7 dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư ở trẻ em doc

7 dấu hiệu cảnh báo bệnh
ung thư ở trẻ em

Năm 2001, khoa ung bướu nhi
Bệnh viện Ung bướu TP.HCM tiêp
nhận điều trị 426 bệnh nhi bị mắc
bệnh ung thư (UT) mới. Riêng 10
tháng đầu năm 2002 tiếp nhận thêm
383 bệnh nhi mới. Trên thế giới UT trẻ em (dưới 15
tuổi) chiếm tỷ lệ khoảng 1-2% so với UT người lớn,
nhưng tại Việt Nam tỷ lệ này khoảng 8%.
Bác sĩ TRẦN CHÁNH KHƯƠNG - trưởng khoa ung
bướu nhi Bệnh viện Ung bướu – cho biết trẻ em bị
mắc bệnh ung thư ở bất cứ tuổi nào, với bảy dấu hiệu
cảnh báo sau:
1. Sốt kéo dài hay có khuynh hướng bầm hay chảy
máu dưới da: coi chừng ung thư máu mà không biết.
2. Xanh xao và mệt mỏi một cách vô cớ: có thể là
triệu chứng của UT máu.
3. Có một khối u hay một chỗ bị sưng bất thường ở
bất kỳ vị trí nào (khối u hay hạch ở cổ, ở chung quanh
mắt, vùng vai, đầu gối…), phải cảnh giác, đó có thể là
UT hạch, sarcôm phần mềm.
4. Đau xương khớp kéo dài và đi khập khiễng, đau
sưng đầu gối và gần đầu gối: có thể là UT xương.
5. Nhức đầu tái đi tái lại và có nôn ói, nhợn ói vào
buổi sáng (hai triệu chứng này song song với nhau),
uống thuốc vào thấy khoẻ, không uống bị lại: coi cừng
bị bướu não.
6. Có một đốm trắng ở tròng đen mắt: có thể bướu
nguyên bào võng mạc mắt.

7. Sụt cân, đồng thời bụng to và sờ thấy cục to trong
bụng.
Các loại ung thư thường gặp ở trẻ em:
Thường gặp nhất là UT máu cấp (còn gọi bệnh bạch
cầu cấp), bướu não, ung thư hạch (lymphôm), bướu
nguyên bào võng mạc mắt, bướu nguyên bào thần
kinh, sarcôm phần mềm, bướu gan, bướu buồng
trứng, UT xương… So với bệnh UT ở người lớn
(thường gặp là UT phổi, gan, cổ tử cung, bao tử, đại
trực tràng, vú, họng-miệng, da, buồng trứng, tuyến
giáp, hạch…) thì bệnh UT ở trẻ em khác hẳn. Vì vậy
các triệu chứng và xử lý cũng khác nhau.
Nguyên nhân của UT trẻ em là gì?
Nguyên nhân của UT trẻ em chưa được biết rõ lắm,
nhưng do nhiều nguyên nhân kết hợp với nhau để tạo
thành UT và riêng với UT trẻ em thì hiện nay các nhà
khoa học đã chứng minh được một yếu tố rất quan
trọng gây ra UT là sự đột biến gen. Từ nguyên nhân
này mới có một số dạng UT có yếu tố di truyền gia
đình (từ ông, bà, cha mẹ). Những nguyên nhân đưa
đến tác động đột biến gen là một số virus (như virus
EBV, virus HBV), một số hóa chất, tia bức xạ (trẻ em
ở gần nơi xảy ra những vụ nổ bom nguyên tử thì sau
đó thường bị UT máu cấp và bướu giáp rất rõ). Loại
UT có yếu tố di truyền là bướu nguyên bào võng mạc
mắt, bướu nguyên bào thần kinh, bướu nguyên bào
thận (bướu Wilm’s).
UT ở trẻ em có điều trị hết không?
Việc điều trị phải kết hợp đồng bộ các phương pháp
phẫu thuật, xạ trị, hóa trị. Để thực hiện đựôc sụ kết

hợp này, bệnh nhi phải được phát hiện bệnh sớm và
điều trị ở bệnh viện chuyên khoa.

Ngành ung bướu nhi hiện nay có rất nhiều tiến bộ và
kết quả điều trị đã có cải thiện rõ rệt. Ở những nước
đã phát triển, có khoảng 70% trẻ em bị UT có thể
sống thêm trên năm năm sau khi điều trị. Một số dạng
UT đã có cơ may điều trị khỏi như bệnh bạch cầu
lymphô cấp, lymphô Hodgkin, bướu Wilm’s, sarcôm
phần mềm (giai đoạn khu trú). Ở Việt Nam vì trẻ
thường được phát hiện bệnh trễ nên tỷ lệ chữa khỏi
còn thấp.
Bệnh có thể phòng ngừa được không?
Có thể phòng ngừa bằng cách hạn chế hiện tượng
gây đột biến gen. Để tránh đột biến gen phãi tránh
các tác nhân gây đột biến gen: tránh bị nhiễm một số
virus (virus EBV, virus HBV), tránh tác nhân gây
phóng xạ (bà mẹ đang mang thai 3 tháng đầu rất hạn
chế chụp phim X-quang ở bụng, tránh một số hóa
chất). Thăm khám và phòng tránh các bệnh nhiễm
virus cho bà mẹ mang thai; dinh dưỡng tốt cho bà mẹ
mang thai để thai đủ tháng khi trẻ sinh ra được mạnh
khoẻ. Chích ngừa viêm gan siêu vi B cho tất cả trẻ
mới sinh để phòng tránh UT gan ở trẻ em và khi
trưởng thành.

Các bậc cha mẹ, thầy cô nuôi dạy trẻ và các bác sĩ
đa khoa nếu thấy trẻ có những dấu hiệu kể trên thì
nên để ý theo dõi, thăm khám kỹ và nếu nghi ngờ trẻ
mắc bệnh UT phải chuyển ngay trẻ đến những cơ sở

y tế có khoa ung bướu nhi hoặc bệnh viện Ung
bướu.