BỆNH VIÊM KHỚP DẠNG THẤP (VKDT) (Kỳ 3) ppt

BỆNH VIÊM KHỚP DẠNG THẤP (VKDT)
(Kỳ 3)
. Điều trị phối hợp các DMARD được chỉ định khi một thuốc chưa đạt
hiệu quả mong muốn. Các cách phối hợp:
- Methotrexate + Sunfasalazine
- Methotrexate + Hydroxychloroquine
- Methotrexate + Sunfasalazine + Hydroxychloroquine
- Methotrexate + Cyclosporine
- Methotrexate + Leflunomide
- Methotrexate + Mycophenolate Mofetil
- Methotrexate + anti TNF α hoặc anti IL 1.
Các phối hợp trên đều có thể kèm thêm Prednisolone (Prednisone hoặc
Methylprednisolone) với liều < 7mg/hàng ngày (nếu cần).
ĐIỀU TRỊ BỆNH VIÊM KHỚP DẠNG THẤP HIỆN TẠI VÀ TRONG
TƯƠNG LAI
Những năm gần đây, đã có những hiểu biết sâu hơn về đáp ứng viêm và cơ
chế hủy hoại tổ chức của bệnh VKDT. Tuy nhiên, nguyên nhân của bệnh, yếu tố
khởi phát và duy trì sự tồn tại lâu dài của bệnh vẫn còn là ẩn số. Các kỹ thuật phân
tử gần đây đã đặt ra khả năng có thể xác định các tập hợp tế bào (cell subsets), các
dấu ấn bề mặt tế bào (cell surface markers), các sản phẩm tế bào (cell products)…
tham gia vào đáp ứng viêm qua cơ chế miễn dịch liên quan đến bệnh VKDT. Các
hiểu biết về cơ chế bệnh sinh của bệnh VKDT tuy còn chưa thật đầy đủ nhưng đã
cung cấp khả năng tối ưu cho việc sử dụng các trị liệu đặc hiệu hơn, nhắm vào các
đích đặc hiệu của các đáp ứng miễn dịch.
Các điều trị mới để chống hoặc làm chậm sự hủy hoại xương và sụn đều
phải dựa trên cơ sở về cơ chế của các tổn thương này cũng như một cách nhìn lạc
quan về hiệu quả của các chiến dịch phòng ngừa.

MỘT SỐ BIỂU HIỆN BỆNH SINH CỦA VIÊM KHỚP DẠNG THẤP:
Đa số các nhà nghiên cứu đều thống nhất rằng sự xâm nhập các tế bào T
kích thích kháng nguyên ở màng hoạt dịch gây nên tình trạng viêm mãn tính trong

bệnh Viêm khớp dạng thấp.
Một số cặp allenes của phức hợp hòa hợp tổ chức chủ yếu (Major
histocopatibility complex – MHC) như HLA-DRI và HLA-DR4 là cơ sở ban đầu
dẫn đến bệnh VKDT các phân tử trong các tế bào mang kháng nguyên tương ứng
với chúng (tế bào B, tế bào có đuôi gai (dendritic cells), đại thực bào hóa) đều biểu
hiện các kháng nguyên peptides đối với các tế bào T.
Các tế bào viêm trong đó có tế bào T đi vào màng hoạt dịch thông qua lớp
nội mạc trong của các mạch máu nhỏ, việc di chuyển này sẽ thuận tiện nhờ sức ép
của các phân tử kết dính (leukocyte function-associated antigen-1-LFF-1) và phân
tử kết dính giữa các tế bào 1 (intercellular adhesion molecule-1-ICAM-1).
Nitric oxide (NO) được sản xuất bởi mọi loại tế bào sau khi kích thích bằng
các cytokines như interleukin 1 (IL-1), yếu tố hoại tử u (tumor necrosis factor α –
TNF α), interferon γ (IFN γ). Nitric oxide làm tăng hoạt tính của các men Cyclo-
oxydase 1 và 2 (COX 1 & COX 2) dẫn đến việc tăng sản xuất các Prostaglandins
(PG). Nitric oxide cũng làm tăng sản xuất các gốc oxy tự do (Free hydroxyl
radicals) và gây các tác động xấu tới chức năng của tế bào sụn trong bệnh VKDT.
Chúng hoạt hóa men tiêu metalloprotein (metalloproteases), đảo lộn sự tổng hợp
bình thường của các proteoglycans và collagen II, ức chế sản xuất prostaglandin
E2, tăng sự chết tự nhiên của tế bào (apoptosis), mất điều chỉnh các chất ức chế
thụ thể Interleukin 1 (IL-1 Ra).
HẬU QUẢ CỦA CÁC QUÁ TRÌNH VIÊM:
1.Sản xuất các globulin miễn dịch (yếu tố dạng thấp) gây hình thành các
phức hợp miễn dịch làm hoạt hóa các bổ thể.
2.Tăng sinh tế bào hoạt dịch với việc sản xuất các men tiêu netalloprotein
cơ bản (Matrix Metalloproteases-MMPs).
3.Hình thành các mạch máu mới (Neovascularisation) bởi các đại thực bào
(macrophages) và các yếu tố tăng trưởng, các cytokines, các hóa chất ứng động…
có nguồn gốc từ fibroblast.
4.Hình thành các pannus, một tổ chức mạch máu tân tạo, lấn sâu vào bề mặt
sụn khớp và xương thông qua các phân tử kết dính.

CÁC ĐÍCH CỦA ĐIỀU TRỊ (THERAPEUTIC TARGETS)
1. Hướng vào các tế bào T (T cells) bằng cách sử dụng:
- Các kháng thể đơn dòng chống CD
4
(Anti CD
4,
Monoclonal Antibodies-
Mabs)
- Các kháng thể đơn dòng chống CD
25
hay thụ thể của IL-2 (Anti CD
25,
Monoclonal Antibodies-Mabs).
- Các Vắc-xin với các thụ thể của tế bào lympho T (T Cell Recepters-
TCRs).
- Các Vắc-xin với các tế bào lympho T bệnh lý tự thân.
2.Hướng vào các kháng nguyên của phức hợp hòa hợp tổ chức chủ yếu
(Major histocopatibility complex-MHC) bằng vắc-xin với các peptides
HLADR4 và HLADR1.