Chẩn đoán ung thư: cần một cái nhìn tòan cục pdf

Chẩn đoán ung th
ư:
cần một cái nhìn
tòan cục





Trước đây, các nhà
nghiên cứu thường
gặp nhiều khó khăn
để phân biệt v
à phân
chia các khối u ung
thư mà thọat nhìn


chúng khá giống nhau nhưng lại
có những dấu hiệu bệnh lý khác
nhau. Nhưng hiện nay, vấn đề
khó khăn này có vẻ như được gỡ
bỏ qua sự giúp sức của cái gọi
là phổ biểu hiện gene tòan
cục (global gene-expression
profiles). Tuy thế phương pháp
này còn phải vượt qua rất nhiều
thử thách từ mặt kỹ thuật đến
trang thiết bị dụng cụ trước khi

thực sự trở thành một phương
pháp chẩn đóan y học lâm sàng
được áp dụng rộng rãi. Trên tờ
Nature số đầu tháng bảy 2005
(Vol 435, 1262−1266), Siavash
Kurdistani và cộng sự đ
ã xem xét
một phổ tòan cục khác – ph
ổ hiệu
chỉnh histone – để đi tìm câu trả
lời rằng liệu phổ mới này có giúp
cung cấp những yếu tố chỉ thị
tương tự như phổ biểu hiện gene
trong việc chẩn đóan ung thư, ít
nhất là với ung thư tuyến tiền
liệt, và có thể chuyển sang ứng
dụng lâm sàng hay không?

Các protein histones, vốn là m
ột cái
lõi cho DNA quấn quanh, có thể
chịu một vài sự hiệu chỉnh hóa học
ở một vài vị trí như là thêm nhóm
acetyl hay nhóm methyl. Quá trình
hiệu chỉnh này mang tính thuận
nghịch và hơn nữa nó còn tác động
lên sự biểu hiện của gene đang liên
đới với lõi histone chịu sự hiệu
chỉnh. Khi sự hiệu chỉnh histone
này diễn ra bất thường có thể khiến

cho quá trình phát sinh tế bào ung
thư diễn ra. Tuy nhiên, cho đ
ến nay
hầu hết các nghiên cứu đều tập
trung xem xét một hoặc một vài
gene đơn lẻ, đánh giá vai trò của
gene hoặc vài gene này trong sự
hình thành và tiến triển ung thư.

Đối nghịch với hướng trên, nhóm
của Kurdistani đã xem xét mức độ
tòan cục sự acetyl hóa hay methyl
hóa của 5 gốc khác nhau trên
histone H3 và H4 trong mẫu khối u
tuyến tiền liệt. Công cụ chính mà
nhóm tác giả sử dụng chính là các
kháng thể đặc hiệu. Theo đó mỗi
kháng thể sẽ giúp nhận diện bất kỳ
sự hiệu chỉnh khác biệt nào. Ví dụ,
hình ở đây cho thấy một lắt cát mô
ung thư tuyến tiền liệt ở mức thấp
(tức là điểm theo Gleason là 6)
được nhuộm với kháng thể giúp
nhận diện agrinine số 3 của histon
H4 bị dimethyl hóa.

Bằng cách quan sát trên 2 lọat mẫu
ung thư tuyến tiền liệt khác nhau,
các tác giả thấy rằng các cách thức
hiệu chỉnh histone có thể giúp dự

báo liệu rằng khối u mức thấp sau
khi đã trãi qua phẫu thuật cắt bỏ
hòan tòan có thể tái phát bệnh hay
không. Tuy nhiên, các tác giả đã
không tìm được mối liên hệ giữa
quá trình hiệu chỉnh hitone tòan c
ục
và sự điều hòa bi
ểu hiện gene trong
sự phát triển ưng thư tuy
ến tiền liệt.
Mặc dù còn vài vấn đề chưa được
giải đáp đầy đủ nhưng kết quả
nghiên cứu của Siavash Kurdistani
và cộng sự cũng như kỹ thuật hóa
miễn dịch (immunochemistry) h
òan
tòan có thể ứng dụng lâm sàng để
dò tìm sự hiệu chỉnh histone ở quy
mô lớn với các mẫu bệnh ung thư
hầu giúp bác sỹ nhanh chóng chẩn
đóan bệnh.