Giao an thao giang thi GVG huyen-Tiet 57: Tiến hóa về tổ chức cơ thể.

HỘI ĐỒNG THI GIÁO VIÊN GIỎI CẤP HUYỆN NĂM HỌC 2009 - 2010
GIÁO ÁN SOẠN GIẢNG MƠN SINH HỌC 7
Gi¸o viªn gi¶ng:
§¬n vÞ c«ng t¸c: Trêng THCS .
Líp gi¶ng: Líp 7, Trêng THCS
TiÕt 57 - Bµi 54: tiÕn hãa vỊ tỉ chøc c¬ thĨ
Ngµy so¹n:16/3/2010
Ngµy d¹y:17/3/2010
I. Mơc tiªu
1. KiÕn thøc: Khi häc xong bµi nµy HS:
- Nªu ®ỵc híng tiÕn hãa trong tỉ chøc c¬ thĨ cđa c¸c líp ®éng vËt.
- Minh häa ®ỵc sù tiÕn ho¸ tỉ chøc c¬ thĨ th«ng qua c¸c hƯ h« hÊp, hƯ tn hoµn,
hƯ thÇn kinh, hƯ sinh dơc.
2. KÜ n¨ng:
- RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh.
- KÜ n¨ng Ph©n tÝch, t duy.
3. Th¸i ®é:
- Gi¸o dơc ý thøc häc tËp, yªu thÝch m«n häc.
II. §å dïng d¹y vµ häc
1- Giáo viên chn bÞ: M¸y tÝnh, m¸y chiÕu ®a n¨ng, b¶ng phơ, phiÕu häc tËp
2- Học sinh chn bÞ:
+ Xem l¹i c¸c bµi ®· häc trong ch¬ng tr×nh Sinh häc 7.
+ HS kỴ b¶ng theo mÉu SGK trang 176 vµo vë ghi.
III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc (1 phút):
- Giáo viên: Giíi thiƯu c¸c ThÇy, C« gi¸o dù giê. Kiểm tra só số líp.
- Học sinh: Báo cáo só số.
2. KiĨm tra bµi cò (4 phút): H·y ®iỊn tªn c¸c ®éng vËt vµo chç (……… ) cho
thÝch hỵp:
1. §éng vËt thc ngµnh ®éng vËt nguyªn sinh, hƯ h« hÊp, tn hoµn, thÇn kinh,
sinh dơc ®Ịu cha ph©n ho¸. §ã lµ……

2. §éng vËt thc ngµnh rt khoang, hƯ h« hÊp vµ tn hoµn cha ph©n ho¸, thÇn
kinh m¹ng líi, tun sinh dơc cha cã èng dÉn, ®ã lµ……
3. §éng vËt thc ngµnh giun ®èt, h« hÊp b»ng da, tim cha cã t©m nhÜ vµ t©m
thÊt, hƯ tn hoµn kÝn, thÇn kinh chi h¹ch, tun sinh dơc cã èng dÉn lµ…….
Giáo án Sinh học 7 Trang 1
HỘI ĐỒNG THI GIÁO VIÊN GIỎI CẤP HUYỆN NĂM HỌC 2009 - 2010
4. §éng vËt thc ngµnh ch©n khíp, h« hÊp cã hƯ èng khÝ, hƯ tn hoµn hë, thÇn
kinh h×nh chi h¹ch, tun sinh dơc cã èng dÉn, ®ã lµ…….
5. H« hÊp b»ng mang, tim cã t©m nhÜ vµ t©m thÊt, hƯ tn hoµn kÝn, hƯ thÇn kinh
h×nh èng, tun sinh dơc cã èng dÉn, lµ…….
6. H« hÊp b»ng da vµ phỉi, tim cã t©m nhÜ vµ t©m thÊt, hƯ tn hoµn kÝn, hƯ thÇn
kinh h×nh èng, tun sinh dơc cã èng dÉn, lµ……
7. H« hÊp b»ng phỉi, tim cã t©m nhÜ vµ t©m thÊt, hƯ tn hoµn kÝn, hƯ thÇn kinh
h×nh èng, tun sinh dơc cã èng dÉn, lµ…… vµ……
8. H« hÊp b»ng phỉi vµ èng khÝ, tim cã t©m nhÜ vµ t©m thÊt, hƯ tn hoµn kÝn, hƯ
thÇn kinh h×nh èng, tun sinh dơc cã èng dÉn, lµ……
3. Bµi míi:
* Më bµi (1 phút): Chúng ta đã biết trong sù tiÕn hãa cđa ®éng vËt, c¸c hƯ c¬
quan ®ỵc h×nh thµnh vµ hoµn thiƯn dÇn. C¸c c¬ quan míi ®ỵc h×nh thµnh ®¶m
b¶o chøc n¨ng sinh lÝ phøc t¹p, thÝch nghi víi c¸c ®Ỉc ®iĨm sèng.
Sù tiÕn hãa ®ã ®ỵc thĨ hiƯn nh thÕ nµo? Bài häc hôm nay sẽ trả lời vÊn ®Ị nªu
trên.
* TriĨn khai bµi:
Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS Néi dung
Ho¹t ®éng 1: So s¸nh 1 sè hƯ c¬ quan cđa
®éng vËt (18 phút)
*GV: Chia líp thµnh 4 nhãm, cư nhãm tr-
ëng, th kÝ.
*GV chiÕu c©u hái: C¸c hƯ c¬ quan cđa ®éng
vËt cã ®Ỉc ®iĨm g×? Em h·y quan s¸t tranh

h×nh 54.1 SGK, hoµn thµnh b¶ng trang 176
SGK.
*GV: Yªu cÇu HS quan s¸t tranh, th¶o ln
trong kho¶ng 5 phót ®Ĩ hoµn thµnh b¶ng
trong phiÕu häc tËp (B¶ng trang 176 SGK)
- Nhãm 1: Hoµn thµnh cét “ Ngµnh, H« hÊp”
- Nhãm 2: Hoµn thµnh cét “ Tn hoµn”
- Nhãm 3: Hoµn thµnh cét “ ThÇn kinh”
- Nhãm 4: Hoµn thµnh cét “ Sinh dơc”
*HS: quan s¸t tranh, ®äc néi dung ë díi
b¶ng, trao ®ỉi nhãm lùa chän c©u tr¶ lêi 
®¹i diƯn nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶ trªn
b¶ng  GV sưa ch÷a vµ ®a ra b¶ng kiÕn thøc
chn.
I. So s¸nh 1 sè hƯ c¬ quan cđa
®éng vËt:
Giáo án Sinh học 7 Trang
2
HI NG THI GIO VIấN GII CP HUYN NM HC 2009 - 2010
Bảng kiến thức chuẩn
Tên ĐV Ngành Hô hấp Tuần hoàn Thần kinh Sinh dục
Trùng
biến
hình
ĐV
nguyên
sinh
Cha phân
hoá
Cha có Cha phân hoá Cha phân

hoá
Thuỷ
tức
Ruột
khoang
Cha phân
hoá
Cha có Hình mạng l-
ới
Tuyến SD
không có
ống dẫn
Giun
đất
Giun đốt Da Tim đơn giản,
tuần hoàn kín
Hình chuỗi
hạch
Tuyến SD
có ống
dẫn
Châu
chấu
Chân
khớp
Hệ ống
khí
Tim đơn giản,
hệ tuần hoàn
hở

Chuỗi hạch,
hạch não lớn
Tuyến SD
có ống
dẫn
Cá chép
ĐV có
xơng
sống
Mang Tim có 1 tâm
thất, 1 tâm nhĩ,
tuần hoàn kín,
máu đỏ tơi
nuôi cơ thể
Hình ống,
bán cầu não
nhỏ, tiểu não
hình khối
trơn
Tuyến SD
có ống
dẫn
ếch
đồng
ĐV có
xơng
sống
Da và
phổi
Tim có 2 tâm

nhĩ, 1 tâm thất,
hệ tuần hoàn
kín, máu pha
nuôi cơ thể
Hình ống,
bán cầu não
nhỏ, tiểu não
nhỏ dẹp
Tuyến SD
có ống
dẫn
Thằn
lằn
bóng
ĐV có
xơng
sống
Phổi Tim có 2 tâm
nhĩ, 1 tâm thất
có vách ngăn
hụt, hệ tuần
hoàn kín, máu
nuôi cơ thể pha
ít
Hình ống,
bán cầu não
nhỏ, tiểu não
phát triển hơn
ếch
Tuyến SD

có ống
dẫn
Chim bồ
câu
ĐV có
xơng
sống
Phổi và
túi khí
Tim có 2 tâm
nhĩ, 2 tâm thất,
tuần hoàn kín,
mấu nuôi cơ
thể đỏ tơi
Hình ống,
bán cầu não
lớn, tiểu não
lớn có 2 mấu
bên nhỏ
Tuyến SD
có ống
dẫn
Thỏ
ĐV có
xơng
sống
Phổi Tim có 2 tâm
nhĩ, 2 tâm thất,
tuần hoàn kín,
máu nuôi cơ

thể đỏ tơi
Hình ống,
bán cầu não
lớn, vỏ chất
xám, khe,
rãnh, tiểu não
có 2 mấu bên
lớn
Tuyến SD
có ống
dẫn
*GV nêu câu hỏi: Từ ngành động vật nguyên
Kết luận: Từ ngành động vật
Giỏo ỏn Sinh hc 7 Trang
3
HI NG THI GIO VIấN GII CP HUYN NM HC 2009 - 2010
sinh đến ngành động vật có xơng sống các
hệ cơ quan của động vật có cấu tạo nh thế
nào?
*GV gọi HS trả lời, rút ra kết luận.
Hoạt động 2: Tìm hiểu sự phức tạp hoá tổ
chức cơ thể (17 phuựt)
*GV: Yêu cầu HS dựa kết quả bảng, trả lời
câu hỏi: Chọn 1 đáp án đúng
Sự phức tạp hoá hệ hô hấp đợc thể hiện ở?
A. Hệ hô hấp phân hoá

Cha phân hoá

Qua mang

Da và phổi

Phổi
B. Hệ hô hấp từ cha phân hóa

Trao đổi
qua da

Mang đơn giản

Mang

Da và
phổi

Phổi
C. Hệ hô hấp từ cha phân hóa

da và phổi

Trao đổi qua da

Mang đơn giản

Mang

da và phổi

Phổi

D . Hệ hô hấp từ cha phân hóa

da và
phổi

Trao đổi qua da

Mang đơn giản

Mang

da và phổi

Phổi
*HS: Dựa bảng kiến thức chuẩn phần I theo
hàng dọc hệ hô hấp trả lời chọn đáp án B.
*GV: Yêu cầu HS dựa kết quả bảng, trả lời
câu hỏi: Chọn 1 đáp án đúng
Sự phức tạp hoá hệ tuần hoàn đợc thể hiện
ở?
A. Tim cha có ngăn

Cha có tim

Tim 3
ngăn

Tim 2 ngăn

Tim 4 ngăn

B. Tim cha có ngăn

Cha có tim

Tim 4
ngăn

Tim 2 ngăn

Tim 3 ngăn
C. Cha có tim

Tim cha có ngăn

Tim 2
ngăn

Tim 4 ngăn

Tim 3 ngăn
D. Cha có tim

Tim cha có ngăn

Tim 2
ngăn

Tim 3 ngăn

Tim 4 ngăn

*HS: Dựa bảng kiến thức chuẩn phần I theo
hàng dọc hệ tuần hoàn trả lời chọn đáp án D.
*GV: Yêu cầu HS dựa kết quả bảng, trả lời
câu hỏi: Chọn 1 đáp án đúng
Sự phức tạp hoá hệ thần kinh đợc thể hiện?
A. Từ cha phân hoá

Chuỗi hạch phân hoá

Hình ống phân hoá bộ não, tuỷ sống

nguyên sinh đến ngành động vật
có xơng sống các hệ cơ quan của
động vật có cấu tạo từ đơn giản
đến phức tạp.
II. Sự phức tạp hoá tổ chức cơ
thể:
1/ Hệ hô hấp:
Hệ hô hấp từ cha phân hóaTrao
đổi qua da Mang đơn giản
Mang Da và phổi Phổi
2/ Hệ tuần hoàn:
Hệ tuần hoàn từ cha có tim Tim
cha có ngăn Tim 2 ngăn Tim
3 ngăn Tim 4 ngăn
3/ Hệ thần kinh:
Giỏo ỏn Sinh hc 7 Trang
4
HI NG THI GIO VIấN GII CP HUYN NM HC 2009 - 2010
Thần kinh mạng lới

Chuỗi hạch đơn giản
B. Từ cha phân hoá

Hình ống phân hoá
bộ não, tuỷ sống

Thần kinh mạng lới

Chuỗi hạch đơn giản

Chuỗi hạch phân
hoá .
C. Từ cha phân hoá

Hình ống phân hoá
bộ não, tuỷ sống

Thần kinh mạng lới

Chuỗi hạch đơn giản

Chuỗi hạch phân
hoá.
D. Từ cha phân hoá

Thần kinh mạng l-
ới

Chuỗi hạch đơn giản

Chuỗi hạch
phân hoá

Hình ống phân hoá bộ não, tuỷ
sống.
*HS: Dựa bảng kiến thức chuẩn phần I theo
hàng dọc hệ thần kinh trả lời chọn đáp án D
*GV: Yêu cầu HS dựa kết quả bảng, trả lời
câu hỏi: Chọn 1 đáp án đúng
Sự phức tạp hoá hệ sinh dục đợc thể hiện?
A. Hệ sinh dục cha phân hoá

Tuyến sinh
dục không có ống dẫn

Tuyến sinh dục có
ống dẫn
B.Hệ sinh dục cha phân hoá

Tuyến sinh
dục có ống dẫn

Tuyến sinh dục không có
ống dẫn
C. Tuyến sinh dục không có ống dẫn

Tuyến sinh dục có ống dẫn

Hệ sinh dục

cha phân hoá
D . Cả A,B,C đều đúng
*HS: Dựa bảng kiến thức chuẩn phần I theo
hàng dọc hệ sinh dục trả lời chọn đáp án A
*GV: Yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
+ Sự phức tạp hoá tổ chức cơ thể đợc thể hiện
qua các lớp ĐV đã học nh thế nào?
+ Sự phức tạp hóa tổ chức cơ thể ở ĐV có ý
nghĩa gì?
*HS: trả lời lớp nhận xét, bổ sung GV
chốt lại kiến thức.
Hệ thần kinh từ cha phân hoá
Thần kinh mạng lới Chuỗi hạch
đơn giản Chuỗi hạch phân hoá
Hình ống phân hoá bộ não, tuỷ
sống.
4/ Hệ Sinh dục:
Hệ sinh dục cha phân hoá

Tuyến sinh dục không có ống
dẫn

Tuyến sinh dục có ống dẫn
Kết luận:
- Sự phức tạp hoá tổ chức cơ thể đ-
ợc thể hiện ở sự phân hoá về cấu
tạo và chuyên hoá về chức năng
- ý nghĩa:
+Các cơ quan hoạt động có hiệu
quả cao hơn

+Cơ thể thích nghi với môi trờng
sống
4. Củng cố bài (3 phuựt):
Bài 1: Điền đúng sai vào ô trống ở đầu mỗi câu sau ?
Giỏo ỏn Sinh hc 7 Trang
5
HỘI ĐỒNG THI GIÁO VIÊN GIỎI CẤP HUYỆN NĂM HỌC 2009 - 2010
A- Tỉ chøc c¬ thĨ ®éng vËt tiÕn hãa theo híng phøc t¹p ho¸ vỊ cÊu t¹o vµ
chuyªn ho¸ vỊ chøc n¨ng.
B- Sù tiÕn ho¸ cđa hƯ h« hÊp g¾n liỊn víi viƯc chun dÇn ®êi sèng tõ níc
lªn c¹n.
C- Sù tiÕn ho¸ cđa hƯ tn hoµn n©ng dÇn th©n nhiƯt: Tõ phơ thc vµo
m«i trêng ( BiÕn nhiƯt) ®Õn kh«ng phơ thc vµo m«i trêng.
D- Sù tiÕn ho¸ cđa ®éng vËt g¾n liỊn víi qu¸ tr×nh thÝch nghi víi m«i trêng
sèng.
E- HƯ sinh dơc cđa ®éng vËt kh«ng ph©n ho¸ vỊ cÊu t¹o chØ kh¸c nhau vỊ
chøc n¨ng
§¸p ¸n: C©u ®óng lµ a, b, c, d.
C©u sai lµ E.
Bµi 2: H·y khoanh trßn vµo nh÷ng ch÷ c¸i ®øng tríc c©u tr¶ lêi ®óng
C¸c ®éng vËt nµo sau ®©y tim cã t©m nhÜ vµ t©m thÊt, hƯ tn hoµn kÝn?
A. Ch©u chÊu, C¸ chÐp, Thá.
B. Chim bå c©u, C¸ chÐp, Õch ®ång, Thá.
C. Chim bå c©u, Thủ tøc, Õch ®ång.
D. Th»n l»n, C¸ voi xanh, C¸ sÊu.
§¸p ¸n: C©u B, D.
Bµi 3:H·y chän nh÷ng c©u cã néi dung ®óng.
A- §éng vËt nguyªn sinh cã c¬ thĨ chØ gåm mét tÕ bµo cha ph©n ho¸.
B- C¬ thĨ rt khoang cã cÊu t¹o ®a bµo, ®· cã hƯ thÇn kinh, sinh dơc ®¬n gi¶n.
C- C¬ thĨ giun ®Êt ph©n ho¸ phøc t¹p h¬n rt khoang. HƯ tn hoµn ®· cã tim

3 ng¨n.
D- HƯ tn hoµn th»n l»n tiÕn ho¸ h¬n c¸ chÐp v× tim cã 4 ng¨n.
E - HƯ h« hÊp cđa thá tiÕn ho¸ h¬n th»n l»n. Phỉi cã nhiỊu phÕ nang
à
trao ®ỉi
khÝ tèt h¬n.
§¸p ¸n: C©u A, B, E.
5. DỈn dß HS vỊ nhµ (1 phút):
- Häc thc phÇn tãm t¾t ci bµi.
- Trả lời câu hỏi SGK, vở bài tập.
- Chuẩn bò bài 55: Lớp hai lá mầm và lớp một lá mầm./.
Gi¸o viªn so¹n gi¶ng
Giáo án Sinh học 7 Trang
6