa gắn đủ 2 dây dữ liệu và nguồn chưa, có thiết lập ổ chính, ổ phụ bằ
ng jump trong
trường hợp gắn 2 ổ trên 1 dây chưa.
1.2BIOS FEATURES SETUP (ADVANCED CMOS SETUP)

Trong mục này lưu ý các mục sau:
First Boot Device: chọn ổ đĩa để tìm HĐH đầu tiên khởi động máy.
Second Boot Device:
ổ

th
ứ

2
nế
u không
tì
m
thấ
y H

Đ
H trên
ổ

th
ứ

nhấ
t.

Page
2
of
29

Setup CMOS

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh1535.htm
Third Boot Device:
ổ thứ 3 nếu không tìm thấy HĐH trên 2 ổ kia.
Ví dụ: khi muốn cài HĐH thì phải chọn ở mục First Boot Device là CD-ROM để máy khởi động từ đĩa
CD và tiến hành cài đặt.
1.3INTEGRATED PERIPHERALS


Thiết lập cho các thiết bị ngoại vi, mục này cho phép bạn cho phép sử dụng hay vô hiệu hóa các thiết bị
trên mainboard nhưIDE, khe PCI, cổng COM, cổng LPT, cổng USB.
Chọn Auto: tự động, Enanled: cho phép, Disable: vô hiệu hóa.
1.4 AND MORE :

Supervisor Password:thiết lập mật khẩu bảo vệ CMOS.
User Password:thiết lập mật khẩuđăng nhập vào máy.
IDE HDD Auto Detection:kiểm tra thông tin về các ổ cứng gắn trên IDE.
Save & Exit Setup: Lưu các thiết lập và thoát khỏi màn hình CMOS.
Exit Without Saving: Thoát nhưng không lưu các thiết lập.



Page
3
of
29

Setup CMOS

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh1535.htm





Fdisk

Để có thể sử dụng máy tính một cách tối ưu, cài đặt các phần mềm và lưu trữ dữ liệu dễ dàng chú
ng ta
phải phân vùng cho ổ cứng. Phân vùng dữ liệu sẽ giúp chúng ta quản lý dữ liệu một cách khoa học và
sao lưu linh hoạt hơn.

Sau đây sẽ hướng dẫn các bạn phân chia ổ cứng bằng công cụ Fdisk :


Bước 1:

Khi bạn cho chạy đĩa boot, tại ổ A bạn nhấn Fdisk, sau đó chương trình sẽ hỏi bạn cho phép hỗ trợ
Fat32 hay Fat16 (Y/N). Bây giờ đa số hệ điều hành cài đặt trên Fat32 nên bạn để mặc định là S và nhấ
n
Enter để tiếp tục:




Ngay
lập tức chương trình hiện ra một bảng Options sau :















SON
–

K46TH2

SON
–

K46TH2

Page
4
of
29

Setup CMOS

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh1535.htm


+Curent fixed disk driver:chọn ổ tùy ý trong các ổ sau ( chỉ có khi có 2 ổ đĩa cứng)
+1 : Tạo phân khu cho ổ cứng
+2: Đặt phân khu chủ khởi động
+3: Xóa các phân khu có từ trước
+4: Hiển thị thông tin phân khu
+5: Change current fixed disk driver :chuyển ổ đĩa vật lý khác ( chỉ có khi lắp 2 ổ đĩa cứng).

Bước 2:

Bạn chọn 1 nhấn Enter để tạo phân vùng mới, khi đó chương trình sẽ hiện ra :





+1: Tạo phân khu chính
+2: Tạo phân khu mở rộng
+ 3: Tạo ổ logic trong phân khu mở rộng

Theo nguyên tắc tạo ổ khởi động ta tạo phân khu chính trước rồi mới tạo các phân vùng khá
c trên phân
khu m
ở

rộ
ng.
Chọ
n
1
rồ
i
ấ
n Enter,
mà
n
hì
nh
sẽ

hiệ

n ra :








SON
–

K46TH2

Page
5
of
29

Setup CMOS

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh1535.htm



Sau khi máy chạy hết 100% nó sẽ hỏi bạn muốn tạo một ổ lớn nhất không, bạn ấn N + Enter.
Khi đó máy sẽ đưa yêu cầu bạn nhập dung lượng cho phân khu chính, bạn nhập số hoặc nhậ
p % dung
lượng ổ chính mà bạn muốn tạo.





Ngay sau
đó phân khu chính sẽ được tạo. Bạn ấn Esc để thoát ra ngoài.
Bây giờ việc của bạn là phải tạo phân khu khởi động: Bạn chọn Creat Extended DOS Partition (2).
Máy sẽ tự động chạy và khởi tạo phân khu, mở rộng:










SON
–

K46TH2


Page
6
of
29

Setup CMOS

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh1535.htm


Sau khi chạy hết 100% bạn hay nhấn Enter để hoàn tất, lúc này ổ đĩa sẽ có thêm phân vùng mở rộ
ng.
Lúc này máy sẽ báo bạn phải đánh số dung lượng cho ổ Logic thứ nhất
+ Nếu bạn chỉ chọn một ổ Logic thì ấn Enter luôn.
+ Nếu tạo 2 ổ hay nhiều hơn thì bạn chỉ việc đánh số dung lượng cho ổ thứ nhất ( D: ) trong tổ
ng
dung lượng phân khu mở rộng rồi ấn Enter để tiếp tục tạo các ổ logic khác (E:, F: ).

Bước 3:

Tiếp theo bạn xét phân khu khởi động bằng cách, chọn (2) Set Active Partition, bạn đánh số ổ muố
n
làm ổ khởi động vào ( thường là 1) sau đó nhấn Enter là xong.

Bước 4:
Bạn Esc ra khỏi chương trình Fdisk và tiến hành format các phân vùng vừa tạo, đặt tên cho phân vùng.



Page
7
of
29

Setup CMOS

9/15/2012
file://C:\Users\Administrator\AppData\Local\Temp\~hh1535.htm