Giáo án công nghệ lớp 7 - 8 SẢN XUẤT VÀ BẢO QUẢN GIỐNG CÂY TRỒNG pptx

Tiết PPCT: 8
SẢN XUẤT VÀ BẢO QUẢN GIỐNG CÂY TRỒNG
Ngày dạy : 23 - 10 -2006
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: Giúp HS biết được quy trình sản xuất giống cây trồng, cách bảo
quản hạt giống.
2. Kĩ năng: Rèn HS kĩ năng sản xuất và nhân giống cây trồng bằng hạt và vô
tính. Vận dụng để nhân giống cây ở gia đình.
3. Thái độ: Rèn luyện cho HS ý thức bảo vệ giống cây trồng nhất là các giống quý, đặc
sản.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Tranh hình 15, 16, 17 SGK/ 26, 27 và sơ đồ hình 3
2. Học sinh: Đọc trước thông tin bài, nghiên cứu bài và soạn bài.
III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
Đàm thoại gợi mở, Trực quan, thảo luận, diễn giảng.
IV. TIẾN TRÌNH :
1. Ổn định tổ chức : Kiểm diện học sinh.
2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra 2HS



Câu hỏi
1. Giống cây trồng có vai
trò như thế nào trong trồng
trọt? Nêu các tiêu chí của
giống cây trồng tốt? (10đ)

2. Hãy kể các phương
pháp chọ tạo giống cây
trồng? Nêu đặc điểm của
phương pháp chọn lọc và
phương pháp lai? (10đ)
Đáp án
Giống cây trồng là yếu tố quan trọng quyết
định: Tăng chất lượng nông sản; Tăng năng
suất cây trồng; Tăng vụ thu hoạch trong năm;
Thay đổi cơ cấu cây trồng.
Các tiêu chí của giống cây trồng tốt: Sinh
trưởng tốt; Có chất lượng tốt; Có năng suất
cao và ổn định; Chống chịu được sâu bệnh.
Có 4 phương pháp chọ tạo giống cây trồng:
Phương pháp chọn lọc; Phương pháp lai;
Phương pháp gây đột biến; Phương pháp nuôi
cấy mô
Phương pháp chọn lọc : Từ giống khởi đầu
chọn các cây có đặc tính tốt, thu lấy hạt, gieo hạt
so sánh với giống khởi đầu và giống địa phương,
nếu đạt được những tiêu chí của giống thì nhân
giống
Phương pháp lai : Lấy phấn hoa của cây bố
thụ phấn cho nhụy hoa cây mẹ  lấy hạt của
cây mẹ gieo trồng ta được cây lai. Chọn các
cây lai có đặc tính tốt để làm giống.
Điểm

5đ


5đ


4đ



3đ



3đ


3. Giảng bài mới:
* Hoạt động 1: Giới thiệu
Muốn có hạt giống, cây giống tốt phục vụ sản xuất đại trà chúng ta phải làm
sao? Bài học hôm nay sẽ trả lời cho câu hỏi đó: “Sản xuất và bảo quản giống cây
trồng”

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học
* Hoạt động 2: Giới thiệu quy trình sản
xuất giống cây trồng bằng hạt và bằng
nhân giống vô tính.
? Sản xuất giống cây trồng nhằm mục
đích gì ? ( Tạo ra nhiều hạt giống, cây
con giống phục vụ gieo trồng ).

- GV diễn giảng: Một giống tốt có thể
giảm đi đặc tính tốt qua nhiều năm vì
vậy ta cần phải sản xuất. Quá trình áp
dụng các biện pháp kĩ thuật liên hoàn
nhằm khôi phục lại những đặc tính vốn
có của giống gọi là quá trình phục tráng
giống. Từ hạt giống đã được phục tráng,
tiến hành chọn lọc và nhân giống theo
qui trình như sơ đồ 3 SGK/ 26.
I. Sản xuất giống cây trồng
1. Sản xuất giống cây trồng bằng hạt





Dòng
1
Dòng
2
Dòng
3
Dòng
4
Dòng
5

H
ạ
t gi
ố
ng đã đ
ượ
c ph
ụ
c
tráng vàduy trì
H
ạ
t gi
ố
ng siêu nguyên ch
ủ
ng

H
ạ
t gi
ố
ng nguyên ch
ủ
ng


- GV treo treo sơ đồ 3 SGK / 26

 HS tìm hiểu thông tin mô tả sơ đồ
(hạt giống đã được phục tráng, tiến hành
chọn lọc, nhân giống tạo ra những hạt siêu
nguyên chủng

chọn lọc hỗn hợp gieo
trồng

hạt siêu nguyên chủng

chọn lọc
gieo trồng nhiều vụ

hạt giống sản xuất
đại trà)
? Các ô từ dòng 1 đến dòng 5 diễn tả điều
gì?
( Ô trồng các con của từng cá thể được
chọn từ ruộng giống phục tráng)
? 3 ô dưới các dòng diễn tả điều gì?
( Hỗn hợp hạt của 3 dòng tốt trồng trồng
ở năm sau tạo ra những hạt siêu nguyên
chủng

chọn lọc hỗn hợp gieo trồng


hạt nguyên chủng

chọn lọc gieo trồng

nhiều vụ được hạt giống dùng sản xuất
đại trà
- GV Phát phiếu học tập
 HS hình thành lại sơ đồ sản xuất giống

? Phải trồng mấy vụ mới có giống sản
xuất đại trà? (5 vụ)

H
ạ
t gi
ố
ng s
ả
n xu
ấ
t đ
ạ
i trà


- GV nhận xét giải thích để HS rõ hơn :
Tuỳ theo mức độ yêu cầu về chất lượng,
số lượng của giống mà mỗi cấp hạt trồng
phải liên tục 2 hoặc 4 năm (vụ). Sơ đồ 3
chì diễn đạt tóm tắt ở mức độ hạt gống ưu
tú
? Hạt giống siêu nguyên chủng, hạt giống
nguyên chủng và hạt đại trà có gì khác
nhau?
( Hạt siêu nguyên chủng: Sản lượng ít,
chất luợng cao; Hạt nguyên chủng: Chất
luợng cao nhân ra từ hạt nguyên chủng;
Hạt đại trà: Sản luợng nhiều, tiêu chuẩn
chất lượng thấp hơn)
 Liên hệ: Những loại cây nào sản xuất
bằng hạt?
- GV treo tranh hình 15, 16, 17 SGK/27

 HS thảo luận nhóm: Thế nào là giâm
cành, ghép mắt, chiếc cành?
 Đại diện các nhóm báo cáo, nhận xét
và bổ sung
? Tại sao khi giâm cành người ta phải
cắt bớt lá?( Để giảm bớt dường độ thoát












2. Sản xuất giống cây trồng bằng
nhân giống vô tính :
a) Giâm cành : Từ một đoạn cành cắt
rời khỏi thân mẹ, đem giâm vào cát ẩm
sau một thời gian từ cành giâm hình
thành rễ.
b) Ghép mắt ( ghép cành ): Lấy mắt
ghép (hoặc cành ghép), ghép vào một
cây khác.
c) Chiết cành: Bóc một khoanh vỏ của
cành, sau đó bó đất. Khi cành đã ra rễ

hơi nước cho hom giống không bị héo)
? Tại sao khi chiếc cành người ta phải
dùng nilon bó kín bầu đất lại?( Để giữ
ẩm cho đất bầu và hạn chế xâm nhập
sâu, bệnh
- GV tóm tắt ý kiến, chốt ý
 Liên hệ: Sản xuất giống cây trồng
bằng nhân giống vô tính áp dụng cho
những loại cây nào?
* Hoạt động 3: Tìm hiểu phương pháp
bảo quản giống cây trồng
? Hạt giống nếu như không biết bảo
quản thì chất lượng sẽ như thế nào ?
(Chất lượng hạt giảm, mất khả năng nảy
mầm)
? Nguyên nhân làm giảm chất lượng hạt
giống?
( Hô hấp của hạt, sâu mọt chim chuột . .
. ăn, nơi bảo quản không tốt)
? Vì sao hạt giống đem bảo quản phải
khô?
( Hạt giống ẩm sẽ giảm phẩm chất và
thì cắt khỏi cây mẹ và trồng xuống đất.





II. Bảo quản hạt giống cây trồng

Hạt giống tốt phải bảo đảm các điều
kiện:
- Hạt giống phải khô mẩy, không lẫn tạp

sức sống của hạt)
? Muốn bảo quản hạt giống tốt cần bảo
đảm các điều kiện nào?
- GV : Cần chú ý khi bảo quản hạt giống
Hạt giống, nơi bảo quản, kiểm tra.
 Liên hệ: Có thể bảo quản hạt giống
trong chum, vại, bao, túi kin . . . nơi cao
ráo, thoáng mát hoặc có thể bảo quản
trong các kho lạnh.
chất, tỉ lệ hạt lép thấp, không bị sâu bệnh
…
- Nơi cất giữ phải bảo đảm nhiệt độ, độ
ẩm, không khí thấp, phải kín.
- Thường xuyên kiễm tra nhiệt độ độ
ẩm, sâu mọt để có biện pháp xử lý kịp

thời.
4. Củng cố và luyện tập
- 2 Học sinh đọc ghi nhớ SGK/ 27
- HS nhìn tranh mô tả quy trình nhân giống bằng hạt
- HS nhìn tranh mô tả các phương pháp nhân giống vô tính
- GV treo bảng phụ: Ghép số thứ tự từ câu 1 đến câu 4 với các câu a, b, c, d sao
cho hợp nghĩa :
1. Chọn tạo giống a. Tạo nhiều hạt cây giống
2. Sản xuất giống b. Dùng chum, vại, bao, túi kín
3. Bảo quản hạt giống c. Cặt cành từng đoạn nhỏ đem giâm xuống đất
ẩm
4. Nhân giống vô tính d. Tạo ra quần thể có đặc điểm khác quần thể ban
đầu
Đáp án : 1 d ; 2 a ; 3 b ; 4 c

5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
- Học bài dựa vào câu hỏi SGK /27 trả lời
- Đọc trước bài: “Sâu bệnh hại cây trồng” ( Tìm ví dụ về tác hại của sâu bệnh
và một số mẫu cây bị bệnh)
V. RÚT KINH NGHIỆM
- Nội dung :

- Phương pháp :

- Hình thức tổ chức :