I. ÂÀÛT VÁÚN ÂÃƯ
Våïi mủc tiãu hon thnh phäø cáûp THCS vo nàm 2003 m UBND
huûn â âàût ra cho trỉåìng täi. Âãø hon thnh täút mủc tiãu ny khäng thãø
khäng nọi âãún cháút lỉåüng giạo dủc v chè tiãu hc sinh b hc. ÅÍ âáy nọi vãư
váún âãư hc sinh b hc l mäüt trong nhỉỵng váún âãư m nhỉỵng nàm trỉåïc âáy
khäng nhỉỵng riãng täi m nhiãưu giạo viãn ch nhiãûm khạc suy nghé, tràn tråí.
Trỉåìng täi mäüt x ngho thüc huûn miãưn nụi, tçnh trảng hc sinh b hc
kẹo di lm tè lãû duy trç sè säú hc sinh khäng âảt chè tiãu âãư ra, riãng cạc låïp
täi ch nhiãûm: Nàm 1999-2000: 2 em hc sinh låïp 9 b hc giỉỵa hc k II
(Âon Thanh Sån, Nguùn Thë ún). Nàm hc 2000-2001 Nguùn Vàn
Âo, Nguùn Thë Phỉåüng (låïp 6). Nàm 2001-2002: Häư Triãûu Minh Sån (låïp
6). L ngỉåìi lm cäng tạc giạo dủc, âäưng thåìi l giạo viãn ch nhiãûm ngỉåìi
cọ vai tr quan trng trong viãûc qun l giạo dủc, qun l hc táûp, âàûc biãût l
sỉû hçnh thnh nhán cạch ca hc sinh, ngỉåìi chëu trạch nhiãûm vãư sè säú hc
sinh ca låïp. Täi ln suy nghé âãø âàût ra váún âãư tçm phỉång hỉåïng gii
quút.
Váún âãư âàût ra åí âáy l tải sao? Ngun nhán no? Vç sao trong nhỉỵng
nàm qua låïp täi ch nhiãûm nàm no váùn cọ hc sinh b hc giỉỵa chỉìng, váûn
âäüng khäng ra låïp tråí lải? Thãú räưi láưn theo nhỉỵng váún âãư âàût ra täi â tçm ra
biãûn phạp thỉûc hiãûn v ạp dủng thnh cäng trong nàm hc 2002-2003 ny.
Nhỉng âáy chè l nhỉỵng kinh nghiãûm êt i nhàòm lm täút cäng tạc duy trç sè säú
hc sinh åí låïp.
II. GII QUÚT VÁÚN ÂÃƯ
Qua nhỉỵng nàm lm cäng tạc ch nhiãûm täi â rụt ra nhỉỵng ngun
nhán chênh dáùn âãún hc sinh b hc:
• Hc sinh b hc do hon cnh gia âçnh, âiãưu kiãûn kinh tãú khọ khàn.
• Hc sinh b hc thỉåìng l hc sinh úu, kẹm.
• Hc sinh b hc do nhm chạn hc táûp, do khäng cọ âäüng cå hc
táûp
Tçm âỉåüc ngun nhán täi tỉìng bỉåïc tçm ra biãûn phạp âãø thỉûc hiãûn.
Trỉåìng THCS Lã Vàn Tạm trỉûc thüc mäüt x ngho, âåìi säúng ca âải
bäü pháûn nhán dán ráút khọ khàn, mäüt x cọ tè lãû thanh thiãúu niãn âi lm àn xa
cao, sỉû quan tám ca phủ huynh âäúi våïi con em cn ráút hản chãú, l con em
nh näng ngho nãn thåìi gian ginh cho hc táûp l ráút êt, dáùn âãún tçnh trảng
khäng thüc bi, khäng chøn bë bi, hc úu, thua kẹm bản b räưi nhm
chạn hc táûp, cng våïi khọ khàn trong viãûc mua sàõm dủng củ hc táûp, âọng
näüp cạc khon kinh phê. Song bãn cảnh cn cọ khäng nhiãưu nhỉỵng em l con
em gia âçnh tỉång âäúi khạ gi nhỉng thiãúu sỉû quan tám, qun l ca phủ
huynh, Cạc em ham chåi hån ham hc, cha mẻ chỉa hiãøu âỉåüc tám l åí lỉïa
tøi ny nãn cọ biãûn phạp giạo dủc chỉa täút cng våïi sỉû thám nháûp nh
hỉåíng cạc màût tiãu cỉûc ca x häüi. Tọm lải do chi phäúi ca úu täú khạch
quan hay ch quan cạc em åí lỉïa tøi ny chỉa thỉûc sỉû tháúy âỉåüc cại thiãút
thỉûc ca viãûc hc táûp.
L mäüt giạo viãn ch nhiãûm nãúu chè dỉìng lải åí viãûc nàõm r bn khai
så úu l lëch ca hc sinh thç khọ hồûc khäng thãø l gii âỉåüc hồûc l gii
khäng âụng nhiãưu hiãûn tỉåüng xy ra hàòng ngy, hàòng giåì åí hc sinh. Giạo
viãn s må häư hồûc v âoạn, s sai láưm vç khäng biãút hồûc xa våìi våïi nhỉỵng
âiãưu kiãûn, hon cnh củ thãø ca hc sinh mçnh, nhỉỵng âiãưu khäng bäüc läü trãn
bn khai så úu l lëch. M giạo viãn ch nhiãûm phi âiãưu tra nàõm r hon
cnh gia âçnh, âëa bn sinh hoảt, trçnh âäü hc táûp, âảo âỉïc ca tỉìng hc
sinh, âàûc biãût quan tám chụ trng nhỉỵng hc sinh úu kẹm, nhỉỵng em cọ
hon cnh khọ khàn, nhỉỵng hc sinh cạ biãût phi biãút âỉåüc cạch giạo dủc,
qun l con em ca phủ huynh. Cng thüc diãûn âọi ngho, nhỉng hon
cnh khäng thãø nọi l giäúng nhau: em Nguùn Vàn Táún: ba mẻ cn khe, cọ
mäüt anh, mäüt chë låïn â âi lm. Em Nguùn Thë M Thnh: ba khuút táût,
củt 1 tay, 1 chán. Ba em Nguùn Duy Ha máút sỉïc lao âäüng, bn thán em
lm táút c mi viãûc nhỉ mäüt lao âäüng chênh trong gia âçnh cn phủ huynh
em Lã Vàn Dng thç phỉång phạp giạo dủc chỉa täút, táút c sai láưm ca em
phủ huynh khäng tçm hiãøu ngun nhán, khäng dng låìi l khun ràn m
chè dng ân roi khiãún em khäng dạm vãư nh mäùi khi màõc läùi. Em Âon
Vàn Lám thiãúu sỉû qun l ca phủ huynh, hc úu ham chåi cạc tr chåi
âiãûn tỉí, bi da, bi làõc Räưi thäng qua cạc tiãút sinh hoảt, hoảt âäüng ngoi giåì,
täi dáưn âi sáu vo tám tỉ tçnh cm, tênh tçnh såí thêch mäùi em m cọ biãûn
phạp giạo dủc thêch håüp, täi ln tám tçnh trao âäøi våïi cạc em, nãu cho cạc
em tháúy âỉåüc nhỉỵng ngỉåìi hiãûn tải l cạn bäü x, cọ gia âçnh, con låïn m váùn
phi âi hc, nhỉỵng ngỉåìi âi lm àn xa khäng cọ bàòng cáúp khäng thãø xin âỉåüc
viãûc lm, nhỉỵng hc sinh b hc phi âi hc bäø tục ban âãm cho cạc em
tháúy âỉåüc sỉû thiãút thỉûc ca viãûc hc trong thåìi âải tri thỉïc, hc hnh l quưn
ca cạc em nhàòm tảo trong cạc em cọ thỉïc, cọ âäüng cå hc táûp.
Âãí tảo âiãưu kiãûn cho nhỉỵng em cọ hon cnh khọ khàn ngoi viãûc
miãùn gim thu cạc khon theo qui âënh ca nh trỉåìng (hc phê, tiãưn xáy
dỉûng, qu đhäi phủ huynh ) täi ln khåi dáy phạt huy tinh tháưn ”ngy vng
vãư tçnh bản”, qu tçnh thỉång” trong chi âäüi. Váûn âäüng mäùi em mäùi tưn tiãút
kiãûm 200 âäưng tiãưn àn qu con säú khäng l bao nhiãu âäúi våïi mäùi em nhỉng
nãúu ta lm triãût âãø thç mäùi tưn chi âäüi cọ âỉåüc 40 em x 200 â = 8.000 âäưng,
mäùi thạng l 32.000 âäưng. Säú tiãưn êt i ny, mọn qu chè cọ thãø l táûp våí, cáy
bụt, cọ thãø cại m , chiãúc ạo cho nhỉỵng em khọ khàn: Nguùn Duy Ha, Lã
Thë Hong Oanh. Nguùn Thë M Thnh nhỉng nọ cọ mäüt nghéa ráút låïn
âäúi våïi cạc em. Bãn cảnh âọ täi ln chụ trng xáy dỉûng phong tro “ âäi
bản cng tiãún” trong chi âäüi, nhỉỵng em khạ gii giụp âåỵ, âäüng viãn cạc em
úu kẹm cng tiãún bäü, tun dỉång khen ngåüi këp thåìi nhỉỵng tiãún bäü ca cạc
em d chè l chụt thäi- âáy l âiãưu khêch lãû ráút låïn âäúi våïi cạc em.
Våïi âàûc th ca trỉåìng THCS giạo viãn ch nhiãûm khäng thãø âån
phỉång theo di qun l hc sinh tải trỉåìng triãût âãø m phi kãút håüp våïi ban
cạn sỉû låïp, giạo viãn bäü män âãø phạt hiãûn såïm këp thåìi nhỉỵng hc sinh cọ
nhỉỵng dáúu hiãûu âënh b hc hồûc måïi b hc. Tçnh trảng b giåì liãn tiãúp,
nghè hc khäng l do kẹo di ca em Âon Vàn Lám v Lã Vàn Dng. Khi
cọ hiãûn tỉåüng báút thỉåìng xy ra täi phi këp thåìi lm viãûc riãng âäúi våïi em
âọ âãø tçm hiãøu ngun nhán.
Qua tçm hiãøu åí låïp cng våïi äng täø trỉåíng täø âon kãút, täi biãút âỉåüc
em Dng ráút såü ba, ba em thỉåìng giạo dủc em bàòng hçnh thỉïc roi vt nãn em
ráút lç ân. Trỉåìng håüp ny täi phi trỉûc tiãúp gàûp phủ huynh phán têch cho h
tháúy âỉåüc phỉång phạp giạo dủc con em ca phủ huynh nhỉ thãú khäng täút,
khäng âảt hiãûu qu, tám l cạc em åí lỉïa tøi ny vỉìa ngỉåìi låïn vỉìa tr con ta
khäng thãø giạo dủc bàòng cạch ạp âàût, roi vt m phi phán têch cho cạc em
tháúy viãûc lm âụng sai ca mçnh, phi quan tám âãún cäng viãûc ca cạc em
tảo cho cạc em mäüt niãưm tin åí cha mẻ, mi viãûc lm ca cạc em phi nghè
âãún cha mẻ âãún nh hỉåíng gia âçnh cn våïi em Lám gia âçnh säúng hai nåi
nãn thiãúu sỉû qun l ca phủ huynh, vãư giåì giáúc cng nhỉ tiãưn bảc em tỉû do
sỉí dủng, tiãưn cha mẻ âỉa em âãø àn úng hng ngy, tiãưn âọng bo hiãøm , em
lải dng vo cạc tr chåi ca mçnh. Âãø ngàn chàûn tçnh trảng ny täi phi
phäúi håüp våïi phủ huynh qun l ráút chàût ch vãư giåì giáúc cng nhỉ tiãưn bảc
ca em Lám, khi cọ hiãûn tỉåüng gç xy ra nhỉ nghè hc, b giåì täi bạo ngay
cho phủ huynh. Em Nguùn Duy Ha cỉï âãún thåìi âiãøm gáưn än táûp thi thç em
hay nghè hc nhiãưu khäng l do, âiãưu ny nh hỉåíng khäng nh âãún cháút
lỉåüng hc táûp ca em. Tçm hiãøu ra täi biãút thåìi âiãøm än táûp thi thỉåìng hay
gáưn våïi ma rüng, do gia âçnh khäng cọ ngỉåìi lm nãn em phi åí nh giụp
gia âçnh. Âãø gii quút khọ khàn cho em, täi trao âäøi våïi phủ huynh, äng täø
trỉåíng täø âon kãút, âon thanh niãn, häüi phủ nỉỵ, häüi cha mẻ hc sinh giụp
âåỵ cäng viãûc tảo âiãưu kiãûn cho em âi hc âãưu âàûn, phủ huynh phi cam kãút
âm bo con em mçnh âi hc âãưu âàûn trạnh tçnh trảng nghé hc kẹo di dáùn
âãún b hc. Âãø cọ âỉåüc sỉû phäúi håüp chàût ch ca cạc ban ngnh âon thãø thç
trong bøi hp phủ huynh âáưu nàm täi quạn triãût tinh tháưn x häüi họa giạo
dủc, phäø biãún lût phäø cáûp giạo dủc v mủc tiãu phäø cáûp THCS ca x nh.
Täi bạo cạo củ thãø tçnh hçnh hc táûp ca tỉìng em hc sinh cạc âäúi tỉåüng cọ
thãø dáùn âãún b hc v âỉa ra biãûn phạp thäúng nháút giỉỵa giạo viãn v phủ
huynh phi trỉûc tiãúp kiãøm tra âän âäúc thỉåìng xun viãûc hc táûp ca con em
mçnh, phi tảo âiãưu kiãûn c thåìi gian v khäng gian âãø cạc em hc táûp. Phủ
huynh phi tuût âäúi ngàn cáúm con em mçnh xem phim nh, vç hiãûn nay sỉû
läi cún ca cạc phim truưn hçnh nhiãưu táûp â chiãúm khäng êt thåìi gian
cng nhỉ tỉ tỉåíng ca cạc em. Hiãûn nay khäng êt phủ huynh cn cọ tỉ tỉåíng
hc âãø biãút chỉỵ, cng pháưn nhiãưu nh hỉåíng âãún viãûc hc táûp ca con em täi
phi phán têch cho hc sinh tháúy âỉåüc u cáưu ca viãûc hc táûp ngy nay
phi täút nghiãûp cáúp II, cáúp III thç khi âi lm måïi xin âỉåüc viãûc, âäưng thåìi
trong chãú âäü tiãưn lỉång cng ỉu tiãn hån, trạnh tçnh trảng b hc dåí chỉìng
âãø âi lm. Phi thäúng nháút giỉỵa phủ huynh v giạo viãn khi cọ giáúy måìi, phủ
huynh phi trỉûc tiãúp gàûp ngay giạo viãn, hay phủ huynh cọ âiãưu gç thàõc màõc
vãư con em mçnh thç gàûp giạo viãn âãø trao âäøi tçm hiãøu ngun nhán âỉa ra
biãûn phạp gii quút. Lm thãú no cho cạc em tháúy âỉåüc “ låïp hc l mäüt täø
áúm” nhàòm läi kẹo cạc em vo nãư nãúp låïp phong tro hc táûp phi xáûy dỉûng
mäüt táûp thãø âon kãút thỉång u giụp âåỵ láùn nhau, trong låïp cọ em no äúm
nghé hc låïp trêch tiãưn “ qu tçnh thỉång” ca chi âäüi âi thàm v cng nhau
chẹp giụp bi våí, cọ bản no khọ khàn c låïp cng nhau chia x. Cạc tçnh
cm áúy â khåi dáûy cạc em tçnh cm u tháưy, mãún bản, låïp hc. V mäüt
âiãưu khäng nãn g cạc em trong viãûc hc m cáưn tảo hỉng pháún ham thêch
cho cạc em, thäng qua cạc hoảt âäüng vui chåi âãø giạo dủc: vàn nghãû, bọng
âạ, cáưu läng nhàòm gàõn cạc em våïi táûp thãø låïp nhàòm âãø hc âãø vui, âãø cạc
em tháúy âỉåüc âiãưu quan trng ”trỉåìng hc l niãưm vui ca cạc em” chênh
trong hoảt âäüng vui chåi cng giụp nhau nhỉ váûy s gàõn giụp cạc em gàõn bọ
hån våïi låïp våïi trỉåìng.
III. KÃÚT QU
Bàòng sỉû hc hi kinh nghiãûm åí âäưng nghiãûp cng nhỉ tri qua thỉí
nghiãûm ca bn thán, täi â rụt ra nhỉỵng kinh nghiãûm v ạp dủng thnh cäng
trong nàm hc 2002-2003 ny. Våïi tinh tháưn “lạ rạch êt âm lạ rạch nhiãưu”
cạc em â chia x cho nhau nhỉỵng cáy bụt, quøn våí, â giụp âåỵ mäüt pháưn
khọ khàn, tảo âỉåüc âäüng cå, thại âäü hc táûp trong cạc em: em Ha tỉì mäüt
hc sinh úu, thỉåìng xun vi phảm näüi quy â tråí thnh mäüt hc sinh trung
bçnh khạ (trung bçnh do khäúng chãú) cọ tinh tháưn phã v tỉû phã ráút täút, em cọ
kh nàng âảt hc sinh khạ åí hc k II. Ba em Dng, Ha, Lám âi hc lải âãưu
âàûn, cháúm dỉït tçnh trảng b giåì, b tiãút, nghè hc khäng l do, âm bo duy
trç sé säú âáưu nàm Kãút qu thỉûc tãú.
Nàm hc Säú hc sinh b hc Tè lãû
1999-2000 2 6,4%
2000-2001 2 6,2%
2001-2002 1 3,0%
2002-2003 0 0%
IV. BI HC KINH NGHIÃÛM
Tỉì nhỉỵng váún âãư nãu trãn â cọ thãø âục kãút kinh nghiãûm v ạp dủng
thnh cäng âãø duy trç sè säú hc sinh trong nàm hc ny l biãút dỉûa trãn nhỉỵng
ngun nhán vç sao hc sinh b hc âãø räưi tçm ra gii phạp ạp dủng âäưng
thåìi phäúi håüp nhiãưu biãûn phạp:
Nừm chỷt cheợ vóử hoaỡn caớnh, õởa baỡn sinh hoaỷt cuỷ thóứ tổỡng hoỹc sinh.
Xỏy dổỷng mọỹt tỏỷp thóứ lồùp õoaỡn kóỳt thổồng yóu giuùp õồợ lỏựn nhau, taỷo
õổồỹc trong em tỗnh thổồng yóu thỏửy, móỳn baỷn, lồùp hoỹc.
Sổỷ phọỳi hồỹp chỷt cheợ giổợa gia õỗnh nhaỡ trổồỡng xaợ họỹi.