Giải phẫu vùng cẳng chân sau (Kỳ 5) doc

Giải phẫu vùng cẳng chân sau
(Kỳ 5)
Bài giảng Giải phẫu học
Chủ biên: TS. Trịnh Xuân Đàn

3.2. Mạch máu, thần kinh
3.2.1. Động mạch chày trước (a. tibialis anterior)
* Nguyên uỷ, đường đi, tận cùng
Là một trong 2 ngành cùng của động mạch khoeo. Từ cẳng chân sau
động mạch chày trước bò qua bờ trên màng liên cất để ra khu cẳng chân trước và
đi xuống đến cổ chân, chui qua mạc giữ gân duỗi thì đổi tên thành động mạch mu
chân.
Hướng đi của động mạch chày trước là 1 đường kẻ từ chỏm xương mác
xuống tới điểm giữa 2 mắt cá ở cổ chân.
* Liên quan: động mạch chày trước nằm ở trong rãnh ở cẳng chân trước.
- Ở 1/3 trên cẳng chân thì động mạch nằm giữa cơ cẳng chân trước ở
trong và cơ duỗi chung ngón chân ở ngoài.
- Ở 1/3 giữa và dưới cẳng chân động mạch nằm giữa cơ cẳng chân trước
ở trong, cơ duỗi chung và cơ duỗi riêng ngón cái ở ngoài.
Ở cổ chân có gân cơ duỗi ngón cái bắt chéo động mạch để vào trong.
- Dây thần kinh chày trước cũng chạy theo động mạch ở cẳng chân trước.
Ở trên thì nằm ngoài động mạch, đến giữa cẳng chân thì bắt chéo mặt
trước
động mạch từ ngoài vào trong để xuống dưới thì nằm ở phía trong động
mạch.
* Phân nhánh, vòng nối
- Động mạch quặt ngược chày trước (a. recurrens tibialis anterior)
- Động mạch quặt ngược chày sau (a. recurrens tibialis posterior)
Hai động mạch này lên tham gia vòng nối quanh khớp gối và quanh xương
bánh chè.
- Hai động mạch mắt cá trước trong và ngoài (a. malleolaris anterior

mediles et laterales) nối với động mạch chày sau, động mạch mu chân, động mạch
gan chân và động mạch mác bởi vòng nối quanh mắt cá.
- Các động mạch nuôi cho khu cơ cẳng chân trước ngoài.

1. Thần kinh mác chung
2,4. Thần kinh mác sâu
3. Thần kinh mác nông
5. Nhánh xiên của ĐM mác
6. ĐM cổ chân ngoài
7. Động mạch mu chân
8. Động mạch chày trước
9. ĐM quặt ngược chày trước
Hình 3.35. Mạch, thần kinh vùng cẳng chân trước
3.2.2. Thần kinh mác sâu (n. fiburalis profundus) hay dây chày trước
* Nguyên uỷ, đường đi, tận cùng
Là ngành cùng của thần kinh mác chung, từ nguyên uỷ theo nét ngang rãnh
chữ T cơ mác bên dài, chọc qua vách trên cơ trước ra khu cẳng chân trước.
Ở cẳng chân trước lúc đầu nằm phía ngoài động mạch, đến giữa cẳng
chân thì bắt chéo động mạch, để xuống dưới thì nằm phía trong động mạch.
- Ở cổ chân thần kinh chui dưới mạc giữ gân duỗi xuống mu chân.
* Phân nhánh và chi phối
Thần kinh mác sâu tách ra các ngành bên để chi phối cho các cơ khu
cẳng chân trước và cơ ở mu chân.
- Nhánh cảm giác cho khoang gian cất I và mặt mu các ngón chân I, II.

1. Cơ duỗi dài ngón I 10. Cơ mác ngắn
2. Bó mạch TK chày 11. Tim mạch hiển bé trước
3. Mạc bọc cảng Chân 13. Cơ gấp dài ngón 1
(12. TK bì bắp chân) 14. Gân gót
4. Thần kinh mác Nông 15. Bó mạch TK chày sau

5. Cơ chày trước 16. Cơ chày sau
6. Xương chày 17. Thần kinh hiển
7. Cơ duỗi dài ngón 18. Tĩnh mạch hiển lớn chân
8. Xương mác
9. Cơ mác dài
Hình 3.36. Thiết đồ cắt ngang 1/3 dưới cẳng chân
2.2.3. Thần kinh mác nông (n. rburalis superficianlis) hay thần kinh cơ
bì
Là ngành cùng của dây thần kinh mác chung. Từ nguyên uỷ đi theo nét dọc
rãnh chữ T của cơ mác bên dài xuống tới 1/3 dưới cẳng chân (nguyên uỷ của cơ
mác bên ngắn) chọc qua mạc cẳng chân ra nông rồi đi xuống mu chân.
Tách ra các ngành chi phối vận động cho cơ khu cẳng chân ngoài và tách ra
các ngành cùng chi phối cảm giác cho 3,5 ngón rưỡi kể từ ngón I đến nửa trong
ngón IV (trừ khoang gian cốt bàn chân I).