RỐI LOẠN LIPID MÁU (Kỳ 1) doc

RỐI LOẠN LIPID MÁU
(Kỳ 1)
I. Định nghĩa
Người ta gọi là rối loạn lipid máu khi có một hoặc nhiều các rối loạn sau:
1. Tăng Cholesterol huyết tơng:
a. Bình thờng: Cholesterol trong máu < 5,2 mmol/l (< 200 mg/dl)
b. Tăng giới hạn: Cholesterol trong máu từ 5,2 đến 6,2 mmol/l (200 – 239
mg/dl)
c. Tăng cholesterol máu khi >6,2 mmol/l (>240 mg/dl)
2. Tăng TG (Triglycerid) trong máu:
a. Bình thờng: TG máu <2,26 mmol/l (<200 mg/dl).
b. Tăng giới hạn: TG từ 2,26-4,5 mmol/l (200-400 mg/dl).
c. Tăng TG: TG từ 4,5–11,3mmol/l (400-1000mg/dl).
d. Rất tăng: TG máu > 11,3 mmol/l (> 1000 mg/dl).
3. Giảm HDL-C (High Density Lipoprotein Cholesterol): HDL-C là 1
Lipoprotein có tính bảo vệ thành mạch. Khác với LDL-C, nếu giảm HDL-C là có
nguy cơ cao với xơ vữa động mạch:
a. Bình thờng HDL-C trong máu > 0,9 mmol/l.
b. Khi HDL-C máu < 0,9 mmol/l (<35mg/dl) là giảm.
4. Tăng LDL–C (Low Density Lipoprotein Cholesterol)
a. Bình thờng: LDL-C trong máu <3,4 mmol/l (<130 mg/dl)
b. Tăng giới hạn: 3,4 – 4,1 mmol/l (130-159 mg/dl)
c. Tăng nhiều khi: > 4,1 mmol/l (>160 mg/dl)
5. Rối loạn lipid máu kiểu hỗn hợp: Khi Cholesterol > 6,2 mmol/l và TG
trong khoảng 2,26 – 4,5 mmol/l.
II. Nguyên nhân gây rối loạn lipid máu
A. Nguyên nhân gây tăng cholesterol máu
1. Chế độ ăn:
a. Ăn quá nhiều mỡ động vật.
b. Ăn quá nhiều thức ăn có chứa nhiều Cholesterol (phủ tạng động vật, mỡ
độngvật, trứng, bơ, sữa toàn phần ).

c. Chế độ ăn d thừa năng lợng (béo phì).
2. Di truyền:
a. Tăng Cholesterol gia đình (thiếu hụt thụ thể với LDL).
b. Rối loạn lipid máu kiểu hỗn hợp có tính chất gia đình.
c. Tăng Cholesterol máu do rối loạn hỗn hợp gen.
3. Thứ phát:
a. Hội chứng thận h.
b. Suy giáp.
c. Đái tháo đờng.
d. Bệnh lý gan tắc nghẽn.
e. Một số bệnh gây rối loạn protein máu (đa u tuỷ xơng,
macroglobulinemia).
B. Nguyên nhân gây tăng Triglycerid máu
1. Thiếu hụt gen lipase tiêu huỷ lipoprotein hoặc apolipoprotein C-II.
2. Tăng TG có tính chất gia đình.
3. Béo phì.
4. Uống quá nhiều rợu.
5. Đái tháo đờng.
6. Dùng thuốc chẹn bêta giao cảm kéo dài.
C. Nguyên nhân gây giảm HDL-C:
1. Hút thuốc lá.
2. Béo phì.
3. Lời vận động thể lực.
4. Đái tháo đờng không phụ thuộc insulin.
5. Tăng TG máu.
6. Dùng thuốc chẹn bê ta giao cảm kéo dài.
7. Rối loạn gen chuyển hoá HDL.

Hình 6-1. Cấu trúc của lipoprotein.