thuyết trình các phương pháp phát hiện bò động dục

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÌNH DƯƠNG
KHOA CÔNG NGHỆ SINH HỌC
Môn: Sinh Lí Động Vật
Các Phương Pháp Phát Hiện Bò
Các Phương Pháp Phát Hiện Bò
Động Dục
Động Dục
NGUYỄN KIM KHÁNH
NGUYỄN THỊ HOÀNG
15SH0001
1. Động dục là gì?
2. Nguyên nhân.
3. Các phương pháp phát hiện bò động
dục
4. Chu kì động dục
Chu kì động dục
1.ĐỘNG DỤC LÀ GÌ?
- Động dục là giai đoạn bò cái xuất hiện các biểu
hiện động dục và chấp nhận cho phối.
- Động dục chỉ xuất hiện ở bò cái tơ và bò cái
chưa có chửa.
- Thời gian động dục khoảng từ 6 đến 30 giờ.
- Chu kỳ động khoảng 21 ngày(có thể dao động từ
18 đến 24 ngày).
2. NGUYÊN NHÂN.
- Bò chưa có chửa,buồng trứng sản xuất trứng và các
hocmon sinh dục.
- Theo chu kỳ khoảng 21 thì trứng chín và rụng vào ống
dẫn trứng và gây ra hiện tượng động dục.
- Khi phối giống trứng tiếp xúc với tinh trùng và thụ tinh

tạo phôi.
3. CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÁT HIỆN BÒ ĐỘNG DỤC.
Những biểu của bò cái khi động dục:
Khi có hiện tượng động dục thì bò có những thay đổi về
cơ quan sinh sản va thay đổi về tập tính.
Những thay đổi về cơ quan sinh sản là:
- Âm hộ sưng, sung huyết,đỏ (chú ý:dịch nhờn có thể
xuất hiện trước khi bò chịu đực 1-2 ngày).
- Quan sát những thay đổi của âm hộ và dịch nhờn tiết
ra có kế hoạch phối giống đúng lúc.
Chú ý cần phân biệt dịch nhờn với mủ (dịch viêm của
bò nếu nó bị viêm,dịch viêm đục,lợn cợn,có mùi hôi).
Những thay đổi về tập tính là:
Khi động duc thì có các dấu hiệu hành vi như sau:
Không yên tĩnh
Đứng quay đầu
Gác cằm
Hay đái rắt
Nửa muốn nhảy
Bắt đầu nhảy lên
con khác
Nhảy con khác
hay đứng.
Chịu đựng
Lông đuôi xù
Âm môn đỏ và
sưng
Thôi nhảy
Dấu chà xát ở các
đầu xương

Niêm dịch khô trên
đuôi
Lông đuôi và sườn
bị xù
4. CHU KÌ ĐỘNG DỤC.
Bò cái khi đến tuổi trưởng thành thì có nhữnh sự kiện kế tiếp
nhau trong buồng trứng có liên quan đến những chu kỳ nối
tiếp nhau của sự phát triển noãn bao,rụng trứng và sự hình
thành, thoái hóa của thể vàng, đưa đến chu kỳ động dục.
Ở bò cái độ dài của chu kỳ động dục khoảng 21 ngày và dao
động khoảng 18 đến 24 giờ.
Trải qua 4 giai đoạn:giai đoạn động dục,giai đoạn sau động
duc,giai đoạn yên tĩnh,giai đoạn tiền động dục
Chu kỳ động dục của bò
cái cũng đi kèm với
những thay đổi về hành vi
sinh sản. Sự chịu đựng
của bò cái chỉ xuất hiện
ngay trước khi rụng trứng,
hành vi động dục được
gây nên bởi nồng độ
oestradiol tương đối cao
trong máu do noãn bao
tiết ra.
Sau quá trình thụ tinh mà
không đậu thai thi chù kỳ
được lặp lại để chuẩn bị
cho 1 chu kỳ phối giống
mới.
A. CÁC GIAI ĐOẠN CỦA CHU KÌ ĐỘNG DỤC.

1.GIAI ĐOẠN ĐỘNG DỤC:
Đây là thời kỳ hoạt động sinh dục, con cái sẽ chấp nhận phối
giống.Thời gian trung bình của giai đoạn nàynhư sau:
-Bò tơ: 12 giờ
-Bò sinh sản: 18 giờ
-Khoảng dao động là từ 6 đến 13 giờ
2.GIAI ĐOẠN SAU ĐỘNG DỤC.
Từ ngày 1 đến ngày 5 của chu kỳ: giai đoạn này con cái không
chấp nhận cho con khác nhảy lên, khoảng 50% bò cái và 90%
bò tơ bị chảy máu.
Sau động dục rụng trứng sảy ra trong thời gian này
và thể vàng bắt đầu phát triển.
Lưu ý: sự chảy máu trong giai đoạn này không có nghĩa
là bò đã thụ thai
3.GIAI ĐOẠN YÊN TĨNH:(GIỮA HAI LẦN ĐỘNG DỤC)
Từ ngày thứ 5 đến ngày thứ 19 bò không có sự thèm
muốn sinh dục. Nếu bò có thai nó bỏ qua giai đoạn này
và đi vào giai đoạn không động duc( không có chu kỳ).
4.GIAI ĐOẠN TIỀN ĐỘNG DỤC:
Vào ngày thứ 19 đến ngày thứ 21 của chu kỳ. Đây là giai
đoạn chuẩn bị cho hoạt động sinh dục tiếp theo nếu chưa
được thụ thai.
Chú ý: HIỆN TƯỢNG KHÔNG ĐỘNG DỤC.
Đây là hiên tượng thiếu vắng chu kỳ hoạt động sinh dục. Nó
có thể xảy ra do bò mang thai bị ức chế do tiết sữa hoặc do
tình trạng dinh dưỡng nghèo nàn.
Toàn bộ các giai đoạn của chu kỳ động dục được điều hòa
bởi các hocmon.
B .CÁC HOCMON LIÊN QUAN ĐẾN CHU KỲ SINH

SẢN NHƯ SAU:
Cũng giống như các chức năng khác của cơ thể thi sinh sản
cũng được điều hòa bởi não bộ. Não bộ chi phối sinh sản thông
qua tuyến yên nằm ngay phía dưới não.
Các hocmon tác động lên các giai đoạn của chu kỳ động như
sau:
1.Giai đoạn tiền động dục: chịu sự chi phối của hocmon FSH.
2.Giai đoạn động dục: chịu sự chi phối của hocmôn osetrogen,
hocmon này ức chế sản xuất FSH sau đó làm thay đỏi hành vi
của bò cái và gây ra hiện tượng động dục.
4.Giai đoạn yên tĩnh chịu sự chi phối của hocmôn
progesteron
5.Trường hợp (không thụ thai) giai đoạn tiền động dục chịu
sự chi phối của hocmon prostagladin để tiếp giai đoạn 1.
6.Trường hợp b:không động dục do có thai thì chịu sự tác
đông cuả progesteron.
Buồng trứng
Tiền động dục
não
Tuyến yên
Động dục
Biến đổi đường sinh dục
Noãn bao trên buồng trứng
Noãn bao
Dịch noãn bao
Hành vi động dục từ não
C.BÊN CẠNH CÁC HOCMON Ở TRÊN THÌ CÁC THỜI
GIAN ĐỘNG DỤC CỦA BÒ CÁI CÒN CHỊU SỰ TÁC
ĐỘNG CỦA CÁC HOCMON SAU:
1.prolactin: được tiết ra từ thùy trước tuyến yên. Nó hoạt

động nhằm duy trì thể vàng, khởi động duy trì tiết sữa.
2.oxytocin: được sản sinh từ tủy sau tuyến yên. Nó
còn gây co bóp tử cung.
3. Relaxin : được sinh ra bởi thể vàng trong giai đoạn
gần đẻ, nó làm giãn dây chằng xung quanh xương
chậu, có tác dụng làm nở rộng đường sinh dục khi
đẻ.
(sau động dục)
Rụng trứng
Thể vàng hóa
Thể vàng
Yên tĩnh
5. THỜI GIAN THỤ TINH THÍCH HỢP CHO BÒ CÁI.
Sau khi tìm hiểu kỹ về chu kỳ động dục của bò cai thi ta
phải xát định thơi gian thụ tinh thích hợp để tiến hành
thụ tinh đạt hiệu quả cao.
Ta phải theo dõi kỹ thời gian động dục của bò cái đặt
biệt là các biểu hiên đặt trưng của bò trong thời gian
động duc để xác định thời gian thích hợp nhất để thụ tinh
tốt nhất.