Kế toán tiền lương & các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Xây Lắp Phú Thành

lời mở đầu
Lao động là điều kiện đầu tiên, cần thiết cho sự tồn tại và phát triển của
doanh nghiệp, là yếu tố cơ bản nhất, quyết định nhất trong quá trình sản xuất kinh
doanh. Chính vì vậy Nhà nớc luôn bảo vệ quyền lợi của ngời lao động đợc biểu
hiện cụ thể bằng Luật Lao động, chế độ tiền lơng, chế độ bảo hiểm xã hội, bảo
hiểm y tế, kinh phí công đoàn.
Trong nền kinh tế hàng hoá thì lao động đợc biểu hiện bằng thớc đo giá trị
và gọi là tiền lơng. Mặt khác tiền lơng còn là đòn bẩy kinh tế để khuyến khích tinh
thần hăng hái làm việc của ngời lao động.
Quản lý lao động và tiền lơng là một nội dung quan trọng trong công tác
quản lý sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, nó là nhân tố giúp doanh nghiệp
hoàn thành vợt mc kế hoạch sản xuất. Tạo điều kiện tính và phân bổ chi phí nhân
công vào gía thành sản phẩm đợc chính xác. Doanh nghiệp cần đẩy mạnh công tác
kế toán tiền lơng để phù hợp với thu, chi của doanh nghiệp và phải cải thiện, nâng
cao đời sống của ngời lao động.
Kế toán tiền lơng và các khoản trích theo lơng đợc tổ chức tốt là điều kiện
cần và không thể thiếu để quản lý tốt quỹ tiền lơng và quỹ bảo hiểm xã hội. Bảo
đảm cho công việc trả lơng và các khoản tính theo lơng theo đúng nguyên tắc,
đúng chế độ, chính xác kịp thời để vừa đảm bảo quyền lợi cho ngời lao động vừa
khuyến khích ngời lao động nâng cao năng xuất lao động, tiết kiệm chi phí nhân
công, đẩy mạnh hoạt động sản xuất và hạ giá thành sản phẩm.
Từ những lý do đã trình bày ở trên nên em đã chọn đề tài thực tập tốt
nghiệp: Kế toán tiền lơng và các khoản trích theo lơng tại Công ty TNHH Xây
Lắp Phú Thành .
Trong quá trình hoàn thiện chuyên đề này, do trình độ và sự hiểu biết của
bản thân có hạn nên không tránh khỏi sai sót. Em rất mong nhận đợc ý kiến bổ
sung và chỉ dẫn của cô giáo để chuyên đề này của em đợc hoàn thiện tốt hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!


1

Ch ơng I
Các vấn đề chunhg về tiền lơng
và các khoản trích theo lơng
I. Những vấn đề chung về lao động.
Lao động là sự hao phí của mục đích về thế lực và trí lực của con ngời nhằm
tác động vào các vật từ tự nhiên để tạo thành vật phẩm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt
của con ngời. Lao động trong doanh nghiệp rất đa dạng, phong phú để tiện cho
việc quản lý cần phân loại lao động.
Nếu phân loại lao động theo thời gian lao động thì lao động chia thành: lao
động thờng xuyên trong danh sách; lao động tạm thời mang tính thời vụ.
Nếu phân loại theo quan hệ trong quá trình sản xuất thì lao động chia thành:
Lao động trực tiếp sản xuất; lao động gián tiếp sản xuất.
Nếu phân loại lao động theo chức năng của lao động trong quá trình sản
xuất thì lao động chia thành: Lao động thực hiện chức năng sản xuất; lao động
thực hiện chức năng bán hàng và lao động thực hiện chức năng quản lý.
Quản lý lao động là một nội dung quan trọng của doanh nghiệp, nó sẽ thúc
đẩy doanh nghiệp hoàn thành và vợt mức kế hoạch đề ra. Điều hoà bố trí lao động
phù hợp giúp cho doanh nghiệp đi vào nề nếp, thúc đẩy ngời lao động thời gian lao
động, kết quả lao động và chất lợng sản phẩm. Tổ chức tốt công tác hạch toán lao
động giúp doanh nghiệp quản lý tốt quỹ lơng, đảm bảo việc trả lơng và khoản trích
theo lơng theo đúng nguyên tắc, kích thích ngời lao động hoàn thành nhiệm vụ
đồng thời góp phần tính đúng, tính đủ, chính xác chi phí bỏ ra và lợi nhuận thu về
trong quá trình sản xuất kinh doanh.
II. Tiền lơng và các khoản trích theo lơng trong doanh
nghiệp.
1. Tiền lơng.
Tiền lơng là thù lao lao động mà ngời sử dụng (doanh nghiệp) trả cho ngời lao
động theo thời gian làm việc, khối lợng và chất lợng công việc của họ.
2

Về bản chất tiền lơng chính là biểu hiện bằng tiền của sức lao động. Mặt
khác còn là đòn bẩy để thúc đẩy tinh thần hăng say lao động, tăngg năng suất lao
động, cải tiến kỹ thuật.
2. Các khoản trích theo lơng bao gồm: Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm y
tế (BHYT), kinh phí công đoàn (KPCĐ).
2.1 Quỹ bảo hiểm xã hội.
Quỹ BHXH là quỹ dùng để trợ cấp cho ngời lao động trong trờng hợp họ
tạm thời hoặc vĩnh viễn mất sức lao động nh ốm đau, thai sản, tai nạn, hu trí
Quỹ BHXH hình thành bằng cách tính theo tỉ lệ quy định trên tổng quỹ l-
ơng cấp bậc và các khoản phụ cấp (bao gồm đắt đỏ, thâm niên khu vực) của công
nhân viên thực tế phát sinh trong tháng với tỷ lệ 20%, trong đó ngời sử
dụng lao động phải chịu 15% đa vào chi phí sản xuất kinh doanh 5% còn lại ngời
lao động phải nộp trừ vào lơng.
2.2. Quỹ bảo hiểm y tế
Quỹ BHYT là quỹ đợc sử dụng để trợ cấp cho việc phòng chữa bệnh và
chăm sóc sức khoẻ cho ngời tham gia lao động theo chế độ hiện hành, các doanh
nghiệp phải thực hiện quỹ BHYT bằng 3% quỹ lơng. Trong đó : Ngời sử dụng lao
động phải chịu 2% đa vào chi phí sản xuất kinh doanh, ngời lao động chịu 1% trừ
vào lơng.
2.3. Kinh phí công đoàn.
Kinh phí công đoàn phục vụ chỉ tiêu cho hoạt động của tổ chức những ngời lao
động nhằm chăm lo bảo vệ quyền lợi cho ngời lao động. Theo chế độ tài chính
hiện hành, kinh phí công đoàn đợc trích theo tỷ lệ 2% doanh nghiệp chịu đa vào
chi phí sản xuất kinh doanh. Trong đó 1% nộp lên công đoàn cấp trên,1% để lại
doanh nghiệp.
3. Quỹ lơng
Quỹ tiền lơng của doanh nghiệp là toàn bộ tiền lơng mà doanh nghiệp trả
cho ngời lao động thuộc doanh nghiệp quản lý.
- Tiền lơng tính theo thời gian, sản phẩm và tiền lơng khoán.
3

- Tiền lơgn trả cho ngời lao động tạo ra sản phẩm tạo ra sản phẩm trong
phạm vi chế độ quy định.
- Tiền lơng trả cho ngời lao động trong thời gian ngừng việc sản xuất do
nguyên nhân khách quan, trong thời gian lao động và đợc điều đi công tác, đi làm
nghĩa vụ, thời gian nghỉ phép, đi học
- Các khoản phụ cấp làm thêm giờ, làm đêm
- Các khoản lơgn có tính chất thờng xuyên .
Ngoài ra quỹ lơng còn đợc tính khoản tiền trợ cấp BHXH cho công nhân viên
trong thời gian ốm đau, thai sản, tai nạn lao động.
Để thuận tiện cho công tác hạch toán nói riêng và quản lý nói chung, Quỹ tiền l-
ơng đợc chia làm hai loại:
- Lơng chính là tiền lơng trả cho ngời lao động trong thời gian thực tế có
làm việc bao gồm cả tiền lơng cấp bậc, tiền thởng, và các khoản phụ cấp.
- Lơng phụ là tiền lơng trả cho ngời lao động trong thời gian thực tế không
làm việc nhng đợc chế độ quy đinh ( nghỉ phép, hội họp, học tập, nghỉ lễ tết,
ngừng sản xuất ) Việc phân chia quỹ tiền l ơng theo lơng chính và lơng phụ giúp
cho phân bố tiền lơng chính xác, đúng đối tợng.
III. Các hình thức trả lơng trong doanh nghiệp
1. Hình thức tiền lơng trả theo thời gian lao động.
Trả lơng theo thời gian lao động là hình thức trả lơng cho ngời lao động căn
cứ vào thời gian làm việc thực tế của họ thờng áp dụng để trả lơng cho lao động
làm công tác văn phòng nh nhân viên thống kê, tài vụ, kế toán
Có thể theo tháng, tuần, ngày hoặc theo giờ.
Lơng ngày = Mức lơng tối thiểu x hệ số lơng cấp bậc
Số ngày làm việc theo chế độ
Lơng tháng đợc lĩnh = Lơng ngày x Ngày làm việc thực tế

Lơng ngày
4
Lơng giờ =

Số giờ 1 ngày làm việc
Lơng tháng x 12
Lơng tuần =
52
Hình thức trả lơng theo thời gian đơn giản, dễ tính toán nhng mang tính
bình quân nhiều khi không phù hợp với kết quả lao động. Để khắc phục nhợc điểm
trên doanh nghiệp áp dụng hình thức trả lơng theo thời gian kèm theo có hớng để
khuyến khích ngời lao động hăng say lao động.
2. Hình thức trả lơng theo sản phẩm.
Trả lơng theo sản phẩm là hình thức tả lơng cho ngời lao động căn cứ vào
số lợng, chất lợng sản phẩm do ngời lao động làm ra để trả lơng.
Có nhiều hình thức trả lơng theo sản phẩm:
- Hình thức tiền lơng theo sản phẩm trực tiếp.
- Hình thức tiền lơng theo sản phẩm gián tiếp.
- Hình thức tiền lơng theo sản phẩm có hởng.
- Hình thức tiền lơng theo sản phẩm luỹ tiến.
- Hình thức tiền lơng theo khoán sản phẩm tập thể.
- Hình thức tiền lơng theo sản phẩm khoán.
Lơng trả theo = Số lơng sản phẩm x Tiền lơng một
sản phẩm hoàn thành sản phẩm
Trờng hợp tiền lơng sản phẩm là kết quả lao động của tập thể công nhân, kế
toán phải chia lơng cho từng công nhân, theo một trong các phơng pháp sau:
- Phơng pháp chia lơng thời gian làm việc thực tế và trình độ kỹ thuật của
từng ngời lao động.
- Phơng pháp chia lơng thời gian làm việc thực tế và trình độ kỹ thuật từng
ngời lao động kết hợp với bình công chấm điểm.
- Phơng pháp chia lơng theo bình công chấm điểm.
Ngoài tiền lơng, các khoản trích theo lơng ngời lao động còn đợc hởng:
- Chế độ tiền ăn giữa ca.
5

- Chế độ làm thêm ca.
- Chế độ làm thêm giờ.
- Chế độ thởng
IV. Nhiệm vụ kế toán tiền lơng và khoản trích theo l-
ơng, thủ tục chứng từ.
1. Nhiệm vụ của kế toán tiền lơng và khoản trích theo lơng
Tổ chức hạch toán đúng thời gian, số lợng, chất lợng, kết quả lao động của
ngời lao động tính đúng, kịp thời tiền lơng và các khoản trích khác cho ngời lao
động.
Tính toán phân bổ chính xác chi phí về tiền lơng, tiền công và các khoản
BHXH, BHYT, KPCĐ cho các đối tơngj sử dụng liên quan.
Định kỳ tiến hành phân tích tình hình sử dụng lao động, tình hình quản lý,
chi trên quỹ lơng cung cấp các thông tin kinh tế cần thiết cho các bộ phận liên
quan.
2. Thủ tục, chứng từ kế toán.
2.1. Chứng từ sử dụng.
Để tổng hợp tiền lơng và các khoản trích theo lơng kế toán sử dụng những
chứng từ sau:
- Bảng chấm công (Mẫu số 01 - LĐTL).
- Bảng thanh toán tiền lơng (Mẫu số 02 - LĐTL).
- Giấy chứng nhận nghỉ việc hởng trợ cấp BHXH (Mẫu số C03 - BH).
- Danh sách ngời lao động hởng trợ cấp BHXH (Mẫu số C04 - BH).
- Phiếu xác nhận sản phẩm hoặc công việc hoàn thành (Mẫu số C06 - BH).
- Phiếu báo làm thêm giờ (Mẫu số 07 - LĐTL).
- Hợp đồng giao khoán (Mẫu số 08 - LĐTL).
- Biên bản điều tra tai nạn (Mẫu số 09 - LĐTL).
2.2. Thủ tục kế toán.
6
Để thanh toán tiền lơng hàng tháng kế toán phải lập bảng thanh toán tiền l-
ơng theo từng tổ, đội, phòng ban căn cứ vào kết quả tính lơng cho từng ngời. Trên

bảng tính lơng cần ghi rõ từng khoản, phụ cấp, trợ cấp, khấu trừ.
Các khoản thanh toán BHXH, BHYT, KPCĐ cũng lập lơng, kế toán tự kiểm
tra và giám đốc duyệt. Tiền lơng thanh toán đợc chia làm hai kỳ: Kỳ I tạm ứng, kỳ
II lĩnh số còn lại.
V. Kế toán tổng hợp tiền lơng, kinh phí công đoàn, bảo
hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
1. Tài khoản sử dụng.
Để hạch toán tổng hợp tiền lơng và các khoản trích theo lơng BHXH,
BHYT, KPCĐ và trích trớc tiền lơng nghỉ phép của công nhân viên trực tiếp sản
xuất kế toán sử dụng một số tài khoản chủ yếu sau:
- Tài khoản 334 : phải trả công nhân viên.
- Tài khoản 335 : chi phí phải trả.
- Tài khoản 338 : phải trả, phải nộp khác.
Và các tài khoản liên quan khác nh tài khoản 111, tài khoản 112, tài khoản
622, tài khoản 627, tài khoản 641, tài khoản 642 ..
2. Các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu.
- Hàng tháng tính toán số lợng, các khoản phí trả theo lơng, phân bố cho
các đối tợng sử dụng.
Nợ TK 622 : Tiền lơng trả cho bộ phận công nhân trực tiếp sản xuất ra sản
phẩm.
Nợ TK 623: Tiền lơng trả cho bộ phận cộng nhân sử dụng máy thi công.
Nợ TK 627: Tiền lơng trả cho bộ phận quản lý công xởng.
Nợ TK 641: Tiền lơng trả cho bộ phận bán hàng.
Nợ TK 642: Tiền lơng trả cho bộ phận quản lý doanh nghiệp.
Nợ TK 241: Tiền lơng trả cho bộ phận công nhân viên xây dựng cơ bản.
Có TK 334 : Phải trả công nhân viên tổng tiền lơng của bộ phận trên.
- Các tài khoản tính theo lơng:
Nợ TK 622
7
Nợ TK 623

Nợ TK 627 Tiền lơng của các bộ phận x 19%
Nợ TK 641
Nợ TK 642
Nợ TK 241
Nợ TK 334 : Tổng quỹ lơng x 6%
Có TK338 : Tổng quỹ lơng x 25%
Có TK3382: Tổng quỹ lơng x 2%
Có TK 3383: Tổng quỹ lơng x 20%
Có TK3384 : Tổng quỹ lơng x 3%
- Tiền ăn ca phải trả cho ngời lao động trong kỳ.
Nợ TK 622
Nợ TK 623
Nợ TK 627 Tiền ăn ca cho các bộ phận
Nợ TK 641
Nợ TK 642
Nợ TK 241
Có TK 334: Phải trả công nhân viên tổng tiền ăn
- Cuối quý, cuối năm trả thởng cho công nhân viên:
Nợ TK 431 (4311): Thởng thi đua từ quỹ khen thởng
Có TK 334: Tổng số tiền khen thởng
- Trả bảo hiểm cho công nhân viên:
Nợ TK 338 (3383):
Có TK 334: Tổng số tiền trả bảo hiểm cho công nhân viên
- Các khoản khấu trừ vào thu nhập của công nhân viên
Nợ TK 334: Tổng các khoản phải khấu trừ
Có TK 333 (3335): Thuế thu nhập phải nộp
Có TK 141 : Số tạm ứng trừ vào lơng
Có TK 138 (1381): Các khoản bồi thờng vật chất
- Thanh toán tiền lơng cho công nhân viên
8