Hình 3.1
Bải giảng Chi tiết máy
Chương 3
TRUYỀN ĐỘNG ĐAI
3.1 Khái niệm chung
3.1.1 Cấu tạo chính và nguyên lý làm việc của bộ truyền đai
_
!
"#!$%&
'()*!%&
!+#!,
-.'/0"
1
,
ms
F f N=
23%4+56789:
;<6;7;;:,=+57;;:8;<7
>9+?@&A
B
,
3.1.2 Ưu nhược điểm và phạm vi sử dụng
a. Ưu điểm
_ C65'D0E F!
_ G&%@+?)H$%&(I65%J
%4KJ,
_ 2$%&L&H3M((<N
O(DP,
_ 2$%&73MP;Q7R<0<P,
_ S:%&%4&P<,
b. Nhược điểm
_ SL3JJ%J?0L+>,
_ =TKO(@3M3MP'%&
>!
_ =<N(DD%&OJ3$;#U*9%JV
>!(;<67>9;7;;:57
!
_ =ON;,
W@+3MX(DY+(Z&&LX
(D,S3J([>&&;O:%84(D3M
35>%&,
c. Phạm vi sử dụng
3$([5?R\BUFBS]+%4K
3$?<FU*B^,=_K(Z3$?RF+K
%J?R B
3.1.3 Các loại đai và bánh đai
* Theo hình dáng tiết diện đai
Chương 3. Truyền động đai
Bải giảng Chi tiết máy
a. Đai dẹt:6:(@8'4++(&8
*,#!`4@:(Z&(+M+M+MOM;+%<,=
6%<3M([Y,SL3J%&:(@3M
a6,
,
b. Đai thang :6:(@8)8*,#!,`4@:
&%<,bHJ;M0:;/@"?c+J;([
5?:%&"c+>,d&%@/,
W8(+:(@%&(&3Ma6,
c. Đai tròn6:(@8Q+TX(De
8*,#!,
d. Đai hình lược&3$M;/@,C3M
&3>3MW8*,*!,.f>&%@3,AK
>3$([#g#B+K&FB>,=:(@>3Ma6,
e. Đai răng:&(:5,h)68(9
K3>+6>9K3>,>
&%@i>?J;&L+&;D+7>?e
W8*,*!,C>HMc;@"<+%&>j
/(k,=KP<>3Ma6+
* Theo cách bố trí truyền động
Chương 3. Truyền động đai #
Hình 3.3 a,b
Hình 3.4
a) b) c) d)
F
b
h
Hình 3.2
c)a) b)
Bải giảng Chi tiết máy
Udil([55'D+
R[8*,\!,
Udic([55'D+
R3M8*,\!,
UdiXc([55'Dc8*,\+
(!,
UdiY6$6>(m3J+([5'D
i8*,\(!,
UdD,
3.2 Các thông số hình học chính của bộ truyền đai
3.2.1 Đường kính bánh đai
Ud3$?Le(
650"17@n%
(
o BBg *BB!
*
N
n
/(
oF+#gp+\!
*
M
*U !
%J (
3$?Le!
K%QRe%Q^;q!
.
.0iD(m2!
2
CD(mS]!
Ud3$?LJ(
#
3ML1
(
#
o(
,, U
ξ
! *U#!
%J o
#
n
n
TK
ξ
oB+B gB+BF!@K3Mr659q(
#
s,(
C3$?L(
%&(
#
RQa<!+3$
N(
%;L>+(
#
%;L<,
3.2.2 Góc ôm
U2:L66e
t
o uB
B
U
( )
#
B
,Fv
d d
A
−
*U*!
U2:L66J
t
#
o uB
B
w
( )
#
B
,Fv
d d
A
−
*U\!
C9?5?@t
x FB
B
K%J(Zrt
#
x #B
B
K%J,
3.2.3 Chiều dài đai
-b<X:(
+(
#
%&y90"G
Go#yw
#
π
(
#
w(
!w
( )
A
dd
\
#
#
−
! *UF!
-dK%J(Z+i()(&%L%&?< BBg
\BB5K(),
-dK%J+%8(&Na,2;<L
?<Dy!,
Chương 3. Truyền động đai *
Bải giảng Chi tiết máy
3.2.4 Khoảng cách trục
-b<X:(
r(
#
rG90"y
( ) ( )
( )
#
#
# #
#
#
\ # #
d d d d
A L L d d
π
π
+ +
= − + − − −
*Up!
-S<Dy&J8t
&J+9KO1
<,h6K%J(Zyx#(
w(
#
!,dK%J?<D
yK5y
oB+FF(
w(
#
!w!
-d5:?L3J+<&%&>(+K
%J9:yzy
0
o#(
w(
#
!,
3.3 Cơ học truyền động đai
3.3.1 Vận tốc và tỷ số truyền
a. Vận tốc vòng trên các bánh đai
w=(m%
o
BBB,pB
nd
π
^! *Uv!
w="(m%
#
o
BBB,pB
##
nd
π
^! *Uu!
6 (
+(
#
3$?L(m%&"(m!
+
#
K%QR(m%&"(m%Q^;q!,
-`4K?%3MR*B^%8?60<@3M(
0i+>7)+6()+<ON%&@,`4
KKj?<#Bg#F^,2:%4KePF^?@X
(D,dK%J(Z?%4KJ({8&q?L
'/()%&,
-=6%
#
o%
|}!
%J}@K3M+}oB+B gB+B#!
b. Tỉ số truyền
o
#
n
n
o
( )
ξ
−
#
d
d
o
#
d
d
*U~!
h6TK?;<&jK,=%8"}
e659qo
#
d
d
*U B!
3.3.2 Lực tác dụng lên đai
a. Lực căng đai
-d59>%J7>9A
B
,
S&%@+(m"(D"(D.
+
(m7>A
%&"(m7<0KA
#
,b<X%4@
Chương 3. Truyền động đai \
Bải giảng Chi tiết máy
&)"4W?+(&G?OR8&%@
6
A
oA
B
w•ArA
#
oA
B
U•Aro€A
wA
#
o#A
B
%JA
xA
B
xA
#
!,
Ud?@)j(m
.
o
( )
#
#
SS
d
−
o€A
UA
#
o
#
d
M
o•
%J •7%Q•o
BBB,N
v
!
= A
wA
#
o#A
B
%&A
UA
#
o
#
d
M
o•
o€A
oA
B
w
#
P
r A
#
oA
B
U
#
P
C5136K@'?<><%J
)K%,d58KR@&1‚A
oA
#
,
ƒt
%J ƒ@K
t:;0q
-`4?@5&%@3M&
A
B
x
−
+
#
α
α
f
f
e
eP
o€A
B
x
−
+
#
#
α
f
e
P
*U !
23%4%J["A
B
65>?<><7%Q•!
j@;;
-=>t ([>!
-=>ƒ6ƒo*ƒ!,
b. Lực ly tâm
Chương 3. Truyền động đai F
Hình 3.5
Bải giảng Chi tiết máy
-S%QR%J%4K%+f;9X6?K3M
(
+j%&i&
d
α
+0@7)(„
6"K
(„
o(
R
v
#
o…,,†,%
#
,
d
α
-G7)6(D&<;'%&+7>;D
A
%
,
-=?@)j7;)K+6
(„
o#A
%
≈
#
α
d
A
%
(
α
‡A
%
o…,,†,%
#
oR,%
#
2! *U #!
%J …?K3M
%&†%&(&
R?K3M
-G7>;DA
%
<:(@3,
3.3.3 Ứng suất trong đai
C61&
w1?c(7>)r
w1K6ˆi%QR,
a. Ứng suất kéo
-G7>9A
B
)1>9
‰
B
o
F
S
B
*U *!
„(@L:(@
#
!
-G7>A
(m
‰
o
F
S
o
F
S
B
w
F
P
#
o‰
B
w
#
p
σ
*U \!
%J ‰
;
o
F
P
&16L2^
#
!
-G7>A
#
"(m
‰
#
o
F
S
#
o
F
S
B
U
F
P
#
o‰
B
U
#
p
σ
*U F!
=*U \!%&*U F! ‰
U‰
#
o
p
σ
b. Ứng suất uốn
-b<X%4@)"4W?‰
o‚,Š
%J Š(Y(&3PKJ&[
‚&H%4@2^
#
!
Chương 3. Truyền động đai p
Bải giảng Chi tiết máy
=6 Šo
ρ
y
%J &?<J&[:J;Q+o
#
δ
ρ
?LJ;Q
-`4"K1K& ‰
o‚
d
δ
*U p!
%J (
E(
#
‡‰
€‰
#
c. Biểu đồ ứng suất
eR1>9σ
B
+6
σ
0
oσ
wσ
;
wσ
σ
‹?c
σ
#
‹?c"
σ
%
‹?c(7>;D
σ
‹K
σ
;
‹6L
‹f:(@;D%&%"L:(@%J,
h6+R8&%@1O$&65"
e(e,
3.3.4 Hiện tượng trượt của đai
S&%@+3$0<@3M3M
a. Trượt trơn
-n<?"R<1&7'%&e?
7?c+&"3M,
Chương 3. Truyền động đai v
Hình 3.6
Bải giảng Chi tiết máy
-2):3MP
wG7>9A
B
e375,
wb6'%&e?J,
w3$0&%@RL+7<>
R8,
-@;;?i;D3MP
w=>7>9A
B
+3?3M>JR&
Q+6Y,=3$>A
B
‰
B
E#2^
#
,
w=>6et
!&@;;K,C6>
6e>?<)yr<TKr:
6D+R[KL>ˆ(3J+
[ˆr:6D+R3M
([icr6?<)e+TK([
0>,
b. Trượt đàn hồi
-=3M&H$Œ0<?"<+%8%4@3M&?5
3M,2)@3M3M&H&(
+7>?,
-=0cR+ˆ>6(&&
•
r?5[(&TQ&•
#
%8(N
(m+7>A
<(9:A
#
!,
-`4?5>[Y(9
•o•
|•
#
(mJ@3M3M&H,
-S3M&%4K4P,2:
0cR"8(N"
+(Y(97>A
#
>(9:A
!(mJ@3M3M&H'
%&"&%4K"eP%4K,
-h6@3M3M&HTK?O"
o
( )
ε
−
#
d
d
%JŠ@K3M&Hr3$ŠoB+B gB+B#
3.4 Tính toán truyền động đai
3.4.1 Các dạng hỏng và chỉ tiêu tính toán
-.DL%@L&0"?L3J:
?@&%@3J,W@6;3P;;L
w=L?<>?c,
w=L),
-6(e
Chương 3. Truyền động đai u
Bải giảng Chi tiết máy
wd1(e?R%Q+1?cO?•+
1KO?•,‹O?•&
))e6(e,
w26(('()%&%&()
?&%@()"6,
wW@3M3MP?63Mj68i0<@
3M3MP
3.4.2 Tính toán bộ truyền đai theo khả năng kéo và độ bền lâu
a. Tính đai theo khả năng kéo
-d?@%@K5?"3MP&ŽzŽ
B
r
⇒Ž
B
x
B
#S
P
r⇒•zŽ
B
,#A
B
⇒‰
;
o#‰
B
,Ž
B
z•‰
;
•
B
%J Ž@K?c
Ž
B
@K?cJ
•‰
;
•
B
16L;c;L@,
-h?@&%@:?:67?@%JL
@16L;c;7:
•‰
;
•oC•‰
;
•
B
6 C@KL,
-`4?@3M%:3‰
;
o
F
P
zC•‰
;
•
B
*U v!
* Đối với đai dẹt
CoC
,C
%
,C
,C
t
%J C
@K0c:<3ˆ:<N,
C
%
@K0c:<3ˆ%4K,
C
@K0c:<3ˆ7KL,
C
t
@K0c:<3ˆ6,
-=:(@„o,†
=3$N†3J3$?L(
5
d
δ
?JR,
•<RQ†"Ka,
=6?@%3
x
B
•,•,,,,
pbvt
CCCC
P
σδ
α
/x
B
•,•,,,,,
, BBB
pbvt
CCCCv
N
σδ
α
*U u!
Chương 3. Truyền động đai ~
Bải giảng Chi tiết máy
C3Ma,
* Đối với đai thang
CoC
,C
%
,C
t
?0cC
%8&%@j/!,
Lưu ý:K%J+(@L&%@O&„
o‘,„
%J ‘K()
„:(@a
`4?@%K()&
‘x
B
•,•,,,,
, BBB
pvt
CCCFv
N
σ
α
*U ~!
SN‘RJ‘zu!r
b. Tính đai theo độ bền lâu
-h1O?&%@+K?•O1+
65"e(e,
-d5<<65&%@3M?<$(&+9:
K%Q())?@
o
L
v
z
0
*U#B!
%J
0
o*g B
%%4KrG(&,
-23%4?@%(&&GxG
o
0
u
v
*U# !
CN"KGa,
3.5 Trình tự thiết kế bộ truyền đai
3.5.1 Truyền động đai dẹt
’Bước 1:CN%&0"3$?L,
UC>1%&+_K+?@&%@5N%4@
LM;,
-n"3$?L1n%e*U !rJ
*U#!,
-A?L(
r(
#
;<Na<!r=LK7:
( )
#
#
n
d
d
n
ξ
−=
r2:K7:%JK9?R“F”8
3$?LN&M;,
’Bước 2:n"(&,
-APL?<)y?@
y
zyNzy
0
r%Jy
o#(
w(
#
!ry
0
o F,
Chương 3. Truyền động đai B
Bải giảng Chi tiết máy
-n"(&8N1*UF!,d5K+;<N>
(&?< BBg\BB,
-=L6et
!1*U*!+6e
;<<<?@t
x FB
B
,
’Bước 32@O1*U#Br*U# !??5(&
5K,A?L%4K;<?5?@%z*B^*Uvr*Uu!,
’Bước 4=L(@L:(@„o,†,=L1*U u!rA?
L3M<a3M"KL1,
’Bước 5=L7(DD1•s*‰
B
,„
#
α
2!
3.5.2 Truyền động đai thang
’Bước 1CN%&0"3$?L,
-C>1%&+(7?:%4KN<
#BUF!r6N3$?Le(
60"(
#
o,(
r
-CN3$?L(
#
a6LK7:33J
L(Z!,
’Bước 2=L(&,
-APL?<);<–?@
B+FF(
w(
#
!wzyz#(
w(
#
!
%J:(@,
-W@T?<)y1*Up!,
’Bước 32@O1*U#B!%&*U# !,
* Bước 4:=LK9:1*U ~!,
’Bước 5=L7(D1•s#‰
B
,„
#
α
2!,
3.6 Bài tập ứng dụng
Chương 3. Truyền động đai