ĐÊ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG VIỆT

Tập huấn hè 09, TVH đã nói rằng mỗi đề TLV lớp 4-5 cần có thêm một câu hỏi về "nghệ thuật viết văn" để
hs G-K-TB thể hiện ý thức vận dụng kiến thức Từ và câu vào quá trình viết văn. Không rõ GV lớp 4-5 có nhớ thường
xuyên yêu cầu này không. Nhưng đề GKI vừa qua, CBQL một số trường không ra câu này. Thế thì khi thi hsg sắp
tới, hs thiếu điểm ráng chịu. Hãy xem lại chuyên đề NCCL Kể chuyện & TLV hè 2009
Phòng GD&ĐT THI HỌC SINH GIỎI TIỂU HỌC (2008-2009)
Duy Xuyên Môn : TIẾNG VIỆT
Thời gian làm bài : 90 phút (không kể thời gian phát đề)
ĐỀ CHÍNH THỨC :
Câu 1 (1 điểm) : Bài tập tạo ngữ: Hãy ghép 10 từ ngữ sau thành 5 cụm từ có nghĩa nói
về tình bạn : tâm sự ; thân thiết ; san sẻ ; gắn bó ; thổ lộ ; niềm vui nỗi buồn ; tâm
tình ; giãi bày ; khăng khít ; bạn bè. (ví dụ “bạn bè thân thiết”)
Câu 2 (1 điểm) : Điền quan hệ từ thích hợp vào các chỗ trống :
mẹ có tiền mẹ cũng sẽ chưa mua máy giặt, máy giặt rất tiện
lợi bố đang cần tiền mua một chiếc xe máy để đi làm.
Chú ý : Quan hệ từ nào đã dùng ở chỗ chấm nầy thì không dùng lại ở chỗ chấm khác
để tránh lỗi “lặp từ” trong một câu.
Câu 3 (2 điểm): a) Kẻ lại bảng ô chữ sau rồi giải ô chữ ở mỗi hàng (viết chữ in hoa)
theo các gợi ý :
1) Trong một bức thư, phần “Địa điểm và thời gian viết thư/Lời thưa gửi” gọi
chung là gì ?
2) “Các đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước.”
3) Tên một nhân vật nam có tấm lòng cao cả trong bài “Một vụ đắm tàu”.
4) Lúc mặt trời sắp lặn, ánh sáng như vàng ra và mờ dần, gọi bằng từ gì ?
5) Tên một quần đảo của nước ta, ở xa đất liền nhất.
6) Ngày “mùng mười tháng ba” âm lịch là ngày gì của cả dân tộc ta ?
1)
2)
3)
4)
N
5)

6)
b) Ô chữ ở hàng dọc là gì ?
Câu 4 (1,5 điểm):
a) Nhớ - viết một khổ thơ em thích trong bài “Đất nước” của Nguyễn Đình Thi.
b) Viết khoảng 5 dòng về cái hay của một vài biện pháp nghệ thuật mà tác giả đã sử
dụng trong khổ thơ đó.
Câu 5 (4 điểm): TLV: Trong lớp em có một bạn tuy không “đẹp người” nhưng rất “đẹp
nết” (tuy không có những nét đẹp trong hình dáng, nhưng đẹp trong tính nết và công
việc).
a) Em hãy tả lại bạn đó (viết khoảng 20-30 dòng).
b) Khi làm bài xong, em hãy tự nhận xét: bài TLV của em có những ưu điểm gì ?
(Chữ viết trong bài TLV rõ ràng, ngay ngắn, cẩn thận : được cộng từ 0,25đ đến
0,5đ)
Phòng GD&ĐT KÌ THI HỌC SINH GIỎI TIỂU HỌC (2008-2009)
Duy Xuyên ĐÁP ÁN TIẾNG VIỆT

Câu 1 (1 điểm) : Bài tập tạo ngữ: Ghép được 4 cặp từ : giãi bày tâm sự ; khăng khít
gắn bó (
hoặc
gắn bó khăng khít) ; san sẻ niềm vui nỗi buồn ; thổ lộ tâm tình
Không chấp nhận các cặp ghép khác. Đúng mỗi cặp : 0,25đ
Câu 2 (1 điểm) : Điền quan hệ từ thích hợp vào các chỗ trống :

Dù (nếu)
mẹ có tiền
thì
mẹ cũng sẽ chưa mua máy giặt,
vì
máy giặt
tuy

rất
tiện lợi
nhưng
bố đang cần tiền mua một chiếc xe máy để đi làm.
Câu 3 (2 điểm): a) Kẻ lại đúng bảng ô chữ (kĩ năng văn bản thông thường) được 0,75đ
Nếu thừa hoặc thiếu mỗi hàng, trừ 0,25đ ; thừa hoặc thiếu mỗi ô : trừ 0,25đ ; nếu
không ghi hoặc ghi thiếu, ghi sai số thứ tự 1-6 : trừ 0,25đ
Giải ô chữ ở mỗi hàng : Có 6 hàng và 1 ô chữ ở hàng dọc (Thi HSG), tất cả là 7 chi
tiết. Đúng cả 7 : 1đ ; đúng 6: 0,75đ ; đúng 5 : 0,5đ ; đúng 4 : 0,25đ ; đúng 1-3 : 0đ.
1
)
Đ Ầ U T H Ư
Giải ô chữ mỗi hàng
2
)
V U A H Ù N G
Đúng cả 6 hàng 1đ
3
)
M A R I Ô
Đúng 5 hàng 0,75đ
4
)
H O À N G H Ô N
Đúng 4 hàng 0,5đ
5
)
T R Ư Ờ N G S A
Đúng 3 hàng 0,25đ
6

)
G I Ỗ T Ổ
Đúng 1-2 hàng 0đ
(Trả lời ô chữ ở hàng dọc là “Thi học sinh giỏi” hoặc “Thi HSG” cũng được).
Câu 4 (1,5 điểm):
a) Nhớ - viết đúng hoàn toàn một khổ thơ : 0,75đ. Sai 1 lỗi chính tả trừ 0,25đ đến hết
0,75đ. (Hỏi ngã và viết hoa tính 0,5 lỗi ; mỗi chỗ sai (hoặc sót) khác : tính 1 lỗi)
b) Chỉ ra một biện pháp nghệ thuật : 0,25đ ; viết về cái hay của b.pháp đó : 0 - 0,5đ.
(hoặc chỉ ra 2-3 biện pháp : 0,
Câu 5 (4 điểm): TLV: Trong lớp em có một bạn tuy không “đẹp người” nhưng rất “đẹp
nết” (tuy không có những nét đẹp trong hình dáng, nhưng đẹp trong tính nết và công
việc).
c) Em hãy tả lại bạn đó (viết khoảng 20-30 dòng).
d) Khi làm bài xong, em hãy tự nhận xét: bài TLV của em có những ưu điểm gì ?
(Chữ viết trong bài TLV rõ ràng, ngay ngắn, cẩn thận : được cộng từ 0,25đ đến
0,5đ)
PHÒNG GD& ĐT DUY XUYÊN
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 5
Ngày 21 tháng 4 năm 2009
(Thời gian làm bài 90 phút không kể thời gian giao đề)
Bài 1: (3 điểm)
a)Tính bằng cách thuận tiện nhất: 8 x 2 x 0,125 x
4
1
x
2
1
x 4
b) Tìm X: X + 0,25 =
5

18
+
4
43
c) Tìm số có ba chữ số, biết rằng chữ số hàng chục chia cho chữ số hàng đơn vị thì được 2
dư 2 ; chữ số hàng trăm chia cho chữ số hàng đơn vị thì được 2 dư 1.
(Giải thích cách tìm)
Bài 2 : (1 điểm) Người ta xếp 4 hình chữ nhật bằng nhau (có số đo như hình vẽ bên dưới) để
được một hình vuông ABCD và bên trong có phần trống hình vuông MNPQ. Tính diện tích
phần trống hình vuông MNPQ.
8cm A B
D C
Bài 3: (1,5 điểm) Khi trả bài kiểm tra môn Toán của lớp 5B, cô giáo nói: “Số điểm 10
chiếm 25%, số điểm 9 nhiều hơn số điểm 10 là 6,25% ; như vậy có 18 bạn được điểm 10
hoặc điểm 9 , tất cả học sinh trong lớp đều nộp bài kiểm tra”. Hỏi lớp 5B có bao nhiêu học
sinh?
Bài 4: (3 điểm) Lúc 6 giờ một xe máy đi từ tỉnh A đến tỉnh B với vận tốc 36km/giờ. Lúc 7
giờ 30 phút một xe mô tô cũng đi từ tỉnh A đến tỉnh B với vận tốc 48km/giờ. Mô tô đuổi kịp
xe máy cách tỉnh B 25 km. Hỏi hai tỉnh A và B cách nhau bao nhiêu km?
Bài 5: (1 điểm) Cho hai số thập phân 17,86 và 9,32. Hãy tìm số A sao cho khi bớt A ở hai
số đã cho ta được hai số có tỉ số là 3.
Điểm trình bày và chữ viết đẹp: 0,5đ
4cm
N
M
P
Q
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO DUY XUYÊN
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN TOÁN HỌC SINH GIỎI LỚP 5
Năm học : 2008-2009

Bài 1: (3 điểm)
a)Tính nhanh (1 đ)
Cách giải thứ 1:
8 x 2 x 0,125 x
4
1
x
2
1
x 4 = 8 x 8 x 0,125 x
8
1
(cho 0,5đ)
= 8 x 1 x
8
1
=
8
8
= 1 (cho 0,5đ)
Cách giải thứ 2:
8 x2 x 0,125 x
4
1
x
2
1
x 4 = 8 x 2 x 0,125 x 0,25 x 0,5 x 4 (cho 0,5đ)
= (8 x 0,125) x (0,25 x 4) x (0,5 x 2) = 1 x 1 x 1 = 1 (cho 0,5đ)
b) Tìm X: (1 đ)

Cách giải thứ 1
X + 0,25 =
5
18
+
4
43

X +
4
1
=
20
72
+
20
215
(cho 0,25 đ)
X +
4
1
=
20
287
X =
20
287
-
4
1

(cho 0,25 đ)
X =
20
287
-
20
5
=
20
282
(cho 0,25 đ)
X =
20
282
(cho 0,25 đ)
c) (1 điểm)
- Gọi abc là số có ba chữ số.Theo đề bài a là chữ số hàng trăm, vậy a ≠ 0 và các chữ
số a,b,c ≤ 9.(cho 0,25đ)
- Chữ số hàng chục chia cho chữ số hàng đơn vị được 2 và dư 2 nên
b= 2 x c +2 (cho 0,25 đ)
Suy ra c ≥ 3 ( vì số dư là 2 nên số chia phải lớn hơn số dư). Nếu c= 4 thì b =10 (sai).
Vậy c = 3 và b= 2 x c + 2 = 2 x 3 + 2 = 8 ( cho 0,25 đ)
Cách giải thứ 2
X + 0,25 =
5
18
+
4
43

X + 0,25 = 3,6 + 10,75 (cho 0,25 đ)
X + 0,25 = 14,35 (cho 0,25 đ)
X = 14,35 - 0,25 (cho 0,25 đ)
X = 14,1 (cho 0,25 đ)
- Tương tự a = 2 x c + 1 mà c= 3 nên a = 2 x 3 + 1 = 7
Vậy số cần tìm là 783 ( cho 0,25 đ)
Nếu học sinh giải như sau có kết quả đúng mà thiếu lí luận chỉ cho 0,5đ.
- Gọi abc là ba chữ số cần tìm. Chữ số hàng chục chia cho chữ số hàng đơn vị được 2
thì phần đơn vị phải lớn hơn 2 và bé hơn 4. Vậy số đó chính là 3.
Chữ số hàng chục là 8: 3 x 2 + 2 = 8
Chữ số hàng trăm là 3: 3 x 2 + 1 = 7.
Vậy số cần tìm là 783
Bài 2: (1 điểm) Diện tích 4 hình chữ nhật để ghép thành hình vuông ABCD:
(8 x 4) x 4 = 128 (cm
2
) (cho 0,25đ)
Cạnh của hình vuông ABCD: 8 + 4 = 12 (cm) (cho 0,25đ)
Diện tích hình vuông ABCD: 12 x 12 = 144 (cm
2
) (cho 0,25đ)
Diện tích phần trống của hình vuông MNPQ là:
144 - 128 = 16 (cm
2
) (cho 0,25đ)
Đáp số: 16 cm
2
Nếu học sinh giải như sau cho 0,5 điểm:
Nhìn hình vẽ ta thấy hình vuông MNPQ có cạnh bằng chiều dài hình chữ nhật trừ đi
chiều rộng hình chữ nhật và bằng: 8 - 4= 4 (cm)
Diện tích hình vuông MNPQ là: 4 x 4 = 16 (cm

2
)
Bài 3: (1,5 điểm)
Tỉ số phần trăm của số học sinh được điểm 9 là:
25% + 6,25% = 31,25% (cho 0,25đ)
Tỉ số phần trăm của số học sinh được điểm 9 hoặc điểm 10 là:
25% + 31,25% = 56,25% (cho 0,5đ)
Số học sinh của lớp 5 A:
18 x 100 : 56,25 = 32 (học sinh) (cho 0,75đ)
Đáp số : 32 học sinh
Bài 4: (3 điểm) Vẽ sơ đồ tóm tắt bài toán cho 0,25đ
GN
A B
6 giờ 7 ,5 giờ
Xe máy mô tô 25km
7 giờ 30 phút = 7,5 giờ (cho 0,25đ)
Thời gian xe máy đi trước xe mô tô là:
7 ,5 - 6 = 1,5 (giờ) (cho 0,25đ)
Quãng đường xe máy đi trong thời gian 1,5 giờ là:
36 x 1,5 = 54 (km) (cho 0,5đ)
Sau mỗi giờ xe mô tô gần xe máy:
48 - 36 = 12 (km) (cho 0,25đ)
Thời gian để xe mô tô đuổi kịp xe máy là:
54 : 12 = 4,5 (giờ) (cho 0,5đ)
Quãng đường xe mô tô đi từ tỉnh A đến lúc hai xe gặp nhau là:
48 x 4,5 = 216 (km) (cho 0,5đ)
Quãng đường từ tỉnh A đến tỉnh B là:
216 + 25 = 241 (km) (cho 0,5đ)
Đáp số: 241 km
Bài 5 (1điểm): Hiệu của hai số thập phân là: 17,86 – 9,32 = 8,54 (cho 0,25 đ)

Khi bớt hai STP cùng một số A thì hiệu hai số không thay đổi nên vẫn bằng 8,54. Vì
hai số sau khi bớt một số A, có tỉ số là 3 nên STP nhỏ hơn sau khi bớt số A sẽ bằng: 8,54 :
(3 – 1) = 4,27 (cho 0,5 đ)
Vậy số A là: 9,32 – 4,27 = 5,05 (cho 0,25đ) Đáp số: 5,05
Lưu ý: Chữ viết đẹp cho 0,25 đ ; trình bày bài sạch sẽ cho 0,25đ.
- Chỉ cho điểm trình bày sạch, chữ viết đẹp khi các em làm xong bài số 3.
- Điểm toàn