Uống cà phê, lợi và hại, bao nhiêu thì vừa? (Kỳ 1) ppsx

Uống cà phê, lợi và hại, bao
nhiêu thì vừa?
(Kỳ 1)

Uống từ 1 đến 2 ly cà phê mỗi ngày có thể giúp cơ thể sảng khoái, linh
hoạt. Tuy nhiên, dùng thường xuyên với liều cao hơn có thể gây nghiện, làm
gia tăng những đáp ứng stress, suy giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ mắc
bệnh đái tháo đường, tim mạch ở những người có nguy cơ cao.

Cà phê là một thức uống rất phổ biến ở nhiều quốc gia. Có lẽ không có 1
chất kích thích nào được sử dụng rộng rãi và hợp pháp trên toàn thế giới như cà
phê. Cà phê được bán dưới nhiều dạng, dạng hạt, dạng bột hoặc thức uống ngay tại
chỗ, trong siêu thị, nhà hàng hay quán cóc. Bạn có thể mua bất kỳ lúc nào và mua
bao nhiêu cũng được. Cà phê là 1 chất kích thích. Tuy nhiên, một số thông tin gần
đây lại cho biết những luận điểm trái ngược nhau về tác động của loại thức uống
nầy. Có người nói uống cà phê nhiều làm giảm nguy cơ các loại bệnh tim mạch,
tiểu đường, mất trí nhớ. Người khác lại cho rằng cà phê làm tăng áp huyết, đường
huyết thậm chí còn gây vô sinh. Đâu là sự thật?
Thêm giọt đắng thêm nguồn tận hưởng!
Thật thú vị khi cùng ngồi với vài người bạn thân bên ly cà phê bốc khói vào
những buổi sáng sớm. Hương thơm, vị đắng và sự ấm áp của cà phê nóng kích
thích những đầu dây thần kinh từ đầu lưỡi đến dạ dày nhanh chóng lan toả cảm
giác sảng khoái toàn khắp cơ thể. Nhấm nháp từng ngụm cà phê, lần giở từng
trang báo mới vào mỗi buổi sáng cũng là thú vui quen thuộc của nhiều người trung
niên. Đối với một số bạn trẻ, đến một quán cà phê quen nhìn từng giọt cà phê rơi,
lắng nghe tiếng nhạc, thỉnh thoảng liếc nhìn cô hàng cà phê xinh xinh vào mỗi
cuối tuần cũng là một thú tiêu khiển để thư giãn sau 1 tuần làm việc căng thẳng.
Có nhiều loại cà phê khác nhau, cà phê Arabica hay Robusta, cà phê Bắc
Mỹ hay cà phê Việt nam. . . Công thức chế biến từ nhà máy hoặc pha chế ở mỗi
quán hoặc mỗi người cũng khác nhau, cà phê phin, cà phê vợt, cà phê espresso,
cappucino. . .Đến cách uống cũng khác nhau, cà phê nguyên chất hay có thêm

đường, sữa; cà phê tan liền hay cà phê lọc. Đối với nhiều người trên thế giới, uống
cà phê là 1 cách hưởng thụ trong cuộc sống, mỗi người lại có một cái “gu” cà phê
khác nhau, nên thường nói là thưởng thức cà phê mà không chỉ là uống cà phê.
Cà phê, vị thuốc.
Caffeine là hoạt chất chủ yếu trong những ly cà phê được uống hàng ngày.
Hạt cà phê là nguồn cung cấp chánh chất nầy. Caffeine cũng có trong trà, ca cao,
kẹo chocolate, một số nước uống, nước tăng lực và nhiều loại tân dược. Tuỳ theo
loại và cách pha chế, mỗi ly cà phê có từ 100 đến 170mg caffeine, 1 ly trà có
khoảng 50mg, 1 thỏi chocalate 200g có từ 20 đến 60mg caffeine, 1 lon coca 250cc
khoảng 35mg caffeine, 1 lon red bull khoảng 80mg. Chẳng lạ khi nhiều tàí xế cho
biết những loại “nước uống tăng lực” là bí quyết để chống buồn ngủ khi phải lái xe
trên đường dài!
Hệ thần kinh trung ương rất nhạy cảm với cà phê. Liều từ 100 đến 200mg
gây hưng phấn thần kinh giúp suy nghỉ linh hoạt, kích thích tuần hoàn và hô hấp.
Tuy nhiên với liều cao hơn, 4 hay 5 ly cà phê trong 1 buổi có thể gây buồn nôn,
căng thẳng, hồi hộp, tim đập dồn dập, mất ngủ. Tuỳ theo người, những triệu chứng
này có thể kéo dài từ 4 đến 8 giờ sau đó. Trong dược khoa, caffeine là 1 loại thuốc
có tác dụng kích thích tuần hoàn và hô hấp, lợi tiểu nhẹ, có thể dùng để trợ tim
hoặc giúp dễ thở. Caffeine cũng thường được phối hợp dùng trong nhiều loại
thuốc trị cảm sốt như Excedrin, Midol, Anacin để làm giảm đau, giảm mệt mỏi.
Cà phê có hàm lượng cao chất chống oxy hoá.
Giống như nhiều loại hạt thô khác, hạt cà phê có hàm lượng cao những hợp
chất polyphenols là những chất chống oxy hoá. Quá trình rang cà phê làm gia tăng
tỷ lệ nầy. Theo 1 nghiên cứu của trường Đại học Scranton, Pennsylvania, tỷ lệ chất
chống oxy hoá trong hạt cà phê còn cao hơn so với một số thực vật khác như táo,
cà chua, cranberries. Giáo sư Joe Vinson, người dẫn đầu nhóm nghiên cứu, cũng
cho biết cà phê đã rút bớt chất caffeine hay cà phê thường đều có lượng chất
chống oxy hoá như nhau. Theo ông, tính trung bình, người Mỹ hiện nay đang hấp
thu lượng chất chống oxy hoá từ cà phê dùng hàng ngày nhiều hơn so với bất cứ
loại thực phẩm nào khác! Chất chống oxy hoá giúp trung hoà những gốc tự do để

ngăn chận quá trình hư hại tế bào và DNA trong các loại bệnh tim mạch, ung thư
và quá trình lão hoá.
Tuy nhiên, ông cũng khuyến cáo nghiên cứu của ông không xác định uống
cà phê có lợi cho sức khoẻ vì cơ thể không thể hấp thu hết được lượng chất chống
oxy hoá trong cà phê chưa kể đến tác dụng kích thích của loại thức uống nầy. Bù
lại, ông khuyên mọi người nên ăn nhiều rau quả và các loại hạt thô để bảo đảm
được nhu cầu chất chống oxy hoá cần thiết.
Cà phê có giúp giảm stress?
Do tác dụng kích thích thần kinh, cà phê làm tăng tiết những hormon stress
như adrenalin, cortisol nên có thể tăng cường khả năng “chống trả hoặc bỏ chạy”
giúp ta năng động, linh hoạt và thêm công suất cơ bắp để làm giảm tạm thời sự
mệt mỏi. Cà phê có thể giúp giải toả sự buồn tẻ và cả buồn ngủ của những công
việc đơn điệu như lái xe, canh gát, trông trẻ, chăm sóc người ốm. Tuy nhiên khi
được sử dụng nhiều, những kích hoạt liên tục sẽ gây ra nhiều phản ứng độc hại.
Do sự quen thuốc, lượng thức uống mà cơ thể cần sẽ càng cao. Với liều lớn hoặc
dùng lâu dài sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng rối loạn tâm lý có thể dẫn đến suy
giảm hệ miễn dịch, tăng đáp ứng viêm và ảnh hưởng xấu đến nhiều hoạt động
chức năng của các cơ quan. Như vậy, uống 1 ly cà phê lúc sáng sớm để tạo sự
hưng phấn trước khi bắt đầu 1 ngày làm việc hoặc uống trước khi vận động là tốt
nhưng dùng nhiều hơn hoặc dùng vào buổi chiều là không nên. Sự mệt mỏi và
căng thẳng gây ra do làm việc quả tải, quá giờ cần phải được cần phải được bố trí
nghỉ ngơi và thư giãn hợp lý hơn là cố duy trì bằng những chất kích thích.