Lời mở đầu
Việc tổ chức đi thực tập tại các tổ chức kiểm toán chuyên nghiệp giúp cho
sinh viên có cơ hội tiếp cận đợc với thực tế qui trình, hoạt động kiểm toán. Từ
đó sinh viên có cơ hội vận dụng những kiến thức lý thuyết chuyên ngành vào
việc quan sát, tổng hợp, đánh giá thực tế, giải quyết những bất cập tại cơ sở
thực tập. Nếu thời gian đào tạo tại nhà trờng là phần học thì thời gian thực tập
này đợc coi nh phần thực hành với các kiến thức đã đợc học.
Sau 4 tuần thực tập tại Công ty Dịch vụ T vấn Tài chính Kế toán và Kiểm
toán, em đã có dịp tìm hiểu đặc điểm, tình hình hoạt động của Công ty. Báo
cáo tổng hợp này xin đợc trình bày những thông tin chung nhất về những vấn
đề trên.
1
Phần I
Sơ lợc quá trình hình thành và
phát triển của Công ty
I. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty
Công ty Dịch vụ T vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán có tên giao dịch
quốc tế là Auditing & Accounting Financial Consultance Service Company
(AASC), là một doanh nghiệp Nhà nớc trực thuộc Bộ Tài chính, hoạt động
kinh doanh dịch vụ t vấn tổ chức kế toán và kiểm toán . Công ty đợc thành lập
và hoạt động theo Quyết định số 164/TC/TCCB ngày 13/5/1991 của Bộ trởng
Bộ Tài chính. Công ty có trụ sở chính đặt tại số 1 Lê Phụng Hiểu, quận Hoàn
Kiếm, Hà Nội. Ngân hàng giao dịch là Sở giao dịch I- Ngân hàng Công Thơng
Hà Nội.
Quá trình hình thành và phát triển của Công ty có thể chia thành 2 giai
đoạn nh sau:
1. Giai đoạn I: từ 01/04/1992 đến tháng 08/1993.
Đây là giai đoạn đánh dấu sự hình thành của Công ty với chức năng ban
đầu là kinh doanh dịch vụ kế toán. Đầu những năm 90, nhu cầu đầu t và phát
triển kinh tế ngày càng lớn kéo theo nhu cầu về công cụ tài chính. Xuất phát từ
nhu cầu khách quan và thực trạng của nền kinh tế, Bộ Tài chính chủ trơng
thành lập các tổ chức kinh doanh dịch vụ kiểm toán.
Ngày 1/4/1991, Hội đồng Bộ Tài chính trởng ra thông báo số 957/TBT
về việc thành lập hai Công ty: Công ty dịch vụ kế toán(ASC) và Công ty kiểm
toán Việt Nam (VACO). Ngày 13/5/1991 Bộ Tài chính ra Quýet định Số 164-
TC/QĐ/TCCB thành lập Công ty dịch vụ kế toán, tiền thân của Công ty Dịch
vụ T vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán ngày nay. Công ty đợc thành lập
nhằm mục đích làm dịch vụ về kế toán đối với các doanh nghiệp thuộc các
thành phần kinh tế. Các dịch vụ chủ yếu của Công ty lúc này là:
2
- Hớng dẫn các doanh nghiệp áp dụng đúng các chế độ, thể lệ tài
chính kế toán của Nhà nớc phù hợp với hoạt động của từng loại doanh nghiệp.
- Giúp các doanh nghiệp xây dựng và thực hiện các mô hình tổ
chức Bộ Tài chính máy kế toán và tổ chức công tác kế toán.
- Làm các dịch vụ chỉ dẫn về pháp luật tài chính kế toán: chỉ dẫn,
giải thích cung cấp các văn bản pháp qui về tài chính kế toán, các văn bản h-
ớng dẫn về nghiệp vụ tài chính, kế toán, thống kê . theo yêu cầu của khách
hàng.
- Làm dịch vụ bồi dỡng chính sách chế độ nghiệp vụ về tài chính
kế toán cho các viên chức trong các doanh nghiệp, nắm chắc các chế độ tài
chính, làm thành thạo các nghiệp vụ tài chính kế toán.
- Cung cấp các thông tin về kinh tế tài chính, các mẫu biểu về tài
chính kế toán theo qui định của Nhà nớc.
- Ngoài những dịch vụ trên, Công ty kế toán còn đợc làm các dịch
vụ khác về tài chính kế táon theo sự thỏa thuận giữa khách hàng và Công ty.
2. Giai đoạn II: từ 14/9/1993 đến nay.
Ngày 14/9/1993, Công ty và Kiểm toán bổ sung thêm dịch vụ kiểm toán và đổi
tên thành Dịch vụ T vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán . Các chi nhánh của
Công ty đặt tại thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu
đổi tên thành Chi nhánh Công ty Dịch vụ T vấn Tài chính Kế toán và Kiểm
toán". Đầu tháng 3/1995, đợc phép của Bộ Tài chính, chi nhánh của Công ty
tại thành phố Hồ CHí Minh tách ra thành lập Công ty T vấn Tài chính Kế toán
và kiểm toán Sài Gòn( AFC Sài Gòn). Cùng thời gian ấy chi nhánh Công ty tại
Đà Nẵng kết hợp với chi nhánh Công ty kiểm toán Việt Nam (VACO) đóng
trên địa bàn tành phố Đà Nẵng thành lập Công ty T vấn và kiểm toán (A&C).
Ngày 14/4/1995 Công ty chính thức nhận giấy phép thành lập và đi vào
hoạt động chi nhánh tại Thanh Hóa.
Ngày 2/2/1996 Văn phòng đại diện tại Hải Phòng đợc thành lập. Đến
ngày 1/1/2003 chi nhánh này mới chính thức đi vào hoạt động.
3
Ngày 13/3/1997, theo yêu cầu hoạt động Công ty quyết định thành lập
văn phòng đại diện tại Thành phố Hồ Chí Minh thay cho chi nhánh cũ đã tách
ra hoạt động độc lập.
Năm 1999 thành lập chi nhánh tại Quảng Ninh.
Mục tiêu hoạt động của Công ty là kiểm tra, đa ra xác nhận tính khách
quan, đúng đắn trung thực và hợp lý của số liệu, tài liệu kế toán và báo cáo
quyết toán của đơn vị đợc kiểm toán, t vấn và hớng dẫn cho khách hàng thực
hiện các qui định của Nhà nớc về tài chính và kế toán, thuế để giúp đơn vị đ -
ợc kiểm toán và t vấn điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả,
đúng pháp luật và đáp ứng yêu cầu quản lý của các cơ quan Nhà nớc, các tổ
chức, cá nhân quan tâm đến hoạt động của đơn vị.
Phơng châm hoạt động của Công ty luôn đảm bảo chất lợng dịch vụ của Công
ty trong mọi hoạt động. AASC luôn hiểu rõ vai trò kiểm toán viên trong hoạt
động của mình đó là độc lập, trung thực, khách quan và bảo mật. Công ty hoạt
động luôn tuân thủ các qui định của Nhà nớc Việt Nam cũng nh các Chuẩn
mực kiểm toán quốc tế đợc chấp nhận chung. Công ty cũng luôn nhận thức đợc
rằng phải đặt lợi ích hợp pháp của khách hàng lên hàng đầu.
II. Tổ chức Bộ máy quản lý.
AASC hoạt động dới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính và tuân thủ các chế độ
tài chính cũng nh các chuẩn mực nghề nghiệp. Bộ máy quản lý của Công ty đ-
ợc tổ chức theo mô hình chức năng, phân chia thành các phòng ban chức năng,
mỗi phòng ban chịu trách nhiệm về một lĩnh vực riêng. Các phòng ban cũng đ-
ợc tổ chức một cách linh hoạt để kịp thời hỗ trợ cho nhau đáp ứng nhu cầu của
khách hàng. Bộ máy quản lý bao gồm: Ban Giám đốc, các phòng chức năng và
nghiệp vụ, các chi nhánh và văn phòng đại diện.
a) Ban giám đốc.
Ban giám đốc là đại diện toàn quyền cho Công ty, có quyền quyết định,
điều hành các hoạt động của Công ty và các chi nhánh.
4
Đứng đầu là Giám đốc, ngời chịu trách nhiệm trớc Bộ trởng Bộ Tài
chính và trớc pháp luật về toàn bộ hoạt động của công ty. Nhiệm vụ và quyền
hạn của Giám đốc đợc qui định cụ thể trong Điều 16 - Điều lệ tổ chức và hoạt
động của Công ty .
Dới quyền Giám đốc còn có 3 Phó Giám đốc, với nhiệm vụ t vấn cho Giám
đốc trong việc điều hành hoạt động của Công ty cũng nh một số lĩnh vực khác
theo sự phân công, ủy quyền của Giám đốc.
b) Các phòng chức năng.
Phòng hành chính tổng hợp.
Phòng Hành chính tổng hợp có nhiệm vụ quản lý các công văn đi, đến
Công ty. Ngoài ra, Phòng còn nghiên cứu, xắp xếp, đề bạt cán bộ, phối hợp với
phòng kế toán để tổ chức tiền lơng cho cán bộ công nhân viên, tổ chức tổ bảo
vệ để giữ an toàn tài sản và an toàn cá nhân cho các nhân viên trong Công ty,
tổ chức bộ phận lái xe để phục vụ cho nhu cầu đi lại, công tác của nhân viên,
tổ chức bộ phận tin học, tổ chức bộ phận bán hàng, cung cấp các tạp vụ và
phiên dịch cho toàn Công ty .
Phòng kế toán tài vụ.
Phòng kế toán tài vụ có nhiệm vụ quản lý vốn bằng tiền của doanh nghiệp,
thực hiện các nghiệp vụ có liên quan đến tiền trong kinh doanh. Bên cạnh đó,
phòng Kế toán tài vụ còn có nhiệm vụ hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát
sinh và phát hành các báo cáo theo chế độ kế toán hiện hành. Phòng Kế toán
tài vụ trực thuộc Ban Giám đốc Công ty .
5
c) Các phòng nghiệp vụ.
Hiện nay, Công ty có một hệ thống các Phòng nghiệp vụ thực hiện các
hợp đồng dịch vụ với khách hàng. Các phòng nghiệp vụ đợc tổ chức theo mô
hình gồm có: Trởng phòng, phó phòng, các kiểm toán viên, các kỹ thuật viên
và các trợ lý kiểm toán .
Công ty có các phòng nghiệp vụ đợc phân chia theo mảng nghiệp vụ
chuyên trách bao gồm:
Phòng kiểm soát chất lợng: thành lập vào năm 2000 nhằm giúp Ban
Giám đốc rà soát đánh giá chất lợng các cuộc kiểm toán của Công ty, rà soát
các Báo cáo kiểm toán sắp phát hành.
Phòng kiểm toán sản xuất vật chất: trớc có tên là phòng kinh doanh
tiếp thị, nó chủ yếu thực hiện các cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính của các
doanh nghiệp Nhà nớc.
Phòng kiểm toán các ngành thơng mại dịch vụ: chủ yếu kiểm toán
các Báo cáo của các doanh nghiệp nh doanh nghiệp có vốn đầu t nớc ngoài,
ngân hàng, doanh nghiệp Nhà nớc các dự án, kiểm toán t vấn khách hàng.
Phòng t vấn và kiểm toán : trớc có tên là phòng t vấn và đào tạo,
tiến hành kiểm toán kết hợp với các hoạt động bồi dỡng nghiệp vụ cho các đối
tợng trong và ngoài Công ty.
Phòng xây dựng cơ bản: kiểm toán các báo cáo quyết toán các công
trình hoàn thành, kiểm toán các dự án, kiểm toán các Báo cáo tài chính và một
phần kiểm toán các quyết toán xây dựng cơ bản.
Phòng kiểm toán dự án: có nhiệm vụ nắm bắt các nhu cầu về kiểm
toán của các dự án. Từ đó, xây dựng các công trình kiểm toán thích hợp với
từng dự án. Hiện nay, thị phần kiểm toán của AASC về các chơng trình dự án
là 25% thị phần kiểm toán dự án của cả nớc.
6
d) Các chi nhánh và văn phòng đại diện của Công ty .
Đây là mô hình thu nhỏ của Công ty tại các tỉnh, thành phố. Các chi nhánh,
đợc xây dựng có nhiệm vụ cung cấp các dịch vụ của Công ty tại địa bàn của
mình để hạn chế bớt chi phí đi lại cho nhân viên, đảm bảo các dịch vụ của
Công ty luôn cung cấp kịp thời cho khách hàng.
Công ty hiện có 5 chi nhánh và 1 văn phòng đại diện. Đứng đầu các chi
nhánh Công ty là Giám đốc chi nhánh, đứng đầu văn phòng đại diện là Trởng
văn phòng đại diện.
Sơ đồ 1: Cơ cấu tổ chức bộ máy của Công ty .
Chú thích:
: Quan hệ chỉ đạo, điều hành.
: Quan hệ tham mu.
: Quan hệ phối hợp qua lại.
7
III. Tổ chức bộ máy hoạt động:
1. Lĩnh vực hoạt động.
Kể từ năm 1993, Công ty có thêm chức năng t vấn và kiểm toán ngoài chức
năng ban đầu là làm dịch vụ kiểm toán. Đến nay Công ty đã cung cấp cho thị
trờng rất nhiều các loại hình dịch vụ, có thể kể đến các loại hình nh sau:
Dịch vụ kiểm toán :
Đây là một trong các hoạt động truyền thống của Công ty. Qua hơn 10
năm hoạt động, dịch vụ này đã đợc hoàn thiện cả về nội dung cũng nh chất l-
ợng, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng và tiến trình hội nhập
quốc tế. Các dịch vụ kiểm toán Công ty cung cấp bao gồm: kiểm toán Báo cáo
tài chính thờng niên, kiểm toán hoạt động của các dự án, kiểm toán báo cáo
quyết toán vốn đầu t các công trình xây dựng cơ bản, kiểm toán xác định vốn
góp, ktb tuân thủ luật định, kiểm toán các doanh nghiệp tham gia niêm yết
chứng khoán trên thị trờng chứng khoán, kiểm toán tỷ lệ nội địa hóa, kiểm
toán doanh nghiệp Nhà nớc phục vụ công tác cổ phần hóa và giám định các tài
liệu tài chính kế toán.
Hoạt động kiểm toán của Công ty luôn tuân thủ các Chuẩn mực kiểm
toán Việt Nam cũng nh các chuẩn mực kiểm toán quốc tế đợc chấp nhận tại
Việt Nam . Phơng pháp tiếp cận kiểm toán của Công ty đợc thiết kế nhằm thu
thập, đánh giá và đa ra thông tin hữu ích cho các mục đích sử dụng của khách
hàng hiệu quả nhất. Hơn thế nữa Công ty còn đa ra những đề xuất và t vấn cho
khách hàng thông qua th quản lý và ý kiến t vấn đi cùng với Báo cáo kiểm
toán.
Công ty đã và đang cung cấp các dịch vụ kiểm toán cho hàng nghìn
khách hàng: các doanh nghiệp Nhà nớc , doanh nghiệp có vốn đầu t nớc ngoài,
doanh nghiệp t nhân, doanh nghiệp cổ phần, các dự án sử dụng vốn vay của
các tổ chức tài chính, tín dụng quốc tế, các tổ chức kinh tế xã hội .
Dịch vụ kế toán.
8
Cùng với quá trình hội nhập của nền kinh tế và những đổi mới trong
hoạt động tài chính kế toán của Nhà nớc Việt Nam, AASC luôn hớng tới việc
nâng cao chất lợng các dịch vụ kế toán của mình. Là một tổ chức chuyên
ngành, Công ty có một đội ngũ các chuyên gia kế toán với nhiều năm kinh
nghiệm làm việc thực tiễn tại các doanh nghiệp, các cơ quan nghiên cứu và ban
hành chế độ chính sách kế toán, do vậy hộ có sự hiểu biết sâu rộng về hệ thống
kế toán Việt Nam cũng nh các thông lệ kế toán quốc tế. Công ty đã cung cấp
cho khách hàng nhiều dịch vụ kế toán: mở và ghi sổ kế toán, xây dựng các mô
hình tổ chức bộ máy kế toán, trợ giúp chuyển đổi hệ thống bộ máy kế toán và
báo cáo tài chính phù hợp với yêu cầu của khách hàng và đồng thời đảm bảo
tính tuân thủ các qui định của Nhà nớc Việt Nam hoặc các nguyên tắc kế toán
đợc chấp nhận. Đặc biệt Công ty thờng xuyên hớng dẫn cho khách hàng trong
việc áp dụng các chế độ kế toán tài chính và t vấn, trợ giúp cho việc lựa chọn,
đăng ký chế độ kế toán phù hợp với yêu cầu quản lý của doanh nghiệp.
Dịch vụ t vấn tài chính và quản trị kinh doanh.
Tham gia kinh doanh tại Việt Nam các nhà đầu t và các nhà quản lý đều phải
đối mặt với những vấn đề thực tiễn của Việt Nam, và phải luôn tìm những giải
pháp hữu hiệu nhất để vừa đảm bảo việc tuân thủ đầy đủ các qui đinh luật pháp
hiện hành của Nhà nớc Việt Nam, vừa thu đợc lợi nhuận cáo nhất. Các chuyên
gia t vấn của Công ty với bề dày kinh nghiệm hoạt động thực tiễn nhiều năm
và đặc biệt là kinh nghiệm trong công tác t vấn quản trị tài chính sẽ giúp cho
khách hàng đạt đợc mong muốn này. Các dịch vụ t vấn của Công ty sẽ cung
cấp cho khách hàng những giải pháp tốt nhất, giúp khách hàng cải tiến hệ
thống kiểm soát nội bộ, nâng cao hiệu quả kinh doanh và chất lợng sản phẩm
dịch vụ, giảm chi phí hoạt động, không ngừng tăng doanh thu. Các dịch vụ này
rất đa dạng gồm: t vấn soạn thảo phơng án đầu t, đăng ký kinh doanh và thành
lập doanh nghiệp mới, t vấn kiểm kê, thẩm định giá trị tài sản, t vấn quyết toán
vốn đầu t, t vấn tiến hành cổ phần hóa, niêm yết chứng khoán, sáp nhập hoặc
giải thể .Đặc biệt với dịch vụ t vấn kiểm kê thẩm định giá trị tài sản, Công ty
9