Bệnh dại
Sep 13, 2007
Virus dại đươi kính hiển vi điện tử
•
Lyssavirus
•
Họ Rhabdovirus
Cấu trúc
Hình viên đạn
•
Chuỗi đơn ARN
•
Đường kính 45-100nm
•
Chiều dài100-430nm
Vỏ Capsid
•
Lipoprotein
•
Glycoprotein
•
Nucleoprotein
•
Matrix protein
•
Polymerase
Nguồn bệnh:
*Tất cả động vật máu nóng gồm cả
người đều mắc bệnh
Động vật hoang dã:
•
…
•
Thỏ và chuột cũng bị mắc bệnh từ con vật bị dại.
Nhưng chúng không thể sống sót sau khi bị con bị
dại tấn công
*
Động vật nuôi:
Global distribution of mammalian rabies reservoirs and vectors
Rupprecht CE, The Lancet Infectious Diseases Vol 2 June 2002
Truyền lây
*Từ động vật sang người
*Từ động vật sang động vật
•
Nước bọt
~ vết cắn
~ Vết cào
~ Vết xước trên da
*Từ người sang người
*Tiếp xúc với những dụng cụ dính
nước bọt ( mới dính)
Cách gây bệnh
•
Xâm nhập vào tế bào
thần kinh
•
sử dụng hệ thống
enzym của tế bào
chủ để tổng hợp các
thành phần cấu tạo
•
Gây tổn thương và
xâm nhập vào tế bào
khác
Hình thành nên thể Negri
Triệu chứng:
Thể dại điên cuồng : gồm
3 thời kỳ
•
Thời kỳ mở đầu: Con vật có
những thói quen hàng
ngày
•
Thời kỳ kích thích: Con vật
xuất hiện những biến loạn
thần kinh nghiêm trọng.
•
Thời kỳ bại liệt: Vật kiệt
sức, bại liệt rồi chết.
Dại bại liệt( Dại
câm):
•
chó con
•
Thích nằm trong chỗ
tối
•
Kiệt sức rồi chết
Bệnh dại ở người
Triệu chứng
Chẩn đoán
Chẩn đoán dựa vào dịch tễ học và triệu chứng lâm
sàng
Các phương pháp chẩn đoán thường quy
•
Tìm thể Nêgri
•
Chẩn đoán huỳnh quang
•
Chẩn đoán bằng phương pháp nuôi cấy virut
Ngoài ra có thể sử dụng phương pháp chẩn đoán
E.lisa gián tiếp, Viral genomic sequencing, RT-
PCR, phản ứng trung hoà.
Tìm thể Nêgri
•
Lấy phiến kính sạch
•
Áp vào sừng amon
•
Nhuộm Giemsa hoặc
Seller’s
•
Dùng KHVQH
Tiểu thể Negri bắt màu đỏ thẫm
Phương pháp miễn dịch huỳnh
quang
Phòng bệnh
1.Hạn chế nuôi chó.
2. Tiêm phòng dại cho chó.
3. Chó nuôi phải xích, nhốt.
4. Chó ra đường phải có rọ mõm.
5. Người bị chó, mèo nghi dại cắn phải đi tiêm
phòng dại sớm, đầy đủ.
6. Không nên điều trị thuốc Nam khi bị chó, mèo
dại cắn.
Vacxin phòng bệnh
•
Vacxin Pasteur vacxin
được chế từ chủng
virus dại cố định của
Pasteur trong não tuỷ
bê, được vô hoạt bằng
axit phenic , miễn dịch
chắc chắn dài tới 6
tháng
Louis Pasteur
•
Vacxin Fermi:
là vacxin giảm độc bằng hoá
chất và chế từ não và tuỷ
của dê, cừu đã được tiêm
virut dại cố định, pha
thành huyễn dịch 1/20 với
nước sinh lý có axits
phênic từ 0,5- 1%, huyễn
dịch được làm yếu trong 24
giờ ở 220c và sau đó bảo
quản ở tủ lạnh 40ctrong 1
tuần
•
Vacxin Fluenzalida: vacxin
được chế từ óc chuột ổ,
dùng virut dại cố định tiêm
vào óc chuột ổ, sâu đó giết
chuột lấy não, sau đó giết
chuột lấy não, vô hoạt bằng
β propriolactone chế thành
vacxin
•
Vacxin Rabisin
•
Vacxin Flury
•
Vacxin Flury-Lep
•
Vacxin tetradog
•
Vacxin Flury- Hep
•
Vacxin được sản xuất từ
việc nuôi cấy viruts trên tế
bào như: Vx Verorab của
Pháp được sản xuất bằng
nuôi cấy trên tế bào Verob
•
Vacxin Vnukovo: nuôi cấy
chủng virut dại Vnukovo-
32 trên môi trường tế bào
thận chuột Hamster Syrian,
sau 30- 38 lần cấy chuyển
vô hoạt virut bằng tia cực
tím
Cách xử lý khi bị chó nghi dại
cắn
•
Tại chỗ:
- Rửa thật kỹ vết cắn bằng
xà phòng và các chất sát
khuẩn để diệt virus dại.
- Nếu phải cắt lọc vết
thương chỉ được khâu
trong trường hợp vết cắn
đã quá 5 ngày.