BÀI BÁO CÁO CHIẾT XUẤT TẾ BÀO GỐC TỪ RĂNG ppt

TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANG
KHOA NÔNG NGHIỆP & TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
BÀI BÁO CÁO
CHIẾT XUẤT TẾ BÀO GỐC TỪ
RĂNG
,
An Giang
2012
An Giang
2012
GVDH: Ths. HỒ THỊ THU BA
Thành viên nhóm
Đỗ Đức Thịnh
Nguyễn Phú Hơn
Nguyễn Hoàng An
Nguyễn Hữu Thiện
Nguyễn Phạm Toại Nguyện
Nguyễn Thanh Đảm
TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANG
KHOA NÔNG NGHIỆP & TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
BÀI BÁO CÁO
CHIẾT XUẤT TẾ BÀO GỐC TỪ
RĂNG
GVDH: Ths. HỒ THỊ THU BA
An Giang
2012
An Giang
2012
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
CHƯƠNG 2: MỤC TIÊU VÀ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

CHƯƠNG 3: DỰ KIẾN VÀ KẾT QUẢ
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
Tế bào gốc là một trong những lĩnh vực sinh học lôi cuốn nhất hiện nay. Nghiên
cứu tế bào bào gốc đã được ca ngợi về tiềm năng cách mạng hóa trong tương lai của
thuốc đối với khả năng tái tạo cơ thể bị hư hỏng hay bị bệnh. Tế bào gốc là tế bào
có khả năng biệt hóa thành nhiều loại tế bào khác để thay thế cho các tế bào đã bị
mất đi do già và chết tự nhiên hay do chấn thương vì nhiều nguyên nhân khác nhau.
Công nghệ tế bào gốc là công nghệ nghiên cứu tìm kiếm, duy trì và khai thác các
ứng dụng của tế bào gốc. Công nghệ tế bào gốc gồm 3 nhóm công việc chính là:
 Tạo nguồn tế bào gốc: tìm kiếm các nguồn cung cấp tế bào gốc, tách chiết và
duy trì các tế bào gốc trong các ngân hàng hoặc phòng thí nghiệm để có
nguồn tế bào gốc thường trực sử dụng cho nghiên cứu và ứng dụng tế bào
gốc.
 Biệt hóa tế bào gốc: các tế bào gốc là các tế bào còn non trẻ chưa có cấu trúc
và chức năng chuyên biệt như các tế bào đã biệt hóa. Biệt háo tế bào gốc
chính là biến đổi các tế bào từu chỗ chưa có cấu trúc và chức năng chuyên
biệt thành tế bào có cấu trúc và chức năng chuyên biệt như tế bào xương, tế
bào da, tế bào cơ, tế bào gan, tế bào thần kinh,…
 Ứng dụng tế bào gốc: là công việc sử dụng tế bào gốc vào các mục đích khác
nhau như nghiên cứu cơ chế sinh sinh lý và bệnh lý cơ thể, nghiên cứu phát
triển thuốc và các biện pháp điều trị mới.
Tạo nguồn tế bào gốc là vấn đề tìm hiểu trong bài seminar này.
Trong những năm gần đây, tế bào gốc có nguồn gốc từ răng và mầm răng và tiềm
năng tái tạo mô của các tế bào này là một trong những lĩnh vực ngày càng thu hút
được sự quan tâm ngày của các nhà khoa học ở nhiều nước trên thế giới. Các tế bào
gốc đã được phân lập từ răng người, trong đó tế bào gốc tủy răng (DPSC) được
các nhà khoa học đặc biệt quan tâm.
Không giống như tế bào gốc phôi thai vài ngày tuổi, tạo ra tế bào gốc từ tủy răng sẽ
không gây nhiều tranh cãi
Vì vậy, kỹ thuật đột phá biến tủy răng thành tế bào gốc, mà không cần dùng phôi

thai đã ra đời.
Đưa nha khoa Việt Nam phát triển theo hướng mới. Đây cũng chính là lý do nhóm
em chọn chuyên đề seminar này.
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Mục đích của nghiên cứu tế bào gốc là tạo ra
kỹ thuật để thay thế các tế bào bệnh và tái
tạo cơ quan, cơ thể…đặc biệt là răng.
2.2. Nội dung nghiên cứu
Nghiên cứu các tế bào gốc chiết xuất từ răng sữa
hay răng khôn “điều chỉnh” để hình thành bất kỳ
hình thức tế bào gen nào.
2.2.1. Một số mốc quan trọng trong nghiên cứu tế bào gốc tủy răng
Năm 2003: Mỹ và Úc khám phá trong tủy răng sữa của trẻ em từ 7 - 8 tháng và kết
luận đó là kho dự trữ lý tưởng tế bào gốc để sửa chữa cấu trúc răng bị tổn hại.
Năm 2006: Mỹ tái tạo thành công răng heo trong phòng thí nghiệm từ tế bào gốc
của những chiếc răng khôn ở người.
Năm 2007: Nhật Bản biệt hóa được tế bào gốc lấy
từ răng cùng của người. (LƯƠNG DUY
CƯỜNG)
Từ 2000 nhiều nhà khoa học đã quan tâm đến tế
bào gốc tủy răng. Đây là công trình đầu tiên của
Việt Nam liên quan đến vấn đề này.
Chỉ khi phân lập được tế bào gốc tủy răng, mới hy
vọng Việt Nam không trông chờ vào việc mua tế
bào gốc từ nước ngoài. (TS Trần Lê Bảo Hà ).
2.2.2. Sơ lược về tế bào gốc tủy răng
Tế bào gốc là các tế bào tồn tại ở phôi, thai, phần
phụ của thai hay cơ thể trưởng thành, có khả năng tăng sinh và biệt hóa thành các tế
bào khác.

TS Trần Lê Bảo Hà
Răng
Sau gần 10 năm nghiên cứu, các nhà khoa học Việt Nam đã chính thức công bố
phân lập và nuôi cấy tăng sinh tế bào gốc từ tủy răng.
Tủy răng là mô giàu tế bào gốc, có khả năng biệt hóa thành các tế bào hình thành
mô cứng, tế bào thần kinh, tế bào mỡ… sau khi tổn thương. (TS Trần Lê Bảo Hà )
Trong quá trình hình thành răng, tương tác giữa các tế bào biểu mô và nhú răng thúc
đẩy quá trình phát sinh hình thái của răng bằng cách kích thích.
Các tế bào trung mô biệt hóa thành nguyên bào tạo ngà và tạo ngà bào. Tủy răng
chứa các tế bào có tính tạo dòng (clonogenic), tốc độ phân chia cao, có khả năng tái
tạo mô, đây là các đặc tính của tế bào gốc.Tủy răng có một số đặc tính tương đồng
với mô cơ và thần kinh. Tế bào gốc tủy răng được định danh và phân lập thể hiện
tốc độ phân chia cao hơn so với các tế bào tạo xương (osteogenic cells), chúng có
khả năng biệt hóa thành các tế bào dạng nguyên bào tạo ngà (odontoblast-like
cells) biểu hiện qua các marker của nguyên bào ngà non (dentine
sialophosphoprotein), và có thể tạo ra phức hợp ngà - tủy trong thử nghiệm cấy
chuyền in vitro. DPSC có khả năng tạo các tế bào gốc mới hoặc biệt hóa thành
nhiều dòng tế bào như nguyên bào ngà, tế bào mỡ, tế bào dạng tế bào thần kinh.
Nguồn gốc và vị trí chính xác của DPSC trong tủy răng chưa được xác định rõ.
Quần thể tế bào gốc trong tủy răng rất ít; xấp xỉ 1% tổng số tế bào và quá trình tích
tuổi làm giảm dần khả năng tham gia tạo mô và làm lành thương của tế bào. Mô tủy
của răng khôn được sử dụng nhiều nhất trong các thử nghiệm khảo sát DPSC, ngoài
ra cũng có thể lấy từ các răng dư, mầm răng vĩnh viễn . Các nghiên cứu cho thấy
khi phân lập từ răng đang trong thời kỳ tạo thân răng, DPSC có khả năng phân chia
cao hơn so với các giai đoạn muộn
2.2.3. Cấu trúc sinh học của mô răng:
Mô răng bao gồm mô cứng và mô mềm: Men
răng, ngà răng, tủy răng:
• Là mô liên kết đặc biệt giàu mạch
máu và thần kinh.

Cảm giác của răng qua hệ thống tủy là rất
đặc biệt vì :
- Không đặc hiệu về vị trí.
- Không đặc hiệu về nguyên nhân gây ra cảm giác.
- Tủy răng vừa dễ bị viêm vừa dễ bị hoại.
- Khi viêm gây đau nhức dữ dội.
2.3. Ly trích tế bào gốc từ răng
RĂNG ► TỦY RĂNG ► MARKER PHÂN TỬ ►BẢO QUẢN
Sử dụng bằng maker
Phát hiện tế bào gốc bằng các maker phân tử : bao gồm các maker DNA
cũng như maker protein kháng thể nhằm phát hiện ra sản phẩm đặc trưng
của tế bào gốc. Các tế bào gốc được đặc trưng bởi sự hoạt hóa của một số
gên và tạo ra các sản phẩm của chúng, trong đó có các protein kháng nguyên
bề mặt của tế bào gốc. Từ đó bằng các kĩ thuật lai, Ta có thể phát hiện ra
các tế bào gốc cũng như tách chúng ra khỏi hỗn hợp tế bào.
Nhận diện bằng các marker bề mặt:
Đây là phương pháp phát hiện và thu nhận nhanh các tế bào gốc
đã xácđịnh từ trước.
TỦY RĂNG:
- Mô giàu tế
bào gốc.
- Lấy tủy răng
theo yêu cầu:
lấy phần tủy
của răng và
đem bảo quản
lạnh ở phòng
thí nghiệm.
MARKER
PHÂN TỬ :

- Dựa trên phản
ứng kháng
nguyên – kháng
thể đặc hiệu
- Phương pháp
phát hiện và thu
nhận nhanh các tế
bào gốc đã phát
hiện từ trước.
BẢO QUẢN
- Đảm bảo
trong điều
kiện thích
hợp của
phòng thí
nghiệm đủ
các thành
phần môi
trường nuôi
cấy tế bào
gốc.
Cấu trúc sinh học của mô răng
RĂNG:
- Thu nhận ở
các cơ sở nha
khoa.
- Sàn lọc, thu
nhận những
chiếc răng
lành do mọc

lệch hoặc do
thẩm mỹ.
Nguyên lí: Dựa trên phản ứng kháng nguyên- kháng thể như các kĩ thuật
flowcytometry, hóa mô miễn dịch….
Yêu cầu: tế bào gốc đó thuộc loại nào để xác định được marker bề mặt
của tế bào gốc nào đó là gì.
Hạn chế:
Không thể xác định được một dòng tế bào gốc mới. Ví dụ, nếu giả
địn h CD34+ là marker tế bào gốc tạo máu thì chắc chắn phải biết tế bào
có biểu hiện CD34+ là tế bào gốc tạo máu.
Đến nay, người ta chưa biế t hết danh sách các protein bề mặ t của
tấ t cả các tế bào gốc, nhiều trường hợp xảy ra là khi vừa phát hiện người ta đã cho
rằng nó là marker chuyên biệt.
Phương pháp này được sử dụng nhiều vì ít tốn kém, ít tốn thời gian và
công sức, có thể dễ dàng tách và thu nhận tế bào nếu dòng tế bào đó được
xác địnhvới các marker thật chuyên biệt.
2.4. Ứng dụng
Do có khả năng tăng sinh cao, có thể
được biệt hóa thành những tế bào
gan, tạo ra những tế bào tủy, những
tế bào thần kinh, xương hay mỡ,
Vừa làm cho các hormone khác nhau
tác dụng lên chúng
Một số ứng dung: Chữa chấn thương
tủy sống, làm đẹp, thay thế các tế
bào bệnh và cơ quan người,… đặc
biệt là tạo mới răng
Ông Howard Morris (Giám đốc
Viện Hanson thuộc Bệnh viện
Hoàng gia Adelaide - Úc)

CHƯƠNG 3: DỰ KIẾN KẾT QUẢ
Chiết xuất được tế bào chất lượng, mang nhiều ưu điểm từ tủy răng, có khả năng trở
về “điều chỉnh” đa năng.