THỰC HIỆN MỘT NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

1
1


Phương pháp Nghiên cứu Khoa học
Phương pháp Nghiên cứu Khoa học
Bài 2
Bài 2
THỰC HIỆN
THỰC HIỆN
MỘT NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
MỘT NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
2
2


Phương pháp Nghiên cứu Khoa học
Phương pháp Nghiên cứu Khoa học
MỤC
MỤC
1
1
CHỌN LỰA, TINH LỌC VÀ DỰ ÁN
CHỌN LỰA, TINH LỌC VÀ DỰ ÁN
MỘT ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
MỘT ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
3
3


I.

I.
CÁC NGUỒN CUNG CẤP ĐỀ TÀI
CÁC NGUỒN CUNG CẤP ĐỀ TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
Xuất phát từ việc
Xuất phát từ việc
quan sát, chú ý, thắc mắc, tò mò,
quan sát, chú ý, thắc mắc, tò mò,
hứng thú về các sự vật, hiện tượng có trong thực
hứng thú về các sự vật, hiện tượng có trong thực
tiễn
tiễn
, ta sẽ có điều muốn quan tâm.
, ta sẽ có điều muốn quan tâm.
Từ
Từ
điều quan tâm
điều quan tâm
, để có thể xác định được một chủ
, để có thể xác định được một chủ
đề nghiên cứu rõ ràng, cần dựa vào:
đề nghiên cứu rõ ràng, cần dựa vào:
-
Các nhà khoa học thuộc lĩnh vực liên quan
Các nhà khoa học thuộc lĩnh vực liên quan
.
.
-
Tài liệu tham khảo liên quan

Tài liệu tham khảo liên quan
.
.
4
4


II.
II.
CÁC CHUẨN CHỌN LỰA ĐỀ TÀI
CÁC CHUẨN CHỌN LỰA ĐỀ TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
-
Quan tâm, thích thú của bản thân
Quan tâm, thích thú của bản thân
-
Quan trọng
Quan trọng
-
Thực tế
Thực tế
-
Mới mẻ
Mới mẻ
-
Thời gian
Thời gian
-
Độ khó

Độ khó
-
Chi phí
Chi phí
-
Hợp pháp
Hợp pháp
5
5


III.
III.
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
TÀI
TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
Sau khi đã chọn lựa được một tên đề tài thích hợp
Sau khi đã chọn lựa được một tên đề tài thích hợp
với các chuẩn nêu trên, ta phải tinh lọc đề tài theo
với các chuẩn nêu trên, ta phải tinh lọc đề tài theo
5 bước sau:
5 bước sau:
Bước 1:
Bước 1:
Giới hạn khuôn khổ
Giới hạn khuôn khổ
Bước 2:

Bước 2:
Làm minh bạch
Làm minh bạch
Bước 3:
Bước 3:
Phát biểu vấn đề
Phát biểu vấn đề
Bước 4:
Bước 4:
Nêu (các) câu hỏi nghiên cứu
Nêu (các) câu hỏi nghiên cứu
Bước 5:
Bước 5:
Đặt (các) giả thuyết
Đặt (các) giả thuyết
6
6


III.
III.
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
TÀI
TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
1/ Bước 1:
1/ Bước 1:
Giới hạn khuôn khổ

Giới hạn khuôn khổ
Bao gồm các giới hạn sau:
Bao gồm các giới hạn sau:
-
Công việc
Công việc
-
Quần thể:
Quần thể:
(các cá thể mà người nghiên cứu mong
(các cá thể mà người nghiên cứu mong
muốn khảo sát)
muốn khảo sát)
-
(Không gian, thời gian)
(Không gian, thời gian)
7
7


III.
III.
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
TÀI
TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
2/ Bước 2:
2/ Bước 2:

Làm minh bạch
Làm minh bạch
Người nghiên cứu chỉ phải thực hiện bước này
Người nghiên cứu chỉ phải thực hiện bước này
đối với các
đối với các
đề tài chưa rõ ràng và còn khó hiểu
đề tài chưa rõ ràng và còn khó hiểu
.
.




8
8


III.
III.
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
TÀI
TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
3/ Bước 3:
3/ Bước 3:
Phát biểu vấn đề
Phát biểu vấn đề

Vấn đề
Vấn đề
là đề tài đã được
là đề tài đã được
giới hạn khuôn khổ và làm
giới hạn khuôn khổ và làm
cho minh bạch
cho minh bạch
.
.
Phát biểu vấn đề
Phát biểu vấn đề
là phát biểu 1 câu hay một đoạn
là phát biểu 1 câu hay một đoạn
câu
câu
chỉ rõ (các) mục tiêu của nghiên cứu
chỉ rõ (các) mục tiêu của nghiên cứu
(trả lời
(trả lời
cho câu hỏi: “nghiên cứu này mong muốn hoàn
cho câu hỏi: “nghiên cứu này mong muốn hoàn
thành (những) điều gì?” )
thành (những) điều gì?” )
9
9


III.
III.

CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
TÀI
TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
4/ Bước 4:
4/ Bước 4:
Nêu câu hỏi nghiên cứu
Nêu câu hỏi nghiên cứu
Người nghiên cứu đặt ra cho bản thân (các) câu
Người nghiên cứu đặt ra cho bản thân (các) câu
hỏi, sao cho khi
hỏi, sao cho khi
trả lời (các) câu hỏi này thì đạt
trả lời (các) câu hỏi này thì đạt
được (các) mục tiêu vừa nêu ở bước 3
được (các) mục tiêu vừa nêu ở bước 3
.
.


10
10


III.
III.
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ
CÁC BƯỚC TINH LỌC MỘT ĐỀ

TÀI
TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
5/ Bước 5:
5/ Bước 5:
Đặt (các) giả thuyết
Đặt (các) giả thuyết
Xuất phát từ các câu hỏi đã đặt ra ở bước 4,
Xuất phát từ các câu hỏi đã đặt ra ở bước 4,
người nghiên cứu sẽ nêu ra các giả thuyết.
người nghiên cứu sẽ nêu ra các giả thuyết.
Giả thuyết
Giả thuyết
là những câu
là những câu
phát biểu rành mạch,
phát biểu rành mạch,
rõ ràng dự đoán câu trả lời cho những câu
rõ ràng dự đoán câu trả lời cho những câu
hỏi của bước 4
hỏi của bước 4
.
.
Giả thuyết cần phải dựa trên một cơ sở lý luận
Giả thuyết cần phải dựa trên một cơ sở lý luận
có được từ tài liệu tham khảo hay từ thực tiễn.
có được từ tài liệu tham khảo hay từ thực tiễn.
Giả thuyết nên được phát biểu ở dạng “nguyên
Giả thuyết nên được phát biểu ở dạng “nguyên

nhân-hệ quả” để có thể kiểm chứng được.
nhân-hệ quả” để có thể kiểm chứng được.
11
11


IV.
IV.
CÁC BƯỚC DỰ ÁN MỘT ĐỀ TÀI
CÁC BƯỚC DỰ ÁN MỘT ĐỀ TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
➤
Sau khi tinh lọc đề tài, ta cần có một dự án cho
Sau khi tinh lọc đề tài, ta cần có một dự án cho
nghiên cứu.
nghiên cứu.
➤
Các bước cần có trong dự án là:
Các bước cần có trong dự án là:
12
12


IV.
IV.
CÁC BƯỚC DỰ ÁN MỘT ĐỀ TÀI
CÁC BƯỚC DỰ ÁN MỘT ĐỀ TÀI
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU

Bước 1:
Bước 1:
Tên đề tài
Tên đề tài
Bước 2:
Bước 2:
Phát biểu vấn đề
Phát biểu vấn đề
Bước 3:
Bước 3:
Ý nghĩa của vấn đề
Ý nghĩa của vấn đề
Bước 4:
Bước 4:
Câu hỏi nghiên cứu/ giả thuyết
Câu hỏi nghiên cứu/ giả thuyết
Bước 5:
Bước 5:
(Định nghĩa, thừa nhận)
(Định nghĩa, thừa nhận)
Bước 6:
Bước 6:
Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu
Bước 7:
Bước 7:
Tài liệu tham khảo chính
Tài liệu tham khảo chính
Bước 8:
Bước 8:

Dự kiến
Dự kiến


cách thức thu thập dữ liệu
cách thức thu thập dữ liệu
Bước 9:
Bước 9:
Kế hoạch thời gian
Kế hoạch thời gian
Bước 10:
Bước 10:
Dự trù kinh phí
Dự trù kinh phí
13
13


Phương pháp Nghiên cứu Khoa học
Phương pháp Nghiên cứu Khoa học
Mục 2
Mục 2
CÁCH THỨC
CÁCH THỨC
THU THẬP DỮ LIỆU
THU THẬP DỮ LIỆU
14
14

I.
I.


CÁC CÁCH THỨC
CÁC CÁCH THỨC


THU THẬP DỮ LIỆU
THU THẬP DỮ LIỆU
-
Thu thập từ tài liệu tham khảo
Thu thập từ tài liệu tham khảo
-
Thu thập từ thực nghiệm
Thu thập từ thực nghiệm
-
Thu thập từ điều tra
Thu thập từ điều tra
Dữ liệu phải được ghi lại một cách chính xác trong
Dữ liệu phải được ghi lại một cách chính xác trong
sổ tay hay lưu vào máy tính.
sổ tay hay lưu vào máy tính.
Phải ghi lại đầy đủ chi tiết các thông tin về tài liệu
Phải ghi lại đầy đủ chi tiết các thông tin về tài liệu
tham khảo (như họ tên tác giả, năm xuất bản, tên
tham khảo (như họ tên tác giả, năm xuất bản, tên
tài liệu, các trang sử dụng, nhà xuất bản…)
tài liệu, các trang sử dụng, nhà xuất bản…)
15

15
II. CÁC BƯỚC THU THẬP DỮ LIỆU
II. CÁC BƯỚC THU THẬP DỮ LIỆU
1.
1.
Xác định rõ (các)
Xác định rõ (các)
mục
mục


tiêu
tiêu


của nghiên cứu.
của nghiên cứu.
2.
2.
Khẳng định những
Khẳng định những
dữ liệu cần
dữ liệu cần
.
.
3.
3.
Quyết định
Quyết định
chọn mẫu

chọn mẫu
.
.
4.
4.
Lựa chọn
Lựa chọn
(các)
(các)


cách thức thu thập dữ liệu phù
cách thức thu thập dữ liệu phù
hợp nhất
hợp nhất
.
.
5.
5.
Chọn
Chọn
công cụ phù hợp
công cụ phù hợp
với cách thức thu thập
với cách thức thu thập
dữ liệu ở bước 4.
dữ liệu ở bước 4.
6.
6.
Dự kiến

Dự kiến
cách tổ chức dữ liệu
cách tổ chức dữ liệu
thu thập được.
thu thập được.
16
16
II. CÁC BƯỚC THU THẬP DỮ LIỆU
II. CÁC BƯỚC THU THẬP DỮ LIỆU
Ta có thể có các dạng mẫu cơ bản sau đây:
Ta có thể có các dạng mẫu cơ bản sau đây:
-
Mẫu ngẫu nhiên đơn giản.
Mẫu ngẫu nhiên đơn giản.
-
Mẫu theo nhóm (mẫu phân lớp).
Mẫu theo nhóm (mẫu phân lớp).
-
Mẫu hệ thống.
Mẫu hệ thống.
-
Mẫu chỉ tiêu.
Mẫu chỉ tiêu.
-
Mẫu thuận tiện.
Mẫu thuận tiện.
-
Mẫu xét đoán.
Mẫu xét đoán.

17
17
II. CÁC BƯỚC THU THẬP DỮ LIỆU
II. CÁC BƯỚC THU THẬP DỮ LIỆU
Ta có thể dự kiến
Ta có thể dự kiến
cách tổ chức dữ liệu
cách tổ chức dữ liệu
thu thập các
thu thập các
dạng sau:
dạng sau:
-
Dạng câu viết.
Dạng câu viết.
-
Dạng bảng.
Dạng bảng.
-
Dạng hình.
Dạng hình.


Ở mỗi dạng, ta có thể tổ chức theo nhiều cách khác
Ở mỗi dạng, ta có thể tổ chức theo nhiều cách khác
nhau.
nhau.
Ví dụ: liệt kê, tổng kết, cho điểm, phân loại, xếp
Ví dụ: liệt kê, tổng kết, cho điểm, phân loại, xếp

hạng, đo lường, …
hạng, đo lường, …
18
18


Phương pháp Nghiên cứu Khoa học
Phương pháp Nghiên cứu Khoa học
Mục 3
Mục 3
PHÂN TÍCH DỮ LIỆU TRONG
PHÂN TÍCH DỮ LIỆU TRONG
NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU
19
19


I. MỤC ĐÍCH CHÍNH CỦA
I. MỤC ĐÍCH CHÍNH CỦA
PHÂN TÍCH DỮ LIỆU
PHÂN TÍCH DỮ LIỆU


-
Mô tả rõ ràng dữ liệu
Mô tả rõ ràng dữ liệu
-
Chỉ ra nét tiêu biểu và không tiêu biểu trong các
Chỉ ra nét tiêu biểu và không tiêu biểu trong các

dữ liệu.
dữ liệu.
-
Nêu lên sự khác nhau, mối liên quan, nguyên
Nêu lên sự khác nhau, mối liên quan, nguyên
nhân-hệ quả, hiệu quả, các mô hình tồn tại trong
nhân-hệ quả, hiệu quả, các mô hình tồn tại trong
các dữ liệu.
các dữ liệu.
-
Trả lời đầy đủ cho các câu hỏi nghiên cứu; chấp
Trả lời đầy đủ cho các câu hỏi nghiên cứu; chấp
nhận hoặc bác bỏ các giả thuyết đã đặt ra.
nhận hoặc bác bỏ các giả thuyết đã đặt ra.
20
20




II.
II.
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
DỮ LIỆU
DỮ LIỆU


Có 2 phương pháp phân tích dữ liệu trong NCKH:
Có 2 phương pháp phân tích dữ liệu trong NCKH:

-
Phân tích định tính
Phân tích định tính


-
Phân tích định lượng
Phân tích định lượng
21
21


II.
II.
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
DỮ LIỆU
DỮ LIỆU
a/
a/
Phân tích định tính
Phân tích định tính


-
Dữ liệu chủ yếu bằng lời.
Dữ liệu chủ yếu bằng lời.
-
Dùng diễn dịch hay quy nạp để phân tích.
Dùng diễn dịch hay quy nạp để phân tích.

b/
b/
Phân tích định lượng
Phân tích định lượng


-
Dữ liệu chủ yếu bằng số.
Dữ liệu chủ yếu bằng số.
-
Dùng thống kê để phân tích.
Dùng thống kê để phân tích.
c/
c/
Phân tích định tính/định lượng
Phân tích định tính/định lượng


-
Trong một số NCKH cần có sự kết hợp giữa phân
Trong một số NCKH cần có sự kết hợp giữa phân
tích định tính và phân tích định lượng.
tích định tính và phân tích định lượng.