Những điều cần biết về bộ lưu điện UPS (Uninterruptible Power Supply) pot

Những điều cần biết về bộ lưu
điện UPS (Uninterruptible
Power Supply)

UPS (Uninterruptible Power Supply) hay bộ lưu điện là thiết bị có thể cung
cấp điện năng trong một khoảng thời gian tương ứng với công suất thiết kế
nhằm duy trì hoạt động của máy tính hoặc thiết bị điện khi điện lưới gặp sự
cố.



Bài viết giới thiệu với bạn đọc khái niệm, cơ chế hoạt động của hai dòng sản phẩm
UPS Offline và Online nhằm giúp bạn đọc có sự lựa chọn phù hợp.
Khái niệm

Nguyên tắc hoạt
động của UPS dựa
trên việc biến đổi
điện áp một chiều
từ ắc quy sang
dòng điện xoay
chiều phù hợp với
yêu cầu của máy
tính. Ngoài chức
năng chính là bộ
lưu điện dự phòng
thì một số UPS còn được bổ sung những chức năng khác như tự động ổn áp, ổn
tần, chống xung, lọc nhiễu hoặc chống sét lan truyền.
Phân loại UPS

Dựa trên nguyên tắc hoạt động, UPS được phân thành 2 dòng sản phẩm chính là
Offline và Online. UPS Offline cung cấp dòng điện đầu ra dạng sóng gần sin, dòng
Online với công nghệ chuyển đổi kép trực tuyến (Online Double Conversion),
cung cấp dòng điện đầu ra dạng sóng sin chuẩn. Bên cạnh đó, dòng UPS Offline
cũng phân thành 2 nhánh là Offline tiêu chuẩn và Offline cải tiến với công nghệ
Line Interactive.
UPS Offline



Hình 1
UPS Offline tiêu chuẩn là dòng sản phẩm phổ dụng nhất trên thị trường hiện nay
và có giá rẻ hơn so với UPS Offline hỗ trợ công nghệ Line Interactive. Nguyên tắc
hoạt động của UPS Offline tiêu chuẩn là điện lưới đầu vào đi qua công tắc chuyển
mạch trước khi cấp cho tải sử dụng. UPS lúc này chỉ sử dụng bộ sạc (charger) để
nạp đầy điện cho ắc quy. Trường hợp điện lưới không ổn định (quá cao, quá thấp
hoặc mất điện) thì UPS sẽ tự động chuyển mạch (thông qua rơ-le), dùng nguồn từ
ắc quy cấp cho thiết bị để duy trì hoạt động. (Hình 1)

Nguyên tắc hoạt động của UPS Offline công nghệ Line Interactive cũng tương tự
dòng UPS Offline tiêu chuẩn nhưng có thêm mạch ổn áp nhằm điều chỉnh điện áp
đầu ra cấp cho cho tải sử dụng luôn ổn định. Trường hợp điện áp điện lưới quá cao
hoặc quá thấp, UPS Offline công nghệ Line Interactive, mạch ổn áp tự động
chuyển mạch sang một nấc khác sao cho điện áp đầu ra đảm bảo đúng tải theo yêu
cầu. (Hình 2)
Thiết kế của dòng UPS Offline chỉ thích hợp để sử dụng cho những thiết bị văn
phòng và máy tính; những thiết bị có tính chất tải thuần trở. Thời gian chuyển

Hình 2

mạch chậm của dòng UPS Offline khá chậm, khoảng 10 ms (mili giây) và không
thể mở rộng thời gian lưu điện bằng ắc quy lưu điện gắn trong và cả gắn ngoài.
Riêng với UPS Offline tiêu chuẩn không hỗ trợ chức năng ổn áp.
UPS Online

Khắc phục hoàn toàn những nhược điểm của dòng UPS Offline, dòng UPS Online
với công nghệ Online Double Conversion giúp loại bỏ những sự cố của điện lưới
do điện áp đầu vào luôn được điều chế trước khi cấp cho tải sử dụng. Nguồn điện
lưới không cung cấp trực tiếp cho thiết bị mà được biến đổi thành dòng điện một
chiều nạp cho ắc quy và bộ nghịch lưu (Inverter). Bộ nghịch lưu sẽ tiếp tục biến
đổi dòng một chiều nhận được thành điện áp đầu ra phù hợp với thiết bị sử dụng.
Như vậy có thể thấy rằng khi lưới điện xảy ra bất kỳ sự cố nào thì thiết bị của bạn
vẫn luôn được an toàn. (Hình 3)

Dòng UPS Online thường được thiết kế với công suất lớn, có thể mở rộng thời gian
lưu điện bằng ắc quy lưu điện gắn trong lẫn gắn ngoài nên ngoài những thiết bị có
tính chất tải thuần trở như thiết bị văn phòng, máy tính thì UPS Online còn có thể
sử dụng cho hệ thống máy chủ, trung tâm dữ liệu (data center) và thậm chí là cả
những thiết bị tải động cơ như quạt, máy bơm, v v
Chọn UPS phù hợp

Xác định nhu cầu sử dụng, thời gian sử dụng và công suất toàn phần của thiết bị là
những tiêu chí cần xem xét để chọn UPS phù hợp. Chẳng hạn với máy tính cá nhân
dùng trong văn phòng hoặc gia đình thì chọn UPS dòng Offline. Với hệ thống máy
chủ hoặc trung tâm dữ liệu thì UPS Online là ưu tiên hàng đầu.
Bên cạnh đó, nếu
cần kéo dài thời
gian sử dụng để
có thể hoàn tất
việc sao lưu hoặc

tắt hệ thống đúng
cách, bạn nên
chọn UPS có khả
năng mở rộng
bằng ắc quy lưu
điện (gắn trong
hoặc gắn ngoài).
Ngoài ra, một số
UPS còn có phần
mềm quản lý đi kèm giúp người dùng giám sát trạng thái hoạt động, quản lý UPS
một cách linh hoạt và tin cậy hơn khi mất nguồn điện lưới.

Chọn UPS không khó nhưng vấn đề mà nhiều bạn đọc gặp phải là thiếu thông tin
sản phẩm hoặc nhân viên tư vấn không chính xác. Tốt nhất, bạn nên tìm kiếm sự
trợ giúp từ bộ phận hỗ trợ kỹ thuật của hãng hoặc nhà phân phối chính thức để
được tư vấn và lựa chọn phù hợp. Với UPS Santak, bạn có thể tham khảo tại
hoặc với UPS APC, tham khảo tại www.digiworld.com.vn.



Hình 3