Giải phẫu tổng hợp về hệ thống và định khu chi trên (Kỳ 5) docx

Giải phẫu tổng hợp về hệ thống
và định khu chi trên
(Kỳ 5)
Bài giảng Giải phẫu học
Chủ biên: TS. Trịnh Xuân Đàn
4. TĨNH MẠCH Ở CHI TRÊN
Có tĩnh mạch nông và sâu, tuỳ theo tĩnh mạch nằm trên cân hay dưới
cân.
4.1. Tĩnh mạch sâu
Đi kèm theo động mạch, mỗi động mạch có 2 tĩnh mạch. Trừ ở nách, có
một tĩnh mạch. Tĩnh mạch nách ở phía trong động mạch, nhưng khi tới gần xương
đòn, thì chạy ra nằm ở phía trước. Nhiều khi, có một tĩnh mạch chạy bên cạnh
(ống bên), đi từ tĩnh mạch nách, rồi lại tận hết ở tĩnh mạch nách. Ngoài các tĩnh
mạch kèm theo các nhánh của động mạch, tĩnh mạch sâu còn nhận 2 nhánh thuộc
hệ tĩnh mạch nông: tĩnh mạch nền và tĩnh mạch đầu.

1. Tĩnh mạch đầu
2. Nhánh bì thần kinh nách
3. Nhánh bì thần kình quay
4. Nhánh bì thần kình cơ bì
5. Tĩnh mạch giữa đầu
6. Nhánh mô cái thần kinh
qu
7. Nhánh bì gan tay thần kin
h
8. Nhánh bì gan tay thần kin
h
9. Tĩnh mạch giữa cẳng tay
10. Nhánh nối với tĩnh mạc
h
11. Tĩnh mạch nền

12. Tĩnh mạch giữa nền
13. Thần kinh bì cẳng tay tr
ong
14. Tĩnh mạch nền

Hình 2.54. Tĩnh mạch, thần kinh nông chi trên nhìn phía trước
4.2. Tĩnh mạch nông
- Ở ngón tay và bàn tay: từ mạng tĩnh mạch ở quanh móng tay, có các
tĩnh mạch ngón tay và bàn tay. Các tĩnh mạch ngón tay và bàn tay tiếp nối với
nhau và tạo nên cung tĩnh mạch mu bàn tay. Đầu ngoài của cung này cùng với tĩnh
mạch đầu của ngón cái, tạo nên tĩnh mạch quay nông (còn gọi là tĩnh mạch
giữa cẳng tay). Đầu trong của cung với tĩnh mạch ngón út tạo nên tĩnh mạch trụ
nông.
- Ở cẳng tay và khuỷu. Có 3 tình mạch: tĩnh mạch quay nông (hay giữa
cẳng tay), trụ nông và quay phụ (tĩnh mạch này đi từ cẳng tay sau ra nếp khuỷu).
Tĩnh mạch quay nông hay tĩnh mạch giữa cẳng tay (v. mediana
antebrachii) được coi như tĩnh mạch chính của cẳng tay. Ở khuỷu, phân ra 2
nhánh: tĩnh mạch giữa đầu (v.médiana cíphalica) và tĩnh mạch giữa nền (v.
mediana basilica). Ngoài ra có một tĩnh mạch nối với hệ tĩnh mạch sâu.
Tĩnh mạch quay nông phụ, tĩnh mạch giữa đầu, tĩnh mạch giữa nền và
tĩnh mạch trụ nông, tạo nên chữ M tĩnh mạch nếp ở nếp gấp khuỷu.
- Ở cánh tay có 2 tĩnh mạch nông.
+ Tĩnh mạch nền (v. basilica) được tạo nên bởi tĩnh mạch giữa nền và
tĩnh mạch trụ nông, chạy lên trên, theo dọc bờ trong cơ nhị đầu cánh tay và đi vào
sâu ở giữa cánh tay, để đổ vào tĩnh mạch cánh tay, (có khi đi mãi lên trên, đổ vào
tĩnh mạch nách).
+ Tĩnh mạch đầu (v. cepphalica) được tạo nên bởi tĩnh mạch giữa đầu và
tĩnh mạch quay nông phụ, chạy theo dọc bờ ngoài cơ nhị đầu tới rãnh delta ngực,
xuyên qua cân đòn ngực để đổ vào tĩnh mạch nách.