Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ lúc giao mùa potx

Bệnh thường gặp ở trẻ
nhỏ lúc giao mùa


Thời tiết chuyển mùa mưa nắng thất thường cùng với độ ẩm tăng cao đang là
yếu tố thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virut gây bệnh. Trẻ em là đối tượng dễ
bị các tác nhân này tấn công nhất, đặc biệt là các bệnh lý đường hô hấp.
Trong đó viêm tiểu phế quản (VTPQ) là bệnh thường gặp, có thể dẫn đến
những hậu quả nặng nề nếu trẻ không được phát hiện và điều trị kịp thời.
VTPQ có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm
VTPQ là bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ, nhất là 3-6 tháng tuổi. Khi mắc bệnh, các
phế quản nhỏ này bị viêm, sưng phù, tiết nhiều dịch làm cho đường thở của
trẻ bị chít hẹp thậm chí tắc nghẽn. Các bậc cha mẹ không được chủ quan khi
thấy trẻ có những dấu hiệu như ho, chảy nước mũi trong, sốt vừa hoặc cao.
Sau từ 3 – 5 ngày thì trẻ ho ngày một nhiều, xuất hiện thở khó, thở rít. Những
trường hợp nặng thì tím tái, thậm chí ngừng thở. Những trẻ đến viện khi thăm
khám thường thấy nhịp thở của trẻ nhanh, sốt vừa, xuất hiện các cơn co kéo
cơ hô hấp, lồng ngực bị rút lõm, trẻ thở rên. Tiếng thở có thể nghe ran rít, ran
ngáy, thông khí phổi kém. Sau đó, trẻ ho nhiều hơn kèm khò khè và có thể bị
khó thở (thở nhanh hơn, thở co kéo lồng ngực). Nặng hơn nữa trẻ có thể bỏ
bú, tím tái. Bệnh có triệu chứng tương tự hen suyễn. Thông thường, trẻ sẽ khò
khè kéo dài khoảng 7 ngày, ho giảm dần trong khoảng 14 ngày rồi khỏi hẳn
nếu được chăm sóc tốt. Tuy nhiên, trong khoảng 1/5 trường hợp, bệnh có thể
kéo dài nhiều tuần lễ.
Biến chứng thường gặp của bệnh là suy hô hấp, viêm phổi (do dễ bị bội
nhiễm), xẹp phổi, viêm tai giữa. Cần lưu ý là bệnh có thể sẽ nặng hơn, kéo dài
hơn, nhiều biến chứng hơn và tử vong cũng cao hơn trong các trường hợp
sau: trẻ dưới 3 tháng tuổi, trẻ sinh non – nhẹ cân, trẻ suy dinh dưỡng nặng, trẻ

có sẵn bệnh tim, phổi, suy giảm miễn dịch. Đây là những trẻ có yếu tố nguy
cơ cần được cho nhập viện sớm khi bị VTPQ. Ngoài ra, bệnh cũng dễ tái
phát.
Viêm tiểu phế quản ở trẻ em.
Những thủ phạm gây bệnh
Tác nhân làm cho trẻ bị VTPQ thường là do các virut, đứng hàng đầu là virut
hợp bào hô hấp, chiếm 30- 50% các trường hợp mắc bệnh. Virut này có 2
điểm đặc biệt: có khả năng lây lan rất mạnh nên bệnh có khả năng xảy ra
thành dịch; người lớn, trẻ lớn cũng có thể bị nhiễm nhưng biểu hiện thường
nhẹ, chỉ như cảm ho thông thường. Nhưng nếu trẻ dưới 2 tuổi bị lây nhiễm có
thể biểu hiện dưới dạng nặng là VTPQ. Virut cúm và á cúm cũng gây bệnh
cho khoảng 25% số trẻ bị VTPQ. Ngoài ra phải kể đến Adenovirus với 10%
số mắc.
Nếu trẻ sống trong vùng có dịch cúm hay viêm đường hô hấp trên (do virut
hợp bào) thì tỷ lệ bị lây nhiễm rất cao do sức đề kháng ở cơ thể trẻ còn quá
yếu, nhất là trẻ tuổi bú mẹ mà không được bú đầy đủ sữa mẹ. Những trẻ từng
bị ốm do nhiễm virut trước đó như viêm mũi họng, viêm amidan, viêm VA…
đều có nguy cơ dễ nhiễm bệnh nếu không được chăm sóc tốt. Các trường hợp
trẻ bị bệnh tim bẩm sinh, sống trong môi trường hút thuốc lá thụ động, bị
bệnh phổi bẩm sinh hay bị suy giảm miễn dịch đều có nguy cơ cao mắc phải
VTPQ.
Người ta cũng đề cập đến mối liên quan của VTPQ với bệnh hen. Sau khi bị
VTPQ, đường thở của trẻ sẽ trở nên nhạy cảm hơn và khoảng 1/3 trẻ bị VTPQ
có thể diễn tiến thành hen sau này.
Chăm sóc trẻ như thế nào?
Nếu trẻ có dấu hiệu bệnh nhẹ, không có biến chứng, không có yếu tố nguy cơ
thì có thể được chăm sóc tại nhà. Tiếp tục cho trẻ bú hay ăn uống đầy đủ. Cần
cho trẻ uống nhiều nước để tránh thiếu nước. Cần làm thông thoáng mũi cho
trẻ để giúp trẻ dễ thở hơn và bú tốt hơn. Có thể nhỏ mũi với 2-3 giọt nước
muối sinh lý sau đó làm sạch mũi cho trẻ. Cho trẻ dùng thuốc đúng như chỉ

dẫn của thầy thuốc. Tránh khói thuốc lá vì có thể làm bệnh của trẻ nặng hơn
và dễ bị hen sau này. Cần đi tái khám đúng hẹn của bác sĩ.
Khi trẻ có dấu hiệu nặng như khó thở, bú kém, tím tái, có biến chứng cần cho
trẻ nhập viện để điều trị. Đối với các thể thông thường, không có suy hô hấp
thì ngay khi vào viện các bác sĩ sẽ tiến hành hút thông đường thở, giải phóng
các chất xuất tiết. Dùng khí dung ẩm thuốc giãn phế quản có tác dụng nhanh
như ventolin, bricanyl, salbutamol. Kết hợp với lý liệu pháp hô hấp, vỗ rung,
hút đờm. Những trẻ sốt cao, nôn, thở nhanh phải dù đủ dịch và điện giải theo
nhu cầu cơ thể trẻ. Cần cho trẻ dinh dưỡng đủ chất, và cân nhắc cẩn thận
trước khi sử dụng kháng sinh. Đối với những trường hợp nặng có suy hô hấp
thì phải sử dụng liệu pháp oxygen, hút thông đường hô hấp trên, dùng thuốc
giãn phế quản đường khí dung ẩm, truyền nước, điện giải theo nhu cầu cơ thể
bù lượng thiếu hụt. Nếu những biện pháp trên không cải thiện tình trạng suy
hô hấp thì phải tiến hành đặt nội khí quản và các biện pháp hô hấp hỗ trợ
khác. Chỉ sử dụng kháng sinh khi có biểu hiện viêm nhiễm thứ phát, không
nên dùng steriod cho trẻ.
Nhiều khuyến cáo nhấn mạnh, để phòng ngừa bệnh cho trẻ các bà mẹ hãy cho
trẻ bú sữa mẹ đến 2 tuổi, không để trẻ bị lạnh, giữ cho môi trường sống của
trẻ được trong lành. Những trẻ bị các bệnh tim, phổi bẩm sinh càng đặc biệt
lưu ý vì trẻ dễ mắc bệnh và tiến triển xấu.