Ông già và biển ca Tiết 83,84

Ngày soạn : 20.3.2010
Ngày dạy: Lớp
Tiết: 83+84
ễNG GI V BIN C
( trích )
Hê-minh-uê
I. Mục tiêu bài học
1.Kiến thức : Giúp HS :
- Cm nhn c v p khụng nhng ca lóo ng ph n c v dng
cm m c v p ca nhõn vt cỏ kim- kỡ phựng ch th ca ụng.
- Nột c ỏo trong ngh thut vn xuụi ca Hờ-minh-uờ: những chi tiết
giản dị chân thực gợi mở nhiều tầng ý nghĩa biu tng. Khỏc li vit hoa m
rng tuch.
2. Kĩ năng:
Nõng cao k nng c - hiu tác phẩm văn xuôi.
3. Thái độ:
ý thức suy ngẫm mỗi ngời cần phải có đủ bản lĩnh và lòng nhân hậu để
làm chủ số phận của mình.
II. Chu n b c a GV v HS
- Giáo viên: SGK, SGV, bài soạn, tài liệu tham khảo
- Học sinh: SGK, vở ghi, vở soạn.
III.Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra bài cũ:
2. Bài mới
Hot ng ca GV v HS Ni dung cn t
Tit 1
H 1: Hớng dẫn HS đọc hiểu về
tác giả, tác phẩm.
- Khái quát những nét cơ bản về
tác giả ?
- HS trả lời

- GV nhận xét khái quát kiến thức
cơ bản.
+nh hng gia ỡnh, ụng yờu thớch
thiờn nhiờn, thớch phiờu liờu mo
him ( theo cha i sn, i cõu cỏ, i
cha bnh cho ngi da )
+ Tham gia chin tranh th gii 1- b
thng trờn t í, v mng (lc lừng
sau chin tranh-th h vt i, chin
tranh th gii 2 bựng n tham gia
mt trn, vit bỏo
GV: Hiểu thế nào là nguyờn lớ
Tảng băng trôi?
- HS suy ngh, tr li.
- GV nhn xột, cht ý c bn.
I. Tiu dn
1. Tác giả
-Hê-minh-uê (1899- 1961)
- Nhà văn Mĩ để lại dấu ấn sâu sắc trong
văn xuụi hiện đại phơng Tây-> góp phần
đổi mới cách viết truyện và tiểu thuyết.
- Vào đời với nghề viết báo và phóng viên
chiến trờng.
- Mục đích sáng tác Viết một áng văn
xuụi đơn giản và trung thực về con ngời .
- Nguyờn lớ tng bng trụi: nhà văn không
trực tiếp làm cái loa phóng thanh phát
ngôn cho ý tởng của mình, mà nói lên
bằng hình tợng, để ngời đọc tự rút ra phần
ẩn ý.

- Tác phẩm chính: Mặt trời vẫn mọc
(1926); Giã từ vũ khí (1929); Chuụng
nguyện hồn ai (1940)
2. Tác phẩm: Ông già và biển cả.
- Ra đời 1952, đạt giải Nobel năm 1954.
- Kể về hành trình ra khơi 3 ngày 2 đêm
của ụng lão Xan-ti-a-gụ câu đợc con cá
kiếm và đơng đầu với đàn cá mập để bảo
vệ con cá kiếm
-> ý nghĩa:
1
-HS tóm tắt theo SGK
- Tại sao nói tác phẩm này giống
nh một tảng băng trôi ?
- HS suy ngh, tr li.
- GV nhn xột, cht ý c bn.
H 2: Hng dn hc sinh c
v túm tt tỏc phm
- HS đọc văn bản ở nhà
- Hóy túm tt tỏc phm ễng gi v
bin c?
- Truyện gồm 10 chơng, đoạn trích
ở cuối chơng 7 và phần u chơng
8.
+on trớch th hin v p ca con
ngi lao ng trong vic theo ui
c m gin d nhng rt to ln ca
i mỡnh v ý ngha biu tng ca
hỡnh tng con cỏ Kim.
HĐ 3: Hớng dẫn t ỡm hiểu chi

tiết
Tho lun nhúm: 5 phỳt
+ Hình ảnh những vòng lợn của
con cá kiếm đợc nhắc đi nhắc lại
trong đoạn văn gợi lên iu gì?
- HS tho lun theo 4 nhúm, trả lời.
- GVnhận xét, chuẩn xác ý.


+ Cuộc kiếm tìm con cá lớn nhất và đẹp
nhất
+ Hành trình nhọc nhn và dũng cảm của
ngời lao động trong xã hội vụ tình.
+ Thành cụng và thất bại của ngời nghệ sĩ
đơn độc khi theo đuổi ớc mơ sáng tạo.
-> Nguyên lí tảng băng trụi: 7 phần chìm,
1 phần nổi.
- Đoạn trích kể về việc chinh phục con cá
kiếm của ụng lóo Xan-ti-a-gụ.
II.Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc và tóm tắt on trớch
2. Tìm hiểu đoạn trích
a. Nhân vật ụng lão Xan-ti-a-gụ và con
cá kiếm
* Đoạn trích có hai hình tợng: ông lão
và con cá kiếm. Hai hình tợng mang một
vẻ đẹp song song tơng đồng trong một
tình huống căng thẳng đối lập:
- Con cá kiếm mắc câu bắt đầu những
vòng lợn vòng tròn rất lớn , con cá đã

quay tròn . "Nhng con cá vẫn chậm rãi l-
ợn vòng .
->Những vòng lợn đợc nhắc lại rất
nhiều lần gợi vẻ đẹp hùng dũng, ngoan c-
ờng của con cá trong cuộc chiến đấu ấy.
->Mt ngi ỏnh cỏ kiờn cng v lóo
luyn,tinh thụng ngh nghip, lng c
khong cỏch gia cỏ v thuyn qua nhng
vũng ln t rng n hp, t xa n gn.
- Ông lão ở trong hoàn cảnh hoàn toàn
đơn độc, mệt thấu x ơng hoa mắt vẫn
dng cm, mu trớ thc hin bng c
c m bt c con cỏ ln ca i
mỡnh.hnh trỡnh nhc nhn, dng cm
2
Cng c, dn dũ tit 1
- Túm tt tỏc phm v on trớch.
- Nhn xột v ụng lóo ỏnh cỏ.
Ti t 2
- GV nhắc lại kiến thức tiết 1
- Cảm nhận về con cá kiếm tập
trung vào những giác quan nào của
ông lão ?
- HS suy ngh, tr li.
- GV nhn xột, cht ý c bn.
-Đến lợt thứ 3 ụng mới tận mắt
chứng kiến con cá. Con cỏ c
miờu t nh th no?
(Gi ý: t b phn n ton th)
- S cm nhn ca ụng lóo v con

cỏ cú phi ch gii hn th giỏc
v xỳc giỏc hay khụng?
- HS suy ngh, tr li.
- GV nhn xột, cht ý c bn.
( GV phõn tớch: Lóo cú tõm lớ
phc tp, mõu thun: va yờu qỳy,
cm thụng con cỏ, nhng ng
thi phi git nú cho bng c.
Lóo gi nú l ngi anh em . Lóo
cm kớch, chiờm ngng: cha
bao gi thy bt kỡ ai hựng dng,
ca ngi lao ng.
- Cuộc chiến đấu đã tới chặng cuối, hết
sức căng thẳng nhng cũng hết sức đẹp đẽ:
* Về phía ụng lão:
- Chóng mặt, choáng váng nhng vẫn
ngoan cờng và tự nhủ Ta kh ụng thể tự
chơi xỏ mình và chết trớc một con cá nh
thế này đợc
- ễng cm nhn con cỏ kim bng xỳc
giỏc v th giỏc:
+ Cảm thấy một cú quật đột ngột
và một cú nảy mạnh ở sợi dây -> con cá
ngoan cờng chống trả
+ Biết con cá sẽ nhảy lên nhng vẫn
mong nó đừng nhảy- lão hiểu những cú
nhảy để con cá hít khụng khí.
+ Vòng thứ 3 lão thấy con cá và
khụng thể tin nổi kh ụng thể lớn nh thế đ-
ợc .

- Nhng ông lão không chỉ cảm nhận đối t-
ợng bằng giác quan của một ngời đi săn
nhằm tiêu diệt đối thủ của mình, mà còn
bằng sự cảm thông, bằng trái tim xúc
động hồi hộp lo lắng.
+ Ông nhiều lần trò chuyện với con
cá.
+ Con cá đã từ con mồi trở thành đối
thủ ngang sức, ngang tài để lão quyết đấu,
quyết thắng trong sự chiêm ngỡng, kính
phục chính đối thủ của mình.
- Ông lão đã thấm mệt nhng vẫn luụn tự
nhủ mình sẽ cố thêm lần nữa -> dồn hết
sức cầm ngọn lao phóng xuống sờn con
cá, lão tì ngời lên ấn sâu rồi dồn hết trọng
lực lên cán dao. Lão rất tiếc khi phải giết
nó nhng vẫn phải giết nó.
* Về phía con cá kiếm:
- Mang cái chết trong mình-> sực tỉnh và
phóng vút lên mặt nớc phụ hết tầm vóc
khổng lồ, vẻ đẹp và sức lực của nó
- Rơi sầm xuống mặt nớc-> nớc bắn lên
3
duyờn dỏng, bỡnh tnh, cao
thng li pha ln nui tic cho
hnh ng ca mỡnh.

Cỏ kim
va l i tng chinh phc va
l ngi anh em ca lóo.

- Hỡnh nh con cá kiếm trớc và sau
khi ụng lão giết đợc nó?
- HS suy ngh, tr li.
- GV nhn xột, cht ý c bn.
GV: Nhận xét về cuộc chiến đó?
HS: suy ngh, tr li.
GV gi ý: Vẻ đẹp con cá- vẻ đẹp
con ngời. Đối tợng chinh phục
càng cao cả và đẹp đẽ thì ngời đi
chinh phục càng đợc tụn vinh.

Tho lun nhúm (theo b n):
- Hóy nờu ý ngha biu tng qua
hỡnh nh ụng lóo ỏnh cỏ v con
cỏ kim?
HS: tho lun, tr li.
GV nhn xột, cht li ni dung.
-Nhận xét về ngụn ngữ kể chuyện?
HS suy ngh, tr li.
GV nhn xột, cht li ni dung.
H 4 : GV hớng dẫn học sinh
tổng kết.
- Em hiu thờm gỡ v nguyờn lớ
tng bng trụi ca Hờ -minh-uờ?
HS suy ngh, tr li.
GV nhn xột, cht li ni dung.
(Phn ni: quỏ trỡnh sn bt cỏ
thnh cụng ln quỏ sc tng
tng ca ụng lóo ỏnh cỏ.
bao trùm cả ụng lão và con thuyền.

- Phơi bụng ánh bạc, thẳng đơ và bồng
bềnh theo sóng, biển đổi m u bởi máu
của con cá.
-> Đó là cuộc chiến của hai kì phùng địch
thủ.
-> Vẻ đẹp của ngời lao động: giản dị,
ngoan cờng, quyết tâm thực hiện bng đ-
ợc ớc mơ của mình và con ngời đã chiến
thắng thiên nhiên.
b. Nét độc đáo trong nghệ thuật.
- í ngha biểu tợng:
+ Ông lão đánh cá là một biểu tợng về
con ngời lao động cho đến phút chót vẫn
gắng theo đuổi một kì vọng và ráng sức
đoạt lấy nó bằng chính sức mạnh của lòng
quả cảm.
+ Con cỏ kim l hỡnh nh ca thiên
nhiên, tiêu biểu cho vẻ đẹp, tính chất vĩ
đại của thiên nhiên. Đó là biểu tợng của -
ớc mơ, lớ tng mà con ngời thng theo
đuổi trong cuc i.
- Nghệ thuật kể chuyện:
+ Ngụn ngữ kể chuyện khách quan.
+Ngụn ngữ của ụng lão vừa là lời phát
biểu trực tiếp vừa là lời độc thoại nội tâm.
III. Tổng kết
- Đoạn văn tiêu biểu cho phong cách viết
độc đáo của Hê-minh-uê: luôn đặt con
ngời đơn độc trớc thử thách. Con ngời
phải vợt qua thử thách để vơn tới đạt đợc -

ớc mơ khát vọng của mình.

4
Phn chỡm: M c, lớ tng tr
thnh hin thc bng s n lc
khụng ngng v ht mỡnh)
- Qua cuộc chiến gia ụng lão và
con cá kiếm, tác giả muốn đặt ra
vấn đề gì?
HS: suy ngh, tr li
GV tổng kết, gọi học sinh đọc ghi
nhớ SGK
3. Củng cố:
- í ngha biu tng qua hai hỡnh nh ụng lóo v con cỏ kim.
- Hớng dn làm bài tập phần luyện tập
4. Dặn dò:
- Học bài cũ + Làm bài tập (trang 135)
- Soạn bài mới Din t trong vn ngh lun
5