Gene người làm đổi màu cá pdf

Gene người làm đ
ổi
màu cá



Các nhà khoa học đã thay đổi
những con cá vằn bị đột biến có
màu vàng thành một loại cá
chuẩn có màu trắng phớt vàng
với những sọc tối, bằng cách ch
èn
các gene tạo sắc tố vào cá con.

Trong một "xảo thuật" thú vị, họ
phát hiện thấy khi chèn một loại
gene sắc tố tương tự ở người cho
cá, chúng cũng biến màu tương tự.


Như với người, màu da của cá vằn
được quyết định bởi các tế bào sắc
tố, chứa những hạt sắc tố có tên g
ọi
melanosome. Số lượng, kích cỡ và
độ sẫm của các hạt melanosome
trong mỗi tế bào sắc tố sẽ ảnh
hưởng đến màu da của nó. Chẳng

hạn, người châu Âu có ít hạt
melanosome hơn, các hạt này cũng
nhỏ hơn và nhẹ hơn so với chủng
người tây Phi, trong khi ngư
ời châu
Á nằm đâu đó ở giữa hai nhóm này.


Những con cá vằn màu
vàng có các
hạt sắc tố melanosome ít hơn, nhỏ
hơn và nhẹ hơn so với cá bình
thường.

Thí nghiệm

Keith Cheng từ Đại học Y bang
Pennsylvania và cộng sự nhận thấy
sự đột biến của một gene (khiến nó
hoạt động sai lệch) đã làm cho cơ
thể cá vằn không sản xuất ra
protein cần thiết để tạo hạt sắc tố.

"M
ột đột biến gene khiến cho chiếc
máy sản xuất protein bị ngừng lại",
Cheng nói.

Nhưng khi nhóm của Cheng chèn
một bản không bị lỗi của gene nói

trên vào những phôi cá vằn màu
vàng 2 ngày tuổi, chúng đã sản sin
h
được melanosome, giúp cho màu
da sẫm trở lại màu quen thuộc chỉ
trong vài ngày.

Tiếp đó, nhóm nghiên cứu tìm hiểu
HapMap, một dữ liệu trên mạng về
hồ sơ gene người, và phát hi
ện thấy
có một gene sinh melanosome
tương tự trên cơ thể chúng ta. Vì
thế, họ đã chèn thử gene này vào
những phôi cá vằn màu vàng, và
chúng cũng trở lại màu tối quen
thuộc.

"Chúng tôi phỏng đoán da cá vằn
đã sẫm màu hơn nhờ chức năng
tương tự của gene người được cấy
vào - những gene vốn tạo ra nhiều
hạt melanosome hơn, lớn hơn và
sẫm màu hơn", Cheng nói.

Đột biến ở người

Dường như giống cá vằn m
àu vàng,
người châu Âu da sáng cũng có

một đột biến trong gene sản xuất
melanosome, kết quả là màu da c
ủa
họ có ít sắc tố hơn. Các nhà khoa
học phỏng đoán sự đa dạng của
gene này cũng có thể là nguyên
nhận tạo ra màu mắt xanh và tóc
sáng ở một số người.

Tuy nhiên, Cheng nói, điều quan
trọng là nghiên cứu đã chỉ ra rằng
đột biến ở người và cá vằn là khác
nhau - trong khi gene ở cá vằn thất
bại hoàn toàn trong việc sản xuất
protein để tạo melanosome, gene
đột biến ở người vẫn làm việc, chỉ
có điều không tích cực mà thôi.

Phát hiện này có thể đưa tới những
tiến bộ trong việc định mục tiêu
ch
ữa các khối u sắc tố ác tính, hoặc
trong các nghiên cứu cách làm bi
ến
đổi màu da mà không dùng hoá
chất hoặc các giải pháp gây tổn
thương khác.