Phương pháp tạo dựng kịch bản kinh điển docx

Phương pháp tạo dựng kịch bản
kinh điển

Thoạt đầu việc xây dựng các tình tiết trong kịch bản dường như khiến
bạn nản lòng, nhưng vào thời điểm kịch tính , đặc biệt trong các bộ phim phát
sóng vào giờ cao điểm thì đều có một mẫu kịch bản chung .
Đó là sự hiểu biết sâu sắc của bạn về tính cách nhân vật , sự khéo léo trong
các đoạn đối thoại , óc sáng tạo trong những câu chuyện kể và ẩn sâu bên trong
chúng là sức sáng tạo vô biên vượt xa so với bất kì một điều lệ nào . Nhưng tôi
cảm thấy rằng việc sử dụng một khuôn mẫu cơ bản có thể thực sự giải phóng tài
năng nghệ thuật của người nghệ sĩ bởi vì bạn không phải lo lắng liệu cái khung
nằm bên dưới kịch bản có được giữ vững hay không.
Ban đầu , tôi từng khuyên các sinh viên phải cố gắng chia sẻ ý tưởng đúng
đắn của họ và giữ lại trách nhiệm cho bản thân – đó là sự sáng tạo và sự giải thích .
Chúng tôi biết phải làm thế nào khi chúng tôi là những người nghệ sĩ, sẵn sàng
chạy ra khỏi những cảnh hoạt động náo nhiệt , hay sự phát triển mãnh liệt và
nhanh chóng của xúc cảm . Khi cảm xúc mạnh mẽ xâm chiếm những khoảnh khắc
này thì đấy chính là những món quà , và nếu bạn cảm thấy xúc động bởi một cuộc
đụng độ nẩy lửa giữa các nhân vật trong phim thì bạn phải mạnh dạn viết lại
những cảm xúc hay những điều không thích . Dù sao cách viết tốt nhất là phải cố
gắng nắm bắt được thời cơ. Nhưng sau đó bạn hãy đặt bài viết của mình sang bên
cạnh và quay trở lại với kĩ năng viết kịch bản kinh điển .
Thậm chí nếu bạn có thể viết như thế nào đó ở trang đầu và giữ nguyên
cách sáng tạo đơn lẻ như vậy cho đến trang thứ 60 ( và tôi không tin rằng bất kì ai
có thể làm được như vậy ) .Kịch bản phim truyền hình nhiều tập không làm như
vậy . Bạn sẽ phải cộng tác với các đồng nghiệp và đưa ra một bản đề cương chi
tiết hoặc những nét phác thảo chính trước khi viết kịch bản chính thức .
Kịch tính
Trước khi chúng ta tiến xa hơn nữa , hãy để tâm đến sự tự nhiên của một
cảnh trong kịch bản phim , tôi chắc chắn rằng các bạn đã được học điều này trong
quá trình học viết kịch bản hay trong các cuốn sách chuyên nghành . Một cảnh

phim kịch tính là nền tảng cần thiết , vững chắc của kịch bản phim và cũng có thể
là một cấu trúc điện ảnh hoàn chỉnh . Điều đó có nghĩa là mỗi một cảnh phim có
một sự thúc đẩy đối với nhân vật chính khiến họ phải hành động xuyên suốt bộ
phim và đẩy họ vào xung đột kịch tính với các phe đối lập . Sự thúc đẩy nhân vật
chính diễn ra phải thường xuyên . Đó chỉ là sự trình bày cơ bản của một biểu đồ
kịch tính trong kịch bản phim . Nếu bạn bị mắc kẹt ở một chi tiết nào đó , bạn hãy
tạo một bước đột phá và làm tỉnh táo bản thân bằng cách viết lại mỗi cảnh phim
trước khi bạn chiếu nó trên ti vi .
Cách xây dựng các kịch tính trong kịch bản phim truyền hình không dễ hơn
chút nào so với kịch bản sân khấu , mặc dù nó ngắn hơn . Thực sự kịch bản phim
truyền hình khó hơn bởi vì nó yêu cầu tất cả các yếu tố như nhau phải được làm cô
đọng , súc tích trong một dạng thắt chặt hơn .
Khi bạn nhìn vào những trang kịch bản đơn giản , bạn sẽ nhận ra những con
số ở bên cạnh . Nó được phát sinh một cách tự động hóa bởi phần mềm viết kịch
bản trên máy vi tính để chuẩn bị cho “ kịch bản quay hoàn chỉnh ” (đó chính là
bản thảo cuối cùng chuyển đến cho nhà sản xuất ) . Nhưng bạn không nên để
những con số trong bản thảo giới thiệu . Tôi thường sử dụng những con số để nối
kết những chi tiết có liên quan trong kịch bản ( và bởi vì điều này thực sự xuất
phát từ những kịch bản quay ) . Những con số trong kịch bản biểu thị “ Slug
Lines ” ( những dòng viết vắn tắt ) hay còn được gọi là “Scene Headíng ” ( những
cảnh nhỏ ) , nhưng chúng không phải là những cảnh gây cảm giác xúc động mà tôi
thường sử dụng . Lấy một ví dụ , một cảnh quay ngắn được thiết lập bên ngoài
một tòa nhà cao tầng chưa chắc đã là một cảnh gây kịch tính, mặc dù đó là địa
điểm mà đoàn làm phim đã lên kế hoạch quay . Theo ý kiến của chúng tôi , một
điểm gây kịch tính cũng có thể sẽ tạo nên một kịch bản hoàn thiện . Đó sẽ là chiếc
chìa khóa mở từng nút thắt của câu chuyện . Bạn sẽ thấy thêm được nhiều ví dụ
khác khi tôi nói về từng phân đoạn của kịch bản .
Tình tiết A,B,C.
Chúng ta sẽ xem xét một buổi chiếu sử dụng cách kể chuyện tương tự .
Trong ví dụ tiêu biểu này, có ba tuyến cốt truyện không phải là những tình tiết

phụ , nhưng mỗi hội đồng thẩm duyệt đều có một bản phác thảo các chi tiết chính .
Bởi vì chúng xuất hiện trong phạm vi nơi diến ra các hoạt động - một khu vực của
thám tử New Ỷork – và chúng là điểm nổi bật của bố cục câu chuyện , đôi khi
những câu chuyện này được đan xen , pha trộn , có đôi khi lại được để cạnh nhau.
Rõ ràng , trong một phong cách nghệ thật và lối diễn đạt văn phong các tình tiết đã
góp pần tạo nên một bộ phim hay , và bạn có thể tìm thấy sự liên kết các chủ đề
của các câu chuyện trong phạm vi một tập phim.
Tình tiết lớn nhất ( gây tiếng vang nhất ) được gọi là “ A” . Tình tiết quan
trọng thứ hai được gọi là “ B ” . Và “ C ” tình tiết thứ ba đôi khi để làm nổi bật
tính hài hước trong một bộ phim quá nghiêm chỉnh , hay có thể thúc đẩy bộ phim
nhanh hơn , như một đoạn có định kì hoặc đưa ra vấn đề khéo léo .
Không giống với bất kì sự mô tả nào về phương pháp viết kịch bản , những
điểm đặc biệt , độc đáo này phải có khả năng dễ thuyết phục . Nằm trong số những
sự biến đổi , bạn có thể tìm thấy tình tiết A và B ngang bằng nhau về mặt sức ảnh
hưởng , chỉ ra cho chúng ta thấy đâu là tình tiết C trong một tập phim , đâu là hạt
giống khởi nguồn chi tiết chủ yếu trong những tập phim tiếp theo sau , và có đến
ba câu chuyện ngắn xảy ra trong một tập phim . Một lần nữa , tôi sẽ giới thiệu cho
các bạn một đề cương kịch bản toàn diện nhất , không nằm ngoài quy luật của
chúng .
Một số sêri phim có nhiều hơn ba tình tiết chính . Và một số phim khác lại
chỉ có tình tiết “ A ” . Bộ phim “ Monk ”(thầy tu ) và “X- File ” ( Hồ sơ tuyệt mật)
là một ví dụ điển hình .Trước khi bạn xem xét một bộ phim bạn nên nắm bắt cấu
trúc một cách cẩn thận .
Mỗi một sêri phim có những cách thể hiện riêng của chúng , nhưng tôi
muốn đề cập đến một khung lưới có điểm chung nhất phù hợp với những buổi phát
sóng trên truyền hình . Tôi sử dụng nó để chia những bộ phim tiêu biểu thành
những phần nhỏ để nghiên cứu trong lớp của tôi , và đây là một đoạn trống bạn có
thể áp dụng vào những trích đoạn được in trong chương này . Để thực hành tốt
công việc này bạn nên cố gắng thử viết nó trong khi bạn đang xem ti vi.
Một tập phim 60 phút có cấu trúc bốn hồi . Hãy nhớ lại trong chương

“ Những đặc điểm của phim truyền hình nhiều tập ” những bộ phim mang tính
chất thương mại chỉ diễn ra đại khái trong khoảng 13 đến 15 phút . Việc ngắt bộ
phim từ phút 15 đến phút thứ 60 được chia ra thành bốn hồi. Ngày nay , một bộ
phim hoàn chỉnh không chiếu quá 60 phút , thậm chí ít hơn 50 phút để mang lại
những lợi nhuận nhất định. Và mỗi hồi không thực sự phải đúng 15 phút , chỉ
khoảng 12 phút . Đối với một kịch bản hoàn chỉnh , hồi thứ nhất kết thúc khoảng
trang thứ 17 hoặc 18 nếu bộ phim có những vấn đề hóc búa ( có nhiều vấn đề hóc
búa trong một phút ) . Hồi thứ hai kết thúc ở trang thứ 30 , hồi thứ ba kết thúc ở
trang 45 và hồi thứ tư kết thúc ở trang 60.
Trên khung lưới biểu thị bạn sẽ thấy số 1 đến số 7 . Những số này là các
cảnh trong mỗi hồi . Tại sao lại là 7 ? Bạn sẽ thấy không phải lúc nào cũng là 7
cảnh . Trên thực tế trong một vài trường hợp, 5 cảnh liên tục có thể có trong một
hồi , và trong “đoạn miêu tả ngắn ” chỉ cho bạn thấy đâu là những cảnh nhanh .
Vấn đề cơ bản của đoạn 7 cảnh là cảnh 2 phút . Quay trở lại với số học , nếu một
hồi khoảng 14 phút thì mỗi cảnh khoảng 2 phút , 14 chia 2 bằng 7 .
Cảnh hai trang :
Tôi thường sử dụng cảnh hai trang như là một phần mục đích nào đó cho
các sinh viên , do sự thiếu kinh nghiệm của các nhà viết kịch bản nên việc hoàn
thành chi tiết kịch tính trong một vài trang là hoàn toàn khó khăn , và khi họ viết
dài hơn hai trang , các cảnh trong kịch bản của họ có khuynh hướng lạc mất điểm
trọng tâm hoặc trở nên dư thừa .
Theo lịch sử điện ảnh , các cảnh trên truyền hình thường là dài hơn các
cảnh trong kịch bản sân khấu . Nếu bạn xem những bộ phim nổi tiếng của thập
niên 40 , như tác phẩm nổi tiếng của Humphrey Bogart , bạn sẽ thấy nhiều cảnh
kéo dài khoảng 5 trang hoặc thậm chí đến 7 trang . Chúng phản ánh thời kì khác
nhau , mở ra thời điểm gây đầy kịch tính , dần dần được kinh nghiệm hóa và là
một phần trong quá trình phát triển của cuộc sống . Liệu sự thay đổi này có phải bị
gây ra bởi độ dài của thông tin , hay những quảng cáo trên tivi , ở đó một phút
dành cho quảng cáo là dài và 30 giây là bình thường hoặc là do tốc độ của máy vi
tính . Bạn sẽ thét lên kinh ngạc khi nhìn vào màn hình vi tính nếu một chức năng

của chúng chỉ mất hai giây - một người không hiểu biết về điện tử thường cảm
thấy buồn chán . Nếu khán giả bị lôi kéo sự chú ý thì đó cũng là cách bạn đang đi
cùng câu chuyện , bạn không nên để lỡ mất khoảnh khắc đó . Trên ti vi ngày nay ,
cảnh một phút được chào đón hơn cảnh ba phút .
Tôi thường sử dụng các từ “ minute ” ( phút ) và “ page ”( trang ) để thay
đổi cho nhau . Đó chỉ là phương pháp viết nhanh . Một phút một trang là mức độ
trung bình , nhưng nó không thường xảy ra như vậy . Các trang hội thoại thường
dài hơn . Với tất cả lời khuyên của tôi trong việc xây dựng một kịch bản , tôi sẽ
vạch ra điểm chung của đề cương , bạn hãy tô màu bên ngoài những dòng đó .
Sử dụng khung lưới :
Nếu bạn sử dụng khung lưới để giúp mình hiểu hơn về cách viết một tập
phim trên truyền hình , tôi khuyên bạn nên bắt đầu bằng cách ghi hình lại buổi
chiếu đó . Xem kĩ cách cách thể hiện của tập phim đó và chỉ ra tình tiết A , B và C .
Một trong những điểm gắn liền với mỗi câu chuyện là bố cục chính và sau đó tóm
tắt điểm đặc biệt trong một cảnh . Cứ duy trì như vậy , bạn hãy sáng tạo nên một
“ log line ” cho mỗi câu chuyện .
Một lần nữa bạn hãy mô tả lại cốt truyện , xem lại tập phim . Lần này , hãy
viết một chữ vào bên trong những ô vuông của khung lưới . Ví dụ , nếu hồi 1 cảnh
1 là tình tiết “ B ” thì điền chữ B vào ô trống . Khi khung lưới được điền đầy , có
lẽ nó sẽ chỉ cho bạn thấy sự phân loại các tình tiết A, B ,C như “ một bàn cờ ” .
Bạn sẽ nhận ra rằng câu chuyện hấp dẫn thường diễn ra ở cuối hồi có thể
không phải là khoảnh khắc tạm thời trong tình tiết A , nó có thể là một điểm đặc
biệt của tình tiết B . Đôi khi bạn cũng có thể thấy một trong số những tình tiết đó
được tiếp diễn trong một chuỗi các tình tiết liên tục , đặc biệt điều đó tạo nên “ line
of interest ” ( cách hấp dẫn của bộ phim ) mà các nhà viết kịch bản không muốn
bỏ lỡ . Trong những trường hợp khác , bạn sẽ thấy một tình tiết được đặt giữa các
chi tiết gây kịch tính . Điều này có thể sẽ truyền cho bạn một cảm giác , một sự
cảm nhận vượt lên hẳn so với những yếu tố trong tình tiết ban đầu tiên .
Không có một nguyên tắc nào vượt ra khỏi khung lưới “ bàn cờ ” như bạn
đã thấy , bởi vậy bạn hãy hiểu rõ cách làm để làm phù hợp với yêu cầu của mỗi

cảnh . Bạn sẽ đáp ứng được độ căng thẳng, gay cấn của tình huống kịch tính trong
mỗi tình tiết , nhưng không nằm ngoài nguyên tắc viết kịch bản . Điểm quan trọng
là bạn phải nhận ra các tình tiết tương đồng bổ sung cho nhau .
Khung lưới cũng có thể giúp bạn từng bước tìm ra những chi tiết và đặc
biệt nếu bộ phim của bạn nằm trong một sê-ri phim , bạn sẽ cảm thấy ngạc nhiên
rằng một trong số chi tiết trong hồi III, hoặc tình tiết C không bắt đầu từ hồi II ,
hay hồi IV sẽ giải quyết tình tiết A một cách hoàn toàn . Điều đó thật là tuyệt vời .
Một lần nữa , tôi muốn nói đến một kết cấu kịch bản phù hợp không thể thiếu
những giới hạn chung của cấu trúc bốn hồi với kết thúc hấp dẫn . Bởi vậy , bạn
hãy học hỏi từ những bộ phim khác nhau nhưng đừng sao chép chúng .
Nếu bạn sử dụng khung lưới để sáng tạo một kịch bản độc đáo , điều đầu
tiên bạn phải cướp nhặt những chi tiết hay trong những ô vuông của khung lưới :
làm thế nào để mở rộng chúng , một kết thúc ở cuối hồi III là trường hợp tồi nhất ,
và làm thế nào để đưa bộ phim đến kết thúc . Bạn chỉ có thể làm điều này đối với
tình tiết A , hay cả tình tiết A lẫn tình tiết B, hãy rời khỏi phòng để nghĩ về tình
tiết C sau . Đặc biệt với trường đoạn gây đột phá, kĩ năng làm đảo ngược tình thế
là rất có ích , để tạo được kết thúc hấp dẫn bạn phải luôn lui tới tìm những chi tiết
hay trước để thay thế các hành động có thể dẫn đến nguy cơ hoặc sự xung đột . Kĩ
năng viết đảo ngược có thể giúp bạn hiểu được nét phác thảo chính trong đề cương
của bạn .
Những vấn đề hóc búa :
Trích đoạn bạn sẽ đọc trong chương này xuất phát từ một bộ phim được
đưa ra với một vấn đề “ hóc búa ” , mặc dù không phải tất cả các sê-ri phim đều
bắt đầu với vấn đề này . Một vấn đề hóc búa còn được gọi là “ a cold
opening ”( nguội mở ) , liên quan đến chất liệu gây kịch tính trước cả sự xuất hiện
của tựa đề phim . Nó có thể diễn ra trong một phút hay thậm chí đến 10 phút bao
gồm cả một vài cảnh nhỏ , xây dựng vấn đề này gần như phải đầy đủ như viết cả
một trường đoạn . Với bất kì phong cách nào , nó tồn tại để chộp lấy khán giả
nhanh hơn kẻ thù địch , điều đó tạo nên sự tách biệt . Sự chú ý đó mở ra thời điểm
của hành động , sự tưởng tượng , tình huống hay tính cách đủ để khiêu khích vào

trạng thái đề phòng của khán giả thông qua một chuỗi các sự kiện và nằm bên
trong phần đầu tiên của bộ phim .
Thông thường , một vấn đề hóc búa bắt đầu cho câu hỏi phải trả lời trong
tập phim . Ví dụ , trong một bộ phim về thám tử , sự vi phạm được giải quyết hoặc
được phát hiện ra trong “ vấn đề hóc búa ” . Nhưng thậm chí nếu không có thể loại
phim thám tử , mỗi một bộ phim là đơn nhất . Hãy xem lại seri phim kinh điển
“ Miami Vice “ , “ những vấn đề hóc búa ” đã đề cao cuộc sống trong phim Miami
và quá trình khiêu khích tội phạm trong một môi trường xác định thường bao gồm
những chất gây kích thích thần kinh . Những chi tiết chính trong phim thường
không xuất hiện trong “ vấn đề hóc búa ”. Tương tự trong phim “ X- File ” (Hồ sơ
bí mật ) , đề cập đến một hiện tượng thần bí khó được giải quyết trong điện ảnh ,
mặc dù đặc vụ Mulder và Scully chưa được biết về chúng cho đến khi họ được
làm việc trong cơ quan của mình ở phần I . Đối lập với bộ phim này , cả hai bộ
phim Law and Order và NYPD Blue thường mở đầu bằng cảnh các thanh tra đi
truy tìm tội phạm sau khi có vụ giết người xảy ra .
Trong những bộ phim pháp luật và y học , có một hoàn cảnh xảy ra và tạo
nên các sự kiện trong tập phim . Nhưng trong ER , tầm quan trọng của bộ phim
phụ thuộc vào chi tiết gây ấn tượng , các tập phim thường bao hàm một ngày riêng
lẻ , đôi khi những vấn đề hóc búa chỉ ra bước đi tiếp theo của các nhân vật , sẵn
sàng để làm việc , bắt đầu bước vào những câu chuyện của riêng cá nhân họ , điều
đó sẽ kéo dài tập phim .
Bộ phim “ Six Feet Under ” của kênh HBO luôn luôn mở đầu với cái chết
của một ai đó . Cái xác được chuyển đến nhà tang lễ của gia đình Fisher trong hồi
I , ẩn sâu dưới ý nghĩa của bộ phim là một cuộc sống mơ hồ . Nhưng những vấn đề
hóc búa hợp thành kịch tính của bộ phim .Mối liên kết của nó liên quan đến một
chủ đề riêng nào đó . Thậm chí trong thể loại phim sitcom điển hình như
“ Cheers ” , vấn đề hóc búa của bộ phim là làm cho khán giả biết đến cuộc sống xã
hội qua màn ảnh .
Nếu bạn là một nhà biên kịch mới vào nghề , tôi khuyên bạn nên gửi gắm
vào câu chuyện nhiều thông điệp hơn . Một chi tiết kịch tính lập tức được đẩy đến

căng thẳng sẽ khiến người đọc lật tiếp trang sách và người xem có thể biết những
gì xảy ra tiếp theo . Cách kể chuyện chân thực là rất khó , và tôi đã thấy quá nhiều
sinh viên suy nghĩ đơn giản , họ có thể gây ấn tượng bằng cách mở đầu một chủ đề
có sức ảnh hưởng hoặc triết lý sâu sắc , khi đó họ thực sự tránh được vấn đề khó
khăn trong việc xây dựng các chi tiết . Vấn đề hóc búa nhất phải hướng tới sự kịch
tính nhất .
Về những trích đoạn :
Theo sự đánh giá của Steven Bochco , nhà sản xuất phim NYPD Blue và
nhiều sêri phim nổi tiếng khác , người đã đưa ra sự chấp nhận một cách hòa nhã .
Tôi chọn những ví dụ kinh điển bởi vì chúng thể hiện được những kĩ năng viết một
cách rõ ràng . Điều đó khiến bạn nắm bắt được cấu trúc viết kịch bản một cách rõ
ràng và cũng bởi vì chúng đã trải qua sự thử thách của thời gian .
Trích đoạn đầu tiên xuất phát từ “ Simone Says ” , được giới thiệu vào đầu
năm 1995 ; câu chuyện được viết bởi Steven Bochoco , David Milch , Walon
Green . Tập phim này đã giới thiệu về tính cách của Bobby Simone (được diễn
xuất bởi Jimmy Smits ) .
Sự phân tích :
Trước khi chúng ta đi sâu tìm hiểu nội dung , hãy chú ý rằng một kịch bản
phim truyền hình kịch tính chỉ xem như một kịch bản sân khấu . Đây là một thông
tin tốt nếu bạn viết thể loại phim sitcom bởi vì một nửa thời gian của phim hài sử
dụng một hình thức duy nhất .Hầu hết phần mềm viết kịch bản trên vi tính sẽ cho
bạn nhiều sự chọn lựa , có thể chọn “ standard ” ( tiêu chuẩn ) , “ screenplay ”(kịch
bản phim ) hoặc bất kì phương thức nào của bạn để phục vụ cho việc viết kịch bản
phim . Và tất nhiên bạn hiểu biết nhiều hơn để vận dụng sự đối lập trong trang viết
hoặc bất cứ gì được gọi là “ video ” .
Tôi đã nói đến những bộ phim bắt đầu với một vấn đề hóc búa ở hồi I . Một
vài sêri phim sử dụng vấn đề hóc búa trong mở đầu phim , sau đó chúng được làm
mờ nhạt ở phần cuối của vấn đề hóc búa và bắt đầu phần đầu của hồi I . Những bộ
phim khác lại bắt đầu hồi I ở trang đầu tiên , liệu có hay không vấn đề hóc búa
được sử dụng . Đó là cách duy nhất để biết rằng thế nào là một bộ phim đặc biệt

và là một trong những kịch bản mẫu mực để lại tên tuổi của họ . Dù trong bất kì
trường hợp nào , hồi II , hồi III và hồi IV sẽ bắt đầu trên những trang mới và vân
vân , đều được tập trung ở phần đầu .