SẮC QUÊ HƯƠNG TRONG
TRANH HỌA SĨ ĐẶNG QUÝ
KHOA
Đặng Quý Khoa là 1/12 sinh viên khoá I trường Cao đẳng Mỹ thuật
Việt Nam. Một khoá học tròn 50 năm: 1957-2007. Có nhiều người
thành danh họa sĩ - giáo sư - phó giáo sư như: Đ
ặng Quý Khoa, Nguyễn
Thụ, Vũ Giáng Hương, Phạm Công Thành, Nguyễn Trọng Cát, Đỗ
Hữu Huề
Trong triển lãm “Sắc quê hương” hoạ sĩ đã có mấy bài thơ tự bạch. Tôi
xin trích đôi câu:
Người xưa lưu luyến ra sao nhỉ?
Hay cũng như mình lưu luyến thôi
Cái lưu luyến ấy, theo tôi là cái gốc của nghệ thuật, là giãi bày, là đối
thoại. Với ông, nó luôn là cái mới cho cảm xúc sáng tạo. Đó chính là
tuyên ngôn nghệ thuật của ông.
Khi vượt qua cái tuổi xưa nay hiếm, tự chiêm nghiệm cuộc đời, ông lại
có một câu triết lý rất thú vị:
Phù du bảy chục năm trời mộng
Sống đã phù du, vẽ phù du
“Phù du mộng”, phù du nếu không đi với mộng thì cuộc đời trở nên
vô vị “vẽ phù du”. Vẽ không có phù du, không mộng thì sẽ nhạt. Nghệ
thuật luôn là “một bầu tâm sự”, là khắc họa những sắc thái tình cảm
trước cuộc đời. Không “mộng”, không “phù du” sao có hồn được.
Triết lý nhân sinh, quan niệm nghệ thuật, họa sĩ Đặng Quý Khoa đã tự
bạch đủ. Năm 2007, Đặng Quý Khoa có những kỷ niệm đẹp:
Đặng Quý Khoa là 1/12 sinh viên khoá I trường Cao đẳng Mỹ thuật
Việt Nam. Một khoá học tròn 50 năm: 1957-2007. Có nhiều người
thành danh họa sĩ - giáo sư - phó giáo sư như: Đ
ặng Quý Khoa, Nguyễn
Thụ, Vũ Giáng Hương, Phạm Công Thành, Nguyễn Trọng Cát, Đỗ
Hữu Huề
Năm kỷ niệm 50 năm thành lập Hội Mỹ thuật Việt Nam, Đặng Quý
Khoa cũng cùng bạn học đồng khoá là lớp hội viên trẻ nhất trong 108
hội viên sáng lập.
Là một đồng nghiệp ở Trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội, c
ùng khoa Lý
luận - Lịch sử Mỹ thuật. Hàng năm nhà trường vẫn ưu ái khai thác chất
xám, kinh nghiệm. Hằng năm, thầy Khoa vẫn hướng dẫn luận văn tốt
nghiệp cho từ 3 đến 5 khoá học, con số sinh viên lên đến hàng trăm.
Còn hướng dẫn luận văn tốt nghiệp cao học từ 1 đến 2 khoá, con số
sinh viên cao học lên đến vài chục. Thầy Khoa còn có đến 2,3 trường
đại học ở Hà Nội mời thỉnh giảng. Nhất là hướng dẫn các lớp sinh viên
đi thực tập, nghiên cứu các di tích lịch sử - mỹ thuật - kiến trúc cổ
thuộc nhiều vùng miền trong nước. Tuy tuổi đã cao ông vẫn dành thời
gian cho sáng tác. Ngoài 5 triển lãm cá nhân, ông vẫn thường xuyên có
tranh tham dự các triển lãm chung. Thật đáng trân trọng
Triển lãm “Sắc quê hương” ông công bố tác phẩm theo ba chất liệu:
lụa, sơn dầu và giấy dó.
Tranh lụa của ông biết khai thác vẻ đẹp đặc thù c
ủa chất liệu lụa: óng ả,
nhung mịn, giàu chất thơ, chất hiện thực khoe được “thớ dọc”, “ganh
ngang” của chất liệu lụa.
Tranh sơn dầu của ông thoát thực hơn tranh lụa. Theo một quan niệm
tạo hình truyền thống phương Đông Việt Nam, thường là một không
gian thuận mắt, linh hoạt về màu, về hình.
Thú thực tôi thích tranh giấy dó của ông hơn - Tôi hy vọng nhiều ngư
ời
có cùng cái thích như tôi. Chất liệu truyền thống phương Đông Việt
Nam, hình thức, phong cách nghệ thuật hiện đại, hình tượng nghệ thuật
được xây dựng thành một hệ thống nét nổi - ganh nổi trên nền giấy dó
vừa thực, vừa hư, giàu chất tạo hình kết hợp với chất trang trí theo xu
hướng nghệ thuật biểu hiện. Đề tài, chủ đề bình dị, thường nhật hàm
chứa một triết lý nhân sinh. Hình tư
ợng nghệ thuật “ẩn” cứ không hiện,
một hiện thực tâm trạng.
Trong sáng tạo nghệ thuật, tự vượt chính mình là cực khó. Song không
thể không ghi nhận “cái lưu luyến ấy” mà ho
ạ sĩ Đặng Quý Khoa ít hay
nhiều đã bộc lộ ra trong các tác phẩm trong triển lãm cá nhân lần thứ
năm “Sắc quê hương”.
Lê Quốc Bảo