Trường Đại Học Tài Nguyên & Môi Trường Hà Nội
Trường Đại Học Tài Nguyên & Môi Trường Hà Nội
Loài tê tê và nguy cơ
Loài tê tê và nguy cơ
tuyệt chủng
tuyệt chủng
Họ và tên: Đỗ Minh Tâm
Họ và tên: Đỗ Minh Tâm
Lớp: CĐ8KM2
Lớp: CĐ8KM2
Giáo viên hướng dẫn: Bùi Thị Thu Trang
Giáo viên hướng dẫn: Bùi Thị Thu Trang
I. Khái quát chung
I. Khái quát chung
“
“
Một loài bị coi là tuyệt chủng khi không còn
Một loài bị coi là tuyệt chủng khi không còn
một cá thể nào của loài đó sống sót tại bất kỳ
một cá thể nào của loài đó sống sót tại bất kỳ
nơi nào trên thế giới”.
nơi nào trên thế giới”.
Để bảo tồn một loài nào đó trước hết phải tìm
Để bảo tồn một loài nào đó trước hết phải tìm
được nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự tuyệt
được nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự tuyệt
chủng, phải xác định được con người đã làm gì
chủng, phải xác định được con người đã làm gì
ảnh hưởng đến sự ổn định quần thể của loài và
ảnh hưởng đến sự ổn định quần thể của loài và
làm cho loài bị tuyệt chủng.
làm cho loài bị tuyệt chủng.
II. Gi i thi u v loài tê têớ ệ ề
II. Gi i thi u v loài tê têớ ệ ề
Tê tê- loài thú mà nhi u ng i th nh tho ng v n ề ườ ỉ ả ẫ
Tê tê- loài thú mà nhi u ng i th nh tho ng v n ề ườ ỉ ả ẫ
nh m l n v i bò sát. Là loài đ ng v t có v y duy ầ ẫ ớ ộ ậ ả
nh m l n v i bò sát. Là loài đ ng v t có v y duy ầ ẫ ớ ộ ậ ả
nh t ngày nay đang đ c ng i ta ráo ri t săn b t.ấ ượ ườ ế ắ
nh t ngày nay đang đ c ng i ta ráo ri t săn b t.ấ ượ ườ ế ắ
Nh nhi u loài đ ng v t quý hi m khác. Dân s tám ư ề ộ ậ ế ố
Nh nhi u loài đ ng v t quý hi m khác. Dân s tám ư ề ộ ậ ế ố
loài tê tê đang gi m nghiêp tr ng, 2 loài tê tê Trung ả ọ
loài tê tê đang gi m nghiêp tr ng, 2 loài tê tê Trung ả ọ
Qu c và tê tê Sunda đ c li t vào danh sách đ ng v t ố ượ ệ ộ ậ
Qu c và tê tê Sunda đ c li t vào danh sách đ ng v t ố ượ ệ ộ ậ
quý hi m có nguy c tuy t ch ng trong sách đ năm ế ơ ệ ủ ỏ
quý hi m có nguy c tuy t ch ng trong sách đ năm ế ơ ệ ủ ỏ
2008 và vi c mua bán qu c t nh ng đ ng v t này là ệ ố ế ữ ộ ậ
2008 và vi c mua bán qu c t nh ng đ ng v t này là ệ ố ế ữ ộ ậ
trái phép.
trái phép.
III. Đặc điểm chung của loài Tê tê
III. Đặc điểm chung của loài Tê tê
Tê tê hay còn gọi là trút,
Tê tê hay còn gọi là trút,
xuyên sơn, là các loài động
xuyên sơn, là các loài động
vật có vú thuộc bộ tê tê
vật có vú thuộc bộ tê tê
(Pholidota).
(Pholidota).
Thân tê tê có phủ vảy sừng
Thân tê tê có phủ vảy sừng
được cấu tạo bằng chất
được cấu tạo bằng chất
keratin xếp chồng lên nhau
keratin xếp chồng lên nhau
như vảy cá. Chúng là loài hút
như vảy cá. Chúng là loài hút
kiến và mối để sinh sống ở
kiến và mối để sinh sống ở
miền nhiệt đới Á châu và Phi
miền nhiệt đới Á châu và Phi
châu. Miệng không có răng,
châu. Miệng không có răng,
lưỡi dài (25cm), bọc bởi lớp
lưỡi dài (25cm), bọc bởi lớp
nhớt dính. Tuyến nước dãi
nhớt dính. Tuyến nước dãi
nằm sâu trong lồng ngực tiết
nằm sâu trong lồng ngực tiết
ra chất nhờn để tê tê bắt mồi.
ra chất nhờn để tê tê bắt mồi.
Dạ dày có màng sừng như
Dạ dày có màng sừng như
mề gà.
mề gà.
Phần đuôi tê tê có khả năng
Phần đuôi tê tê có khả năng
nắm bắt được để giúp vin vào
nắm bắt được để giúp vin vào
cành cây khi leo trèo.
cành cây khi leo trèo.
Phần lớn các
Phần lớn các
loại tê tê sinh
loại tê tê sinh
hoạt vào ban
hoạt vào ban
đêm, dùng
đêm, dùng
khứu giác
khứu giác
rất
rất
thính để tìm
thính để tìm
côn trùng
côn trùng
. Ban
. Ban
ngày thì cuộn
ngày thì cuộn
tròn như quả
tròn như quả
banh để ngủ.
banh để ngủ.
IV. Đặc tính sinh sản
IV. Đặc tính sinh sản
Các loài tê tê đo được, con
Các loài tê tê đo được, con
cái thường nhỏ hơn con
cái thường nhỏ hơn con
đực. Chúng làm ổ trong
đực. Chúng làm ổ trong
những hốc cây rỗng hay
những hốc cây rỗng hay
đào hang sâu dưới đất.
đào hang sâu dưới đất.
Vào mùa sinh sản tê tê
Vào mùa sinh sản tê tê
mang thai khoảng 120 –
mang thai khoảng 120 –
150 ngày, đẻ lứa từ một (tê
150 ngày, đẻ lứa từ một (tê
tê Phi châu) đến ba con (tê
tê Phi châu) đến ba con (tê
tê Á châu). Tê tê con cân
tê Á châu). Tê tê con cân
từ 80 – 450g. Chúng bám
từ 80 – 450g. Chúng bám
vào đuôi mẹ nhưng cũng
vào đuôi mẹ nhưng cũng
có loài tê tê ẩn trong hang
có loài tê tê ẩn trong hang
đến 2 – 4 tuần mới ra
đến 2 – 4 tuần mới ra
ngoài. Chúng thôi sữa ở
ngoài. Chúng thôi sữa ở
khoảng ba tháng và đến
khoảng ba tháng và đến
hai tuổi thì trưởng thành,
hai tuổi thì trưởng thành,
có thể sinh sản được.
có thể sinh sản được.
Tê tê châu Phi có tên Manis (trái) và tê tê châu Á (phải)
Tê tê châu Phi có tên Manis (trái) và tê tê châu Á (phải)
Một số hình ảnh của tê tê
Một số hình ảnh của tê tê
V. Thực trạng và hiện trạng của loài tê tê
V. Thực trạng và hiện trạng của loài tê tê
Loài tê tê đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng. Mặc
Loài tê tê đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng. Mặc
dù hoạt động buôn bán tê tê là dễ nhận thấy song các
dù hoạt động buôn bán tê tê là dễ nhận thấy song các
hoạt động buôn bán hổ, ngà voi…vẫn được người ta
hoạt động buôn bán hổ, ngà voi…vẫn được người ta
quan tâm nhiều hơn. Có cung mới có cầu, do nhu cầu
quan tâm nhiều hơn. Có cung mới có cầu, do nhu cầu
tiêu thụ các bộ phận cơ thể của tê tê luôn cao nên hoạt
tiêu thụ các bộ phận cơ thể của tê tê luôn cao nên hoạt
động săn bắn và buôn bán loài động vật này diễn ra
động săn bắn và buôn bán loài động vật này diễn ra
rộng khắp. Thịt tê tê bị chế biến thành các món đặc sản,
rộng khắp. Thịt tê tê bị chế biến thành các món đặc sản,
da thành đồ thời trang như giày hay túi sách.
da thành đồ thời trang như giày hay túi sách.
Trong y học cổ truyền cũng như nhiều phương pháp
Trong y học cổ truyền cũng như nhiều phương pháp
chữa bênh bản địa khác tại Đông Nam Á, người ta tin
chữa bênh bản địa khác tại Đông Nam Á, người ta tin
rằng vảy tê tê mang lại sức mạnh kì diệu, chữa được
rằng vảy tê tê mang lại sức mạnh kì diệu, chữa được
nhiều loại bệnh như bị dị ứng, bệnh ngoài da…
nhiều loại bệnh như bị dị ứng, bệnh ngoài da…
Việc buôn bán
Việc buôn bán
tê tê là bất hợp
tê tê là bất hợp
pháp tuy nhiên
pháp tuy nhiên
hoạt động này
hoạt động này
vẫn tiếp tục. Do
vẫn tiếp tục. Do
nhu cầu cao
nhu cầu cao
của người tiêu
của người tiêu
dùng, tê tê hiện
dùng, tê tê hiện
bị săn bắt ráo
bị săn bắt ráo
riết nhất tại
riết nhất tại
nhiều bán đảo
nhiều bán đảo
như Malaysia,
như Malaysia,
Sumatra,
Sumatra,
Borneo
Borneo
Theo một nhà nghiên cứu tê tê lâu năm cho biết số
Theo một nhà nghiên cứu tê tê lâu năm cho biết số
lượng tê tê ở Đông Nam Á, đặc biệt là tê tê vàng đang
lượng tê tê ở Đông Nam Á, đặc biệt là tê tê vàng đang
có nguy cơ tuyệt chủng. Chỉ trong vòng từ năm 1996
có nguy cơ tuyệt chủng. Chỉ trong vòng từ năm 1996
đến năm 2007 mà số lượng loài này đã giảm đi hơn
đến năm 2007 mà số lượng loài này đã giảm đi hơn
50%. Chúng bị vận chuyển qua đường bộ hoặc đường
50%. Chúng bị vận chuyển qua đường bộ hoặc đường
thủy sang các nước lân cận là các quốc gia khác trên thế
thủy sang các nước lân cận là các quốc gia khác trên thế
giới.
giới.
Theo số liệu thống kê, trong vòng 10 năm từ 1997 đến
Theo số liệu thống kê, trong vòng 10 năm từ 1997 đến
2006 có khoảng 30.000 sản phẩm làm từ tê tê bị thu hồi
2006 có khoảng 30.000 sản phẩm làm từ tê tê bị thu hồi
bởi các cơ quan chức năng tại các quốc gia ở Đông Nam
bởi các cơ quan chức năng tại các quốc gia ở Đông Nam
Á.
Á.
* Những khó khăn trong công tác bảo tồn và
* Những khó khăn trong công tác bảo tồn và
duy trì sự sống cho tê tê
duy trì sự sống cho tê tê
•
Một điều khó khăn trong công tác bảo tồn và duy trì sự
Một điều khó khăn trong công tác bảo tồn và duy trì sự
sống cho tê tê là vốn kiến thức về loài này, bao gồm đặc
sống cho tê tê là vốn kiến thức về loài này, bao gồm đặc
tính loài, điều kiện sống và môi trường cư trú của chúng
tính loài, điều kiện sống và môi trường cư trú của chúng
còn nhiều hạn chế. Vì vậy việc xác định chính xác số
còn nhiều hạn chế. Vì vậy việc xác định chính xác số
lượng loài rất khó chứ chưa nói đến việc bảo vệ chúng.
lượng loài rất khó chứ chưa nói đến việc bảo vệ chúng.
•
Số lượng tê tê bị thu giữ chỉ bằng một phần nhỏ con số
Số lượng tê tê bị thu giữ chỉ bằng một phần nhỏ con số
thực tế và chính phủ các nước Đông Nam Á chưa ghi
thực tế và chính phủ các nước Đông Nam Á chưa ghi
nhận vấn đề này một cách nghiêm túc.
nhận vấn đề này một cách nghiêm túc.
Đây là vấn đề
Đây là vấn đề
đáng báo
đáng báo
động. Các cơ
động. Các cơ
quan thực thi
quan thực thi
pháp luật của
pháp luật của
các nước cần
các nước cần
phải kịp thời
phải kịp thời
tăng cường
tăng cường
các nỗ lực
các nỗ lực
trấn áp.
trấn áp.
VI. Các biện pháp bảo vệ
VI. Các biện pháp bảo vệ
- Tuyên tuyền nâng cao nhận thức cho mọi tầng lớp nhân
- Tuyên tuyền nâng cao nhận thức cho mọi tầng lớp nhân
dân, trong đó chú trọng đến đối tượng người dân ở
dân, trong đó chú trọng đến đối tượng người dân ở
miền núi, vùng sâu, vùng xa, những người trực tiếp
miền núi, vùng sâu, vùng xa, những người trực tiếp
tham gia săn bắn, bẫy bắt các loài động vật hoang dã.
tham gia săn bắn, bẫy bắt các loài động vật hoang dã.
- Tiếp tục thực hiện vận động nhân dân giao nộp hơn
- Tiếp tục thực hiện vận động nhân dân giao nộp hơn
7.000 khẩu súng săn các loại đã được thống kê, hiện
7.000 khẩu súng săn các loại đã được thống kê, hiện
đang lưu trữ trong dân. Cơ bản số súng săn còn lại có
đang lưu trữ trong dân. Cơ bản số súng săn còn lại có
chất lượng tốt, khả năng sử dụng cao. Nhà nước cần có
chất lượng tốt, khả năng sử dụng cao. Nhà nước cần có
giải pháp trưng thu, trưng mua đối với số lượng súng
giải pháp trưng thu, trưng mua đối với số lượng súng
này, để khuyến khích nhân dân tự giác giao nộp, đồng
này, để khuyến khích nhân dân tự giác giao nộp, đồng
thời tiến hành ngừng cấp giấy phép và thu hồi giấy phép
thời tiến hành ngừng cấp giấy phép và thu hồi giấy phép
sử dụng súng săn đã cấp.
sử dụng súng săn đã cấp.
- Khuyến khích các tổ chức, cá nhân gây nuôi phát triển
- Khuyến khích các tổ chức, cá nhân gây nuôi phát triển
các loài động vật hoang dã trong môi trường có kiểm
các loài động vật hoang dã trong môi trường có kiểm
soát, trong đó các đơn vị chức năng cần làm tốt việc
soát, trong đó các đơn vị chức năng cần làm tốt việc
cung cấp tài liệu, hướng dẫn kỹ thuật, thủ tục pháp lý
cung cấp tài liệu, hướng dẫn kỹ thuật, thủ tục pháp lý
cho người nuôi.
cho người nuôi.
- Tổ chức tuần tra, ngăn chặn tình trạng săn bắn,
- Tổ chức tuần tra, ngăn chặn tình trạng săn bắn,
bẫy bắt động vật hoang dã ở các khu rừng đặc
bẫy bắt động vật hoang dã ở các khu rừng đặc
dụng, rừng phòng hộ còn giàu tài nguyên, quản
dụng, rừng phòng hộ còn giàu tài nguyên, quản
lý chặt chẽ việc kinh doanh, vận chuyển, chế
lý chặt chẽ việc kinh doanh, vận chuyển, chế
biến động vật hoang dã có nguồn gốc gây nuôi
biến động vật hoang dã có nguồn gốc gây nuôi
hoặc sản phẩm của chúng, phải đảm bảo đầy đủ
hoặc sản phẩm của chúng, phải đảm bảo đầy đủ
hồ sơ, chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp
hồ sơ, chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp
pháp theo quy định của pháp luật và phải bảo
pháp theo quy định của pháp luật và phải bảo
đảm an toàn, vệ sinh môi trường.
đảm an toàn, vệ sinh môi trường.
- Cần tổ chức cứu hộ các cá thể động vật hoang
- Cần tổ chức cứu hộ các cá thể động vật hoang
dã đã bị xử lý tịch thu, đảm bảo động vật hoang
dã đã bị xử lý tịch thu, đảm bảo động vật hoang
dã khỏe mạnh trước khi thả về môi trường tự
dã khỏe mạnh trước khi thả về môi trường tự
nhiên phù hợp với từng loài. Động vật hoang dã
nhiên phù hợp với từng loài. Động vật hoang dã
đã bị xử lý tịch thu nhưng không thể thả về môi
đã bị xử lý tịch thu nhưng không thể thả về môi
trường tự nhiên thì phải xử lý theo đúng quy
trường tự nhiên thì phải xử lý theo đúng quy
định của pháp luật.
định của pháp luật.
Hãy góp sức cùng chúng tôi để
Hãy góp sức cùng chúng tôi để
động vật hoang dã được sống bình
động vật hoang dã được sống bình
yên trong mái nhà rừng xanh của
yên trong mái nhà rừng xanh của
chúng! Nếu chúng ta không sớm
chúng! Nếu chúng ta không sớm
hành động, bạn và các thế hệ sau
hành động, bạn và các thế hệ sau
này có thể sẽ chỉ còn nhìn thấy
này có thể sẽ chỉ còn nhìn thấy
động vật hoang dã trên phim ảnh
động vật hoang dã trên phim ảnh
hay tranh áp phích. Cuộc sống của
hay tranh áp phích. Cuộc sống của
bạn sẽ có ích hơn, có ý nghĩa hơn
bạn sẽ có ích hơn, có ý nghĩa hơn
khi bạn góp phần bảo vệ động vật
khi bạn góp phần bảo vệ động vật
hoang dã, bảo vệ thiên nhiên, môi
hoang dã, bảo vệ thiên nhiên, môi
trường để giữ cân bằng hệ sinh
trường để giữ cân bằng hệ sinh
thái, bảo vệ cuộc sống của chính
thái, bảo vệ cuộc sống của chính
bạn và những người thân của bạn.
bạn và những người thân của bạn.
Em xin chân thành
Em xin chân thành
c m n cô và các ả ơ
c m n cô và các ả ơ
b n đã l ng nghe.ạ ắ
b n đã l ng nghe.ạ ắ